Notatka Sygnalna z dnia 17 marca, 2014 r. materiały zebrał i opracował T Szymańczak PZPRZ

Transkrypt

1 I. SYTUACJA NA RYNKU KRAJOWYM Notatka Sygnalna z dnia 17 marca, 2014 r. materiały zebrał i opracował T Szymańczak PZPRZ Utrzymujące się wysokie ceny pszenicy konsumpcyjnej na MATIFie oraz osłabienie się złotego wpływają na notowane w ostatnich dniach spore zwyżki cen pszenicy na rynku krajowym. Notowane umocnienie się euro dodatkowo wpłynęło na dalszy wzrost cen pszenicy płaconej przez eksporterów. Poprawa opłacalności eksportu zaczęła mocniej wspierać ceny tego zboża na rynku krajowym. Utrzymujące się dynamiczne tempo eksportu pszenicy w bieżącym sezonie wpływa na uszczuplenie podaży tego zboża na rynku krajowym. W ostatnich dniach, ceny pozostałych zbóż wzrosły w mniejszym stopniu. Ceny kukurydzy z dostawą do centrum kraju to poziom ok. 660 PLN/t. Ceny tego ziarna na południowym -wschodzie utrzymują się na poziomie ok. 600 PLN/t (loco gospodarstwo). Niemniej jednak, utrzymywanie się wysokich cen pszenicy w kolejnych dniach może przełożyć się także na zwyżki cen kukurydzy. W ostatnich dniach, podaż ziarna na rynku uległa zmniejszeniu". Wielu rolników korzystając z już wiosennej aury i suchej pogody wyszło w pola i rozpoczęło siewy jarych oraz wysiew nawozów. Ponadto, utrzymująca się niepewna sytuacja polityczna na Ukrainie i cały czas realna groźba eskalacji napięcia powoduje, iż część dostawców wstrzymuje się ze sprzedażą ziarna licząc na dalszy wzrost cen. W połowie minionego tygodnia, ceny płacone przez przetwórców za ziarno z dostawą do wytwórni/elewatorów kształtowały się następująco: - pszenica konsumpcyjna PLN/t (w zależności od jakości ziarna); - pszenica paszowa PLN/t; -żyto konsumpcyjne PLN/t; - żyto paszowe PLN/t; - jęczmień paszowy PLN/t - pszenżyto PLN/t; - kukurydza PLN/t. Cały czas realizowany jest także skup ziarna z dostawą do polskich portów. W lutym br., eksport pszenicy z kraju za pośrednictwem portów wyniósł ponad 130 tys. ton. W marcu br., eksport pszenicy drogą morską może ponownie przekroczyć 100 tys. ton. Wiele wskazuje na to, iż w całym sezonie 2013/14 łączny eksport pszenicy z Polski może przekroczyć 2 mln ton. W połowie minionego tygodnia, ceny zbóż oferowane przez firmy handlowe za ziarno z dostawą do portów kształtowały się następująco: - pszenica konsumpcyjna PLN/t (dostawa marzec) 835 PLN/t (dostawa kwiecień) (białko min. 12.5%) - żyto konsumpcyjne/paszowe PLN/t; - pszenżyto PLN/t. - kukurydza PLN/t.

2 Po stronie importu, dostawy ukraińskiej kukurydzy na rynek krajowy zaczynają słabnąć, w tej chwili realizowane są jedynie dostawy w ramach wcześniejszych kontraktów. Nowych zakupów na razie nie widać. Do kraju importowane są niewielkie ilości niemieckiego jęczmienia w cenach PLN/t z dostawą na północny-zachód kraju. II. CENY NA GIEŁDACH CBOT i MATIF Na przestrzeni minionego tygodnia, ceny pszenicy na giełdach amerykańskich ponownie wyraźnie wzrosły, w znacznej mierze w wyniku utrzymującej się napiętej sytuacji geopolitycznej na Ukrainie, a także rosnących obaw o kondycję zasiewów pszenicy HRW w niektórych kluczowych regionach jej uprawy w USA, które dodatkowo potęgują prognozy braku opadów w kolejnych 2 tygodniach. W piątek 14/03, na giełdzie w Chicago cena pszenicy SRW w kontrakcie majowym 2014 wzrosła o 5,1% w stosunku do ceny sprzed tygodnia do 252,50 USD/t, a w kontrakcie lipcowym 2014 o 4,7% i wyniosła 253,60 USD/t. Z kolei, na giełdzie w Kansas City, cena pszenicy HRW w kontrakcie majowym 2014 wzrosła o 4,2% do 276,09 USD/t, a w kontrakcie lipcowym 2014 o 4,4% i wyniosła 273,96 USD/t. W analizowanym tygodniu, ceny pszenicy na MATIFie także zwyżkowały, ale skala wzrostu cen była znacznie mniejsza niż za oceanem. Pomimo komfortowej sytuacji fundamentalnej na światowym rynku zbóż (co potwierdził ostatni raport USDA), od początku marca ceny wielu surowców rolnych na giełdach wyraźnie wzrosły, w znacznej mierze w wyniku wzmożonej aktywności kapitału spekulacyjnego na giełdach towarowych, szukającego bezpiecznych sposobów lokowania środków finansowych. Od czasu wejścia wojsk rosyjskich na Krym w końcu lutego, cena pszenicy na MATIFie wzrosła o 6%, a kukurydzy o 10%. Na razie nie ma żadnych sygnałów o spowolnieniu eksportu zbóż Ukrainy, a siewy zbóż jarych także przebiegają w normalnym tempie. W piątek 14/03, cena pszenicy w kontrakcie najbliższym (maj 2014) na MATIFie wyniosła 211,50 EUR/t i była o 0,8% wyższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie listopadowym 2014 wzrosła o 0,9% i wyniosła 201,75 EUR/t. Na przestrzeni analizowanego tygodnia, notowania cen soi na giełdzie w Chicago wyraźnie osłabły. Informacje o anulowaniu zakupów partii południowoamerykańskiej soi przez Chiny i możliwym dalszym zmniejszeniu importu soi przez ten kraj w związku z mniejszym zapotrzebowaniem i spowalniającą chińską gospodarką ciążyły na cenach soi za oceanem. Warto zaznaczyć, iż obecnie w Chinach notuje się mniejszy popyt na pasze w związku ze spadającym pogłowiem trzody i spadkiem produkcji drobiu będącego wynikiem wykrycia ognisk ptasiej grypy w tym kraju. W piątek 14/03, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (maj 2014) wyniosła 510,15 USD/t i była o 4,8% niższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w lipcu 2014 roku spadła o 3,7% do poziomu 503,98 USD/t. W analizowanym tygodniu, cena rzepaku w kontrakcie majowym na MATIFie także osłabły, w znacznej mierze pod wypływem trwającej korekty cen soi i śruty sojowej na giełdzie w Chicago. W piątek 14/03 cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (maj 2014) wyniosła 402,50 EUR/t i była o 2,3% niższa niż przed tygodniem, podczas gdy cena rzepaku w kontrakcie sierpniowym 2014 wyniosła 366,00 EUR/t i była o 2,7% niższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia. Analiza opracowana przez Sparks Polska, Izbę Zbożowo-Paszową

