Notatka z II spotkania Lokalnego Komitetu Dialogu w Wołominie w sprawie przyszłości Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Starych Lipinach

Transkrypt

1 Notatka z II spotkania Lokalnego Komitetu Dialogu w Wołominie w sprawie przyszłości Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Starych Lipinach Cel: uwspólnienie danych i uzupełnienie wiedzy w zakresie: Regionalnego systemu gospodarowania odpadami Systemu gospodarki odpadami w gminie Wołomin Kosztów gospodarki odpadami jakie ponosi gmina Oddziaływania ZZO w Wołominie (w obecnym kształcie) na środowisko i ludzi Możliwych sposobów zabezpieczenia zakładu od emisji odorów i innych uciążliwości Szacunkowych kosztów uzupełnienia inwestycji o zabezpieczenia redukujące uciążliwości Innych technologii przetwarzania odpadów komunalnych wraz z ich oddziaływaniem Kosztów ewentualnego wykupu gruntów Szacowanych kosztów odbioru odpadów w przypadku zamknięcia składowiska Możliwości funkcjonowania MZO bez ZZO i kosztów jakie może ponieść gmina w przypadku zamknięcia ZZO Przebieg spotkania: W związku z dużą ilością materiału, spotkanie odbyło się w dwóch turach: 12 i 18 maja. Dodatkowo część uczestników zgłosiła potrzebę zwizytowania innych zakładów zagospodarowania odpadów, w których funkcjonują już rozwiązania zaprojektowane w Wołominie, w celu zweryfikowania ich uciążliwości. Wizyta odbyła się 31 maja. Spotkanie 12 maja: Pani Marta Maliszewska, Skarbnik Gminy Wołomin, przedstawiła prezentację ile kosztuje gminę gospodarka odpadami i jak wygląda system w gminie prezentacja stanowi załącznik do niniejszej notatki. Pani Marta Onyśk z MZO Wołomin, zaprezentowała regionalny system gospodarowania odpadami komunalnymi województwa mazowieckiego, ze wskazaniem jakie miejsce w systemie zajmuje ZZO Wołomin prezentacja stanowi załącznik do niniejszej notatki Pan Sławomir Kiszkurno oraz Pan Marcin Zembrzuski, z zespołu ekspertów w zakresie gospodarki odpadami projektu Port Czystej Energii z Gdańska, przedstawili sytuację ZZO Wołomin okiem zewnętrznych ekspertów. Wskazali na różnice pomiędzy wymaganiami decyzji środowiskowej odnośnie zabezpieczenia instalacji a faktycznie zbudowaną instalacją, uciążliwości jakie będą wiązać się z działalnością zakładu oraz wskazali na błędy

2 w założeniach inwestycyjnych w zakresie możliwości pozyskania odpadów a wydajnością instalacji. Opowiedzieli, jak można zabezpieczyć instalację przed uciążliwościami, z podkreśleniem tego, iż nawet wysokie nakłady finansowe nie wyeliminują tych uciążliwości całkowicie. Spotkanie 18 maja: Pan Igor Sulich, Prezes MZO Wołomin przedstawił prezentację odnośnie kosztów dokończenia instalacji w wariancie podstawowym bez zabezpieczeń, w wariancie z budową hali przyjęć oraz w wariancie budowy całego zakładu, zgodnie z decyzją środowiskową - prezentacja stanowi załącznik do niniejszej notatki. Po prezentacji miała miejsce dyskusja, podczas której część LKD miała uwagi odnośnie prezentacji Pana Igora Sulicha, dotyczące braku informacji o kosztach zabezpieczeń instalacji przed uciążliwościami zapachowymi. Natomiast Pan Grzegorz Lipski zakwestionował metodologię wyliczenia emisji gazów z planowanego składowiska, wskazując, że w raporcie oceny oddziaływania na środowisko wzięto pod uwagę emisję gazów z odpadów dostarczanych odrębnie każdego roku, zamiast narastająco, co stanowi błędną podstawę do określenia rzeczywistej uciążliwości zapachowej. Pani Małgorzata Izdebska, Sekretarz Gminy Wołomin przedstawiła szacunkowe koszty wykupu gruntów wokół ZZO w pasie 300m od strefy buforowej zakładu. Obecnie istnieje strefa buforowa o szerokości 200m. Wykup gruntów powiększyłby ją do 500m. Wg szacunków Wydziału Geodezji, przyjęto cenę 30 zł za 1 m2, co daje łącznie blisko 12 milionów złotych. Pan Michał Kawka, pełniący obowiązki Naczelnika Wydziału Ochrony Środowiska zaprezentował koszty odbioru odpadów w innych gminach, o porównywalnej wielkości do Wołomina oraz w regionie prezentacja stanowi załącznik do niniejszej notatki. Pan Igor Sulich, Prezes MZO Wołomin przedstawił prezentację odnośnie ewentualnych kosztów jakie może ponieść gmina w przypadku zamknięcia ZZO Wołomin. Prezentacja stanowi załącznik do notatki. Wizyta w innych zakładach zagospodarowania odpadów 31 maja: zwiedzanie instalacji BioElektra w miejscowości Różanki, gmina Susz zwiedzanie instalacji Komes Sp. z o.o. Regionalny zakład utylizacji odpadów komunalnych w miejscowości Puszcza Miejska, gmina Rypin zwiedzanie instalacji PGK Płońsk Zakład Zagospodarowania Odpadów w miejscowości Poświętne, gmina Płońsk

