WP-XI Kraków, 21 października 2014 r. Pani Małgorzata Parszywka Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pcimiu

Transkrypt

1 WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-XI Kraków, 21 października 2014 r. Pani Małgorzata Parszywka Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Pcimiu Zespół Kontrolny Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, na podstawie art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2009 r. Nr 31, poz. 206 z późn. zm.), art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.), art. 175 ust.1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 885 z późn. zm) oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), przeprowadził w dniach od 2 do 5 czerwca 2014 r. kontrolę kompleksową w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej (GOPS) w Pcimiu. Zakres kontroli obejmował: strukturę organizacyjną Ośrodka oraz kwalifikacje kadr, realizację zadań z zakresu administracji rządowej i zadań własnych gminy wynikających z ustawy o pomocy społecznej, realizację programu Pomoc państwa w zakresie dożywiania, jak również pracę socjalną z klientem Ośrodka. Ustaleń kontrolnych dokonano w oparciu o wyniki przeglądu dokumentacji, a także wyjaśnienia złożone przez Panią Kierownik i pracowników Ośrodka. Ustalenia zawarte zostały w protokole, podpisanym przez Panią 29 września 2014 roku. W trakcie kontroli oceniano pracę Jednostki, zarówno pod kątem sposobu realizacji poszczególnych zadań, jak i pod względem prowadzonej dokumentacji, przyznając ogólnie ocenę pozytywną z uchybieniami. Uchybienia dotyczyły kwestii związanych z organizacją jednostki oraz błędów formalnych w prowadzonych postępowaniach oraz nie stosowania, w niektórych przypadkach, przepisów ustawy o pomocy społecznej. W jednym przypadku postępowanie w sprawie umieszczenia osoby w Domu Pomocy Społecznej nie zostało formalnie zakończone wydaniem decyzji administracyjnej. Działając w oparciu o art. 128 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.), proszę Panią Kierownik o podjęcie działań zmierzających do usunięcia uchybień opisanych poniżej: 1. Ośrodek działa w oparciu o Statut przyjęty Uchwałą Nr XVII/83/03 Rady Gminy Pcim z dnia 30 grudnia 2003 r., zmieniony uchwałami Nr XXII/104/04 z 17 maja 2004 roku, Nr XXXIV/269/09 z 23 lipca 2009 roku, Nr XXXVIII/288/09 z 23 listopada 2009 roku i Nr XXI/140/2012 z 23 marca 2012 roku. Ośrodek realizuje zadania gminy z zakresu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nad dzieckiem oraz ustawy z o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, natomiast z 5 pkt. 4 Statutu wynika, iż Ośrodek realizuje jedynie zadania zlecone gminy

2 z zakresu ww. ustaw. Ponadto w 4 pkt 3 Statutu przywołana jest nieobowiązująca ustawa o finansach publicznych z 26 listopada 1998 roku. Opracowanie projektu Uchwały zmieniającej Statut, poprzez: wskazanie w 4 pkt 3 aktualnie obowiązującej ustawy o finansach publicznych, doprecyzowanie w 5 pkt 4, iż OPS realizuje całość zadań gminy z zakresu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nad dzieckiem. 2. Kwestię ponoszenia odpłatności za usługi opiekuńcze reguluje Uchwała nr XXVII/123/04 Rady Gminy Pcim z dnia 25 października 2004 roku w sprawie ustalenia szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze oraz szczegółowe zasady częściowego lub całkowitego zwolnienia z opłat, jak również trybu ich pobierania. W załączniku Nr 1 do uchwały określono zakres usług opiekuńczych - co pozostaje w sprzeczności z art. 50 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej (cyt."5. Ośrodek pomocy społecznej, przyznając usługi opiekuńcze, ustala ich zakres, okres i miejsce świadczenia."). Wprawdzie art. 50 ust. 6 ww. ustawy stwierdza, iż: "Rada gminy określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, oraz szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania." - ale treść uchwały nie może wprowadzać ograniczeń w stosunku do rozwiązań przewidzianych w ustawie. Jeżeli ustawodawca kompetencje do określenia zakresu, okresu i miejsca świadczenia usług opiekuńczych pozostawił w gestii Ośrodka