3 NOTOWANIA CEN ZBÓŻ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - KUKURYDZA USD/t 17.I 24.I 31.I 7.II 14.II 21.II 28.II 7.III 14.III 14.III/7.III III'14 166,92 169,05 170,86 174,87 175,27 178,34 180,07 189,36 185,90-1,83% V'14 169,91 171,64 172,98 177,16 177,39 180,70 182,43 192,51 191,33-0,61% VII'14 172,59 173,77 174,79 179,28 179,13 182,12 184,01 194,08 193,06-0,53% IX'14 174,48 174,87 175,66 179,91 179,60 181,64 184,24 191,88 192,27 0,20% XII'14 176,76 176,92 177,16 181,09 180,94 182,75 185,58 190,78 191,80 0,53% CBOT - PSZENICA SRW USD/t 17.I 24.I 31.I 7.II 14.II 21.II 28.II 7.III 14.III 14.III/7.III III'14 207,01 207,68 204,15 212,16 219,87 223,99 220,09 237,44 253,60 6,81% V'14 209,59 209,95 205,10 212,82 219,07 222,45 221,27 240,30 252,50 5,08% VII'14 212,01 212,01 206,28 214,44 220,61 223,84 223,47 242,14 253,60 4,73% IX'14 215,17 215,10 209,44 217,52 223,62 226,93 226,49 244,79 256,54 4,80% XII'14 219,87 219,95 214,07 222,15 228,18 231,63 231,12 249,12 260,00 4,37% NOTOWANIA CEN SOI I ŚRUTY SOJOWEJ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - SOJA USD/t 17.I 24.I 31.I 7.II 14.II 21.II 28.II 7.III 14.III 14.III/7.III III'14 483,69 472,01 471,27 489,20 491,41 503,61 519,63 535,50 505,59-5,59% V'14 476,64 466,64 466,06 484,06 486,85 499,79 519,55 535,58 510,15-4,75% VII'14 471,05 462,09 460,03 476,93 480,39 494,05 508,97 523,45 503,98-3,72% VIII'14 456,06 447,76 444,74 459,66 462,46 477,37 489,06 504,49 489,87-2,90% IX'14 430,41 423,36 420,49 431,52 433,43 446,29 453,27 461,28 452,76-1,85% CBOT - ŚRUTA SOJOWA USD/sh.t 17.I 24.I 31.I 7.II 14.II 21.II 28.II 7.III 14.III 14.III/7.III III'14 434,50 425,70 426,10 446,40 450,00 455,80 467,90 465,00 449,00-3,44% V'14 420,70 410,40 411,10 429,90 432,30 440,20 457,70 457,80 444,00-3,01% VII'14 411,90 401,70 400,50 417,70 420,50 428,30 443,60 445,00 431,40-3,06% VIII'14 398,10 388,90 386,20 399,90 401,90 409,90 424,20 426,00 414,80-2,63% IX'14 379,30 371,40 368,20 378,60 380,10 386,90 397,50 399,10 393,00-1,53%

4 Ceny zbóż na giełdach światowych e-wgt Inwestorzy finansowi grają pod nasilenie się konfliktu rosyjsko ukraińskiego z docelowym podziałem Ukrainy? Ostatnie dwa tygodnie przyniosły bardzo silne wzrosty notowań kontraktów terminowych na pszenicę w Stanach Zjednoczonych. Już na początku lutego niepokój o kondycję amerykańskiej pszenicy ozimej wpłynął na zmianę trwającego 1,5 roku trendu spadkowego na wzrostowy. Nieco wcześniej zakończyły się trwające porównywalnie długo spadki na rynku kukurydzy. Dodatkowo najtańsze od 3,5 roku zboża zachęcały do robienia zakupów przez globalnych importerów. Był to także doskonały czas do zabezpieczania na giełdzie przyszłych tanich zakupów przez przetwórców. Kapitał spekulacyjny zaczął zajmować długie pozycje w kukurydzy, jednocześnie realizując zyski z pszenicy, co przekładało się na wzmożone zakupy kontraktów terminowych. To wszystko spowodowało około 10% falę wzrostów notowań pszenicy i kukurydzy na giełdzie w Chicago w lutym. Z początkiem marca, wraz z zajęciem Krymu przez wojska rosyjskie i bardzo prawdopodobnym przyłączeniem go do Rosji, wzrosty, głównie pszenicy nasiliły się. Na giełdzie w Chicago od początku marca pszenica podrożała o 15%, w tym o 7% w ostatnim tygodniu. W tym samym czasie amerykańska kukurydza zyskała na wartości 5% w lutym i kolejne 5% w ciągu dwóch tygodni marca. Najnowszy raport CFTC (amerykańskiej komisji nadzorującej rynek futures) pokazał, że trwa napływ kapitału spekulacyjnego na giełdowy rynek zbóż. Widoczne jest to doskonale na przykładzie giełdy w Chicago, gdzie w ciągu ostatniego tygodnia inwestorzy finansowi powiększyli swoją pozycję długą netto w kukurydzy o 50 tys. kontraktów do ponad 200 tys. kontraktów. W przypadku pszenicy kapitał spekulacyjny w ciągu tygodnia zakupił ponad 15 tys. kontraktów terminowych, odwracając pozycję z krótkiej na długą po raz pierwszy od października minionego roku. Mimo, że na rynek pszenicy napływa dużo mniejszy kapitał to i tak powoduje on silniejsze wzrosty notowań pszenicy niż kukurydzy na giełdzie w Chicago, ponieważ po stronie sprzedającej kontrakty terminowe są amerykańscy farmerzy, którzy zabezpieczają produkcję mln ton pszenicy i aż tys. ton kukurydzy. Wydaje się, że inwestorzy finansowi grają pod nasilenie się konfliktu rosyjsko ukraińskiego z docelowym podziałem Ukrainy na część zachodnią proeuropejską i południowo - wschodnią pod panowaniem Rosji. W takiej sytuacji mogłoby dojść do odcięcia zachodniej Ukrainy od portów nad Morzem Czarnym, co bardzo utrudniłoby eksport zbóż i gwałtowny spadek podaży na rynku globalnym. Tygodniowe zmiany notowań (najbliższa seria futures zamknięcie z 7-03 do ): Matif - pszenica (marzec-14): 0,7% (1,5 euro/t); Matif - kukurydza (czerwiec-14): 1,5% (2,75 euro/t); Matif rzepak (maj-14): -2,25% (-9,25 euro/t); CBoT pszenica (marzec-14): 6,8% (16,2 usd/t); CBoT kukurydza (marzec-14): -1,8% (-3,5 usd/t); CBoT soja (marzec-14): -2,0% (-30,0 usd/t). Notowania zbóż z piątku : Giełda MATIF w Paryżu: Pszenica maj 14 zamknęła tydzień na poziomie z czwartku, 211,5 eur/t. 12-go marca seria ta osiągnęła poziom 213,5 eur/t, najwyższy od maja 2013 roku. 29-go stycznia seria majowa stanowiła 4-miesięczne minimum na poziomie 187 euro/t (cena zamknięcia). Ubiegłoroczne minima serii najbliższej przypadają na poziomie 182,75 euro/t (14-go sierpnia).

