OCHRONA MALIN PRZED CHOROBAMI

Transkrypt

1 OCHRONA MALIN PRZED CHOROBAMI Maliny owocujące na pędach tegorocznych Maliny tradycyjne owocujące na pędach dwuletnich

2 OCHRONA MALIN Maliny owocujące na pędach tegorocznych, późnym latem i jesienią (np. Polka, Polana, Poranna Rosa, Pokusa, Bristol) wymagają mniejszej liczby zabiegów. Ze względu na późne kwitnienie, wyrastające pędy są w znacznie mniejszym stopniu porażane przez grzyby powodujące zamieranie pędów. Największym problem jest szara pleśń na owocach i rdza maliny.

3 OCHRONA MALIN Maliny tradycyjne, letnie, owocujące na pędach dwuletnich ich najgroźniejszą chorobą, która wymaga corocznego zwalczania jest zamieranie pędów maliny. Wywołują ją dwa czynniki chorobotwórcze: Didymella applanata (przypąkowe zamieranie pędów) i Leptosphaeria coniothyrium (zamieranie podstawy pędów). Pędy mogą zamierać jednak także w wyniku infekcji powodowanych przez inne patogeny np. Botrytis cinerea oraz grzyby z rodzaju Fusarium spp. występujące na korzeniach i szyjce korzeniowej. Nekroza przypąkowa

4 ZAMIERANIE PĘDÓW MALIN Źródło infekcji: Grzyby, sprawcy zamierania pędów malin, zimują na porażonych organach roślin zarówno w stadium konidialnym, jak i workowym. Wysiewy zarodników następują w okresach wilgotnej pogody. Zakażanie pędów trwa przez cały okres wegetacji.

5 ZWALCZANIE ZAMIERANIA PĘDÓW MALINY Zwalczanie zamierania pędów maliny jest trudne i wymaga łącznego stosowania zabiegów agrotechnicznych i chemicznych. Należy więc: zakładać plantacje ze zdrowego materiału szkółkarskiego prowadzić krzewy przy drutach, dokładnie odchwaszczać plantacje, usuwać nadmiar młodych pędów zagęszczających rzędy, w celu lepszego przewietrzania plantacji, zaraz po zbiorze usuwać z plantacji pędy, które owocowały, gdyż stanowią one źródło infekcji dla pędów młodych stosować racjonalne nawożenie, zwłaszcza azotowe.

6 ZWALCZANIE ZAMIERANIA PĘDÓW MALINY W ochronie chemicznej konieczne jest wykonywanie zabiegów zapobiegawczych. Jeśli usuwa się pędy w maju, to pierwsze zabiegi można wykonać dopiero na początku kwitnienia. Usuwanie wszystkich młodych pędów wpływa bardzo korzystnie na zdrowotność krzewów, gdyż te wyrastające później nie są tak podatne na zakażenie przez wysiewające się zarodniki workowe. Należy jednak pamiętać o tym, że młode pędy można usuwać tylko na plantacjach znajdujących się w dobrej kondycji, na żyznych glebach. Fungicydy stosowane do ochrony malin przed szarą pleśnią, chronią jednocześnie przed zamieraniem pędów maliny.

7 SZARA PLEŚŃ O występowaniu i nasileniu szarej pleśni w dużej mierze decydują warunki pogodowe. Zarodniki grzyba mogą kiełkować tylko w obecności wody, a optymalna temperatura do infekcji tkanek roślinnych wynosi C. W tak sprzyjających warunkach, porażeniu może ulec 20-50% owoców, w zależności od intensywności prowadzonej ochrony chemicznej.

8 SZARA PLEŚŃ (Botritis cinerea) Źródło infekcji: Infekcji pierwotnych i wtórnych dokonują zarodniki konidialne rozwijające się masowo na porażonych organach roślinnych.

9 SZARA PLEŚŃ Objawy: Porażone kwiaty obumierają i zasychają, owoce gniją i pokrywają się pleśnią, a na dolnych częściach pędów powstają rozległe nekrozy.