Pomocy Społecznej, to Rada Gminy nie ma podstaw do ograniczania swobodnego uznania Kierownika OPS w tym zakresie. Jak stwierdził w rozstrzygnięciu nadzorczym z dnia 13 lipca 2011 r. znak NK.I MGRZ, Wojewoda Lubuski: ( ) Tymczasem Rada Gminy w 2 załącznika do uchwały określiła zakres świadczonych usług opiekuńczych na terenie Gminy Kłodawa. Zdaniem organu nadzoru taka regulacja wykracza poza zakres upoważnienia ustawowego, określonego w powołanym art. 50 ust. 6 ustawy. Zgodnie z art. 50 ust. 5 ustawy, określenie zakresu usług leży po stronie ośrodka pomocy społecznej. Rada gminy nie może zatem regulować w drodze uchwały tego co, zgodnie z ustawą, należy do zadań innego podmiotu. ( ). Opracowanie projektu Uchwały zmieniającej ww. Uchwałę, poprzez uchylenie załącznika Nr Kwestię zasad zwrotu zasiłków celowych reguluje uchwała nr XXVII/124/04 Rady Gminy Pcim z dnia 25 października 2004 roku w sprawie szczegółowych zasad, trybu przyznawania i zwrotu zasiłku celowego.

3 Treść uchwały wykracza poza zakres upoważnienia ustawowego. Zgodnie z art. 96 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej: "4. Rada gminy określa, w drodze uchwały, zasady zwrotu wydatków za świadczenia z pomocy społecznej, o których mowa w ust. 2, będących w zakresie zadań własnych. Z ww. upoważnienia wynika, iż rada gminy ma określać zasady zwrotu wydatków za świadczenia z pomocy społecznej (w tym zasiłków celowych), a nie określać zasady i tryb ich przyznawania. Np. w 2 ww. uchwały Rada wprowadziła ograniczenie górnej wysokości zasiłku celowego (5 krotność kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej), podczas gdy żaden przepis ustawy o pomocy społecznej takiego ograniczenia nie zawiera, ani nie upoważnia Rady do regulowania kwestii górnej wysokości zasiłku celowego. Opracowanie projektu Uchwały zmieniającej ww. Uchwałę, poprzez uchylenie zapisów uchwały wykraczających poza zakres upoważnienia ustawowego, określonego w art. 96 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, w szczególności Gmina Pcim nie uregulowała (z wyjątkiem kwestii odpłatności za posiłki i częściowo za zasiłki celowe) zasad ponoszenia odpłatności za świadczenia z pomocy społecznej. Zgodnie z art. 96 ust. 2 i 4 ustawy o pomocy społecznej: 2. Wydatki na usługi, pomoc rzeczową, zasiłki na ekonomiczne usamodzielnienie, zasiłki okresowe i zasiłki celowe przyznane pod warunkiem zwrotu podlegają zwrotowi w części lub całości, jeżeli dochód na osobę w rodzinie osoby zobowiązanej do zwrotu wydatków przekracza kwotę kryterium dochodowego. ( ) 4. Rada gminy określa, w drodze uchwały, zasady zwrotu wydatków za świadczenia z pomocy społecznej, o których mowa w ust. 2, będących w zakresie zadań własnych. Ustalenie zasad zwrotu za świadczenia z pomocy społecznej przewiduje przepis art. 96 ust. 2 i 4 ustawy o pomocy społecznej. Treść art. 96 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, wskazuje na istnienie obowiązku podjęcia uchwały w tym zakresie nawet w sytuacji, gdy świadczenia zwrotne nie są faktycznie przyznawane. Gdy ustawodawca traktuje wydanie uchwały fakultatywnie używa określenia może stwierdzając np. w art. 8 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej: 2. Rada gminy, w drodze uchwały, może podwyższyć kwoty, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, uprawniające do zasiłków okresowego i celowego. Brak uchwały w tej kwestii oznacza, iż w przypadku zgłoszenia się osoby oczekującej udzielenia pomocy w formie zwrotnej, Ośrodek będzie mógł wydać decyzję dopiero po uchwaleniu stosownej uchwały. Opracowanie projektu uchwały w sprawie zasad ponoszenia odpłatności za świadczenia z pomocy społecznej. 5. Uchwałą Nr LII/258/06 z dnia 28 września 2006 roku Rady Gminy Pcim przyjęła Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Pcim na lata ". Strategia nie zawiera prognozy zmian w okresie objętym strategią, wskaźników działań oraz ram finansowych. Przy opisie poszczególnych zadań ograniczono się do wskazania źródeł finansowania opisanych stwierdzeniami ogólnymi np. "Budżet gminy" lub "fundusze zewnętrzne", "fundusz przeciwalkocholowy".