5 Kukurydza czerwiec 14 zyskała w piątek na wartości o 0,5 eur/t (+0,3%) do 186,75 eur/t. Jest nowe najwyższe zamknięcie serii czerwcowej od końca czerwca 2013 r. Seria czerwcowa (odmiennie od serii marcowej) od 10-go stycznia (podobnie jak kukurydza w Chicago) systematycznie zyskuje na wartości. Giełda CBoT w Chicago: W piątek przypadał ostatni dzień handlu serią marcową futures na zboża i soję. Od dzisiaj najbliższą serią będzie seria majowa. Pszenica marzec 14 podrożała o 1,65% do 253,75 usd/t (6,902 usd/buszel). Jest nowe ponad 4-miesięczne maksimum tej serii. Kolejne serie przypadające na 2014 rok zyskiwały tylko w nieco mniejszym zakresie. 29-go stycznia przypadło ponad 3,5 letnie minimum na poziomie 202,72 usd/t (5,514 usd/buszel). Od tego czasu seria marcowa odbiła w górę o ok. 25%. Kukurydza marzec 14 zamknęła piątek ceną 185,9 usd/t w wyniku 2,5% przeceny. Serie na kolejne miesiące wykonania 2014 minimalnie zyskały na wartości. 9-go stycznia (przed publikacją styczniowego raportu USDA) seria ta była notowana na poziomie 162,2 usd/t (4,12 usd/buszel) - najniżej w historii i jednocześnie na poziomie zamknięcia (dla serii najbliższej) równym 3,5 letniemu minimum z 18-go listopada Od swojego ponad 3,5 letniego minimum z 9-go stycznia seria ta odbiła w górę o 15,0%. Raport przygotował Andrzej Bąk - WGT S.A. III. SEGMENT MŁYNARSKI (Dane za okres r.) (Źródło: Komunikat Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi) Notowania cen skupu pszenicy konsumpcyjnej w ww. tygodniu przedstawiały się następująco (w makroregionach): - Region Centralno Wschodni - 791,00 (tydzień temu 786,00 zł/t) - Kujawsko Mazurski - 758,00 (tydzień temu 751,00 zł/t) - Południowy - 730,00 (tydzień temu 729,00 zł/t) - Śląski - 735,00 (tydzień temu 715,00 zł/t) - Zachodni - 777,00 (tydzień temu 753,00 zł/t) Średnia cena 758,20 zł/t wzrost (tydzień temu 746,80 zł/t) Uwaga: Przedstawione ceny skupu są przeciętnymi cenami w transakcjach skupowych w miejscach skupu/dostawy, występującymi w różnych miejscach i w różnych wielkościach partii. Ceny krańcowe często dotyczą incydentalnych transakcji, zaś ceny średnie obrazują większy zakres transakcji skupowych.

6 Porównanie aktualnych cen wybranych towarów w przedsiębiorstwach z cenami w analogicznym okresie roku 2012 i [zł/tona] POLSKA TOWAR Rodzaj TOWARU Zmiana ceny [%] w 2014r. w stos. do lat: 2013r. 2012r. Pszenica konsumpcyjna ,4-6,1 paszowa ,8-0,5 Żyto konsumpcyjne ,7-35,1 paszowe ,6-20,0 Kukurydza paszowa (Rynek Zbóż Nr 10/2014 MRiRW) ,1-14,9 IV. ŚREDNIE CENY DROBIU oraz ŻYWCA WIEPRZOWEGO (Źródło: Biuletyn Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dane za okres ) ( w nawiasach - procentowa zmiana w ciągu tygodnia) 1. Średnie ceny skupu: drobiu: a) brojler kurzy: 3,724 zł/kg (- 0,9) b) indyk 5,440 zł/kg ( 0,0) trzoda: półtusze wieprzowe wg EUROP 5,681 zł/kg (+ 5,03) 2. Średnie ceny zbytu: drób świeży: a) kurczak 6,325 zł/kg (+ 1,2) b) indyk 8,503 zł/kg (- 0,6) półtusze wieprzowe 6,297 zł/kg (- 0,6) V. RYNEK ROŚLIN OLEISTYCH (Źródło: Biuletyn Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dane za okres ) (w nawiasach procentowa zmiana w ciągu tygodnia) - Cena zakupu (średnia krajowa) - nasiona rzepaku 1.567,00 zł/t (- 1,3) - Cena sprzedaży (średnia krajowa) - olej rzepakowy rafinowany 3.354,00 zł/t (+ 0,9)

7 - śruta rzepakowa 997,00 zł/t (- 2,3) - makuch rzepakowy 1.037,00 zł/t (+ 2,2) VI. INFORMACJE OGÓLNEOZ 1) Maklerzy e-wgt relacjonują: Renata Barczyk - PHU START Ceny na giełdzie MATIF utrzymują się na wysokim poziomie ten fakt i korzystny kurs waluty spowodowały, że polskie zboże, a szczególnie pszenicę, znowu opłaca się eksportować. W magazynach krajowych ceny skupu zbóż jeszcze nie wzrosły, ale eksporterzy oferują już ceny zakupu pszenicy na poziomie w zależności od parametrów o zł/t wyższe, niż tydzień temu. Cena żyta utrzymuje się na tym samym poziomie, pszenżyto natomiast podrożało o 10 zł/t. Ceny w zł/t pszenica konsumpcyjna Szczecin PORTY 840 MAGAZYNY KRAJOWE Gdańsk/Gdynia pszenica paszowa Jęczmień konsumpcyjny Jęczmień paszowy pszenżyto żyto Owies g > Kukurydza (Gdynia) Ceny pasz białkowych: - Śruta sojowa w portach: 1940 zł/t (netto); - Śruta rzepakowa w zakładach tłuszczowych III-IV zł/t (netto) - Cena rzepaku ze zbiorów 2013 to zł/t loco gospodarstwo. Bardzo korzystne są ceny zbóż na kontrakty dla zbiorów z 2014 r. Na przykład za pszenicę proponuje się cenę 750 zł/t, za żyto 580 zł/t, za rzepak zł/t loco gospodarstwo. 2) UE: licencje w eksporcie i imporcie W tym tygodniu KE wydała licencje w eksporcie następujących ilości zbóż: 571 tys. ton pszenicy miękkiej, 10 tys. ton mąki w ekwiwalencie ziarna, 15 tys. ton durum, 35 tys. ton jęczmienia,

