MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE JAROSŁAWSKIM ZA 2015 ROK

Transkrypt

1 POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Słowaciego 2, Jarosław, tel(16) , fax(16) wewn MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE JAROSŁAWSKIM ZA 2015 ROK Jarosław, marzec/wiecień 2016

2 Spis treści Wstęp Analiza ogólnej sytuacji na rynu pracy Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych Analiza umiejętności i uprawnień Analiza rynu eduacyjnego Analiza uczniów ostatnich las szół ponadgimnazjalnych Analiza absolwentów szół ponadgimnazjalnych Badanie westionariuszowe przedsiębiorstw Prognoza loalnego rynu pracy Podsumowanie Informacja sygnalna Załączni 1. Ryne pracy Załączni 2. Ryne eduacyjny ~ 2 ~

3 Wstęp Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych definiowany jest jao proces systematycznego obserwowania zjawis zachodzących na rynu pracy, dotyczących ształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przeroju terytorialno-zawodowym oraz formułowania ocen, wniosów oraz prognoz niezbędnych dla prawidłowego funcjonowania systemów ształcenia zawodowego i szolenia bezrobotnych 1. W celu dostosowania podaży (ilość pracowniów, osób poszuujących pracy i bezrobotnych) do popytu (miejsca pracy) prowadzone są badania rynu pracy. 1. Podstawa prawna Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych sporządzany jest zgodnie z art. 9 ust 1 pt 9 ustawy z dnia 20 wietnia 2004 rou o promocji zatrudnienia i instytucjach rynu pracy (Dz. U. z 2015 r. poz. 149, z późn. zm.), tóra obliguje samorząd powiatu do analizy sytuacji na loalnym rynu pracy i prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych. 2. Metodologia Raport opracowano zgodnie z Nową metodologią prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych na loalnym rynu pracy, przygotowaną przez Instytut Nau Społeczno-Eonomicznych w Łodzi (2012 ro) w ramach projetu pt. Opracowanie nowych zaleceń metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych na loalnym rynu pracy wspófinansowanego ze środów Unii Europejsiej w ramach Europejsiego Funduszu Społecznego będącego częścią projetu systemowego realizowanego na zlecenie Departamentu Rynu Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityi Społecznej oraz Centrum Rozwoju Zasobów Ludzich. 3. Źródła danych Do sporządzenia Monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych w powiecie jarosławsim w 2015 rou wyorzystano dane z systemu Syriusz przesyłane za pośrednictwem Apliacji Centralnej i CBOP, dane z systemu Informacji Oświatowej MEN, wynii badania ofert pracy w Internecie, w tym dane przesyłane z oraz wynii badania Kwestionariuszowego Przedsiębiorstw. 4. Miernii, wzory, zmienne oraz sposoby ich interpretacji Zmienne stosowane w mierniach: B t - średniomiesięczna liczba bezrobotnych w grupie zawodów w oresie t; Ot - średniomiesięczna liczba dostępnych ofert pracy w grupie zawodów w oresie t; B t - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w grupie zawodów na oniec oresu t; DB t - liczba długotrwale bezrobotnych w grupie zawodów na oniec oresu t; 1 Nowa metodologia prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych na loalnym rynu pracy, Instytut Nau Społeczno-Eonomicznych, Łódź 2012, s.9 ~ 3 ~

