RAPORT Z BADANIA ILOŚCIOWEGO NA GRUPIE GIMNAZJALISTÓW

Transkrypt

1 RAPORT Z BADANIA ILOŚCIOWEGO NA GRUPIE GIMNAZJALISTÓW Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego

2 Spis treści Wprowadzenie Charakterystyka próby Plany na przyszłość Przyszły zawód Wybór szkoły Opinie gimnazjalistów na temat kształcenia zawodowego Logistyka Ocena wiedzy gimnazjalistów na temat logistyki Ocena zainteresowania kształceniem zawodowym w zawodach związanych z logistyką wśród uczniów i uczennic gimnazjów Atrakcyjności kształcenia zawodowego...46 Podsumowanie...61

3 Wprowadzenie Poniższy raport stanowi część projektu współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Działanie 9.2. Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego. Celem ogólnym projektu jest dostosowanie oferty szkolnictwa zawodowego w województwie łódzkim do potrzeb regionalnego rynku pracy w branży logistycznej poprzez przeprowadzenie kompleksowych badań, analiz i prognoz oraz opracowanie rekomendacji i Ramowego Programu Rozwojowego. W ostatnich latach coraz częściej zauważa się zjawisko rozdźwięku pomiędzy ofertą edukacji zawodowej, a zapotrzebowaniem pracodawców. System edukacyjny nie zawsze nadąża za dynamicznymi zmianami na rynku pracy. Niedopasowanie systemu edukacji zawodowej w regionie łódzkim skutkuje niedoborem specjalistów w kluczowych dla rozwoju gospodarczego dziedzinach, takich jak interesująca z punktu widzenia projektu, branża logistyczna. Region łódzki ze względu na swoje położenie stanowi atrakcyjne miejsce lokalizacyjne dla firm związanych z branżą TSL (transport logistyka spedycja) jednak aby mogły się one rozwijać niezbędne jest zapewnienie dostępu do wykwalifikowanej kadry. System edukacyjny nie zawsze nadąża za dynamicznymi zmianami na rynku pracy, co skutkuje niedoborem specjalistów. W szkołach zawodowych w regionie łódzkim kształcenie zawodowe z zakresu logistyki prowadzone jest w niewielkim zakresie. Z raportu Edukacja i wychowanie w roku szkolnym 2008/2009 (WUS w Łodzi) wynika, że kształcenie w zawodach logistyk i spedytor prowadzone jest tylko w technikach. W klasach o tym profilu w analizowanym roku szkolnym uczyło się 1757 osób, co stanowi zaledwie 5,8% wszystkich uczniów techników. W przytaczanym raporcie w zestawieniu dotyczącym zasadniczych szkół zawodowych jedyny wymieniony profil kształcenia związany z logistyką to kierowcy i operatorzy pojazdów, jednak w analizowanym roku szkolnym nie było uczniów kształcących się w tym zawodzie. Tymczasem szkoły zawodowe mogłyby przygotowywać pracowników branży logistycznej na takie stanowiska jak: magazynier, pakowacz, kierowca, zwłaszcza, że znajdują się ona

4 na liście zawodów deficytowych w województwie łódzkim. Zasadne jest zatem podejmowanie działań, które mają na celu dostosowanie oferty szkół zawodowych do zapotrzebowania rynku w branży logistycznej na wykwalifikowanych pracowników. Takie działania podejmowane są w ramach projektu Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego, którego jednym z elementów jest poniższy raport. Głównym celem przeprowadzonego w ramach projektu badania gimnazjalistów była ocena stopnia zainteresowania kształceniem zawodowym z zakresu logistyki wśród uczniów ostatnich klas gimnazjów oraz próba odnalezienia czynników wpływających na zainteresowanie kształceniem zawodowym wśród młodzieży kończącej szkołę gimnazjalną. Cele szczegółowe badania sformułowano następująco: 1. Charakterystyka uczniów III klas gimnazjów, ich planów na przyszłość oraz opinii na temat kształcenia zawodowego. 2. Ocena zainteresowania kształceniem zawodowym w zawodach związanych z logistyką wśród uczniów i uczennic gimnazjów. 3. Ocena wiedzy gimnazjalistów na temat logistyki. 4. Podniesienie wiedzy na temat sposobów zwiększania atrakcyjności kształcenia zawodowego, w szczególności wśród kobiet.

5 Kluczowe pojęcia stosowane w niniejszym raporcie zdefiniowano następująco: Logistyka metoda zarządzania całym łańcuchem dostaw w przedsiębiorstwie i między przedsiębiorstwami rozumiana jako planowanie, wdrażanie i kontrola przepływu produktów, tzn. towarów i usług, wraz z przepływem informacji i finansów, od jego oryginalnego źródła, poprzez wszystkie formy pośrednie, aż do ostatecznego klienta. Firmy działające w branży logistycznej firmy skatalogowane w sekcji H PKD 2007: transport i gospodarka magazynowa, transport lądowy oraz transport rurociągowy, transport wodny, transport lotniczy, magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport oraz działalność pocztowa i kurierska zarejestrowane w bazie REGON na terenie województwa łódzkiego. Gimnazjaliści w tym badaniu termin ten stosowany będzie zamiennie z uczniami III, czyli ostatnich klas gimnazjów, ponieważ tylko oni zostali poddani badaniu. Szkoła zawodowa instytucja oświatowo-wychowawcza umożliwiająca młodzieży zdobycie kwalifikacji zawodowych wraz z elementami wykształcenia ogólnego. Badanie dotyczyć będzie następujących szkół zawodowych: zasadnicza szkoła zawodowa, technikum, liceum profilowane oraz szkoła policealna.

6 1. Charakterystyka próby W badaniu wzięło udział łącznie 2500 uczniów ostatnich, trzecich klas gimnazjów z sześćdziesięciu szkół mieszczących się w województwie łódzkim. Próbę dobrano warstwowo (według szkół), a kryterium poszczególnych warstw stanowiła lokalizacja szkoły. Przebadano 60 szkół z województwa łódzkiego w podziale na gimnazja mieszczące się w miastach (60%) i na wsi (40%). Proporcje te odzwierciedlają populację generalną, według danych WUS w Łodzi. Badaniem były objęte wszystkie klasy III z wylosowanej szkoły i wszyscy obecni w dniu badania uczniowie oraz uczennice, których rodzice wyrazili zgodę na wzięcie udziału dziecka w badaniu (ankieter wcześniej rozdawał uczniom formularze zgody). Wykres 1. Rozkład próby według płci (N=2500) 47% kobieta 53% mężczyzna Nieco ponad połowę badanej grupy stanowiły dziewczęta 53%, wobec 47,5% chłopców.

7 Wykres 2. Rozkład próby wg wieku (N=2500) 6% 2% 15 lat i mniej 16 lat powyżej 16 lat 92% Większość badanych gimnazjalistów to osoby urodzone w 1995 roku, mające obecnie 16 lat. Stanowiły one 92% badanej populacji. Osoby starsze, urodzone w 1994 roku lub wcześniej, stanowiły 6% badanej grupy. Są to respondenci, którzy z różnych przyczyn stracili rok lub więcej w stosunku do planowego cyklu kształcenia. Wśród badanych była też niewielka grupa (2%) uczniów w wieku 15 lat lub młodszych, urodzonych w 1996 roku lub, jak to miało miejsce w przypadku jednej osoby, w 1997 roku. Są to osoby, które wcześniej niż wymaga tego ustawa rozpoczęły kształcenie.

