Apokalipsa księga Zwycięzców
|
|
- Krystian Krupa
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Istota apokaliptyki porównanie z apokryfami W okresie pomiędzy Starym a Nowym Testamentem pisma o charakterze apokaliptycznym były popularne. Apokalipsa Jana jest księgą, która wpisuje się w obraz zjawiska obecnego w tamtych czasach. Przystępując do analizy księgi Apokalipsy według ewangelisty Jana nie sposób pominąć apokalips apokryficznych, które powstały w tym czasie, pozwoli to nam lepiej zrozumieć przesłanie tej księgi. Oczywiście poza biblijne księgi nie mają wartości pisma objawionego, ich treść to prywatne zdanie autorów, wyrażane z bardzo różnych pozycji dogmatycznych. Pod względem poznania teologicznego nie niosą one dla nas ważnych treści, ale z punktu poznania samego sposobu wyrażania myśli już tak. Apokryficzne apokalipsy stanowią nieocenione źródło informacji na temat samego sposobu pisania tego rodzaju dzieł, pokazują warsztat alegoryczny a dzięki temu Apokalipsa według Jana staje się nam bliższa a nawet łatwiejsza w czytaniu i zrozumieniu. Księgi, które weźmiemy pod uwagę powstawały pomiędzy II wiekiem przed Chrystusem a II wiekiem po. Do apokryfów starotestamentowych należą między innymi Księga Henocha, Jubileuszy, czy Wyrocznie Sybili. Chrześcijaństwo też ma w tej dziedzinie swój dorobek. Chrześcijańskie lub zbliżone do niego apokalipsy apokryficzne powstawały w I i II wieku a też później nawet w wieku IX. Nas interesują jedynie te, które mają swoje korzenie w czasie, gdy powstawała Apokalipsa Jana, gdyż celem tego rozdziału jest pomóc nam w zrozumieniu treści Apokalipsy a nie poznanie samego przesłanie tego rodzaju literatury. Apokryfy zbliżone do chrześcijaństwa powstawały w środowiskach chrześcijańskich jak i gnostyckich. Tematyka dotyczyła zarówno tak zwanego Końca świata, jak i pokazania kary za grzechy, jakie spotykają ludzi po śmierci. Były też treści mające na celu udowodnienie nauczania takiej, czy innej grupy, próbując wmówić nam, że oto dokonano jakiegoś nowego odkrycia, doświadczyć nowego objawienia Bożego i dlatego te nowinki teologiczne są ważne i konieczne do wprowadzenia. Tak prawdę mówiąc osoby nieprzychylne chrześcijaństwu postępują podobnie do dzisiaj, wystarczy otworzyć w telewizji niektóre kanały kablówki, aby dowiedzieć się o niewiarygodnych dowodach na ukryte prawdy z życia Jezusa lub młodego Kościoła. Bardzo często w tych pseudonaukowych wywodach wykorzystuje się apokryfy nowotestamentowe uznając je za schowane przez Kościół dokumenty związane z życiem Jezusa i apostołów. Jednym z ważnych wątków apokalips apokryficznych jest prowadzony spór bohatera opowiadania z Bogiem w czasie jego podróży w zaświaty. Przy czym bohaterem zawsze jest jakaś znana postać biblijna ze Starego lub Nowego Testamentu. Niektóre chrześcijańskie apokryfy udają dzieła Starego Testamentu próbując w ten sposób udowodnić prawdy nowotestamentowe, jako wywodzące się jeszcze z judaizmu. Przykładem na taką metodę jest apokryf Wniebowstąpienie Izajasza. Niektóre z apokryfów były uzupełnianie w miarę upływu czasu np. w księdze Henocha są zarówno fragmenty z IV wieku przed Chrystusem jak i z II wieku po Chrystusie. Księgi te też zachowały się w różnych wersjach językowych, w których treść była dostosowana do potrzeb narodu, dla którego księga ta była przetłumaczona. Różne, więc wersje językowe różnią się znacznie pomiędzy sobą. Jako ciekawostkę można podać, że księga Henocha została uznana za natchnioną przez Kościół Etiopski. Cechy charakterystyczne apokalips Apokalipsy mają jeden cel, pokazać człowiekowi jego ostateczny los i to zarówno w wymiarze indywidualnym jak i zbiorowym. Jedne z nich prowadzą człowieka w zaświaty str.5
2 pokazując mu sądy Boże, a inne dotykają wydarzeń końca czasu, gdy Bóg rozpocznie sąd nad upadłym światem, przy tak zwanym końcu świata. Niektóre z nich rozpoczynają swoją narrację już w momencie aktu stworzenia, postrzegając historię, jako ciągłość, w której jedne fakty wypływają z innych. Istotą apokaliptyki jest wyjście poza doświadczenie człowieka, czyli wyjście ze świata doczesnych doświadczeń w świat nadprzyrodzony, nieznany nam a poznawany dzięki objawieniu, czyli apokalipsie. Autor apokalipsy doświadcza szczególnej łaski i jako jedyny otrzymuje przywilej zagłębienia się w świecie ducha, nadprzyrodzoności, otrzymuje możliwość odwiedzenia nieba i piekła jak nikt inny przed nim. Ta jego wędrówka po niebie lub piekle ma świadczyć o realności tej drugiej platformy istnienia, ukazuje czytelnikowi, że zaświaty są tak samo realne jak drzewo rosnące za oknem i dlatego warto tak żyć, aby tam po drugiej stronie życia znaleźć się w lepszej sytuacji. Najczęściej autor apokalipsy nie ma bezpośredniego kontaktu z Bogiem, gdyż oprowadza go po zaświatach jakaś postać, stając się jego przewodnikiem. W księdze Henocha jest to anioł, w IV Ezdrasza wysłannik o imieniu Uriel prowadzący dialog z autorem w formule zagadek 4, a w Apokalipsie Pawła o wyraźnych korzeniach gnostyckich, autor oprowadzany jest przez małego chłopca : Wtedy mały chłopiec, który z nim rozmawiał, wprowadzi go w górę na wysokość aŝ to trzeciego nieba, a przeszedł dalej w górę, do czwartego nieba. Odezwał się do niego Duch Święty w te słowa Spójrz i zobacz swój obraz na ziemi i spojrzał w dół i zobaczył tych, którzy byli na [ ] Spojrzał znów w dół i zobaczył dwunastu Apostołów po jego prawicy i lewicy stworzenia. 5 W tym dialogu widzimy przekonanie tamtejszych ludzi o istnieniu kilku poziomów nieba, tu autor odwiedza trzecie i czwarte niebo a na dole widzi 12 apostołów. Jak niektórzy pewnie pamiętają, apostoł Paweł w jednym ze swoich listów pisze o swoim mistycznym doświadczeniu, gdy był aż w trzecim niebie (2Kor.12,1-4). To jest pewnego rodzaju różnica z naszym sposobem myślenia gdyż w naszej świadomości jest jedynie jedno niebo. Ukazują grzech i zło, jako przyczynę dramatu ludzkości Każda apokalipsa widzi przyczynę dramatu człowieka w upadku i grzechu. Nasze doświadczenie zła powoduje wszelkie dramatyczne wydarzenia na świecie. Nawet nie trzeba być teologiem, aby tę zasadę dostrzec, zawsze gdzieś u źródeł naszych złych doświadczeń leży taki lub inny grzech. Ten wątek jest mocny w każdej apokalipsie, nie wyłączając z tego Apokalipsy kanonicznej. Księga Henocha źródło zła widzi w narodzinach gigantów, gdy córki ludzkie połączyły się erotycznie z upadłymi aniołami. Podaje liczbę upadłych aniołów na 200 i imiona ich przywódców np. Szemichaza, Ananiel, Ariazel i inni. 6 Nauczyli oni ludzi rzemiosła, astrologii, wróżbiarstwa i bałwochwalstwa a też prowadzenia wojny i walki to oni wprowadzili grzech i zło na świat. Ta wizja to wyraźne nawiązanie do fragmentu zapisanego w Piśmie Świętym w 1Moj.6,1-3. Biblia nie wyjaśnia tego tekstu w sposób wystarczająco zrozumiały i pewnie, dlatego stał się on pożywką dla różnego rodzaju spekulacji, jak w przypadku księgi Henocha. Można dostrzec tutaj napiętnowanie erotyzmu człowieka, gdyż w tamtych czasach seksualność była postrzegana, jako coś złego i podejrzanego i prawdę 4 Rubinkiewicz Ryszard ks. (opracowanie), Apokryfy Starego Testamentu, patrz str Starowieyski Marek ks. (red), Apokryfy Nowego Testamentu t.3, str Rubinkiewicz Ryszard ks. (opracowanie), Apokryfy Starego Testamentu, patrz Str.145 str.6
