Krajowe Inteligentne Specjalizacje Grupa 11

Transkrypt

1 Krajowe Inteligentne Specjalizacje Grupa 11 MINIMALIZACJA WYTWARZANIA ODPADÓW, W TYM NIEZDATNYCH DO PRZETWORZENIA ORAZ WYKORZYSTANIE MATERIAŁOWE I ENERGETYCZNE ODPADÓW (RECYKLING I INNE METODY ODZYSKU)

2 Główne obszary I. Minimalizacja wytwarzania odpadów ( m.in. produkcja bezodpadowa lub niskoodpadowa) II. Bezpieczne metody postępowania z odpadami przewidzianymi do dalszego zagospodarowania lub unieszkodliwienia III. Innowacyjne technologie odzysku, w tym recyklingu IV. Innowacyjne technologie odzysku i recyklingu energetycznego

3 I. Minimalizacja wytwarzania odpadów (m.in. produkcja bezodpadowa lub niskoodpadowa) Bezodpadowe lub niskoodpadowe innowacyjne technologie produkcji. Metody, narzędzia, procesy i technologie ograniczające wytwarzanie odpadów. Innowacyjne technologie prowadzące do zwielokrotnienia ponownego użycia materiałów. Ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów przemysłowych poprzez selektywne pozyskiwanie ich na etapach produkcji. Minimalizacja wytwarzania odpadów opakowaniowych poprzez wprowadzenie innowacyjnych materiałów. Minimalizacja ubocznych produktów spalania surowców energetycznych.

4 II. Bezpieczne metody postępowania z odpadami przewidzianymi do dalszego zagospodarowania lub unieszkodliwienia Opracowanie innowacyjnych bezpiecznych dla środowiska technologii transportu i magazynowania odpadów niebezpiecznych Nowe technologie zabezpieczania odpadów poprzez mineralizację, zestalenie i stabilizację Innowacyjne technologie zabezpieczeń przed emisją gazów, odorów i pyleniem Bezpieczne technologie składowania odpadów niemożliwych do innych procesów zagospodarowania

5 III. Innowacyjne technologie odzysku, w tym recyklingu (1/2) Innowacyjne technologie przetwarzania odpadów metodami: mechanicznymi, termicznymi, kriogenicznymi, biologicznymi, mikrobiologicznymi, fizycznymi i chemicznymi Innowacyjne, przyjazne dla środowiska technologie zabezpieczeń procesów przetwarzania odpadów Innowacyjne technologie przetwarzania odpadów, wpływające na redukcję emisji CO 2 i innych gazów cieplarnianych do atmosfery Innowacyjne technologie odzysku surowców deficytowych i krytycznych z odpadów Innowacyjne technologie przetwarzania odpadów wielomateriałowych, wielowarstwowych i kompozytowych Zagospodarowanie produktów z termicznego przekształcania odpadów, między innymi pirolizy, termolizy, gazyfikacji, technologii plazmowych itp. Innowacyjne technologie odzysku, w tym recyklingu metali z odpadów

6 III. Innowacyjne technologie odzysku, w tym recyklingu (2/2) Innowacyjne technologie przetwarzania odpadów poprodukcyjnych i poeksploatacyjnych Innowacyjne technologie trudnych do przetwarzania odpadów pochodzących z pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz z ZSEE Technologie przetwarzania odpadów z górnictwa surowców energetycznych i nieenergetycznych oraz odpadów mineralnych Innowacyjne urządzenia i linie do odzysku, w tym recyklingu odpadów Opracowywanie innowacyjnych technologii zagospodarowywania pozyskanych materiałów z przetworzenia odpadów Innowacyjne technologie metalurgiczne i hydrometalurgiczne odzysku, w tym recyklingu metali i ich związków z odpadów Selektywne, innowacyjne procesy technologiczne otrzymywania z odpadów wysokoprzetworzonych związków chemicznych Innowacyjne wyroby wielomateriałowe i kompozytowe na bazie odpadów do wykorzystania w różnych gałęziach gospodarki

7 IV. Innowacyjne technologie odzysku i recyklingu energetycznego Innowacyjne technologie optymalnego wytwarzania i wykorzystania paliw alternatywnych pozyskanych z odpadów (bez RDF) Rozwój techniczny agregatów prądotwórczych, turbin gazowych, pieców do bezpiecznego spalania paliw pozyskanych z odpadów Innowacyjne rozwiązania odzysku energii z odpadów z wyłączeniem spalania i współspalania Innowacyjne technologie odzysku produktów z odpadów metodą rozkładu termicznego

