MATERIAŁY POMOCNICZE DLA NAUCZYCIELA DO PRZYGOTOWANIA ROZKŁADU MATERIAŁU

Transkrypt

1 MATERIAŁY POMOCNICZE DLA NAUCZYCIELA DO PRZYGOTOWANIA ROZKŁADU MATERIAŁU DZIAŁ LICZBA JEDNOSTEK LEKCYJNYCH TEMAT ZAJĘĆ MATERIAŁ WYMAGANIA W PODSTAWIE PROGRAMOWEJ (kursywą oznaczono cytaty z wymagań ogólnych podstawy programowej) WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE CELE OPERACYJNE UWAGI ŚRODKI DYDAKTYCZNE I. DZIWNY TEN ŚWIAT ZACHWYCAJACY KOSMOS Chcemy wiedzieć więcej. Na dobry początek Jan Lechoń Preludium. Plansza Dziwny ten świat, s. 8. Jan Lechoń Preludium, s. 0 Zeszyt ćwiczeń, część. Schemat nr rozpoznaje znaczenie niewerbalnych środków komunikowania się (gest, wyraz twarzy, mimika, postawa ciała) odczytuje sytuację przedstawioną na rysunku: czynności postaci, cel spotkania określa czynniki pomagające i utrudniające odbiór formułuje pytania do tekstu sporządza notatkę z tekstu słuchanego redaguje pytania, wykorzystując podane słownictwo identyfikuje nadawcę odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym poruszane na lekcjach związane z otaczającą rzeczywistością gromadzi informacje o osobie mówiącej określa nastrój wiersza stosuje w związki wyrazowe określające nastrój osoby www Wypowiedź naukowca

2 Jakie tajemnice kosmosu czekają na odkrycie? Doskonalimy czytanie. Uzasadniamy pisownię wyrazów z ó, rz, ż, ch wymiennym. Tajemnice kosmosu, s.2 Ziemia we wszechświecie (fragm. książki Ericha Überlackera Kosmos. U granic przestrzeni i czasu), s. 4 Pierwsze lądowanie na Księżycu, Pisownia wyrazów z ó, rz, ż, ch wymiennym, s. 6 uczy się rozpoznawać różne teksty kultury oraz stosować odpowiednie sposoby ich odbioru poznaje teksty kultury odpowiednie dla stopnia rozwoju emocjonalnego i intelektualnego tworzy w następujących formach gatunkowych: opis przedmiotu rozwija umiejętność wypowiadania się w mowie i w piśmie na tematy poruszane na lekcji wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście (w tym rozpoznaje w nim prawdę lub fałsz) rozwija umiejętność poszukiwania interesujących go, a także ich porządkowania czytając głośno, wyraziście, przekazuje intencję tekstu, właściwie akcentuje wyrazy, wprowadza pauzę, stosuje odpowiednią intonację pisze poprawnie pod względem ortograficznym (w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę: o wymianie głosek w wyrazach pokrewnych oraz w tematach fleksyjnych wyrazów odmiennych) odczytuje fotografie, rysunek określa sytuację przedstawioną na rysunku opisuje fotografię, korzystając z podanego słownictwa tworzy wypowiedź uzasadniającą z wykorzystaniem podanych czasowników formułuje pytania formułuje kilkuzdaniową wypowiedź rozumie tekst informacyjny wyszukuje informacje, korzystając z różnych źródeł tworzy notatkę z tekstu informacyjnego czyta tekst głośno, wyróżniając ważne informacje zna reguły pisowni wyrazów z ó, rz, h wymiennymi uzasadnia pisownię wyrazów z ó, rz, h

3 Kim jest podmiot liryczny w wierszu Antoniego Wita Noc? 2 To się zdarzyło niedaleko Rzeszowa... Pisownia wyrazów z rz niewymiennym. Wszyscy jesteśmy dziećmi gwiazd (Lucy i Stephen Hawking Jerzy i tajny klucz do Wszechświata ). Schemat nr 2 Zeszyt ćwiczeń, część. Ortografia. Pisownia wyrazów z ó, rz, ż, ch wymiennymi i z ó, ż niewymiennymi Antoni Wic Noc, s. 8 Schemat nr 3 Co się zdarzyło rzeźbiarce Katarzynie? Pisownia wyrazów z rz niewymiennym, s. 20 Ortografia. Pisownia wyrazów z rz niewymiennym Lucy i Stephen Hawking Jerzy i tajny klucz do Wszechświata (fragm.), s. 23 identyfikuje nadawcę i odbiorcę poruszane na lekcjach związane z poznanymi tekstami kultury uczy się rozpoznawać różne teksty kultury oraz stosować odpowiednie sposoby ich odbioru pisze poprawnie pod względem ortograficznym tworzy spójne teksty związane z poznanymi tekstami kultury dostrzega relacje między częściami składowymi rozwija umiejętność poszukiwania interesujących go, a także ich porządkowania odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym opisuje osobę mówiącą (podmiot liryczny) rozróżnia autora, osobę mówiącą, czytelnika tworzy wypowiedź w roli (osoby mówiącej) identyfikuje treści opowiadania na podstawie rysunków poprawnie zapisuje wyrazy z rz niewymiennym opowiada wyodrębnia najważniejsze elementy treści tekstu wyjaśnia znaczenie przenośne sporządza plan odtwórczy tworzy plan tekstu

4 2 Wyobrażenie świata w wierszu Czesława Miłosza Przypowieść o maku. 2 Gość z kosmosu z wizytą u Panoramiksa, Asteriksa i Obeliksa. Czesław Miłosz Przypowieść o maku, s. 27 René Goscinny, Albert Uderzo Kiedy niebo spada na głowę (fragm.), s LEKTURA Hodgson Burnett Tajemniczy ogród (całość) Tajemniczy ogród, reżyseria Agnieszka Holland poruszane na lekcjach sprawnie czyta teksty głośno i cicho wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w korzysta z dostrzega swoistość artystyczną dzieła uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą innych, mówi na temat, prezentuje własne zdanie i uzasadnia je poznaje teksty kultury odpowiednie dla stopnia rozwoju emocjonalnego i intelektualnego; rozpoznaje ich konwencje gatunkowe; uczy się je odbierać świadomie i refleksyjnie odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym rozwija umiejętność wypowiadania się w mowie i w piśmie na tematy związane z poznawanymi tekstami kultury sprawnie czyta teksty głośno i cicho określa temat i główną myśl tekstu identyfikuje wypowiedź jako tworzy kilkuzdaniową wypowiedź czyta wiersz (cicho) wnioskuje o cechach przypowieści określa sens przenośny wyrazów w wierszu tworzy ilustrację do wiersza wyodrębnia obrazy poetyckie opisuje i ocenia ilustrację do wiersza czyta ze zrozumieniem tekst informacyjny odczytuje z rysunku sposoby porozumiewania się określa uczucia postaci komiksu tworzy wypowiedź w roli postaci (komiksu) opisuje projekt komiksu przyporządkowuje bohaterów wydarzeniom gromadzi słownictwo wokół pojęcia tajemnica wyszukuje w tekście www