8 15 tys, ton kukurydzy oraz 4 tys. ton żyta. Dotychczasowy unijny wywóz zbóż w sezonie 2013/14 (na podstawie licencji eksportowych) przekroczył już 30 mln ton, tj. o 46,5% więcej w porównaniu do analogicznego okresu sezon wcześniej. Eksport zbóż z UE* - (1 lipca'13-11 marca'14) w tys. ton 2012/ /14 % zmiana Pszenica miękka Mąka pszenna (w ekwiw. ziarna) Pszenica durum Pszenica razem Jęczmień Kukurydza Żyto Zboża razem ,5 Źródło: KE * - na podstawie wydanych licencji eksportowych W kończącym się tygodniu KE zezwoliła na import następujących ilości zbóż: 9 tys. ton pszenicy miękkiej, 178 tys. ton durum oraz 371 tys. ton kukurydzy. Import zbóż w rozpatrywanym okresie osiągnął blisko 11,8 mln ton, tj. o 4% mniej w porównaniu z tym samym okresem sezon wcześniej. Import zbóż z UE* - (1 lipca'13-11 marca'14) w tys. ton 2012/ /14 % zmiana Pszenica miękka Mąka pszenna (w ekwiw. ziarna) Pszenica durum Pszenica razem Jęczmień Kukurydza Zboża razem (Żródło: KE) (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 3) Porównanie średnich cen ziarna w Polsce i UE: r. (opracowano w MRiRW na podstawie danych Komisji Europejskiej) Kurs EUR =4,1795 Pszenica konsumpcyjna Pszenica paszowa Jęczmień paszowy Kukurydza PLN/t /t PLN/t /t PLN/t /t PLN/t /t Chorwacja Słowacja Słowacja Chorwacja Słowacja Rumunia Estonia Rumunia Czechy Czechy Bułgaria Grecja Węgry Węgry Czechy Węgry Bułgaria Bułgaria Węgry Słowacja Litwa Litwa Litwa Bułgaria Rumunia Estonia Dania Polska

9 Polska Polska Hiszpania Austria Estonia Dania Szwecja Czechy Grecja Niemcy UK Słowenia Niemcy Francja Francja Francja Hiszpania UK Niemcy Hiszpania Słowenia Belgia Austria Niemcy Belgia Irlandia Rumunia Włochy Włochy Holandia Irlandia Belgia Francja Łotwa Polska Holandia Szwecja Portugalia Belgia Portugalia Dania UE Grecja UE Łotwa Portugalia UK Holandia UE Łotwa Włochy UE VII. INNE INFORMACJE 1) Propozycja oświadczenia COCERAL w sprawie Ukrainy W nawiązaniu do ostatnich wydarzeń politycznych na Ukrainie, COCERAL przygotował projekt oświadczenia w tej sprawie do Komisji Europejskiej. Czytamy w nim m.in. COCERAL docenia ofertę Unii Europejskiej znaczącej pomocy finansowej dla Ukrainy w celu przywrócenia makroekonomicznej stabilności w tym kraju. Zgadza się z żądaniem UE przeprowadzenia na Ukrainie pilnych i szerokich reform, zarówno politycznych, jak i gospodarczych. Reformy te muszą uwzględniać m.in. ciągłe zwalczanie korupcji, wprowadzenie przewidywalnego i praktycznego systemu podatkowego oraz wyeliminowanie t.zw selektywnej sprawiedliwości. Na przywrócenie zaufania inwestorów i poprawy klimatu biznesowego, konieczne jest m.in.: - usprawnienie systemu refundacji i wypłacenie zaległych kwot z tytułu zwrotu VAT, - deregulacja handlu zbożowego w celu zapobieżenia korupcji i stworzenia uczciwej konkurencji dla wszystkich uczestników rynku, - zaprzestanie dyskryminacji części podmiotów poprzez nieuzasadnione urzędowe postępowania karno podatkowe, Ostateczna treść oświadczenia zostanie sformułowana we wtorek, 18 marca, do którego to terminu przyjmowane będą propozycje uzupełnień. Prosimy o przekazywanie ewentualnych takich propozycji pocztą ową do Biura Izby. 2) Wpływ sytuacji na Ukrainie na światowy rynek zbóż Napięta sytuacja na Ukrainie powoduje wzrost cen zbóż na rynkach światowych. Bardzo wyraźnie podrożała pszenica, a wzrosty na giełdach były silniejsze niż w transakcjach rzeczywistych. Według indeksu cen sporządzanego przez Międzynarodową Radę Zbożową (MRZ) pomiędzy a 7.03 pszenica podrożała o 6,0%. MRZ monitoruje dziewięć notowań cen pszenicy w najważniejszych portach.

10 Bardzo wyraźnie wzrosły również notowania giełdowe. Dla przykładu w tym samym okresie notowania kontraktu najbliższego (marcowego) na giełdzie Euronext Paris (MATIF) wzrosły o 6,7% do 215,25 EUR/t, czyli najwyższego poziomu w bieżącym sezonie. Jeszcze bardziej wzrosły ceny pszenicy SRW na giełdzie CBOT w Chicago bo o 11,0%. Większy wzrost ceny w Stanach Zjednoczonych tłumaczony jest częściowo przez osłabienie się dolara amerykańskiego wobec euro oraz przez obawy o kondycje pszenicy ozimej po ostatnich falach mrozów. Bardzo szybko rosły w ostatnich dniach również ceny kukurydzy. W okresie pomiędzy a 7.03 indeks światowych cen kukurydzy obliczany przez MRZ wzrósł o 4,8%. Notowania kontraktu czerwcowego na giełdzie Euronext Paris urosły w tym samym czasie o 3,4%, a kontraktu majowego na giełdzie CBOT o 7,6%. Ukraina w ostatnich latach zyskała ogromne znaczenie w światowym handlu zbożami. Według niektórych prognoz w sezonie 2013/14 kraj ten może stać się trzecim największym eksporterem zbóż po Stanach Zjednoczonych i UE. Według prognoz Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) z początku lutego Ukraina w bieżącym sezonie miała wyeksportować nawet 31,2 mln ton zbóż. Szczególnie silna pozycje uzyskała w handlu kukurydza. Z prognozowanym eksportem na poziomie 18,5 mln ton zajmuje trzecie miejsce po Stanach Zjednoczonych i tuż za Brazylią. Ma również ogromne znaczenie w eksporcie pszenicy. W bieżącym sezonie miała wyeksportować 10,0 mln ton tego gatunku zboża, co plasuje ją na szóstym miejscu wśród największych eksporterów, w tym na trzecim miejscu w naszym regionie po UE i Rosji. Nasz południowo -wschodni sąsiad jest również piątym największym eksporterem jęczmienia. Napięta sytuacja polityczno-gospodarcza na Ukrainie wpływa na tamtejszy rynek zbóż w wielu wymiarach. Najczęściej podnosi się kwestię możliwego wtrzymania dostaw zboża na rynek, gdyż jest ono dobrym zabezpieczeniem przed spadkiem wartości hrywny. W komentarzach porusza się również problem wzrostu cen importowanych środków produkcji rolniczej, co może spowodować spadek plonów, a być może również powierzchni zasiewów zbóż jarych. Na razie jest jeszcze bardzo wcześnie aby powiedzieć na ile realne są te zagrożenia. Rynki światowe reagują jednak nerwowo i wydaje się, że w obecne ceny wkalkulowana jest spora premia za ryzyko. BGŻ/AgroTydzień) 3) Światowy rynek oleistych W ostatnich tygodniach prognozy zbiorów soi w Ameryce Południowej były korygowane w dół ze względu na niekorzystne warunki pogodowe w tamtym regionie. Pod koniec lutego swoje prognozy produkcji obniżyły m.in. Międzynarodowa Rada Zbożowa oraz Oil World. Oil World w stosunku do poprzedniego raportu (z końca stycznia) obniżył prognozy zbiorów soi w krajach należących do czołówki największych producentów w Ameryce Południowej (tj. Argentynie, Brazylii, Paragwaju, Boliwii i Urugwaju) łącznie o 5%, tj. 8,2 mln ton, przy czym największe korekty dotyczyły Brazylii (o 5,5 mln ton). Obecnie południowo - amerykańskie zbiory soi szacowane są na 150,6 mln ton wobec 158,8 mln ton przewidywanych w styczniu. Gdyby ta prognoza okazała się bliska ostatecznej ocenie, wówczas oznaczałaby produkcje wyższą od tej w sezonie 2012/13 o 4%, czyli o 5,6 mln ton (jeszcze w styczniu oczekiwano, że będzie ona wyższa o 10%, tj. o 14 mln t r/r). Cięcia prognoz zbiorów soi w Ameryce Południowej są obecnie jednym z czynników podtrzymujących ceny tego surowca na świecie. Sparks wśród dodatkowych przyczyn wzrostu cen soi wymienia utrzymujące się wysokie tempo eksportu soi ze Stanów Zjednoczonych oraz oczekiwania co do dalszej redukcji i tak uszczuplonego poziomu zapasów soi w tym kraju na koniec sezonu 2013/14. W ostatni piątek, tj cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (marzec 2014) wyniosła 535,50 USD/t i była o 3,05% wyższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w maju 2014 roku wzrosła o 3,09% do poziomu 535,58 USD/t. (BGŻ/AgroTydzień)) 4) Korekta światowego bilansu soi Jeszcze w styczniu oczekiwano, że światowe zbiory soi w sezonie 2013/14 przekroczą 287 mln ton. Pod koniec lutego, Oil World, obniżając prognozy zbiorów soi w Ameryce Południowej, skorygował

