5.10. Autokonfiguracja ustawienia bezpieczne Wyjście z zachowaniem zmian Wyjście bez zachowania zmian Menu wyjścia.

Transkrypt

1 SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie Góra notebooka Spód notebooka Lewa strona notebooka Prawa strona notebooka Tył notebooka Przód notebooka. 2. Uruchomienie notebooka Podłączenie zasilacza Praca na baterii Włączenie notebooka Wyłączenie notebooka Save-To-Disk Lampki kontrolne Klawiatura. 3. Praca z notebookiem Napęd FDD CD-ROM/DVD-ROM Urządzenie wskazujące Podłączanie urządzeń do portu PS/ Podłączanie zewnętrznych urządzeń wyświetlających Podłączanie urządzeń do portu równoległego i szeregowego Karty PC Cards Komunikacja IR USB System zasilania zewnętrznego System zasilania bateryjnego System zarządzania poborem mocy Modem i LAN. 4. Konfiguracja BIOS Opis programu BIOS Setup Menu standardowe Menu zaawansowane Menu systemu zarządzania poborem mocy Menu urządzeń peryferyjnych. 5.6 Auto-detect HDD Zmiana hasła użytkownika Zmiana hasła administratora Autokonfiguracja ustawienia optymalne. 1

2 5.10. Autokonfiguracja ustawienia bezpieczne Wyjście z zachowaniem zmian Wyjście bez zachowania zmian Menu wyjścia. 2

3 Rozdział 1 Wprowadzenie Góra notebooka Lewa strona notebooka Prawa strona notebooka Tył notebooka 3

4 1.1. Góra notebooka. Rys. 1. Widok z góry notebooka ARISTO Spectron. Poniżej przedstawiono elementy notebooka widoczne na rys Wyświetlacz Wyświetlacz w notebooku pełni taką samą funkcję jak monitor w komputerze stacjonarnym. Notebooki wyposażone są w następujące rodzaje wyświetlaczy: 14, x 768 TFT color W przeciwieństwie do monitora, wyświetlacz LCD nie wytwarza szkodliwego promieniowania oraz zapewnia stabilny obraz. Dbałość o wyświetlacz Wyświetlacz LCD jest bardzo delikatny i wymaga szczególnej dbałości. W celu utrzymania go w dobrym stanie przestrzegać należy poniższych wskazówek: Zamykać wyświetlacz gdy notebook nie jest używany zapobiegnie to osadzaniu się kurzu. Do czyszczenia nie stosować żadnych środków chemicznych. Wyświetlacz czyścić używając czystej i delikatnej szmatki. Nie dotykać powierzchni wyświetlacza palcami ani innymi przedmiotami. Nie kłaść żadnych ciężkich przedmiotów na zamkniętym notebooku. 4

5 Przy zamykaniu wyświetlacza zwracać uwagę aby żadne przedmioty nie znajdowały się na klawiaturze może to spowodować porysowanie a nawet pęknięcie wyświetlacza. UWAGA: Zgodnie ze specyfikacją producenta na ekranach typu TFT active color mogą pojawić się nieprawidłowe punkty defekty. Maksymalna liczba defektów występujących na wyświetlaczu jest następująca: punkty święcące w innych kolorach defekty jasne 10 punkty nieświecące defekty ciemne 10 łączna liczba defektów 15 łączna liczba defektów wewnątrz okręgu o średnicy 1 cm 5 2. Włącznik Włącznik pozwala na włączenie i wyłączenie notebooka. Naciśnięcie przycisku włącznika powoduje zmianę stanu włączenie bądź wyłączenie. W celu wyłączenia notebooka należy przycisnąć włącznik na ok. 3-4 sek. Krótkotrwałe przyciśnięcie włącznika przy pracy pod DOS lub Windows, powoduje wejście systemu w stan suspend. Jego ponowne naciśnięcie powoduje powrót do stanu pracy. 3. Klawisze szybkiego dostępu Omówione zostaną później 4. Mikrofon Wbudowany mikrofon umożliwiający nagrywanie dźwięków zewnętrznych. 5. Klawiatura W notebooku wbudowana jest pełno wymiarowa klawiatura umożliwiająca wygodną pracę. 6. Touchpad Touchpad z wbudowanymi dwoma klawiszami jest urządzeniem wskazującym spełniającym funkcję identyczną jak mysz komputerowa. Funkcja scroll umożliwia łatwe przeglądanie stron internetowych. 7. Wentylator Wentylator umożliwia efektywne chłodzenie notebooka. Otwory wentylacyjne umieszczone na obudowie nie mogą być zasłonięte w czasie pracy notebooka. 5

6 1.2. Spód notebooka. Rys. 2. Lewa strona notebooka ARISTO Spectron Poniżej przedstawiono elementy notebooka widoczne na rys Miejsce na procesor W miejscu tym zainstalowany jest procesor. Dostęp do procesora zabezpieczony jest nalepką gwarancyjną. 2. Miejsce na pamięci W miejscu tym zainstalowany może być dodatkowy moduł pamięci. Dostęp do tego miejsca zabezpieczony jest nalepką gwarancyjną. 3. Reset Reset wykorzystywany jest do przeładowania komputera w przypadku gdy nie można komputera wyłączyć w inny sposób. W tym celu najlepiej wykorzystać końcówkę wkładu do długopisu. 4. Miejsce na dysk twardy W miejscu tym zainstalowany jest dysk twardy. Dostęp do dysku twardego zabezpieczony jest nalepką gwarancyjną. 6

7 5. Miejsce na baterię W miejscu tym zainstalowana jest bateria Lewa strona notebooka. Rys. 3. Lewa strona notebooka Spectron. Poniżej przedstawiono elementy notebooka widoczne na rys Gniazdo PC Card Gniazdo umożliwia użycie jednej karty typu I lub II, zwanych też kartami PCMCIA. 2. Kensington Lock Prostokątny otwór umożliwia przymocowanie kabla typu Kensington, będącego skutecznym zabezpieczeniem przed kradzieżą notebooka. 3. Gniazdo zasilające Gniazdo zasilające służące do podłączenia zewnętrznego zasilacza. 4. Port USB 4 pinowy port USB do podłączenia dowolnych urządzeń zewnętrznych wykonanych w standardzie USB. 5. Port IR Port do transmisji danych w podczerwieni o prędkości transmisji 4 Mbit/sek Prawa strona notebooka. 7

8 Rys. 4. Prawa strona notebooka ARISTO Spectron. Poniżej przedstawiono elementy notebooka widoczne na rys Napęd CD-ROM Wbudowany w notebooku napęd CD-ROM/DVD-ROM. 2. Port IEEE 1394 Port IEEE 1394 znany jest również pod jako ilink (Sony) lub FireWire (Apple). Jest to port do szybkiej transmisji szeregowej taki jak SCSI lecz z możliwościami łatwego podłączania urządzeń na gorąco (jak USB). Szerokość pasma interfejsu IEEE 1394 wynosi Mbps i może on jednocześnie obsłużyć do 63 urządzeń. Jest wielce prawdopodobne, że IEEE 1394 wraz z USB wyprą niedługo porty równoległe, IDE, SCSI i EIDE Tył notebooka. Rys. 5. Tył notebooka ARISTO Spectron. Poniżej przedstawiono elementy notebooka widoczne na rys Port LAN Gniazdo typu RJ-45 do podłączenia kabla sieciowego umożliwiającego pracę notebooka w sieci FastEthernet 10/ Port modemowy Gniazdo typu RJ-11 do podłączenia kabla modemowego RJ Port VGA 8