4 NB t - napływ bezrobotnych w grupie zawodów w oresie t; OB t - odpływ bezrobotnych w grupie zawodów w oresie t; NOt - napływ ofert pracy w grupie zawodów w oresie t; NO t - napływ ofert pracy ogółem w oresie t; Wsaźni dostępności ofert pracy B / O t B O Mierni informuje o dostępności oferty pracy dla bezrobotnych w danej elementarnej grupie zawodów. Im wsaźni przyjmuje wyższą wartość, tym dostępność oferty jest niższa. Wartość wsaźnia można interpretować jao przeciętną liczbę bezrobotnych przypadających na 1 ofertę pracy, tzn. im wyższy wsaźni tym mniejsze szanse na znalezienie zatrudnienia w grupie zawodów. Wsaźni przyjmuje wartości z przedziału <0,+ ). Jeśli: B/O t = 0 oznacza bra bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów. Dostępność oferty jest bardzo wysoa, a grupa zawodów jest masymalnie deficytowa. B/O t < 1 ażdy bezrobotny z elementarnej grupy zawodowej ma szansę na znalezienie zatrudnienia. Liczba ofert pracy przewyższa liczbę bezrobotnych w grupie zawodów. B/O t > 1 dostępność oferty jest nisa. Liczba bezrobotnych przewyższa liczbę ofert pracy w grupie zawodów. Bra wartości bra ofert pracy w elementarnej grupie zawodów, szanse znalezienia zatrudnienia są niłe, a zawody w grupie są masymalnie nadwyżowe. DBt Wsaźni długotrwałego bezrobocia WDBt * 100 B Mierni informuje o tym, jai odsete bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów stanowią długotrwale bezrobotni. Im wsaźni jest wyższy, tym więcej jest osób długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów. Wsaźni może przyjmować wartości od 0% (bra długotrwale bezrobotnych) do 100% (ażdy bezrobotny w elementarnej grupie zawodów jest długotrwale bezrobotny). Wsaźni płynności bezrobotnych t t t OB WPBt NB Mierni wsazuje ierune i natężenie ruchu bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów. Jeśli: WPB t < 1 napływ przewyższa odpływ, tzn., że nastąpił wzrost liczby bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów. WPB t = 1 odpływ jest równy napływowi (różne od 0), tzn., że liczba bezrobotnych w grupie zawodów nie uległa zmianie. WPB t > 1 odpływ przewyższa napływ, tzn., że nastąpił spade liczby bezrobotnych w zawodzie. Bra wartości napływ jest równy zeru. t t ~ 4 ~

5 12 NOt t 1 Wsaźni strutury ofert pracy (PUP) WSO 12 t, PUP * NOt t 1 12 Źródłem danych dla obliczenia ww. wsaźnia jest system Syriusz. Częstotliwość danych jest miesięczna. Mierni służy do wyliczenia wsaźnia niedopasowania strutury ofert pracy. 2 NOt t 1 Wsaźni strutury ofert pracy w Internecie WSO 2 t,inter. * NOt t 1 2 Źródłem danych dla obliczenia ww. wsaźnia jest Internet. Częstotliwość danych jest półroczna, dane gromadzone są przez WUP. Mierni służy do wyliczenia wsaźnia niedopasowania strutury ofert pracy. Wsaźni niedopasowania strutury ofert pracy WNO t WSO WSO t, PUP t,inter. Mierni wsazuje jaie oferty pracy nie są zgłaszane do urzędu pracy. Wsaźni przyjmuje wartości z przedziału <0,+ ). Jeśli: WNO t < 1 grupa zawodów, w tórej oferty pracy są niedoreprezentowane w PUP (pracodawcy częściej oferują pracę w tych zawodach za pośrednictwem portali internetowych). WNO t > 1 grupa zawodów, w tórej oferty pracy są nadreprezentowane w PUP (pracodawcy częściej oferują pracę w tych zawodach za pośrednictwem PUP niż poprzez wyorzystanie portali internetowych). Źródło: Nowa metodologia prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych na loalnym rynu pracy, Instytut Nau Społeczno-Eonomicznych, Łódź Podstawowe pojęcia Zawód deficytowy - przez zawód deficytowy należy rozumieć zawód, na tóry występuje na rynu pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba poszuujących pracy w tym zawodzie. Zawód nadwyżowy - przez zawód nadwyżowy należy rozumieć zawód, na tóry występuje na rynu pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba poszuujących pracy w tym zawodzie. Zawód w równowadze - przez zawód w równowadze należy rozumieć zawód, na tóry występuje na rynu pracy taie samo zapotrzebowanie, ja liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. ~ 5 ~

6 6. Cel opracowania monitoringu Opracowany monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych może stanowić materiał źródłowy wyorzystywany w celu: - stworzenia bazy informacyjnej dla przewidywania strutur zawodowo-walifiacyjnych w uładzie loalnym, wojewódzim i rajowym; - oreślania ierunów zmian oraz ich natężenia w struturze zawodowo-walifiacyjnej na powiatowym rynu pracy; - inicjowania ierunów szoleń dla osób bezrobotnych zgodnych z potrzebami loalnego rynu pracy; - podnoszenia jaości usług poradnictwa zawodowego poprzez dostarczenie syntetycznych informacji o zawodach deficytowych i nadwyżowych na loalnym rynu; - ułatwienia właściwego planowania i realizacji działań w zaresie przeciwdziałania bezrobociu podejmowanych przez samorządy, instytucje i organizacje zajmujące się problematyą bezrobocia, w tym realizacji programów specjalnych; - ewentualnej analizy i wprowadzania oret poziomu, strutury i treści ształcenia zawodowego na poziomie ponadgimnazjalnym i wyższym. ~ 6 ~