11 również światową produkcję do blisko 279 mln ton. Dla porównania, w sezonie 2012/13 wyniosła ona 267 mln ton. Zbiory soi w bieżącym sezonie będą zatem wyższe o 4% r/r (ok. 11 mln ton). Ze względu na wyższe zapasy początkowe w bieżącym sezonie, światowa podaż soi, rozumiana jako suma produkcji i zapasów początkowych, zwiększy się w większym stopniu, bo o 19 mln ton do poziomu 342 mln ton (pod koniec stycznia oczekiwano, że ten wzrost będzie o dodatkowe 9 mln ton wyższy). Mimo teoretycznie dużej podaży soi, czynnikiem ryzyka pozostanie tempo wprowadzania surowców na rynek (rzeczywistą dostępność soi mogą ograniczać np. ewentualne problemy logistyczne w Ameryce Południowej czy np. tak jak w poprzednich miesiącach mniejsza od oczekiwań sprzedaż surowca przez argentyńskich rolników). Przy prognozowanym wzroście zużycia soi na świecie o prawie 10 mln ton w bieżącym sezonie do poziomu 269 mln ton, światowe zapasy soi na koniec sezonu (sierpień 2014) mają wynieść 72,5 mln ton wobec 62,95 mln ton w sezonie poprzednim. Relacja zapasów końcowych do zużycia, wpływająca na kształtowanie się cen, wyniesie 26,9% w bieżącym sezonie. Choć jest to poziom znacznie wyższy niż w sezonach 2012/13 i 2011/12, gdy wyniósł odpowiednio 24,3% i 21,1% pozostaje niższy niż 3 i 4 lata temu (29,8% i 27,1%). (BGŻ/AgroTydzień)) 5) Średnie ceny eksportowe zbóż na Ukrainie ( fob porty M. Czarnego, spot) Wyszczególnienie Średnie ceny eksportowe zbóż na Ukrainie ( fob porty M. Czarnego, spot) Warunki dostawy 25 lut 14 Cena w USD/t 4 mar mar 14 Dwutyg. zm cen w % Tyg. zmiana cen w % Cena zł/t 11 mar 14 Pszenica konsumpcyjna 3 kl. (mn. 12% białka) FOB Pszenica konsumpcyjna 4 kl. (mn. 11% białka) EXW Pszenica paszowa EXW EXW Jęczmień paszowy EXW Słonecznik FOB Olej słonecznikowy FOB Słonecznik EXW bd. - brak danych 1 USD = 3.04 zł (Źródło: Reuters, b.d. - brak danych)

12 6) Stawki frachtowe przy transporcie zbóż Port załadunkowy Port przeznaczenia Średnie stawki frachtowe przy transporcie zbóż panamaksami, w USD/tonę Kraj Port Kraj Port 27 lut 14 6 mar mar 14 Dwutyg. zmiana cen Tyg. zmiana w % cen w % Holandia Rotterdam USA Mississipi River Mississipi Niemcy Hamburg River Argentyna Holandia Rotterdam Brazylia Holandia Rotterdam Hamburg Egipt Dametta Niemcy Hamburg Arabia Saud. Jeddah Hamburg Jordan Aqaba Hamburg Iran Khorramshahr Źródło: Reuters - kontrybutor: AXS Marne Panamax -statek pozwalający na przepłynięcie przez Kanał Panamski (maks. dł.-295 m, szer.-32,25 m, zanurzenie-13,5 m), typowa nośność statku o tych wymiarach nie przekracza 65 tys. DWT, (kontenerowce mają pojemność do 5000 TEU) VIII. INFORMACJE PASZOWE 1) Najnowsze zgłoszenia do systemu RASFF W tygodniu (10-14 marca 2014 r..) wpłynęły do systemu szybkiego ostrzegania RASFF następujące zgłoszenia dotyczące materiałów paszowych: Typ zgłoszenia Data zgłoszenia Kraj zgłaszający Opis 1 Odmowa na granicy 10/03/2014 Niemcy Salmonella w suszonej karmie dla psów / kotów z Chin 2 Alert 11/03/2014 Francja Nieautoryzowany dodatek paszowy proteinian kobaltu (54 mg/kg ppm) w paszach dla rybek z Belgii 3 Informacja wstępna 11/03/2014 Belgia Sporysz w życie w Niemiec (pomiędzy 0.11 i 0.21%) 4 Informacja wstępna 11/03/2014 Belgia Salmonella (w 4 z 5 próbek / 25g) i zbyt wysoki poziom Engetobakterii (>30000 CFU/g) w odwirowywanym białku jajecznym pochodzącym z Belgii