8 Wykres 3. Rozkład próby według miejsca zamieszkania (N=2500) 45,0 40,0 39,9 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 18,2 26,6 10,0 8,2 7,1 5,0,0 Wieś Miasto do 20 tys. mieszkaoców Miasto powyżej 20 tys tys. mieszkaoców Miasto powyżej 100 tys tys. mieszkaoców Miasto powyżej 500 tys. mieszkaoców Blisko 40% respondentów to mieszkańcy wsi natomiast pozostali badani uczniowie to mieszkańcy miast. W małych miastach - do 20 tysięcy mieszkańców, żyje 8,2% respondentów, natomiast w miastach powyżej 20 tysięcy do 100 tysięcy mieszkańców żyje 18,2% badanych uczniów. Dość duża grupa gimnazjalistów (7,1%) deklaruje zamieszkiwanie w mieście pomiędzy 100 tys. a 500 tysięcy mieszkańców, biorąc jednak pod uwagę fakt, że w województwie łódzkim nie ma miast o takiej wielkości jest to albo błąd respondentów (liczne badania wskazują, że badane osoby nie wiedzą jaka jest wielkość miejscowości w jakiej mieszkają) lub też respondent mieszka w tej wielkości miejscowości w innym województwie, a uczęszcza do szkoły na terenie województwa łódzkiego. Respondenci deklarujący zamieszkiwanie w miastach powyżej 500 tysięcy mieszkańców stanowili 26,6% wszystkich badanych. Są to najprawdopodobniej mieszkańcy Łodzi, gdyż na terenie województwa łódzkiego nie ma innych miast o takiej

9 wielkości. Wykres 4. Rozkład próby wg średniej ocen na koniec II klasy gimnazjum (N=2500) 1% 9% 8% 44% 38% poniżej 3 3 do 3,9 4 do 4,9 5 do 5,9 6 Powyższy wykres wskazuje na stosunkowo wysokie wyniki w nauce badanych respondentów. Ponad połowa gimnazjalistów uzyskała na koniec II klasy gimnazjum średnią 4 lub wyższą. Najliczniejszą grupę (44%) stanowiły osoby, które na koniec II klasy gimnazjum uzyskały średnią ocen pomiędzy 4 a 4,9. Średnią pomiędzy 5 a 5,9 uzyskało aż 9% badanych, natomiast 1% respondentów to osoby ze średnią 6. Druga, co do wielkości (38%), była grupa osób, których średnia wyniosła pomiędzy 3 a 3,9. Średnią poniżej 3 uzyskało zaledwie 8% badanych uczniów.

10 2. Plany na przyszłość 2.1 Przyszły zawód Jednym z celów badania było określenie panów jakie mają gimnazjaliści odnośnie swojej przyszłości. Uczniów zapytano o to, kim chcą zostać jak dorosną czyli jaki jest ich wymarzony zawód. Pytanie to miało wskazać kierunki w jakich obecna młodzież gimnazjalna chce się w rzeczywistości kształcić. Należy wziąć pod uwagę fakt, że chęci i pragnienia młodych ludzi nie zawsze mogą być zrealizowane o czym oni sami już często wiedzą. Istnieje wiele przeszkód na drodze do realizacji planów edukacyjnych dlatego analizując wyniki odpowiedzi należy wziąć pod uwagę fakt, że część respondentów dostrzegających problemy z realizacją marzeń o wybranym zawodzie zdążyła już zweryfikować swoje plany i wymarzony zawód jest już w rzeczywistości tym, który odpowiada realnym możliwościom badanego. Tabela 1. Kim chcesz zostać jak dorośniesz? (jaki jest twój wymarzony zawód)? ZAWÓD % informatyk 5,9 mechanik 4,7 lekarz 4,5 fryzjer 3,7 prawnik 3,6 policjant 3,5 architekt 3,0 dziennikarz 2,5 kucharz 2,4 wojskowy 2,2 psycholog 2,1 sportowiec 2,0

11 nauczyciel 1,9 budowlaniec 1,8 aktor 1,4 logistyk 1,4 ekonomista 1,3 weterynarz 1,3 farmaceuta 1,2 nie wiem, trudno powiedzieć 17,5 Tabela zawiera zestawienie zawodów na które wskazało 30 lub więcej respondentów. Dalsze analizy opierają się na powyższym zestawieniu. Szczegółowe zestawienie wszystkich wskazanych zawodów zostało umieszczone w zestawieniach tabelarycznych. Pytanie pokazało jak rozbieżne są oczekiwania nastolatków co do przyszłego zawodu. Z uwagi na dużą liczbę różnorodnych wskazań w tabeli przedstawiono tylko te zawody, które zostały wybrane przez co najmniej 30 respondentów. Na pierwszym miejscu pod względem ilości wskazań znalazł się informatyk (5,9%). Zawód ten chcą przede wszystkim wykonywać chłopcy, tylko 7% dziewcząt marzy aby w przyszłości zostać informatyczką. Na drugim miejscu znalazła się grupa uczniów marząca o wykonywaniu w przyszłości zawodu mechanika. W tej grupie również dominują chłopcy stanowili oni 96,3% osób wybierających ten zawód. Kolejne, trzecie miejsce pod względem liczby wskazań zajęła grupa respondentów marząca o pracy w zawodzie lekarza (4,5%). W tym przypadku większość stanowiły dziewczęta 62%. Marzą one też częściej o zawodzie fryzjera, który znalazł się na 4 miejscu w tabeli. 90% osób wskazujących na ten zawód to dziewczęta. Piąte miejsce w tabeli zajęła grupa osób pragnąca w przyszłości wykonywać zawód prawnika. Tu, podobnie jak w przypadku zawodu lekarza i fryzjera, przeważały dziewczęta. Stanowiły one 71% tej grupy. Na szóstym miejscu znalazł się zawód policjanta (3,5%), a na siódmym architekta (3%). Kolejnym pod względem częstości występowania wśród uczniów był zawód dziennikarza (2,5%), a dziesiąty w tabeli to zawód kucharza (2,45). Marzenia uczniów są bardzo różnorodne, a wybrane przez nich zawody wymagają różnego poziomu kwalifikacji, zainteresowań i pasji. Obok popularnych zawodów znaleźć można było również wiele unikatowych odpowiedzi takich

12 jak astronauta (jedna osoba), oceanograf (1 osoba) czy nanotechnolog (jedna osoba). Łącznie 32% osób wybierało mniej popularne zawody. Wyniki analizy pokazały, że ponad 17% pytanych uczniów nie ma sprecyzowanych marzeń odnośnie przyszłości i nie wymieniło żadnego zawodu jaki chcieliby w przyszłości wykonywać. Ocenie na ile realnie gimnazjaliści myślą o przyszłości i wymarzonym zawodzie miało służyć kolejne pytanie dotyczące łatwości z jaką można, ich zdaniem, uzyskać pracę w zawodzie, który sobie wybrali. Wykres 5. Czy łatwo będzie Ci znaleźć pracę w wybranym zawodzie? (N=2500) 50,0 45,0 40,0 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0,0 8,0 45,3 18,7 bardzo łatwo raczej łatwo raczej trudno bardzo trudno nie wiem/ trudno powiedzied 3,2 24,8 Łącznie ponad połowa badanych gimnazjalistów nie dostrzega większych problemów w znalezieniu pracy w wybranym zawodzie. Respondenci będący przekonani, że bardzo łatwo będzie im znaleźć pracę w wybranym zawodzie stanowili 8% natomiast ci, którzy uważają że raczej łatwo, stanowili 45% wszystkich badanych. Największymi optymistami były osoby pragnące zostać fryzjerami, kucharzami, budowlańcami i mechanikami. Co piąty gimnazjalista dostrzega problemy w znalezieniu pracy w wybranym zawodzie, blisko 19% uważa, że raczej trudno będzie im uzyskać pracę w wymarzonym zawodzie,