3 mówiąc w doktrynie katolickiej i nie tylko w niej można dostrzec ślady takiego patrzenia, zresztą niezgodnego z tym, co mówi o erotycznej stronie życia sama Biblia. Księga Sybilli piętnuje bałwochwalstwo w słowach: Nie oddajecie czci Bogu ani się Go nie lękacie, ale błądzicie bezrozumnie, kłaniając się kotom, niemym bałwanom, wyobraŝeniom ludzi wykonanym z kamienia. Bo czyŝ zasiadając u drzwi świątyń bezboŝnych cześć oddajecie Bogu 7 W dyskusji pomiędzy poganami a judaizmem i chrześcijaństwem pierwszych wieków problem bałwochwalstwa i czci obrazów i posągów był niezmiernie istotny i ważny, tak prawdę mówiąc chrześcijaństwo w końcu uległo pokusie czynienia świętych obrazów i figur, w sposób radykalny łamiąc drugie przykazanie dekalogu. W świecie pierwszych wieków chrześcijaństwa była to granica pomiędzy życiem wiecznym lub kompromisem radującym życie doczesne, gdy chrześcijanin dla spokoju sumienia składał ofiarę bożkom, unikał kary śmierci z powodu wiary w Jezusa. Nowotestamentowy apokryf Wniebowstąpienie Izajasza widzi zło w upadku Kościoła: A potem, gdy się będzie zbliŝał, porzucą jego uczniowie naukę dwunastu Apostołów, ich wiarę, miłość i czystość i będzie wielka niezgoda przy jego nadejściu i zbliŝaniu się. W tym czasie będzie wielu kochających urzędy, a pozbawionych mądrości. Będzie wielu prezbiterów niegodziwych, pasterzy uciskających swoje owieczki, będą stawać się drapieŝni, gdy nie znajdą świętych pasterzy. Wielu zamieni chwalę swoich szat świętych na szaty kochających złoto 8 Upadek Kościoła rozpoczyna się od upadku przywództwa, teza zawarta w tym fragmencie jakże jest aktualna do dzisiaj. Autor wspomina tutaj o prezbiterach nie rozróżniając pomiędzy nimi a biskupami, prawdopodobnie, dlatego, że w tym czasie jeszcze nie istniał podział na biskupów i prezbiteriów, gdyż oba urzędy były tożsame. Tu powodem upadku jest odejście Kościoła od nauki apostołów czyli od zasad zapisanych w Nowym Testamencie 9. Tak prawdę mówiąc historia późniejszych wieków chrześcijaństwa pokazuje, że przyczyna wielu problemów Kościoła została prawidłowo określona i jest do dzisiaj aktualna. Ten wątek pojawia się też w Apokalipsie Jana w wielu wizjach i miejscach. Apokalipsa Piotra stwierdza, że grzesznikami potępionymi będą czciciele obrazów: Przy tej skale było miejsce napełnione ogromnym ogniem, znajdowali się tam męŝczyźni, którzy własnymi rękoma robili sobie wizerunki zamiast Boga. MęŜczyźni i kobiety trzymające łańcuchy i bijące się nawzajem wobec uwodzicielskich posągów a kara ich jest bez końca. A blisko nich będą inne kobiety i męŝczyźni paleni karą za szaleństwo czci obrazów. 10 Mamy tutaj wizję piekła, obecni w niej negatywni bohaterowie znaleźli się w nim gdyż byli zwolennikami czci obrazów. Jest to niewątpliwie element dyskusji chrześcijan na temat obrazów w kościele, jak widać autor tej apokalipsy jest radykalnym przeciwnikiem tego kultu, gdyż dostrzegał w Piśmie Świętym Starego Testamentu radykalny zakaz tego rodzaju 7 Rubinkiewicz Ryszard ks. (opracowanie), Apokryfy Starego Testamentu, str Starowieyski Marek ks. (red), Apokryfy Nowego Testamentu t.3str W czasie pisania tego apokryfu nie istniał jeszcze Nowy Testament, jako formalny zbiór tekstów, ale istniało głębokie przekonanie, że niektóre teksty zawierają naukę apostolską a inne jej nie mają, dwa wieki później stworzono aktualnie obowiązujący kanon Nowego Testamentu. 10 Starowieyski Marek ks. (red), Apokryfy Nowego Testamentu t.3 str.236 str.7
4 praktyk. Tu do walki o czystość wiary został wykorzystana wizja i autorytet apostolski. W celu obrony swoich poglądów posługiwano się niby nowymi objawieniami, aby przekonać przeciwników do swojej opinii. Ten przykład pokazuje pozytywny wymiar apokalips, choć nie mają one charakteru objawienia uznanego przez wierzących za prawdziwe. W apokalipsie Jana też mamy czcicieli posągu zwierzęcia, synonimu trójcy diabelskiej. Zapowiada sąd nad upadłą ludzkością i upadłymi aniołami Cechą każdej apokalipsy jest zapowiedź Bożych sądów nad upadłą ludzkością. Grzech zawsze znajduje odpłatę a cnota nagrodę. Księgi apokryficzne z jednej strony straszą czytelnika przerażającymi obrazami kary za grzechy popełnione za życia z drugiej strony dają nadzieję tym wszystkim, którzy żyją sprawiedliwie, choć nie zawsze ta sprawiedliwość jest doświadczana w życiu doczesnym. IV księga Ezdrasza ukazuje niewielką grupę zbawionych i rzesze potępionych w słowach: Odpowiadając rzekłem Niegdyś mówiłem, teraz mówić i mówić nie przestanę, Ŝe więcej jest tych, którzy giną niŝ tych, którzy będą zbawieni, jak większa jest fala niŝ kropla 11 Porównanie zbawionych do kropli a potępionych do fali ukazuje zasięg obu grup ludzkich. W sumie jest to przerażający obraz, gdyż trudno jest się znaleźć w tej kropli a łatwo w tej fali. Podobne obrazy zawiera Apokalipsa kanoniczna, gdzie grupa wiernych stojących po stronie Jezusa zawsze jest w mniejszości. Niewątpliwie tu mamy dalekie echo przypowieści o wąskiej i szerokiej bramie z ewangelii. Księga apokalipsa Piotra widzi piekło, jako wieczne miejsce cierpienia niesprawiedliwych w płomieniach niegasnącego ognia 12, zaś sprawiedliwi są ubrani w szaty życia. Co więcej autor tego apokryfu podaje całą listę grzechów charakteryzujących potępionych. Do listy grzechów wpisane są między innymi takie czyny jak hipokryzja, bałwochwalstwo, nie czczenie rodziców grzechy dość powszechne w świecie do dzisiaj. Jak łatwo zauważyć grzech jest tematem kanonicznej apokalipsy Jana i jest powodem sądów Bożych nad światem. Grzech ten dotyka zarówno jednostki, jak i całe narody a co jest szczególnie gorszące nawet Kościół. Posługują się historią zoomorficzną czyli ludzie i narody są symbolizowane przez zwierzęta W apokaliptyce ulubionym obrazem jest przyrównanie ludzi i narodów do zwierząt. Symbolika zwierząt czasami nas zaskakuje, gdyż w naszej kulturze tego rodzaju porównania są nie na miejscu, choć trzeba przyznać i my stosujemy odzwierzęce pseudonimy czy zdrobnienia typu moja żabka, mój misiu, ty ośle, ty baranie, jedne z nich są pochlebne a inne obraźliwe, nazwanie kogoś żabką jest pieszczotliwe, ale już ropuchą obraźliwe, choć to ten sam gatunek zwierzęcy. W księdze Henocha woły do patriarchowie, owce to wierny lud Izrael, dzikie zwierzęta to wrogowie Izraela, a biały byk z rogami to mesjasz: Oto wyszedł z ziemi byk i był ten byk cały biały, Potem wyszła jałówka, a z tej jałówki wyszły dwa cielaki, woły, jeden z nich był czarny, a drugi czerwony. 11 Rubinkiewicz Ryszard ks. (opracowanie), Apokryfy Starego Testamentu, str Starowieyski Marek ks. (red), Apokryfy Nowego Testamentu t.3 str.237 str.8
