Plan Odnowy. Miejscowości GLISZCZ

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr XLI/278/10 Rady Gminy Sicienko z dnia 27 stycznia 2010 r. Plan Odnowy Miejscowości GLISZCZ na lata

2 Spis treści : I II III Wstęp 3 Charakterystyka miejscowości. 1. Położenie, przynależność administracyjna, powierzchnia i liczba ludności. 2. Historia miejscowości oraz kształtowanie się jej struktury przestrzennej. Inwentaryzacja zasobów miejscowości. 1. Zasoby przyrodnicze Dziedzictwo kulturowe Gospodarka, rolnictwo oraz infrastruktura techniczna Obiekty oraz infrastruktura społeczna Kapitał społeczny i ludzki. 8 Analiza SWOT- ocena mocnych i słabych stron miejscowości. IV Wizja odnowy miejscowości 9 V Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie co najmniej 7 lat i szacunkowe koszty ich realizacji

3 Wstęp. Gliszcz jest jedną z 38 miejscowości liczącej ponad 9 tysięcy mieszkańców gminy Sicienko. Jest także samodzielnym Sołectwem. Współistnieje jako jednostka pomocnicza pośród łącznej liczby 20 sołectw. Wraz z rozwojem i dokonującymi się zmianami wzrastają potrzeby mieszkańców Sołectwa. Nie wszystkie problemy możliwe są do pokonanie przez działanie samych mieszkańców. Głównie ze względu na konieczność zaangażowania wielu podmiotów oraz możliwości finansowe Sołectwa. Jedną z dróg do poprawy jakości życia mieszkańców może być pozyskiwanie funduszy pomocowych, w tym środków z Unii Europejskiej. W związku z tym opracowany został Plan Odnowy Miejscowości Gliszcz. Plan jest dokumentem strategicznym stworzonym przy udziale mieszkańców i w wyniku zgłaszanych przez nich wniosków wyrażanych podczas Zebrań Wiejskich i przedstawianych Sołtysowi i członkom Rady Sołeckiej. Uwzględnia wyrażane przez mieszkańców potrzeby dotyczące rozwoju i zmian w miejscowości. Określa najważniejsze działania, które mieszkańcy uznają za istotne dla swojej miejscowości. W szczególności celem opracowania Planu Odnowy Miejscowości Gliszcz jest określenie planów i kierunków rozwoju miejscowości. Przedmiotem planu jest w szczególności: - analiza zasobów wsi, - analiza korzystnych i niekorzystnych cech miejscowości oraz potencjalnych szans i zagrożeń, - wizja rozwoju miejscowości, - priorytety rozwojowe, cele i projekty. Plan Odnowy Miejscowości ma na celu również zintegrowanie miejscowej społeczności i pobudzenie mieszkańców do wspólnego działania na rzecz miejscowości, którą zamieszkują. Opracowanie Planu Odnowy Miejscowości pozwala w konsekwencji na ocenę potencjału miejscowości w celu określenia i wykorzystania szans rozwojowych, w tym także dostępu do środków zewnętrznych. Plan Odnowy Miejscowości opracowany został do realizacji na przestrzeni kilku lat. W okresie tym podejmowane będą konkretne działania inwestycyjne, a także inne przedsięwzięcia zmierzające do integracji społeczeństwa, pozwalające na rozwój. Plan Odnowy Miejscowości analizowany i konsultowany był zarówno przez Sołtysa, jak też Radę Sołecką. Jest przyjmowany przez organ uchwałodawczy sołectwa Zebranie Wiejskie i stanowić będzie załącznik do wniosku o dofinansowanie zadań składanego do różnych instytucji. 3

