Radio D Teil 1. Deutsch lernen und unterrichten Arbeitsmaterialien. Lekcja 20 - Sonda opinii wśród słuchaczy

Transkrypt

1 Lekcja 20 - Sonda opinii wśród słuchaczy i Filip pytają słuchaczy o ich zdanie. Temat audycji brzmi: "Czy kłamstwo jest grzechem?" W tym miejscu słuchacze mogą się wypowiedzieć na temat sfałszowanych kręgów w zbożu i zachowania rolników. Czy kłamstwo jest grzechem? i Filip pytają o to dzisiaj słuchaczy. Punktem wyjścia do dyskusji są kręgi w zbożu, o których informowali. Czy oszustwo rolników jest nie do zaakceptowania, czy naiwni turyści są sami sobie winni? Odpowiedzi słuchaczy są jednoznaczne. W przeciwieństwie do słuchaczy, którzy na pytania redakcji odpowiadają : tak lub nie, profesor stawia sobie za zadanie odpowiedzieć z pomocą trzech możliwości. W niemieckim obok rodzaju żeńskiego, męskiego istnieje też rodzaj nijaki. Zostanie to wyjaśnione na przykładzie zaimków wskazujących : "ten", "ta" und "to". Manuskript der Folge 20 Hallo, liebe Hörerinnen und Hörer. Willkommen bei Radio D. Radio D... Deutsche Welle i Instytut Goethego prezentują: Radio D kurs niemieckiego dla początkujących. Autor Herrad Meese. Witam Państwa serdecznie na dwudziestej lekcji kursu niemieckiego dla początkujących Radio D. W poprzedniej lekcji Pauli i Filipowi udało się wyjaśnić tajemnicę zagadkowych kół na polu. Okazało się, że nie był to wcale ślad po rzekomym lądowaniu kosmitów w zbożu, tylko sprytny pomysł pary rolników, którzy w ten sposób przyciągnęli do wioski spragnionych sensacji turystów i nieźle na nich zarobili. Czy był to naprawdę dobry pomysł na biznes, czy też można doszukać się w nim oszustwa? i Filip poprosili o opinię słuchaczy Radia D i w audycji Telefony od słuchaczy właśnie z nimi rozmawiają na antenie. Seite 1 von 10

2 ... das Hörertelefon. Szene 1: Hörertelefon (1) Willkommen zu unserem Hörertelefon. Wir fragen Sie heute: Kann denn Lüge Sünde sein? Rufen Sie uns an: Radio D, Telefon 030/ 3... Oder ganz einfach: mailen Sie uns. Szene 2: Hörertelefon (2) Und da ist auch schon eine Hörerin., was ist Ihre Meinung? Also, wirklich: Mysteriöse Kreise von Ufos? Wer glaubt das denn? Also keine Lüge? Keine Sünde? Keine Sünde, keine Lüge. Die Bauern waren clever, und die Touristen waren dumm. Mysteriöse Kreise von Ufos? Wer glaubt das denn? W dzisiejszym wydaniu audycji Telefony od słuchaczy chodzi zatem o kłamstwo LÜGE i grzech SÜNDE. Pierwsza słuchaczka, pani Frisch, ma w tej sprawie jasną opinię. Jedni byli sprytni CLEVER a inni okazali się głupi DUMM. Die Bauern waren clever, und die Touristen waren dumm. Zdaniem pani Frisch chłopi BAUERN byli sprytni, a turyści okazali się głupi, bo karygodnie naiwni. Któż bowiem pyta pani Frisch wierzy dziś w tajemnicze koła, pozostałe po lądowaniu UFO? Also, wirklich: Mysteriöse Kreise von Ufos? Wer glaubt das denn? Seite 2 von 10

3 Szene 3: Hörertelefon (3) Und da ist noch ein Hörer. Der Hörer heißt Perini., ist das richtig? Ja. Was meinen Sie? Alora, Lügen, wieso Lügen? Das war eine kleine Inszenierung... Inszenierung? Ma si, naturalemente: ein paar Kreise, ein paar Ufos, ein paar Euro, alles ein bisschen mysteriös e basta, und fertig ist die Inszenierung. Also keine Lüge? Keine Sünde? Scusi, die Deutschen haben immer ein Problem. Aber wo ist das Problem? Lüge, Sünde, nein nur ein bisschen Theater. Danke,. Und nun, bitte nicht mehr anrufen. Bitte nicht mehr anrufen. Sądząc po tym, jak słuchaczka intonuje pytanie, łatwo można się domyśleć, że w jej oczach UFO to kompletny nonsens.kolejny telefon od słuchacza pochodzi od niejakiego pana Periniego, emigranta z Włoch. Pan Perini jak na skłonnego do żartów i zabawy Włocha przystało uważa, że i Filip robią z igły widły. Po co zaraz mówić poważnie o oszustwie i grzechu, kiedy on w tej sprawie widzi raczej dobrą zabawę i jeszcze coś. Seite 3 von 10