13 a 3% uważa, że zdobycie pracy w wymarzonym zawodzie będzie bardzo trudne. W grupie badanych dostrzegających trudności w znalezieniu pracy w wymarzonym zawodzie najwięcej było gimnazjalistów marzących o zawodzie aktora, dziennikarza, psychologa oraz prawnika. Co czwarty nie wie czy będzie mu łatwo czy trudno uzyskać pracę w wymarzonym zawodzie. Oznacza to, że decyzja o wyborze ścieżki edukacyjnej nie jest w przypadku tych osób dobrze przemyślana pod kątem przyszłej pracy czy zarobków. Respondenci są też wielokrotnie świadomi, że nie zawsze znajdą pracę w wymarzonym zawodzie w swojej okolicy. Wykres 6. Czy będziesz zmuszony wyjechać ze swojego miasta lub wsi aby podjąć pracę w wymarzonym zawodzie? (N=2500) 51% 49% Tak, będę musiał(a) wyjechad Nie, pracę w wymarzonym zawodzie znajdę w swojej okolicy Blisko połowa badanych uważa, że będzie zmuszona wyjechać aby znaleźć pracę w wymarzonym zawodzie, natomiast 51% gimnazjalistów jest zdania, że pracę w wymarzonym zawodzie znajdzie w swojej okolicy. Mieszkańcy wsi znacznie częściej niż ich koledzy z dużych miast deklarują konieczność opuszczenia rodzinnego miasta bądź

14 wsi w celu znalezienia pracy w wymarzonym zawodzie. Blisko 60% mieszkańców wsi ma taką świadomość, a tylko co czwarty mieszkaniec miasta powyżej 500 tysięcy mieszkańców uważa, że będzie musiał wyjechać aby otrzymać pracę w wymarzonym zawodzie. Ważną kwestią ze względu na postawione cele badania była wiedza na temat świadomości ograniczeń jakie uczniowie mogą napotkać na drodze do realizacji planów na przyszłość dlatego zapytano ich, czy widzą jakieś przeszkody w realizacji swoich planów zawodowych. Wykres 7. Czy dostrzegasz jakieś przeszkody w realizacji swoich planów zawodowych? (N=2500) moje niskie oceny 33% problemy ze znalezieniem pracy w wymarzonym zawodzie 18% sytuacja finansowa mojej rodziny 11% brak umiejętności, predyspozycji stan zdrowia brak szkoły o interesującym kierunku rodzice (opiekunowie) są przeciwni moim planom inne 5% 5% 4% 4% 2% nie dostrzegam żadnych przeszkód w realizacji swoich plan 40% % 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% Procenty nie sumują się do 100, gdyż badani mogli wskazad więcej niż 1 odpowiedź.

15 Podstawowym problemem jaki dostrzegają badani są osiągane przez nich wyniki w nauce. Co trzeci gimnazjalista uważa, że na drodze do realizacji marzeń o przyszłym zawodzie stanąć im mogą ich niskie oceny. 18% uczniów jest zdania, że mogą napotkać trudności w znalezieniu pracy w wymarzonym zawodzie, a 11% wskazało na sytuację finansową swojej rodziny jako na potencjalną przeszkodę w realizacji swoich planów odnośnie przyszłości zawodowej. Brak umiejętności lub predyspozycji został uznany za przeszkodę przez 5% badanych, a taki sam procent wskazań uzyskała odpowiedź dotycząca stanu zdrowia. Na brak szkoły o interesującym kierunku wskazało 4% badanych podobnie, jak na przyczynę związaną z rodzicami 4% badanych uczniów stwierdziło, że rodzice lub opiekunowie są przeciwni ich planom zawodowym. Żadnych przeszkód w realizacji swoich planów nie dostrzega aż 40% badanych uczniów. Gimnazjalistów zapytano również o to kiedy zamierzają zakończyć edukację i rozpocząć pracę zawodową.

16 Wykres 8. Kiedy chcesz rozpocząć pracę zawodową? (N=2500) 35,0 30,0 25,0 26,1 30,4 20,0 15,0 10,0 5,0 8,9 5,6 5,6 15,7 7,7,0 Ponad połowa badanych zamierza uzyskać wyższe wykształcenie: 16% planuje zdobyć tytuł licencjata, 30% pragnie ukończyć studia magisterskie, a 8% planuje uzyskać tytuł doktora. Co czwarty badany zamierza podjąć pracę zawodową już po ukończeniu technikum, a 9% po zakończeniu nauki w zasadniczej szkole zawodowej. Najmniejszą grupę stanowiły osoby planujące zakończenie edukacji na poziomie licealnym (6%) i policealnym (6%). Dziewczęta częściej niż chłopcy planują edukację na poziomie wyższym. Chłopcy znacznie częściej deklarują chęć podjęcia pracy zawodowej już po ukończeniu zasadniczej szkoły zawodowej (13% chłopców), lub technikum (32% chłopców). Są to też częściej mieszkańcy wsi niż miast. Pracę po ukończeniu zasadniczej

17 szkoły zawodowej zamierza podjąć 12% mieszkańców wsi, a tylko 6% osób żyjących w miastach liczących powyżej 500 tysięcy mieszkańców. Uczniowie III klas gimnazjów mają nadzieję na wysokie zarobki w przyszłości. Średnio badany gimnazjalista chciałby zarabiać zł. Kobiety chcą zarabiać o połowę mniej niż mężczyźni. Średnia oczekiwana miesięczna pensja w przypadku kobiet wynosi zł., a w przypadku mężczyzn zł. Dość duże rozbieżności istnieją też pomiędzy mieszkańcami wsi i miast. Osoby mieszkające na wsi pragną w przyszłości zarabiać średnio zł. a mieszkańcy miast powyżej 500 tys. mieszkańców zł. (wszystkie wartości średniej obliczono na podstawie danych z których wyłączono warności odstające). Wykres 9. Ile chciał(a)byś zarabiać miesięcznie na rękę jak dorośniesz i podejmiesz pracę w wybranym zawodzie? (N=2500) 30,0 25,0 21,4 22,6 23,9 20,0 15,0 11,8 13,2 10,0 7,1 5,0,0 do 1,9 tys. od 2 do 2,9 tys. od 3 do 3,9 tys. od 4 do 4,9 tys. od 5 do 5,9 tys. 6 tys. i więcej Najmniejszą grupę stanowili gimnazjaliści pragnący w przyszłości zarabiać do 1900 złoty miesięcznie netto (7%). Od 2 tysięcy do 2,9 tysięcy chciałby zarabiać co piąty badany uczeń, a 23% myśli o zarobkach rzędu 3 tysiące do 3,9 tysięcy. Od 4 do 4,9 chciałoby

18 zarabiać 12% badanych, a od 5 do 5,9 tysięcy 13% gimnazjalistów. Najliczniejszą grupę (24%) stanowili uczniowie, którzy chcieliby w przyszłości zarabiać 6 tysięcy netto lub więcej. 2.2 Wybór szkoły Wybór szkoły ponadgimnazjalnej to praktycznie pierwsza świadoma decyzja dotycząca procesu kształcenia jaką mogą podjąć młodzi ludzie. Jest to sytuacja w której po raz pierwszy uczniowie mogą zarówno wybrać typ szkoły jak i kierunek kształcenia. Dla ucznia jest to niejednokrotnie bardzo trudna decyzja, wybór szkoły obarczony jest dużą odpowiedzialnością ponieważ od niego zależy dalsza ścieżka kształcenia, a co za tym idzie, przyszłość gimnazjalisty. Wykres 10. Do jakiej szkoły zamierzasz iść po ukończeniu gimnazjum? (N=2500) 60,0 50,0 49,1 40,0 34,5 30,0 20,0 10,0 9,4 7,1,0 Zasadnicza szkoła zawodowa Technikum Liceum profilowane Liceum ogólnokształcące Blisko połowa badanych gimnazjalistów zamierza wybrać liceum ogólnokształcące jest

