WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA ( ) Przysługuje, gdy kodeks tak stanowi. strony/ uczestnicy postępowania będący ich adresatami

Transkrypt

1 oprac. Mateusz Popiel Przedmiot Przesłanki Podmioty uprawnione do wniesienia Przesłanki formalne/ treść/ wymagania Sposób wnoszenia Organ właściwy do rozpatrzenia/ rozstrzyga Termin Suspensywność ODWOŁANIE / Wniosek o ponowne rozpatrzenie Decyzja wydana w I instancji/ decyzja wydana w I instancji przez naczelny organ adm. państwowej (ministra, SKO) W razie braku możliwości wniesienia odwołania Strony, uczestnicy na prawach strony Ma wynikać, że strona nie jest zadowolona z decyzji, nie wymaga szczegółowego uzasadnienia Za pośrednictwem organu, który wydał decyzję do właściwego organu odwoławczego Organ administracji publicznej wyższego stopnia/ minister, SKO 14 dni - od doręczenia/ ogłoszenia 7 ni przesłanie decyzji przez organ Tak, chyba że - rygor natychmiastowej wykonalności ZAŻALENIE Postanowienia Przysługuje, gdy kodeks tak stanowi Strony/ podmioty na prawach strony/ uczestnicy postępowania będący ich adresatami Za pośrednictwem organu 7 dni od doręczenia/ ogłoszenia Nie, chyba że organ uzna za uzasadnione WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA ( ) 1.Propter falsa 2. Propter crimina 3. Iudex inhabilis 4. (bez winy) brak udziału strony w postępowaniu 5. Propter nova 6. Brak stanowiska innego organu 7.Odmienne rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego 8. Decyzja oparta o orzeczenie/ decyzje następnie uchylone 9. TK (1 miesiąc) 10. Zasada równego traktowania z UE Strona, prokurator, RPO, RPD, org. społ. Niezależnie czy była dopuszczona i uczestniczyła w zwykłym postępowaniu Wskazanie przyczyny wznowienia Do organu, który wydał w sprawie decyzję w I instancji (prokurator bezpośrednio do organu właściwego) Organ, który wydał decyzję w ostatniej instancji 1 miesiąc od dowiedzenia się o okolicznościach wznowienia TK utrata mocy obow. kwestionowanego aktu UE od uprawomocnienia się orzeczenia Pkt. 4 od dowiedzenia się o decyzji Termin: zawity (przekroczenie skutkuje odmową) - procesowy podlega przywróceniu Nie, chyba że okoliczności sprawy wskazują na prawdopodobieństwo uchylenia decyzji w wyniku STWIERDZENIE NIEWAŻNOŚCI ( ) 1. Naruszenie przepisów o właściwości 2. Brak podstawy prawnej/ rażące naruszenie prawa 3. Bis in idem/ res iudicata 4. Skierowana do osoby nie będącą stroną 5. Niewykonalność 6. W razie wykonania czyn zagrożony karą 7. Wada powodująca nieważność z mocy prawa Organ wyższego stopnia, (chyba że minister/sko ten organ) Nie, ale wstrzyma z urzędu lub na wniosek strony, jeżeli zachodzi prawdopodobieństwo, że jest ona

2 Autokontrola Kontrola formalna Natychmiastowe wykonanie Granice postępowania dowodowego Cofnięcie środka Forma rozstrzygnięcia Rozstrzygnięcie - podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy - zgodna z żądaniem wszystkich stron + Tak (wzgl. Dewolutywność): - odwołanie wniosły wszystkie strony (nie dot. podm. na prawach strony), lub - odwołanie wniosła jedna strona, a pozostałe wyraziły zgodę + Uwzględnienie (zasługuje odwołanie w całości na uwzględnienie): - uchyla/ zmienia zask. decyzję - brak uprawnień kasacyjnych - obowiązkowe uzasadnienie Postanowienie (ostateczne skarga): - niedopuszczalność odwołania - uchybienie terminowi Organ odwoławczy może wstrzymać uzasadnione przypadki Dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie + Możliwe, chyba że decyzja narusza - prawo - interes społeczny wznowienia Decyzja Postanowienie Decyzja Decyzja 1. Utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji 2. Uchylenie zaskarżonej decyzji - w c/c i orzeczeniu w tym zakresie co do istoty sprawy - i umorzeniu postępowania I instancji w c/c - i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia 3. Umorzenie postępowania odwoławczego Warto zauważyć, że organ odwoławczy nie może wydać decyzji: - Stwierdzającej nieważność decyzji organu I instancji 1. Utrzymujące w mocy zaskarżone postanowienie 2. Uchylające zaskarżone postanowienie - w c/c i orzekające w tym zakresie co do istoty (post. reformacyjne) - w całości i przekazujące kwestię do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji (kasacyjne) - i zobowiązujące organ I instancji do wydania postanowienia o określonej treści - i umarzające postępowanie w 1. Odmowa uchylenia decyzji 2. Uchylenie decyzji i wydanie nowej decyzji rozstrzygającą o istocie sprawy. 3. Stwierdzenia wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazania okol., z powodu których nie uchylił tej decyzji. dotknięta jedną z wad wymienionych w art Stwierdzenie nieważności 2. Odmowa stwierdzenia nieważności 3. Stwierdzająca wydania decyzji z naruszeniem prawa i wskazanie okol. wyłączających stw. Nieważności

3 Reformationis in peius Stan faktyczny i prawny Środek prawny przysługujący po rozstrzygnięciu Odpowiednie stosowanie Charakterytstyka - Wyłącznie uchylającej decyzję organu I instancji + chyba że rażąco narusza: - prawo - interes społeczny Z chwili orzekania (a nie orzeczenia organu I instancji) Skarga do sądu administracyjnego Przepisy dot. odwołań Suspensywnośc/ wzgl. Dewolutywność - podstawowy - generalny - środek renowacyjny ponowne rozstrzygniecie całości sprawy - zwyczajny środek zaskarżenia (prawny) Suspensywność. Niedewolutywność - zwyczajny środek prawny - organ sam sobie nie może przekazać sprawy do rozpoznania danej kwestii (kasacyjne) - Tylko uchylające (kasacyjne zwykłe) 3. Umarzające postępowanie zażaleniowe Przepisy dot. odwołań Środek prawny: Konkretny ściśle określone rozstrzygnięcie (odwołanie generalny) Uniwersalny Renowacyjny obowiązek organu ponownego i całościowego rozstrzygnięcia sprawy Środek zaskarżenia zwyczajny od rozstrzygnięć nieostatecznych Występowanie: postępowanie adm. ogólne, post. nadzwyczajne Istniejący w chwili orzekania Postanowienie o wznowieniu skarga do sądu Rozstrzygnięcie ws wznowienia (decyzja) odwołanie/ wniosek o ponowne rozpatrzenie / niesuspensywny - decyzja kasacyjna organu odwoławczego nie podlega wznowieniu - środek prawny wewnętrzny - nadzwyczajny środek zaskarżenia Odwołanie/ wniosek o ponowne rozpatrzenie - okreslenie przesłanek: a) enumeracja pozytywna (pkt. 1 i 2 in principio, pkt. 3-7) b) klauzula otwarta (2 rażące naruszenie prawa )

4 oprac. Mateusz Popiel Charakter środka zaskarżenia Podmiot legitymowany termin Wymogi formalne Przesłanki Zwyczajny / Wzgl. dewolutywny / (w.) niesuspensywny SKARGA ZAŻALENIE SKARGA KASACYJNA SKARGA O WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA Każdy kto ma w tym interes prawny / prok. / RPO / RPD / org. społ. / inny podm dni od doręczenia rozstrzygnięcia/ odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa - 60 dni wezwanie do usunięcia naruszenia prawa i brak odpowiedzi - 6 miesięcy prok. RPO/ RPD - jeżeli ustawa nie