5 Czarny cielak zaatakował czerwonego i ścigał go na ziemi i odtąd nie mogłem zobaczyć czerwonego cielaka. 13 Czasami czytając te obrazy należy dobrze się zastanowić, aby odkryć ich symbolikę i znaczenie. Szczególnie trudne to jest dla nas ludzi wychowanych na innej kulturze języka i dla naszego ucha te porównania brzmią, co nieco dziwnie, pewnie nigdy byśmy czegoś takiego nie wymyślili. Odczytywanie symboliki zwierząt w apokalipsach jest trudnym i czasami mylącym zadaniem. Niewątpliwie czytelnicy apokalipsy kanonicznej mają z tym duży problem i kłopot. W tej szczególnej sytuacji należy zachowywać daleko idącą ostrożność, gdyż przyrównania ludów i narodów do zwierząt mają na celu zaszyfrowanie przekazu jedynie czytelnego dla osób wprowadzonych w temat, po dwudziestu wiekach obrazy te nie są już tak oczywiste i jasne dla nas, żyjących w czasach, gdy nie ma już czasami narodów i państw, których dotyczyły. Historię postrzegają w sposób symboliczny zamknięty np. w tygodniach Apokaliptyka traktuje czas i historię w sposób symboliczny. Z tego też powodu terminy związane z czasem nie zawsze oddają wskazany rozmiar dni i godzin. Pokusą jest potraktowanie czasu literalnie i w zgodzie z osią czasu. Niestety tego rodzaju praktyki są zawodne i prowadzą do nadużyć w interpretacji. Dlatego też czas i terminy z nim związane należy traktować alegorycznie, tak samo jak i inne obrazy apokalips. Przykładem na takie traktowanie czasu może być ponownie księga Henocha, która postrzega historię Izraela, jako historię zamkniętą w tygodniach. Podobnie autor traktuje to zagadnienie w Księdze Jubileuszy, zamykając historię w cykl siedmiodniowych tygodni: A anioł obecności, który kroczył przed obozowiskiem Izraela, wziął tablice podziału lat od czasu stworzenia Prawa i świadectwa według ich siedmiolecie, według jubileuszy, rok po roku przez pełną liczbę jubileuszy, )od dnia stworzenia( aŝ po dzień nowego stworzenia, kiedy niebiosa i ziemia i wszystkie stworzenia zostaną odnowione według mocy nieba i według całej natury ziemi, aŝ do czasu, gdy zostanie pobudowany przybytek Pana w Jerozolimie na górze Syjon. 14 W apokaliptyce dzień może znaczyć tyle, co 24 godziny, ale też każdy inny wymiar czasu, tydzień to niekoniecznie 7 dni, czasami to epoka, siedmiolecie i każda inna możliwość. W interpretacji apokalips trzeba o tym pamiętać i starać się szczególnie ostrożnie odkrywać, co autor miał na myśli gdyż zazwyczaj nie to, o czym świadczy matematyczny wymiar czasu. Z tego też powodu i oś czasu jest terminem umownych a następstwo wydarzeń niekoniecznie przebiega wzdłuż osi czasu od lewej do prawej. Historia składa się z tajemniczych postaci Apokaliptyka to też zbiór przeróżnych przerażających postaci, które walczą ze sobą, Izraelem lub Kościołem, które symbolizują narody, siły ciemności, wrogów i przyjaciół. Taką szczególnie przerażającą postacią i występującą, jako ciemny charakter jest Gog i Magog, pisze o nim między innymi Księga Sybilli : 13 Rubinkiewicz Ryszard ks. (opracowanie), Apokryfy Starego Testamentu, str Rubinkiewicz Ryszard ks. (opracowanie), Apokryfy Starego Testamentu, str.264 str.9
6 Biada tobie ziemio Gog i Magog pośrodku rzek Etiopii leŝąca, jakŝe wiele krwi przelanej przyjmiesz! Przez ludzi nazwana będziesz miejscem sądu, a twa wilgotna gleba ciemną krew wypije. 15 Postacie te związane są z sądem i przelewem ogromnych ilości krwi. W tamtych czasach po zdobyciu miasta zabijano masowo mieszkańców, znane są opisy eksterminacji całych narodów, to pokazuje jak krwawe skutki zła mogą spaść na ludzi. W dzisiejszych czasach wielu bohaterskich zdobywców stanęłoby przed sądem za zbrodnie przeciwko ludzkości, ale w tamtych czasach przemoc była normą wojny a ona sama często traktowana była, jako kara za grzech. W IV księdze Ezdrasza pojawia się postać niewiasty symbolizującej Naród Wybrany czyli Izrael. Ten symbol jest dość stosunkowo łatwy do odczytania, gdyż już Stary Testament mówi o Izraelu, jako o kobiecie. Raz pojawia się, jako Oblubienica Boga, innym razem, jako Wszetecznica zdradzająca zaślubionego sobie Boga zaś w Nowym Testamencie występuje często, jako obraz Kościoła, choć w Apokalipsie kanonicznej może ta postać sprawiać niemały kłopot interpretacyjny. Zapowiadają też kataklizmy kosmiczne i przyrodnicze W zasadzie większość apokalips straszy czytelników wojnami, kataklizmami i przerażającymi zjawiskami przyrodniczymi. Uciemiężony lud Boga znajduje ratunek w nadprzyrodzony sposób, gdy ciemiężcy upadają pod naciskiem obcych potęg militarnych zesłanych przez Boga dla ratowania ludu. Sybilla mówi o tego rodzaju trudnym doświadczeniu, jakie dotknie Rzym, a też zapowiada dominację nad światem mocarstw z Azji. Ta symbolika nawiązuje też do zdarzeń, jakie już dotknęły Izrael w przeszłości. Tu takim synonimem trudności jest Babilon, czy też panowanie Antiocha Epifanesa, który stał się synonimem antychrysta i władzy diabła nad światem. Mocne rozbudowanie nauki o aniołach i diabłach Apokaliptyka jest połączeniem świata materialnego ze światem duchowym, z tego też powodu w apokalipsach występuje wiele aniołów, diabłów i duchów. Jedne z nich są przychylne człowiekowi, inne są zapowiedzią kary i sądu a jeszcze inne są zwiastunami wieści czasami radosnych a czasami przerażających. Oczywiście aniołowie rządzą we wszystkich scenach związanych z niebem i tronem Boga, to tam pełnią służbę opiekunów i heroldów Boga Wszechmogącego, nadając niebu wyrazu dostojeństwa. W apokalipsie Wniebowstąpienie Izajasza widzimy rzesze aniołów stojący przed tronem Boga 16. Zaś w księdze Sybili widzimy obraz oszustw wykonywanych przez Beliara: Potem z Sebastie Beliar przybędzie. Szczyty górskie podniesie, morze uciszy, zatrzyma słońce wielkie ogniste oraz księŝyc jasny, zmarłych podźwignie, i wiele znaków uczyni wobec ludzi. Ale znaki te nie spełnią się na nim, będą, bowiem oszustwem, tak oszuka wielu śmiertelnych Rubinkiewicz Ryszard ks. (opracowanie), Apokryfy Starego Testamentu, str Starowieyski Marek ks. (red), Apokryfy Nowego Testamentu t.3, str Rubinkiewicz Ryszard ks. (opracowanie), Apokryfy Starego Testamentu, str.348 str.10