9 15 pinowy port analogowy do podłączenia monitora zewnętrznego. 4. Port równoległy 25 pinowy port równoległy służy do podłączenia urządzeń zewnętrznych, kompatybilnych z tym standardem połączeń. Przeważnie wykorzystywany jest on do podłączenia drukarki. 5. Port AI-box Port służący do podłączenia opcjonalnej obudowy AI-box, w której umieszczone mogą być różne napędy zewnętrzne (DVD-ROM, CD-RW, HDD). 6. Port PS/2 6 pinowy port mini-din do podłączenia zewnętrznej myszy/klawiatury. 7. Port USB 4 pinowy port USB do podłączenia dowolnych urządzeń zewnętrznych wykonanych w standardzie USB. 8. TV-out (ARISTO FT-9550) W przypadku gdy wymagane jest użycie dużego urządzenia wyświetlającego, do wyjścia tego podłączyć można telewizor ze złączem S-Video Przód notebooka. Rys. 6. Przód notebooka Spectron. Poniżej przedstawiono elementy notebooka widoczne na rys Głośniki stereo Wbudowane głośniki pozwalają na odsłuchiwanie dźwięków bez konieczności podłączania żadnych urządzeń zewnętrznych. 2. Gniazda audio Począwszy od lewej znajdują się następujące gniazda: 9

10 - Audio In do podłączenie zewnętrznego źródła dźwięku - mikrofon do podłączenia zewnętrznego mikrofonu - słuchawki do podłączenia zewnętrznych głośników lub słuchawek 3. Wskaźnik Lampka informująca, że w skrzynce odbiorczej znajdują się nowe wiadomości. Do prawidłowego działania tej funkcji konieczne jest zainstalowanie odpowiedniego oprogramowania współpracującego z programami pocztowymi firmy Microsoft. 4. Zatrzask zamykający Zatrzask wykorzystywany są do blokowania wyświetlacza w pozycji zamkniętej. W celu otwarcia wyświetlacza należy delikatnie przesunąć zatrzask w bok. 5. Lampki stanu LED Notebook wyposażony jest w zestaw lampek LED wyświetlających stan pracy podstawowych urządzeń. 10

11 Rozdział 2 Uruchomienie notebooka Podłączenie zasilacza Praca na baterii Włączenie notebooka Wyłączenie notebooka Zarządzanie poborem mocy Stand By/Hibernacja Lampki kontrolne i klawisze szybkiego dostępu Klawiatura 11

12 2.1. Podłączenie zasilacza. Notebook wyposażony jest w uniwersalny zasilacz zewnętrzny. Oznacza to, że można go podłączyć zarówno do sieci 110V-120V jak i 220V-240V. W celu podłączenia zasilacza zewnętrznego, postępować należy w sposób następujący: Upewnić się, że notebook jest wyłączony. Podłączyć wtyczkę zasilającą zasilacza do gniazda znajdującego się na bocznej ściance notebooka. Włączyć przewód zasilający do gniazdka zasilającego a następnie połączyć przewód zasilający z zasilaczem zewnętrznym. Podłączenie zasilacza zewnętrznego powoduje zapalenie się odpowiedniej lampki na panelu kontrolnym. Używać tylko zasilacza dostarczonego razem z notebookiem. Inne zasilacze, nawet te wyglądające podobnie, mogą spowodować uszkodzenie notebooka. Zasilacz zewnętrzny nie jest wyposażony w wyłącznik rozwierający oba obwody zasilające, tak więc dla jego skutecznego odłączenia od sieci zasilającej istnieje konieczność wyjmowania wtyczki zasilającej z gniazda sieciowego. Ze względów bezpieczeństwa więc, urządzenie instalowane być powinno w pobliżu łatwo dostępnego gniazda sieciowego Praca na baterii. Po odłączeniu zasilacza zewnętrznego, notebook automatycznie przechodzi do pracy na wbudowanej baterii. Przed rozpoczęciem pracy na baterii należy ją naładować do pełna. Bateria jest w pełni naładowana gdy zgaśnie lampka kontrolna ładowania. Proces ten trwa od ok. 3 godz. (przy wyłączonym notebooku) do ok. 5-6 godz. (przy włączonym notebooku). Więcej informacji dotyczących stosowania baterii znaleźć można w rozdziale Włączenie notebooka. 12

13 W celu rozpoczęcia pracy postępować należy w sposób następujący: 1. Otworzyć pokrywę górną zawierającą panel wyświetlający. 2. Włączyć komputer. 3. Ustawić panel wyświetlający w pozycji zapewniającej dobrą widoczność. 4. Jasność i kontrast wyświetlacza można dodatkowo ustawić wykorzystując do tego celu odpowiednie kombinacje klawiszy. 5. Każdorazowo po włączeniu notebooka, przeprowadzany jest test wewnętrzny (POST Power-On Self Test) mający na celu sprawdzenie stanu wszystkich podstawowych podzespołów. W przypadku stwierdzenia niezgodności konfiguracji sprzętu z tą zapisaną w pamięci CMOS RAM, na ekranie pojawia się komunikat informujący o błędzie wraz z prośbą o uruchomienie programu BIOS Setup w celu skorygowania błędu. 6. W przypadku pomyślnego zakończenia testu POST, notebook poszukuje systemu operacyjnego na jednym z trzech mediów: dyskietce 3,5, dysku twardym bądź płycie CD, w zależności od ustawionej w programie Setup kolejności bootowania. UWAGA! Bezpośrednio po włączeniu notebooka, przed rozpoczęciem procesu bootowania, wyświetlacz rozbłyśnie na chwilę. Jest to częścią procedury testowej i nie świadczy o uszkodzeniu wyświetlacza Wyłączenie notebooka. W celu wyłączenia notebooka postępować należy w sposób następujący: 1. Upewnić się, że zachowane zostały wszystkie dane i zamknięte wszystkie programy. 2. Upewnić się, że nie świeci się żadna z lampek kontrolnych wskazująca na pracę któregokolwiek z wbudowanych urządzeń (dysk twardy, napęd CD- ROM). 3. Wyjąć dyskietkę lub/i płytę CD-ROM z odpowiednich napędów. 4. Jeżeli wykorzystywany jest system operacyjny wyposażony w APM lub ACPI (Windows 98/Me/XP/2000) wybrać opcję Zamknąć system i notebook automatycznie się wyłączy. W przeciwnym przypadku, po zamknięciu wszystkich aplikacji przycisnąć wyłącznik i przytrzymać go w tej pozycji przez ok. 3-4 sek. 5. Wyłączyć zasilanie wszystkich urządzeń zewnętrznych podłączonych do notebooka. 6. Odłączyć zasilacz zewnętrzny. 7. Zamknąć górną pokrywę notebooka Zarządzanie poborem mocy Stand By/Hibernacja 13