4 Nie wskazano kwot przeznaczonych na realizację poszczególnych zadań, uwzględniając jedynie potencjalne źródła finansowania projektów. Strategia pokazuje zasadniczo tylko obszary finansowania (źródła), bez wskazania granic (limity, progi, przedziały), tak jakby te źródła były niczym nieograniczone. Określenie granic finansowych ma na celu zapewnienie dokonywania wydatków w sposób usystematyzowany i w granicach wskazanych obszarów finansowania, czyli posiadanych zasobów własnych i pozyskanych z innych źródeł. Zapisy dotyczące wdrażania i monitoringu przewidują dokonywania wyboru zadań priorytetowych przez "Grupę Roboczą" oraz dokonywanie corocznej oceny stopnia realizacji zadań - ale w sposób sformalizowany na rok 2013 nie przyjęto zadań priorytetowych ani nie dokonywano ich oceny w sposób opisany w strategii. Strategia nie zawiera konkretnych i mierzalnych wskaźników, które będą obrazować stopień realizacji przyjętych w niej celów. Podjęcie działań, zmierzających do opracowania projektu zmian Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych, zawierającej wszystkie elementy, o których mowa w art. 16b ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, a w szczególności: prognozy zmian w okresie objętym Strategią, wskaźników działań oraz ramy finansowe strategii, wskazujące kwoty wydatków przeznaczonych na realizację planowanych działań. 6. Decyzją z 18 kwietnia 2013 roku (znak GOPS /13) odmówiono skierowania osoby do DPS. W ocenie Ośrodka, pomimo faktu choroby przewlekłej i zaświadczenia lekarskiego o konieczności całodobowej opieki, wnioskodawczyni jako osoba młoda (21 lat) ma możliwość przebywania w domu matki oraz uzyskania pomocy w formie zajęć w środowiskowym domu samopomocy, asystenta rodziny oraz specjalistycznych usług opiekuńczych. Od ww. decyzji wnioskodawczyni złożyła odwołanie. Decyzją z 23 maja 2013 roku (znak SKO.PS/4110/506/2013) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Krakowie uchyliło ww. decyzję Ośrodka i przekazało sprawę do ponownego rozpoznania. W ocenie SKO, w świetle dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy, możliwość samodzielnego funkcjonowania wnioskodawczyni w środowisku przy wsparciu w formie usług opiekuńczych oraz sprawowania opieki nad wnioskodawczynią przez matkę (osoba niedojrzała emocjonalnie, pozbawiona praw rodzicielskich w stosunku do wnioskodawczyni i 5 innych swoich dzieci, niezdolna do samodzielnej egzystencji, pozostaje w leczeniu), nie została w sposób dostateczny udokumentowana. 4 czerwca 2014 roku wnioskodawczyni złożyła oświadczenie, iż nie chce ubiegać się o umieszczenie w DPS. Pismem z 26 czerwca 2014 roku Ośrodek wystąpił do Szpitala Babińskiego o przesłanie opinii psychologicznej oraz zaświadczenia lekarskiego o aktualnym stanie zdrowia klientki. W odpowiedzi szpital poinformował, iż klientka opuściła szpital przed otrzymaniem pisma Ośrodka i w związku z tym sporządzenie opinii oraz wystawienie zaświadczenia nie jest możliwe. Pismem z 26 czerwca poinformowano stronę o przedłużeniu terminu załatwienia sprawy do 31 lipca 2014 roku. Komplet akt zwrócony przez SKO wpłynął do OPS 12 lipca 2014 roku. Pismem z 25 lipca 2014 roku Ośrodek zwrócił się do wnioskodawczyni o dostarczenie opinii psychologicznej o jej stanie zdrowia. Pismo to nie zostało odebrane - jak wynika ze zwrotki adresata nie zastano schronisku dla bezdomnych kobiet.