7 Tu niewątpliwie mamy podobną myśl, jaką wyraża apokalipsa kanoniczna, gdy pisze o panowaniu antychrysta i wielkim ucisku. W księdze Wniebowstąpienie Izajasza ponownie spotykamy Beliara: Potem, jak się dopełni zstąpi Beliar, wielki anioł, król tego świata, który nad nim panuje, odkąd istnieje. Zejdzie on ze swego firmamentu w postaci człowieka króla nieprawości, zabójcy swej matki [ ] Będzie prześladował roślinę, którą zasadziło dwunastu apostołów Umiłowanego, jedne z dwunastu będzie wydajny w jego ręce. 18 W sumie jednak siły ciemności, choć mocne i przerażające, zadające liczne cierpienia wiernym Boga kończą, jako wielcy przegrani. Czyż można wygrać z Bogiem? Oczywiście nie jest to możliwe. Zapowiedź Mesjańskich czasów i mesjasza Izraelici przez wieki oczekiwali na Mesjasza, szczególnie intensywnie ta myśl pojawia się w czasach niewoli Babilońskiej a potem Rzymskiej. W II i I wieku przed Chrystusem wątek ten pojawia się w apokryfach. Księga Henocha zapowiada pojawienie się mesjasza nazywając go Synem Człowieczym: I tam ujrzałem kogoś, kto miał Głowę Dni i jego głowa była biała jak wełna i z nim był inny, którego twarz miała wygląd człowieka, i jego twarz była pełna łaski jak jednego ze świętych aniołów. Zapytałem jednego ze świętych aniołów, którzy przyszli ze mną i pokazał mi wszystkie tajemnice o tym Synu Człowieczym, kto on jest, skąd on jest i dlaczego chodzi z Głową dni? Odpowiadając mi rzekł do mnie to jest Syn Człowieczy, do którego naleŝy sprawiedliwość, i z którym mieszka sprawiedliwość On to objawi cały skarbiec tajemnic. Jego to wybrał Pan Duchów, ma on zwycięŝać przed Panem Duchów, w sprawiedliwości na wieki. I ten Sym Człowieczy, którego widziałeś, wypłoszy królów i moŝnych z ich miejsc odpocznienia i mocarzy z ich tronów i rozwiąŝe nerki mocarzy i połamie zęby grzeszników. 19 Mesjasz ma być osobą, która zaprowadzi Boży porządek na świecie a też obejmie władzę nad całym światem, skończą się w wyniku tego wszystkie złe i niekorzystne zdarzanie, jakie mają miejsce w polityce światowej. Mesjasz pokona zło i zapanuje nad nim wprowadzając rajską atmosferę dla umęczonego człowieka. Księga Henocha wprost pisze o pojawieniu się Boga na świecie: Święty i Wielki wyjdzie ze swojego mieszkania i Wieczny Bóg zstąpi na Górę Synaj i ukaŝe się ze swoim zastępem i objawi się w mocy swej i niebiańskiej potęgi. Wszyscy ulegną przeraŝeniu, a Czuwający zadrŝą i strach oraz wielkie drŝenie zapanuje aŝ po krańce ziemi. Wysokie góry zostaną poruszone, a wyniosłe wzgórza zmaleją i topnieć będą jak wosk przed ogniem. Ziemia pogrąŝy się, a wszystko, co się na niej znajduje, ulegnie zniszczeniu. 20 Historia ma, więc swój wspaniały finał, Bóg odnawia ludzkość i świat. Odbywa się sąd nad złem i trumf dobra. Stan ten ma trwać na wieki wieków. 18 Starowieyski Marek ks. (red), Apokryfy Nowego Testamentu t.3 str, Rubinkiewicz Ryszard ks. (opracowanie), Apokryfy Starego Testamentu,] str Rubinkiewicz Ryszard ks. (opracowanie), Apokryfy Starego Testamentu, str.144 str.11
8 Autor ma przywilej znalezienia się przy tronie Boga Oczywiście jedynie autor danej księgi ma szczególny przywilej dostąpienia nieba jeszcze za życia. Jako najważniejszy herold Boży otrzymuje przywilej stanięcia przed tronem Boga i przekazania tego doświadczenia czytelnikom apokalipsy wraz z przesłaniem upomnienia dla ludzi. Henoch stanął przed płonącym tronem Boga i usłyszał przesłanie Boga 21, zaś Izajasz we Wniebowstąpieniu Izajasza udaje się do siódmego nieba i jest po nim oprowadzany przez anioły. W apokalipsie kanonicznej też podobne doświadczenia otrzymuje Jan ewangelista, któremu Bóg pozwala zaglądnąć na chwilę do nieba. Musimy zapamiętać, że apokaliptyka obraca się w świecie symboli, alegorii, wprowadza nas w tajemniczy świat czasami trudny do interpretacji i rozszyfrowania. Celem jest ostrzeżenie ludzkości przez zbliżającymi się sądami Boga nad grzechem i karą dla tych, którzy sprzeniewierzyli się wartościom etycznym tego świata. Apokalipsy apokryficzne ukazują nam sposób pisania i prezentowania treści w tego typu księgach, a poprzez to pozwalają nam lepiej zrozumieć symbolikę i przesłanie jedynej kanonicznej Apokalipsy wg Jana. Mam nadzieję, że ten krótki przegląd będzie pomocny w dalszej części naszych rozważań. 21 Rubinkiewicz Ryszard ks. (opracowanie), Apokryfy Starego Testamentu, str.148 str.12
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 17 18 II Niedziela Wielkanocna 19 kwietnia 2009 Dz 4,32-35 Ps 118 1 J 5,1-6 J 20,19-31
JEDNOŚĆ W WIELBIENIU BOGA. Lekcja 11 na 15. grudnia2018
JEDNOŚĆ W WIELBIENIU BOGA Lekcja 11 na 15. grudnia2018 Bóg jest czczony przez istoty niebiańskie, ale pragnie również naszego uwielbienia płynącego z Ziemi. Uwielbiać Boga oznacza uznawać Jego wielkość
Jeden Pasterz i jedno stado. Jan 10,1-11. Jedna. Jedno ciało. 1 Koryntian 12: świątynia. 1 Koryntian 3, Jedna
Lekcja 6 na 10. listopada 2018 Biblia zawiera różne obrazy, które przedstawiają duchowe i teologiczne prawdy. Na przykład woda w Ewangelii Jana 7,38, wiatr w Ewangelii Jana 3,8 i filar w Liście do Tymoteusza
Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI
Polish FF Curriculum Translation in Polish Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI 1. Objawienie: Pismo Św. i Tradycja a. Pismo Święte: Części,
Wpisany przez Redaktor niedziela, 20 listopada :10 - Poprawiony niedziela, 20 listopada :24
Jubileuszowy Akt Przyjęcia Jezusa Chrystusa za Króla i Pana Nieśmiertelny Królu Wieków, Panie Jezu Chryste, nasz Boże i Zbawicielu! W Roku Jubileuszowym 1050-lecia Chrztu Polski, w roku Nadzwyczajnego
Ewangelia Jana 3:16-19
1. POTRZEBA ŁASKI "(16) Bóg bowiem tak bardzo ukochał świat, że dał swego Jedynego Syna, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne. (17) Bóg nie posłał swego Syna na świat, aby
KOŚCIÓŁ IDŹ TY ZA MNIE
SPOTKANIE 6 KOŚCIÓŁ Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: IDŹ TY ZA MNIE Pewien mężczyzna miał zwyczaj mówić w każdą
SPIS TREŚ CI KSIĘGA PIERWSZA
SPIS TREŚ CI Wprowadzenie... 5 Przedmowa Rufina... 45 KSIĘGA PIERWSZA Przedmowa... 51 ROZDZIAŁ I. O Bogu... 58 (1 3. Bóg Istota niecielesna. 4 7. Bóg jest duchem. 8 9. Bóg jest niepodzielny.) Fragmenty
Pismo Święte podstawowym źródłem treści w programach. Kościoła Zielonoświątkowego w RP
Pismo Święte podstawowym źródłem treści w programach nauczania biblijnego Kościoła Zielonoświątkowego w RP Podstawa Programowa katechezy zielonoświątkowej Za podstawowe źródło treści oraz główną przesłankę
BĘDZIECIE MI ŚWIADKAMI
BĘDZIECIE MI ŚWIADKAMI Lekcja 1 na 7 czerwca 2018 Ale weźmiecie moc Ducha Świętego, kiedy zstąpi na was, i będziecie mi świadkami w Jerozolimie i w całej Judei, i w Samarii, i aż po krańce ziemi (Dzieje
Program nauczania biblijnego uczniów klas gimnazjalnych. Program powstaje pod kierunkiem Elżbiety Bednarz
Program nauczania biblijnego uczniów klas gimnazjalnych Program powstaje pod kierunkiem Elżbiety Bednarz Klasa I Ja i Bóg na co dzień Redaktor: Michał Stępień Nauka o Jezusie Chrystusie Jezus Syn Boży
KRYTERIA OCEN Z RELIGII
KRYTERIA OCEN Z RELIGII Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: posiada religijne wykraczające poza program nauczania i potrafi je zaprezentować, jest bardzo aktywny na lekcji, chętnie włącza się w dyskusje
Bóg a prawda... ustanawiana czy odkrywana?