3 Najważniejsze wnioski z badań: - Jeśli ZZO ma rozpocząć działalność to tylko pod warunkiem maksymalnego zabezpieczenia mieszkańców przed uciążliwościami. - Należy wykorzystać w jakiś sposób zbudowaną już infrastrukturę, aby nie zmarnować wydanych pieniędzy. - Należy zapewnić możliwość funkcjonowania MZO Wołomin i zapewnić pracę obecnym pracownikom. Najważniejsze wnioski z prezentacji i wizyty w innych zakładach: System gospodarki odpadami w gminie - Najważniejszym celem gospodarki odpadami powinno (musi) być w kolejności: 1. minimalizowanie ilości odpadów u źródła 2. ponowne użycie 3. recykling odpadów 4. odzysk 5. unieszkodliwianie (składowanie lub spalanie) redukcja do minimum. - Gmina powinna mieć określoną strategię z zakresie gospodarki odpadami (skonsultowaną z mieszkańcami) - strategia gospodarki odpadami powinna uwzględniać wieloletnią perspektywę czasową oraz zaplanowane redukcje ilości odpadów składowanych, wymagane prawem. - zadaniem każdej gminy powinno być zbudowanie takiego systemu, w którym: - ilość odpadów zmieszanych, które mogą trafić na składowisko jest minimalizowana u źródła (segregacja w domach mieszkańców), - odpady produkowane przez mieszkańców są zebrane selektywnie jak najmniejszy strumień odpadów zmieszanych powinien trafić do zakładu - odpady zebrane selektywnie łatwo jest wyselekcjonować, są czystsze, mają większą wartość ekonomiczną, - zebrane odpady zmieszane także powinny zostać poddane segregacji. Jednak to jest proces wymagający większych nakładów inwestycyjnych i nie jest możliwe, aby zyski ze sprzedaży odpadów pokryły koszty /koszty dwukrotnie wyższe niż w przypadku odpadów zebranych selektywnie/. - Wołomin może, ale nie musi posiadać RIPOK, wszystko zależy od decyzji samorządu gminy i/lub przyjętej strategii w zakresie gospodarowania odpadami (tylko 4 % gmin posiada własne ZZO). - W przypadku braku RIPOK w Wołominie, inny RIPOK będzie musiał przyjąć odpady zmieszane z Wołomina, w takiej samej cenie jak odpady z innych gmin. RIPOKi nie mogą różnicować cen ze względu na podmiot dostarczający, ewentualnie mogą ze względu na jakość odpadów. - W przypadku gdy ZZO w Wołominie uzyska status RIPOka lub instalacji zastępczej będzie miał obowiązek przyjmowania zmieszanych odpadów komunalnych od wszystkich, którzy będą chcieli je przywieźć z Regionu Gospodarki Odpadami właściwego dla Wołomina, określonego w WPGO po