5 . Pierwsze spotkanie z bohaterami tajemniczego ogrodu. 2. Uwaga! Tajemnica. 3. Tajemnica pierwsza: dom. 4. Tajemnica druga: dziecko. 5. Tajemnica trzecia: ogród. 6. Odkrywcy tajemnic. tekst informacyjny, literacki, reklamowy odróżnia zawarte w tekście informacje walne od drugorzędnych wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio (ukryte) rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia, emocje) wyraża swój stosunek do postaci wyodrębnia elementy dzieła filmowego wyodrębnia wątki i wydarzenia odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym sporządza plan odtwórczy (ramowy i szczegółowy) poruszane na lekcjach związane z poznanymi tekstami kultury stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami i gromadzi informacje dotyczące domu pana Crawena, jego mieszkańców, panujących tam obyczajów wyodrębnia motyw ogrodu w powieści, określa sens dosłowny i przenośny ogrodu gromadzi informacje o bohaterce ze świadomością korzystania z opinii narratora i innych postaci na podstawie cytatów określa zmiany w wygładzie i postępowaniu postaci zna tekst lektury określa swoje wrażenia czytelnika, korzystając z przygotowanego słownictwa określa swój stosunek do postaci określa funkcje elementów filmu (montaż, ścieżka dźwiękowa, plany filmowe) tworzy plan szczegółowy wydarzeń fragmentu fabuły opowiada wydarzenia według planu formułuje wnioski końcowe lekcji tworzy tekst użytkowy związany tematycznie z lekturą nadaje tytuł kadrowi, scenie

6 SPRAWDZANE WYMAGANIA danej formy gatunkowej operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych odróżnia autora od osoby mówiącej identyfikuje osobę mówiącą wyodrębnia obrazy poetyckie w wierszu rozumie znaczenie przenośne poetyckiej określa nastrój wiersza odczytuje sytuacje na podstawie ilustracji zna reguły pisowni wyrazów z ó, rz, h wymiennymi uzasadnia pisownię wyrazów ó, rz, h poprawnie zapisuje wyrazy z rz niewymiennym redaguje wypowiedź kilkuzdaniową związaną z tekstem kultury lub ujęciu filmowemu ODPOWIEDZI NA WAŻNE PYTANIA Jak starożytni Grecy wyobrażali sobie świat? 2 Bogowie kontra ludzie w micie o Prometeuszu. Wojciech Rzehak Początek świata (fragm. książki Mitologia), s. 32 Schemat nr 4 Wanda Markowska Prometeusz (fragm. książki Mity Greków i Rzymian), s. 35 Schemat nr 5 rozwija umiejętność poszukiwania interesujących go, a także ich porządkowania zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela związane z poznanymi tekstami kultury uczy się rozpoznawać różne teksty kultury oraz stosować odpowiednie sposoby ich odbioru zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela poznaje biblijną wizję stworzenia świata zna mitologiczne i biblijne wyobrażenia dotyczące powstania świata porównuje wyobrażenia o powstaniu świata w różnych kulturach tworzy spójną opowieść ustną nadaje tytuły rysunkom zgodnie z treścią tekstu, tworząc plan wydarzeń zna mit o Prometeuszu

7 2 Dlaczego zmieniają się pory roku? Opowiadamy mit o Demeter o Korze. 2 Jak wygląda pałac władcy mórz? Piszemy list w imieniu Amfitryty. Wanda Markowska Demeter i Kora (fragm. książki Mity Greków i Rzymian), s. 39 Schemat nr 6 Jan Parandowski Królestwo morza (fragm. książki Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian), s. 44 Schemat nr 7 wyraża swój stosunek do postaci sporządza plan operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela sporządza plan ramowy i szczegółowy związane z poznanymi tekstami kultury wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela tworzy pisemne w następujących formach gatunkowych: opis przedmiotu, zaproszenie stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ uzupełnia artykuł hasłowy redaguje wypowiedź oceniającą z wykorzystaniem podanego słownictwa tworzy słowniczek postaci mitologicznych zna mit o Demeter i Korze uzupełnia plan szczegółowy wydarzeń pracując w grupie, przygotowuje i przedstawia scenkę na podstawie mitu opowiada wydarzenia z punktu widzenia postaci redaguje tekst związany z lekturą odpowiada na pytania dotyczące treści tekstu zna wierzenia starożytnych Greków dotyczące podwodnego królestwa Posejdona opisuje obiekt (siedzibę Posejdona) na podstawie tekstu literackiego redaguje zaproszenie redaguje list w roli postaci literackiej

8 2 Co wiemy o rzeczowniku? Rzeczowniki własne i pospolite, konkretne i abstrakcyjne. Listy z podróży z gramatyką w tle. Części mowy rzeczownik. Podział rzeczowników, s. 48 Nauka o języku. Rzeczownik graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity) rozpoznaje w ach podstawowe części mowy (rzeczownik pisze poprawnie pod względem ortograficznym (w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę: o sposobach pisania nazw własnych i nazw pospolitych) uzupełnia zdania rzeczownikami rozróżnia rzeczowniki pospolite i własne, konkretne i abstrakcyjne rzeczowniki własne pisze wielką literą Dlaczego starożytni Grecy czcili bogów wiatrów? Pracujemy ze słownikiem wyrazów Zeszyt ćwiczeń, część. Ortografia. Pisownia wyrazów wielką literą Jan Parandowski Mówiono, że wiatry są boskiego pochodzenia (fragm. książki Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian), s. 5 Schemat nr 8 Czytanie ze zrozumieniem. Opowieść z Wyspy Banksa Pracujemy ze słownikami. Słownik wyrazów II Analiza wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela formułuje pytania do tekstu operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych korzysta z zawartych w słowniku wyrazów bliskoznacznych wnioskuje o znaczeniu wiatru na różnie dziedziny działalności człowieka wnioskuje o przyczynach powstania kultu wiatru zna wierzenia starożytnych Greków dotyczące wiatrów formułuje pytania do tekstu stosuje nazwy oznaczające położenie geograficzne, w tym nazwy kierunków, synonimiczne nazwy wiatru przygotowuje prezentację i przedstawia bohatera redaguje dialog w roli postaci rozróżnia wyrazy bliskoznaczne (synonimy) korzysta ze słownika wyrazów bliskoznacznych