7 1. Analiza ogólnej sytuacji na rynu pracy Jednym ze wsaźniów obrazujących sytuację na rynu pracy jest stopa bezrobocia rejestrowanego ogłaszana przez Główny Urząd Statystyczny na szczeblu raju, województw, podregionów i powiatów. Na oniec 2015 rou wsaźni bezrobocia dla raju, województwa podarpaciego i powiatu jarosławsiego był niższy niż w analogicznym oresie poprzedniego rou, a tendencja spadowa dla ww. wsaźnia obserwowana jest na szczeblu powiatu już od ilu lat, co może wsazywać na poprawą sytuacji gospodarczej regionu. Na oniec 2015 rou wsaźni stopy bezrobocia w Polsce wyniósł 9,8% i był niższy o 1.6 puntu procentowego od stopy bezrobocia zanotowanej na oniec 2014 rou (11,4%). W województwie podarpacim na oniec 2015 rou wsaźni stopy bezrobocia wyniósł 13,2% i był o 1.4 puntu procentowego niższy niż w analogicznym oresie rou 2014 (14,6%). W powiecie jarosławsim wsaźni stopy bezrobocia na oniec grudnia 2015 rou osiągnął poziom 15,7% i był niższy o 1.4 puntu procentowego od wsaźnia uzysanego na oniec grudnia 2014 rou (17,1%). Kształtowanie się stopy bezrobocia w Polsce, województwie podarpacim i powiecie jarosławsim od grudnia 2014 rou do grudnia 2015 rou przedstawia Rysune 1. Rysune 1 Stopa bezrobocia w Polsce, woj. Podarpacim, powiecie jarosławsim (grudzień 2014 grudzień 2015 ro) 17,1% 17,9% 18,0% 17,5% 17,2% 16,7% 16,2% 16,2% 16,2% 16,1% 15,7% 15,7% 15,7% 14,6% 15,2% 15,2% 14,8% 14,2% 13,6% 13,0% 12,9% 12,9% 12,8% 12,7% 12,9% 13,2% 11,4% 11,9% 11,9% 11,5% 11,1% 10,7% 10,2% 10,0% 9,9% 9,7% 9,6% 9,6% 9,8% gru-14 sty-15 lut-15 mar-15 wi-15 maj-15 cze-15 lip-15 sie-15 wrz-15 paź-15 lis-15 gru-15 Polsa woj. podarpacie powiat jarosławsi Źródło: Ban Danych Loalnych, Uład wg lasyfiacji NTS, opracowanie własne Stopa bezrobocia w Polsce w oresie styczeń-grudzień 2015 rou ształtowała się na poziomie od 9,6% do 11,9%. Najniższy poziom bezrobocia w raju zanotowano w miesiącach październi i listopad 9,6%, natomiast najwyższy w miesiącu styczeń i luty 11,9%. Na obszarze województwa podarpaciego stopa bezrobocia w oresie styczeń-grudzień 2015 rou przyjmowała wartości od 12,7% do 15,2%. Najniższy wsaźni bezrobocia w województwie podarpacim zanotowano w miesiącu październi 12,7%, natomiast ~ 7 ~