5 Jak wynika z 2 znajdujących się w aktach sprawy notatek służbowych (z 30 i 31 lipca 2014 roku) wnioskodawczyni: - nie przebywała ani u matki ani u ojca, - przebywa w Krakowie u koleżanki (matka i ojciec nie znają adresu), - nie udało się z nią skontaktować telefonicznie. W aktach sprawy brak dokumentów dotyczących podejmowania następnych czynności w sprawie po 31 lipca 2014 roku. Jak wynika z ustnych wyjaśnień Kierownika Ośrodka, przeprowadził on rozmowę z wnioskodawczynią w lutym 2014 roku (przy okazji wyrabiania przez nią dowodu osobistego w Urzędzie Gminy) w czasie której stwierdziła, iż przebywa i pracuje w Krakowie. W konsekwencji postępowanie do dnia przeprowadzenia kontroli nie zostało ani przedłużone, ani zakończone wydaniem decyzji administracyjnej. Zgodnie z art Kodeksu postępowania administracyjnego: "Organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej.". W sytuacji gdy osoba zrezygnowała z umieszczenia w DPS należało sprawę zakończyć wydaniem decyzji o umorzeniu postępowania na podstawie art. 105 ww. ustawy (cyt." 1. Gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części. 2. Organ administracji publicznej może umorzyć postępowanie, jeżeli wystąpi o to strona, na której żądanie postępowanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz gdy nie jest to sprzeczne z interesem społecznym"). W przypadku każdego postępowania administracyjnego, o ile przepis szczególny nie przewiduje inaczej, wydawanie decyzji kończącej sprawę zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego oraz przedłużanie postępowania w trybie art. 36 k.p.a. w przypadku gdy jest to niezbędne. 7. W przypadku decyzji z 29 kwietnia 2013 roku (znak GOPS-DPS-5026/08/2013) wysokość odpłatności strony ustalono na kwotę 849,73 zł. Wysokość odpłatności ustalono od 1 kwietnia 2013 r. Ze zwrotki wynika, iż strona decyzję o zwiększeniu odpłatności otrzymała 2 maja 2014 roku. Praktyka wydawania decyzji zmieniających odpłatność z mocą wsteczną budzi poważne wątpliwości. Powyższa praktyka jest sprzeczna z ustaloną linią orzecznictwa sądów administracyjnych. Przykładowo, w wyroku WSA w Krakowie sygn. akt. III SA/Kr 1158/12 z 4 grudnia 2012 roku stwierdzono: W konsekwencji poczynionych rozważań należy uznać, że termin, z którym została zmieniona decyzja w sprawie ponoszenia przez skarżącego zwiększonej odpłatności za pobyt w Domu Pomocy Społecznej został ustalony z naruszeniem prawa. Poczynione przez organ ustalenia, dotyczące zmiany sytuacji materialnej strony skarżącej mogą powodować zmianę wysokości jego odpłatności za pobyt w tej placówce, ale wyłącznie na przyszłość, tj. po dniu 21 maja 2012 roku, jako daty doręczenia skarżącemu decyzji, a nie z mocą wsteczną tj. od dnia 1 kwietnia 2012 r., czy może od dnia 1 marca 2012 r.. W świetle cytowanego wyżej orzeczenia zmiana wysokości odpłatności winna następować najwcześniej od dnia następującego po dniu doręczenia decyzji mieszkańcowi DPS, a nie z mocą wsteczną.