13 5 Informacja wstępna 12/03/2014 Belgia Salmonella w przetworzonych białkach zwierzęcych (drobiowych) z Holandii 6 Informacja 13/03/2014 Bułgaria Nieautoryzowany genetycznie modyfikowany (Bt63) ryż w chlorku choliny z Chin 7 Alert 12/03/2014 Włochy Aflatoksyny (B1=62.7 µg/kg ppb) w kukurydzy z Rumunii 8 Informacja 13/03/2014 Zjednoczone Królestwo Nieautoryzowany genetycznie modyfikowany (Bt63) ryż w chlorku choliny 60% z Chin 9 Informacja 14/03/2014 Hiszpania Salmonella spp (obecność) w gryzakach dla psów z Tajlandii 10 Informacja 14/03/2014 Włochy Aflatoksyny (B1=96.7 / B1 = 93.5 µg/kg ppb) w kukurydzy z Indii IX. INFORMACJE PRASOWE 1) USDA podnosi szacunki zbiorów i zapasów zbóż na świecie W marcowym raporcie prognostycznym Amerykański Departament Rolny podwyższył wcześniejsze oszacowania globalnej produkcji zbóż w sezonie 2013/14 - z 2443,41 mln ton do 2448,25 mln ton. Dodatnio skorygowano także podaż zbóż w skali świata - o blisko 10 mln ton do 2899,58 mln ton. Wpłynęło to na poprawę prognozowanych zapasów na koniec sezonu - z wcześniejszych 479,85 mln ton do 486,97 mln ton. Na ostatnie korekty wysokości zbiorów zbóż ogółem złożyły się przede wszystkim podwyższone szacunki produkcji pszenicy oraz ryżu. Nieznacznie podniesiono przewidywane zbiory zbóż paszowych - o 0,76 mln ton do 1260,77 mln ton. Zbiory zbóż paszowych są tym samym o 11,3% wyższe niż rok wcześniej. Zapasy zbóż paszowych na koniec sezonu są obecnie prognozowane na 191,46 mln ton, tj. o blisko 17% więcej niż w poprzednim sezonie. Według USDA, światowa produkcja pszenicy miękkiej w sezonie 2013/14 wyniosła 712,72 mln ton wobec 711,89 mln ton w poprzednim raporcie i 656,42 mln ton sezon wcześniej - wzrost zbiorów rok do roku o 8,6%. Zapasy końcowe pszenicy są prognozowane w wysokości 183,81 mln ton, tj. o 4,5% powyżej poziomu zapasów początkowych. Światowy bilans zbóż (w mln ton) Wyszczególnienie Rok Produkcja Podaż Eksport Spożycie Zapasy końcowe Razem zboża 1) 2011/ , ,27 343, ,49 468, / , ,29 298,3 2280,82 446, /14 (Luty) 2443, ,88 345, ,04 479, /14 (Marzec) 2448, ,58 349, ,61 486, /14 a 2012/13, zmiana w % 8,4 6,3 17,2 5,8 9,1 Pszenica 2011/12 697,27 897,25 157,78 697,31 198, /13 656,34 855,28 137,39 679,44 175, /14 (Luty) 711,89 887,73 159,39 703,99 183, /14 (Marzec) 712,72 888,63 162,05 704,82 183, /14 a 2012/13, zmiana w % 8,6 3,9 17,9 3,7 4,5 Zboża paszowe 2) 2011/ , ,56 146, ,14 165, / , ,1 122, ,31 163,79

14 2013/14 (Luty) 1260, ,8 146,2 1232,72 191, /14 (Marzec) 1260, ,21 146, ,75 191, /14 a 2012/13, zmiana w % 11,3 9,8 20,0 8,8 16,9 Ryż łuskany 2011/12 465,82 564,45 39,12 460,05 104, /13 469,51 573,91 38,65 467,07 106, /14 (Luty) 2013/14 (Marzec) 2013/14 a 2012/13, zmiana w % 471,51 474,76 1,1 578,36 585,74 2,1 40,39 40,93 5,9 473,33 474,03 1,5 105,03 111,71 4,5 1) - pszenica, zboża paszowe i ryż łuskany 2) kukurydza, jęczmień, sorgo, żyto, owies, proso, mieszanki zbożowe Źródło: USDA, WASDE z marca 2014 r. ; S - szacunek, P - prognoza (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 2) FRANCEAGRIMER podwyższył prognozę zapasów pszenicy Francuskie biuro FranceAgriMer w połowie tygodnia podwyższyło szacunek zapasów pszenicy miękkiej we Francji na koniec sezonu 2013/14. Obecna prognoza wynosi 3,2 mln ton wobec 2,85 mln ton w poprzednim raporcie. Korekta została wykonana ze względu na redukcję szacunku eksportu. Oznacza to zasoby pszenicy na dzień 30 czerwca br. o 9% przekraczające poziom z końca poprzedniego sezonu handlowego. Biuro obniżyło prognozę francuskiego eksportu pszenicy miękkiej poza Unię - o 100 tys. ton do 11,4 mln ton. Jest to jednak w dalszym ciągu sprzedaż o 15% wyższa od wyniku z poprzedniego sezonu. Eksport z Francji do pozostałych krajów UE również został oceniony niżej - korekta o 100 tys. ton do 6,7 mln ton. Oznacza to jednocześnie 7% spadek sprzedaży w porównaniu z analogicznym okresem sezonu 2012/13. FranceAgriMer nieznacznie podniósł prognozę zapasów końcowych kukurydzy we Francji - z wcześniejszych 2,8 mln ton do 2,9 mln ton. Bez zmian pozostał natomiast szacunek zapasów jęczmienia - w wysokości 1,4 mln ton. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 3) UKRAINA: idealna pogoda dla zasiewów zbóż jarych Zasiewy zbóż jarych na Ukrainie są w toku. Warunki pogodowe dla siewów zbóż jarych są obecnie idealne - podaje firma doradcza UkrAgroConsult Poza tym kondycja większości upraw ozimych jest oceniana dobrze lub bardzo dobrze. Wpływa to na podwyższenie prognoz tegorocznej produkcji zbożowej kraju. Według niezależnych analityków, mogą one osiągnąć mln ton ziarna. W ubiegłym miesiącu Ministerstwo Rolnictwa prognozowało tegoroczny areał upraw kukurydzy na Ukrainie na 5,1 mln ha wobec 4,9 mln ha rok wcześniej. Powierzchnia upraw pszenicy oceniana była na 6,4 mln ha wobec 6,6 mln ha w ubiegłym roku. Całkowity areał przeznaczony pod zasiewy zbóż był szacowany na 16,5 mln ha, w tym 8,6 mln ha pod zasiewy zbóż ozimych. Dotychczasowe zasiewy zbóż jarych zostały wykonane jednak w bardzo niewielkim stopniu. Obsiano 106 tys. ha, co stanowi 1,2% zakładanego areału zbóż jarych. O ile na pogodę ukraińscy rolnicy nie mogą narzekać, to dotkliwym problemem dla niektórych z nich mogą okazać się kwestie finansowe. Jak poinformował ukraiński minister rolnictwa, rolnicy potrzebują dodatkowych środków - szacowanych na około 860 mln USD - na dokończenie zasiewów zbóż jarych. Tymczasem banki odmawiają często udzielania kredytów. Może to skutkować m.in. wybieraniem przez producentów tańszych upraw - uprawa jęczmienia czy słonecznika zamiast kukurydzy. Jak na razie ewentualne trudności z finansowaniem zasiewów nie zostają jednak uwzględnianie w prognozach. Niepokój budzi także polityczna niestabilność i ostatnie wydarzenia na Krymie. Obecna sytuacja

