WIŚNIE najważniejsze choroby, objawy i zwalczanie. Agata Broniarek-Niemiec

Transkrypt

1 WIŚNIE najważniejsze choroby, objawy i zwalczanie Agata Broniarek-Niemiec

2 Brunatna zgnilizna drzew pestkowych Monilinia laxa

3 Drobna plamistość liści drzew pestkowych Blumeriella jaapi

4 Gorzka zgnilizna wiśni Glomerella cingulata

5 Srebrzystość liści drzew owocowych -Chondrostereum purpureum

6 Werticilioza drzew owocowych - Verticillium dahliae

7 Rak bakteryjny drzew owocowych - Pseudomonas syringae pv. syringae

8 Sprawcami brunatnej zgnilizny drzew pestkowych są głównie dwa gatunki grzybów: Monilinia laxa Monilinia fructigena Fot. A. Bielenin

9 Brunatna zgnilizna drzew pestkowych W ramach naszych badań stwierdzono w 2010 po raz pierwszy w Polsce występowanie nowych gatunków: Monilinia fructicola i Monilinia polystroma organizm kwarantannowy wykryty w kilkunastu krajach środkowo-zachodniej Europy prawdopodobnie rozprzestrzenia się z materiałem szkółkarskim i świeżymi owocami występowanie potwierdzone dotychczas w 5 krajach na świecie: Japonii, Chinach, na Węgrzech oraz ostatnio w Szwajcarii i w Polsce

10 Brunatna zgnilizna drzew pestkowych

11 Podstawowym gatunkiem powodującym infekcje kwiatostanów i pędów wiśni jest: Monilinia laxa

12 Podatność odmian wiśni na brunatną zgniliznę drzew pestkowych Odmiany podatne Northstar Kelleris Nefris Łutówka Groniasta z Ujfehertoi Odmiany mało podatne Sabina Lucyna Wanda Pandy

13 ZWALCZANIE Na wiśniach najczęściej pierwszy zabieg wykonuje się w początkowej fazie kwitnienia na pojedyncze rozchylone białe pąki, następny należy powtórzyć w pełni kwitnienia.

14 ZWALCZANIE Usuwanie źródła infekcji wycinanie porażonych kwiatostanów i pędów Właściwa ochrona chemiczna termin zabiegu rodzaj fungicydu rotacja fungicydów

15 Brunatna zgnilizna drzew pestkowych zarejestrowane fungicydy (17 fungicydów z 7 grup, 12 substancji czynnych) Nazwa fungicydu Substancja czynna Grupa chemiczna Horizon 250 EW tebukonazol triazole (IBE) Helicur 250 EW Riza 250 EW Sparta 250 EW Syrius 250 EW Tebu 250 EW Troja 250 EW Score 250 EC difenokonazol Skower 250 EC Talent 240 EC mychlobutanil Signum 33 WG piraklostrobina + boskalid strobiluryny + anilidy Switch 62,5 WG cyprodynil + fludioksonil anilinopirymidyny + fenylopirole Rowral Aquaflo 500 SC iprodion dikarboksymidy Topsin M 500 SC tiofanat metylu benzimidazole Kaptan Plus 71,5 WG kaptan + triadimenol ftalmidy + triazole (IBE) Miedzian Extra 350 SC tlenochlorek miedzi miedziowe Miedzian 50 WP tlenochlorek miedzi

16 Drobna plamistość liści drzew pestkowych

17 Drobna plamistość liści drzew pestkowych (Blumeriella jaapi) Biologia Zimuje na opadłych, porażonych liściach. Źródłem infekcji pierwotnych są owocniki (apotecja) z workami i jednokomórkowymi zarodnikami workowymi. Pierwotnym źródłem infekcji mogą być także zarodniki konidialne. Źródłem infekcji wtórnych są acerwulusy z zarodnikami konidialnymi.

18 Podatność odmian na drobną plamistość liści drzew pestkowych Odmiany podatne: Łutówka Kelleris Nefris Odmiany mało podatne: Agat Groniasta Northstar Pandy Sabina Wanda

19 Zwalczanie Drobna plamistość liści drzew pestkowych Zwalczanie drobnej plamistości drzew pestkowych polega przede wszystkim na zabiegach chemicznych wykonywanych po kwitnieniu wiśni. Liczba zabiegów uzależniona jest od nasilenia źródła infekcji. W sadach, w których w poprzednim sezonie choroba występowała w niskim nasileniu wystarczą 1-2 zabiegi fngicydowe. Przy dużym zagrożeniu chorobowym zabiegów trzeba wykonać więcej, czasami po zbiorach owoców.