8 Wizja rozwoju MINIMUM NIEZAGOSPODAROWANYCH ODPADÓW PREFEROWANE DZIAŁNIA: Projektowanie wyrobów pod kątem minimalizacji odpadów (wykorzystanie surowców i materiałów łatwych do recyklingu, zwiększenie trwałości i okresu użytkowania, poprawa możliwości naprawy i wymiany podzespołów, wykorzystanie nowoczesnych narzędzi projektowych); Produkcja wyrobów minimalizująca powstawanie odpadów (niskoemisyjna, ze zwiększonym wykorzystaniem materiałów z recyklingu oraz minimalizacją stosowania substancji niebezpiecznych i toksycznych); Doskonalenie systemów selektywnej zbiórki odpadów; 8

9 Wizja rozwoju MINIMUM NIEZAGOSPODAROWANYCH ODPADÓW PREFEROWANE DZIAŁNIA: Wzrost zasobów poprzez zwiększenie poziomów odzysku i recyklingu materiałowego (m.in. surowce krytyczne*, polimery, metale, szkło) z wykorzystaniem innowacyjnych technologii odzysku; Rozwój technologii zagospodarowania odpadów nieprzydatnych do ponownego wykorzystania lub recyklingu materiałowego (np. poprzez odzysk surowcowy: gaz syntezowy, gazy procesowe, chemikalia, paliwa z odpadów lub odzysk energii); Innowacyjne technologie zagospodarowania odpadów niebezpiecznych; Rozwój w zakresie bezpiecznego składowania odpadów wtórnych z przetworzenia odpadów lub odpadów, które ze względu na brak odpowiedniej technologii lub popytu na rynku nie mogą zostać poddane procesowi odzysku. 9

10 WYMAGANIA UE Odzysk termiczny Do 2020 spalanie z odzyskiem tylko odpadów nie nadających się do recyklingu i nie ulegających biodegradacji Unieszkodliwianie Od roku 2015 zakaz składowania wszelkich odpadów nie nadających się do recyklingu (tworzyw sztucznych, metali, szkła, papieru i tektury) i biodegradowalnych (w Polsce zakaz składowania odpadów powyżej 6 MJ/kg) od 2016 r. do roku 2030 faktyczne wyeliminowanie składowania odpadów (pewne części odpadów resztkowych nie może być odzyskana i dlatego może być kierowana na składowiska wielkość ta byłaby ograniczona maksymalnie do 5%. Opłaty za składowanie i spalanie odpadów

11 Kluczowe regulacje prawne w zakresie ochrony środowiska Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz oceny oddziaływania na środowisko Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie Nowelizacja Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. (Dz.U. z 2015 r. poz. 87) Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach Ustawa z dnia r. o zmianie ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz niektórych innych ustaw Ustawa z dnia r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym

12 Priorytetowe Programy i Plany Krajowy Program Zapobiegania Powstawaniu Odpadów Strategia Europa 2020 Europa efektywnie korzystająca z zasobów Plan działań na rzecz zasobooszczędnej Europy Krajowy Program Badań Plan działań prowadzący do przejścia na konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną do 2050 r. wraz z mapą drogową do niskoemisyjnej gospodarki do 2050 r. Pakiet czyste powietrze

13 Kluczowe frakcje odpadów (poeksploatacyjne i poprodukcyjne) Odpady komunalne Odpady opakowaniowe Odpady z środków smarnych Odpady z opon Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny Odpady medyczne Odpady z baterii i akumulatorów Pojazdy wycofane z eksploatacji Odpady budowlane i inne 13

14 Ilość Wytwarzanych Odpadów w Polsce Zgodnie z danymi GUS ilość wytwarzanych w kraju odpadów utrzymuje się od roku 2000 na względnie stałym poziomie (ok. 130 mln Mg/rok). Według danych Eurostat średnia ilość odpadów wytwarzanych w Polsce na jednego mieszkańca w roku 2010 wyniosła 4,2 Mg, co było wartością niższą niż średnia dla UE, wynosząca 5,0 Mg

15 Poziomy recyklingu Gminy są zobowiązane osiągnąć: do dnia 16 lipca 2020 r. nie więcej niż 35% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. do dnia 31 grudnia 2020 r. poziomu recyklingu odpadów komunalnych i przygotowania do ponownego użycia : - papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła w wysokości co najmniej 50 % wagowo - innych niż niebezpieczne odpadów budowanych i rozbiórkowych (z możliwością zastosowania innych metod odzysku) w wysokości co najmniej 70 % wagowo 15

16 Model gospodarki o zamkniętym obiegu materiałowym

17 Ekoinnowacyjność a innowacyjność ogólna (wg Eco-Innovation Observatory, Pro Inno Europe) e k o innowacyjni

18 Naszą ambicją jest aby: Społeczeństwo przeszło do gospodarki zamkniętego obiegu materiałowego ZERO ODPADÓW NIEZAGOSPODAROWANYCH

19 Dziękuję za uwagę Przewodnicząca GR 11 KIS mgr Jolanta Okońska Kubica tel V-ce Przewodniczący GR 11 dr hab. inż. Andrzej Wojciechowski prof. IMP