Bóg a prawda... ustanawiana czy odkrywana? W skali od 1 do 10 (gdzie 10 jest najwyższą wartością) określ, w jakim stopniu jesteś zaniepokojony faktem, że większość młodzieży należącej do Kościoła hołduje
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych. Minimum programowe nie uwzględnia podziału treści materiału
Lekcja 10 na 9. marca 2019
Lekcja 10 na 9. marca 2019 Po ostatecznym ataku smoka, bestii i fałszywego proroka (Apokalipsa 13), Jan zobaczył ludzi, którzy zwyciężą w tym konflikcie (14:1-5), ich poselstwo (14:6-13), a także konsekwencje
drogi poznania Boga. drogi poznania Boga. drogi poznania Boga, drogi poznania Boga.
Ks. Michał Miecznik ROZKŁAD MATERIAŁU W KLASACH II LO I. NA POCZATKU BÓG STWORZYŁ NIEBO I ZIEMIĘ I MIESIĄC TEMAT.Bóg stwarza LICZBA GODZIN TREŚCI NAUCZANIA WYNIKAJĄCE Z PODSTAWY PROGRAMOWEJ KATECHEZY drogi
Kryteria ocen z religii klasa IV
Kryteria ocen z religii klasa IV dopuszczający znajomość podstawowych modlitw chrześcijańskich: Ojcze nasz, Pozdrowienie Anielskie..., formuła spowiedzi świętej, warunki sakramentu pokuty, wyjaśnienie
Prorok Habakuk. Cel. Przybliżenie dzieciom postaci proroka Habakuka. Kolejne kroki
Cel Przybliżenie dzieciom postaci proroka Habakuka. Kolejne kroki Cieszymy się z obecności wszystkich i mamy nadzieję, że wszyscy wytrwamy w naszym modlitewnym czuwaniu. Przypominamy proroka Nahuma, którego
Ewangelia z wyspy Patmos
Ewangelia z wyspy Patmos Lekcja 1 na 5. stycznia 2019 Błogosławiony ten, który czyta, i ci, którzy słuchają słów proroctwa i zachowują to, co w nim jest napisane; czas bowiem jest bliski (Objawienie 1:3)
ALLELUJA. Ref. Alleluja, alleluja, alleluja, alleluja. Alleluja, alleluja, alleluja, alleluja.
ALLELUJA 1. Niech zabrzmi Panu chwała w niebiosach, na wysokościach niech cześć oddadzą. Wielbijcie Pana Jego Zastępy, Wielbijcie Pana Duchy niebieskie. Ref. Alleluja, alleluja, alleluja, alleluja. Alleluja,
Witamy serdecznie. Świecki Ruch Misyjny EPIFANIA, Zbór w Poznaniu
Witamy serdecznie Świecki Ruch Misyjny EPIFANIA, Zbór w Poznaniu Świecki Ruch Misyjny Epifania Świecki Ruch Misyjny "Epifania" jest międzynarodowym, niezależnym, niesekciarskim, nieobliczonym na zysk,
Czy więc zakon unieważniamy przez wiarę? Wręcz przeciwnie, zakon utwierdzamy (Rzymian 3:31)
Lekcja 5 na 4 listopada 2017 Czy więc zakon unieważniamy przez wiarę? Wręcz przeciwnie, zakon utwierdzamy (Rzymian 3:31) W dniu 31 października 1517 r. Marcin Luter zawiesił swoje dziewięćdziesiąt pięć
żyjący Odkupiciel Odkupiciel stał się człowiekiem. godny naśladowania Odkupiciel ukrzyżowany Odkupiciel cierpiący Odkupiciel zwycięski Odkupiciel
Lekcja 12 na 17 grudnia 2016 Pod koniec historii Joba Bóg przedstawia się jako Wielki Stworzyciel i cierpienia Joba kończą się. Niemniej jednak konflikt między Bogiem a szatanem, który spowodował ten
SPIS TREŚCI. Część pierwsza ESCHATOLOGIA POWSZECHNA NOWEGO TESTAMENTU
SPIS TREŚCI Słowo do niniejszego wydania... 5 Przedmowa do niniejszego wydania... 7 Przedmowa do wydania z 1987 roku... 9 Wykaz skrótów... 11 Część pierwsza ESCHATOLOGIA POWSZECHNA NOWEGO TESTAMENTU WSTĘP
Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy. Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4
Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4 Opracowanie: mgr Violetta Kujacińska mgr Małgorzata Lewandowska Zasady: IZ może być ustna lub pisemna, IZ pisemną przekazujemy
Pozycja w rankingu autorytetów: 1
Imię: Karol Józef Nazwisko: Wojtyła Imiona rodziców: Ojciec Karol, Matka Emilia. Rodzeństwo: brat Edmund Miejsce urodzenia: Wadowice Kraj: Polska Miejsce zamieszkania: Wadowice, Kraków, Watykan. Miejsce
- uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy
Kryteria oceniania z religii kl. I gimnazjum Ocena celująca - uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy - twórczo rozwija własne uzdolnienia oraz dba o własną
WYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza
WYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza Wymagania edukacyjne śródroczne Ocena celująca Ocenę celującą przewiduję dla uczniów przejawiających
List do Rzymian podręcznik do nauki religii w drugiej klasie szkoły ponadgimnazjalnej razem 22 jednostki lekcyjne
List do Rzymian podręcznik do nauki religii w drugiej klasie szkoły ponadgimnazjalnej razem 22 jednostki lekcyjne Zagadnienia programowe Lekcja organizacyjna Tematyka Cele i treści szczegółowe Liczba lekcji
Wielki bój między Chrystusem a szatanem stanowi tło wydarzeń przedstawionych w Biblii. Jest ono szczególnie widoczne w Księdze Joba.