9 bliskoznacznych. 2 Tworzymy komiksowa wersję mitu o Heliosie i Faetonie. Co oznacza tęcza w biblijnej opowieści o potopie? bliskoznacznych, s. 54 Zabawy słowem. Korzystamy ze słownika wyrazów bliskoznacznych Jan Parandowski Helios i Featon (fragm. książki Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian), s. 56 Anna Kamieńska Potop, s. 58 Schemat nr 9 Różne formy. Plan szczegółowy operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych rozwija umiejętność poszukiwania interesujących go, a także ich porządkowania zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela świadomie posługuje się różnymi formami językowymi wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio (ukryte) rozwija umiejętność poszukiwania interesujących go, a także ich porządkowania zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela stosuje nazwy określające zjawiska pogodowe zastępuje synonimami powtarzające się wyrazy zna pojęcia mit, mitologia zna wybrane mit o Heliosie bierze udział w projektowaniu i tworzeniu komiksu wyjaśnia przyczynę zesłania na ziemię potopu wyjaśnia sens przenośny wyrażenia tęcza przymierza korzysta ze słownika frazeologicznego zna historię biblijnego potopu uzupełnia szczegółowy plan wydarzeń opowiada według planu Opisujemy arrasy królewskie Na królewskich arrasach, s. 65 rozwija umiejętność poszukiwania interesujących go, a także ich porządkowania odczytuje treść opowieści biblijnej na arrasach

10 3 Przypomnienie wiadomości o odmianie rzeczownika. Temat i końcówka fleksyjna rzeczownika. Pisownia nie z rzeczownikami. 2 W telewizyjnym studiu. Listy z podróży z gramatyką w tle. Odmiana rzeczowników. Pisownia nie z rzeczownikami, s. 66 Nauka o języku. Odmiana rzeczownika Ortografia. Pisownia nie z częściami mowy rzeczownik PROJEKT Jaka będzie pogoda?, s. 70 zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity) rozpoznaje w tekście przypadki, liczby, rodzaje gramatyczne rozumie ich funkcje w stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych pisze poprawnie pod względem ortograficznym (w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę: o wymianie głosek w wyrazach pokrewnych oraz w tematach fleksyjnych wyrazów odmiennych) rozpoznaje znaczenie niewerbalnych środków komunikowania się (gest, wyraz twarzy, mimika, postawa ciała) wskazuje cechy charakterystyczne przekazów audiowizualnych (programu informacyjnego), potrafi nazwać ich tworzywo (ruchome obrazy, warstwa dźwiękowa) zna historię biblijnego potopu uzupełnia wypowiedź rozwinięciem i zakończeniem uzupełnia tekst rzeczownikami stosuje poprawne formy przypadka, liczby, rodzaju rzeczowników oddziela końcówkę od tematu fleksyjnego rzeczownika, wyróżnia tematy oboczne poprawnie zapisuje nie z rzeczownikami opisuje czynności i zachowania prezenterów telewizyjnych omawia cechy charakterystyczne programu informacyjnego określa tworzywo programu telewizyjnego: ruchome obrazy, warstwa dźwiękowa 6 określa temat i główną myśl określa czas i miejsce www Program informacyjny: prognoza pogody

11 W ZWY KŁY LEKTURA Brandon Mull Baśniobór (całość). W świecie Basnioboru. 2. O przygodach Kendry i Setha. 3. Baśniobór niezwykły rezerwat. 4. Zasady i konsekwencje ich łamania o postawach rodzeństwa Sorensenów. 5. Projektujemy okładkę powieści Brandona Mulla Baśniobór. SPRAWDZANE WYMAGANIA 2 Kto z kim przestaje, takim tekstu wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście odróżnia realizm od fantastyki omawia akcję, wyodrębnia wydarzenia odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa wpisane w teksty kultury poruszane na lekcjach związane z poznanymi tekstami kultury rozróżnia mitologiczną i biblijną wersję powstania świata zna mit o Prometeuszu, Demeter i Korze, podwodnym królestwie zna opowieść biblijną o potopie gromadzi słownictwo do opisu postaci, uwzględniając różne opinie rozróżnia rzeczowniki pospolite i własne, konkretne i abstrakcyjne podaje wyrazy bliskoznaczne (synonimy) oddziela końcówkę od tematu fleksyjnego rzeczownika, wyróżnia tematy oboczne poprawnie zapisuje nie z rzeczownikami uzupełnia plan szczegółowy wydarzeń tworzy wypowiedź w roli postaci literackiej Julian Tuwim Dwa wiatry, s. 72 wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście wydarzeń, bohaterów rozróżnia bohaterów głównych od epizodycznych, fantastycznych od realistycznych gromadzi informacje na temat bohaterów wnioskuje o skutkach postępowania (przestrzegania, łamania zasad) określa temat (tematykę) powieści opowiada fragment akcji, nadaje mu tytuł ocenia postawę bohatera tworzy regulamin baśniowej krainy redaguje streszczenie projektuje okładkę książki uzupełnia wniosek podanym słownictwem

12 się staje poetycka charakterystyka bohaterów wiersza Juliana Tuwima Dwa wiatry. Nagrywamy swoje recytacje. Konkurs. 2 Przypomnienie wiadomości o przymiotniku. Pobudzić wyobraźnię epitet. Listy z podróży z gramatyką w tle. Części mowy przymiotnik, s. 75 Nauka o języku. Przymiotnik Adam Mickiewicz Pan Tadeusz. Księga II (fragm.), s. 78 Schemat nr 0 Zabawy słowem. Malujemy słowem. Epitet dostrzega swoistość artystyczną dzieła odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym rozpoznaje w tekście literackim wyraz dźwiękonaśladowczy recytuje teksty poetyckie, podejmując próbę głosowej ich interpretacji rozpoznaje w tekście przypadki, liczby i rodzaje gramatyczne rozumie ich funkcje w pisze poprawnie pod względem ortograficznym rozwija sprawność uważnego słuchania identyfikuje wypowiedź jako tekst literacki rozpoznaje w tekście literackim epitety i określa ich rolę związane z poznanymi tekstami kultury tworzy ilustrację do wiersza wyodrębnia obrazy poetyckie określa cechy, zachowania i czynności bohaterów (lirycznych) rozpoznaje wyrazy naśladujące dźwięki i określa ich rolę w wierszu czyta/recytuje wiersz rozpoznaje związki przymiotnika z rzeczownikiem, rozumie rolę przymiotnika jako wyrazu określającego nazywa przymiotnikami cechy postaci poprawnie zapisuje nie z przymiotnikiem stosuje poprawne formy przypadka, liczby i rodzaju przymiotnika słucha z uwagą odróżnia tekst literacki od innych tekstów rozpoznaje w tekście epitety i określa ich rolę opowiada treść tekstu Adam Mickiewicz Pan Tadeusz Księga II (fragm.)