14 Ustawienia programu zarządzania poborem mocy znaleźć można w panelu sterowania systemu Windows. Podstawowe opcje oszczędzania energii to: Stand By i hibernacja. Ogólnie mówiąc obydwie te opcje oszczędzają energię poprzez wyłączanie pewnych elementów po pewnym czasie braku aktywności systemu. Po wznowieniu pracy notebook wraca do stanu sprzed wykonania tych operacji. Stand By jest tym samym co Suspens-to-RAM. Funkcja ta polega na zapisaniu aktualnego stanu systemu do pamięci RAM i wyłączeniu zasilania wielu elementów. Aby nie doszło do utraty danych operacja ta wymaga stałego utrzymywania zasilania pamięci RAM. Hibernacja jest tym samym co Save-to-Disk. Jest to w rzeczywistości innym sposobem wyłączenia notebooka. Jej przeprowadzenie powoduje, że zawartość pamięci operacyjnej i aktualny stan systemu zapisane zostają na specjalnej partycji na dysku twardym, po czym następuje całkowite wyłączenie komputera. Przy kolejnym włączeniu notebooka, zbiór ten jest wczytywany do pamięci operacyjnej i system wraca do stanu w jakim znajdował się w momencie przeprowadzenia operacji hibernacji. Opcja ta jest bardzo wygodna i chroni użytkownika notebooka przed niespodziewaną utratą danych wskutek całkowitego rozładowania baterii Lampki kontrolne i klawisze szybkiego dostępu. Lampki kontrolne Notebook wyposażony jest w szereg lampek kontrolnych informujących o stanie pracy systemu i poszczególnych jego podzespołów. Rys. 7. Lampki kontrolne. Poniżej objaśnione jest znaczenie poszczególnych lampek: Wskaźnik zasilania: świeci się - gdy notebook jest włączony miga gdy notebook jest w stanie Suspens-to-RAM 14

15 jest wyłączona gdy notebook jest wyłączony lub jest w stanie Suspensto-Disk Wskaźnik stanu baterii: świeci się - gdy bateria jest ładowana miga gdy stan naładowania baterii jest niższy niż 10% jest wyłączona gdy bateria jest rozładowana Wskaźnik pracy dysku twardego lub napędu optycznego: świeci się - gdy wykorzystywany jest któryś z tych napędów Wskaźnik funkcji NumLock: świeci się, gdy wbudowana klawiatura pracuje w trybie NumLock. Wskaźnik funkcji CapsLock świeci się - gdy wbudowana klawiatura pracuje w trybie CapsLock Wskaźnik a miga - gdy w skrzynce odbiorczej jest jedna lub więcej wiadomości. Funkcja ta wymaga zainstalowania odpowiedniego programu i jest zaprojektowana do obsługi programów pocztowych Microsoft Klawisze szybkiego dostępu Notebook wyposażone jest w klawisze szybkiego dostępu umożliwiające bezpośredni dostęp do podstawowych programów internetowych i zdefiniowanych aplikacji. Rys. 8. Klawisze szybkiego dostępu. Znaczenie poszczególnych klawiszy jest następujące: 15

16 Klawisz bezpośredniego dostępu do programu pocztowego. Jego naciśnięcie przy wyłączonym notebooku powoduje włączenie notebooka i następnie uruchomienie programu pocztowego. Klawisz bezpośredniego dostępu do przeglądarki internetowej. Jego naciśnięcie przy wyłączonym notebooku powoduje włączenie notebooka i następnie uruchomienie przeglądarki internetowej Programowalny klawisz szybkiego dostępu. Klawiszowi temu użytkownik przypisać może dowolną aplikację. Notebook wyposażony jest w dwa klawisze programowalne. W celu wykorzystywania klawiszy szybkiego dostępu należy zainstalować odpowiedni driver dostarczany łącznie z notebookiem Klawiatura. Notebook wyposażony jest w klawiaturę zachowującą wszystkie cechy funkcjonalne pełno wymiarowej 104/105-cio klawiszowej klawiatury i posiada pełen zestaw klawiszy funkcyjnych F1 F12. Na klawiaturze notebooka istnieją ponadto klawisze oznaczone innym kolorem oraz specjalny klawisz funkcyjny Fn. Część funkcji realizowana jest poprzez użycie kombinacji dwóch lub więcej klawiszy. Początkujący użytkownicy komputera zauważą, że na klawiaturze występują pewne klawisze, np. Ctrl czy Ins, które nie mają odpowiedników na klawiaturze maszyny do pisania. Funkcje tych klawiszy w dużym stopniu zależą od wykorzystywanego systemu operacyjnego oraz od używanych aplikacji programowych, jednak jako ogólną regułę przyjąć można następującą konwencję: Esc PrtScr na Enter Shift Naciśnij klawisz Esc w celu skasowania lub zrezygnowania z wykonywania komendy lub funkcji. Naciśnij klawisz PrtScr aby przesłać informację znajdującą się ekranie do portu równoległego notebooka. Naciśnij klawisz Enter w celu wykonania komendy. W wielu edytorach tekstu, przyciśnięcie tego klawisza powoduje przeniesienie kursora do początku kolejnej linii, tak jak ma to miejsce w zwykłej maszynie do pisania. Naciśnij klawisz Shift, aby w połączeniu z innym klawiszem wprowadzić dużą literę, bądź by wprowadzić znaki typu % lub #, których oznaczenia znajdują się w lewym górnym rogu klawiszy. 16

17 BackSpace Num Lock Pause/Break ko- Ins Del Tab CapsLock Ctrl Alt Win Pewne programy wykorzystują go, w kombinacji z innymi klawiszami, do wykonywania komend. Naciśnij klawisz Backspace w celu skasowania znaku, znajdującego się po lewej stronie kursora. Tak jak w maszynie do pisania, klawisz ten używany jest do korygowania błędnie wprowadzonych znaków. Naciśnij klawisz NumLock w celu wykorzystania klawiatury numerycznej. Naciśnij klawisz Pause aby czasowo zatrzymać wykonywanie mendy. Przyciśnięcie dowolnego klawisza przywraca jej wykonywanie. Naciśnij klawisz Ins aby zmienić sposób pracy klawiatury z "wstawiania" na "przepisywanie". W trybie "wstawiania", wprowadzane znaki wstawiane są pomiędzy znaki już istniejące, powodując przesunięcie wszystkich znaków, znajdujących się po prawej stronie kursora, o jedno pole w prawo. W trybie "przepisywania", wprowadzane znaki wstawiane są w miejsce istniejących już znaków znajdujących się na pozycji kursora. Naciśnij klawisz Del w celu skasowania znaku znajdującego się po prawej stronie kursora, i przesunięcia pozostałych, znajdujących się z prawej strony kursora, o jeden znak w lewo. Naciśnij klawisz Tab aby przesunąć kursor o określoną ilość znaków w prawo (tak jak ma to miejsce w normalnej maszynie do pisania). Klawisz ten jest często wykorzystywany do poruszania się pomiędzy oknami dialogowymi i opcjami menu. Naciśnij klawisz CapsLock w celu wprowadzania dużych liter. Klawisz Ctrl, w połączeniu z innymi klawiszami, wykorzystywany jest w wielu programach do wykonywania pewnych specjalnych komend i funkcji, jednak jego dokładne znaczenie zależy od stosowanej aplikacji. Klawisz Alt, w połączeniu z innymi klawiszami, wykorzystywany jest w wielu programach do wykonywania specjalnych komend i funkcji, jednak jego dokładne znaczenie zależy od stosowanej aplikacji. Dwa specjalne klawisze do pracy pod Windows 95. Klawisz z logo Windows 95 uruchamia menu Start w lewej dolnej części ekranu. Drugi z klawiszy otwiera menu właściwości i odpowiada naciśnięciu prawego klawisza myszy przy wskazywaniu na dowolny obiekt na pulpicie Windows 95. Klawisz funkcyjny Fn 17

