D Z I E Ń K O B I E T - 8 M A R C A

Transkrypt

1 D Z I E Ń K O B I E T - 8 M A R C A Święto Kobiet (International Women's Day) obchodzone jest corocznie jako wyraz szacunku dla ofiar walki o równouprawnienie kobiet. Zostało ustanowione dla upamiętnienia strajku 15 tysięcy kobiet, pracownic fabryki tekstylnej, które 8 marca 1908 roku w Nowym Jorku domagały się praw wyborczych i polepszenia warunków pracy. Właściciel fabryki zamknął strajkujące w pomieszczeniach fabrycznych z zamiarem uniknięcia rozgłosu. W wyniku nagłego pożaru zginęło 129 kobiet. Grecja Pierwsze informacje na temat czczenia płci pięknej w trakcie poświęconego im święta pochodzą ze starożytnej Grecji, gdzie mężatki o nienagannej reputacji przygotowywały specjalny festyn ku czci bogini życia i śmierci. Święto przypadało w październiku i odbywało się tuż przed jesiennymi siewami. Kobiety oddawały się wówczas rozmyślaniom, tańczyły i ostatecznie składały ofiarę z zabitego prosiaka. Matronalia W starożytnym Rzymie istniało święto kobiet - Matronalia - które obchodziły mężatki na początku wiosny, w pierwszym dniu marca. Było ono związane z nowym rokiem, macierzyństwem i płodnością. Kobiety urodzone jako wolne były obdarowywane przez swoich mężów prezentami i cieszyły się ich wyjątkową uwagą. Matronlia były świętem religijnym. Kolorowa i zarazem dostojna procesja kobiet przyodzianych na ten dzień w najlepsze szaty, niosła naręcza kwiatów i kadzidła do świątyni Junony Lucyny na Eskwilinie, by złożyć je w ofierze boskiemu uosobieniu wszelkich cnót niewieścich. Radosny tłum przemierzał całe miasto śpiewając pieśni na cześć bogini. Tego dnia składano w ofierze królowej niebios krowę i modlono się o zdrowie, opiekę nad rodziną, szczęście w małżeństwie, potomstwo i poród bez komplikacji.

2 Ferte deae flores; gaudet florentibus herbis haec dea; de tenero cingite flores caput. Dicite: "Tu nobis lucem, Lucina dedisti"; Dicite: "Tu uoto partorientibus ades". (Ovidius, Fasti, I, ) (Zanieście bogini kwiaty, ta bogini kocha kwitnące rośliny, zróbcie wianki z kwiatów na głowy, Powiedzcie: Lucyna dałaś nam światło; powiedzcie: bądź przychylna rodzącym) Niewolnice też otrzymywały od swoich mężów prezenty. Ponadto panie domu tego dnia pozwalały im odpoczywać. Początkowo do świętowania nie dopuszczano prostytutek, lecz z czasem zniesiono ten zakaz. Matronalia po części nawiązywały do porwania Sabinek, a głównie do jego pokojowego zakończenia wynegocjowanego przez kobiety. To one zmusiły ojców, braci i mężów do zakończenia bezsensownych walk. Francja rok W czasach nowożytnych w Europie najstarsze wzmianki o święcie kobiet pochodzą z Francji. Z 1824 roku pochodzi informacja o praczkach z Bonn-Beuel, które przygotowały uroczyste zapusty. Panie chodziły od gospody do gospody, śpiewały, tańczyły chcąc oderwać się od prozy życia. Ameryka rok Współczesna geneza święta kobiet jest ściśle związana z ich walką o równouprawnienie, oraz lepsze warunki pracy i życia. Zaczęła się ona w XIX w, w związku z uprzemysłowieniem i pracą zawodową kobiet. Początek sięga 1857 r. kiedy to kobiety zatrudnione w nowojorskiej przędzalni bawełny zorganizowały strajk i marsz sprzeciwu, w którym domagały się krótszego dnia pracy oraz takiego samego wynagrodzenia za pracę, jakie otrzymywali mężczyźni. W Stanach Zjednoczonych dzień kobiet po raz pierwszy obchodzony był 20 lutego 1908 r., kiedy to miały miejsce wielkie demonstracje zorganizowane przez aktywistki Nowojorskiej Organizacji Socjaldemokratycznej na rzecz politycznych i ekonomicznych praw kobiet, a przede wszystkim na rzecz przyznania kobietom prawa do udziału w wyborach. W 1909 roku Socjalistyczna Partia Ameryki ostatnią niedzielę lutego ogłosiła Międzynarodowym Dniem Kobiet (International Women's Day). Kopenhaga rok Amerykańskie delegatki przybyłe do Kopenhagi na II Międzynarodowy Kongres Kobiet - Socjalistek, trwający miedzy 26 a 28 sierpnia 1910 r., przedstawiły propozycja ustanowienia dnia kobiet jako święta o charakterze międzynarodowym. Był to postulat dość w owym czasie kontrowersyjny. O ile bowiem idea międzynarodowej solidarności wyzyskiwanej klasy robotniczej była w ruchu socjalistycznym czymś bezdyskusyjnym, to pomysł by kobiety organizowały się politycznie jako kobiety, nie cieszył się wówczas powszechnym poparciem.