13 O dwóch słońcach w wierszu Józefa Ratajczaka. Opisujemy obraz Vincenta van Gogha pt. Słoneczniki. 2 Czego pragnie i o czym marzy deszczyk? Józef Ratajczak Dwa słońca, s. 80 Fascynacja słonecznymi barwami, s. 82; Vincent van Gogh Słoneczniki Julian Tuwim Deszczyk, s. 84 dostrzega swoistość artystyczną dzieła odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity) rozwija umiejętność poznawania dzieł sztuki; uczy się rozpoznawać różne teksty kultury nazywa swoje reakcje (np. wrażenia, emocje) w kontakcie z dziełami kultury kształtuje swoją wrażliwość, gust estetyczny tworzy pisemne w następujących formach gatunkowych: opis stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity) rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wyodrębnia wyrazy należące do jednej rodziny wyrazów określa cechy, zachowania i czynności bohaterów (lirycznych) wyodrębnia obrazy poetyckie w wierszu podaje synonimy czasowników tworzy dialog w roli wyjaśnia przyczynę wyboru tematu przez artystę określa swoje odczucia odbiorcy dzieła sztuki redaguje opis obrazu według podanych dyspozycji wyjaśnia znaczenie uosobień

14 Rozpoznajemy uosobienie. Schemat nr 2 Na czym polega stopniowanie przymiotników? Niewygodna i nie najbezpieczniejs za podróż. Pisownia nie z przymiotnikami Zabawy słowem. Nadajemy cechy ludzi. Uosobienie Listy z podróży z gramatyką w tle. Stopniowanie przymiotników. Pisownia nie z przymiotnikami, s. 87 Nauka o języku. Stopniowanie przymiotnika charakteryzuje i ocenia bohaterów rozpoznaje w tekście literackim porównanie, epitet, wyraz dźwiękonaśladowczy i objaśnia ich role stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity) poprawnie stopniuje przymiotniki i używa ich we właściwych kontekstach pisze poprawnie pod względem ortograficznym (w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę: o zapisie nie z przymiotnikami) przedstawia bohatera (lirycznego) rozpoznaje w wierszu środki artystyczne: epitety, porównania, wyrazy naśladujące dźwięki, uosobienia i określa ich role tworzy wypowiedź w roli (bohatera lirycznego) tworzy dialog w roli (bohatera lirycznego) stopniuje przymiotniki poprawnie zapisuje formy stopnia wyższego i najwyższego poprawnie pisze nie z formami stopnia równego, wyższego i najwyższego przymiotników 2 Redagujemy tekst do gazety codziennej. Ortografia. Pisownia nie z częściami mowy przymiotnik Marcin Szczygielski Podniebna kanonada, s. 90 odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od drugorzędnych opisuje elementy świata przedstawionego: czas, miejsce, bohaterowie wyodrębnia opis w narracji

15 2 Pisownia ó, u, rz, ż, ch w zakończeniach wyrazów. 2 Jak została opisana burza we fragmencie Pana Tadeusza Adama Mickiewicza? Dlaczego jabłka nie spadają na boki? Pisownia ó, u, rz, ż, ch w zakończeniach wyrazów, s. 94 Ortografia. Pisownia ó, u, rz, ż, ch w zakończeniach wyrazów Adam Mickiewicz Pan Tadeusz. Księga X (fragm.), s. 95 stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity) zdobywa świadomość języka jako wartościowego i wielofunkcyjnego narzędzia kształtowania pisze poprawnie pod względem ortograficznym (w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę: o wymianie głosek w wyrazach pokrewnych oraz w tematach fleksyjnych wyrazów odmiennych) sporządza plan odtwórczy tworzy spójne związane z poznanymi tekstami kultury recytuje teksty poetyckie oraz fragmenty prozy, podejmując próbę głosowej ich interpretacji opowiadania porządkuje plan redaguje relację (burza) według podanego schematu oraz wykorzystując podane słownictwo określające następstwo czasu podaje zasadę ortograficzną, zgodnie z którą pisze się u, ó, rz, ż, ch w zakończeniach wyrazów pisze poprawnie wyrazy z u, ó, rz, ż, ch porządkuje plan wydarzeń przedstawia przebieg zjawiska, wykorzystując podane słownictwo wyszukuje w tekście fragmenty oddziałujące na różne zmysły odbiorcy tekstu recytuje, oddając nastrój utworu cytuje Adam Mickiewicz Pan Tadeusz, Księga X (fragm.)

16 Sprawdzę się TEST SPRAWDŹ SIEBIE Józef Ratajczak Parasol, s. 97 identyfikuje bohatera (lirycznego) odczytuje, wyjaśnia sens przenośny poetyckiej identyfikuje uosobienie, epitet, porównanie opisuje osobę mówiącą identyfikuje synonimy zna zasadę pisowni nie z rzeczownikami poprawnie zapisuje wyrazy z o u, rz ż, ch h zastępuje synonimami powtarzające się wyrazy odmienia rzeczowniki, oddziela końcówkę od tematu fleksyjnego, identyfikuje oboczności redaguje opowiadanie fantastyczne II. GDZIE STOPY NASZE PODJĄĆ WYZWANIE Jak precyzyjnie udzielać? Mamy wspólne cele... Plansza, s. 0 Konstanty Ildefons Gałczyński Kronika olsztyńska (fragm.), s. 02 Zabawy słowem. rozpoznaje znaczenie niewerbalnych środków komunikowania się (gest, wyraz twarzy, mimika, postawa ciała) wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych identyfikuje nadawcę poznaje specyfikę literackich sposobów artystycznej odczytuje znaczenie niewerbalnych środków komunikowania opisuje planszę podaje sposoby uzyskiwania określa czynniki ułatwiające i utrudniające zdobycie w roli przewodnika instruuje turystów, wykorzystując podane słownictwo identyfikuje osobę mówiącą wyodrębnia obrazy poetyckie www Informacja o bezpieczeństwi e na szlaku

17 3 Ile? Który z kolei? Używamy liczebników. Nietrudna sztuka pisania nie z liczebnikami. Rozpoznajemy osobę mówiącą Listy z podróży z gramatyką w tle. Części mowy liczebnik. Pisownia nie z liczebnikami, s. 05 Nauka o języki. Liczebnik poruszane na lekcjach związane z otaczającą rzeczywistością rozpoznaje w ach podstawowe części mowy (liczebnik) stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych pisze poprawnie pod względem ortograficznym redaguje wypowiedź, stosując czasowniki w. osobie liczby mnogiej identyfikuje liczebniki w tekście odróżnia liczebniki główne od porządkowych tworzy związki wyrazowe liczebników z rzeczownikami poprawnie zapisuje liczebniki, w tym liczebniki z nie 2 Życie służącego angielskiego dżentelmena jest pełne niespodzianek (Juliusz Verne W 80 dni dookoła świata ). Co napisałby w swoim pamiętniku Obieżyświat? Ortografia. Pisownia nie z częściami mowy liczebnik Podjąć decyzję, s. 07 Juliusz Verne Początek wielkiej przygody (fragm. książki W 80 dni dookoła świata), s. 08 Schemat nr 2 rozwija sprawność uważnego słuchania zdobywa świadomość języka jako wartościowego i wielofunkcyjnego narzędzia kształtowania rozróżnia i poprawnie zapisuje zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące omawia akcję, wyodrębnia wydarzenia tworzy pisemne w następujących formach gatunkowych: dziennik (pisane z perspektywy bohatera literackiego) odpowiada na pytania dotyczące treści lektury określa funkcje znaków interpunkcyjnych na końcu wypowiedzenia identyfikuje bohatera, postaci określa miejsce i cel działania wyodrębnia wydarzenia opisuje reakcje postaci, korzystając z podanego słownictwa redaguje fragment dziennika w roli postaci literackiej Juliusz Verne Początek wielkiej przygody