przewiduje skargi po wezwaniu w terminie 14 dni do usunięcia naruszenia prawa + wskazanie zask. Aktu + oznaczenie organu którego działania, bezczynności lun przewlekłego prowadzenia post. skarga dotyczy + określenie naruszenia Wyczerpanie środków zaskarżenia / wezwanie organu do usunięcia naruszenia prawa - Zwyczajny / - dewolutywny - niesuspensywny (komentarz) Strona/ prok./ RPO/ RPD 7 dni (od doręczenia post.) + wskazanie zaskarżonego postanowienia + wniosek o jego zmianę/ uchylenie + zwięzłe uzasadnienie (wskazanie uchybień) - Zwyczajny / - dewolutywny / - Suspensywny (wytrzymuje uprawomocnienie) Strona/ prok./ RPO / RPD Nadzwyczajny / niedewolutywny / w. Względnie Niesuspensywny (chyba ze wnioskodawcy grozi niepowetowana szkoda) dni 3 miesiące od dowiedzenia się przez stronę 3 miesiące od orzeczenia TK - termin procesowy, zawity podlega przywróceniu (max 5 lat, chyba że brak możności działania/ należytej reprezentacji - termin materialno prawny - nieprzywracalny) + oznaczenie zask. Orzeczenia ze wskazaniem czy jest zask, w cał. Czy w cz. + przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie + wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany + oznaczenie zask. orzeczenia jako wznowienie + podstawa wznowienia i uzasadnienie + żądanie o uchylenie lub zmianę zask. orzeczenia + okoliczności stwierdzające zachowanie terminu - istnienie orzeczenie sądu - prawomocność orzeczenia - orzeczenie kończy postępowanie w sprawie SKARGA O STWIERDZENIE NIEWAŻNOŚCI Nadzwyczajny / niedewolutywny (dew SN aw) Niesuspensywny Strona RPO, PG od orzeczeń WSA 2 lata (od uprawomocnienia się orzeczenia) + oznaczenie orzeczenia + podstawy skargi + uzasadnienie + wskazanie przepisu z którym orzeczenie jest niezgodne + uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody +wskazanie, że wzruszenie w inny sposób nie było możliwe, chyba że naruszenie - podst. zasad porządku prawnego - konstytucyjnych wolności lub praw człowieka + wniosek o stwierdzenie niezgodności z prawem

5 Przedmiot zaskarżenia Podstawy Sposób wnoszenia skargi Za pośrednictwem organu Postanowienia WSA (184), - postanowienia nie kończące postępowanie w sprawie - zarządzenia przewodniczącego ws.: pozostawienia pisma bez rozpoznania, zwrotu kosztów sądowych Do WSA (do sądu, który wydał zaskarżone post.) Wyrok lub postanowienie kończące postępowanie w sprawie 1. Naruszenie prawa materialnego przez jego błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie 2. Naruszenie przepisów postępowania jeżeli uchybienie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy - w szczególności powodujące nieważność (art. 183) Do sądu, który wydał zaskarżony wyrok lub post. Odpowiedź 7 dni do NSA 14 dni od doręczenia skargi kasacyjnej, do WSA. Termin ustawowy nie podlega przywróceniu Rozpoznanie i skład Autokontrola Granice / zakres rozpoznania Sąd (WSA) 3 osobowy W granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną NSA, posiedzenia niejawne 3 sędziów (chyba że przepis szczególny); Nieważność postępowania / zażalenie oczywiście uzasadnione NSA, rozprawa; 3 sędziów (chyba że posiedzenie niejawne i 1 sędzia: a) post. o odrzuceniu skargi b) skarga od post. WSA kończącego post. c) naruszenie przep. postępowania, a strona zrzekła się rozprawy, a inne w ciągu 14 dni nie zażądały rozprawy - brak autokontroli W granicach skargi kasacyjnej, ale z urzędu nieważność postępowania - strony mogą przytaczać nowe uzasadnienie podstaw Prawomocne orzeczenie 1. osoba nieuprawniona/ iudex inhabilis 2. brak zd. sąd./ proc./ należytej repr.; pozbawienie możności działania strony. 