Lekcja 2 na 8 października 2016 Wielki bój między Chrystusem a szatanem stanowi tło wydarzeń przedstawionych w Biblii. Jest ono szczególnie widoczne w Księdze Joba. Wielki bój początek sporu bój na ziemi
WYMAGANIA Z RELIGII. 1. Świadkowie Chrystusa
WYMAGANIA Z RELIGII 1. Świadkowie Chrystusa często nie przynosi go na lekcje. definiuje, czym jest lęk; określa sposoby odnoszenia się do Boga na wzór Jezusa. potrafi podać z nauczyciela zasady życia wspólnoty
Ks. Michał Bednarz ZANIM ZACZNIESZ CZYTAĆ PISMO ŚWIĘTE
Ks. Michał Bednarz ZANIM ZACZNIESZ CZYTAĆ PISMO ŚWIĘTE 4 by Wydawnictw o BIBLOS, Tarnów 1997 ISBN 83-86889-36-5 SPIS TREŚCI Wstęp.................................. 9 :2 6.,H. 1998 Nihil obs tat Tarnów,
2 NIEDZIELA PO NARODZENIU PAŃSKIM
2 NIEDZIELA PO NARODZENIU PAŃSKIM PIERWSZE CZYTANIE Syr 24, 1-2. 8-12 Mądrość Boża mieszka w Jego ludzie Czytanie z Księgi Syracydesa. Mądrość wychwala sama siebie, chlubi się pośród swego ludu. Otwiera
Chrześcijanin a Przykazania Dekalogu
Chrześcijanin a Przykazania Dekalogu UWAŻANO JE ZA NAJWIĘKSZY KODEKS MORALNY ZNANY KIEDYKOLWIEK NA ZIEMI. NAZYWANO JE STRASZNĄ DZIESIĄTKĄ! PRZEZ WIEKI ZAWIESZANO JE NA ŚCIANACH CHRZEŚCIJAŃSKICH DOMÓW.
NOWY PROGRAM NAUCZANIA RELIGII ADWENTYSTYCZNEJ W SZKOLE LUB W PUNKCIE KATECHETYCZNYM
NOWY PROGRAM NAUCZANIA RELIGII ADWENTYSTYCZNEJ W SZKOLE LUB W PUNKCIE KATECHETYCZNYM WARSZAWA 2015 KOŚCIÓŁ ADWENTYSTÓW DNIA SIÓDMEGO W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ SEKRETARIAT EDUKACJI ul. FOKSAL 8 00-366
Mateusz 24 Objawienie 6 Wojny i wieści wojenne, klęski głodu, zarazy, Ewangelia jest głoszona
Lekcja 5 na 2. lutego 2019 Wczesne znaki (4-14) Ucisk (21-22) Znaki na niebie (29) Syn Człowieczy pojawia się (30) Poselstwo pieczęci jest zarysem historii kościoła od jego początków do czasów Drugiego
WIZJA NIEBA. Objawienie św. Jana 4,1-11. Potem widziałem, a oto drzwi były otwarte w niebie, i głos poprzedni, który słyszałem, jakby głos
Objawienie św. Jana 4,1-11 Potem widziałem, a oto drzwi były otwarte w niebie, i głos poprzedni, który słyszałem, jakby głos trąby rozmawiającej ze mną, rzekł: Wstąp tutaj, a pokażę ci, co się ma stać
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół ponadpodstawowych: liceum, technikum oraz szkół zawodowych. Katechezy
ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY ROK A Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2007/2008 25 Adwent I Niedziela Adwentu 2 grudnia 2007 Iz 2, 1-5 Ps 122
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego Sens życia Gdy na początku dnia czynię z wiarą znak krzyża, wymawiając słowa "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego", Bóg uświęca cały czas i przestrzeń, która otworzy
ZESPÓŁ SZKÓŁ NR. 1 im. JANA PAWŁA II W BEŁŻYCACH. SZKOŁA PODSTAWOWA KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII
ZESPÓŁ SZKÓŁ NR. 1 im. JANA PAWŁA II W BEŁŻYCACH. SZKOŁA PODSTAWOWA KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA IV Program AZ-2-01/10. Ocena dopuszczająca
raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam
raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam 3 Spis treści Przedmowa.... 5 CZĘŚĆ PIERWSZA Otwórzcie drzwi wiary! 1. Drzwi wiary są otwarte...
Wiadomości, umiejętności i postawy. ucznia
dopuszczająca oceny dostateczna dobra bardzo dobra Wiadomości, umiejętności i postawy Uczeń wykazuje się znajomością: Aktów wiary, nadziei, miłości, żalu Stacji drogi krzyżowej Sakramentów Darów Ducha
Najczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan.
"Gdy Jezus przebywał w jakimś miejscu na modlitwie i skończył ją, rzekł jeden z uczniów do Niego: «Panie, naucz nas się modlić, jak i Jan nauczył swoich uczniów». Łk 11,1 Najczęściej o modlitwie Jezusa
DEKALOG gdzie szukać informacji? YouCat KKK
gdzie szukać informacji? YouCat 348 351 KKK 2052 2082 Jacek Salij Dekalog o. Adam Szustak, Konferencje o Dekalogu Valerio Bocci Dziesięć przykazań wyjaśniane dzieciom Wiesława Lewandowska Pan Bóg nie robi
zapieczętowanych ludzi zostaje przedstawionych w dwóch miejscach: Objawienie 7 i 14:1-5.
Lekcja 6 na 9. lutego 2019 144.000 zapieczętowanych ludzi zostaje przedstawionych w dwóch miejscach: Objawienie 7 i 14:1-5. W pierwszym fragmencie stoją, ponieważ Baranek przychodzi. W drugim, odmówili
Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia.
Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia. Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób systematyczny i całościowy
20 Kiedy bowiem byliście. niewolnikami grzechu, byliście wolni od służby sprawiedliwości.
Lectio Divina Rz 6,15-23 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus
Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum
Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum Przedmiot: religia Klasa: pierwsza gimnazjum Tygodniowa
ADORACJA EUCHARYSTYCZNA
ADORACJA EUCHARYSTYCZNA Gdy w środowisku chrześcijańskim mówi się o adoracji, spontanicznie i słusznie myślimy o adoracji Najświętszego Sakramentu. Ona jest źródłem i uprzywilejowanym miejscem wszelkiej
Cierpienie Joba było ogromne, ale dobiegło końca. Jaki to był koniec? Czego możemy się nauczyć z tej historii?
Lekcja 1 na 1 października 2016 Cierpienie Joba było ogromne, ale dobiegło końca. Jaki to był koniec? Czego możemy się nauczyć z tej historii? Pan zmienił los Joba, gdy wstawiał się za swoimi przyjaciółmi.
apokryfy nowego testamentu
apokryfy nowego testamentu tom iii Listy i apokalipsy chrześcijańskie pod redakcją ks. Marka Starowieyskiego współpraca: Włodzimierz Appel, ks. Jan Czuj ( ), Wiktor Kornatowski, ks. Stanisław Kur, Ryszard
Religia ks. Paweł Mielecki Klasa IV
Religia ks. Paweł Mielecki Klasa IV Na ocenę celującą uczeń: Posiada wiedzę i umiejętności przewidziane na ocenę bardzo dobrym (co najmniej w 90%), a nad to: Samodzielnie i twórczo rozwija własne zainteresowania
ORGANIZACJA: Doktryna Dyscyplina MISJA
Lekcja 12 na 22. grudnia 2018 Wierzący uznają Chrystusa za Głowę Kościoła. Niemniej jednak, pewien poziom ludzkiej organizacji jest niezbędny dla misji i jedności Kościoła. Przywódcy sprzyjają jedności
i nowe życie w Chrystusie. W Obrzędzie chrztu dorosłych kapłan pyta katechumena: O co prosisz Kościół Boży?, a ten odpowiada: O wiarę.
