INSTRUKCJA OPRACOWANIA PLANU ZALESIENIA

Transkrypt

1 INSTRUKCJA OPRACOWANIA PLANU ZALESIENIA Instrukcję opracowano korzystając z: a) Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata (tekst główny oraz załączniki A, M i N) - PROW; b) Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na zalesianie gruntów rolnych objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz. U. z 2004 r. Nr 187, poz. 1929) RM; c) Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 sierpnia 2004 r. w sprawie wzoru wniosku gruntów przyznanie płatności na zalesianie gruntów rolnych oraz zawartości planu do tego działania (Dz. U. z 2004 r. Nr 187 poz. 1941) MRiRW; d) Zasad Hodowli Lasu wprowadzonych w życie Zarządzeniem nr 99 dyrektora generalnego Lasów Państwowych działającego z upoważnienia art. 33 ustawy o lasach (Dz. U. z 2000 r., Nr 56, poz. 679 z późn. zm.) - ZHL. Słownik terminów Czyszczenie wczesne zabieg pielęgnacyjny polegający na usuwaniu niektórych, wybranych drzewek z założonej uprawy. Ma na celu kształtowanie struktury gatunkowej, wysokościowej i wzmagania procesu obiegu materii w drzewostanach (przykład: na hektarze sadzi się średnio do 8 tys. sadzonek, do wieku dojrzałego na tej powierzchni pozostanie nie więcej niż, w zależności od gatunku, drzew). Ekoton (strefa ekotonowa) jest granica, która powstaje w sposób naturalny między różnymi środowiskami przyrodniczymi (las i pole, woda i ląd). W celu przyspieszenia tego procesu na obrzeżach zakładanej uprawy leśnej są sadzone pasy drzew i krzewów różnej szerokości, złożone z gatunków domieszkowych i biocenotycznych. Forma zmieszania sposób, w jaki mieszane są ze sobą gatunki planowane do posadzenia. Objaśnienia dotyczące poszczególnych form zmieszania są wyjaśnione w załączniku nr 3 do rozporządzenia RM. Gatunki domieszkowe i biocenotyczne gatunki występujące na różnych siedliskach lasów naturalnych i półnaturalnych. Wprowadzane są na nowozakładanych uprawach w celu wzbogacenia składu gatunkowego roślin i zwabiania zwierząt różnych gatunków będących wsparciem dla biologicznej ochrony lasu (lista wszystkich gatunków domieszkowych i biocenotycznych jest wymieniona w załączniku nr 3 do niniejszej Instrukcji). Kraina przyrodniczo-leśna obszar jednorodny pod względem cech przyrodniczych kształtujących las, na którym wykształcają się specyficzne ekotypy drzew. Niektóre gatunki drzew podlegają regionalizacji przyrodniczoleśnej skutkującej zakazem używania nasion i sadzonek tych drzew spoza danego regionu (krainy). Do grupy tej należą następujące 1