18 6 7 LEKTURA Juliusz Verne W 80 dni dookoła świata (całość). Co to jest woltyżerka? wyjaśniamy trudne słownictwo lektury W 80 dni dookoła świata. 2. Śladami Fileasa Fogga. 3. Konkurs na najlepszy projekt Juliusz Verne W 80 dni dookoła świata. 4. Jak uratowaliśmy panią Audę list Passepartout. 5. Sprawdzian ze znajomości lektury. Pracujemy ze słownikiem poprawnej Pracujemy ze słownikami. Słownik poprawnej polszczyzny, stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity) korzysta z zawartych w tekście identyfikuje nadawcę i odbiorcę (autora, narratora) zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela omawia akcję, wyodrębnia wydarzenia pisze poprawnie pod względem ortograficznym (w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę: o sposobach pisania nazw własnych i nazw pospolitych) poruszane na lekcjach związane z poznanymi tekstami kultury stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity) wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost rozwija umiejętność poszukiwania interesujących go poprawnie zapisuje liczebniki określa czas i miejsce wydarzeń, bohaterów określa narratora wyjaśnia przyczynę podjęcia podróży dookoła świata korzysta z zawartych w słowniku języka polskiego i słownika wyrazów obcych zna treść lektury wyodrębnia wydarzenia poprawnie zapisuje nazwy geograficzne tworzy plan wydarzeń opisuje bohatera tworzy relację z wydarzenia redaguje list w roli bohatera przedstawia bohatera odpowiada na pytania dotyczące treści tekstu kultury odczytuje hasła w słowniku

19 polszczyzny. s. 0 Co w swoim pamiętniku napisałby Robert? 2 Co wiemy o czasowniku? O nie, które zawsze trzymano na dystans, i o trzech zdrajcach. Pisownia cząstki nie z czasownikami. Pokonać własne Zabawy słowem. Korzystamy ze słownika poprawnej polszczyzny Paweł Beręsiewicz Próba odwagi (fragm. książki Na przykład Małgośka), s. 2 Różne formy. Pamiętnik Listy z podróży z gramatyką w tle. Części mowy czasownik. Pisownia nie z czasownikami, s. 7 Nauka o języku. Czasownik Ortografia. Pisownia nie z częściami mowy czasownik Marek Kamiński Razem, a także ich porządkowania dostosowuje sposób wyrażania się do oficjalnej i nieoficjalnej sytuacji komunikacyjnej oraz do zamierzonego celu uczy się rozpoznawać różne teksty kultury odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od drugorzędnych czytając głośno, wyraziście, przekazuje intencję tekstu, właściwie akcentuje wyrazy, wprowadza pauzę, stosuje odpowiednią intonację stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej rozpoznaje w ach podstawowe części mowy (czasownik) pisze poprawnie pod względem ortograficznym (w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę: o zapisie nie z czasownikami uczy się rozpoznawać różne teksty kultury oraz stosować poprawnej polszczyzny używa poprawnych form rzeczownika redaguje wiadomość (karta pocztowa/ ) odróżnia pamiętnik od dziennika określa uczucia postaci czyta głośno, oddaje nastrój i uczucia bohaterów uzupełnia plan szczegółowy wydarzeń rozpoznaje w tekście czasowniki, określa ich funkcję w rozróżnia czasowniki osobowe i nieosobowe: bezokoliczniki i formy zakończone na -no, -to przekształca formy osobowe na nieosobowe i odwrotnie Poprawnie zapisuje nie z czasownikami identyfikuje autora, narratora, bohaterów, określa czas

20 słabości Marek Kamiński Razem na bieguny. Żyć podróżami Zofia Beszczyńska podróże. 2 Informujemy, nakłaniamy, wyrażamy wątpliwości tryby czasownika. Pisownia ruchomych cząstek trybu przypuszczające go. na bieguny (fragm.), s. 20 Schemat nr 3 Zofia Beszczyńska podróże, s. 25 Listy z podróży z gramatyką w tle. Tryby czasownika. Pisownia cząstek -bym, -byś, -by, s. 27 Nauka o języku. Tryby czasownika Ortografia. Pisownia cząstek -bym, -byś, -by odpowiednie sposoby ich odbioru identyfikuje nadawcę rozwija umiejętność poszukiwania interesujących go, a także ich porządkowania odczytuje wartości pozytywne wpisane w teksty kultury wyraża swój stosunek do postaci tworzy spójne teksty związane z poznanymi tekstami kultury określa temat i główną myśl tekstu identyfikuje nadawcę poruszane na lekcjach związane z poznanymi tekstami kultury rozpoznaje w tekście liczby, osoby, czasy i rodzaje gramatyczne, rozumie ich funkcje w stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych zdarzeń i czas powstania tekstu, treść tekstu określa czynniki wspomagające i utrudniające osiągnięcie celu odczytuje wartości w postaci rzeczywistej ocenia postać rzeczywistą redaguje fragment dziennika w roli według instrukcji określa temat wiersza identyfikuje osobę mówiącą i bohatera wiersza identyfikuje sytuację w wierszu uzupełnia notatkę na temat wiersza tworzy tekst/prezentację w roli bohatera wiersza rozpoznaje czasowniki w tekście rozróżnia formy trybu oznajmującego, rozkazującego, przypuszczającego, rozumie ich funkcje w poprawnie zapisuje cząstki bym,-byś, -by z czasownikami

21 W DRODZE DO CELU SPRAWDZANE WYMAGANIA Wędrówka na szczyt w wierszu Ludmiły Marjańskiej Słońce gorąca gwiazda. Opowieść o człowieku, który uwierzył mitom C.W. Ceram Bajka o biednym chłopcu, który znalazł skarb. odczytuje znaczenie niewerbalnych środków komunikowania wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście określa temat tekstu odczytuje wartości pozytywne wpisane w teksty kultury rozróżnia liczebniki główne od porządkowych tworzy związki wyrazowe liczebników z rzeczownikami poprawnie zapisuje liczebniki, w tym liczebniki z nie rozróżnia czasowniki osobowe i nieosobowe: bezokoliczniki i formy zakończone na -no, -to przekształca formy osobowe na nieosobowe i odwrotnie rozróżnia formy trybu, rozumie ich funkcje w poprawnie zapisuje cząstki -bym, -byś, -by z czasownikami redaguje fragment dziennika w roli według instrukcji Fotografia/film Ludmiła Marjańska Słońce gorąca gwiazda, s. 30 Schemat nr 4 C.W. Ceram Bajka o biednym chłopcu, który znalazł skarb (fragm.), s. 33 Schemat nr 5 Zeszyt ćwiczeń, cz.. Różne formy. Notatka określa temat i główną myśl tekstu nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia, emocje) konfrontuje sytuację bohaterów z własnymi doświadczeniami uczy się rozpoznawać różne teksty kultury oraz stosować odpowiednie sposoby ich odbioru tworzy pisemne w następujących formach gatunkowych: prosta notatka określa temat wiersza określa sytuację bohatera (lirycznego), jego uczucia określa swoje wrażenia w związku z tekstem kultury redaguje wypowiedź uzasadniającą odczytuje tekst informacyjny odczytuje przypis uzupełnia danymi oś czasu redaguje notatkę biograficzną www film wyprawa górska Ortografia. Zapisywanie