18 Oprócz omówionych powyżej klawiszy, na klawiaturze notebooka znajduje się klawisz funkcyjny oznaczony symbolem Fn. W kombinacji z innymi klawiszami służy on do uruchamiania pewnych funkcji specjalnych. Funkcje specjalne Funkcje specjalne uruchamiane z klawiatury służą do szybkiej zmiany następujących parametrów pracy notebooka: [Fn+F1] [Fn+F5] [Fn+F6] [Fn+F7] [Fn+F8] [Fn+F9] [Fn+F10] [Fn+F11] [Fn+F6] wprowadzenie notebooka w stan suspend albo Save-To-RAM albo Save-To-Disk w zależności od ustawień w BIOS-ie zmniejszenie jasności wyświetlacza zwiększenie jasności wyświetlacza włącza bądź wyłącza wyświetlacz. Powoduje także rozciągnięcie wyświetlania na cały ekran w przypadku wykorzystywania niższej rozdzielczości każdorazowe naciśnięcie tej kombinacji klawiszy powoduje przełączenie na inne urządzenie wyświetlające: 1) przełączenie na zewnętrzny monitor, 2) przełączenie w tryb równoczesnego wyświetlania na wbudowanym wyświetlaczu i zewnętrznym monitorze, 3) przełączenie na wbudowany wyświetlacz. przełączenie na zewnętrzny telewizor włączenie i wyłączenie głośników (tylko dla Windows) zmniejszenie poziomu głośności zwiększenie poziomu głośności UWAGA! Funkcje specjalne notebooka aktywne są tylko w przypadku wykorzystywania wbudowanej klawiatury. Zakres regulacji jasności na wyświetlaczu typu TFT jest bardzo ograniczony. Klawiatura numeryczna Notebook wyposażony jest w klawiaturę numeryczną, oferującą sposób wprowadzania liczb i operatorów matematycznych identyczny jak w tradycyjnych 18

19 kalkulatorach. Klawisze tej części klawiatury oznaczone są kolorem niebieskim, i uaktywniane są przez pierwsze jednokrotne naciśnięcie klawisza Fn+NumLock. Włączenie klawiatury numerycznej identyfikowane jest zapaleniem się odpowiedniej ikony na panelu kontrolnym. Powrót do klawiatury standardowej następuje po ponownym naciśnięciu klawisza Fn+NumLock. Rys. 9. Klawiatura numeryczna. Rozdział 3 Praca z notebookiem 19 Napęd FDD USB CD-ROM/DVD-ROM Urządzenie wskazujące Podłączanie urządzeń do portu PS/2

20 Podłączanie zewnętrznych urządzeń wyświetlających Podłączanie urządzeń do portu równoległego Karty PC Cards USB System zasilania zewnętrznego System zasilania bateryjnego Modem i LAN 3.1. Napęd FDD. Notebook ARISTO FT-8800 wyposażony jest w zewnętrzny napęd dyskietek elastycznych FDD podłączany do portu USB. System operacyjny rozpoznaje ten napęd jako napęd A:. 20

21 Rys. 10. Podłączanie napędu FDD. Wkładanie i wyjmowanie dyskietek Aby włożyć dyskietkę, należy ją wsunąć do stacji, trzymając strzałką do góry i do przodu, aż do momentu "wskoczenia" na właściwe miejsce. Aby wyjąć dyskietkę, należy najpierw upewnić się że stacja zakończyła już pracę, a następnie przycisnąć przycisk zwalniający, co spowoduje wysunięcie dyskietki. Środki ostrożności przy stosowaniu dyskietek Choć dyskietki 3.5" wykorzystywane w notebooku są trwałe i niezawodne, to nie są one niezniszczalne. Aby uniknąć zniszczenia dyskietek, a tym samym danych które one zawierają, zachować należy następujące środki ostrożności: 21

22 Nigdy nie wyłączać ani nie resetować notebooka w czasie gdy pali się lampka pracy stacji dyskietek. Przechowywać dyskietki w bezpiecznym i czystym pojemniku, aby zabezpieczyć je przed oddziaływaniem środowiska i zewnętrznych pól magnetycznych Napęd CD-ROM/DVD-ROM. Notebook ARISTO FT-8800 wyposażony jest w wewnętrzny napęd dysków optycznych CD-ROM. System operacyjny rozpoznaje ten napęd jako napęd D:. Napęd CD-ROM (Compact Disc Read Only Memory) obsługuje wszystkie popularne formaty: Audio/Music CDs, Photo CDs, MS-DOS, MSCDEX Mode 1 / Mode 2, CD-ROM/XA, CD-I i Video CDs. Pracuje on wyłącznie w trybie odczytu danych. Nie może być wykorzystywany do zapisu danych na dyskach typu CD. Opcjonalnie, w miejscu napędu CD-ROM, w notebooku zainstalowany może być napęd DVD-ROM (Digital Versatile Disc Read Only Memory), współpracujący z następną generacją dysków optycznych. Specyfikacja DVD obejmuje pojemności od 4,7GB do 17 GB i prędkości dostępu aż do 22,16 Mbps. Napęd zainstalowany w notebooku obsługuje wyłącznie dyski jednostronne; dwustronne wymagają obrócenia w celu uzyskania dostępu do drugiej strony. W istocie jest to większa i szybsza płyta CD, na której przechowywać można obrazy video, dźwięk jak i dane komputerowe. Technologia ta zapewnia wyraźną poprawę jakości obrazu i dźwięku. W celu umieszczenia dysku w kieszeni napędu wykonać należy następujące czynności: włączyć notebooka nacisnąć przycisk otwierający kieszeń napędu znajdujący się po prawej stronie notebooka na panelu czołowym napędu delikatnie umieścić dysk na właściwym miejscu zwracając uwagę na jego właściwe usytuowanie (stroną do odczytu do dołu) zamknąć kieszeń napędu Nie należy otwierać napędu, gdy pali się lampka kontrolna świadcząca o jego pracy Urządzenie wskazujące. Notebook wyposażony jest w wewnętrznie połączony z portem typu PS/2 touchpad, który pozwala na wykorzystywanie oprogramowania rozpoznającego 22

23 urządzenie wskazujące. Łączy on w sobie wysoką rozdzielczość oraz ergonomiczny kształt umożliwiający jednakowo wygodną pracę osobom prawo- jak i leworęcznym. Jest on sprzętowo i programowo kompatybilny z Microsoft Mouse i IBM PS/2. O ile niektóre z aplikacji automatycznie, w trakcie instalacji, rozpoznają obecność touchpada, o tyle inne wymagają ręcznej instalacji drivera. Drivery, specjalnie napisane do zainstalowanego touchpada, dołączone są na dysku CD. Obejmują one standardowy interfejs pomiędzy touchpadem a aplikacjami programowymi, monitorujący pozycję kursora i otrzymujący dane od klawiszy touchpada, oraz oferują pewne rozszerzone funkcje opracowane specjalnie do pracy z notebookiem. Posługiwanie się touchpadem Touchpad jest urządzeniem wskazującym czułym na dotyk, spełniającym wszystkie funkcje tradycyjnej myszy komputerowej. Jego podstawową funkcją jest poruszanie kursora po ekranie. Po skonfigurowaniu oprogramowania użytkowego, poświęcić należy chwilę czasu na zapoznanie się z zasadami pracy z touchpadem. Umieścić prawą lub lewą dłoń w sposób swobodny na podkładce znajdującej się obok touchpada, tak, aby kciuk lub palec wskazujący znajdował się na płytce touchpada. Przesuwać palec po touchpadzie delikatnie go dotykając - wskaźnik poruszał się będzie po ekranie zgodnie z kierunkiem ruchu palca. Wybierać obiekt poprzez umieszczenie na nim wskaźnika touchpada a następnie przyciśnięcie i zwolnienie lewego klawisza. Sposobem alternatywnym jest delikatne uderzenie w płytkę touchpada symulujące naciśnięcie klawisza - touchpad wyczuwa i emuluje naciśnięcie klawisza. Innym sposobem wyboru obiektu jest ustawienie na nim wskaźnika touchpada i szybkie, dwukrotne wciśnięcie lewego klawisza lub dwukrotne uderzenie w płytkę touchpada. Aby przesunąć obiekt z jednego miejsca ekranu do innego, należy umieścić wskaźnik na żądanym obiekcie i dwukrotnie "kliknąć na nim" w celu zablokowania go. Przesunąć obiekt do żądanego miejsca i zwolnić lewy klawisz lub zdjąć palec z płytki touchpada, aby osadzić obiekt w wybranym miejscu. Parametry pracy touchpada konfigurowane są przy pomocy dostarczonego oprogramowania, tak więc nie należy zapominać o zainstalowaniu driverów Podłączanie urządzeń do portu PS/2. 6 pinowy port mini DIN, znajdujący się na tylnej ściance notebooka, pozwala 23