2 gatunki drzew: Jodła pospolita (Jd), Modrzew europejski i polski (Md), Sosna zwyczajna (So), Świerk pospolity (Św), Buk zwyczajny (Bk), Brzoza brodawkowata (Brz), Dąb bezszypułkowy (Dbbs), Dąb szypułkowy (Dbs) i Olsza czarna (Olcz). Mikoryzacja zabieg wspomagający rozwój sadzonek polegający na dodaniu mieszaniny gleby ze strzępkami grzyba mikoryzującego. Sadzonki mikoryzowane mają ułatwiony wzrost, gdyż grzybnia przejmuje częściowo zadania korzeni. Ogniska biocenotyczne są to grupy gatunków jagododajnych oraz korzystnie wpływających na strukturę gleby. Stanowią cenną domieszkę w każdym drzewostanie poprawiając warunki bytowania pożytecznych gatunków zwierząt (np. owadów). Pędrak (zapędraczenie) larwa chrząszczy z rodziny żukowatych odżywiająca się korzeniami różnych roślin. Może powodować szkody graniczące z zamieraniem zaatakowanych roślin. Typowym objawem nadmiernego zapędraczenia jest zamieranie sadzonek na placowatych powierzchniach. Badanie zapędraczenia wykonuje się wczesną jesienią roku poprzedzającego sadzenie uprawy. Dokładniejsze informacje dotyczące zapędraczenia i zwalczania pędraków można uzyskać w nadleśnictwie. Poprawki zabieg uprawowy polegający na dosadzeniu drzewek na miejscach po zamarłych sadzonkach w roku następującym po roku sadzenia. Repelent środek chemiczny służący zniechęcaniu zwierząt do ogryzania pędów wierzchołkowych posadzonych drzewek. Skład gatunkowy odzwierciedla dobór gatunków do warunków siedliska i żyzności gleby. Podczas doboru gatunków powinno się zwracać uwagę na ich zdolności do rozwoju w zastanych warunkach. Skróty nazw gatunków leśnicy w codziennej praktyce używają w różnych dokumentach skrótów nazw drzew gatunków lasotwórczych np. sosna - So, świerk Św, dąb Db (dla rozróżnienia dwóch gatunków dodaje się dodatkowe litery określające gatunek dla d. bezszypułkowego bsz Dbbsz, a dla d. szypułkowego sz Dbsz (Pełna lista gatunków ze skrótami nazw znajduje się w załączniku nr 1 do niniejszej Instrukcji). Symbol produkcyjny sadzonek informuje o wieku sadzonki (cyfra w liczniku), czy była przesadzana (szkółkowana) i w jakim wieku (cyfra w mianowniku), np.: 1/0 drzewko jednoroczne nieszkółkowane (często spotykane przy opisie sosny); 3/1 drzewko trzyletnie szkółkowane po pierwszym roku życia (tak jest przygotowywany na szkółce świerk i modrzew). Uprawa leśna wszystkie rośliny posadzone na powierzchni w celu uzyskania w przyszłości lasu. Uzupełnienia zabieg uprawowy polegający na dosadzeniu drzewek na miejscach po zamarłych sadzonkach w 2 i kolejnych latach po posadzeniu uprawy. Więźba sadzenia rozstaw między rzędami sadzenia i roślinami w rzędach. Na podstawie więźby oblicza się ilość sadzonek wymaganych do posadzenia. 2

3 Zgryzanie upraw uszkodzenia drzewek powodowane przez zwierzynę płową (jelenie i sarny). Polega na uszkadzaniu pączków i pędów wierzchołkowych skutkujące utrudnieniami w prawidłowym wzroście i rozwoju sadzonek drzew. Jednym ze sposobów zabezpieczania przed zgryzaniem jest użycie repelentów. I. WARUNKI WSTĘPNE PRZED OPRACOWANIEM PLANU 1. Każdy producent rolny występujący o wykonanie planu zalesienia powinien dołączyć do wniosku: a) wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wystawiony przez gminę właściwą dla położenia gruntów rolnych przeznaczonych do zalesienia; b) wypis z ewidencji gruntów i budynków dotyczący działek ewidencyjnych, na których są położone działki rolne przeznaczone do zalesienia, wystawiony przez Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej właściwy dla położenia gruntów rolnych przeznaczonych do zalesienia; c) kopię części mapy ewidencji gruntów i budynków obejmującą działki rolne przewidziane do zalesienia uzyskaną w Powiatowym Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej właściwym dla położenia gruntów rolnych przeznaczonych do zalesienia; d) w wypadku, gdy działki przeznaczone do zalesienia są częściami działki ewidencyjnej powinny być wydzielone geodezyjnie; e) w przypadku zalesiania powierzchni łącznie przekraczającej 20 ha w jednym obrysie, należy dołączyć raport oddziaływania na środowisko dla planowanego zalesienia. 2. Warunki formalne wymagane do spełnienia przy ubieganiu się o płatność na zalesienie (jeśli wnioskodawca nie spełnia tych wymogów wykonanie planu zalesienia staje się bezprzedmiotowe): a) wypis z planu miejscowego zawiera informację, iż zalesienie jest dopuszczalnym kierunkiem zagospodarowania działki; b) działka lub działki mają powierzchnię łączną co najmniej 0,3 ha i szerokość co najmniej 20 m, z tym że grupa co najmniej 3 producentów musi zalesić łącznie co najmniej 3 ha w jednym obrysie (działki muszę mieć szerokość łączną co najmniej 20 m); c) działka przeznaczona do zalesienia jest w stałym użytkowaniu rolniczym jako grunt orny, trwały użytek zielony, sad lub plantacja owocowa; d) producent rolny uzyskujący wsparcie w postaci renty strukturalnej nie może korzystać z działania Zalesienie gruntów rolnych. 3