3. TK. 4. Rozstrzygnięcie org. międz. 5. Propter falsa/ uchylony wyrok karny. 6. Propter crimina. 7. propeter nova. 8. bis in idem Nieważność sąd, który wydał wyrok (gdy obu NSA) Inne który ostatnio orzekał Z przyczyn nieważności sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie (gdyby obu NSA) - pozostałe który ostatnio orzekał w sprawie Na rozprawie, 3 sedziów Na nowo w granicach jakie określa podstawa wznowienia (określone przez podstawę wznowienia) Prawomocne orzeczenie WSA Orzeczenia NSA rażące naruszenie norm prawa UE Naruszenie prawa materialnego lub przepisów postępowania, które spowodowały niezgodność orzeczenia z prawem, gdy przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda. Podstawą nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia faktów, ocena dowodów Sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie NSA, posiedzenie niejawne (chyba że ważne względy przemawiają za wyznaczeniem rozprawy) rozprawa 3 sędziów Granice zaskarżenia oraz w granicach podstaw skargi (285j)

6 Rozstrzygnięcie - Uwzględnienie skargi / oddalenie - Uwzgledniając na D/P: 1. Uchyla D/P w C/C jeżeli a) naruszenie prawa materialnego wpływ na wynik sprawy b) stw nieważność D/P w C/C c) stw. Wydanie D/P z naruszeniem prawa 146 uchyla akt, stwierdza bezsk. Czynności 147 stw. Nieważność uchwały / aktu w całości lub w części albo stwierdza że zostały wydane z naruszeniem prawa 148. uchyla akt nadzoru 149. zobowiązuje organ do dokonania czynności lub wydaniu w określonym terminie aktu 150. uchyla/ stw. Bezsk. aktu / czynności Przymus adw. radc. Zawieszenie Uzasadnienie 14 dni z urzędu. Oddalenie skargi: 7 dni wniosek + 14 dni uzasadnienie Inne cechy Środek zaskarżenia zewnętrzny organ kontrolny usytuowany poza strukturą organów administracyjnych Nadzwyczajny środek prawny samoistny Uwzględnienie zażalenia/ oddalenie zażalenia Przymus adw. radc. ws. odrzucenia skargi kasacyjnej Odpowiednie przepisy o skardze kasacyjnej środek odwoławczy kasacyjnych WYROK. Uwzględnienie: Oddala / uwzględnia: uchylenie zask. Orzeczenia w + zmienia zask. orz. / uchyla c./c i przekazania sprawy do zask orz: ponownego rozpoznania -odrzuca skargę / sadowi który wydał orzeczenie - umarza post. - uchyla wyrok w cz. niezaskarżonej jeżeli zachodzi nieważność postępowania - uchylenie orzeczenia i rozpoznanie skargi na podst. Stanu faktycznego przyjętego w zaskarżonym wyroku, gdy chodzi jedynie o naruszenie prawa materialnego Oddalenie skargi: nie ma usprawiedliwionych podstaw/ orzeczenie mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu Oddalenie skargi: WSA/ NSA; pos. Niejawne; braki formalne Postanowienie: Uchylenie orzeczenia i: odrzucenie skargi, gdy skarga ulegała odrzuceniu przed WSA / umorzenie postępowania gdy istniały podstawy do umorzenia postępowania przed WSA + Przym. Adw. Radc. gdy NSA właściwy do wznowienia/ brak przymusu przed WSA Zawieszenie na zgodny wniosek stron Z urzędu w terminie 30 dni Odpowiednie przepisy o postępowaniu przed WSA środek odwoławczy - char. restytucyjny Odpowiednie przepisy o postępowaniu przed sądem I instancji - oddalenie skarg brak podstaw do stwierdzenia niezgodności orzeczenia z prawem - uwzględnienie stwierdza, że orzeczenie jest niezgodne z prawem i określa zakres niezgodności Odpowiednie przepisy o skardze kasacyjnej