24 na podłączenie pełno wymiarowej klawiatury zewnętrznej PS/2 lub myszy PS/2. Po podłączeniu zewnętrznej klawiatury (myszy) i przeładowaniu systemu, zostanie ona automatycznie rozpoznana przez komputer. Podłączeń obydwu tych urządzeń dokonywać należy przy wyłączonym notebooku. W celu podłączenia zewnętrznej myszy/klawiatury, zastosować się należy do wskazówek podanych poniżej: Upewnić się, że notebook jest wyłączony. Podłączyć wtyczkę typu PS/2 myszy/klawiatury do gniazda PS/2 znajdującego się na tylnej ściance notebooka. Włączyć notebooka Podłączanie urządzeń do portu równoległego. Port równoległy, umieszczony na tylnej ściance notebooka, wykorzystuje 25 pinowe złącze, pozwalające na podłączanie urządzeń kompatybilnych z tym standardem połączeń. Przeważnie wykorzystywany on jest do podłączenia drukarki. Port równoległy zainstalowany w notebooku kompatybilny jest z trzema podstawowymi standardami: SPP, EPP i ECP. Przed przystąpieniem do podłączenia drukarki (lub innego urządzenia) upewnić się należy, że wyposażone jest ono w prawidłowe 25 pinowe złącze równoległe. Kolejne kroki są następujące: Upewnić się, że zarówno notebook jak i drukarka są wyłączone. Podłączyć 25 pinową końcówkę kabla typu Centronics do portu równoległego w notebooku. Drugi koniec kabla podłączyć do drukarki. Włączyć drukarkę i inne urządzenia peryferyjne podłączone do notebooka, a następnie włączyć notebooka. Zastosować się do wskazówek zawartych w instrukcji obsługi dołączonej do odpowiednich urządzeń, w celu odpowiedniego skonfigurowania środowiska pracy Podłączanie zewnętrznych urządzeń wyświetlających. Podłączanie zewnętrznego monitora. W celu podłączenia monitora zewnętrznego, zastosować się należy do wskazówek podanych poniżej: 24

25 Upewnić się, że zarówno notebook jak i monitor zewnętrzny są wyłączone. Podłączyć odpowiednią końcówkę kabla od monitora do portu monitora zewnętrznego w notebooku. Jeżeli istnieje taka konieczność, to drugą końcówkę kabla podłączyć do monitora. Jeżeli końcówki na kablu mają śruby mocujące - dokręcić je. Podłączyć kabel zasilający monitora do sieci elektrycznej. Włączyć monitor i inne urządzenia peryferyjne podłączone do notebooka, a następnie włączyć notebooka. Obraz z notebooka powinien być automatycznie przełączony na monitor. Jeśli tak się nie stanie, należy nacisnąć kombinację klawisz Fn+F8 celem ustawienia odpowiedniej konfiguracji wyświetlania. Podłączanie urządzeń do portu S-Video (w modelu ARISTO FT- 9550) Przy podłączaniu telewizora do gniazda S-Video postępować należy według następujących wskazówek: Upewnić się, że zarówno notebook jak i urządzenia zewnętrzne są wyłączone. Podłączyć końcówkę odpowiedniego kabla do gniazda S-Video znajdującego się na lewej ściance notebooka. Drugą końcówkę kabla podłączyć do gniazda S-Video w telewizorze. Włączyć telewizor i przejść do trybu pracy Video. Ustawić odpowiedni tryb pracy za pomocą kombinacji klawiszy Fn+F Karty PC Cards. Notebook ARISTO FT-8800 wyposażony jest w gniazdo kart PC (zwanych też PCMCIA) które obsłużyć może jedną kartę typu I lub jedną kartę typu II, zgodne ze standardem PCMCIA 2.1. Dodatkowym standardem obsługiwanym przez złącze PCMCIA jest CardBus. CardBus jest 32-bitowym rozszerzeniem standardu PCMCIA, działającym jak szybki port komunikacyjny. Szybkość komunikacji porównywalna jest z gniazdem PCI w komputerach stacjonarnych. Standardowe karty wykorzystujące CardBus to: szybkie karty Ethernet (FastEthernet), SCSI, itp. Instalacja kart PCMCIA PCMCIA jest obecnie powszechnie akceptowanym standardem definiującym zarówno projektowanie jak i działanie kart PC. Karty PCMCIA wykonane są zgodnie z filozofią "plug-and-play", tj. możliwe jest ich wkładanie do gniazda w momencie gdy komputer jest włączony. Ten sposób wkładania kart na gorąco nie może być stosowany w przypadku niektórych kart (szczegółowe wskazówki 25

26 odszukać należy w dokumentacji dołączonej do karty). Używanie kart PCMCIA wymaga wcześniejszego odpowiedniego skonfigurowania systemu operacyjnego. Wkładanie i wyjmowanie kart PCMCIA Karty PCMCIA wkładane są i wyjmowane z gniazda w taki sam sposób jak dyskietki do/z napędu dysków elastycznych: Aby włożyć kartę PCMCIA, należy ją delikatnie wsunąć do gniazda tak głęboko, aż zablokuje się ona we właściwym miejscu. Po włożeniu, delikatnie podłączyć należy przewody dołączone do danej karty. Przy wyjmowaniu karty PCMCIA należy się upewnić, że nie jest ona w danym momencie obsługiwana przez port, a następnie nacisnąć przycisk umieszczony na odpowiednim gnieździe. Po zwolnieniu karty, wyjąć ją z gniazda USB. Port USB jest jednym z nowszych standardów służących do podłączania urządzeń zewnętrznych do komputera. Może to być monitor, skaner czy też inne urządzenie. Port ten potrafi obsłużyć większą ilość urządzeń podłączonych na jednym kablu. Tak więc jego wykorzystanie doprowadzi do zmniejszenia ilości kabli używanych do podłączania urządzeń peryferyjnych. W trakcie podłączania urządzeń do portu USB postępować należy zgodnie z instrukcją obsługi dołączoną do urządzenia System zasilania zewnętrznego. Przetwarzając prąd zmienny na prąd stały, zasilacz zewnętrzny może służyć do zasilania notebooka z tradycyjnego gniazdka zasilającego. Wejściowe napięcie zmienne może wahać się w granicach od 100V do 250V, co umożliwia wykorzystywanie zasilacza na całym niemal świecie. Ponadto, zasilacz automatycznie doładowuje akumulatory w czasie gdy notebook podłączony jest do zasilania zewnętrznego. Czas ładowania akumulatora wynosić może aż do ok. 5 godz., w zależności od rodzaju akumulatora i od tego czy notebook jest włączony czy wyłączony w trakcie ładowania. Zasilacz zewnętrzny nie jest wyposażony w wyłącznik rozwierający oba obwody zasilające, tak więc dla jego skutecznego odłączenia od sieci zasilającej istnieje konieczność wyjmowania wtyczki zasilającej z gniazda sieciowego. Ze względów bezpieczeństwa więc, urządzenie instalowane być powinno w pobliżu łatwo dostępnego gniazda sieciowego System zasilania bateryjnego. 26

