Czy ze środków budżetu powiatu można kupić samochód do użytku służbowego przez KM PSP?

Transkrypt

1 Czy ze środków budżetu powiatu można kupić samochód do użytku służbowego przez KM PSP? Pytanie Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Koszalinie zwróciła się z prośbą do Starostwa Powiatowego w Koszalinie o sfinansowanie wydatku inwestycyjnego, na który składa się zakup samochodu do użytku służbowego przez KM PSP. W związku z powyższym zwracam się z pytaniem - czy ze środków budżetu powiatu może zostać sfinansowany taki zakup? Odpowiedź Na podstawie art. 19b pkt 1 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej każdy samorząd terytorialny może ze środków własnych pokrywać określone koszty funkcjonowania jednostek PSP - jako podmiotów z art. 8 ustawy. Samorządem wspierającym PSP może być również powiat w stosunku do obejmowanej jego budżetem komendy powiatowej PSP. Dofinansowanie znajdowałoby wyraz w zaplanowaniu w budżecie powiatu (miasta na prawach powiatu) dodatkowego wydatku na zadania komendy PSP w dziale 754, rozdziale w paragrafie wydatki na zakupy inwestycyjne jednostek budżetowych. Zaplanowany w ten sposób zakup pojazdu dla komendy powiatowej (miejskiej) PSP może zostać dokonany przez komendę powiatową (miejską) PSP, jako wydatek z planu finansowego 1 / 7

2 komendy. Możliwa jest także jego realizacja przez starostwo powiatowe (urząd miasta npp) jako pozycja: dział 754, rozdział zapisana w planie finansowym starostwa (urzędu miasta npp). Szczegółowe uzasadnienie odpowiedzi 1. Finansowanie komendy powiatowej PSP z budżetu powiatu Organami miasta na prawach powiatu (inaczej: powiatu grodzkiego) jest rada miejska i prezydent miasta. Komedy powiatowe Państwowej Straży Pożarnej w miastach na prawach powiatu (npp) czyli gminach, które oprócz zadań gminy wykonują również zadania powiatu - określane są mianem komend miejskich. Sytuacja prawna komendy miejskiej PSP w relacji do władz miasta na prawach powiatu nie odbiega od sytuacji prawnej komendy powiatowej PSP w relacji do władz powiatu ziemskiego (tj. rady powiatu i zarządu powiatu). Każda komenda powiatowa (miejska) Państwowej Straży Pożarnej jest jednostką budżetową w rozumieniu art ustawy z r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104; z późn. zm. - dalej: FinansePublU"). Jej gospodarka finansowa objęta jest budżetem powiatu (miasta npp). Środki na wydatki komendy zaplanowane są w budżecie powiatu (miasta npp) w dziale 754 (Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa), rozdziale (komendy powiatowe Państwowej Straży Pożarnej). Zgodnie z art. 19a. ust. 1 ustawy z r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. z 2006 r. Nr 96, poz. 667; z późn. zm. - dalej: UstPSP"") - 2 / 7

3 powiat (miasto npp) otrzymuje dotację celową z budżetu państwa na pokrycie kosztów funkcjonowania komendy PSP. Dotacja jest dochodem budżetu powiatu (miasta npp), zaś wydatki budżetu na zadania komendy PSP nie mogą być niższe niż dotacja z budżetu państwa. Po uchwaleniu przez radę powiatu (radę miejską) uchwały budżetowej, zarząd powiatu (lub prezydent miasta npp) przyjmuje układ wykonawczy budżetu (z art. 186 ust. 1 FinansePublU) i przekazuje komendantowi powiatowemu (miejskiemu) PSP ustalenia do rocznego planu finansowego komendy - jednostki budżetowej. Dochody budżetu z tytułu dotacji celowej na zadania komendy PSP wykonuje zazwyczaj starostwo powiatowe (odpowiednio: urząd miasta npp). Jeśli chodzi o rozwiązania przyjmowane w zakresie wykonania wydatków działu 754, rozdziału to opierają się one na objęciu ww. pozycji budżetu planem finansowym komendy powiatowej (miejskiej) PSP. Finansowanie wydatków rozdziału zapewniają środki przekazywane komendzie z rachunku budżetu powiatu (miasta npp). Do rzadkości należą przypadki, gdy niektóre pozycje wydatkowe rozdziału wykonuje starostwo (urząd miasta npp) jako wydatki objęte planem finansowym starostwa (urzędu miasta npp). 2. Dopuszczalność wsparcia PSP środkami z budżetów samorządów Zgodnie z art. 19b pkt 1 UstPSP - powiatom, podobnie jak każdemu innemu samorządowi terytorialnemu (gminie, miastu npp, samorządowi województwa) - wolno jest ze środków własnych pokrywać części kosztów funkcjonowania Państwowej Straży Pożarnej. Wyrazem takiego wsparcia jest zaplanowanie w budżecie samorządu środków i poniesienie z budżetu wydatku bezpośredniego (tj. zakupu dobra lub sfinansowania usługi). Dozwolone prawem wsparcie może obejmować ponoszenie kosztów każdej z jednostek PSP wyszczególnionych w art. 8 UstPSP, dajmy na to kosztów Komendy Głównej PSP, szkół PSP, komend powiatowych lub wojewódzkich (niekoniecznie z własnego województwa lub powiatu). 3 / 7

4 Jako taka możliwość wsparcie PSP" należy do szczególnej kategorii zadań fakultatywnych samorządu terytorialnego. W podobny sposób, tyle że w oparciu o odrębne przepisy ustawowe, każdy samorząd może przykładowo wspierać działalność: innego samorządu (dotacją lub wydatkami bezpośrednimi), Policji (bezpośrednim wydatkiem budżetu lub poprzez przekazanie środków na Fundusz Wsparcia Policji), uczelni publicznych (dotacjami celowymi), państwowej szkoły artystycznej (bezpośrednimi wydatkami budżetu), samorządowego lub państwowego Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej (dotacjami celowymi), państwowej instytucji kultury (dotacją celową). Poniesienie kosztów każdego z ww. przejawów wsparcia, jako zadania fakultatywnego, wymaga dysponowania przez samorząd nadwyżkowymi środkami finansowymi. Każde zatem zadysponowanie środkami na tak rozumiane wsparcie pomniejsza środki, które samorząd mógłby przeznaczyć na inne zadania własne samorządu. 3. Decyzja o wsparciu ze środków powiatu kosztów komendy powiatowej PSP Mieszcząca się w granicach kompetencji władz powiatu (miasta npp) - decyzja o wsparciu komendy PSP dokonuje się kosztem pomniejszenia środków własnych powiatu (miasta npp). Jej skutki nie są kompensowane dotacją z budżetu państwa, która w każdym roku musi zostać przeznaczona na funkcjonowania PSP i nie może służyć sfinansowaniu zadań własnych powiatu (miasta npp). W odróżnieniu od stanu prawnego z lat , aktualnie obowiązująca ustawa o Państwowej Straży Pożarnej nie określa, który z dwóch organów samorządu (organ stanowiący czy organ wykonawczy) jest właściwy do zadecydowania o wsparciu finansowym PSP. Dlatego jedynym wyrazem podjętej przez władze samorządu tego rodzaju decyzji jest zaplanowanie 4 / 7

5 wydatków w dziale 754, rozdziale Decyzja o dofinansowaniu komendy może być podjęta przez radę powiatu (radę miasta npp) zaplanowaniem dodatkowych wydatków tak w pierwotnej uchwale budżetowej, jak i w drodze zmiany budżetu. Budżet w granicach swoich kompetencji może również zmienić zarząd powiatu (prezydent miasta npp). W sytuacji opisanej w pytaniu zasadne jest więc uzyskanie akceptacji zakupu inwestycyjnego ze strony prezydenta miasta. Zwiększenia wydatków w dziale 754, rozdziale na 6060 prezydent może zapewnić samodzielnie poprzez zadysponowanie środkami pozostałymi w rezerwach budżetu (art. 188 ust. 1 pkt 2 FinansePublU), łącznie z możliwością zmiany przeznaczenia rezerwy celowej w trybie art. 188 ust. 3 FinansePublU. Zmiana budżetu przez prezydenta może również polegać na przeniesieniach między wydatkami w obrębie działu 754 (np. przez pomniejszenie środków w rozdziale straż miejska). Warunkiem takiego przesunięcia jest udzielanie prezydentowi uprawnienia do zmian budżetu (zapisem uchwały budżetowej z art. 184 ust. 2 pkt 2 i art. 188 ust. 2 pkt 2 FinansePubl) które obejmowałoby przedmiotowe zwiększenie wydatków majątkowych w rozdziale Kompetencje budżetowe rady miejskiej są szersze niż prezydenta. Dlatego alternatywą jest opracowanie przez prezydenta projektu uchwały rady miejskiej o zmianie budżetu. Należy zaznaczyć w tym miejscu, że zgodnie z art. 179 FinansePublU organowi wykonawczemu samorządu przysługuje wyłączna kompetencja (inicjatywa) w zakresie opracowywania projektu uchwały organu stanowiącego o zmianie obowiązującej uchwały budżetowej. (Organ stanowiący nie może z własnej inicjatywy opracowywać projektu uchwały zmieniającej, ale musi on pochodzić od organu wykonawczego). Kompetencje rady w zakresie zmiany budżetu obejmują możliwość zadysponowania środkami zaoszczędzonymi na wydatki w innych działach budżetu, które to rada może przenieść na wydatki działu 754, rozdziału / 7

6 W gestii rady leży ponadto możliwość wprowadzenia do budżetu dodatkowych środków w drodze zwiększenia planu dochodów z określonych źródeł, które zrównoważyłyby zwiększenie wydatków rozdziału W ostateczności finansowanie zwiększanych wydatków rozdziału rada miejska może zapewnić poprzez zwiększenie przychodów budżetu. Jest to możliwe poprzez wprowadzenie posiadanych wolnych środków z lat ubiegłych, albo drogą zwiększenia wpływów z planowanego do zaciągnięcia kredytu (bądź pożyczki) - czyli ze środków zwracanych kredytodawcy z budżetów miasta w latach następnych. (W tym przypadku, ze względu na powiększenie deficytu budżetu, rada musi uzyskać zgodę prezydenta). 4. Wykonanie wydatku z tytułu wsparcia przez powiat komendy powiatowej PSP Po zwiększeniu w budżecie powiatu (miasta npp) wydatków działu 754, rozdziału w paragrafie 6060 (wydatki na zakupy inwestycyjne jednostek budżetowych) - organ wykonawczy dokonuje aktualizacji układu wykonawczego budżetu, po czym następują zmiany w rocznym planie finansowym komendy. (Zaznaczyć należy, że o ile możliwe jest wykonywanie ww. pozycji budżetu poprzez plan finansowy urzędu miasta, to jednak taki zakup obciążony byłby wyższym podatkiem VAT, niż gdyby zakupu dokonywała bezpośrednio komenda PSP). Po zmianie planu finansowego komendy, w granicach zwiększonego limitu planu, Komendant (lub osoba upoważniona z art. 44 ust. 2 FinansePublU) w drodze umowy zaciąga zobowiązanie angażujące roczny limit dla Zapłata, czyli wykonanie wydatku budżetu, następuje ze środków otrzymywanych na rachunek komendy z rachunku budżetu miasta. Zaciągnięcie zobowiązania, a następnie jego zapłata przez komendę podlega czynnościom sprawdzającym ze strony głównego księgowego komendy PSP z art. 45 FinansePublU. 6 / 7

7 Reasumując: podstawą zaplanowania wydatków na wsparcie komendy miejskiej PSP ze środków samorządu jest przepis art. 19b pkt 1 UstPSP. Możliwa do podjęcia decyzja o zmianie budżetu miasta w dziale 754, rozdziale z tytułu zaplanowania zakupu pojazdu mieści się w granicach kompetencji prezydenta miasta, jak i może ją również podjąć rada miasta. O podmiocie wykonującym zakup (czy wykona go urząd miejski, czy bezpośrednio komenda) decyduje prezydent. Poprzez uwzględniającą zmianę budżetu - zmianę w układzie wykonawczym, przedmiotowy wydatek budżetu na zakup pojazdu trafia do planu finansowego komendy PSP lub do planu finansowego urzędu miejskiego. Opracował: Wojciech Lachiewicz Podstawa prawna: - ustawa z r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104; z późn. zm.); - rozporządzenie Ministra Finansów z r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz.U. Nr 107, poz. 726; z późn. zm.); - ustawa z r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. z 2006 r. Nr 96, poz. 667; z późn. zm.). 7 / 7