8 najwyższy w miesiącu styczeń i luty 15,2%. W powiecie jarosławsim w oresie styczeńgrudzień 2015 rou stopa bezrobocia przyjmowała wartości od 15,7% do 18%. Najniższy wsaźni poziomu bezrobocia odnotowano w miesiącach październi, listopad i grudzień 15,7%, natomiast najwyższy w miesiącu luty 18%. Powyższe dane wsazują, że stopa bezrobocia zarówno na szczeblu rajowym, wojewódzim, ja i powiatowym przyjmowała najniższe wartości w miesiącach październi i listopad, a najwyższe w miesiącach styczeń i luty. Na oniec rou 2015 na tle 25 powiatów województwa podarpaciego powiat jarosławsi pod względem wielości stopy bezrobocia (od wartości najwyższej do najniższej) uplasował się na 10 pozycji, tj. o 1 pozycję wyżej niż na oniec 2014 rou (przyjmuje się, że im wyższa wartość stopy bezrobocia, tym trudniejsza sytuacja gospodarcza, im niższa wartość, tym lepsza sytuacja gospodarcza). Najwyższą wartość stopy bezrobocia w grudniu 2015 rou odnotowano w powiatach: lesim (20,8%), brzozowsim (20,7%), strzyżowsim (20,2%), niżańsim (20%), bieszczadzim (19,5%), przemysim (17,7%), leżajsim (17,3%), ropczyco-sędziszowsim (17,1%), przeworsim (16,7%), jarosławsim (15,7%). Najniższą wartość tego wsaźnia osiągnęły w grudniu 2015 rou miasta na prawach powiatu Krosno (5,9%) i Rzeszów (7,3%) oraz powiaty: stalowowolsi (9,7%), sanoci (9,9%), mieleci (10,8%), tarnobrzesi (11,1%), dębici (11,1%). Pozostałe powiaty województwa podarpaciego odnotowały stopę bezrobocia na poziomie pomiędzy 13,1%, a 15,2%. Z danych Powiatowego Urzędu Pracy w Jarosławiu wynia, że na oniec 2015 rou na terenie powiatu jarosławsiego zarejestrowanych było osób bezrobotnych, w tym obiet, tóre stanowiły 49% ogółu zarejestrowanych. W grudniu 2015 rou liczba bezrobotnych zmniejszyła się o 6 osób w porównaniu z listopadem 2015 rou (8 321) oraz o 905 osób w porównaniu z grudniem 2014 rou (9 220). Liczbę bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu przedstawia Tabela 1. Tabela 1 Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Jarosławiu (ro 2014, 2015) Miejscowość Liczba bezrobotnych grudzień listopad grudzień wzrost/spade w stosunu do miesiąca grudzień 2014 wzrost/spade w stosunu do miesiąca listopad 2015 Miasto Jarosław Miasto Radymno Gmina Chłopice Gmina Jarosław Gmina Laszi Gmina Pawłosiów Gmina miejso-wiejsa Pruchni Gmina Radymno Gmina Roietnica Gmina Roźwienica Gmina Wiązownica Ogółem powiat jarosławsi Źródło: Sprawozdanie o rynu pracy MPiPS-01, opracowanie własne ~ 8 ~

9 Ja przedstawia powyższa tabela spade liczby osób bezrobotnych na oniec grudnia 2015 rou w stosunu do analogicznego oresu rou 2014 zanotowano na całym obszarze powiatu jarosławsiego. Najwięszy spade liczby osób bezrobotnych zanotowało Miasto Jarosław (241 osób), gmina miejso-wiejsa Pruchni (115 osób) oraz Gmina Wiązownica (102 osoby). Odnotowanie w grudniu 2015 rou mniejszej liczby osób bezrobotnych (8 315) niż w rou 2014 (9 220) jest pozytywnym przesłaniem w odniesieniu do sytuacji na loalnym rynu pracy, zwłaszcza, że spade ten utrzymuje się od 3 lat. W 2015 rou najwięcej osób bezrobotnych zarejestrowanych było na oniec lutego 9 767, natomiast najmniej na oniec grudnia Po raz pierwszy od wielu lat liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych na oniec grudnia była niższa niż w miesiącach poprzednich. Natomiast ta, ja zanotowana w grudniu 2015 rou stopa bezrobocia była najniższa od 2008 rou, ta również liczba osób zarejestrowanych na oniec grudnia 2015 rou była najniższa od 2008 rou. Kształtowanie się liczby osób bezrobotnych w poszczególnych miesiącach 2015 rou przedstawia Rysune 2. Rysune 2 Liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w PUP Jarosław w 2015 rou liczba zarejestrowanych bezrobotnych na oniec danego miesiąca 2015 rou liczba zarejestrowanych bezrobotnych obiet na oniec danego miesiąca 2015 rou Źródło: Sprawozdanie MPiPS-01 za styczeń-grudzień 2015 rou, opracowanie własne Na podstawie zamieszczonych w Tabeli 16 danych przeazanych przez MRPiPS (załączni 1. Ryne pracy do Monitoringu ) można stwierdzić, że najliczniej reprezentowaną wśród osób bezrobotnych wielą grupą zawodów wg Klasyfiacji Zawodów i Specjalności jest secja Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Liczba bezrobotnych zarejestrowana na 31 grudnia 2015 rou w zawodach z ww. grupy wieliej wynosiła osób, co stanowi 25% ogółu bezrobotnych. Natomiast w porównaniu do stanu z ońca rou 2014 (2 374) liczba bezrobotnych w grupie Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy zmalała o 267 osób. Drugą ategorię pod względem liczebności zarejestrowanych bezrobotnych tworzą osoby nieposiadające zawodu, są one slasyfiowane do grupy Bez zawodu. Na oniec grudnia 2015 rou liczba osób zarejestrowanych w ategorii Bez zawodu wynosiła 1 273, co stanowi 15% ogółu zarejestrowanych, w porównaniu do grudnia 2014 rou liczba ta zmalała o 382 osoby (stan na oniec grudnia 2014 rou wynosił osób). ~ 9 ~