4 O czym powinien pamiętać nadleśniczy (lub osoba wskazana przez niego do wykonania planu zalesienia): ma 60 dni na wykonanie planu zalesienia (licząc od daty złożenia pisemnego, kompletnego wniosku przez wnioskodawcę); dokonuje lustracji terenu zgłoszonego do zalesienia; konsultuje z właścicielem gruntów założenia planu zalesienia (np. skład gatunkowy, wykonanie prac przygotowawczych i zalesieniowych dostosowując je do możliwości wnioskodawcy); podpisuje każdą stronę gotowego planu zalesienia; sporządza jeden plan zalesienia dla grupy co najmniej 3 rolników, którzy będą występować wspólnie o zalesienie; przechowuje kopię planu zalesienia w nadleśnictwie przez 10 lat. II. CZĘŚĆ OGÓLNA PLANU ZALESIENIA 1. Należy podać nazwisko i imię lub nazwę właściciela (współwłaścicieli) gruntów. W przypadku grupy rolników wpisuje się nazwisko i imię lub nazwę każdego z członków grupy. Należy określić miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres. 2. Należy wpisać numer identyfikacyjny (lub numery) producenta/ów rolnego/ych wnioskującego o wykonanie planu zalesienia. 3. Należy określić powierzchnię uprawy leśnej zgodnie z tabelą POWIERZCHNIA UPRAWY LEŚNEJ STANOWIĄCA PODSTAWĘ DO OBLICZENIA WSPARCIA NA ZALESIENIE, PREMII PIELĘGNACYJNEJ ORAZ PREMII ZALESIENIOWEJ zamieszczoną w załączniku nr 2 do rozporządzenia MRiRW. Tabela stanowi podsumowanie informacji wynikających z dalszych części planu zalesieniowego. Są to m.in. następujące dane: a) łączna powierzchnia zalesienia obliczona osobno dla gatunków iglastych i liściastych; b) powierzchnia uprawy do grodzenia; c) powierzchnia uprawy wymagająca zabezpieczania przed zgryzaniem przy użyciu repelentów; d) powierzchnia działek położonych na stokach o pochyleniu ponad 12. Przykładowe (uproszczone) wypełnienie tabeli: Działka o powierzchni 2,40 ha obsadzona dębem 30%, sosną 60% i modrzewiem 10%. Powierzchnię obsadzoną dębem ogrodzono. Działka jest położona na terenie o korzystnej konfiguracji. 4

5 Płatność na zalesienie: Powierzchnia w ha Iglaste Liściaste Wsparcie na zalesienie 1,68 0,72 na terenach o korzystnej konfiguracji 1,68 0,72 na stokach o nachyleniu powyżej 12 o - - Zabezpieczenie przed zwierzyną grodzenie siatką o wysokości 2 metrów 0,72 Premia pielęgnacyjna 2,40 na terenach o korzystnej konfiguracji bez stosowania repelentów 0,72 na terenach o korzystnej konfiguracji z zastosowaniem repelentów 1,68 na stokach o nachyleniu powyżej 12 o bez stosowania repelentów - na stokach o nachyleniu powyżej 12 o z zastosowaniem repelentów - Premia zalesieniowa 2,40 Powyższa tabela jest podstawą do obliczania wysokości płatności na zalesienie, dlatego też należy wypełniać ją szczególnie uważnie, i sprawdzić poprawność wypełnienia. III. OPIS GRUNTÓW PLANOWANYCH DO ZALESIENIA 1. W planie zalesieniowym należy scharakteryzować grupy użytków gruntowych zgodnie ze wzorem tabeli WYSZCZEGÓLNIENIE GRUP UŻYTKÓW GRUNTOWYCH W GOSPODARSTWIE ROLNYM WRAZ Z ICH POWIERZCHNIĄ, która stanowi załącznik nr 3 do rozporządzenia MRiRW. Tabela powinna zostać wypełniona zgodnie z danymi z wypisu z ewidencji gruntów i budynków, otrzymanego od wnioskodawcy. 2. Kolumna określająca powierzchnię do zalesienia powinna zostać wypełniona w uzgodnieniu z wnioskującym i/lub na podstawie załącznika graficznego dołączonego do wniosku z zaznaczonymi działkami przeznaczonymi do zalesienia. 3. Kopię mapy ewidencyjnej z zaznaczonymi działkami rolnymi do zalesienia oraz wykonany na jej podstawie szkic zalesienia należy opracować zgodnie z oznaczeniami przyjętymi w załączniku nr 7 do rozporządzenia MRiRW. 5

