Witold Szczepański. Problem badań wieloletnich. rzeki Łyny

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Witold Szczepański. Problem badań wieloletnich. rzeki Łyny"

Ksawery Baranowski
7 lat temu
Przeglądów:

1 Witold Szczepański Problem badań wieloletnich przykład chruścik cików źródeł rzeki Łyny zień Chruścika VI Seminarium Trichopterologiczne, Olsztyn

2 Po co badania wieloletnie? Stały monitoring stanu wód w d (Ramowa Dyrektywa Wodna UE) Określenie tempa i kierunku zmian ekosystemów Ocena przyrodniczych skutków oddziaływa ywań antropogenicznych Badanie kierunków w zagrożeń i sposobów przeciwdziałania ania im

3 Przepisy prawne USTAWA z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Dz.U.. z 2004 r. Nr 92, poz. 880Art Rozdział 8 Wykonywanie ochrony przyrody 1. W ramach państwowego monitoringu środowiska prowadzi się monitoring przyrodniczy różnorodnor norodności biologicznej i krajobrazowej. 2. Monitoring przyrodniczy polega na obserwacji i ocenie stanu oraz zachodzących cych zmian w składnikach różnorodności biologicznej i krajobrazowej na wybranych obszarach, a także e na ocenie skuteczności ci stosowanych metod ochrony przyrody, w tym na obserwacji siedlisk przyrodniczych oraz gatunków w roślin i zwierząt, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000.

4 Stały monitoring - urządzenia limnigraf termometr ph-metr

5 Metody monitoringu faunistycznego Wytyczne do oceny stanu rzek na odstawie makrobezkręgowc gowców oraz do pobierania prób makrozoobezkręgowc gowców w jeziorach Okres przeprowadzenia badań makrofauny Wyznaczenie stanowiska badawczego Przygotowanie poboru prób Wypełnienie protokołu u terenowego Sprzęt t do poboru prób Sposób b poboru prób b w terenie Konserwacja prób Opis prób b w terenie Labolatoryjne opracowanie prób Opracowanie wyników

6 Metody monitoringu faunistycznego Wykorzystanie zespołów makrozoobentosu w ocenie stanu ekologicznego rzek (poradnik dla prowadzących ocenę stanu środowiska) Wybór r stanowisk Pobór r i wstępne opracowanie prób Sprzęt t do pobierania prób Błędy i metody ich minimalizacji Literatura pomocna przy opracowywaniu bentosu

7 Wady badań wieloletnich Niekompletne dane Różne metody zbierania Brak danych dot. siedliska Konieczność stałego zbierania danych Jak wykorzystać dane (często kilkunasto-, lub kilkudziesięcioletnie) które już są zebrane?

8 Przykład

9 Wyniki Dane pochodzą z lat Próby pobierało o wiele osób b (pracownicy i magistranci KEiOŚ UWM) Chruściki zbierane były y na 33 stanowiskach

10 W materiale stwierdzono: Wyniki 1677 okazów w (1543 larw, 34 imagines i 100 domków 22 taksony (13 gatunków) 8 rodzin (Rhyacophilidae, Polycentropodidae, Goeridae, Lepidostomatidae, Limnephilidae, Sericostomatidae, Beraeidae, Leptoceridae)

11 Interesujące chruściki ciki źródeł Łyny Plectrocnemia conspersa (Polycentropodidae Larwy żyją w źródłach oraz małych strumieniach, głównie g śródleśnych. SąS drapieżne, zjadają drobne organizmy wodne, budują lejkowate sieci łowne, połą łączene z mieszkalną norką.

12 Interesujące chruściki ciki źródeł Łyny Crunoecia irrorata (Lepidostomatidae) Gatunek związany zany ze źródliskami (krenobiont). Larwy budują charakterystyczne, czworościenne cienne domki. Gatunek prawnie chroniony (jako jedyny chruścik cik w Polsce). Uznany za gatunek parasolowy dla ochrony źródeł.. Występuje w całym kraju ale na nielicznych stanowiskach. Zasiedla źródła a helokrenowe.

13 Interesujące chruściki ciki źródeł Łyny Chaetopteryx villosa (Limnephilidae) Krenofil związany zany ze źródłami helokrenowymi,, licznie wystepujacy w małych, śródleśnych strumieniach. Zaliczany do gatunków w reliktowych. Larwy dochodzące ce do wielkości 1,5 cm budują domki z ziaren piasku oraz fragmentów detrytusu lub roślin zielonych. Pospolity, występuje we wszystkich częś ęściach kraju, licznie w górach, g wyżynach ynach i pojezierzach.

14 Wyniki Lp. Gatunek Anabolia sp. laevis? Athripsodes aterrimus 1 2. Beraea maurus 2 3. Beraeodes minutus Chaetopteryx sp Chaetopteryx villosa Crunoecia irrorata Goeride 6 - Halesus sp Halesus tesselatus 1 - Limnephilus ingavus-auricula 4 - Limnephilus spp Micropterna sp Parachiona picicornis 2 8. Plectrocnemia conspersa Potamophylax nigricornis Potamophylax sp Rhyacophila fasciata Rhyacophila sp Sericostoma personatum Silo pallipes Triaenodes bicolor 2 razem

15 Wyniki 6% % 4% 23% 0% 4% 5% 8% ta % 0% Lata % Lata %

16 Wnioski obserwowana zmienności składu gatunkowego i struktury dominacji w źródłach rzeki Łyny. przyczyny: naturalna fluktuacja liczebności ci populacji chruścik cików, lub wpływ zmieniających się warunków w klimatycznych a może e dlatego, że e dane zbierane były y na przestrzeni wielu lat przez różnych r badaczy?

18 Próba standaryzacji metod badawczych Warsztaty terenowe: "Ocena błęb łędu w badaniach faunistyczno - ekologicznych 4-8 czerwca 2002r. Głęboczek koło Złocieńcaca

19 Propozycje rozwiązania zania problemu Wskażniki niki: : RED, REB, Wns, Wni Wyeliminowanie liczebności! ci! Możliwo liwość porównania wyników! w! Systematyczne gromadzenie wszelkich danych dot. chruścik cików w w bazie danych Standaryzacja metod pobierania prób

20 Dziękuj kuję za uwagę zień Chruścika VI Seminarium Trichopterologiczne, Olsztyn

21 Witold Szczepański Problem badań wieloletnich przykład chruścik cików źródeł rzeki Łyny zień Chruścika VI Seminarium Trichopterologiczne, Olsztyn

Podobne dokumenty

Chruściki (Trichoptera) źródeł okolic Olsztyna

Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie Wydział Biologii WITOLD SZCZEPAŃSKI Chruściki (Trichoptera) źródeł okolic Olsztyna Praca magisterska wykonana w Katedrze Ekologii i Ochrony Środowiska pod kierunkiem