4 I. Charakterystyka miejscowości Gliszcz. 1. Położenie miejscowości, przynależność administracyjna, powierzchnia i liczba ludności. Gliszcz jest samodzielnym sołectwem gminy Sicienko, która administracyjnie wchodzi w skład powiatu bydgoskiego w województwie kujawsko-pomorskim. Miejscowość leży w zachodniej części gminy Sicienko. Miejscowość położona jest na zachód od drogi prowadzącej z Bydgoszczy do Mroczy oraz na wschód od Jeziora Słupowskiego. Gliszcz liczy 304 mieszkańców. Dla porównania w 1988 r. miejscowość tę zamieszkiwało 288 ludzi. Teren Sołectwa obejmuje ogółem 868 ha, z czego 724 ha stanowią użytki rolne, 66 ha to lasy, a 61 ha zajmują grunty przeznaczone na cele inwestycyjne. 2. Historia miejscowości oraz kształtowanie się struktury przestrzennej. W Gliszczu zachowały się ślady osadnictwa wczesnośredniowiecznego (V-Xw.), późnośredniowiecznego oraz nowożytnego (XVI-XVII w.). Wzmianki o Gliszczu pojawiają się już w XIII wieku. Początkowo był on prawdopodobnie częścią lub przysiółkiem Samsieczna. Jako samodzielna osada została wyodrębniona w latach W XIV w. zakon cystersów w Byszewie nabył w Gliszczu prawo do pobierania dziesięciny. Informację o tym podaje list arcybiskupa gnieźnieńskiego Jana z 1374 r. nawołujący do wypełnienia obowiązku jej zapłaty. Gliszcz, niemiecki Grenzdorf, pod koniec XIX w. był wsią i gminą w powiecie wyrzyskim. Obowiązywał wówczas podział na wieś, kolonię i pustkowie. Na terenie Gliszcza znajdowało się 28 domów zamieszkałych przez 309 osób. 269 z nich było ewangelikami, a 45 katolikami. Przed II wojną światową Gliszcz był w 80 % niemiecki, tylko 3 rodziny były pochodzenia polskiego. W 1835 r. założona została w tej miejscowości szkoła dla dzieci i młodzieży ewangelickiej. Nauka odbywała się w języku niemieckim. Punktem charakterystycznym dla miejscowości jest zespół dworski. Przed 1939 rokiem jego właścicielem od chwili jego wybudowania, była Niemka Hoppe. Należały do niej 72 ha ziemi. Prowadziła gospodarkę wielostronną hodowla krów, świń, koni, gospodarka roślinna. Po 1945 r. dom stał się własnością Państwowego Gospodarstwa Rolnego w Wierzchucinku, następnie Akademii Techniczno Rolniczej w Bydgoszczy. W połowie lat dziewięćdziesiątych XX w. stał się własnością prywatną. Układ budynków majątku zmienił się tak znacznie, że nie sposób go odtworzyć. Do początku lat dziewięćdziesiątych XX w. funkcjonowała w Gliszczu jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej. 4

5 Do 1954 r. Gliszcz wchodził w skład gminy Mrocza. W latach należał do gromady Teresin, następnie do stycznia 1976 r. znajdował się w obrębie gminy Ślesin. W tym samym roku przyłączono go do gminy Sicienko. Teren Sołectwa wznosi się średnio na 118 m n.p.m. Najwyższy Jeden z budynków gospodarstwa Gliszcz punkt o rzędnej 128,1 m n.p.m. to wzgórze na południowy wschód od miejscowości, w połowie drogi do Trzemiętowa Kolonii. Gliszcz jest miejscowością rozwijającą się osadniczo. Posiada tereny pod zabudowę rekreacyjną oraz mieszkaniową. Obecnie wpływ na kształtowanie się struktury przestrzennej Sołectwa mają miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz wydawane warunki zabudowy głównie dla budynków mieszkalnych. Miejscowość Gliszcz jest objęta ustaleniami następujących planów zagospodarowania przestrzennego: miejscowych 1. m.p.z.p. uchwalony Uchwałą nr V/41/99 Rady Gminy Sicienko z dnia 6 marca 1999 roku w sprawie zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Sicienko, opublikowaną w Dz. U. Woj. Kuj-Pom. Nr 24, poz. 152 z 1999 r. 2. m.p.z.p. uchwalony Uchwałą nr XX/165/00 Rady Gminy Sicienko z dnia 15 listopada 2000 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu budownictwa mieszkaniowego i rekreacji w sąsiedztwie Jeziora Słupowskiego, tereny A, B, C, opublikowaną w Dz. U. Woj. Kuj- Pom. Nr 7, poz. 51 z 2001 r. 3. m.p.z.p. uchwalony Uchwałą nr XX/166/00 Rady Gminy Sicienko z dnia 15 listopada 2000 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ternu budownictwa mieszkaniowego i rekreacji w sąsiedztwie Jeziora Słupowskiego teren D, opublikowaną w Dz. U. Woj. Kuj-Pom. Nr 7, poz. 52 z 2001 r. 4. m.p.z.p. uchwalony Uchwałą nr XX/167/00 Rady Gminy Sicienko z dnia 15 listopada 2000 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ternu budownictwa mieszkaniowego i rekreacji w sąsiedztwie 5