6 Wydawanie decyzji o zmianie wysokości odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej, najwcześniej od dnia następującego po dniu doręczenia decyzji mieszkańcowi DPS, a nie z mocą wsteczną. 8. W przypadku osoby przebywającej w DPS Pcim od 6 maja 2013 roku, wywiadu aktualizacyjnego w roku 2013 nie przeprowadzono. Również w przypadku osoby umieszczonych w DPS w Trzemeśni przed 2013 rokiem, wywiad aktualizacyjny przeprowadzono w roku 2013 tylko raz (15 kwietnia 2013 roku). Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 107 ust. 4 zdanie drugie: "W przypadku osób korzystających ze stałych form pomocy aktualizację sporządza się nie rzadziej niż co 6 miesięcy, mimo braku zmiany danych.". W konsekwencji, w przypadku tej osoby kolejny wywiad aktualizacyjny powinien być przeprowadzony najpóźniej odpowiednio w październiku lub listopadzie 2013 roku. W przypadku korzystania ze świadczeń o charakterze stałym, sporządzanie kontrolnych wywiadów środowiskowych nie rzadziej niż co 6 miesięcy, czyli zgodnie z normą zawartą w art. 107 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej. 9. W przypadku decyzji z 29 kwietnia 2013 roku (znak GOPS-DPS-5026/08/2013) wysokość odpłatności strony ustalono na kwotę 849,73 zł. Poprzednio wysokość odpłatności podniesiono na podstawie decyzji z 17 kwietnia 2012 roku. Dochód strony od marca 2013 roku wynosił 1213,89 zł, natomiast w 2012 roku 1169,28 zł. Różnica w dochodzie strony wynosiła 44,61 zł, a więc poniżej 10 % kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej (54,20 zł). Podniesienie odpłatności nastąpiło zatem z naruszeniem przepisu art. 106 ust. 3b ustawy o pomocy społecznej: "Zmiana dochodu osoby samotnie gospodarującej lub rodziny w okresie ponoszenia odpłatności za świadczenie niepieniężne nie wpływa na wysokość tej odpłatności, jeżeli kwota zmiany nie przekroczyła 10% odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub kryterium dochodowego na osobę w rodzinie". W przypadku zmiany decyzji o ponoszeniu odpłatności, przestrzeganie zasady określonej w art. 106 ust. 3b ustawy o pomocy społecznej, tj. niedokonywanie zmiany wysokości świadczenia, jeżeli dochód strony uległ zmianie o mniej niż 10 % odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

7 10. W przypadku osób umieszczonych w Domu Pomocy Społecznej w Kasinie Wielkiej, będącego DPS niepublicznym, wywiady środowiskowe w 2012 i 2014 roku, przeprowadzali pracownicy ww. DPS. Zgodnie z art. 25 ust. 2 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej: 2. Zlecanie realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej nie może obejmować: 1) ustalania uprawnień do świadczeń, w tym przeprowadzania rodzinnych wywiadów środowiskowych;, natomiast 7 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. poz. 712) stanowi, że: W przypadku gdy osoba, u której ma być przeprowadzona część IV wywiadu (aktualizacja wywiadu), przebywa w domu pomocy społecznej, wywiad może przeprowadzić pracownik socjalny tego domu.. W związku z art. 25 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w piśmie z 8 lipca 2013 roku (znak DPS- I MS/13) stwierdziło, że: ( ) należy stwierdzić, że pracownicy socjalni zatrudnieni w niepublicznych domach pomocy społecznej (bądź innych niepublicznych placówkach) nie mogą w ramach podejmowanych działań przeprowadzać rodzinnych wywiadów środowiskowych, ani jego aktualizacji. ( ). W przypadku osób przebywających w niepublicznych DPS, występowanie o przeprowadzenie rodzinnych wywiadów środowiskowych wyłącznie do właściwych miejscowo Ośrodków Pomocy Społecznej. 11. W teczce osoby umieszczonej w Domu Pomocy Społecznej w Kasinie Wielkiej brak było wywiadów środowiskowego z roku Wywiady przeprowadzone z opiekunem prawnym (zamieszkałym w gminie Pcim) znajdowały się w dokumentacji podręcznej pracownika socjalnego. Osoby umieszczona w Domu Pomocy Społecznej w Kasinie Wielkiej jest osobą całkowicie ubezwłasnowolnioną, część wywiadów aktualizacyjnych w latach 2011 i 2012 przeprowadzano z nią, zamiast z jej opiekunem prawnym. Zgodnie z art i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego: " 1. Zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych stron ocenia się według przepisów prawa cywilnego, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej. 2. Osoby fizyczne nieposiadające zdolności do czynności prawnych działają przez swych ustawowych przedstawicieli.", natomiast art. 12 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 2014 poz. 121) stwierdza, iż: "Nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które nie ukończyły lat trzynastu, oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie.". 3 wywiady przeprowadzone z opiekunem prawnym zostały przeprowadzone w Pcimiu, a nie w miejscu przebywania podopiecznego. W przypadku osób przebywających w DPS nieposiadające zdolności do czynności prawnych, przeprowadzenie rodzinnych wywiadów środowiskowych z opiekunem prawnym w miejscu faktycznego przebywania podopiecznego.