20 Drobna plamistość liści drzew pestkowych zarejestrowane fungicydy FUNGICYDY DODYNOWE: Syllit/Carpene/Mirlo 65 WP (14) FUNGICYDY IBE Score//Skower 250 EC (14) Kaptan Plus 71,5 WP (7) FUNGICYD BENZIMIDAZOLOWY Topsin M 500 SC (14) W niektórych sadach mogą występować formy grzyba odporne na preparaty dodynowe lub tiofanat metylu (składnik czynny fungicydu Topsin M 500 SC), czego objawem jest spadek skuteczności tych fungicydów.

21 Gorzka zgnilizna wiśni

22 Gorzka zgnilizna wiśni (Glomerella cingulata ) Biologia Zimuje na zaschniętych, porażonych owocach. Źródłem infekcji pierwotnych są zarodniki konidialne tworzące się podczas wilgotnej pogody. Infekcji wtórnych dokonują również zarodniki konidialne.

23 Objawy Gorzka zgnilizna wiśni W wyniku infekcji na owocach powstają gnilne plamy, na których w okresie wilgotnej pogody pojawiają się pomarańczowo-kremowe skupienia zarodników konidialnych.

24 Gorzka zgnilizna wiśni Choroba może mieć także przebieg utajony, bez widocznych symptomów w sadzie, a objawy ujawniają się dopiero podczas transportu i przechowywania owoców.

25 Podatność odmian na gorzką zgniliznę wiśni Odmiany podatne: Northstar Pandy Groniasta Łutówka Nefris Kelleris

26 Zwalczanie Gorzka zgnilizna wiśni Zwykle zabiegi rozpoczyna się ok. 3 tyg. po kwitnieniu. W lata z dużą ilością opadów bardzo ważne są zabiegi w okresie wybarwiania się owoców (zachowując okres karencji). W lata szczególnie sprzyjające infekcjom i w sadach, w których w poprzednich sezonach choroba była notowana, konieczne jest wykonanie 4-5 opryskiwań. Przy niskim zagrożeniu chorobą wystarczające są 2-3 zabiegi przed zbiorem owoców.

27 Gorzka zgnilizna wiśni zarejestrowane fungicydy Captan 80 / Malvin / Merpan 80 WG (21) Merpan 480 SC (28) w dawce 3,2 l/ha Kaptan zaw. 50 WP (7) Kaptan plus 71,5 WP (7) Przed zastosowaniem sprawdzić na etykiecie karencję!!!!

28 Srebrzystość liści drzew owocowych

29 Srebrzystość liści drzew owocowych Objawy srebrzystości mogą być wywołane przez: czynniki infekcyjne (grzyby - sprawcy srebrzystości, leukostomozy, cytosporozy czynniki nieinfekcyjne (np. brak niektórych składników mineralnych w glebie, żerowanie przędziorków)

30 Srebrzystość liści drzew owocowych Źródłem choroby są porażone drzewa, na których choroba może rozwijać się przez kilka lat. Zakażenie zarodnikami następuje przez zranienia. Grzyb przerasta do drewna i rozrasta się wzdłuż jego włókien. Drzewa są najbardziej podatne na zakażenie wczesną wiosną i jesienią

31 Objawy Typowym objawem jest srebrzystoszare zabarwienie liści. Jest to objaw, wtórny będący wynikiem działania toksyn grzyba. Grzyb rozwija się w drewnie, powodując brązowe przebarwienie porażonej tkanki. Kora obumiera i łuszczy się. Srebrzystość liści drzew owocowych

32 Zapobieganie i zwalczanie Srebrzystość liści drzew owocowych Drzewa z objawami srebrzystości liści należy zaznaczyć i ciąć oddzielnie, aby na piłce nie przenosić porażonej tkanki na zdrowe drzewa. Silniej uszkodzone drzewa należy usunąć i spalić, aby nie dopuścić do wytworzenia się na nich owocników grzyba. Ważne jest właściwe formowanie koron drzew, aby nie dopuszczać do rozłamywania się gałęzi i powstawania ran. Na nasilenie choroby pośrednio wpływają uszkodzenia mrozowe. (zastoiska mrozowe) Ciecie wiśni wykonywać po zbiorze w okresie naturalnej odporności drzew na porażenie. Rany po cięciu zabezpieczać farbą emulsyjną z dodatkiem 2% preparatu miedziowego.

33 Werticilioza drzew owocowych

34 Werticilioza drzew owocowych (Verticillium dahliae) Biologia Grzyb jest polifagiem, powodującym choroby wielu roślin. Szczególnie chętnie poraża truskawki, pomidory, ziemniaki, ogórki, kapustne. Zimuje w glebie w postaci mikrosklerocjów (forma przetrwalnikowa). Żródłem zakażenia mogą być rośliny dziko rosnące i martwe szczątki roślin. Zakażenie roślin następuje przez uszkodzone korzenie lub włośniki, przez które grzyb przerasta do tkanki naczyniowej pnia i pędów.