10 SZARA PLEŚŃ Objawy: Na chorych pędach, w różnych miejscach widoczne są jasnobrązowe, rozległe plamy. Porażone pędy słabo rosną i są podatne na przemarzanie. W okresie zimy porażona tkanka przebarwia się na kolor szary i tworzą się na niej charakterystyczne tarczki, będące przetrwalnikami grzyba. Stanowią one cechę rozpoznawczą choroby na drugorocznych pędach.

11 SZARA PLEŚŃ - zwalczanie Zasady zwalczania: Zwalczanie szarej pleśni malin jest trudne. Plantacja powinna być prowadzona przy drutach, niezagęszczona i dokładnie oczyszczana ze starych pędów, po zakończeniu zbiorów owoców. Zwalczanie szarej pleśni prowadzi się jednocześnie ze zwalczaniem zamierania pędów malin. Właściwa ochrona przeciwko szarej pleśni rozpoczyna się od początku kwitnienia. Zabiegi należy wykonywać co 7 dni. W lata z dużą ilością opadów w okresie dojrzewania owoców wskazane jest wykonanie zabiegu przed zbiorem z zachowaniem okresu karencji.

12 SZARA PLEŚŃ Szczególnie podatne na infekcje są odmiany letnie maliny, owocujące na pędach dwuletnich Malling Seedling i Malling Promise, nieco większą odporność wykazują Malling Rewel, Canby, Meeker i Beskid. Odmiany owocujące na pędach jednorocznych, Polana, Polka, Pokusa oraz Poranna Rosa charakteryzują się mniejszą podatnością, ale w ostatnich latach, przy dość intensywnych opadach deszczu szczególnie w drugiej części sezonu, owoce tych odmian także były silnie porażane.

13 Środki ochrony roślin aktualnie zarejestrowane do zwalczania chorób MALINY

14 fungicyd grupa chemiczna substancja aktywna Rovral AquaFlo 500 SC dikarboksymidy iprodion Mythos 300 SC anilinopirimidyny pirymetanil Switch 62,5 WG anilidopirymidyny+fenylopirole cyprodinil+fludioksonil Sadoplon 75 WP ditiokarbaminiany tiuram Signum 33 WG strobiluryny+anilidy piraklostrobina+boskalid Teldor 500 SC hydroksyanilidy fenheksamid Polyversum WP preparat biologiczny grzyb Pythium oligandrum Na malinach: zmniejszono dawkę fungicydu Sadoplon 75 WG do 3,0 kg/ha i wydłużono okres karencji do 28 dni. dla fungicydu Mythos 300 SC skrócono okres karencji do 3 dni Wprowadzono preparat biologiczny Polyversum WP

15 RDZA MALINY

16 RDZA MALINY Pierwsze objawy rdzy widoczne są wiosną (maj/czerwiec) na górnej powierzchni liści w postaci żółtopomarańczowych kupek, które są skupieniami ogników (ecjów) rdzy wypełnionych ecjosporami. Ecja mogą być widoczne także na kwiatostanach i działkach kielicha.

17 RDZA MALINY W późniejszym okresie (lipiec), na dolnej stronie liści tworzą się pomarańczowordzawe kupki stadium rdzawnikowego (uredinia), które stopniowo ciemnieją i w ich miejsce powstają czarne telia. Silnie porażone pędy owoconośne malin mogą się wyłamywać lub zasychać w następnym sezonie wegetacyjnym. Skutecznym zabiegiem ograniczającym źródło infekcji jest wycinanie i usuwanie pędów z oznakami choroby. Niestety w naszym kraju nie ma żadnych preparatów zarejestrowanych na malinie do zwalczania tej choroby.

18 ZGNILIZNA KORZENI MALINY- Phytophthora fragariae var. rubi Objawy obserwuje się najczęściej na młodych pędach, które szybko więdną i zamierają, tworząc pastoralne zagięcie.