10 Trzecią pod względem wielości na oniec grudnia 2015 rou jest grupa Technicy i średni personel, tóra liczyła osób bezrobotnych, co stanowi 15% ogółu zarejestrowanych. W porównaniu do grudnia 2014 rou na oniec rou 2015 nastąpił spade liczby osób bezrobotnych zaliczanych według posiadanych zawodów do grupy wieliej Technicy i średni personel o 112 osób. W grupie zawodowej Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy będącej czwartą pod względem ilości zarejestrowanych bezrobotnych ategorią zawodów, na oniec grudnia 2015 rou zarejestrowanych było osób, co stanowi 14% ogólnej liczby bezrobotnych. W stosunu do grudnia 2014 rou liczba ta zmalała o 32 osoby (stan na oniec grudnia 2014 rou wynosił osób). Kolejną pod względem liczebności na oniec grudnia 2015 rou jest grupa zawodowa Specjaliści, do tórej zostało przypisanych 969 osób bezrobotnych, co stanowi 12% ogółu zarejestrowanych. Na oniec grudnia 2015 rou w stosunu do grudnia rou 2014 nastąpił spade o 126 osób w secji Specjaliści. Grupami zawodów o najmniejszej liczbie osób bezrobotnych na oniec grudnia 2015 rou były: - Pracownicy przy pracach prostych osób, tj. 9% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych, na oniec grudnia 2015 rou nastąpił niewieli wzrost liczby bezrobotnych w tej grupie liczący 5 osób w stosunu do grudnia 2014 rou (685 osób). - Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń osób, tj. 5% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych, na oniec grudnia 2015 rou nastąpił wzrost liczby bezrobotnych w tej grupie o 27 osób w stosunu do grudnia 2014 rou (414 osób). - Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy osób, tj. 2% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych, na oniec grudnia 2015 rou nastąpił spade liczby bezrobotnych w tej grupie o 13 osób w stosunu do grudnia 2014 rou (214 osób). - Pracownicy biurowi osób, tj. 2% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych, na oniec grudnia 2015 rou nastąpił spade liczby bezrobotnych w tej grupie o 5 osób w stosunu do grudnia 2014 rou (202 osoby). - Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i ierownicy - 28 osób, na oniec grudnia 2015 rou nastąpił spade liczby bezrobotnych w tej grupie o 4 osoby w stosunu do grudnia 2014 rou (32 osoby). - Siły zbrojne - 9 osób, na oniec grudnia 2015 rou nastąpił spade liczby bezrobotnych w tej grupie o 1 osobę w stosunu do grudnia 2014 rou (8 osób). Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i ierownicy oraz Siły zbrojne to grupy wielie, tóre w struturze bezrobotnych ze względu na mała liczbę osób posiadających zawody zaliczane do ww. grup odgrywają niewielie znaczenie. ~ 10 ~