35 Objawy Werticilioza drzew owocowych Typowym objawem jest więdnięcie liści, czasami tylko po jednej stronie rośliny. Na liściach między nerwami mogą pojawiać się żółte plamy. Korzenie czernieją i stopniowo obumierają. W późniejszej fazie choroby dochodzi do brunatnienia i obumierania tkanki przewodzącej pędów.

36 Zapobieganie werticiliozie -dobór stanowiska (nie powinny być to pola po uprawie roślin wrażliwych ziemniaki, pomidory, ogórki, truskawki, kapustne) Dobrym przedplonem są zboża, trawy, gorczyca.

37 Rak bakteryjny drzew owocowych (Pseudomonas syringae pv. syringae) Biologia Patogen zimuje w pąkach, śladach poliściowych oraz na pograniczu nekroz i zrakowaceń. Wiosną bakterie uaktywniają się, rozmnażają, wydostają na powierzchnię i rozprzestrzeniają za pośrednictwem wiatru, deszczu, owadów, itp. Porażeniu ulegają wszystkie nadziemne organy drzew. Do infekcji dochodzi przez naturalne otwory i zranienia.

38 Objawy Rak bakteryjny drzew owocowych Zrakowacenia i wycieki gumy rozwijające się na gałęziach i pniu, zamieranie całych drzew. Objawy na kwiatach liściach i owocach

39 Rak bakteryjny drzew owocowych

40 Rak bakteryjny drzew owocowych

41 Rak bakteryjny drzew owocowych

42 Rak bakteryjny drzew owocowych

43 Podatność odmian wiśni na raka bakteryjnego podatne: Nefris, Wanda mało podatne: North Star, Łutówka, Groniasta z Ujfeherto, Pandy 103, Lucyna, Sabina

44 Ochrona przed rakiem bakteryjnym Zrazy pobierać wyłącznie ze zdrowych drzew; materiał szkółkarski musi być bezwzględnie wolny od raka bakteryjnego po zbiorze owoców wycinać i usuwać z sadu porażone pędy, gałęzie a nawet całe drzewa prześwietlanie drzew wykonywać także po zbiorach owoców rany po cięciu zamalować białą farbą emulsyjną lub Funabenem 03 PA, do których należy dodać preparat miedziowy

45 Zapobieganie i zwalczanie Rak bakteryjny drzew owocowych Zabiegi preparatami miedziowymi - w fazie nabrzmiewania pąków - w czasie kwitnienia i po kwitnieniu - w czasie opadania liści

46 CHOROBY WIRUSOWE

47 Nekrotyczna plamistość pierścieniowa drzew pestkowych - wirus nekrotycznej plamistości pierścieniowej drzew pestkowych (PNRSV). W maju czerwcu, na liściach porażonych drzew pojawiają się chlorotyczne przebarwienia, plamki lub pierścienie a na dolnej stronie liścia wyrostki (enacje). Częstym objawem choroby są różnej wielkości nekrozy liści, a po wykruszeniu się martwej tkanki, dziurkowatość i postrzępienie liście.

48 Nekrotyczna plamistość pierścieniowa drzew pestkowych - wirus nekrotycznej plamistości pierścieniowej drzew pestkowych (PNRSV). Niektóre szczepy wirusa wywołują silne skrócenie szypułek kwiatowych i zniekształcenie kwiatów, które stają się niezdolne do zawiązania owoców. Porażenie drzew może także prowadzić do opóźnienia ich rozwoju, zamierania pąków, zamierania pędów i powstawania na gałęziach gumujących ran. Wirus może być przenoszony w czasie szczepienia i okulizacji a także z pyłkiem z porażonych drzew.

49 Żółtaczka wiśni - wirus karłowatości śliwy (PDV) Około 3-4 tygodni po kwitnieniu, na porażonych drzewach liście wyraźnie żółkną (pojawiają się nieregularne plamy między nerwami) i masowo opadają. Charakterystycznym objawem są żółte liście, leżące pod chorymi drzewami. Wystąpieniu objawów chorobowych sprzyja chłodna pogoda. W lata upalne choroba najczęściej przebiega bezobjawowo.

50 Żółtaczka wiśni - wirus karłowatości śliwy (PDV) Źródłem choroby są porażone drzewa. Wirus może być przenoszony w czasie szczepienia i okulizacji a także z pyłkiem z porażonych drzew.

51 Zapobieganie chorobom wirusowym wiśni nowe nasadzenia oddalić od istniejących sadów wirusy przenoszone są z pyłkiem sadzić drzewa zdrowe, dobrze wyrośnięte z kwalifikowanych szkółek (wirusy przenoszone z zrazami i podkładkami) bardzo ważne lustracje i usuwanie porażonych drzew, szczególnie w młodych sadach

52