4 Das war eine kleine Inszenierung... Lüge, Sünde, nein nur ein bisschen Theater. Ma si, naturalemente: ein paar Kreise, ein paar Ufos, ein paar Euro, alles ein bisschen mysteriös e basta, und fertig ist die Inszenierung. Scusi, die Deutschen haben immer ein Problem. Aber wo ist das Problem? Na pewno dosłyszeli Państwo słowo inscenizacja IN- SZENIURUNG. Pan Perini jest zdania, że rolnicy, którzy wycięli tajemnicze koła, dokonali udanej inscenizacji, przedstawienia z udziałem turystów jako aktorów na tle dekoracji w postaci owych kół, wyciętych kosiarką w łanach zboża. Kiedy mówiliśmy przed chwilą o inscenizacji, być może pomyśleli Państwo o teatrze THEATER. Pan Perini mówi, że to nie było ani oszustwo, ani grzech, tylko trochę teatru w plenerze. Pole było sceną, a chłopi i turyści aktorami, tajemnicze koła dekoracją, a UFO atrakcyjnym rekwizytem tego spektaklu, za który trzeba było zapłacić parę euro, choć nikt nie sprzedawał nań prawdziwych biletów. nie daje jednak łatwo za wygraną i pyta pana Periniego, czy rzeczywiście, jego zdaniem, nie mamy tu do czynienie z kłamstwem, ani z grzechem. Ten jest rozbawiony jej pytaniem, uznając je za typowo niemieckie. Niemcy, jak twierdzi, zawsze mają z czymś jakiś problem, którego on zupełnie nie widzi.. Moim zdaniem, rozmowa ze słuchaczami na antenie też była dobrym żartem, na co wskazuje tytuł audycji: Czy kłamstwo może być grzechem, co jest trawestacją tytułu znanego przeboju Zarah Leander: Czy miłość może być grzechem? Seite 4 von 10

5 Wir fragen Sie heute: Kann denn Lüge Sünde sein? Und nun, bitte nicht mehr anrufen. Bitte nicht mehr anrufen. Szene 4: Hörertelefon (4) Eulalia Lügen haben kurze Beine. Ja, dann vielen Dank für Ihre Anrufe. Eulalia Lügen haben kurze Beine. Und nun kommt unser Professor. Ayhan Radio D Gespräch über Sprache. Piosenka. Czy miłość może być grzechem? pochodzi z filmu z Zarah Leander w roli głównej, nakręconego w 1938 roku. Miłość to po niemiecku LIEBE. Czas audycji dobiegł końca, i Filip prosi słuchaczy, aby już nie dzwonili więcej do Radia D. Ale wygląda na to, że komuś udało się dodzwonić do redakcji w ostatniej chwili. Filip nie poznaje tego kogoś po głosie, a my? Czy domyślają się Państwo, kto jako ostatni zabiera głos w audycji Telefony od słuchaczy? Tak jest! To była sowa Eulalia, która udowodniła, że zna przysłowie Kłamstwo ma krótkie nogi. Po polsku przysłowie to brzmi tak samo, jak po niemiecku i to samo oznacza. Skoro kłamstwo ma krótkie nogi, to niedaleko na nich ucieknie. Innymi słowy kłamiąc, nie zajdziemy daleko... A teraz pora na kolejne spotkanie z naszym Panem em. Dzień dobry, dziś chciałbym z Państwem porozmawiać o rodzajnikach, które w języku niemieckim odgrywają bardzo Seite 5 von 10

6 Sprecherin der Hörer das Problem die Inszenierung Sprecher der Hörer Sprecher das Problem Sprecherin die Inszenierung ważną rolę. Rodzajnik ARTIKEL występuje tylko przed rzeczownikiem i określa jego rodzaj, liczbę oraz przypadek. Posłuchajmy teraz trzech przykładów:. W tych trzech przykładach usłyszeliśmy trzy rodzajniki: DER, DAS i DIE. Były to tak zwane rodzajniki określone. Te trzy małe słówka sprawiają uczącym się niemieckiego wiele kłopotów, bo trzeba używać ich bardzo często i wiele od nich zależy, a mianowicie liczba, rodzaj i przypadek rzeczownika. Rodzajnik DER odnosi się do rzeczowników rodzaju męskiego Rodzajnik DAS odnosi się do rzeczowników rodzaju nijakiego. A rodzajnik DIE do rzeczowników rodzaju żeńskiego. Dlaczego kłamstwo to DIE LÜGE? Dlaczego jest to rzeczownik rodzaju żeńskiego, na co wskazuje poprzedzający go rodzajnik DIE. Czyżby kłamstwo było czymś wyjątkowo kobiecym? Tego nie wiem. Nie sądzę, żeby kłamstwo było akurat czymś kobiecym. Wiem za to na pewno, że nie ma jednej, obowiązującej w stu procentach reguły, określającej rodzaj rzeczownika. Proszę zwrócić uwagę, że w różnych językach ten sam rzeczownik może występować w innym rodzaju. Na przykład kłamstwo w języku niemieckim jest rzeczownikiem rodzaju żeńskiego, we francuskim męskiego, a w polskim nijakiego. Płynie stąd wniosek, że ucząc się niemieckiego i występujących w nim rzeczowników, należy się Seite 6 von 10