11 Na podstawie udostępnionych przez MRPiPS danych można stwierdzić, że: najliczniej reprezentowane wśród osób bezrobotnych na oniec 2015 rou elementarne grupy zawodów wg Klasyfiacji Zawodów i Specjalności, to: Lp. Kod zawodu* Nazwa zawodu Liczba osób bezrobotnych (stan na )** Sprzedawcy slepowi (espedienci) Kucharze Szwaczi, hafciari i porewni Piearze, cuiernicy i porewni Murarze i porewni Specjaliści do spraw administracji i rozwoju Robotnicy wyonujący prace proste w budownictwie ogólnym Średni personel do spraw statystyi i dziedzin porewnych Mechanicy pojazdów samochodowych Gospodarze budynów Ślusarze i porewni Ręodzielnicy wyrobów z tanin, sóry i porewnych materiałów Technicy mechanicy Specjaliści do spraw zarządzania i organizacji Krawcy, uśnierze, apelusznicy i porewni 124 *wybrano 15 zawodów zgodnie z reomendacją (dane dotyczące wszystich zawodów elementarnych znajdują się w Tabeli 17 stanowiącej załączni 1. Ryne pracy do Monitoringu ) **liczba osób, tóre posiadają przypisany oreślony zawód, tzw. zawód do statysty i figurują jao bezrobotne na ostatni dzień analizowanego oresu Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS najliczniej reprezentowane wg napływu osób bezrobotnych w 2015 rou elementarne grupy zawodów wg Klasyfiacji Zawodów i Specjalności, to: Lp. Kod zawodu* Nazwa zawodu 142 Napływ osób bezrobotnych w 2015 rou** Sprzedawcy slepowi (espedienci) Specjaliści do spraw administracji i rozwoju Kucharze Specjaliści do spraw zarządzania i organizacji Murarze i porewni Technicy mechanicy Mechanicy pojazdów samochodowych Szwaczi, hafciari i porewni Robotnicy wyonujący prace proste w budownictwie ogólnym Ślusarze i porewni Piearze, cuiernicy i porewni Średni personel do spraw statystyi i dziedzin porewnych Gospodarze budynów Technicy budownictwa Operatorzy wolnobieżnych maszyn rolniczych i leśnych 93 *wybrano 15 zawodów zgodnie z reomendacją (dane dotyczące wszystich zawodów elementarnych znajdują się w Tabeli 17 stanowiącej załączni 1. Ryne pracy do Monitoringu ) **liczba osób, tóre posiadają przypisany oreślony zawód, tzw. zawód do statysty i zostały zarejestrowane w urzędzie w analizowanym oresie (w przypadu ilu rejestracji osoba wyazana jest raz) Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS 140 ~ 11 ~

12 najliczniej reprezentowane elementarne grupy zawodów, dla tórych wsaźni długotrwałego bezrobocia w 2015 rou jest najwyższy w 2015 rou, to: Lp. Kod zawodu* Nazwa zawodu Wsaźni długotrwałego bezrobocia w % Podoficerowie sił zbrojnych 100, Kierownicy do spraw finansowych 100, Kierownicy do spraw strategii i planowania 100, Kierownicy w instytucjach usług wyspecjalizowanych gdzie indziej nieslasyfiowani Kierownicy do spraw innych typów usług gdzie indziej nieslasyfiowani 100,00 100, Fizycy i astronomowie 100, Inżynierowie eletrycy 100, Inżynierowie teleomuniacji 100, Architeci rajobrazu 100, Projetanci wzornictwa przemysłowego i odzieży 100, Położne bez specjalizacji lub w tracie specjalizacji 100, Learze dentyści bez specjalizacji, w tracie specjalizacji lub ze specjalizacją I stopnia Learze dentyści specjaliści (ze specjalizacją II stopnia lub tytułem specjalisty) 100,00 100, Letorzy języów obcych 100, Doradcy finansowi i inwestycyjni 100, Specjaliści do spraw public relations 100, Analitycy systemów omputerowych 100, Specjaliści do spraw rozwoju systemów informatycznych 100, Programiści apliacji 100, Technicy technologii chemicznej i porewni 100,00 *wybrano 20 zawodów zgodnie z reomendacją (dane dotyczące wszystich zawodów elementarnych znajdują się w Tabeli 17 stanowiącej załączni 1. Ryne pracy do Monitoringu ) **wsaźni jest wyznaczany jao liczba osób długotrwale bezrobotnych do liczby zarejestrowanych bezrobotnych z przypisanym zawodem, tzw. zawodem do statysty i figurujących w ewidencji na dzień ońca analizowanego oresu Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS najliczniej reprezentowane elementarne grupy zawodów, dla tórych wsaźni płynności bezrobotnych w 2015 rou jest najwięszy w 2015 rou, to: Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Wsaźni płynności bezrobotnych Położne bez specjalizacji lub w tracie specjalizacji 4, Opieunowie dziecięcy 4, Technicy technologii chemicznej i porewni 3, Agenci sprzedaży bezpośredniej 3, Robotnicy wyonujący prace proste w hodowli zwierząt 3, Seretari (ogólne) 2, Kierownicy do spraw badań i rozwoju 2, Specjaliści nau o Ziemi 2, Operatorzy urządzeń do spalania odpadów, uzdatniania wody i porewni Pracownicy do spraw redytów, pożycze i porewni 2, Organizatorzy onferencji i imprez 2, Recepcjoniści (z wyłączeniem hotelowych) 2, Przewodnicy turystyczni i piloci wyciecze 2,00 2,00 ~ 12 ~