8 12. W wywiadach z 3 kwietnia oraz 17 września 2013 roku dział V "Plan pomocy zatwierdzony przez kierownika jednostki organizacyjnej pomocy społecznej" nie został wypełniony i zatwierdzony przez Kierownika Ośrodka. W przypadku wywiadu przeprowadzonego 17 września 2013 roku w kwestionariuszu dochód strony określono na 935,10 zł (analogicznie jak dochód strony w 2012 roku), podczas gdy ze znajdującego się w aktach strony wynika, iż osoba otrzymywała z KRUS 974,14 zł. Błędne określenie kwoty w wywiadzie nie miało wpływu na wysokość ponoszonej przez stronę odpłatności. Rzetelne i prawidłowe wypełnianie wszystkich rubryk kwestionariusza rodzinnego wywiadu środowiskowego, a w szczególności działu V, zgodnie z wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r. poz. 712). 13. Na podstawie decyzji nr GOPS /13 z 3 stycznia 2013 roku przyznano klientowi Ośrodka dożywianie dla dziecka w szkole na okres od 2 stycznia 2013 roku do 28 stycznia 2013 roku. Stwierdzono, że świadczenie w formie posiłku przyznano z mocą wsteczną, czyli wcześniejszą, niż data wydania decyzji. Dotyczyło to również następujących kontrolowanych decyzji: nr GOPS /13 z 3 stycznia 2013 roku, nr GOPS /13 z 6 listopada 2013 roku, nr GOPS-5023/93/2012 roku z 5 stycznia 2013 roku. Zgodnie z art. 110 kodeksu postępowania administracyjnego, organ administracji publicznej, który wydał decyzję, jest z nią związany od chwili jej doręczenia lub ogłoszenia, o ile kodeks nie stanowi inaczej. Żaden z obowiązujących przepisów nie przewiduje wykonywania decyzji z terminem wcześniejszym niż natychmiastowy, tj. z chwilą jej wydania. Przyczyna tego jest oczywista - nie ma możliwości wykonania decyzji nieistniejącej. Tak więc, przed wydaniem decyzji administracyjnej przyznającej świadczenie nie ma podstaw prawnych do korzystania przez stronę z tych świadczeń, bowiem dopiero w trakcie postępowania w sprawie wydania przedmiotowej decyzji winno zostać ustalone, czy dane świadczenie będzie mu przysługiwało. Nieprawidłowym jest działanie Ośrodka, polegające na wydaniu decyzji przyznającej świadczenie po uruchomieniu tych świadczeń na rzecz adresatów decyzji. Wydawanie decyzji przyznających świadczenia w formie posiłku przed ich rozpoczęciem zgodnie z art. 110 kodeksu postępowania administracyjnego. Powyższe zalecenie należy realizować niezwłocznie, od dnia otrzymania niniejszego 14. W skontrolowanych aktach do decyzji nr GOPS /13 z 3 stycznia 2013 roku, przyznającej klientce Ośrodka dożywianie w szkole dla dwojga dzieci na okres od 2 stycznia do 28 czerwca 2013 roku stwierdzono brak wywiadu alimentacyjnego przeprowadzonego z osobami zobowiązanymi do alimentacji. Podobna sytuacja miała miejsce w przypadku decyzji o nr: GOPS /13 z 25 stycznia 2013 roku, GOPS /2013 z 3 września 2013 roku, GOPS /13 z 4 kwietnia 2013 roku, GOPS /2013 z 3 września 2013 roku, GOP /13 z 3 września 2013 roku. Również w odniesieniu do decyzji o nr: 5012/20/2013 z 18 stycznia 2013 roku oraz decyzji nr GOPS /2013 z 23 września 2013 roku przyznających klientom