22 2 Gdyby nie gniew Posejdona opowiadamy mit o tułaczce Odyseusza. 2 Jak, gdzie kiedy, czyli co słychać u Wiktora. Wyruszyć w podróż marzeń Olaf Fritsche Skarb Troi. skrótów Jan Parandowski Tułaczka Odyseusza (fragm. książki Mitologia i podania Greków i Rzymian), s. 38 Schemat nr 6 Czytanie ze zrozumieniem. Greckie wyrocznie Listy z podróży z gramatyką w tle. Części mowy przysłówek, s. 48 Nauka o języku. Przysłówek Ortografia. Pisownia nie z częściami mowy przysłówek Olaf Fritsche Skarb Troi (fragm.), s. 50 Różne formy. odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od drugorzędnych zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela omawia akcję, wyodrębnia wątki i wydarzenia stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity) rozpoznaje w ach podstawowe części mowy (przysłówek) poprawnie stopniuje przysłówki i używa ich we właściwych kontekstach pisze poprawnie pod względem ortograficznym (w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę: o zapisie nie z przysłówkami) odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od drugorzędnych tworzy pisemne w następujących formach identyfikuje na mapie miejsca, które odwiedził Odyseusz określa przyczyny i skutki wydarzeń w micie zna mit o Odyseuszu wyodrębnia wydarzenia tworzące akcję wyodrębnia wątek redaguje list w roli postaci rozpoznaje przysłówki, określa ich rolę w tekście tworzy związki wyrazowe czasownika z przysłówkiem stopniuje przysłówki poprawnie pisze nie z przysłówkami odpowiada na pytania dotyczące treści tekstu tworzy plan szczegółowy wydarzeń.

23 Opowiadanie z dialogiem LEKTURA Olaf Fritsche Skarb Troi (całość) gatunkowych: opowiadanie z dialogiem stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity) tworzy dalszy ciąg opowiadania z dialogiem według instrukcji, z wykorzystaniem podanego słownictwa OCALMY ZIEMIĘ! 3 PROJEKT SPRAWDZANE WYMAGANIA W trosce o naturę. Wspólnie opracowujemy ofertę biura podróży, s. 56 korzysta z różnych źródeł pisze poprawnie pod względem ortograficznym (w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę o sposobach pisania nazw własnych i nazw pospolitych) dostosowuje sposób wyrażania się do oficjalnej i nieoficjalnej sytuacji komunikacyjnej oraz do zamierzonego celu operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych określa swoje wrażenia w związku z tekstem kultury określa przyczyny i skutki wydarzeń wyodrębnia wydarzenia tworzące akcję wyodrębnia wątek tworzy związki wyrazowe czasownika z przysłówkiem stopniuje przysłówki tworzy dalszy ciąg opowiadania według instrukcji z wykorzystaniem podanego słownictwa redaguje wypowiedź uzasadniającą redaguje opowiadanie z dialogiem Chrońmy nasze środowisko!, s. 57 odróżnia zawarte w tekście wyszukuje w tekście opisy informacje ważne od drugorzędnych działań chroniących środowisko uczy się rozpoznawać różne odczytuje znaczenie znaków teksty kultury, w tym użytkowe oraz stosować odpowiednie graficznych związanych z ochroną środowiska sposoby ich odbioru ocenia stan środowiska wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście w najbliższym otoczeniu, wnioskuje o przyczynach zniszczeń, proponuje rozwiązania problemu II Analiza odczytuje wartości pozytywne odczytuje wartości: ochrona

24 Zaimek, czyli ten, który lubi zastępować. Listy z podróży z gramatyką w tle. Części mowy zaimek, s. 60 i ich przeciwieństwa wpisane w teksty kultury rozpoznaje w ach podstawowe części mowy (rzeczownik, przymiotnik, przysłówek, liczebnik, zaimek) i wskazuje różnice między nimi środowiska identyfikuje zaimki w tekście omawia funkcje zaimków uzupełnia tekst zaimkami zastępuje zaimkami powtarzające się wyrazy Jaki kolor ma nastrój? Kazimierz Śladewski Zieleń. Jak napisać list oficjalny? Zeszyt ćw., cz.. Nauka o języku. Zaimek Kazimierz Śladewski Zieleń, s. 63 Piszemy list oficjalny, s. 65 Różne formy. List oficjalny rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia, emocje) rozpoznaje w tekście literackim przenośnię, epitet i objaśnia ich role poruszane na lekcjach związane z poznanymi tekstami kultury czytając głośno, wyraziście, stosuje odpowiednią intonację identyfikuje nadawcę i odbiorcę rozpoznaje formy gatunkowe: list oficjalny tworzy pisemne w następujących formach gatunkowych: list oficjalny odczytuje znaczenie dosłowne i przenośne związków wyrazowych z rzeczownikiem zieleń określa nastrój wiersza identyfikuje środki poetyckie opisuje swoje wrażenia w związku z wierszem, korzystając z podanego słownictwa czyta wiersz, oddając głosem jego nastrój dokonuje przekładu intersemiotycznego wiersza odczytuje w liście oficjalnym nadawcę i adresata, cel odczytuje kompozycję i układ graficzny listu oficjalnego redaguje list oficjalny rozpoznaje w ach kojarzy części mowy

25 Odmieniamy zaimki. W trosce o wspólne dobro. Przyimek mały zarządca. Listy z podróży z gramatyką w tle. Odmiana zaimków, s. 67 Nauka o języku. Odmiana zaimka Plansza To nasza Ziemia, s. 69 Schemat nr 7 Czytanie ze zrozumieniem. Chrońmy bociany W drodze do domu. Części mowy przyimek. Wyrażenie przyimkowe, s. 7 Nauka o języku. Przyimek, wyrażenie przyimkowe podstawowe części mowy (rzeczownik, przymiotnik, przysłówek, liczebnik, zaimek) i wskazuje różnice między nimi stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych uczy się rozpoznawać różne teksty kultury, w tym użytkowe, oraz stosować odpowiednie sposoby ich odbioru wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście poruszane na lekcjach związane z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury rozpoznaje w ach podstawowe części mowy rozpoznaje w tekście przypadki stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych z zastępującymi je zaimkami identyfikuje zaimki odmienne i nieodmienne rozróżnia formy krótsze i dłuższe zaimków rzeczownych używa poprawnych form zaimków przyporządkowuje słownictwo do dwóch obszarów znaczeniowych odczytuje sens dosłowny i przenośny plakatu rozwija zdania opisuje plakat tworzy kilkuzdaniową wypowiedź o charakterze refleksji określa formy przypadka rzeczowników tworzy związki wyrazowe rzeczownika z przyimkiem tworzy poprawne wyrażenia przyimkowe tworzy tekst świadomie używając wyrażeń przyimkowe