6 IV. OPIS PRZEPROWADZENIA ZALESIENIA (PROFIL ZALESIENIA) 1. Określenie siedliskowych typów lasu a) Należy podać krainę przyrodniczo-leśną dla miejsca planowanego zalesienia (mapa - załącznik nr 2 do Instrukcji); b) Należy podać zasobność gleby, jeśli jest znana. W opisie należy używać sformułowania właściwa dla (podać odpowiadający klasie jakości rolniczej gleb typ siedliskowy lasu wg tabeli zawartej w załączniku M do Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich); c) Należy także opisać strefę ekotonową, jeśli została zaplanowana, z podaniem planowanego składu gatunkowego, więźby sadzenia i formy zmieszania gatunków zgodnie z załącznikiem nr 2 i 3 do rozporządzenia RM; d) Jeśli zostało zaplanowane zakładanie ognisk biocenotycznych, należy dokonać ich opisu, z podaniem składu gatunkowego, więźby sadzenia i form zmieszania gatunków zgodnie z załącznikiem nr 2 i 3 do rozporządzenia RM. 2. Określenie składu gatunkowego upraw dla przyjętych siedliskowych typów lasu w drzewostanie panującym i strefie ekotonowej e) Scharakteryzowania składu gatunkowego należy dokonać zgodnie ze wzorem tabeli stanowiącej załącznik nr 4 do rozporządzenia MRiRW, korzystając z informacji zawartych w załączniku M do Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz załączniku 2 i 3 do rozporządzenia RM. 3. Więźba, rozmieszczenie, charakterystyka i liczba sadzonek oraz forma ich zmieszania f) Charakterystyka i liczba sadzonek oraz forma ich zmieszania i rozmieszczenia powinna być zgodna ze wzorem tabeli stanowiącej załącznik nr 5 do rozporządzenia MRiRW korzystając z informacji zawartych w załącznikach nr 2 i 3 do rozporządzenia RM; g) W kolumnie 2 Symbol Produkcyjny należy podać informacje o wieku i sposobie przygotowania sadzonek na szkółce (So 1/0, Md 3/1, Db 2/0); h) w kolumnie 3 Wymogi Przygotowania należy wpisać informacje dotyczące pochodzenia materiału siewnego dla gatunków objętych regionalizacją przyrodniczo-leśną oraz innych szczególnych sposobów przygotowania sadzonek, np. mikoryzowania. 4. Schemat uprawy leśnej (szkic rozmieszczenia gatunków) i) schemat uprawy leśnej powinien być opracowany na podstawie kopii mapy ewidencyjnej, przedstawiając planowane rozmieszczenie gatunków oraz inne niezbędne informacje przy użyciu oznaczeń przyjętych w załączniku nr 7 do rozporządzenia MRiRW (prawidłowo wykonany schemat uprawy leśnej prezentuje załącznik nr 4 do niniejszej Instrukcji). 6

7 V. WSKAZANIA UPRAWOWE I PIELĘGNACYJNE 1. Zabiegi uprawowe a) Należy opisać proponowany sposób przygotowania gleby do nasadzeń (narzędzia uprawowe, zabiegi uprawowe, powierzchnia i zakres prac uprawowych oraz termin prac agrotechnicznych). Przy przygotowywaniu gleby na trwałych użytkach zielonych oraz gruntach ornych ugorowanych przez okres dłuższy niż 2 lata należy przewidzieć potrzebę badania zapędraczenia gleby i ewentualnych zabiegów zwalczania pędraków. 2. Prowadzenie nasadzeń drzew i krzewów leśnych b) Należy opisać metody termin i kolejność sadzenia poszczególnych gatunków drzew i krzewów na działkach rolnych. 3. Pielęgnacja i ochrona założonych upraw leśnych c) Należy scharakteryzować wszelkie zabiegi uprawowe i pielęgnacyjne przewidziane dla zakładanej uprawy w całym pięcioletnim okresie dofinansowania (np. pielęgnacja gleby wokół sadzonek, odchwaszczanie, czyszczenia wczesne, itp. z podaniem częstotliwości wykonywania zabiegów). Czynności wykonywane w ramach pielęgnacji założonej uprawy leśnej powinny być ewidencjonowane w tabeli zgodnej z załącznikiem nr 6 do rozporządzenia MRiRW; d) W tabeli należy uwzględnić wszystkie zabiegi uprawowe i pielęgnacyjne wymagane od pierwszego do piątego roku włącznie po założeniu uprawy. Przy określaniu terminów wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych należy unikać sformułowań raz, dwa razy w sezonie wegetacyjnym. Terminy powinny być podawane w sposób wiążący, np. nie później niż do 15 czerwca; e) Przy projektowaniu prac pielęgnacyjnych należy zakładać większą częstotliwość wykonywania zabiegów, pozostawiając możliwość skonsultowania zabiegu, gdy we wskazanym terminie nie jest on potrzebny lub niewykonalny (np. podczas suszy, z powodu opóźnionego sezonu wegetacyjnego). 4. Ochrona uprawy przed szkodami powodowanymi przez zwierzynę Pamiętaj!!! 1. Leśnik decyduje o potrzebie wprowadzenia takich działań. 2. Sumaryczna powierzchnia ogrodzonych nasadzeń musi być podana we wniosku zalesieniowym. 3. Potrzeba zastosowania repelentów skutkować będzie uzyskaniem wyższej premii pielęgnacyjnej. We wniosku zalesieniowym należy podać sumaryczną powierzchnię, na której wymagane będzie użycie repelentów. 7