9 Ośrodka zasiłek celowy na zakup opału w kwocie 300 zł oraz w wysokości 150 zł w miesiącach: styczniu i wrześniu, w aktach sprawy stwierdzono brak wywiadu alimentacyjnego przeprowadzonego z osobami zobowiązanymi do alimentacji. Przeprowadzanie wywiadów u osób zobowiązanych do alimentacji na rzecz świadczeniobiorców Ośrodka, zgodnie z art. 103 ustawy o pomocy społecznej. Powyższe zalecenie należy realizować niezwłocznie, od dnia otrzymania niniejszego 15. We wszystkich skontrolowanych aktach, przyznających posiłek dla dzieci w szkole stwierdzono, że w podstawie prawnej decyzji przywoływano art. 108 k.p.a., zamieszczano informację o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności w uzasadnieniu decyzji, natomiast w sentencji decyzji zabrakło informacji o nadaniu tego rygoru. W przypadku wypłaty świadczeń przed upływem terminu wniesienia odwołania od decyzji, nadawanie decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, poprzez zamieszczenie art. 108 Kodeksu postępowania administracyjnego w podstawie prawnej i w sentencji decyzji oraz podanie przyczyn tego faktu w uzasadnieniu. Powyższe zalecenie należy realizować niezwłocznie, od dnia otrzymania niniejszego 16. Do decyzji nr GOPS-5020/01/13 z 17 stycznia 2013 roku przyznającej zasiłek celowy na opał w wysokości 350 zł w wywiadzie środowiskowym przeprowadzonym 16 stycznia użyto korektora w dziale V tego wywiadu. Korektora użyto również w kontrakcie socjalnym zawartym z klientką 4 października 2013 roku. Zaprzestanie dokonywania zmian w kwestionariuszu rodzinnego wywiadu środowiskowego oraz w kontrakcie socjalnym przy użyciu korektora. W przypadku konieczności wprowadzenia poprawek, dokonywanie ich zgodnie z zasadami określonymi w art. 71 kodeksu postępowania administracyjnego. Powyższe zalecenie należy realizować, od dnia otrzymania niniejszego 17. W sentencjach decyzji przyznających zasiłek stały, wskazywano informację o przyznaniu również składki na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9,00% kwoty zasiłku stałego w okresie pobierania świadczenia. Dotyczyło to następujących skontrolowanych decyzji: nr GOPS-5010/31/2013 z 14 marca 2013 roku, GOPS-5010/35/2012 z 6 sierpnia 2012 roku, GOPS-5010/31/2012 z 5 marca 2012 roku. Informacja o odprowadzaniu składki na ubezpieczenie zdrowotne powinna zostać umieszczona pod pouczeniem decyzji, gdyż wpis o podleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu nie jest częścią rozstrzygnięcia decyzji przyznającej zasiłek stały i ma wyłącznie charakter informacyjny. Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przewiduje możliwość wydawania decyzji przez burmistrza lub przez upoważnionego przez niego kierownika ośrodka pomocy społecznej, ale możliwość ta odnosi się wyłącznie do świadczeniobiorców innych niż ubezpieczeni, spełniających kryterium dochodowe, o którym mowa w art. 8 ustawy z dnia 12 marca

10 2004 r. o pomocy społecznej, w przypadku których nie zachodzi okoliczność, o której mowa w art.12 tej ustawy. Wyeliminowanie z sentencji decyzji przyznających zasiłek stały, informacji o uprawnieniu do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym. Powyższe zalecenie należy realizować niezwłocznie, od dnia otrzymania niniejszego zalecenia stycznia 2013 roku zawarto kontrakt socjalny z klientem, którego celem głównym było: przeciwdziałanie marginalizacji społecznej i zawodowej oraz aktywizacja społeczna i zawodowa. Cele szczegółowe