27 Notebook wyposażony jest w ładowalne akumulatory typu Li-Ion. Umożliwiają one pracę z notebookiem bez zewnętrznego źródła zasilania. Wykorzystywane w ARISTO bardzo nowoczesne procesory o niskim napięciu zasilającym, powodują wyraźne wydłużenie czasu pracy notebooka na baterii. W pełni naładowany akumulator typu umożliwia około 2 2,5 godzinną pracę. Dłuższe czasy pracy na akumulatorach uzyskać można po uaktywnieniu opcji zawansowanego systemu zarządzania poborem mocy. Przy włączonej opcji oszczędzania energii, użytkownik informowany jest o niskim stanie naładowania baterii poprzez miganie lampki kontrolnej oraz wydawane sygnały dźwiękowe. W takim przypadku należy natychmiast podjąć działania mające na celu zabezpieczenie danych (jeżeli nie jest uaktywniona opcja Save-To-Disk ). Gdy planuje się częste i wydłużone wykorzystywanie akumulatora w czasie podróży, należy rozważyć możliwość zakupienia opcjonalnego drugiego akumulatora. Jeżeli jest to tylko możliwe, baterię należy ładować zawsze do stanu pełnego naładowania. W BIOS-ie dostępna jest funkcja odświeżania baterii. Operacją odświeżania przeprowadzać należy przynajmniej raz w miesiącu. Pozwoli to na wydłużenie czasu życia baterii. Inicjalizacja baterii Każdorazowo po wymianie wewnętrznej baterii na nową, należy ją najpierw odpowiednio uformować, tak aby system pomiaru stanu naładowania baterii w Windows był odpowiednio wykalibrowany i mógł z nią odpowiednio współpracować. W tym celu należy dwukrotnie wykonać procedurę kalibracji opisaną poniżej: Zainstalować baterię w notebooku. Włączyć notebooka i sprawdzić stopień naładowania baterii. Nowa bateria powinna być całkowicie rozładowana. Jeżeli nie jest rozładowana, to należy pozostawić komputer włączony tak długo, aż bateria rozładuje się całkowicie. Podłączyć zasilacz zewnętrzny i pozostawić notebook wyłączony tak długo, aż bateria naładuje się do maksymalnego poziomu. Stan ten wskazywany będzie poprzez zgaśnięcie lampki kontrolnej ładowania. Odłączyć zasilacz zewnętrzny i włączyć notebooka na zasilaniu bateryjnym pozostawić notebooka włączonego. Spowoduje to rozładowanie baterii w notebooku aż do jego wyłączenia. Podłączyć zasilacz zewnętrzny i pozostawić notebooka aż do całkowitego naładowania baterii. Powtórzyć cały proces. Powyższą procedurę powtarzać należy średnio co 30 dni. Pozwoli to na dłuższe utrzymanie baterii w jak najlepszym stanie i na wydłużenie ich żywotności. 27

28 Praca na baterii Ilość energii nagromadzonej w baterii jest zmienna i zależy od wielu czynników. I tak, baterie typu Li-Ion potrafią nagromadzić jej więcej niż NiMH (w tej samej objętości). Po n cyklach ładowania i rozładowania, pojemność baterii stopniowo zmniejsza się. W sytuacji kiedy efekt zmniejszania pojemności baterii jest już wyraźny, zaleca się wymianę baterii na nową, co pozwoli zachować większy komfort pracy. Czas pracy na baterii zależy dość wyraźnie od konfiguracji notebooka i trybu pracy. Silniejszy procesor, większy wyświetlacz, większa pamięć operacyjna, częste korzystanie z napędu dyskietek, odtwarzanie dźwięków i sekwencji video, częstsze wykorzystywanie napędu CD-ROM - wszystko są to czynniki powodujące, że czas ten może ulec nawet dość wyraźnemu skróceniu. Ładowanie/rozładowanie baterii Podłączenie zasilacza zewnętrznego powoduje, że automatycznie rozpoczyna się proces ładowania baterii, co sygnalizowane jest przez odpowiednią lampkę kontrolną. Podczas tego procesu przestrzegać należy wskazówek podanych poniżej: Ładownie baterii nie jest możliwe jeśli temperatura baterii jest niższa niż 0 o C lub wyższa od 45 o C. Proces ładowania przerwany zostanie automatycznie jeżeli w jego trakcie bateria podgrzeje się do temperatury wyższej niż 60 o C. Po pełnym rozładowaniu baterii, odczekać należy około 30 minut przed rozpoczęciem procesu jej ładowania. W trakcie ładowania nie należy odłączać zasilacza zewnętrznego aż do momentu pełnego naładowania baterii. Po zakończeniu procesu ładowania, odczekać należy około 30 minut przed rozpoczęciem pracy na baterii. Nie pozostawiać całkowicie rozładowanej baterii na zbyt długi okres czasu, gdyż może to mieć wpływ na jej wydajność Modem i LAN. Notebook wyposażony może jest w dwa gniazda komunikacyjne: gniazdo modemowe RJ-11 do podłączenie kabla telefonicznego gniazdo sieciowe RJ-45 do podłączenia kabla sieciowego 28

29 Fax/modem pozwala na przesyłanie danych z prędkością aż do 56 Kbps. oraz wysyłanie i odbieranie transmisji faksowych z prędkością do 14.4 Kbps. Wewnętrzny moduł LAN pozwala na prowadzenie transmisji sieciowych z prędkością do 100 Mbps. Rozdział 4 Konfiguracja BIOS Opis programu BIOS Setup Menu główne Menu zaawansowane Menu systemu ograniczenia dostępu Menu systemu zarządzania poborem mocy Menu bootowania Menu wyjścia 29