15 w tym regionie jest na tyle napięta, że mówi się nawet, iż większość obszaru półwyspu może nie zostać obsiana zbożami. W 2013 r. produkcja zbożowa Krymu stanowiła około 1,2% ukraińskiej produkcji zbóż. W zeszłym roku areał zasiewów zbóż w tym regionie wynosił 480 tys. ha. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 4) USA: nie najlepsze warunki upraw zbożowych W najświeższym raporcie Lanworth, szacunki areału kukurydzy i pszenicy jarej w USA zostały obniżone o 1% do odpowiednio 92,4 mln akrów i 15 mln akrów. Prognozy NOAA wskazują, że pogoda dla większości obszaru Stanów w marcu i kwietniu br. będzie chłodna, a obszar pasa kukurydzy i górna cześć środkowego Zachodu pozostaną relatywnie suche. Przewidywane warunki pogodowe są zbliżone do tych w 1997 roku, kiedy również odnotowywano opóźnienia we wczesnych siewach kukurydzy i jarej pszenicy. Poza tym Lanworth obniżył prognozę zbiorów pszenicy w USA w sezonie 2014/15 o 1% do średnio 62,1 mln ton, ze względu na negatywne korekty powierzchni upraw HRW i plonowania. Ekstremalne suche warunki dla pszenicy ozimej odnotowywane są poza tym we wschodniej Europie i zachodniej części Rosji. Jeśli susza będzie się przedłużać, to może to doprowadzić do gorszych wyników produkcji zbożowej. Susza odnotowywana jest również w południowej części Stanów Zjednoczonych oraz we wschodniej części kontynentu australijskiego. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 5) ROSJA: Ministerstwo podwyższa prognozy eksportu pszenicy Rosja, jeden z kluczowych dostawców pszenicy na świecie, w sezonie 2013/14 może zwiększyć eksport pszenicy miękkiej do 22 milionów ton - poinformowało rosyjskie Ministerstwo Rolnictwa. We wcześniejszych prognozach wywóz tego gatunku w bieżącym sezonie był przewidywany w wysokości 20 mln ton. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 6) MAROKO zakupiło 400 tys. ton pszenicy W ubiegłym tygodniu prywatni importerzy zakupili do 400 tys. ton pszenicy konsumpcyjnej od różnych dostawców, w tym z Ukrainy i Rosji. Taka ilość jest wystarczająca do pokrycia krajowego zapotrzebowania w okresie do końca kwietnia br. Maroko dokonało transakcji zakupu w obawie o eskalację konfliktu na Ukrainie. Słaby rubel i hrywna będące konsekwencją wydarzeń na Ukrainie spowodowały, że pszenica sprowadzana z obu krajów była konkurencyjna na rynkach północnej i zachodniej Afryki. Niektórzy handlowcy informują, że przewaga cenowa dostaw z krajów basenu Morza Czarnego wynosiła nawet 10 USD/tonę (na bazie cif) w porównaniu z ofertą francuską. Gorsze perspektywy dla francuskiego eksportu spowodowały podniesienie przez francuskie biuro FranceAgriMer szacunku zapasów pszenicy miękkiej na koniec sezonu 2013/14. W listopadzie ubiegłego roku Maroko zawiesiło cła w imporcie pszenicy miękkiej w okresie od 1 stycznia do końca kwietnia br. Zapotrzebowanie kraju na importowaną pszenicę w sezonie 2013/14 wcześniej było oceniane na około 2 mln ton, pomimo rekordowych wyników zbiorów w 2013 r. wynoszących 9,5 mln ton zbóż, w tym 5,2 mln ton pszenicy miękkiej. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 7) BRAZYLIA: korekta prognoz zbiorów kukurydzy Brazylijska rządowa agencja Conab obniżyła wcześniejszą prognozę zbiorów kukurydzy w kończącym się sezonie do 75,18 mln ton z 75,47 mln ton. Dużo większa korekta miała miejsce w przypadku soi. Zbiory tego gatunku w sezonie 2013/14 zostały oszacowane na 85,44 mln ton, tj. o 5% mniej w porównaniu z poprzednim raportem. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł

16 8) ŚWIAT prognozy zbiorów oleistych oraz soi wg. USDA Dnia 10 marca br. USDA opublikowało comiesięczne szacunki oraz prognozy zbiorów oleistych, w tym soi na świecie. Perspektywy globalnej produkcji soi w bieżącym sezonie 2013/14 (po przeszacowaniach w górę), tym razem pogorszyły się, jakkolwiek przewidują rekordowe 285,4 mln ton wobec 267,5 mln ton sezon wcześniej, co oznacza wzrost o około 18 mln ton. Globalne zbiory soi będą zatem około 2,3 mln ton mniejsze niż prognozowano w lutym br. przede wszystkim na skutek pogorszenia prognoz dla Ameryki Południowej (Brazylia, Paragwaj). W sezonie 2013/14 miesięczny spadek globalnej podaży soi (wobec poprzedniego miesiąca) przełoży się na 1% spadek globalnego eksportu oraz przyczyni się do spadku globalnych zapasów soi o 3,2% pod koniec sezonu do około 70,6 mln ton. Dalej w sezonie 2013/14 nadprodukcja soi będzie na poziomie 12,9 mln ton, czyli tyle ile wyniesie przyrost zapasów w trakcie bieżącego sezonu. Przez miesiąc pogorszyły się perspektywy zbiorów soi w Ameryce Południowej wiosną br. USDA przewiduje obecnie zbiory soi w Brazylii na rekordowym poziomie 88,5 mln ton (mniej o 1,5 mln ton na skutek suszy na południu tego kraju), ale w Argentynie bez zmian: 54 mln ton. USDA zmniejszyło również prognozy zbiorów soi w Paragwaju o 1,2 mln ton do 8,1 mln ton. (Wg rządowej brazylijskiej agencji Conab zbiory soi w Brazylii powinny znaleźć się na poziomie 85,4 mln ton tj. 5% mniej niż prognozowano w lutym br. Conab zmniejszył również prognozy eksportu soi po zbiorach z 47,7 mln ton do 45,3 mln ton). W sezonie 2013/14 prognozy globalnej produkcji oleistych tylko zmniejszyły się o 1,7 mln ton do mln ton wobec lutego br. (spadek prognoz dla soi oraz kopry po części tylko zrekompensowany wzrostem dla słonecznika, rzepaku oraz orzeszków ziemnych). USDA zwiększyło prognozy zbiorów rzepaku w Chinach o 0,2 mln ton do 14,4 mln ton na skutek lepszych danych rządowych o plonach i areale. Inne zmiany dotyczą prognoz większej produkcji rzepaku w Australii oraz większej produkcji orzechów ziemnych w Chinach, Ugandzie i Tanzanii. Giełda towarowa w Chicago na dane USDA zareagowała 10 marca br. spadkiem cen kontraktów terminowych dla soi o 2,7% tj. najmocniej od 21 stycznia br. pod wpływem danych USDA o większych niż się spodziewano perspektywach podaży soi. Światowy bilans soi w sezonie 2013/14 (mln ton) Wyszczególnienie Prognoza z Zapasy początkowe Produkcja Import Przerób Spożycie Eksport Zapasy końcowe Świat luty' ,65 287,69 105,33 238,75 269,34 109,33 73,01 marzec' ,79 285,43 105,34 239,04 269,70 108,22 70,64 zmiana % luty/marzec -1,5-0,8 0,0 0,1 0,1-1,0-3,2 Najwięksi producenci oraz UE razem zmiana % luty'2014 marzec'2014 luty/marzec 56,85 56,85 0,0 246,84 245,46-0,6 82,27 82,40 0,2 200,73 200,57-0,1 220,74 220,59-0,1 94,41 94,95 0,6 68,80 67,16-2,4 USA luty'2014 3,83 89,51 0,82 46,27 48,96 41,10 4,09 marzec'2014 3,83 89,51 0,95 45,99 48,69 41,64 3,95 zmiana % luty/marzec 0,0 0,0 15,9-0,6-0,6 1,3-3,4 Argentyna luty' ,40 54,00 0,00 36,60 38,60 8,00 29,81 zmiana % marzec'2014 luty/marzec 24,40 0,0 54,00 0,0 0,00 0,0 36,60 0,0 38,60 0,0 8,00 0,0 29,81 0,0 Brazylia luty' ,93 90,00 0,15 37,28 40,38 45,00 20,70 marzec' ,93 88,50 0,15 37,28 40,38 45,00 19,20 zmiana % luty/marzec 0,0-1,7 0,0 0,0 0,0 0,0-7,2 Chiny luty' ,38 12,20 69,00 68,35 79,65 0,23 13,70 zmiana % marzec' ,38 12,20 69,00 68,35 79,65 0,23 13,70