7 Sprecher ein Hörer ein Problem Sprecherin eine Inszenierung Und da ist noch ein Hörer. Der Hörer heißt Perini. ich uczyć wraz z rodzajnikiem określonym, bo ich rodzaj nie zawsze pokrywa się z rodzajami w języku ojczystym uczącego się, na przykład w polskim. Bardzo słuszny wniosek! Tak jest rzeczywiście i tak właśnie należy postępować. A teraz przyjrzymy się bliżej rodzajnikom nieokreślonym: EIN i EINE. Panie ze, a kiedy używamy rodzajników określonych, a kiedy nieokreślonych. Czy rządzi tym jakaś zasada? Owszem, rodzajnika nieokreślonego używamy przed rzeczownikami, o których nic bliżej nie wiemy, względnie o których mówi się pierwszy raz w danej chwili. Na przykład, kiedy Filip zapowiada,, że zaraz usłyszymy pewnego słuchacza, mówi o nim ein Hörer, a nie der Hörer, bo ów słuchacz nie jest znany osobiście ani Filipowi, ani innym słuchaczom tej audycji. Za to, która już wie od Filipa, że zaraz na antenie wystąpi kolejny słuchacz, zapowiada go bardziej precyzyjnie, mówiąc, że ten słuchacz nazywa się Perini. Czy użycie niewłaściwego rodzajnika określonego lub nieokreślonego jest dużym będem? Na pewno jest błędem, a błędów zawsze należy się wystrzegać. Jeśli po polsku powiemy ta kłamstwo, a nie to kłamstwo, to słuchający zrozumie, że chodzi nam o kłamstwo, ale zdziwi się, że nie znamy rodzaju tego rzeczownika. Użycie niewłaściwego rodzajnika pociąga za sobą w języku niemieckim dalsze skutki, nieraz całkiem poważne i dlatego pomówimy o tym jeszcze bardziej szczegółowo. Seite 7 von 10

8 Und da ist auch schon eine Hörerin., was ist Ihre Meinung? Also, wirklich: Mysteriöse Kreise von Ufos? Wer glaubt das denn? Also keine Lüge? Keine Sünde? Keine Sünde, keine Lüge. Die Bauern waren clever und die Touristen waren dumm. Mysteriöse Kreise von Ufos? Wer glaubt das denn? Und da ist noch ein Hörer. Der Hörer heißt Perini., ist das richtig? Ja. Was meinen Sie? Alora, Lügen, wieso Lügen? Das war eine kleine Inszenierung... Inszenierung? Ma si, naturalemente: ein paar Kreise, ein paar Ufos, ein paar Euro, alles ein bisschen mysteriös e basta, und fertig ist die Inszenierung. Dziękuję, ze. A Państwa zapraszam do wysłuchania scenek z dzisiejszej lekcji: Do Radia D dzwoni pani Frisch. Słuchacz Perrini jest innego zdania. Seite 8 von 10

9 Also keine Lüge? Keine Sünde? Scusi, die Deutschen haben immer ein Problem. Aber wo ist das Problem? Lüge, Sünde, nein nur ein bisschen Theater. Danke,. Und nun, bitte nicht mehr anrufen. Bitte nicht mehr anrufen. Szene 5: In der Redaktion Josefine Was ist das denn? Compu Gesundheit, Josefine. Josefine Danke, hallo, Compu. Was machst du denn da? Compu Ach, ich lese ein bisschen. Mails, Hörermails... Eulalia Was steht da? Ein Kreter sagt: Alle Kreter lügen. Compu Komisch. Josefine Alle Kreter lügen. Das ist ja direkt philosophisch. Aber das versteht ihr ja nicht. Eulalia Ich schon. Compu Ich nicht. Na zakończenie dzisiejszej lekcji posłuchajmy jeszcze pewnej scenki.. Seite 9 von 10

10 Bis zum nächsten Mal, liebe Hörerinnen und Hörer. Ayhan Und tschüs. Czy zrozumieli Państwo, na czym polega problem Josefiny, Eulalii oraz Compu z mieszkańcami Krety? Nie? Nic nie szkodzi, ja też tego nie rozumiem. Do usłyszenia! Słuchali Państwo Radia D. Był to kurs niemieckiego przygotowany przez Instytut Goethego i radio Deutsche Welle. Herrad Meese Seite 10 von 10