7 WZNOWIENIE (art. 145 KPA) 1. Propter falsa 2. Propter crimina 3. Iudex inhabilis 4. (bez winy) brak udziału strony w postępowaniu 5. Propter nova 6. Brak stanowiska innego organu 7. Odmienne rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego 8. Decyzja oparta o orzeczenie/ decyzje następnie uchylone 9. TK (1 miesiąc) 10. Zasada równego traktowania z UE NIEWAŻNOŚĆ decyzji (art. 156 KPA) 1. Naruszenie przepisów o właściwości 2. Brak podstawy prawnej/ rażące naruszenie prawa 3. Bis in idem/ res iudicata 4. Skierowana do osoby nie będącą stroną 5. Niewykonalność 6. W razie wykonania czyn zagrożony karą 7. Wada powodująca nieważność z mocy prawa Odwołanie (decyzja): 1. Utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji 2. Uchylenie zaskarżonej decyzji a. w całości lub w części i orzeczeniu w tym zakresie co do istoty sprawy b. i umorzeniu postępowania I instancji w całości lub w części c. i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia 3. Umorzenie postępowania odwoławczego 4. Warto zauważyć, że organ odwoławczy nie może wydać decyzji: o o Stwierdzającej nieważność decyzji organu I instancji Wyłącznie uchylającej decyzję organu I instancji Zażalenie (postanowienie) 1. Utrzymujące w mocy zaskarżone postanowienie 2. Uchylające zaskarżone postanowienie a. w całości lub w części i orzekające w tym zakresie co do istoty b. w całości i przekazujące kwestię do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji c. i zobowiązujące organ I instancji do wydania postanowienia o określonej treści d. i umarzające postępowanie w danej kwestii e. Tylko uchylające 3. Umarzające postępowanie zażaleniowe Wznowienie postępowania (decyzja): 1. Odmowa uchylenia decyzji 2. Uchylenie decyzji i wydanie nowej decyzji rozstrzygającą o istocie sprawy. 3. Stwierdzenia wydania zaskarżonej decyzji z naruszeniem prawa oraz wskazania okol., z powodu których nie uchylił tej decyzji. Stwierdzenie nieważności (decyzja): 1. Stwierdzenie nieważności 2. Odmowa stwierdzenia nieważności 3. Stwierdzająca wydania decyzji z naruszeniem prawa i wskazanie okol. wyłączających stw. nieważności Uwzględnienie skargi na Decyzję lub Postanowienie (art. 145 PSA) 1. UCHYLENIE D/P w C/C a. Naruszenie prawa materialnego wpływ na wynik sprawy b. Naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia c. Inne naruszenie przepisów postępowania jeżeli mogło mieć wpływ na wynik sprawy 2. Stwierdzenie NIEWAŻNOŚCI D/P w C/C art. 156 KPA lub inne 3. Stwierdzenie wydania D/P z naruszeniem prawa Podstawy SKARGI KASACYJNEJ (art. 174) 1. Naruszenie prawa materialnego przez jego błędną wykładnie / niewłaściwe zastosowanie 2. Naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy NIEWAŻNOŚC przed NSA 1. Niedopuszczalność drogi sądowej 2. Brak zdolności sądowej/ procesowej, powołania organu reprezentującego/ przedst. ustaw./ brak należytego umocowania pełnomocnika 3. Litis pendentio/ res iudicata 4. Zły skład sądu/ iudex inhabilis 5. Strona pozbawiona możliwości obrony swych praw 6. WSA orzekł w sprawie NSA WZNOWIENIE 1. Osoba nieuprawniona w składzie/ iudex inhabilis 2. Brak zdolności sądowej/ procesowej/ należytej reprezentacji; pozbawienie strony możności działania 3. TK orzekł o niezgodności aktu (3 miesiące) 4. Rozstrzygnięcie organu międzynarodowego 5. Propter falsa/ uchylony wyrok karny 6. Propter crimina 7. Propter nova 8. Bis in idem