26 Sprawdzamy nasze umiejętności. TEST nr 2 SPRAWDŹ SIEBIE Renata Opala Kosmiczne wakacje (fragm.), s. 74 rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście identyfikuje części mowy wyjaśnia znaczenie wykrzykników kończących wypowiedzenia poprawnie zapisuje liczebniki uzupełnia tekst poprawnymi formami czasowników poprawnie zapisuje nie z różnymi częściami mowy redaguje pamiętnik w roli uzupełnia plan szczegółowy wydarzeń III. ŚWIAT LUDZKICH SPRAW WAŻNE, WAŻNIEJSZE, NAJWAŻNIEJSZE Jak się zachować? 2 Zdarzenie, wątek, akcja, fabuła. Dlaczego Loteria? Plansza Świat ludzkich spraw, s. 78 Olga Tokarczuk Loteria, s. 80 Schemat nr uczy się rozpoznawać różne teksty kultury oraz stosować odpowiednie sposoby ich odbioru konfrontuje sytuację bohaterów z własnymi doświadczeniami odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa wpisane w teksty kultury uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą innych korzysta z rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w dostrzega relacje między częściami składowymi (tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie; określa zachowania i uczucia postaci na rysunku podaje przykłady sytuacji z własnego doświadczenia podobne do sytuacji przedstawionych na planszy podaje przykłady pozytywnych zachowań wobec innych, wykorzystując podane słownictwo korzysta z zawartych w słowniku języka polskiego wyjaśnia przenośne znaczenie tytułu baśni oraz jego związek z treścią utworu

27 2 Co przyniosło szczęście dwóm wampirom? Wyrazy naśladujące dźwięki. Tadeusz Baranowski Pieniądze szczęścia nie dają (fragm. komiksu Bezdomne wampiry. Komiksy z lat ), s. 85 Schemat nr 2 Zabawy słowem. Zapisujemy dźwięki. Wyrazy dźwiękonaśladowcze akapity) omawia akcję, wyodrębnia wątki i wydarzenia odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa wpisane w teksty kultury poruszane na lekcjach związane z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury uczy się rozpoznawać różne teksty kultury oraz stosować odpowiednie sposoby ich odbioru dostrzega swoistość artystyczną dzieła rozpoznaje w tekście literackim wyraz dźwiękonaśladowczy i objaśnia jego rolę poruszane na lekcjach związane z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury opowiada fragment akcji uzupełnia schemat akcji odróżnia fabułę od akcji tworzy kilkuzdaniową wypowiedź korzystając ze słownika języka polskiego, uzupełnia wniosek opisuje zachowania postaci odczytuje i sytuacje komiczne w komiksie identyfikuje wyrazy dźwiękonaśladowcze opisuje wygląd postaci zapisuje wyrazy dźwiękonaśladowcze tworzy kilkuzdaniową wypowiedź www Dźwięki Rozmawiamy o wyspach odkrytych i nieodkrytych Anna Kamieńska Są takie wyspy (fragm.), s. 92 wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym odpowiada na pytania dotyczące treści tekstu interpretuje tekst i wypowiedź kolegi uczestnicząc w rozmowie, słucha opowiada w roli

28 Dla tych, którzy poszukują piękna Leopold Staff Czucie niewinne Leopold Staff Czucie niewinne, s. 95 LEKTURA Ewa Nowak Pajączek na rowerze (całość) z uwagą innych, mówi na temat; prezentuje własne zdanie i uzasadnia je dostrzega relacje między częściami składowymi (tytuł) odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa wpisane w teksty kultury tworzy pisemne w następujących formach gatunkowych: opowiadanie (twórcze) notuje rozbudowuje tytuł wiersza określa uczucia osoby mówiącej określa rolę powtórzeń w wierszu identyfikuje wartość piękno cytuje pisze wskazówki (dla poszukujących piękna) redaguje opowiadanie według instrukcji 8 0 LEKTURA Lucy Maud Montgomery Ania z Zielonego Wzgórza (całość). Notatka biograficzna życie i twórczość Lucy Maud Montgomery 2. Dla kogo jest przeznaczona książka L.M. Montgomery pt. Ania z Zielonego Wzgórza? 3. Ania z Zielonego Wzgórza książka o zwyczajnych ludzkich sprawach 4. Jaka jesteś, Aniu Shirley? 5. W poszukiwaniu własnego miejsca. 6. Wyobraźnia nade wszystko. identyfikuje nadawcę i odbiorcę (autora, narratora, czytelnika) wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio (ukryte) rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście porównuje losy bohaterki o autorki określenie adresata i problematyki powieści (Czy tylko dla dziewcząt?) odczytuje motyw domu w powieści gromadzi słownictwo związane z pojęciem wyobraźnia

29 2 O źródle, z którego im więcej się weźmie wody, tym więcej jej napływa. Henryk Sienkiewicz Bajka, s. 97 Schemat nr 3 Różne formy korzysta z zawartych w słowniku języka polskiego, słowniku wyrazów bliskoznacznych zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela wyraża swój stosunek do postaci omawia akcję, wyodrębnia wątki i wydarzenia charakteryzuje i ocenia bohaterów odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa wpisane w teksty kultury uczestnicząc w rozmowie, słucha z uwagą innych, mówi na temat; prezentuje własne zdanie i uzasadnia je operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych (na tym etapie skoncentrowanym przede wszystkim wokół tematów: dom, rodzina) identyfikuje wypowiedź jako tekst literacki wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście identyfikuje baśń odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym zna treść lektury nazywa cechy postaci analizuje przyczyny różnych opinii o bohaterce określa skutki marzycielstwa i wyobraźni bohaterki ocenia bohaterkę charakteryzuje miejsca związane z bohaterką etapy życia bohaterki wyodrębnia motyw domu w powieści określa znaczenie domu w życiu bohaterki dyskutuje, prezentując argumenty notuje ocenia projekt okładki przedstawia bohaterkę charakteryzuje bohaterkę powieści wyodrębnia elementy świata przedstawionego: czas, miejsce, bohaterowie, wydarzenia odczytuje podobieństwa między baśniami wyjaśnia sens wartości, o których mowa w baśni identyfikuje cechy baśni Śpiąca królewna