30 4.1. Opis programu BIOS Setup. Program BIOS Setup (Basic Input and Output System) jest programem użytkowym umożliwiającym użytkownikowi wprowadzanie zmian do konfiguracji systemu i ukształtowanie go w sposób optymalny do indywidualnych potrzeb. Umieszczony w pamięci ROM wyświetla parametry konfiguracyjne systemu i dostarcza narzędzi do ich zmiany. Parametry te zapisywane są w podtrzymywanej bateryjnie pamięci CMOS RAM, w której informacje przechowywane są nawet po wyłączeniu notebooka. Po ponownym włączeniu systemu jest on konfigurowany zgodnie z parametrami odczytanymi z tej pamięci. Przy pomocy tych parametrów konfigurować można: dyski twarde i urządzenia peryferyjne sekwencję dysków startowych hasło zabezpieczające system zarządzania poborem mocy Ustawienia Setup'u wpływają w sposób decydujący na pracę notebooka. Tak więc niezwykle istotne jest aby, po pierwsze, dobrze zrozumieć wszystkie opcje Setup'u, i po wtóre, wybrać takie ustawienia które będą najodpowiedniejsze dla potrzeb danego użytkownika. Jeżeli użytkownik chce zainstalować urządzenia zewnętrzne, takie jak np. mysz, należy uruchomić program BIOS Setup, aby "poinformować" komputer, że dołączona została mysz lub inne urządzenie zewnętrzne. Standardowa konfiguracja powinna być wprowadzona do Setup'u przez Sprzedawcę, tak że jest wielce prawdopodobne, że użytkownik nie będzie musiał się o to troszczyć. Poleca się jednak przeczytanie poniższego rozdziału na wypadek, gdyby w przyszłości zaistniała potrzeba dokonania zmian. Setup notebooka zaprojektowany został w taki sposób, aby jego wykorzystywanie było jak najprostsze. Jest on skonstruowany w postaci menu, co oznacza, że użytkownik poruszać się może pomiędzy poszczególnymi opcjami dokonując wyboru określonych parametrów. Jeżeli przypadkowo wybierze się nieprawidłowe ustawienie i nie wie się do jakiego ustawienia powrócić, należy nacisnąć odpowiedni klawisz, który przywróci poprzednie ustawienia systemu. Bardziej szczegółowy opis znaczenia klawiszy wykorzystywanych w programie BIOS Setup przedstawiono w dalszej części niniejszego rozdziału. 30

31 Po pierwszym włączeniu komputera, na ekranie może ukazać się komunikat żądający uruchomienia programu BIOS Setup. Może mieć to miejsce gdy zmieniona została konfiguracja systemu lub gdy test POST nie został wykonany pomyślnie. Komunikat ten informuje o błędach i nieprawidłowych ustawieniach oraz prosi o ich skorygowanie po uruchomieniu Setup'u. Nawet jeżeli na ekranie nie ukazuje się komunikat informujący o konieczności wejścia do programu Setup, w przyszłości, gdy zajdzie konieczność zmiany konfiguracji notebooka, może się to okazać niezbędne. Dla przykładu, użytkownik może chcieć zmienić ustawienia systemu zarządzania poborem mocy. Program Setup powinien być uruchomiony w następujących sytuacjach: Komputer uruchamiany jest po raz pierwszy i na ekranie ukazuje się komunikat wzywający do uruchomienia programu BIOS Setup. Zwiększono lub zmniejszono pamięć RAM. Istnieje konieczność ustawienia zegara systemowego. Zmiana ustawień portów komunikacyjnych. Zmiana parametrów systemu zarządzania poborem mocy. Zmiana hasła zabezpieczającego. UWAGA! Wyżej wymienione sytuacje wymagające wejścia do programu Setup są jedynie przykładowe i nie tworzą pełnej listy takich przypadków. Uruchomienie programu BIOS Setup. Po włączeniu komputera wykonywany jest wewnętrzny test diagnostyczny POST. Po zakończeniu testowania pamięci operacyjnej, na ekranie pojawia się komunikat "Press <F2> to Enter Setup". Po ukazaniu się tego komunikatu nacisnąć należy klawisz F2. W ten sposób uruchomiony zostanie program Setup i na ekranie pojawi się jego pierwsza strona. Strona ta podzielona jest na cztery części: w górnej linii znajduje się listwa menu, która zawiera tytuły poszczególnych menu programu Setup po lewej stronie strony wyświetlane są aktualne informacje dotyczące konfiguracji systemu na prawej stronie ekranu wyświetlana jest pomoc do poszczególnych pól menu dolne linie zawierają instrukcje dotyczące poruszania się pomiędzy poszczególnymi stronami i parametrami programu Setup Praca z programem BIOS Setup. Do poruszania się pomiędzy poszczególnymi menu programu Setup oraz pomiędzy poszczególnymi polami w danym menu wykorzystuje się następujące klawisze: 31

32 <F1> lub <Alt H> - wywołanie programu Help <Esc> lub <Alt X> - przejście do menu wyjścia lub wyjście do menu wyższego rzędu lub - wybór danego pola lub - wybór danego menu - lub <F5> - przewijanie wsteczne wartości podświetlonego pola + lub <F6> - przewijanie wartości podświetlonego pola <Enter> - wybór parametru dla danego pola lub wejście do menu niższego rzędu <PgUp> - przejście do pierwszego pola <pgdn> - przejście do ostatniego pola <F9> - ustawienie wartości domyślnych <F10> - zachowanie zmian i wyjście z programu Setup Szczegółowe informacje na temat sposobu poruszania się po programie Setup wyświetlane są na poszczególnych stronach tego programu. Poniżej opisane parametry są przykładowe I mogą się nieco różnić w zależności od wersji zainstalowanego programu BIOS Setup Menu główne. Po najechaniu na pierwszej stronie programu Setup na napis menu i naciśnięciu klawisza Enter, na ekranie pojawia się menu główne. Poniżej opisane są poszczególne pola tego menu. Main Advanced Security Power Boot Exit Item Specific Help System Time: [ 18:22:33 ] System Date: [ 09/06/2000 ] <Tab>, <Shift Tab> or <Enter> selects fields Primary Master [ IBM-DBCA {PM} ] Primary Slave [ TOSHIBA DVD-ROM SD-C2302 ] Secondary Master [ Auto ] Secondary Slave [ Auto ] Installed Memory: Video Frame Buffer Size 128 MB 16 MB F1 Help Select Item -/+ Change Values ESC Exit Select Menu Enter Select SubMenu F9 Setup Defaults F10 Previous Values Rys. 11. Menu główne. 32

33 Jest to menu główne programu BIOS Setup. Służy ono do dokonywania zmian w podstawowej konfiguracji notebooka. Każde z pól wyświetlane w tym menu omówione jest szczegółowo poniżej. System Time Parametr ten pozwala na ustawienia czasu systemowego (zwykle czasu bieżącego). Podawany jest on w formacie: godzina:minuta:sekunda. Zakres godzin zmienia się od 00:00 do 24:00. Do przejścia pomiędzy polami: godzina, minuta i sekunda używa się klawiszy <Tab> lub <Shift + Tab>. System Date Parametr ten pozwala na ustalenie daty systemowej (zwykle jest to data bieżąca). Podawany jest on w formacie: miesiąc:dzień:rok. Zmian wartości tego parametru dokonuje się w sposób identyczny jak w przypadku ustawiania czasu systemowego. Primary Master Pole to wykorzystywane jest do konfiguracji dysku twardego zainstalowanego w notebooku. Dokonuje się tego poprzez podświetlenie pola IDE Primary Master i naciśnięcie klawisza <Enter>. Na ekranie pojawia się wtedy menu niższego rzędu przeznaczone do pełnej konfiguracji dysku twardego (patrz rys. 12 ). Main Primary Master [IBM-DJSA-220] Item Specific Help User=you enter parameters of hard disk Type: [ Auto ] installed at this Cylinder: [ 1024] connection. Heads: [ 255 ] Auto=autotypes hard Sectors: [ 63 ] Disk drive installed CHS Capacity 8422MB here. Maximum LBA Capacity: MB CD-ROM = a CD-ROM drive is installed here Multi-Sector Transfer: [ 16 Sectors] Smart Monitoring [ Disabled ] PIO Mode: [ 4 ] Ultra DMA Mode: [ Disabled ] F1 Help Select Item -/+ Change Values ESC Exit Select Menu Enter Select SubMenu F9 Setup Defaults F10 Previous Values Rys. 12. Menu Primary Master. Type Opcja ta pozwala na wybór sposobu wprowadzania parametrów dysku twardego zainstalowanego w notebooku: automatyczne (opcja Auto) bądź ręczne (opcja User). Po wybraniu opcji Auto system automatycznie odnajdzie parametry dysku. Po wybraniu opcji User należy ręcznie wprowadzić poszczególne parametry: 33