3 W tym jednak okresie szczególnie duże wpływy w międzynarodowym ruchu socjalistycznym miała Socjaldemokratyczna Partia Niemiec, w której władzach znajdowało się wielu obrońców praw kobiet, a wśród nich wpływowa niemiecka socjalistka Klara Zetkin ( ). Od długiego czasu pozostawała ona pod silnym wrażeniem działań swych amerykańskich koleżanek. Ona to właśnie oficjalnie zgłosiła postulat ustanowienia Międzynarodowego Dnia Kobiet. Zgłoszona przez nią propozycja została jednogłośnie przyjęta, ale żadna konkretna data nie została zaproponowana. Europa rok w Niemczech, Austrii, Danii i Szwajcarii Międzynarodowy Dzień Kobiet po raz pierwszy był obchodzony 19 marca 1911 r. Data różna od dzisiejszej została wybrana przez niemieckie socjalistki w nawiązaniu do wydarzeń z 1848 r., kiedy to król Prus, stojąc w obliczu zbrojnego powstania, złożył obietnicę przeprowadzenia szeregu reform w tym, niespełnioną, przyznania praw wyborczych kobietom. W dniu tym w tych krajach doszło do szeregu demonstracji i zebrań, w których wzięło udział około miliona kobiet i mężczyzn. W Niemczech, przed Międzynarodowym Dniem Kobiet w 1911 r., rozprowadzono milion ulotek wzywających do działań na rzecz przyznania kobietom prawa głosu. Rok później kobiety w tych samych krajach obchodziły Dzień Kobiet. Petersburg rok W 1913 roku dzień kobiet po raz pierwszy był świętowany w Rosji (a dokładniej tylko w samym mieście Sankt Petersburg). Daty tego wydarzenia, ani nazwisk organizatorów nie udało się odnaleźć nawet w radzieckich źródłach, mimo że to właśnie radzieccy ideolodzy w ciągu kilku następnych dziesięcioleci na wszelkie sposoby rozwijali mit o międzynarodowości dnia kobiet. Europa rok Dopiero w 1914 roku po raz pierwszy Dzień Kobiet był świętowany 8 marca jednocześnie w sześciu krajach: Austrii, Danii, Niemczech, Holandii, Rosji i Szwajcarii. Wybuch Pierwszej wojny Światowej zmusił Europę do zaniechania obchodzenia jakichkolwiek świąt na dłuższy czas. Pietrograd rok Szczególnie dramatyczny przebieg miał Dzień Kobiet w rosyjskim Piotrogrodzie (obecnie Sankt Petersburg) w 1917 r. Krwawo stłumiona demonstracja pracownic przemysłu tekstylnego, do której doszło zresztą wbrew woli Bolszewików, przerodziła się w rozruchy, na skutek których car Mikołaj II zmuszony został do abdykacji. Powołany następnie Rząd Tymczasowy przyznał kobietom prawa wyborcze. Wydarzenia te nazwane później Rewolucją Lutową zaczęły się, według obowiązującego wówczas w Rosji kalendarza Juliańskiego w dniu 23 lutego, zaś to podług kalendarza Gregoriańskiego ich początkiem był dzień 8 marca.