6 Jeziora Słupowskiego teren E, opublikowaną w Dz. U. Woj. Kuj-Pom. Nr 7, poz. 53 z 2001 r. W 2009 roku wydano 1 decyzję ustalającą warunki zabudowy budynku mieszkalnego. II. Inwentaryzacja zasobów miejscowości. 1. Zasoby przyrodnicze. Część terenów Gliszcza położona jest na wschód od Jeziora Słupowskiego. Kilka zabudowań usadowionych jest nad brzegiem tego akwenu. Na samej niemal granicy Sołectwa Gliszcz Jezioro Słupowskie poprzez rzekę Krówkę, łączy się z Jeziorem Drzewianowskim. Oba te akweny wchodzą w skład obszaru chronionego Rynny Jezior Byszewskich. Podziwiać je można z kładki wykonanej na potrzeby Wierzchucińskiego Szlaku Czterech Jezior, który wiedzie m.in. przez teren tzw. Gliszcza Kolonii. Tereny wzdłuż jeziora zamieszkiwane są przez bobry. Szlak prowadzi także urokliwą drogę wiodącą przez las. 2. Dziedzictwo kulturowe Widok na Jezioro Słupowskie Przy głównej drodze prowadzącej przez Gliszcz zachował się zespół dworski z ok r., w którego skład wchodzi murowany dwór i dom tzw. chlebówka. Niegdyś do zespołu należała również remiza strażacka powstała w tym samym czasie. Dwa pierwsze budynki są własnością prywatną. Zabytkiem architektonicznym jest także zagroda nr 16 (dom z 1920 r., obora z 1886 r.). W głównej części wsi zachowały się pozostałości cmentarza ewangelickiego z 2 połowy XIX w. o powierzchni 0,11 ha. Znajduje się na nim nagrobek z 2 poł. XIX w. i 2 nagrobki z 1 poł. XX w. Na uwagę zasługuje obejście żeliwne z początku XX w. Niewielki cmentarz ewangelicki znajduje się także w bezpośrednim sąsiedztwie Jezior Słupowskiego i Drzewianowskiego. Kopalnią wiedzy o Gliszczu jest kronika, której pierwszy zapis pochodzi z 27 maja 1868 r. Początkowo prowadzono ją w języku niemieckim. Od 1925 r. kronika prowadzona była w języku polskim przez kolejnych nauczycieli miejscowej szkoły. Opisuje ona głównie dzieje szkoły, ale wspomina także o wielu zdarzeniach, jakie miały miejsce w Gliszczu. Ostatni zapis w kronice pochodzi z 1 kwietnia 1939 r. 6