34 Cylinders, Heads, Sectors. Parametry te znajdować się powinny w dokumentacji dostarczanej z wraz z dyskiem, lub też wypisane są na samym dysku. Jeżeli w komputerze nie ma zainstalowanego dysku twardego, w polu tym wybrać należy opcję None. Cylinders W polu typ podawana jest liczba cylindrów dysku twardego. W przypadku automatycznej detekcji dysku, nie ma potrzeby zmiany wartości zapisanej w tym polu. W celu zmiany wartości tego pola, w polu Type wybrana musi być opcja User. Heads W polu typ wprowadzany jest parametr określający liczbę głowic pisząco / czytających danego dysku twardego. Zasady wprowadzania wartości do tego pola są identyczne jak dla parametru Cylinders. Sectors W polu tym konfigurowana jest liczba sektorów na ścieżce dla danego dysku twardego. Zasady wprowadzania wartości do tego pola są identyczne jak dla parametru Cylinders CHS Capacity W polu tym przedstawiana jest pojemność CHS zainstalowanego napędu obliczana automatycznie przez BIOS. Maximum LBA Capacity W polu tym przedstawiana jest maksymalna pojemność zainstalowanego napędu obliczana automatycznie z wprowadzonych parametrów. Multi-Sector Transfer ( Opcja ta automatycznie ustawiana jest na najwyższą dopuszczalną ilość sektorów na blok. Pole to może być także konfigurowane ręcznie. W celu zmiany wartości tego pola, w polu Type wybrana musi być opcja User. Opcje konfiguracyjne tego pola to: Disabled 2 Sectors 4 Sectors 8 Sectors 16 Sectors 32 Sectors Maximum (wartość domyślna) PIO Mode Uaktywnienie tej opcji powoduje przyspieszenie komunikacji pomiędzy procesorem a kontrolerem IDE. 34

35 Opcjami konfiguracyjnymi są : (wartość domyślna) Ręczne zmiany możliwe są tylko wtedy, gdy w polu Type wybrana jest opcja User. Ultra DMA Mode Opcja ta pozwala na uaktywnienie trybu Ultra DMA. Ręczne zmiany w tym polu możliwe są tylko wtedy, gdy w polu Type wybrana jest opcja User. Opcje konfiguracyjne tego pola to: (wartość domyślna) Disabled Po skonfigurowaniu wszystkich pól menu Primary Master, nacisnąć należy klawisz Esc, celem przejścia do menu głównego. Primary Slave Pole to wykorzystywane jest do konfiguracji urządzenia zainstalowanego w notebooku, takiego jak CD-ROM lub DVD-ROM. Dokonuje się tego poprzez podświetlenie pola IDE Primary Slave i naciśnięcie klawisza <Enter>. Na ekranie pojawia się wtedy menu niższego (patrz Rys.13). Main Primary Slave [TOSHIBA DVD-ROM SD-C2502] Item Specific Help User=you enter parameters of hard disk Type: [ Auto ] PIO Mode32 [ 4 ] installed at this Ultra DMA Mode: [ 2 ] connection. Auto=autotypes hard disk drive installed here. F1 Help Select Item -/+ Change Values ESC Exit Select Menu Enter Select SubMenu Rys. 13. Menu Primary Slave. F9 Setup Defaults F10 Previous Values Pola i opcje w menu Primary Slave są identyczne jak w menu Primary Master. 35

36 Installed Memory W polu tym wyświetlana jest ilość pamięci typu extended zarejestrowanej przez system w trakcie uruchamiania. (w polu tym nie można dokonywać żadnych zmian - pełni ono jedynie funkcję informacyjną). Video RAM Size Pole to pozwala na przypisanie odpowiedniej ilości pamięci operacyjnej do zainstalowanej na płycie głównej karty graficznej. Oznacza to, że chip graficzny nie posiada własnej pamięci video ale pożycza pewną ilość pamięci z pamięci operacyjnej. Zwiększenie ilości pamięci przypisanej grafice pozwala na zwiększenie wydajności systemu graficznego. Opcje konfiguracyjne tego pola to: 8 MB 16 MB (wartość domyślna) 32 MB 4.3. Menu zaawansowane. Po wybraniu z listwy górnej w menu głównym opcji Advanced na ekranie wyświetlane jest menu zaawansowane ( Advanced ) (patrz rys. 14). Poniżej omówiono szczegółowo znaczenie każdego pola. Main Advanced Security Power Savings Boot Exit Item Specific Help I/O Device Configuration LCD Expansion [ Enabled ] Internal Pointing Device: [ Enabled ] Processor Serial Numer [ Enabled ] Quick Power On Self Test [ Enabled ] PC Beep Sound Volume [ Medium ] CD/DVD-ROM Resuming Wait [ Disabled ] TV Type select: [ US NTSC ] F1 Help Select Item -/+ Change Values ESC Exit Select Menu Enter Select SubMenu <Enter> to go to the sub-menu F9 Setup Defaults F10 Previous Values Rys. 14. Menu zaawansowane. I/O Device Configuration Pole to wykorzystywane jest do konfiguracji portów komunikacyjnych I/O. Dokonuje się tego poprzez podświetlenie pola IDE Primary Slave i naciśnięcie klawisza <Enter>. Na ekranie pojawia się wtedy menu niższego (patrz rys. 15). Advanced I/O Device Configuration Onboard Parallel port : [ 378H/IRQ7 ] 36 Item Specific Help <Enter> to select the I/O address & IRQ for

37 Parallel port Mode: [ ECP] ECP DMA Select: [3] F1 Help Select Item -/+ Change Values ESC Exit Select Menu Enter Select SubMenu Infrared F9 Setup Defaults F10 Previous Values Rys. 15. Menu I/O Device Configuration. Onboard Parallel Port Pole to pozwala na skonfigurowanie portu równoległego zainstalowanego w notebooku. Dopuszczalne są następujące opcje konfiguracyjne: Disabled 378H/IRQ7 278H/IRQ5 (wartość domyślna) Parallel Port Mode Pole to pozwala na konfiguracje sposobu transmisji portu równoległego. Opcje konfiguracyjne są następujące: Normal Bi-dir ECP (wartość domyślna) EPP ECP DMA Select Pole to pozwala na konfigurację kanału DMA dla wybranego trybu ECP. Dopuszczalne są następujące opcje konfiguracyjne: 1 3 (wartość domyślna) LCD Expansion Przy pracy w DOS-ie lub w aplikacjach DOS-a pod systemem Windows, obraz na ekranie może nie wypełniać całego ekranu. Aby rozciągnąć obraz w takiej sytacji na cały ekran, parametr ten ustawić należy na Enabled. Może to spowodować, że obraz jest nieco rozmazany. Dopuszczalne są następujące opcje konfiguracyjne: Disabled Enabled (wartość domyślna) Internal Pointing Device Pole to pozwala na załączenie lub odłączenie zainstalowanego w notebooku urządzenia wskazującego (touchpada). Wykorzystuje się je wtedy, gdy do portu PS/2 przyłącza się zewnętrzne urządzenie wskazujące. Dostępnymi opcjami są: Enabled (wartość domyślna) Disabled 37