Od Autora Dnia 11 października 2012 r. w 50. rocznicę otwarcia Soboru Watykańskiego II rozpocznie się w całym Kościele katolickim Rok Wiary. Potrwa on do 24 listopada 2013 r. do uroczystości Chrystusa
Wymagania edukacyjne dla klasy V z religii
1 Wymagania edukacyjne dla klasy V z religii 1. Zna podział Pisma Świętego: Stary Nowy Testament. Wie, kto jest autorem Ewangelii. Zna księgi Nowego Testamentu: Listy Apostolskie, Dzieje Apostolskie, Apokalipsa
Materiały opracowane w ramach projektów:
Materiały opracowane w ramach projektów: Integrowanie programu nauczania z treściami biblijnymi, indywidualizacja pracy z uczniem oraz wysoka jakość dydaktyki i wsparcia psychopedagicznego trzy główne
Ewangelia wg św. Jana. Rozdział 1
Ewangelia wg św. Jana Rozdział 1 Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo. 2 Ono było na początku u Boga. 3 Wszystko przez Nie się stało, a bez Niego nic się nie stało, co się stało.
Lectio Divina Rz 6,1-14
Lectio Divina Rz 6,1-14 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus
Jak odmawiać Koronkę do Miłosierdzia Bożego oraz Różaniec Święty?
Jak odmawiać Koronkę do Miłosierdzia Bożego oraz Różaniec Święty? - *** - Jak odmawiać Koronkę lub Różaniec? Pytanie to może wyda Wam się banalne, ale czy takie jest w rzeczywistości. Wielu ludzi bardzo
były wolne od lęków wyjaśnia, czym charakteryzuje się postępowanie ludzi, którzy mają nadzieję. z tęsknotami Jezusa
I. Świadkowie Chrystusa 2 3 4 5 6 określa sposoby odnoszenia się do Boga na wzór Jezusa wyjaśnia, czym charakteryzuje się postępowanie ludzi, którzy mają nadzieję. określa sposoby odnoszenia się do Boga
KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.
KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA I Semestr I Ocena dopuszczająca -Umie wykonać znak krzyża, -Zna niektóre modlitwy i wymaga dużej pomocy
Na zakończenie nauki w klasie IV uczeń potrafi:
Na zakończenie nauki w klasie IV uczeń potrafi: - dostrzega działanie Boga w świecie - potrafi odczytać przesłanie dekalogu i poznanych tekstów biblijnych - rozwiązuje sytuacje konfliktowe w duchu przesłania
słowo Biblia pochodzi od greckiego słowa biblos, które z kolei miało swoje źródło w języku egipskim, gdzie oznaczało albo papirus
Powtórzenie wiadomości o Biblii (Nowy Testament) słowo Biblia pochodzi od greckiego słowa biblos, które z kolei miało swoje źródło w języku egipskim, gdzie oznaczało albo papirus (służący wówczas między
Trójca Święta wzór doskonałej wspólnoty
Trójca Święta wzór doskonałej wspólnoty Prawda o Bogu w Trójcy Jedynym należy do największych tajemnic chrześcijaństwa, której nie da się zgłębić do końca. Można jedynie się do niej zbliżyć, czemu mają
Jezus do Ludzkości. Modlitwy Litanii (1-6) przekazane przez Jezusa Marii od Miłosierdzia Bożego
Jezus do Ludzkości Modlitwy Litanii (1-6) przekazane przez Jezusa Marii od Miłosierdzia Bożego źródło: www.thewarningsecondcoming.com tłumaczenie: www.armiajezusachrystusa.pl Modlitwa Litanii 1 Ochrona
Chrześcijaństwo skupia w sobie wiele odłamów, które powstały przez lata, opierający się jednak na jednej nauce Jezusa Chrystusa.
Chrześcijaństwo Chrześcijaństwo jest jedną z głównych religii monoteistycznych wyznawanych na całym świecie. Jest to największa religia pod względem wyznawców, którzy stanowią 1/3 całej populacji. Najliczniej
Jak czytać ze zrozumieniem Pismo Święte?
Jak czytać ze zrozumieniem Pismo Święte? Mój pierwszy nauczyciel języka hebrajskiego bił mnie linijką po dłoni, gdy ośmieliłem się dotknąć palcem świętych liter Pięcioksięgu. (R. Brandstaetter, Żywa Księga)
ZJAZD KOŚCIOŁA W JEROZOLIMIE
ZJAZD KOŚCIOŁA W JEROZOLIMIE Lekcja 8 na 25. sierpnia 2018 Wierzymy przecież, że zbawieni będziemy przez łaskę Pana Jezusa, tak samo jak i oni (Dzieje Ap. 15,11) Poganie akceptowali Ewangelią, ale dla
I. Ty ścieżkę życia mi ukażesz
Ks. Michał Miecznik ROZKŁAD MATERAŁU W KLASACH LO (zgodny z programem nauczania nr AZ-4-0/). Ty ścieżkę życia mi ukażesz MESĄC LCZBA GODZN TREŚC NAUCZANA WYNKAJĄCE Z PODSTAWY PROGRAMOWEJ KATECHEZY. Ukochani
MARYJA NAPEŁNIONA DUCHEM ŚWIĘTYM. Wstęp
MARYJA NAPEŁNIONA DUCHEM ŚWIĘTYM PODCZAS ZWIASTOWANIA PAŃSKIEGO Wstęp Anioł wszedł do Niej i rzekł: «Bądź pozdrowiona, pełna łaski, Pan z Tobą» (Łk1,28) Dzieje Apostolskie podają bardzo interesujący epizod:
Lekcja 8 na 24. listopada 2018
JEDNOŚĆ W WIERZE Lekcja 8 na 24. listopada 2018 I nie ma w nikim innym zbawienia; albowiem nie ma żadnego innego imienia pod niebem, danego ludziom, przez które moglibyśmy być zbawieni (Dzieje Ap. 4,12)
Jak czytać ze zrozumieniem Pismo Święte (YC 14-19)?
Jak czytać ze zrozumieniem Pismo Święte (YC 14-19)? Mój pierwszy nauczyciel języka hebrajskiego bił mnie linijką po dłoni, gdy ośmieliłem się dotknąć palcem świętych liter Pięcioksięgu. (R. Brandstaetter,
To powiedziałem wam, abyście we mnie pokój mieli. Na świecie ucisk mieć będziecie, ale ufajcie, Ja zwyciężyłem świat (Jan 16:33)
Lekcja 4 na 22 października 2016 Mojżesz napisał Księgę Joba i Genesis w czasie, gdy przebywał w Midianie. Tak więc Księga Joba jest jedną z pierwszych ksiąg Biblii. W odróżnieniu od innych ksiąg Starego
SAKRAMENT BIERZMOWANIA
SPOTKANIE 1 SAKRAMENT BIERZMOWANIA Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: PLAN Podczas Wniebowstąpienia Jezus rzucił
Wizja tronu. Objawienie 4:1-3, 5, starców. Objawienie 4:4. Cztery postacie. Objawienie 4:6-8. Zapieczętowana księga.
Lekcja 4 na 26. stycznia 2019 W Objawieniu są cztery serie po siedem elementów: 7 kościołów, 7 pieczęci, 7 trąbek i 7 plag. Rozdziały 4 i 5 są wstępem do drugiego, siedmiu pieczęci. Najważniejszymi pytaniami
Wymagania programowe i kryteria oceniania - religia. Jest wzorem dla innych pod względem: pilności, odpowiedzialności, samodzielności.
Wymagania programowe i kryteria oceniania - religia I. Podstawowe: Na ocenę celującą uczeń: Prowadzi zeszyt i odrabia zadania domowe. Jest wzorem dla innych pod względem: pilności, odpowiedzialności, samodzielności.