4 określonej cenie wejściowej (kalkulacja kosztów zagospodarowania stanowiącej informację publiczną). ZZO Wołomin może odmówić tylko w dwóch przypadkach: braku mocy przerobowych i awarii. - Wysokość opłaty za odpady dla mieszkańców w Wołominie są aktualnie na podobnym poziomie jak w innych gminach nieposiadających własnego składowiska. - Koszty gospodarki odpadami w Wołominie są aktualnie na podobnym poziomie jak w innych gminach nieposiadających własnego składowiska. - Publiczne RIPOKi są instalacjami, które nie są rentowne. Dobrze jeśli ich działalność pokryje koszty. Ale też nie muszą przynosić zysków. - Posiadanie własnego RIPOKa nie gwarantuje niższych kosztów dla gminy. - Inwestycje w efektywny system selektywnej zbiórki odpadów są korzystniejsze ekonomicznie i ekologicznie niż inwestycje w instalacje sortujące i segregujące odpady zmieszane. - Koszty gospodarki odpadami w gminie mogą być niższe w przypadku redukcji ilość odpadów zmieszanych na rzecz odpadów zebranych selektywnie w bilansie odpadów produkowanych przez mieszkańców. Instalacja ZZO w Wołominie: - Realizacja przedsięwzięcia inwestycyjnego w ZZO Wołomin została rozpoczęta bez dobrego przygotowania strategicznego, szczególnie w zakresie ekonomicznym i społecznym, dziś nie wiadomo czy zainwestowane środki mogłyby się zwrócić, a jeśli tak, to w jakiej perspektywie czasowej. - Część wybudowanej instalacji jest niezgodna z zapisami decyzji środowiskowej nie zabezpiecza mieszkańców przed uciążliwościami. - Ewentualne uruchomienie zakładu wiąże się z uzyskaniem nowej decyzji środowiskowej i nowego wniosku o pozwolenie zintegrowane nie ma pewności kiedy i w jakim zakresie takie decyzje uzyska. - Ewentualna dalsza rozbudowa wymaga wnikliwych analiz ekonomicznych efektywność ekonomiczna jest równie ważna, jak oddziaływanie na mieszkańców. - Instalacja w obecnej formie nie będzie wystarczająca w niedalekiej przyszłości dla spełnienia norm w zakresie redukcji odpadów składowanych, co będzie wiązało się z koniecznością ciągłego doinwestowywania zakładu. - MZO Wołomin nie musi przynosić zysku z tytułu gospodarki odpadami, ale musi się bilansować. - Uruchomienie instalacji w takiej formie jak dziś nie gwarantuje braku oddziaływania odorowego poza teren działki. - Koszty wykupu gruntów w pasie 300m od istniejącej strefy buforowej - po cenie 30zł za m2 wyniosłyby minimum 12 mln zł. - MZO Wołomin nie stać na dokończenie inwestycji wg wszystkich zapisów decyzji środowiskowej, dlatego szuka rozwiązań jak najtańszych, ale spełniających warunki formalne (wymogi prawne), które umożliwią dalsze funkcjonowanie zakładu.

5 - Zamknięcie ZZO może być zagrożeniem dla dalszego funkcjonowania MZO Wołomin i utrzymania miejsc pracy. Co z tego wynika? - ewentualne inwestycje realizowane przez MZO muszą wynikać ze strategii gminy w zakresie gospodarki odpadami oraz ekspertyzy i biznesplanu dla MZO, - dalsze inwestowanie w istniejącą technologię jest obarczone znaczącym ryzykiem finansowym, administracyjnym (możliwość nie otrzymania niezbędnych decyzji), jest niezgodne z priorytetami gospodarki odpadami i wątpliwe pod względem środowiskowym. - całkowite zamknięcie ZZO wiąże się z obowiązkiem spłaty pożyczki i kredytu, czyli konsekwencjami finansowymi dla gminy lub zakładu, zmarnowaniem publicznych środków, jak również pogłębieniem konfliktu politycznego (przerzucanie odpowiedzialności). - rozpoczynając proces konsultacyjny rozważane były 2 warianty: dokończenie inwestycji lub zamknięcie ZZO. Żaden z tych wariantów nie jest dobrym rozwiązaniem. - rozwiązania należy szukać pomiędzy powyższymi wariantami.