7 3. Gospodarka, rolnictwo oraz infrastruktura techniczna. W Gliszczu znajduje się 18 indywidualnych gospodarstw rolnych. Użytki rolne zajmują większość terenów. Przesądza to o rolniczym charakterze miejscowości. W Sołectwie nie ma zakładów przemysłowych i nie jest prowadzona działalność gospodarcza na większą skalę. Zarejestrowanych jest tu 11 przedsiębiorców. Są to głównie usługi budowlane oraz handel artykułami spożywczymi. Rolnicy, korzystając z możliwości jakie dają walory krajobrazowe miejscowości, tworzą gospodarstwa agroturystyczne. Od 1997 roku miejscowość Gliszcz zaopatrywana jest w wodę ze stacji uzdatniania wody w Trzemiętowie. Do tej pory woda dostarczana była ze stacji w Mroczy. Zmiana stacji możliwa była po wykonaniu połączenia istniejącej sieci wodociągowej z siecią w kierunku Trzemiętowa. W 2007 roku wykonany został odcinek sicie wodociągowej zapewniający dostawę wody do powstającej zabudowy mieszkaniowej. Wykonano wówczas 17 przyłączy do działek. Obecnie sporządzana jest dokumentacja techniczna i gmina posiada pozwolenie na realizację sieci wodociągowej dla 110 działek budowlanych. Sołectwo nie posiada kanalizacji sanitarnej. Ścieki odprowadzane są do opróżnianych okresowo zbiorników bezodpływowych. Usługi telekomunikacyjne na terenie miejscowości zabezpieczone są przez sieć przewodową - stacjonarną TP S.A, Grupa Netia oraz sieć telefonii komórkowej. Sukcesywnie, w miarę możliwości budżetowych zwiększana jest liczba lamp oświetlenia ulicznego. Odpady do końca 2009 roku z terenu Sołectwa gromadzone były na składowisku odpadów w Trzemiętówku. Od 1 stycznia 2010 roku na mocy porozumienia z Miastem Bydgoszcz odpady zbierane od mieszkańców transportowane są na składowisko w Bydgoszczy. Przez centrum Gliszcza przebiega droga powiatowa Krukówko Witoldowo. Sieć komunikacyjną uzupełniają asfaltowe drogi gminne i drogi gruntowe. 4. Obiekty i infrastruktura społeczna. Do lat sześćdziesiątych XX w. istniał w Gliszczu ewangelicki kościół z czerwonej cegły. Jeszcze dziś zaobserwować można fragmenty jego fundamentów. Wśród obiektów wymienić należy wspomniany już zespół dworski. W Gliszczu nie ma szkoły. Dzieci z tego terenu uczęszczają do Szkoły Podstawowej im. Ziemi Krajeńskiej w Samsiecznie oraz Zespołu Szkół w Sicienku. We wsi znajduje się świetlica wiejska. Mieści się w budynku, w którym niegdyś mieściła się 4-klasowa szkoła, założona w 1835 r. Zatrudniony w świetlicy wiejskiej pracownik Gminnego Ośrodka Kultury prowadzi głownie zajęcia dla dzieci i młodzieży. Organizowane są także obchody uroczystości i imprezy okolicznościowe. Świetlica wiejska służy również dla potrzeb organizowania Zebrań Wiejskiej i spotkań mieszkańców. 7

8 Przez teren Gliszcza przebiega także Wierzchuciński Szlak Czterech Jezior wyznaczony w 2005 roku dla uczczenia pamięci Jana Pawła II. Pozwala on wykorzystać walory przyrodnicze miejscowości. Gliszcz jest zróżnicowany pod względem zagospodarowania terenu. Dużą jego część zajmują pola uprawne. Są tu też tereny nadbrzeżne Jeziora Słupowskiego z szuwarami i kniejami. Jedna z dróg prowadzących do Gliszcza Kolonii wiedzie przez las. 5. Kapitał społeczny i ludzki. Na terenie miejscowości nie ma stowarzyszeń, czy kół gospodyń wiejskich. Integrowaniu mieszkańców i organizowaniu czasu wolnego dla dzieci i młodzieży sprzyja praca świetlicy wiejskiej. III. Analiza SWOT - ocena mocnych i słabych stron miejscowości. Opisane powyżej zasoby kształtują korzystne warunki, jak też opisują niesprzyjające cechy miejscowości. Determinują potencjalne szanse oraz implikują ewentualne zagrożenia. Czynniki te mogą mieć wpływ na przyszłość mieszkańców oraz rozwój miejscowości. Przedstawiona poniżej ocena mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń wynika z zasobów miejscowości. Ocena została dokonana przez Sołtysa i Radę Sołecką w oparciu o obiektywne uwarunkowania oraz opinie mieszkańców przedstawianie Sołtysowi i Radzie oraz wyrażane podczas Zebrań Wiejskich. SILNE STRONY stosunkowo dobra infrastruktura techniczna, czyste, zdrowe powietrze, wysokie walory krajobrazowe, rolnictwo na dobrym poziomie, korzystne warunki dla rozwoju agroturystyki i rolnictwa ekologicznego, rozległe tereny przeznaczone pod zabudowę. SŁABE STRONY brak miejsca przeznaczonego do zabawy dla dzieci, miejscowość pozbawiona kanalizacji sanitarnej, brak organizacji społecznych pozwalających na udział mieszkańców w życiu miejscowości, mało rozwinięta przedsiębiorczość. OKAZJE ZAGROŻENIA warunki do rozwoju turystyki, brak możliwości pracy dla 8