określono jako: nabycie umiejętności i wiedzy w zakresie korzystania z pomocy różnych instytucji i specjalistów, kontynuacja leczenia w Poradni Leczenia Uzależnień, odbycie programu korekcyjno-edukacyjnego dla sprawców przemocy. W dziale V kontraktu brak określenia daty sporządzenia oceny kontraktu. Ocenę sporządzono w dniu 30 września 2013 roku, klient zrealizował wszystkie zobowiązania zawarte w kontrakcie. W innym przypadku zawarto kontrakt z klientką 4 października 2013 roku, cel główny określono jak zwiększenie aktywności społecznej i zawodowej. Zamiast określić cele szczegółowe, wskazano działania m.in.: Pani ( ) zarejestruje się w PUP Myślenicach jako osoba bezrobotna, złoży wniosek do UG Pcim o przyznanie świadczeń rodzinnych. Tego typu sformułowania określają działania, które klient powinien podjąć, aby osiągnąć konkretne rezultaty. W dziale V nie wpisano daty sporządzenia oceny kontraktu. 6 grudnia 2013 roku sporządzono ocenę kontraktu, w której określono, iż kontrakt zrealizowano zgodnie z wcześniejszymi postanowieniami. Przy zawieraniu kontraktów socjalnych zwrócenie uwagi na diagnozę sytuacji i problemów klienta oraz prawidłowy dobór celów i działań, pozwalający na pełne wykorzystanie jego możliwości i mocnych stron w zakresie rozwiązywania trudnej sytuacji życiowej, bądź też wzmocnienia aktywności i samodzielności życiowej, zawodowej lub przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Powyższe zalecenie należy realizować niezwłocznie, od dnia otrzymania niniejszego Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, koniecznym jest wskazanie osoby odpowiedzialnej za ich powstanie. Jako osoba kierująca jednostką organizacyjną pomocy społecznej ośrodkiem pomocy społecznej, który zgodnie z art. 110 ustawy o pomocy społecznej jest powołany do realizacji zadań pomocy społecznej, jest Pani osobą odpowiedzialną za ewentualne nieprawidłowości w jego działaniu. Informuję, iż na podstawie art. 128 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, przysługuje Pani uprawnienie do złożenia zastrzeżeń do zaleceń pokontrolnych, w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Jednocześnie na gruncie art. 128 ust. 4 i 5 ustawy o pomocy społecznej jest Pani zobowiązana:

11 w przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków; w przypadku uwzględnienia zastrzeżeń, do powiadomienia mnie w terminie 30 dni o realizacji zaleceń, uwag i wniosków, mając na uwadze zmiany wynikające z ich uwzględnienia. Niezależnie od powyższego, proszę o zawiadomienie mnie o sposobie wykorzystania uwag i wykonania zaleceń pokontrolnych oraz o podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań w ciągu 30 dni od otrzymania niniejszego Proszę o powiadomienie mnie o wykonaniu poszczególnych zaleceń pokontrolnych w terminie 14 dni od momentu wykonania każdego z nich, jeżeli informacja o ich wykonaniu nie zostanie zawarta w zawiadomieniu o sposobie wykorzystania uwag i wykonania zaleceń pokontrolnych oraz podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań, a także jeśli wskazano inny termin wykonania zaleceń pokontrolnych. Do wiadomości: Wójt Gminy Pcim Z up. Wojewody Małopolskiego (-) mgr Renata Grochal Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej