WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY

Transkrypt

1 WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY DO PLANU WYNIKOWEGO Z HISTORII DLA KLASY I NIEPUBLICZNEGO GIMNAZJUM NR 1 FUNDACJI FAMILIJNY POZNAŃ ROBERT STEINITZ

2 Wymagania na ocenę: Dział dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą PRADZIEJE WSTĘP Temat lekcji Historia jako nauka 1. Afryka kolebka ludzkości 2. Człowiek rozumny kolonizuje świat 3. Pierwsze wioski rolników rewolucja neolityczna na Bliskim Wschodzie 4. Cywilizacja mezopotamska wyjaśnia, czym zajmuje się historia wyjaśnia i stosuje pojęcia: chronologia, era, wiek, cezura, historia, źródło historyczne, pradzieje, starożytność początki dziejów człowieka współczesnego dostrzega wpływ warunków naturalnych na życie i zajęcia ludzi wyjaśnia i posługuje się pojęciami: Żyzny Półksiężyc, rewolucja neolityczna, brąz potrafi wskazać korzyści, jakie przyniosło człowiekowi udomowienie dzikich zwierząt potrafi wskazać położenie geograficzne Mezopotamii wyjaśnia i posługuje się spełnia wymagania edukacyjne na ocenę dopuszczającą, a ponadto: wyjaśnia i stosuje pojęcia: średniowiecze, nowożytność, periodyzacja dziejów wyjaśnia i stosuje pojęcia: paleolit, neolit, kultura, gatunek, ewolucja, homo habilis, homo erectus, australopitek, neandertalczyk wyjaśnia proces ewolucji gatunku ludzkiego rozumie i posługuje się poznanymi pojęciami: epoka kamienna, zbieractwo, łowiectwo, koczownictwo wyjaśnia i posługuje się pojęciem: megality wyjaśnia okoliczności powstania pierwszych miast jako centrów życia społecznego i kulturowego wyjaśnia i posługuje się spełnia wymagania edukacyjne na oceny dopuszczającą i dostateczną, a ponadto: określa chronologię wydarzeń potrafi posługiwać się mapą umieszcza na osi czasu pojawienie się człowieka rozumnego współczesnego i wskazuje na mapie etapy zasiedlenia przez niego ziemi rozumie zależności między środowiskiem naturalnym a warunkami życia potrafi porównać koczowniczy tryb życia z osiadłym rozwój rolnictwa na terenie Europy potrafi umiejscowić w czasie i przestrzeni historycznej starożytne cywilizacje i imperia Bliskiego Wschodu spełnia wymagania edukacyjne na oceny dopuszczającą, dostateczną i dobrą, a ponadto: wyjaśnia procesy przyczynowo-skutkowe potrafi korzystać ze źródeł historycznych rozumie i potrafi wyjaśnić znaczenie umiejętności posługiwania się mową wskazuje związki między zmianami klimatycznymi a zmianami warunków życia człowieka prezentuje i wyjaśnia zmiany, jakie towarzyszyły przejściu do gospodarki wytwórczej ocenia znaczenie osiadłego trybu życia dla dalszych dziejów ludzkości wyjaśnia znaczenie dla ludzkości osiągnięć cywilizacyjnych Mezopotamii

3 pojęciami: rolnictwo irygacyjne, monarchia pojęciami: ziggurat, rewolucja urbanistyczna potrafi przedstawić główne zadania władzy w starożytnym państwie potrafi opisać rolę Sumerów w rozwoju pierwszych miast-państw STAROŻYTNOŚĆ 5. W państwie faraona 6. Starożytny Izrael i religia monoteistyczna. 7. Osiągnięcia pierwszych cywilizacji. Pismo i prawo w państwach Bliskiego Wschodu 8. Grecja i Morze Śródziemne kolebka cywilizacji europejskiej 9. Polis wspólnota obywateli 10. Sparta 11. Demokracja ateńska 12. Kultura starożytnych Greków 13. Dziedzictwo kultury Greckiej teatr i potrafi wskazać na mapie terytorium starożytnego Egiptu potrafi opisać znaczenie i rolę faraonów w Egipcie wyjaśnia pojęcia: faraon, hieroglify, wezyr, kapłani, sarkofag, mumia, politeizm dokonuje podziału Biblii na Nowy i Stary Testament wyjaśnia pojęcia i terminy: niewola babilońska, prorocy, synagoga wskazuje na mapie Palestynę, omawia jej położenie geograficzne i warunki naturalne określa i opisuje znaczenie pisma w funkcjonowaniu państwa wskazuje na mapie Grecję, omawia jej położenie geograficzne i warunki naturalne poprawnie posługuje się pojęciami: polis, hoplita, falanga, agora powstanie cywilizacji egipskiej wyjaśnia sposób budowania monumentalnych grobowców, piramid poprawnie wymienia główne zasady judaizmu oraz potrafi wskazać i opisać podstawowe symbole judaizmu wyjaśnia pojęcie szabas potrafi rozróżnić pismo klinowe oraz pismo hieroglificzne i ideograficzne wyjaśnia wpływ środowiska na gospodarkę starożytnej Grecji charakteryzuje system demokracji ateńskiej płynnie porusza się w obrębie pojęcia grecka polis charakteryzuje ustrój Sparty posługuje się pojęciami: system wierzeń w Egipcie strukturę społeczeństwa w Egipcie (faraona, urzędników, kapłanów, chłopów) potrafi wyjaśnić różnice między politeizmem a monoteizmem omawia historię Królestwa Dawida i Salomona omawia dzieje Abrahama przedstawia podstawową zasadę prawa Hammurabiego potrafi systematyzować wydarzenie według następstw w czasie poprawnie charakteryzuje ustrój polityczny starożytnej Grecji wskazuje różnice między arystokracją a resztą społeczeństwa charakteryzuje sposób sprawowania władzy i wyjaśnia, dlaczego w Egipcie balsamowano ciała zmarłych potrafi analizować fragmenty Biblii rozumie narodowy charakter judaizmu rozumie wpływ osiągnięć cywilizacyjnych starożytnego Wschodu na dalsze dzieje ludzkości potrafi opisać wpływ kontaktów ze Wschodem na kulturę grecką określa różnice w organizacji i systemie politycznym polis arystokratycznej, oligarchicznej i demokratycznej wskazuje różnice w organizacji i systemie politycznym Aten i Sparty wyjaśnia znaczenie religii politeistycznej w Grecji potrafi ocenić rolę kultury greckiej dla współczesnych

4 igrzyska 14. Sztuka Grecka 15. Podboje Aleksandra Macedońskiego 16. Rzeczpospolita Rzymian 17. Rzym w okresie wielkich podbojów 18. Skutki podbojów 19. Pierwsze wieki cesarstwa rzymskiego 20. Kultura Starożytnego Rzymu 21. W starożytnym Rzymie 22. Początki i rozprzestrzenianie się chrześcijaństwa 23. Upadek cesarstwa zachodniorzymskiego wskazuje na mapie Spartę przedstawia historię początków Sparty posługuje się pojęciami: Sparta, Lacedemończycy charakteryzuje warunki naturalne Sparty opisuje demokrację ateńska w czasach Peryklesa terminami: ostracyzm, strateg wymienia konkurencje, które były rozgrywane podczas olimpiad starożytnych wymienia cechy charakterystyczne religii greckiej wyjaśnia rolę mitów w życiu Greków wymienia bogów greckich i ich atrybuty objaśnia rolę wychowania fizycznego w starożytnej Grecji zna datę776 r.p.n.e. i wyjaśnia potrafi opisać pod kątem architektonicznym Partenon przedstawia postać Fidiasz potrafi wskazać na mapie efor, periojkowie, heloci, geruzja przedstawia i charakteryzuje system demokracji ateńskiej posługuje się pojęciem: Rada Pięciuset charakteryzuje rolę igrzysk olimpijskich oraz przebieg pierwszych olimpiad rozumie znaczenie religii w życiu Greków zna i wyjaśnia rolę świątyni potrafi wyjaśnić poglądy sofistów i Sokratesa na rolę człowieka przedstawia najważniejszych twórców greckiego teatru opisuje rolę Akropolu w Atenach potrafi rozpoznać zabytki sztuki greckiej poprawnie posługuje się terminami i pojęciami: metopy, propyleje omawia podbój Persji przez Aleksandra omawia skutki śmierci Aleksandra dla jego imperium wskazuje przyczyny ustanowienia republiki organizację społeczną potrafi opisać spartański model wychowywania dzieci opisuje reformy Solona i Klejstenesa z 508 r.p.n.e. i 507 r. p.n.e. charakteryzuje system wierzeń i teatr jako czynniki integrujące starożytnych Greków wskazuje elementy integrujące starożytnych Greków (język, system wierzeń, teatr, igrzyska olimpijskie) przedstawia postacie poetów epickich: Homera i Hezjodai ich twórczość rozpoznaje rodzaje utworów dramatycznych rozpoznaje i nazywa porządki architektoniczne potrafi wskazać na mapie podboje Aleksandra Wielkiego i wskazać etapy podbojów przedstawia politykę wobec podbitych ludów przedstawia legendarne początki Rzymu przedstawia organizację armii rzymskiej potrafi wyjaśnić związek pomiędzy teatrem a religią obywatelską potrafi wskazać różnice w rodzajach poszczególnych kolumn umiejscawia w czasie i charakteryzuje system sprawowania władzy w Rzymie umiejscawia w czasie i charakteryzuje organizacje społeczeństwa w Rzymie wyjaśnia przyczyny i skutki ekspansji Rzymu oraz sposób traktowania ludów podbitych i niewolników umiejscawia w czasie i charakteryzuje sprawowanie władzy oraz organizację społeczeństwa w cesarstwie potrafi rozróżnić elementy kultury przyjęte przez Rzymian oraz wskazać ich własne osiągnięcia potrafi opisać rolę i znaczenie Koloseum

5 podbojów Aleksandra Wielkiego miejsca: Granik, Cheronea, Issos, Gaugamela oraz zna daty tych bitew omawia główne ośrodki i osiągnięcia kultury hellenistycznej 338r.p..n.e., 334r.p.n.e. - terminami: Forum Romanum, republika, Zgromadzenie Ludowe, plebejusz, proletariusz przedstawia postacie Romulusa i Remusa zna daty: 509 r.p.n.e., 753 r.p.n.e. na podstawie mapy potrafi wskazać najważniejsze cechy charakterystyczne położenia i warunków naturalnych Italii prezentuje geograficzne i ekonomiczne skutki podbojów opisuje podbój świata hellenistycznego wyjaśnia datę: 146 r.p.n.e przedstawia postać Hannibala opisuje postawy Rzymian wobec niewolników i wymienia istniejące w Rzymie urzędy: pretorzy, edylowie, kwestorzy wyjaśnia przyczyny i skutki wojen punickich wyjaśnia i zna daty: p.n.e., 202 r.p.n.e. omawia skutki dyktatury Juliusza Cezara terminami: latyfundia, proletariat przedstawia postacie Oktawiana Augusta, Marka Antoniusz, Brutusa p.n.e., 31 r.p.n.e., r.p.n.e. opisuje nowe formy ustroju (pryncypat) opisuje podboje Oktawiana Augusta prezentuje przykłady wpływu kultury greckiej na kulturę rzymską charakteryzuje rozwój literatury rzymskiej opisuje rolę mecenasa w kulturze wskazuje przyczyny rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa oraz opisuje etapy jego rozwoju wyjaśnia przyczyny upadku republiki omawia skutki wojen domowych w republice rzymskiej wyjaśnia proces romanizacji prowincji potrafi wyjaśnić znaczenie powiedzenia chleba i igrzysk potrafi wskazać najważniejszy łuk triumfalny w Rzymie potrafi wymienić przykłady osiągnięć starożytnych Rzymian potrafi umiejscowić w czasie i przestrzeni historycznej narodziny i rozprzestrzenianie się chrześcijaństwa analizuje przyczyny podziału i upadku cesarstwa zachodniorzymskiego wymienia najsilniejsze państwa utworzone przez barbarzyńców w końcu V w. na terenach cesarstwa zachodniorzymskiego

6 ludów podbitych wie czym było powstanie Spartakusa (73 71 p.n.e.) posługuje się pojęciem gladiator wyjaśnia pojęcie pokój rzymski poprawnie posługuje się pojęciami i terminami: cesarstwo i romanizacja przedstawia życie codzienne oraz formy rozrywki w starożytnym Rzymie wskazuje i opisuje rolę i znaczenie Forum Romanum w Rzymie wymienia zabytki architektury starożytnego Rzymu opisuje znaczenie term omawia najważniejsze zasady wiary chrześcijańskiej wymienia powody i wskazuje przykłady prześladowań chrześcijan w państwie rzymskim wyjaśnia pojęcia i terminy: apostoł, synod, sobór, edykt potrafi wskazać wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny upadku starożytnego państwa opisuje sytuację polityczną w Palestyny po rozpadzie imperium Aleksandra Macedońskiego przedstawia postacie: Jezusa, Konstantyna, Teodozjusza opisuje wydarzenia, które miały miejsce w 313 r. i 392 r. opisuje podział cesarstwa na część zachodnią i wschodnią wyjaśnia znaczenie daty 375 r.

7 rzymskiego wymienia i opisuje najazdy barbarzyńców 395 r., 476 r. ŚREDNIOWIECZE 24. Cesarstwo bizantyńskie 25. Arabowie i islam 26. Państwo Franków Karol Wielki cesarzem 27. Cesarstwo Ottonów 28. Na początku drugiego tysiąclecia. Świat feudalny 29. Kościół na początku drugiego tysiąclecia 30. Budowle romańskie (XI- XIII w.) 31. Słowianie i pierwsze państwa słowiańskie 32. Panowanie Mieszka I wyjaśnia, jaką rolę pełnił Kościół w Bizancjum terminami: patriarcha, ikona, Kodeks Justyniana przedstawia najważniejsze osiągnięcia Arabów w dziedzinie nauki i techniki zna i posługuje się pojęciami: kalif, islam, Koran, meczet przedstawia postać Allaha przedstawia zasługi Karola Wielkiego dla państwa Franków podaje datę koronacji Karola Wielkiego na cesarza posługuje się pojęciem: Państwo Franków 496r., 843 r. przedstawia okres panowania Ottona I i Ottona III przedstawia genezę powstania cesarstwa bizantyńskiego posługuje się pojęciem hipodrom wskazuje na mapie zasięg i kierunki podbojów arabskich wyjaśnia podstawowe zasady islamu opisuje podstawowe symbole islamu 622 r., 732 r. przedstawia postacie Chlodwiga, Karola Młota wyjaśnia znaczenie daty: 732 r. charakteryzuje główne idee uniwersalnego cesarstwa Ottona III posługuje się pojęciem uniwersalizm cesarski wyjaśnia znaczenie daty: 955 r. lokalizuje w czasie i przestrzeni historycznej cesarstwo bizantyńskie przedstawia działalność i nauki Mahometa przedstawia pojęcia: hidżra, dżihat umiejscawia w czasie i przestrzeni historycznej monarchię Karola Wielkiego wyjaśnia pojęcie renesans karoliński przedstawia okres panowania Henryka II objaśnia kryzys papiestwa w X i pierwszej połowie XI w. omawia kształtowanie się państw słowiańskich we wczesnym średniowieczu umiejscawia w czasie i przestrzeni pierwsze państwa słowiańskie przedstawia okoliczności w charakteryzuje dorobek kultury Bizancjum i jego znaczenie dla kultury europejskiej wyjaśnia znaczenie Arabów w przekazywaniu dorobku kulturowego między Wschodem a Zachodem wyjaśnia przyczyny i skutki rozpadu monarchii karolińskiej opisuje relacje między władzą cesarską a papieską X XI w. wyjaśnia funkcję zamku w kulturze rycerskiej przedstawia zależności wynikające z zawiązania stosunku lennego wyjaśnia przyczyny i skutki rozłamu w Kościele potrafi odszukać i opisać zabytki sztuki romańskiej w swoim regionie przedstawia znaczenie

8 33. Monarchia Bolesława Chrobrego 34. Kryzys i odbudowa państwa pierwszych Piastów 35. Czasy Bolesława Krzywoustego 36. W Polsce pierwszych Piastów (X XII w.) 37. Okres świetności (koniec XI XIII w.) czas krucjat 38. Czasy świetności średniowieczne miasta 39. Czasy świetności uniwersytety, nauka, literatura (XII-XIII w.) 40. Budowle gotyckie (XII- XV w.) 41. Zmierzch Europy Średniowiecznej 42. Początki rozbicia dzielnicowego w Polsce 43. Polska w pierwszej połowie XII w. sprowadzenie terminami: cesarz, cezaropapizm, Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego 962r., 1000 r. przedstawia przebieg hołdu lennego wyjaśnia i opisuje zasady pasowania na rycerza wyjaśnia pojęcia: wasal, senior, pańszczyzna, feudalizm posługuje się datami: 1054 r., 1077 r. przedstawia postaci: Grzegorza VII, Henryka IV opisuje ilustracje i makiety sztuki romańskiej, przykłady budowli i dzieł (XI-XIII w.) opisuje plan kościoła romańskiego wskazuje na mapie plemiona słowiańskie wymienia postaci Cyryla i Metodego umie podzielić Słowian na odłamy oraz scharakteryzować ich zajęcia i religię przedstawia postaci Konstantyna, Metodego wyjaśnia mechanizmy powstania i funkcjonowania systemu feudalnego wyjaśnia zasadę podziału społeczeństwa w średniowieczu wyjaśnia rolę zakonów cystersów i benedyktynów w średniowiecznym życiu religijnym posługuje się pojęciem schizmy wschodniej posługuje się datą 1122 r. terminami: scriptorium, opat, ekskomunika, symonia przedstawia postać Leona IX wymienia sklepienia krzyżowe i kolebkowe terminami absyda, transept, prezbiterium, nawa główna, nawa boczna wyjaśnia powody przyjmowania chrztu przez władców słowiańskich 863 r., 885 r., 988 r. przedstawia postaci Siemomysła, Jordana, Dąbrówki jakich rozegrała się bitwa pod Cedynią wymienia korzyści płynące z przyjęcia chrześcijaństwa przez Mieszka I sytuuje w czasie i przestrzeni historycznej państwo Bolesława Chrobrego wyjaśnia przyczyny i skutki wojen polsko-niemieckich ( ) omawia kryzys społeczno polityczny w latach trzydziestych XI w. omawia sukcesy Bolesława Krzywoustego przedstawia rolę i znaczenie osad służebnych przedstawia organizację Kościoła i wymienia nowe biskupstwa wyjaśnia, na czym polegał uniwersalizm papieski i cesarski wymienia strukturę i uprawnienia samorządu miejskiego omawia zabudowę miejską określa przyczynę powstania uniwersytetów przedstawia rozwój nauki i literatury w XIII w. dokumentu Dagome iudex wskazuje charakterystyczne cechy monarchii patrymonialnej Polskę na przełomie X i XI w. wyjaśnia stosunki państwa polskiego z Kościołem w XI w. omawia stosunki z Niemcami i innymi krajami omawia sytuację Kościoła w pierwszej połowie XII w. wyjaśnia kulturotwórczą rolę Kościoła przedstawia rolę Innocentego III w budowie potęgi politycznej Kościoła wyjaśnia funkcję cechów w mieście wyjaśnia, czym były republiki miejskie i potrafi wymienić największe z nich podaje przykłady zabytków sztuki gotyckiej w swoim regionie omawia przejawy kryzysu kościoła zachodniego określa przyczyny i skutki wybranych wydarzeń politycznych (np. wprowadzenie zasady

9 Krzyżaków 44. Wieś i miasto w okresie rozbicia dzielnicowego 45. Ku zjednoczeniu ziem polskich 46. Rządy Kazimierza Wielkiego. Unia z Węgrami 47. Unia Polski z Litwą. Władysław Jagiełło na tronie polskim 48. Polska u schyłku średniowiecza. Rządy Władysława Warneńczyka i Kazimierza Jagiellończyka 49. Polska u schyłku średniowiecza. Gospodarka, społeczeństwo, kultura 50. Ku nowej epoce podaje datę chrztu Polski wymienia postać Mieszka I jako budowniczego państwa polskiego wyjaśnia powody przyjęcia chrztu przez Mieszka I wymienia nazwy głównych plemion polskich i ziemie przez nie zamieszkane wyjaśnia pojęcia plemię, chrystianizacja 966r., 1000r., 1025r. i przyporządkowuje im odpowiednie wydarzenia wymienia postaci Bolesława Chrobrego, Ottona III wymienia postanowienia zawarte na zjeździe w Gnieźnie potrafi opisać misję św. Wojciecha posługuje się pojęciami: biskupstwo, arcybiskupstwo wyjaśnia przyczyny kryzysu państwa pierwszych Piastów omawia rządy Bolesława Śmiałego oraz księcia Władysława Hermana wymienia daty: 1038r., 1076r. 965 r., 972 r, 997 r., wyjaśnia znaczenie dla Polski koronacji Bolesława Chrobrego przedstawia postać Gaudentego przedstawia proces odbudowy państwowości za panowania Kazimierza Odnowiciela wymienia daty 1031 r., 1050 r., 1079 r. sytuację wewnętrzną w Polsce w końcu XI w. i pierwszej połowie XII w. posługuje się pojęciami: bulla, trybut 1108 r., 1109 r., 1112 r., 1119 r., 1135 r., 1136 r. przedstawia przykłady sztuki romańskiej w Polsce wyjaśnia zasady monarchii patrymonialnej na przykładzie państwa pierwszych Piastów posługuje się pojęciami: siedlisko, opole, palatyn, wiec, świadczenia wymienia w porządku chronologicznym najważniejsze wydarzenia podaje przykłady najbardziej znanych katedr gotyckich w Europie przedstawia pojęcia husytyzm, schizma zna przyczyny wojny stuletniej wyjaśnia, kim była Joanna d`arc opisuje zmiany społecznogospodarcze w okresie rozbicia dzielnicowego charakteryzuje Polskę w czasach Henryków Śląskich w pierwszej połowie XIII w. opisuje znaczenie bitwy pod Legnicą wyjaśnia przyczyny najazdu Mongołów i wymienia postać Czyngischana wyjaśnia zasadę zakładania wsi na prawie niemieckim określa rolę księcia w rozwoju osadnictwa wyjaśnia pojęcie: Nowa Marchia zna i opisuje rolę przywileju wydanego w Koszycach w 1374 r. wymienia etapy sojuszu polsko-litewskiego za panowania Jagiellonów senioratu, dążenie książąt polskich do zjednoczenia) omawia proces kształtowania się stanów społecznych wyjaśnia rolę immunitetów w zmniejszaniu dochodów książąt charakteryzuje czynniki mające wpływ na procesy zjednoczeniowe Polski omawia okoliczności koronacji królewskich ocenia dokonanie Kazimierza Wielkiego w dziedzinie polityki wewnętrznej oraz polityce zagranicznej potrafi wyjaśnić i usystematyzować wydarzenia związane z relacjami polskokrzyżackimi za Jagiellonów charakteryzuje rozwój uprawnień szlachty ocenia politykę zagraniczną Jagiellonów charakteryzuje rozwój uprawnień stanu szlacheckiego przedstawia postaci: Konstantyna XI i Osmana

10 wymienia datę 1138 r. oraz opisuje postanowienie statutu Bolesława Krzywoustego terminami: statut Krzywoustego, senior opisuje powinności ludności państwa na rzecz księcia posługuje się pojęciami: kasztelan, podgrodzie, targ, daniny wymienia przyczyny wypraw krzyżowych wymienia w porządku chronologicznym najważniejsze wydarzenia związane z wyprawami krzyżowymi wyjaśnia na czym polegał uniwersalizm cesarski i papieski definiuje pojęcie uniwersalizmu wymienia ruchy religijne powstałe w XII i XIII w., zakony rycerskie wymienia główne ośrodki miejskie średniowiecznej Europy wymienia grupy społeczne mieszkające w mieście wyjaśnia pojęcie związane z wyprawami krzyżowymi definiuje pojęcie uniwersalizmu wyjaśnia, na czym polegał uniwersalizm cesarski i papieski przedstawia postacie: św. Dominika, Franciszka z Asyżu posługuje się pojęciem synod, bank, cech, czeladnik wiąże powstanie bankowości z rozwojem gospodarczym miasta wymienia miasta, w których powstały najstarsze uniwersytety wymienia nazwiska największych uczonych XIII w.: Albert Wielki, Tomasz z Akwinu, Roger Bacon wskazuje różnice między stylem romańskim a gotyckim stosuje pojęcia: witraż, sklepienie krzyżowożebrowe wyjaśnia przyczyny kryzysu w XIV i XV w. przedstawia postać Jana Husa omawia postanowienia I i II pokoju w Toruniu objaśnia i stosuje pojęcie: Związek Pruski wymienia przywilej nadany szlachcie przez Jana Olbrachta w 1496 r. w Piotrkowie oraz objaśnia jego postanowienia opisuje ekspansję Turków przedstawia postać Jana Gutenberga

11 uniwersytet wymienia język, którym posługiwano się w kulturze i nauce średniowiecznej posługuje się pojęciami krucjata, rekonkwista, ratusz, sukiennice, burmistrz, pospólstwo, plebs, Hanza stosuje nazwę gotyk i wyjaśnia jej pochodzenie posługując się ilustracjami wskazuje różnice w architekturze kościoła romańskiego i gotyckiego posługuje się pojęciami epidemia, zaraza omawia przyczyny rozprzestrzeniania się dżumy w Europie sytuuje w czasie i przestrzeni Polskę w okresie rozbicia dzielnicowego wymienia i wskazuje na mapie dzielnice Polski stosuje pojęcie: statut, senior wymienia imię władcy twórcy statutu wprowadzającego zasadę senioratu wymienia postać Konrada mazowieckiego , 1377r., r., 1415r., 1418r. wymienia zasadę senioratu oraz definiuje pojęcia: pryncypat, prynceps wymienia ważniejsze postaci omawianego okresu: Bolesława Kędzierzawego, Henryka Sandomierskiego, Mieszka Starego, Leszeka Białego wyjaśnia przyczyny sprowadzenia Krzyżaków do Polski przedstawia sytuację na Pomorzu Wschodnim wyjaśnia próby chrystianizacji Prusów wyjaśnia i stosuje pojęcie immunitet omawia rolę grup ludności powstałych w miastach: patrycjat, pospólstwo, plebs przedstawia rozwój gospodarki w Polsce w XIII w. opisuje proces kanonizacji biskupa Stanisława charakteryzuje i objaśnia rządy Andegawenów wymienia daty 1370 r.,

12 sytuuje w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polsko-krzyżackimi, 1226 r., 1241 r. wyjaśnia i stosuje pojęcia: lokacja, wójt, patrycjat, plebs, trójpolówka, prawo niemieckie omawia znaczenie powstawania miast dla rozwoju gospodarczego polski wymienia zagrożenie zewnętrzne w drugiej połowie XIII w r., 1300 r., 1305 r. stosuje pojęcie: unia personalna wymienia datę powstania uniwersytetu w Krakowie przedstawia rozwój gospodarczy za czasów panowania Kazimierza Wielkiego przypisuje do daty 1410 r. odpowiednie wydarzenie i wyjaśnia jego znaczenie wymienia postanowienia unii w Krewie wyjaśnia przyczyny i następstwa unii Polski z 1374 r. i opisuje wydarzenia z nimi związane objaśnia rolę wzrostu liczby lokacji na sytuację gospodarczą Polski wyjaśnia znaczenie i postanowienia unii w Horodle wymienia przywileje szlacheckie nadane w okresie panowania Jagiełły omawia sobór w Konstancji ( r.). łączy daty 1411 r. i 1466 r. z odpowiednimi wydarzeniami oraz wyjaśnia ich znaczenie dla złamania potęgi zakonu krzyżackiego opisuje okres panowania Władysława Warneńczyka omawia rozwój kultury u schyłku średniowiecza wymienia postać Filipa Buonaccorsiego opisuje sytuację gospodarczą u schyłku średniowiecza wskazuje przyczyny upadku Konstantynopola

13 Litwą przypisuje do daty 1444 r. odpowiednie wydarzenie wskazuje na mapie ziemie przyznane państwu polskiemu na mocy I i II pokoju toruńskiego przedstawia przyczyny wojny trzynastoletniej ( ) wymienia postać Jana Długosza przedstawia postać Wita Stwosza oraz wymienia najważniejsze jego dzieło wyjaśnia i stosuje pojęcia: folwark, pańszczyzna przypisuje do daty 1492 r. odpowiednie wydarzenie wymienia ważny wynalazek, jakim była ruchoma czcionka drukarska wyjaśnia znaczenie daty 1450 r. Ocena celująca posiada wiedzę wykraczającą poza zakres materiału programowego klasy I gimnazjum w odniesieniu do określonej epoki, kraju, zagadnienia, zna dzieje własnego regionu w okresie starożytności i średniowiecza, potrafi korzystać z różnych źródeł informacji wskazanych przez nauczyciela, umie samodzielnie zdobywać wiedzę, systematycznie wzbogaca swoją wiedzę poprzez czytanie książek, bierze aktywny udział w konkursach, quizach i zajęciach koła historycznego oraz uczestniczy w przygotowaniach do uroczystości historycznych w naszej szkole, aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym, potrafi rozumować kategoriami historycznymi (myślenie przyczynowo-skutkowe), wyraża własne poglądy na temat historii Polski, potrafi obronić swoje zdanie, używając odpowiedniej argumentacji.