9 rozwój agroturystyki, warunki dla rozwoju mieszkalnictwa, środki przyznawane z budżetu gminy w ramach funduszu sołeckiego, dostęp do środków funduszy strukturalnych i innych środków zewnętrznych umożliwiających rozwój miejscowości, tendencja do osiedlania ludności na wsi. młodzieży, niestabilna sytuacja ekonomiczna głównie w rolnictwie, bezrobocie. IV. Wizja Odnowy Miejscowości. Analiza zasobów miejscowości, wynikające z niej okazje i zagrożenia wskazują na możliwości i potrzebę jej rozwoju. Dla mieszkańców miejscowości Gliszcz prócz zadań inwestycyjnych, jak np. modernizacja dróg, ważne są również inne przedsięwzięcia związane z odnową wsi, jak np. urządzanie terenów rekreacji i placów zabaw oraz inicjatywy pobudzające aktywność mieszkańców i służące integracji społecznej. Stworzenie jak najlepszych warunków życia mieszkańcom miejscowości wpłynie na jej rozwój, stanowi więc priorytet w wyznaczaniu kierunków rozwoju Sołectwa. Podczas Zebrań Wiejskich mieszkańcy formułują wnioski, z których wyłaniają się potrzeby realizacji zadań w najbliższych latach. Biorąc pod uwagę potrzeby wyrażane przez mieszkańców, analizę zasobów miejscowości, ocenę mocnych i słabych stron miejscowości kształtują się następujące cele i priorytety: 1) poprawa infrastruktury technicznej miejscowości: - modernizacja drogi Gliszcz Jezioro Słupowskie, - utwardzenie odcinka drogi w Gliszczu Kolonii do powstającego osiedla domów mieszkalnych, - rozbudowa sieci wodociągowej do działek budowlanych, - zwiększenie liczby punktów świetlnych, 2) stworzenie warunków dla spędzania wolnego czasu dla dzieci: - urządzenie placu zabaw dla dzieci, - wspomaganie świetlicy wiejskiej dla prowadzenia zajęć szczególnie dla dzieci i młodzieży, 3) stworzenie oferty kulturalnej, edukacyjnej i sportowej dla mieszkańców oraz działania promujące: - wspomaganie imprez rekreacyjnych integrujących społeczność lokalną, - promocja i działalność na rzecz integracji społeczeństwa. 9

10 Możliwości Sołectwa w realizacji przedsięwzięć opierać się mogą o środki budżetowe zabezpieczone do dyspozycji Sołectwa oraz osobiste zaangażowanie mieszkańców. W związku z tym, że realizacja zadań przekracza możliwości własne, mieszkańcy będą wnioskować o przeznaczenie środków z budżetu gminy oraz skorzystanie z funduszy pomocowych, w tym w ramach działania Odnowa i rozwój wsi. 10