19 to zdecydowanie najpopularniejszy typ szkoły do jakiej zamierzają uczęszczać badani. Na drugim miejscu pod względem popularności znalazło się technikum ten rodzaj szkoły zamierza wybrać 34,5% badanych. W zasadniczej szkole zawodowej pragnie uczyć się 9% gimnazjalistów, natomiast najmniej liczną grupę stanowili uczniowie zamierzający uczęszczać do liceum profilowanego. Wykres 11. Do jakiej szkoły zamierzasz iść po ukończeniu gimnazjum? (N=2500) Liceum ogólnokształcące 37% 63% Liceum profilowane 39% 61% Technikum 58% 42% Zasadnicza szkoła zawodowa 67% 33% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% mężczyzna kobieta Powyższy wykres wyraźnie wskazuje, że mężczyźni znacznie częściej niż kobiety decydują się na kształcenie w zasadniczej szkole zawodowej i technikum niż kobiety. Stanowili oni 67% osób wybierających zasadniczą szkołę zawodową i 58% uczniów wybierających technikum. Liceum ogólnokształcące oraz liceum profilowane częściej wybierają kobiety. Stanowiły one 61% uczniów zdecydowanych na liceum profilowane

20 i 63% uczniów wybierających liceum ogólnokształcące. Analiza wielkości miejscowości w jakiej mieszkają respondenci również wykazała pewne różnice w wyborach dokonywanych przez uczniów III klas gimnazjów. Wykres 12. Do jakiej szkoły zamierzasz iść po ukończeniu gimnazjum? (N=2500) Liceum ogólnokształcące 34% 8% 27% 31% Liceum profilowane 42% 6% 26% 27% Technikum 44% 8% 25% 23% Zasadnicza szkoła zawodowa 53% 9% 21% 17% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Wieś Miasto od 20 do 500 tys. mieszkaoców Miasto do 20 tys. mieszkaoców Miasto powyżej 500 tys. mieszkaoców Zasadniczą szkołę zawodową wybierają przede wszystkim mieszkańcy wsi (53% osób wybierających ten typ szkoły). Zamierza do niej uczęszczać 9% mieszkańców miast do 20 tys. mieszkańców, co piąty mieszkaniec miast od 20 do 500 tys. oraz 17% mieszkańców dużych miast liczących powyżej 500 tys. mieszkańców. Mieszkańcy wsi chętnie wybierają również technikum (44% osób składających podanie do tego typu szkoły). Osoby wybierające technikum to w 8% mieszkańcy małych miast (do 20 tys. mieszkańców), w 23% mieszkańcy miast powyżej 500 tysięcy mieszkańców, a co piąty

21 uczeń wybierający ten typ szkoły żyje w mieście od 20 do 500 tysięcy mieszkańców. W przypadku liceum profilowanego zmniejsza się udział mieszkańców wsi (42%) i miast do 20 tys. mieszkańców (6%), a zwiększa procent mieszkańców miast od 20 do 500 tys. mieszkańców (26%) i tych pochodzących z największych miast (27%) powyżej 500 tys. mieszkańców. Wśród osób zamierzających uczęszczać do liceum ogólnokształcącego co trzecia to mieszkaniec wsi, 8% stanowią mieszkańcy małych miast (do 20 tys. mieszkańców), 27% mieszkańców miast pomiędzy 20 a 500 tys. mieszkańców i 31% mieszkańców miast powyżej 500 tysięcy mieszkańców. Wybór szkoły zależy również od zawodu jaki planują w przyszłości uprawiać młodzi ludzie. Poniższy wykres przedstawia analizę zawodów w podziale na typ wybranej szkoły i płeć respondentów. Rysunek zawiera te z wymienionych zawodów, do których wymagany jest różny poziom wykształcenia, a wykształcenie wyższe nie jest konieczne.

22 fryzjer mechan ik kucharz policjan t budowl aniec sportow iec aktor logistyk ekonom ista informa tyk Projekt Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego współfinansowany ze środków Unii Europejskiej Wykres 13. Typ szkoły a wymarzony zawód z podziałem na płeć (zawody które można uprawiać bez wykształcenia wyższego) kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zasadnicza szkoła zawodowa Technikum Liceum profilowane Liceum ogólnokształcące Okazuje się że osoby marzące o zawodzie aktora i policjanta w większości planują wybór liceum ogólnokształcącego, rzadziej myślą o technikum czy liceum profilowanym. Zawody, do wykonywania których część uczniów zamierza przygotowywać się w zasadniczej szkole zawodowej, to fryzjer, mechanik, kucharz, a w przypadku mężczyzn

23 lekarz prawnik architekt psycholog nauczyciel farmaceuta Projekt Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego współfinansowany ze środków Unii Europejskiej budowlaniec oraz sportowiec. W pozostałych przypadkach uczniowie pragną ukończyć szkołę na poziomie średnim. Ukończenie technikum okazało się najpopularniejsze w przypadku osób planujących wybrać zawód logistyka. Większość badanych uczniów i uczennic marzących o wykonywaniu tego zawodu wybrała technikum, a tylko niewielki procent liceum ogólnokształcące. W przypadku zawodu aktora, policjanta, sportowca oraz, tylko w przypadku kobiet - budowlańca, najpopularniejszym wyborem szkoły okazało się liceum ogólnokształcące. Wykres 14. Typ szkoły a wymarzony zawód z podziałem na płeć (zawody wymagające wykształcenia wyższego) kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zasadnicza szkoła zawodowa Technikum Liceum profilowane Liceum ogólnokształcące

24 Przedstawiony wykres pokazuje, że osoby planujące wykonywanie zawodów do uprawniana których konieczne jest ukończenie studiów wyższych w większości wybierają liceum ogólnokształcące. W przypadku zawodu architekta odnotowano największy procent osób planujących wybór innej szkoły choć nadal liceum ogólnokształcące jest dominującym typem szkoły. 37% chłopców marzących o zawodzie architekta pragnie podjąć kształcenie w technikum i 15% dziewcząt. Niewielki procent kobiet (4%) jest skłonny kształcić się w liceum profilowanym. Największe zainteresowanie liceum profilowanym odnotowano w przypadku zawodu nauczyciela 16% dziewcząt i co trzeci chłopiec marzący o tym zawodzie zamierza wybrać liceum profilowane. Podsumowując badania pokazały, że szkołę o profilu zawodowym bardziej skłonni są wybierać chłopcy niż dziewczęta. Skupiają się one na liceum ogólnokształcącym i planują podjęcie kształcenia na wyższej uczelni, pomimo że już kończąc gimnazjum są świadome wielu ograniczeń jakie mogą napotkać wybierając taką ścieżkę edukacyjną. Osoby pragnące wykonywać zawody wymagające wyższego wykształcenia w większości wybierają liceum ogólnokształcące (bez względu na płeć). Zasadnicza szkoła zawodowa najpopularniejsza jest wśród osób pragnących wykonywać w przyszłości zawód fryzjera i mechanika, natomiast technikum najchętniej wybierają osoby marzące o zawodzie logistyka, ekonomisty, kucharza i, w przypadku chłopców, informatyka. Liceum profilowane nie jest zbyt popularną szkołą, największe zainteresowanie wzbudziła wśród uczniów pragnących wykonywać w przyszłości zawód nauczyciela - myśli o tej szkole co trzeci chłopiec pragnący zostać nauczycielem i co czwarty przyszły policjant.

25 Wykres 15. Przyczyny wyboru typu szkoły ponadgimnazjalnej Dlaczego? N % chcę iść na studia ,1% wyższy poziom, ,7% lepsze przygotowanie jeszcze nie wiem co ,4% chcę robić matura ,4% moje 104 9,7% zainteresowania profile 72 6,7% równomierny 65 6,1% rozwój, rozwój przedmioty 62 5,8% potrzebne w dalszej nauce szkoła dostosowana 42 3,9% do moich umiejętności blisko 40 3,7% chcę się uczyć 34 3,2% dużo możliwości, 32 3,0% przyszłościowy nie ma innych szkół, 24 2,2% profili rodzice, rodzina 15 1,4% krótsze 13 1,2% Inne 58 4,4% Dlaczego? N % słabe oceny 62 27,2% moje zainteresowania 49 21,5% zawód, tytuł zawodowy 27 11,8% mało nauki 22 9,6% łatwo zdobyć pracę 13 5,7% inne 55 24,1% Liceum ogólnokształcące Zasadnicza szkoła zawodowa Liceum profilowane Technikum Dlaczego? N % moje zainteresowania 53 34,4% chcę iść na studia 26 16,9% profile 17 11,0% szkoła dostosowana do moich 11 7,1% umiejętności zawód, tytuł zawodowy 10 6,5% matura 10 6,5% inne 53 34,4% Dlaczego? N % zawód, tytuł zawodowy ,6% moje zainteresowania ,6% łatwo zdobyć pracę ,6% matura 94 12,7% szkoła dostosowana do 47 6,3% moich umiejętności zdobędę większą wiedzę 34 4,6% w zawodzie można pracować i dalej 33 4,4% się uczyć słabe oceny 24 3,2% profile 17 2,3% chcę iść na studia 15 2,0% nie chcę iść na studia 15 2,0% inne ,6%

26 Jak wynika z powyższego wykresu najczęściej uczniowie wybierają liceum ogólnokształcące ponieważ chcą iść na studia. Taka przyczyna została wskazana przez 33% osób wybierających ten typ szkoły. W przypadku technikum najczęściej wskazywaną odpowiedzią była chęć zdobycia zawodu, tytułu zawodowego (40% wskazań). Osoby wybierające liceum profilowane, jako najczęstszą przyczynę wskazywały swoje zainteresowania (34% wskazań). Osoby wybierające zasadniczą szkołę zawodową, zapytane dlaczego wybrały taki typ szkoły najczęściej wskazywały na swoje słabe oceny (27%) jako na przyczynę takiego wyboru. Badanych uczniów zapytano również czy wybrali się do szkoły w której zamierzają się uczyć po ukończeniu gimnazjum. Wykres 16. Czy poszedłeś zobaczyć jak wygląda szkoła do której chcesz iść po gimnazjum? (N=2500) 23% tak nie 77% Większość badanych uczniów (77%) odwiedziła szkołę do której zamierza uczęszczać po zakończeniu obecnego etapu edukacji. Niestety 23% gimnazjalistów nie wie jak

27 wygląda wybrana przez nich szkoła. 2.3 Opinie gimnazjalistów na temat kształcenia zawodowego Analizy pokazały, że nieco ponad połowa badanych uczniów zamierza wybrać jedną ze szkół zawodowych. Największym zainteresowaniem cieszą się technika, a najmniejszym licea profilowane. Ogólnie można uznać, że istnieje zainteresowanie szkolnictwem zawodowym, choć niestety zaobserwować można selekcję negatywną w przypadku tego typu szkół. Wykres 17. Czy warto wybrać szkołę zawodową? (N=2500) Ogółem 79% 21% Mężczyzna Kobieta 78% 79% 22% 21% Miasto powyżej 500 tys. mieszkaoców Miasto od 20 do 500 tys. mieszkaoców Miasto do 20 tys. mieszkaoców Wieś 74% 76% 80% 83% 26% 24% 20% 17% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% tak nie

28 Większość badanych uczniów uważa, że warto kształcić się w szkole zawodowej. Takie zdanie mają nieco częściej mężczyźni niż kobiety. Mieszkańcy wsi trochę częściej niż ich koledzy pochodzący z miast uważają, że warto wybrać szkołę zawodową. Powyższy wykres pokazuje, że im większe miasto tym częstsza jest zła opinia na temat kształcenia zawodowego. Co czwarty mieszkaniec Łodzi uważa, że nie warto wybierać szkoły zawodowej, podczas gdy wśród mieszkańców wsi z taką opinią zgodziło się 17% uczniów. Badanych uczniów zapytano też o ich prywatne opinie na temat różnego typu szkół. Odpowiedzi udzielali oni zaznaczając jedną z cyfr na pięciostopniowej skali na której 1 oznaczało, że zdecydowanie się nie zgadzają z przedstawioną opinią, a 5 że zdecydowanie się z nią zgadzają. Wykres 18. Niepotrzebne są żadne umiejętności jeśli idzie się do zasadniczej szkoły zawodowej. (N=2500) 35,0 30,0 25,0 25,8 31,1 20,0 17,3 15,0 13,3 12,5 10,0 5,0,0 zdecydowanie się nie zgadzam zdecydowanie się zgadzam Z opinią o braku przydatności umiejętności u młodzieży wybierającej zasadniczą szkołę zawodową zdecydowanie nie zgodziło się 17% badanych. Co czwarty raczej się nie zgodził, a 31% wybrało środkowy punkt skali. Z opinią o braku przydatności umiejętności

29 wśród osób wybierających zasadniczą szkołę zawodową łącznie zgodził się co czwarty badany. Wykres 19. Do pracy najlepiej przygotowuje zasadnicza szkoła zawodowa (N=2500) 35,0 30,0 25,0 20,0 23,5 20,3 30,3 15,0 13,4 12,6 10,0 5,0,0 1 zdecydowanie się nie zgadzam zdecydowanie się zgadzam Z opinią o tym, że do pracy najlepiej przygotowuje zasadnicza szkoła zawodowa zdecydowanie nie zgodziło się 23% badanych. Co piąty respondent raczej nie zgodził się z tym stwierdzeniem wybierając 2 na pięciostopniowej skali ocen. Blisko 13% badanych uczniów zdecydowanie zgadza się ze stwierdzeniem, że do pracy najlepiej przygotowuje zasadnicza szkoła zawodowa, a ocenę 4 wybrało 13% gimnazjalistów.

30 Wykres 20. Po skończeniu zasadniczej szkoły zawodowej ma się od razu zapewnioną pracę (N=2500) 35,0 30,0 31,4 25,0 23,1 20,0 15,0 11,6 17,9 16,0 10,0 5,0,0 1 zdecydowanie się nie zgadzam zdecydowanie się zgadzam Przekonanie o pewnej pracy po skończeniu szkoły zawodowej podziela 16% badanych. 23% uczniów wybrało 4 na pięciostopniowej skali, a więc można uznać, że raczej zgadzają się z opinią o tym, że po skończeniu szkoły zawodowej ma się zapewnioną pracę. Przeciwnego zdania było łącznie blisko 30% badanych - zdecydowanie się nie zgadza z opinią, że po skończeniu szkoły zawodowej ma się zapewnioną pracę 16% badanych, a 18% zaznaczyło 2 na pięciostopniowej skali co pozwala uznać, że raczej nie zgadzają się z taką opinią. 31% wybrało środkowy punkt na skali. Poniższy wykres przedstawia średnią z przedstawionych opinii na temat zasadniczych szkół zawodowych.

31 Wykres 21. Średnia ocen wyrażonych na skali od 1 (zdecydowanie się nie zgadzam) do 5 (zdecydowanie się zgadzam) o zasadniczej szkole zawodowej (N=2500) 3,5 3,0 2,5 2,9 2,7 3,2 3,1 2,9 2,5 2,0 1,5 1,0,5 mężczyźni kobiety,0 niepotrzebne są żadne umiejętności jeśli idzie się do zasadniczej szkoły zawodowej po skooczeniu zasadniczej szkoły zawodowej ma się zapewnioną pracę do pracy najlepiej przygotowuje zasadnicza szkoła zawodowa Wynik analizy pozwalają stwierdzić, że respondenci nie mają najlepszych ale taż mocno sprecyzowanych poglądów na temat zasadniczych szkół zawodowych. Uczniowie, niechętnie przyznają, że idąc do zasadniczej szkoły zawodowej należy posiadać jakieś umiejętności i również niechętnie zgadzają się z poglądem, że do pracy najlepiej przygotowuje zasadnicza szkoła zawodowa. Opinia taka uzyskała średnią 2,9 wśród mężczyzn i 2,5 wśród kobiet. W przypadku opinii, że po skończeniu zasadniczej szkoły zawodowej ma się zapewnioną pracę zdania były bardziej podzielone. Pogląd ten uzyskał wśród mężczyzn średnią 3,2 natomiast wśród kobiet 3,1. Kolejne opinie dotyczyły technikum. Podobnie jak w przypadku zasadniczych szkół zawodowych respondentów poproszono o wyrażenie swojego zdania za pomocą pięciostopniowej skali na której 1 oznaczało, że zdecydowanie nie zgadzają się

32 z przedstawioną opinią, a 5 że zdecydowanie się z nią zgadzają. Wykres 22. Technika są dla osób dobrych z matematyki (N=2500) 35,0 30,0 25,0 20,0 31,7 25,1 27,2 15,0 10,0 5,0 11,3 4,8,0 1 zdecydowanie się nie zgadzam zdecydowanie się zgadzam Z opinią, że technika są dla osób dobrych z matematyki nie zgodziła się łącznie ponad połowa badanych (57%). 32% zdecydowanie się nie zgadza ze stwierdzeniem, że technika są dla osób dobrych z matematyki, a co czwarty gimnazjalista wybrał ocenę 2 na pięciostopniowej skali. Łącznie z przedstawioną opinią zgodziło się 16% respondentów 5% uznało, że technika zdecydowanie są dla osób dobrych z matematyki, a 11% było zdania, że raczej są to szkoły dla osób dobrych z matematyki (ocena 4). Środkową wartość na skali wybrało 27% badanych. Podsumowując można stwierdzić, że technika nie są kojarzone ze szkołą, której uczniowie muszą wykazywać zdolności i zainteresowania matematyczne.

33 Wykres (N=2500) 23. Do studiów technicznych lepiej przygotowują technika niż licea 35,0 30,0 25,0 20,0 32,3 24,8 25,8 15,0 10,0 8,2 9,0 5,0,0 1 zdecydowanie się nie zgadzam zdecydowanie się zgadzam Z opinią, że technika lepiej przygotowują do studiów technicznych uczniowie zdecydowanie częściej byli skłonni się zgodzić niż z tą, dotyczącą zdolności matematycznych wymaganych od uczniów techników. Ponad połowa badanych uznała, że technika lepiej niż licea przygotowują do studiów technicznych 26% zdecydowanie zgodziła się z taką opinia, a co czwarty badany wybrał ocenę 4 na pięciostopniowej skali. Zdecydowanie nie zgodziło się z taką opinią 8% respondentów, a 9% raczej się nie zgodziło (ocena 2 na pięciostopniowej skali). Co trzeci gimnazjalista wybrał środkową oceną na przedstawionej skali, co oznacza, że nie potrafił określić, czy bardziej się zgadza, czy nie zgadza z przedstawioną opinią.

34 Wykres 24. Poziom nauczania przedmiotów ogólnych jest niższy w technikum niż w liceum ogólnokształcącym (N=2500) 35,0 30,0 31,1 25,0 23,1 20,0 15,0 14,6 13,4 17,7 10,0 5,0,0 1 zdecydowanie się nie zgadzam zdecydowanie się zgadzam Duża grupa badanych uczniów (40%) była skłonna zgodzić się z opinią o niższym poziomie nauczania przedmiotów ogólnych w technikum niż w liceum ogólnokształcącym. Blisko 18% badanych zdecydowanie zgodziło się z opinią, że poziom nauczania przedmiotów ogólnych jest niższy w technikum niż w liceum ogólnokształcącym, a 23% raczej było skłonnych zgodzić się z taką opinią. Przeciwnego zdania było łącznie 28% badanych. 15% zdecydowanie nie zgodziło się z opinią, że poziom nauczania przedmiotów ogólnych jest niższy w technikum niż w liceum, a 13% wybrała ocenę 2 na pięciostopniowej skali. Ocenę 3 wskazało 31% badanych nie potrafiących opowiedzieć się po żadnej ze stron.

35 Wykres 25. Wybór technikum to strata roku (N=2500) 60,0 50,0 50,2 40,0 30,0 20,0 20,0 16,5 10,0,0 1 zdecydowanie się nie zgadzam 6,8 6, zdecydowanie się zgadzam Połowa badanych uczniów zdecydowanie nie zgodziła się ze stwierdzeniem, że wybór technikum to strata roku, a co piąty badany raczej nie zgodził się z taką opinią. 16,5% badanych wybrało ocenę 3 na pięciostopniowej skali, co oznacza, że nie potrafili zdecydować czy zgadzają się z taką opinią, czy nie. Przekonanie, że wybór technikum to strata roku podzielało łącznie 13% badanych 7% raczej było skłonnych zgodzić się z takim zdaniem, a 6% zdecydowanie się z nim zgadzała.

36 Wykres 26. Technikum to nie jest szkoła dla kobiet (N=2500) 60,0 55,4 50,0 40,0 30,0 20,0 18,0 15,9 10,0,0 1 zdecydowanie się nie zgadzam 5,5 5, zdecydowanie się zgadzam Ponad połowa badanych gimnazjalistów zdecydowanie nie zgodziła się z opinią, że technikum to nie jest szkołą dla kobiet. 18% raczej się nie zgodziła z tym stwierdzeniem natomiast 16% wybrało środkowy punkt na skali. Łącznie 11% badanych było skłonnych zgodzić się ze stwierdzeniem, że technika to nie jest szkoła dla kobiet, 5,5% raczej zgodziła się z tą opinią, a 5% zdecydowanie się zgadzała z twierdzeniem, że technikum to nie jest szkoła dla kobiet. Podsumowując uczniowie nie wyrażają wprost negatywnych opinii na temat techników choć z analizy danych wynika, że traktują je jako gorszą alternatywę dla liceów ogólnokształcących. Są zdania, że poziom nauczania przedmiotów ogólnych jest niższy w technikum niż w liceum. Większość z nich nie podziela stereotypowych opinii odnośnie płci uczniów techników (że jest to raczej szkoła dla mężczyzn niż dla kobiet), ani też nie uważa, że nauka w tego typu szkole to strata roku. Zasadnicze szkoły zawodowe są postrzegane przez badanych jako szkoły dla uczniów z gorszymi wynikami w nauce, pragnących nauczyć się zawodu i szybko podjąć pracę.

37 3. Logistyka 3.1. Ocena wiedzy gimnazjalistów na temat logistyki Sukces w propagowaniu kształcenia w zakresie logistyki można jedynie osiągnąć w sytuacji, w której młodzież wie, czym ona jest i jakie zawody w jej ramach można uprawiać. Brak podstawowej wiedzy wyklucza z wyboru tę dziedzinę i pozbawia młodzież możliwości wyboru ścieżki kształcenia związanej z logistyką. Istnieją oczywiście zawody, które mieszczą się w zakresie działań związanych z logistyką, a do uprawiania których nie jest potrzebna wiedza z jej zakresu, jednak brak świadomości istniejących zależności może wpływać na zainteresowanie kształceniem się w odpowiednim kierunku. Badanych uczniów zapytano więc o poziom ich wiedzy z zakresu logistyki. Wykres 27. Czy wiesz co oznacza termin logistyka? 33% Co oznacza termin logistyka: % z wielokrotnych dostawa towarów, transport 26,9% zarządzanie transportem 12,9% planowanie transportu 8,5% logiczne myślenie, myślenie 8,3% planowanie 8,3% 67% zarządzanie 7,9% organizacja 7,3% magazynowanie 7,1% tak nie planowanie tras 6,2% planowanie pracy innych, kierowanie ludźmi 2,8% zaopatrzenie 1,7% matematyka 1,4% Tabela zawiera tylko odpowiedzi powyżej 10 wskazao

38 Wiedza na temat logistyki wśród uczniów III klas gimnazjów nie jest zbyt rozległa. Jak wynika z powyższego wykresu tylko co trzeci gimnazjalista zna znaczenie terminu logistyka. Oznacza to, że aż 67% badanych uczniów nie ma pojęcia czym jest logistyka. Być może znają oni ze słyszenia to określenie, pewne jest natomiast to, że nie potrafią oni powiedzieć, co ono oznacza. Grupa uczniów przyznających, że termin logistyka jest im znany, poproszona została o odpowiedź na pytanie, z czym im się on kojarzy. Najczęściej odpowiadali, że termin logistyka kojarzy im się z dostawą towarów i transportem. Takiego wyjaśnienia udzieliło 27% badanych gimnazjalistów z grupy, która deklarowała rozumienie znaczenia słowa logistyka. Drugim, co do częstości pojawiania się wyjaśnieniem tego słowa było zarządzeniem transportem, które uzyskało 13% wskazań. Kolejne wyjaśnienia to planowanie transportu, logiczne myślenie, myślenie i planowanie odpowiedzi te uzyskały po 8% wskazań. Gimnazjaliści tłumaczyli też termin logistyka za pomocą słowa zarządzanie (8%), organizacja (7%), magazynowanie (7%) i planowanie tras (6%). Uczniowie proszeni o wyjaśnienie terminu logistyka wskazywali też czasami na planowanie prac innych (3%), kierowanie ludźmi (2%) oraz na matematykę (1%) jako na wyjaśnienie znaczenia terminu logistyka. Zamieszczona powyżej tabela zawiera tylko najczęściej pojawiające się odpowiedzi (powyżej 10 wskazań). Większość wyjaśnień terminu logistyka była prawidłowa choć niewielki procent z nich błędnie tłumaczył to pojęcie. Szczegółową listę odpowiedzi zamieszczono w zestawieniach tabelarycznych. 3.2 Ocena zainteresowania kształceniem zawodowym w zawodach związanych z logistyką wśród uczniów i uczennic gimnazjów Jednym z celów przeprowadzonych badań była ocena zainteresowania kształceniem w zawodach związanych z logistyką. Jak podaje raport Poszukiwany pracownik w świetle ofert pracy publikowanych w prasie i Internecie tworzony przez Obserwatorium Rynku Pracy branża logistyczna jest 1 z 6, z których zgłaszanych jest najwięcej ofert pracy

39 w województwie łódzkim. Badania prowadzone w ramach projektu Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego miały dać odpowiedź na pytanie czy gimnazjaliści są skłonni kształcić się w zawodach związanych z logistyką i transportem. Jak pokazały analizy wśród uczniów III klas gimnazjów istnieje niewielka grupa osób marząca o zostaniu w przyszłości logistykiem. Łącznie deklarujących takie plany i marzenia było 1,4% badanych. Osoby, które na pytanie o wymarzony zawód wymieniały profesje związane z branżą logistyczną lub transportem stanowiły jeszcze mniejszy odsetek badanych. Kierowcą chciałoby zostać 16 badanych, a spedytorem 8 osób. Wynik przeprowadzonych badań wskazują jednocześnie na niski poziom wiedzy na temat logistyki dlatego poproszono respondentów o ocenę na ile skłonni byliby kształcić się w wybranych zawodach związanych z branżą logistyczną w sytuacji w której mieliby zapewnioną pracę w wyuczonym zawodzie. Wykres 28. Średnia z ocen wyrażonych na 5 stopniowej skali (1 oznaczało, że zdecydowanie nie chciał(a)by a 5 bardzo chciał(a)by) skłonności do kształcenia się w następujących zawodach związanych z logistyką: 4,0 3,5 3,0 2,8 2,8 2,5 2,1 2,2 2,3 2,0 1,8 1,5 1,0 pakowacz magazynier spedytor kurier logistyk kierowca Badanie pokazało, że młodzież gimnazjalna nie wykazuje wielkiego zainteresowania

40 kształceniem w zawodach związanych z logistyką. Żaden z wymienionych zawodów nie przekroczył średniej 3. Stosunkowo największym zainteresowaniem cieszył się zawód kierowcy i logistyka, najmniej chętni byli uczniowie do kształcenia się w zawodzie pakowacza. Szczegółowa analiza z uwzględnieniem płci respondentów wykazała nieco większe zainteresowanie zawodami związanymi z branżą logistyczną wśród mężczyzn niż wśród kobiet. Wykres 29. Chęć do kształcenia się w zawodzie kierowcy. Ocena na skali od 1 (zdecydowanie nie) do 5 (zdecydowanie tak). (N=2500) Kierowca mężczyźni kobiety Zawód kierowcy zdecydowanie częściej są skłonni wybrać chłopcy niż dziewczęta. Łącznie 54% z nich byłoby skłonnych kształcić się w tym zawodzie jeśli mieliby zapewnioną pracę po ukończeniu odpowiedniej szkoły zawodowej. W przypadku dziewcząt jest to 22%. Zdecydowanie nie chciałoby się kształcić w tym zawodzie 40% dziewcząt i tylko 16% chłopców.

41 Wykres 30. Chęć do kształcenia się w zawodzie logistyka. Ocena na skali od 1 (zdecydowanie nie) do 5 (zdecydowanie tak). (N=2500) Logistyk mężczyźni kobiety W przypadku zawodu logistyka różnice między kobietami i mężczyznami nie są tak znaczne jak w przypadku zawodu kierowcy. Łącznie 32% mężczyzn byłoby skłonnych kształcić się w tym zawodzie i 28% kobiet. Zarówno co czwarta kobieta jak i co czwarty mężczyzna zaznaczył 1 na pięciostopniowej skali, co oznacza, że zdecydowanie nie byliby skłonni kształcić się w zawodzie logistyka nawet w sytuacji w której mieliby zapewnioną pracę. Najczęściej (30% - mężczyźni, 29% - kobiety) młodzież wybierała ocenę ze środka skali wskazującą na średnią chęć kształcenia się w kierunku zawodu logistyka.