19 ZGNILIZNA KORZENI MALINY Brak jest odrostów w miedzyrzędziach. Owoce są drobne i często jeszcze przed zbiorami zasychają. Liście żółkną, więdną i zwijają się ku górze. Starsze liście podczas gorącego i suchego lata usychają i wyglądają jak spalone, ale pozostają na porażonych pędach, nie opadają. U podstawy pędów, po usunięciu kory, obserwuje się nekrozy i przebarwienie drewna.

20 ZGNILIZNA KORZENI MALINY System korzeniowy zaatakowanych roślin jest także nekrotyczny, a drobne korzenie zamierają.

21 ZGNILIZNA KORZENI MALINY BRAK FUNGICYDÓW ZAREJESTROWANYCH DO ZWALCZANIA CHOROBY Zdrowy materiał szkółkarski

22 WRTICILIOZA MALINY (Verticillium dahliae) Typowe objawy chorobowe obserwuje się najczęściej latem, w okresie ciepłej i suchej pogody w pierwszej kolejności na liściach. Pojawiają się na nich żółte, rozległe smugi pomiędzy nerwami, które w późniejszym okresie brunatnieją, a brzegi liści zwijają się ku górze. Mogą wystąpić również niebieskie lub brunatnoniebieskie smugi na pędach. Na takich porażonych pędach obserwuje się więdnięcie liści, a w późniejszym etapie całkowite zamieranie pędów. Zasady zwalczania: Właściwy płodozmian - unikanie uprawy w miejscach, gdzie wytworzyło się siedlisko choroby BRAK ZAREJESTROWANYCH FUNGICYDÓW

23 CHOROBY WIRUSOWE Mozaika maliny Chloroza nerwów liści maliny Krzaczasta karłowatość maliny Karłowatość maliny

24 CHOROBY WIRUSOWE Mozaika maliny Objawy choroby: - chlorotyczne i żółte plamistości, - rozjaśnienie nerwów, - smugowatości wzdłuż nerwów - deformacje blaszki liściowej w postaci pęcherzy i zawijania się brzegów liści. Wirusy powodujące chorobę przenoszone są przez mszycę Amphorophora rubi.

25 CHOROBY WIRUSOWE Chloroza nerwów liści maliny Charakterystyczne objawy: - chlorozy nerwów (może ona objąć wszystkie nerwy lub tylko boczne bez zmian w nerwach głównych) - Przy dużym porażeniu chlorozy zlewają się, a blaszka liściowa ulega deformacji. - Może dojść do zahamowania wzrostu i osłabienia roślin. Wirus przenoszony jest z porażonym materiałem roślinnym oraz przez mszycę Aphis idaei.

26 CHOROBY WIRUSOWE Krzaczasta karłowatość maliny Typowe objawy to: - karłowacenie krzewów, - słabe i cienkie pędy wyrastające z oczek śpiących, - nierównomiernie dojrzewające i rozpadające się owoce Wirus przenoszony jest z pyłkiem i nasionami.

27 CHOROBY WIRUSOWE Karłowatość maliny Typowe objawy to: - bardzo liczne, cienkie, słabo rosnące pędy, - krzaczasty pokrój - wiosną chore rośliny rozwijają się później, a liście są jasnozielone, - zaburzenia występują także w rozwoju kwiatów, których jest znacznie mniej niż na roślinach zdrowych (płatki zielenieją i zamieniają się w listki) - Nieliczne owoce są zdeformowane lub w ogóle nie rozwijają się. Czynnik chorobotwórczy przenoszony jest przez skoczki.

28 PODSUMOWANIE Racjonalne zwalczanie patogenów jest możliwe tylko przy dobrej znajomość plantacji oraz prawidłowego doboru preparatów. Czynnikami wspomagającymi i uzupełniającymi ochronę chemiczną są: prawidłowa agrotechnika, odpowiednie nawożenie, wybór stanowiska, właściwe zagęszczenie oraz związane z tym prawidłowe cięcie i prześwietlanie, zdrowe sadzonki oraz w miarę możliwości uprawa odmian odpornych.

29 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