17 luty/marzec 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 UE27 luty'2014 0,31 1,13 12,30 12,23 13,15 0,08 0,50 marzec'2014 0,31 1,25 12,30 12,35 13,27 0,08 0,50 zmiana % luty/marzec 0,0 10,6 0,0 1,0 0,9 0,0 0,0 Źródło: WASDE -10 marca 2014 r., prognozy oraz szacunki (Źródło: FAMMU/FAPA na podst: WASDE) 9) UE prognozy produkcji oleistych w sezonie 2014/15 wg. STRATEGIE GRAINS Firma analityczna Strategie Grains zmieniła prognozy zbiorów oleistych w UE28 w następnym sezonie 2014/15 wobec stycznia br. dzięki wzrostowi prognoz zbiorów rzepaku oraz słonecznika. Średnie plony rzepaku powinny w przyszłym sezonie wzrosnąć o 2,2% do 3,2 t/ha, a dzięki temu jego zbiory powinny wzrosnąć o 1,9% do 21,5 mln ton (miesiąc wcześniej zakładano 21,4 mln ton). Przewiduje się, że produkcja rzepaku w UE w br. powinna wzrosnąć o około 400 tys. ton wobec 2013 roku. Dla słonecznika SG zwiększyło prognozy zbiorów o 100 tys. ton do 8,2 mln ton wobec stycznia, ale dalej oznacza to spadek o 600 tys. ton wobec poprzedniego sezonu przy założeniu 4,4% spadku areału oraz 4,6% plonów. Prognozy dla soi dalej zakładają 1,3 mln ton tzn. bez zmian wobec poprzedniego roku. Zbiory oleistych (soja, słonecznik i rzepak) powinny w br. zmniejszyć się o 0,6% do 31 mln ton głównie na skutek przewidywanego spadku zbiorów słonecznika przy spadku areału o 1,7% do 11,5 mln ha. Areał, plony i produkcja oleistych w UE / / /15p zmiana w % Areał (mln ha) 10,90 11,70 11,50-1,7 rzepak 6,20 6,70 6,70 0,0 słonecznik 4,20 4,50 4,30-4,4 soja 0,50 0,50 0,50 0,0 Plony (t/ha) rzepak 3,15 3,14 3,21 2,2 słonecznik 1,66 1,97 1,88-4,6 soja 2,22 2,60 2,73 5,0 Produkcja (t) 27,70 31,20 31,00-0,6 rzepak 19,60 21,10 21,50 1,9 słonecznik 7,10 8,80 8,20-6,8 soja 1,00 1,30 1,30 0,0 Źródło: Strategie Grains, p- prognoza (Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: Reuters) 10) UE Rada ds. Środowiska rozpoczyna debatę dot. legalizacji zakazu uprawy GMO Dnia 3 marca br. w Brukseli Rada ds. Środowiska debatowała nad wprowadzenia większej wolności w kwestii możliwości zakazu bądź uprawy GMO na terytorium państwa członkowskiego. Kraje członkowskie zamierzają osiągnąć wspólne stanowisko do czerwca br., a końcowa ustalenia miałyby zatwierdzić PE do końca bieżącego roku. Zmiana postawy wobec drażliwej od lat kwestii uprawy lub zakazu GMO nastąpiła po wrześniowym (2013 roku) orzeczeniu ETS. Dnia 26 września zeszłego roku Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że Komisja Europejska naruszyła prawo przez opóźnianie autoryzacji kukurydzy GMO 1507 wyhodowanej przez firmę Pioneer Hi-Bred. (Należy zauważyć, że 19 państw Unii sprzeciwiło się autoryzacji tej mocno kontrowersyjnej

18 odmiany). Obecnie większość państw wraz z Wielką Brytanią (która wraz z Francją i Niemcami stała wcześniej w opozycji) są zadowolone z propozycji planu Komisji w którym państwa mogłyby indywidualnie legalizować zakazy uprawy GMO na innej podstawie jak szkodliwości dla zdrowia czy środowiska, a mogłyby uzasadniać zakaz przyczynami socjalno-ekonomicznymi czy obawami o skutki współistnienia upraw ekologicznych i GMO. Nowe ustalenia pozwolą uniknąć sytuacji jak np. we Francji, gdzie zakaz uprawy był kwestionowany przez krajowy sąd. Plany Komisji spotykają się z opozycją lobby biotechnologicznego oraz NGO. GP uważa, że plany nie idą wystarczająco daleko i powinny wprowadzić legalność zakazów na podstawie szkodliwości dla zdrowia konsumentów czy środowiska nie jedynie na podstawie opinii EFSA. GP ocenia również, że Rada ds. Środowiska nie uwzględnia żadnych uwag PE w kwestii zmian wadliwego systemu autoryzacji GMO w Unii. (Źródło: FAMMU/FAPA na podst: Agra Facts No 17-14) 11) FAO wzrost indeksu cen żywności w lutym br.; droższe oleje W lutym br. indeks światowych cen żywności FAO wzrósł o 2,6% wobec stycznia br. do 208,1 pkt., jakkolwiek wobec cen rok wcześniej był jednak jeszcze o 2,1% niższy. Ostatnie umocnienie był to najwyższy wzrost cen żywności od połowy 2012 r., na skutek niekorzystnych warunków pogodowymi w regionach upraw zbóż i roślin oleistych (co może odbić się na zbiorach) oraz niepewnością co do sytuacji na Ukrainie oraz. Podrożały prawie wszystkie produkty wchodzące w skład indeksu, z wyjątkiem mięsa. Kryzys ukraiński może wpływać na wzrost indeksu w marcu br. do czasu poprawy sytuacji jakkolwiek na to się nie zanosi. W lutym istotnie wzrosły ceny olejów roślinnych (+4,9%) oraz zbóż (+3,6%). Umocnienie cen olejów odzwierciedlało aprecjację cen oleju palmowego (na skutek obaw o możliwe skutki suszy w Azji Południowo Wschodniej) oraz sojowego (na skutek obaw czy niekorzystna pogoda w Ameryce Płd. nie okroi zbiorów soi) przy utrzymującym się popycie na światowych rynkach generowanemu produkcją biodiesla. (Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: FAMMU na podst.: FAO, Reuters)