42 Wykres 31. Chęć do kształcenia się w zawodzie kuriera. Ocena na skali od 1 (zdecydowanie nie) do 5 (zdecydowanie tak). (N=2500) Kurier mężczyźni kobiety Zawód kuriera jest bardziej atrakcyjny dla mężczyzn niż dla kobiet. Zdecydowanie nie chciałoby się w nim kształcić 45% pytanych dziewcząt nawet w sytuacji w której miałyby zapewnioną pracę po ukończeniu odpowiedniej szkoły. Podobne zdanie wyraziło 27% pytanych chłopców. Odpowiedz 5 najwyższą na skali, zaznaczyło 11% chłopców uznając tym samym, że bardzo chcieliby kształcić się w zawodzie kuriera jeśli mieliby zapewnioną pracę po ukończeniu szkoły. Taką samą odpowiedź zaznaczyło zaledwie 2% dziewcząt.

43 Wykres 32. Chęć do kształcenia się w zawodzie spedytora. Ocena na skali od 1 (zdecydowanie nie) do 5 (zdecydowanie tak). (N=2500) Spedytor mężczyźni kobiety Spedytor okazał się jednym z najmniej popularnych zawodów wśród dziewcząt z województwa łódzkiego. Blisko połowa z nich zdecydowanie nie chciała by go wykonywać w sytuacji w której miałaby zapewnioną pracę po ukończeniu kształcenia. Zainteresowanie kształceniem w tym kierunku wykazała łącznie tylko 13% badanych kobiet. Wśród chłopców odnotowano większe zainteresowanie tym zawodem jednak nie było ono bardzo duże. Co piąty z nich byłby zainteresowany kształceniem w zawodzie spedytora jeśli miałby zapewnioną pracę po ukończeniu kształcenia. Zdecydowanie nie chciałoby uprawiać tego zawodu 30% badanych mężczyzn.

44 Wykres 33. Chęć do kształcenia się w zawodzie magazyniera. Ocena na skali od 1 (zdecydowanie nie) do 5 (zdecydowanie tak). (N=2500) Magazynier mężczyźni kobiety Zawód magazyniera byłby skłonny wykonywać co piąty pytany mężczyzna i tylko 9% kobiet. Połowa mężczyzn nie chciałaby go uprawiać (odpowiedzi 1 i 2 na pięciostopniowej skali) i aż ¾ kobiet. Nie jest to jednak najmniej popularny zawód związany z logistyką wśród badanej grupy gimnazjalistów. Najrzadziej chcieliby oni uprawiać zawód pakowacza.

45 Wykres 34. Chęć do kształcenia się w zawodzie pakowacza. Ocena na skali od 1 (zdecydowanie nie) do 5 (zdecydowanie tak). (N=2500) Pakowacz mężczyźni kobiety Tyko 7% kobiet i 12% mężczyzn byłoby skłonnych kształcić się w zawodzie pakowacza w sytuacji w której mieliby zapewnioną pracę. Zdecydowanie nie chciałoby uprawiać tego zawodu 59% kobiet i 49% mężczyzn. Co piąty mężczyzna i co piąta kobieta raczej nie zdecydowaliby się na kształcenie w tym kierunku. Był to zdecydowanie najmniej popularny zawód wśród badanych gimnazjalistów. Powyższe analizy wyraźnie wskazują na małą popularność zawodów związanych z logistyką wśród młodzieży gimnazjalnej. Wynika to przede wszystkim z małej wiedzy na temat logistyki i zawodów z nią związanych. Nazwy poszczególnych profesji kojarzone są z mało atrakcyjnymi posadami, a jak wskazują badania młodzież pragnie aby przyszła praca dała im możliwość samorozwoju i była zgodna z ich zainteresowaniami. Trudno jest jednak wymagać od gimnazjalistów aby wybierali zawody o których niewiele wiedzą, dlatego aby zachęcić młodzież do kształcenia się w zawodach związanych z branżą logistyczną trzeba propagować wiedzę na temat logistyki i transportu.

46 4. Atrakcyjności kształcenia zawodowego Obserwowaną tendencją w Polsce w ostatnich latach był wzrost zainteresowania kształceniem ogólnym przy jednoczesnym spadku zainteresowania kształceniem zawodowym zarówno na poziomie średnim jak i zasadniczym. Współfinansowany ze środków Unii Europejskiej projekt Kształcenie w logistyce i transporcie szansą województwa łódzkiego miał również na celu podniesienie wiedzy na temat zwiększania atrakcyjności kształcenia zawodowego. Ważne w tym kontekście jest poznanie odpowiedzi na pytanie, kto ma największy wpływ na decyzje jakie podejmują gimnazjaliści, gdyż osoby te, świadomie bądź nie, wpływają na sposób postrzegania szkolnictwa zawodowego wśród młodzieży. Wykres 35. Oceń na ile ważne jest dla Ciebie to co myślą inne osoby na temat szkoły, do której zamierzasz chodzić. Ocena na skali od 1 (opinia zupełnie nieważna) do 5 (opinia bardzo ważna). (N=2500) opinia rodziców/ opiekunów opinia innej osoby opinia starszych przyjaciół lub rodzeostwa opinia nauczycieli opinia doradcy zawodowego opinia pedagoga szkolnego opinia kolegów i koleżanek 3,8 3,5 3,5 3,2 3,5 3,2 3,2 2,9 3,2 3,0 2,8 2,6 2,8 2,7,0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 Kobiety Mężczyźni

47 Największe znaczenie dla młodych uczniów ma opinia rodziców lub opiekunów. Zarówno chłopcy jak i dziewczęta przyznali, że jest ona istotna średnia ocena 3,7, jednak dla dziewcząt opinia rodziców lub opiekunów jest bardziej istotna (średnia 3,8) niż dla chłopców (średnia 3,5). Na drugim miejscu znalazła się opinia innej osoby łącznie średnia ocena wyniosła 3,3. Mówiąc o innej osobie badani najczęściej mieli na myśli babcię lub dziadka, dziewczynę lub chłopaka oraz przyjaciela. Kolejna pod względem wysokości średniej jest opinia starszych przyjaciół lub rodzeństwa (średnia ocena 3,3) oraz opinia nauczycieli (średnia 3,1). Opinia doradcy zawodowego otrzymała średnią ocenę na poziomie 3,1, a opinia pedagoga szkolnego już tylko 2,7. Najniższą średnią ocenę na pięciostopniowej skali otrzymała opinia kolegów i koleżanek (2,7). Generalnie można stwierdzić, że opinie innych są nieco bardziej istotne dla kobiet niż dla mężczyzn. We wszystkich przypadkach średnia ocena wyrażona na pięciostopniowej skali była wyższa u dziewcząt niż u chłopców. Podsumowując najważniejsza dla młodzieży gimnazjalnej okazała się opinia ich rodziców lub opiekunów. Można zatem stwierdzić, że dobra opinia na temat kształcenia zawodowego wśród rodziców będzie skutkowała większym zainteresowaniem młodzieży tego typu kształceniem. Kolejną ważną kwestią mogącą mieć znaczny wpływ na wybór szkoły oraz sposób postrzegania poszczególnych placówek edukacyjnych (w tym zawodowych) jest oferta konkretnej szkoły. Badanych poproszono aby ocenili poszczególne aspekty związane z ofertą szkół ponadgimnazjalnych na pięciostopniowej skali gdzie 1 oznaczało, że dana cecha jest zupełnie nieważna a 5, że jest bardzo ważna.