Potem wyprowadził go na dwór i rzekł: Spójrz ku niebu i policz gwiazdy, jeśli możesz je policzyć! I rzekł do niego: Tak liczne będzie potomstwo
Lekcja 1 na 6. października 2018 Potem wyprowadził go na dwór i rzekł: Spójrz ku niebu i policz gwiazdy, jeśli możesz je policzyć! I rzekł do niego: Tak liczne będzie potomstwo twoje.wtedy uwierzył Panu,
DOŚWIADCZENIE JEDNOŚCI W KOŚCIELE WCZESNOCHRZEŚCIJAŃSKIM
DOŚWIADCZENIE JEDNOŚCI W KOŚCIELE WCZESNOCHRZEŚCIJAŃSKIM Lekcja 5 na 3. listopada 2018 I trwali w nauce apostolskiej i we wspólnocie, w łamaniu chleba i w modlitwach (Dzieje Ap. 2,42) Wczesny Kościół jest
Liturgia jako święta gra. Elementy teatralizacji w tzw. Mszy Trydenckiej
Maciej Olejnik Liturgia jako święta gra. Elementy teatralizacji w tzw. Mszy Trydenckiej Wprowadzenie: Przedmiotem mojej pracy jest problem przenikania świata teatru do katolickiej liturgii łacińskiej.
MOJŻESZ WCHODZI NA GÓRĘ SYNAJ
MOJŻESZ WCHODZI NA GÓRĘ SYNAJ 88 Trzy miesiące po wyjściu z Egiptu naród Izraelski przybył na pustynię Synaj. Izraelici rozłożyli obóz naprzeciw wysokiej góry, na którą Mojżesz wspiął się, aby porozmawiać
Studium biblijne numer 13. List do Efezjan 1,4. Andreas Matuszak. InspiredBooks
Studium biblijne numer 13. List do Efezjan 1,4 Andreas Matuszak InspiredBooks listopad 2013, dla niniejszego wydania Ver. 1.0 www.inspiredbooks.de List do Efezjan 1,4 Andreas Matuszak InspiredBooks Miłość
AUTORYTET I EWANGELIA PAWŁA
AUTORYTET I EWANGELIA PAWŁA Lekcja 2 na 8 lipca 2017 A teraz, czy chcę ludzi sobie zjednać, czy Boga? Albo czy staram się przypodobać ludziom? Bo gdybym nadal ludziom chciał się przypodobać, nie byłbym
Spis treści. Jezus przewyższa wszystkich, ponieważ jest Synem Bożym Ewangelia na 2. Niedzielę Adwentu
Wprowadzenie ADWENT I NARODZENIE PAŃSKIE Dzień Pański, który przemienia lęk w radość Ewangelia na 7. Niedzielę Adwentu Jezus przewyższa wszystkich, ponieważ jest Synem Bożym Ewangelia na 2. Niedzielę Adwentu
Lekcja 2 na 14 października 2017
Lekcja 2 na 14 października 2017 Zakon bowiem został nadany przez Mojżesza, łaska zaś i prawda stała się przez Jezusa Chrystusa (Jan 1:17) Wielkie obietnice: lepsze życie w zamian za posłuszeństwo. Lepsze
Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Religia klasa 5 : oceny dopuszczająca i dostateczna : oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań: Aby uzyskać kolejną,
Jak czytać i rozumieć Pismo Święte? Podstawowe zasady. (YC 14-19)
Jak czytać i rozumieć Pismo Święte? Podstawowe zasady. (YC 14-19) Mój pierwszy nauczyciel języka hebrajskiego bił mnie linijką po dłoni, gdy ośmieliłem się dotknąć palcem świętych liter Pięcioksięgu. (R.
Spis kazań dostępnych do darmowego słuchania w służbie AntyEkumenia:(Rok 2013/2014)
Spis kazań dostępnych do darmowego słuchania w służbie AntyEkumenia:(Rok 2013/2014) AntyEkumenia- Kościół Inkubator.mp3 Tytuł kazania AntyEkumenia-Hip Hop, Proroctwo, Kościół, Świątynia.mp3 AntyEkumenia-
Gerhard Kardynał Müller. Posłannictwo i misja
Gerhard Kardynał Müller P Posłannictwo i misja Spis treści Przedmowa... 7 Rozdział I Papieże historii mojego życia 1. Powstawanie moich przekonań religijnych... 11 2. Moje katolickie dzieciństwo i młodość...
DUCH ŚWIĘTY O DZIEWCZYNCE U STUDNI
SPOTKANIE 5 DUCH ŚWIĘTY Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: O DZIEWCZYNCE U STUDNI Mała dziewczynka stała z dziadkiem
Wpisany przez Administrator czwartek, 07 kwietnia :25 - Poprawiony czwartek, 07 kwietnia :47
1. Określenie sakramentu kapłaństwa. Sakrament kapłaństwa (święcenie kapłańskie) jest to sakrament Nowego Prawa, ustanowiony przez Chrystusa Pana. W sakramencie tym udzielona zostaje duchowa władza i dana
Lekcja 4 na 28 stycznia 2017
Lekcja 4 na 28 stycznia 2017 Czy Duch Święty jest siłą wypływającą od Boga, czy też boską Osobą równą Ojcu i Synowi? Czy ta kwestia ma znaczenie i czy wpływa ona na nasze relacje z Bogiem? Jezus i Duch:
Poniżej lista modlitw które są wypowiadane przy każdym odmawianiu różańca:
1. Na krzyżyku, na stojąco odmawiamy Wierzę w Boga. 2. Odmawiamy Ojcze nasz. 3. Teraz mamy trzy paciorki na każdym z nich odmawiamy Zdrowaś Maryjo Pierwsza modlitwa to jest modlitwa za pogłębienie wiary,
Komantarzbiblijny.pl. Komentarze. 1 list apostoła Piotra
Komantarzbiblijny.pl Komentarze 1 list apostoła Piotra Październik 2015 1 Spis treści 1 Pt. 3:21... 3 2 Komentarz Biblijny do 1 Pt. 3:21 "Odpowiednik tego teraz i was wybawia, mianowicie chrzest (nie usunięcie
Źródło: ks. Andrzej Kiciński,,Historia Światowych Dni Młodzieży * * *
W Niedzielę Palmową u 1984 na zaproszenie Papieża zgromadziła się w Rzymie młodzież z całego świata: w Roku Odkupienia, obchodząc «Jubileusz młodzieży», a w 1985 Międzynarodowy Rok Młodzieży. W Niedzielę
Oznajmiwszy nam według upodobania swego, którym go uprzednio obdarzył, Tajemnicę woli swojej, aby z nastaniem pełni czasów wykonać ją i w Chrystusie
Lekcja 4 na 27 października 2018 Oznajmiwszy nam według upodobania swego, którym go uprzednio obdarzył, Tajemnicę woli swojej, aby z nastaniem pełni czasów wykonać ją i w Chrystusie połączyć w jedną całość
CREDO. Materiały dla animatorów muzycznych na rekolekcje. Warszawa, 2010
Materiały dla animatorów muzycznych na rekolekcje CREDO Warszawa, 2010 I dzień Zwiastowanie W: Jahwe, ja wiem, jesteś tu (176) Ty BoŜe wszystko wiesz (516) Wstanę i pójdę dziś D: Składamy Ci Ojcze (824)
,,Księga Daniela i Objawienia" podręcznik do nauki religii w drugiej klasie szkoły ponadgimnazjalnej razem 38 jednostek lekcyjnych
Objawienia" podręcznik do nauki religii w drugiej klasie szkoły ponadgimnazjalnej razem 38 jednostek lekcyjnych Zagadnienia programowe Lekcja organizacyjna Tematyka Cele i treści szczegółowe Liczba lekcji
Dzień Judaizmu w Chmielniku. Dzień Judaizmu w Chmielniku stycznia 2018
Dzień Judaizmu w Chmielniku 1 16 stycznia 2018 Dzień Judaizmu w Chmielniku Pokój! Pokój dalekim i bliskim! to hasło tegorocznego Dnia Judaizmu. W Ośrodku Tekst pochodzi ze strony www.sejmik-kielce.pl Dzień
Lekcja 2 na 14 lipca 2018 1. Dzieje 2,1-3 Wczesny deszcz 2. Dzieje 2,4-13 Dar języków 3. Dzieje 2,14-32 Pierwsze kazanie 4. Dzieje 2,33-36 Wywyższenie Jezusa 5. Dzieje 2,37-41 Pierwsze owoce Drugi rozdział