11 V. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie co najmniej 7 lat i szacunkowe koszty ich realizacji. Lp. Nazwa i opis zadania Cel i przeznaczenie Harmonogram realizacji Wartość zadania w zł Planowane źródła finansowania 1. Modernizacja drogi Gliszcz Jezioro Słupowskie 2. Utwardzenie odcinka drogi w Gliszczu Kolonii do powstającego osiedla domów mieszkalnych 3. Budowa placu zabaw na działce nr 45/18. Planuje się montaż urządzeń, m.in. piaskownica, sprężynowiec, karuzela krzyżowa, huśtawki i zestaw sprawnościowy z wieżyczką i zjeżdżalnią. Celem jest poprawa infrastruktury technicznej miejscowości. Ulepszanie stanu dróg jest priorytetem dla mieszkańców. Droga zabezpiecza komunikację do terenów przeznaczonych pod zabudowę. Zwiększy to atrakcyjność działek i sprzyjać będzie osiedlaniu się nowych mieszkańców. Celem jest poprawa infrastruktury technicznej miejscowości. Przewiduje się przeznaczenie środków finansowych na naprawę nawierzchni drogi. Realizacja zadania nastąpi poprzez utwardzenie drogi kruszywem. Służyć ona będzie mieszkańcom nowych zabudowań. Celem realizacji zadania jest zaspokojenie potrzeb najmłodszych mieszkańców. W Sołectwie jest 51 dzieci w przedziale 0-16 lat. Urządzenie placu zabaw jest w pełni uzasadnione i niezbędne dla zagospodarowania czasu wolnego najmłodszym. Plac zabaw wyposażony w urządzenia z atestem gwarantuje bezpieczną zabawę, a także sprzyja integracji ,00 Budżet gminy, FOGR ,00 Środki zabezpieczone w budżecie gminy do dyspozycji Sołectwa w ramach funduszu sołeckiego ,00 Budżet gminy, Środki UE 4. Promocja i działalność na rzecz integracji Celem realizacji tego zadania jest wyasygnowanie środków pieniężnych w zależności od bieżących potrzeb na promocję Ze środków zabezpieczonych w budżecie gminy do dyspozycji

12 społeczeństwa 5. Wspomaganie świetlicy wiejskiej dla prowadzenia zajęć szczególnie dla dzieci i młodzieży 6. Wspomaganie imprez rekreacyjnych integrujących społeczność lokalną 7. Rozbudowa sieci wodociągowej 8. Zwiększanie liczby punktów świetlnych i wpieranie lokalnych inicjatyw o charakterze kulturalnym, rekreacyjnym lub sportowym. Służyć ono będzie utrwalaniu więzi mieszkańców i zaangażowaniu w życie społeczne. Celem realizacji zadania jest doposażenie świetlicy wiejskiej w pomoce dydaktyczne, sprzęt poprzez przeznaczanie środków pieniężnych zależnie od potrzeb dla usprawnienia pracy świetlicy i poszerzenia jej oferty głównie dla dzieci i młodzieży. Celem jest zintegrowanie społeczeństwa, pobudzenie do wspólnego zaangażowania w trakcie m.in. zawodów sportowych typu Turniej Sołectw, rajdów. Realizacja zadania poprzez wspólne działania z Radą Sołecką i innymi oddolnymi inicjatywami mieszkańców. Celem jest poprawa infrastruktury technicznej miejscowości. Realizacja zadania służyć ma bezpośrednio mieszkańcom. Zwiększy to atrakcyjność działek i sprzyjać będzie osiedlaniu się nowych mieszkańców. Celem jest poprawa infrastruktury technicznej w miejscowości. Realizacja zadania służyć będzie także poprawie bezpieczeństwa dla użytkowników dróg. Polepszy również życie mieszkańców. 12 Sołectwa planuje się przeznaczać na ten cel środki w wysokości adekwatnej do potrzeb, zaakceptowanej przez Zebranie Wiejskie Ze środków zabezpieczonych w budżecie gminy do dyspozycji Sołectwa planuje się przeznaczać na ten cel środki w wysokości adekwatnej do potrzeb, zaakceptowanej przez Zebranie Wiejskie Ze środków zabezpieczonych w budżecie gminy do dyspozycji Sołectwa planuje się przeznaczać na ten cel środki w wysokości adekwatnej do potrzeb, zaakceptowanej przez Zebranie Wiejskie Budżet gminy, środki z funduszy pomocowych ,00 Budżet gminy, Środki zabezpieczone w budżecie gminy do dyspozycji Sołectwa

13 w ramach funduszu sołeckiego Uwagi: 1. Zakres podejmowanych zadań inwestycyjnych będzie uzależniony od możliwości budżetu gminy. 2. Wartości i proporcje planowanych wydatków ze środków zabezpieczonych w budżecie gminy do dyspozycji Sołectwa będą uzależnione od potrzeb i możliwości w kolejnych latach. Każdorazowo projekt podziału środków będących do dyspozycji Sołectwa przedstawiać będą podmioty posiadające inicjatywę w tym zakresie zgodnie z ustawą o Funduszu sołeckim, a uchwałę podejmie Zebranie Wiejskie. 13