30 Pechowo schwytani skarżą się królowi Salomonowi. Pisownia wyrazów z rz, ż, ch, h. SPRAWDZANE WYMAGANIA 2 Różnie rozumiane. Życzenia i gratulacje Król Salomon i więźniowie. Pisownia wyrazów z rz, ż, ch, h inne reguły Ortografia. Pisownia rz, ż, ch, h inne reguły i przenośnym odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa wpisane w teksty kultury dostosowuje sposób wyrażania się do oficjalnej i nieoficjalnej sytuacji komunikacyjnej oraz do zamierzonego celu uczy się rozpoznawać różne teksty kultury, w tym użytkowe (reguła ortograficzna) oraz stosować odpowiednie sposoby ich odbioru pisze poprawnie pod względem ortograficznym (w tym w razie potrzeby wykorzystuje wiedzę: o wymianie głosek w wyrazach pokrewnych oraz w tematach fleksyjnych wyrazów odmiennych) wyodrębnia elementy świata przedstawionego: czas, miejsce, bohaterowie, wydarzenia identyfikuje cechy baśni w utworze odróżnia fabułę od akcji opowiada fragment akcji uzupełnia schemat akcji wyjaśnia przenośne znaczenie tytułu baśni oraz jego związek z treścią utworu wyjaśnia sens wartości, o których mowa w baśni odczytuje i sytuacje komiczne w komiksie identyfikuje wyrazy dźwiękonaśladowcze opisuje zachowania postaci redaguje opowiadanie według instrukcji opisuje wygląd postaci uzasadnia pisownię wyrazów z rz, ż, ch, h, korzystając z reguł ortograficznych zna wyjątki w pisowni wyrazów z rz, ż, ch, h Ballada o szczęściu słowa i muzyka: siostra określa temat i główną myśl tekstu w utworze podaje przykłady zachowań świadczących o dobroci człowieka redaguje życzenia uzasadnia pisownię wyrazów z rz, ż, ch, h, korzystając z reguł ortograficznych zna wyjątki w pisowni wyrazów z rz, ż, ch, h, redaguje opowiadanie z wyrazami z rz, ż, ch, h wyróżnia opinie bohaterów (lirycznych)

31 szczęście. Co tworzy rytm utworu? 3 Jaki utwór nazywamy bajką? Czas na bajkę. Magdalena Nazaretanka, s. 202 Zabawy słowem. Rytm Kruk i lis, s. 204; Adam Mickiewicz Lis i kozieł, s. 205; Ezop Lew i wdzięczna mysz; Trzcina i oliwka, s. 206 Czytanie ze zrozumieniem. Bajki rozpoznaje w tekście literackim (powtórzenie) rozpoznaje wers, zwrotkę (strofę), rym, rytm poruszane na lekcjach związane z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury rozwija sprawność uważnego słuchania, czytania głośnego i cichego oraz umiejętność rozumienia znaczeń dosłownych i prostych znaczeń przenośnych identyfikuje wypowiedź jako tekst literacki wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio (ukryte) zna teksty literackie i inne teksty kultury wskazane przez nauczyciela objaśnia morał bajki oraz samodzielnie formułuje przesłanie baśni odczytuje wartości pozytywne i ich przeciwieństwa wpisane w teksty kultury czytając głośno, wyraziście, przekazuje intencję tekstu, właściwie akcentuje wyrazy, wprowadza pauzę, stosuje odpowiednią intonację stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ określa główną myśl wiersza określa rytm: liczbę strof, sylab w wersie, wyróżnia rymujące się wyrazy identyfikuje powtórzenie rozwija wypowiedź bohatera (lirycznego) słucha z uwagą podaje cechy kojarzone z gatunkami zwierząt opowiada treść bajki identyfikuje bohaterów bajki określa cechy bohaterów bajki identyfikuje bajkę formułuje morał bajki odróżnia wiersz od prozy czyta bajkę z odpowiednią intonacją, wyraziście, przekazując intencje tekstu, właściwie akcentując wyrazy, wprowadzając pauzę redaguje opowiadanie według podanych dyspozycji bajki Ignacego Krasickiego

32 DZIEŃ JAK CO 2 Oznajmić, zapytać, rozkazać. SPRAWDZANE WYMAGANIA Co o sobie i o swojej rodzinie pisze Dorota? DZIEŃ Spotkanie z przyjaciółmi. Wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące, s. 208 Nauka o języku. Wypowiedzenia oznajmujące, rozkazujące i pytające graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity) zdobywa świadomość języka jako wartościowego i wielofunkcyjnego narzędzia kształtowania poprawnie używa znaków interpunkcyjnych: kropki, przecinka, znaku zapytania, znaku wykrzyknika rozróżnia i poprawnie zapisuje zdania oznajmujące, pytające i rozkazujące stosuje w pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny zgodny z wymogami danej formy gatunkowej (w tym wydziela akapity) określa główną myśl wiersza odróżnia wiersz od prozy określa rytm: liczbę strof, sylab w wersie, wyróżnia rymujące się wyrazy identyfikuje powtórzenie identyfikuje bajkę opowiada treść bajki określa cechy bohaterów bajki identyfikuje/formułuje morał bajki identyfikuje wypowiedzenie: oznajmujące, pytające, rozkazujące; wyjaśnia ich funkcje przekształca wypowiedzenia, stosując tryb przypuszczający redaguje dialog Anna Kamieńska Dom (fragm. książki Dom w domu. Pamiętnik dziesięciolatki), identyfikuje nadawcę (narratora) odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od drugorzędnych układa zdania z podanych wyrazów identyfikuje wypowiedzenie: oznajmujące, pytające, rozkazujące, wyjaśnia ich funkcje czyta z uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych przekształca wypowiedzenia, stosując tryb przypuszczający redaguje dialog określa narratora opowiadania i czas wydarzeń przedstawia bohaterów z użyciem nazw pokrewieństwa

33 . Kto, dla kogo i o czym śpiewa kołysankę? s. 2 Schemat nr 4 Agnieszka Osiecka, Seweryn Krajewski Kołysanka dla Okruszka, s. 26 Zabawy słowem. Zdrobnienia 6 7 LEKTURA Roald Dahl Matylda (całość). Sprawdzamy znajomość lektury Matylda 2. Dzieci nie są tak poważne jak dorośli i uwielbiają się śmiać co nas śmieszy w książce Matylda 3. Przygotowujemy komiks na podstawie fragmentów Matyldy Roalda Dahla. 4. Świat dorosłych a świat dzieci o problemach Matyldy i jej rówieśników. 5. Niezwykłe dziecko Matylda Piołun. poruszane na lekcjach związane z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury identyfikuje nadawcę i odbiorcę rozpoznaje w tekście literackim porównanie poruszane na lekcjach związane z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury sprawnie czyta teksty głośno i cicho określa temat tekstu wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost i pośrednio (ukryte) nazywa swoje reakcje czytelnicze (np. wrażenia, emocje) wyraża swój stosunek do postaci konfrontuje sytuację bohaterów z własnymi doświadczeniami redaguje wypowiedź w roli postaci redaguje dialog, używając nazw uczuć odczytuje nadawcę i odbiorcę w wierszu identyfikuje porównania identyfikuje zdrobnienia i określa ich rolę w wierszu nazywa uczucia osoby mówiącej układa zdania z wyrazami należącymi do jednej rodziny wyrazów przedstawia adresata wiersza określa czas i miejsce akcji, bohaterów, temat gromadzi słownictwo wokół pojęcia komizm identyfikuje komizm, w tym sytuacje i postaci wyszukuje w tekście literackim potrzebne informacje gromadzi słownictwo do opisu postaci określa swoje reakcje czytelnicze określa relacje pozytywne i negatywne bohaterów określa skutki postępowania bohaterów