8 f) Należy opisać każdą cześć uprawy wymagającą grodzenia z podaniem łącznej powierzchni ogrodzonych upraw; g) Dodatkowo należy podać łączną powierzchnię upraw wymagającą ochrony przed zgryzaniem poprzez zastosowanie repelentów, a także określić sposób stosowania repelentu i częstotliwość jego używania. 5. Ochrona przeciwpożarowa h) W miarę występujących potrzeb należy opisać działania przeciwpożarowe wymagane dla zakładanej uprawy (pasy przeciwpożarowe z podaniem składu gatunkowego, wyznaczenie dróg przeciwpożarowych, dostęp do zbiorników wodnych itp.). Załącznik 1 Jan Kowalski Pupkowizna Łyse tel Nr producenta rolnego: Łyse, 11 września, 2004 r. Do Nadleśniczego Nadleśnictwa Myszyniec Myszyniec Zawodzie Myszyniec Wniosek Zwracam się z uprzejmą prośbą o wykonanie planu zalesienia dla działek zaznaczonych na mapce będącej załącznikiem do wniosku. Załączniki: 1. Wypis z mpzp, 2. Wypis z rejestru gruntów 3. Mapa ewidencyjna z działkami przeznaczonymi do zalesienia /-/ Jan Kowalski Załącznik nr 2 8

9 9

10 Załączniki nr 3 Drzewa i krzewy wykorzystywane do zalesienia gruntów rolnych 1 1. Gatunki drzew objęte regionalizacją nasienną: 1) Jodła pospolita (Jd); 6) Brzoza brodawkowata (Brz); 2) Modrzew europejski i polski (Md); 7) Dąb bezszypułkowy (Dbbs); 3) Sosna zwyczajna (So); 8) Dąb szypułkowy (Dbs); 4) Świerk pospolity (Św); 9) Olsza czarna (Olcz) 5) Buk zwyczajny (Bk); 2. Gatunki drzew nie objęte regionalizacją nasienną: 1. Grab zwyczajny (Gb); 2. Jesion wyniosły (Js); 3. Klon jawor (Jw); 3. Gatunki domieszkowe i biocenotyczne: 1. Bez czarny; 2. Bez koralowy; 3. Czeremcha pospolita; 4. Czereśnia ptasia; 5. Dereń świdwa; 6. Głóg dwuszyjkowy; 7. Głóg jednoszyjkowy; 8. Grusza pospolita; 9. Jabłoń dzika; 10. Jałowiec pospolity; 11. Jarząb pospolity; 12. Jarząb brekinia; 4. Klon zwyczajny (Kl); 5. Lipa drobnolistna (Lp); 6. Wiązy (Wz). 13. Kalina koralowa; 14. Kruszyna pospolita; 15. Leszczyna pospolita; 16. Olsza szara; 17. Porzeczka alpejska; 18. Porzeczka czerwona; 19. Rokitnik zwyczajny; 20. Róża dzika; 21. Trzmielina brodawkowata; 22. Trzmielina zwyczajna; 23. Wierzba biała 24. Wierzba iwa. Załącznik nr 4 1 Zgodnie z załącznik nr 2 do Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na zalesianie gruntów rolnych objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz.U. z 2004 r., Nr 187, poz. 1929) 10

11 11

12