4 Po objęciu władzy w Rosji, bolszewicy znowu przypomnieli o Międzynarodowym Dniu Kobiet i nadali mu oficjalny status. Ideologia związana z tym świętem, przy wsparciu historyków i politologów, a także z wykorzystaniem prac europejskich socjalistek, była wykorzystywana przez komisarzy do walki ideologicznej z Cerkwią Prawosławną. Polska W Polsce święto kobiet zaczęto obchodzić dopiero po drugiej wojnie światowej. Zwyczajowo w tym dniu mężczyźni wręczali kobietom upominki. W okresie PRL w zakładach pracy składano im życzenia i wręczano prezenty (rajstopy, mydło, kawę) i pojedynczy tulipan lub goździk. Dzień ten jednak stał się raczej narzędziem socjalistycznej propagandy, niż dowodem szacunku dla pięknej płci. Centralne obchody Międzynarodowego Dnia Kobiet zostały w Polsce zlikwidowane w 1993 r., definitywnie zniosła je Pani Premier Hanna Suchocka. Jednak część kobiet nie zgadza się z tą decyzją. Porozumienie 8 marca wznowiło spotkania kobiet i uroczyste manifestacje zwane Manifami. Ostatnich kilka charakteryzuje się powrotem do tradycji Dnia Kobiet jako czasu dyskusji na temat praw, potrzeb oraz problemów płci pięknej. Natomiast prywatnie panowie wciąż jeszcze obdarowują panie kwiatkami, choć i ten zwyczaj wydaje się, że powoli zanika. Europa W niektórych państwach, w których obchodzone jest to święto, odbywają się manifestacje feministek domagających się zrównania statusu kobiet i mężczyzn w społeczeństwie, a w szczególności w miejscu pracy. W Republice Federalnej Niemiec od 1986 roku utarł się zwyczaj wręczania w tym dniu kobietom róż; hasłem święta w tamtym roku było "Wir wollen Brot und Rosen" ("Chcemy chleba i róż"). W Włoszech kwiatem symbolizującym święto kobiet jest żółta mimoza. W tym dniu przyjaciółki i koleżanki spotykają się w pizzeriach i restauracjach na babskich kolacjach, po których idą do dyskotek i klubów nocnych.

5 Aforyzmy Świat bez kobiet byłby jak ogród bez kwiatów (Pierre de Brantome) My rządzimy światem, a nami kobiety (Ignacy Krasicki) Prawdziwy mężczyzna uszanuje każdą kobietę (Jaochim Murat) Kobieta jest arcydziełem wszechświata (Gotthold Lessing) Kobieta to coctail zalet i wad (Maurycy Dekobra) Jako podkłady muzyczne pod kolejne występy cieszą się nieustającym powodzeniem stare i nowe polskie przeboje, takie jak: Jestem kobietą - Edyta Górniak Być kobietą - Alicja Majewska Najwięcej witaminy - Andrzej Rosiewicz Bo z dziewczynami - Jerzy Połomski Polskie Dziewczyny - Voyager Polska baba - Danuty Rinn Dziewczyny, bądźcie dla nas dobre na wiosnę - Wojciech Młynarski Ach, Te Baby - Ryszard Rynkowski & Andrzej Zaucha Takie ładne oczy - Czerwone gitary Brunetki, blondynki - Jan Kiepura Kobiety rządzą nami - Toples Baśka - Wilki Babski świat - Ich Troje Kochać Kobiety - Ich Troje Kobiety są gorące - Norbi Jej portret - Bogusław Mec Bo jesteś ty - Krzysztof Krawczyk Będziesz moją dama - Marek Grechuta Nie dokazuj - Marek Grechuta Dzień dobry kocham cię - Strachy na Lachy Bo we mnie jest sex - Kalina Jędrusik A wszystko te Czarne Oczy - Krzysztof Krawczyk Święto kobiet - Maciej Maleńczuk Dziewczyny - Kazik Staszewski Ta dziewczyna - Leszcze Gdzie się podziały tamte dziewczyny - Leszcze