13 Strażacy 2, Monterzy izolacji 2,00 *wybrano 15 zawodów zgodnie z reomendacją (dane dotyczące wszystich zawodów elementarnych znajdują się w Tabeli 17 stanowiącej załączni 1. Ryne pracy do Monitoringu ), jeśli wsaźni płynności bezrobotnych jest więszy od 1 wówczas odpływ przewyższa napływ, co oznacza spade bezrobotnych w danym zawodzie **wsaźni jest wyznaczany jao liczba osób bezrobotnych z przypisanym zawodem, tzw. zawodem do statysty wyrejestrowanych w danym oresie do liczby osób zarejestrowanych w danym oresie z przypisanym zawodem, tzw. zawodem do statysty Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS najliczniej reprezentowane elementarne grupy zawodów, dla tórych wsaźni płynności bezrobotnych w 2015 rou jest najmniejszy w 2015 rou, to: Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Wsaźni płynności bezrobotnych Wyżsi urzędnicy władz samorządowych 0, Kierownicy w handlu detalicznym i hurtowym 0, Pielęgniari z tytułem specjalisty 0, Specjaliści do spraw ratownictwa medycznego 0, Farmaceuci specjaliści 0, Nauczyciele sztui w placówach pozaszolnych 0, Administratorzy systemów omputerowych 0, Kompozytorzy, artyści muzycy i śpiewacy 0, Technicy medyczni i dentystyczni 0, Dealerzy i malerzy atywów finansowych 0, Pośrednicy pracy i zatrudnienia 0, Kierownicy biura 0, Seretarze medyczni i porewni 0, Funcjonariusze służb specjalnych 0, Maszynisti i operatorzy edytorów testu 0,00 *wybrano 15 zawodów zgodnie z reomendacją (dane dotyczące wszystich zawodów elementarnych znajdują się w Tabeli 17 stanowiącej załączni 1. Ryne pracy do Monitoringu ), jeśli wsaźni płynności bezrobotnych jest mniejszy od 1 wówczas napływ przewyższa odpływ, co oznacza wzrost liczby bezrobotnych w danym zawodzie **wsaźni jest wyznaczany jao liczba osób bezrobotnych z przypisanym zawodem, tzw. zawodem do statysty wyrejestrowanych w danym oresie do liczby osób zarejestrowanych w danym oresie z przypisanym zawodem, tzw. zawodem do statysty Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS W dalszej części opracowania przedstawiono analizę wsaźnia niedopasowania strutury ofert pracy według wielich grup zawodowych, poprzez porównanie strutury ofert pracy zgłaszanych do PUP ze struturą ofert pracy zamieszczanych na internetowych portalach rerutacyjnych. Dane zawarte w Tabeli 2 zostały pobrane z oprogramowania Syriusz (oferty przesyłane za pośrednictwem CBOP) oraz z portalu Zielona Linia (oferty przesyłane przez WUP- Viator), nie zostały uwzględnione dane z BIP. Wsaźni strutury ofert pracy stanowi iloraz przeciętnej liczby ofert pracy w danej grupie zawodów do całowitej liczby ofert pracy w danym oresie. ~ 13 ~

14 Tabela 2 Wsaźni niedopasowania strutury ofert pracy w 2015 rou Wsaźni strutury (%) Wsaźni Kod Nazwa wieliej grupy zawodów oferty pracy w niedopasowania oferty w PUP Internecie strutury ofert pracy 1 KIEROWNICY 1,25% 28,79% 0,04 8 OPERATORZY I MONTERZY MASZYN I URZĄDZEŃ 16,87% 0,00% 4 PRACOWNICY BIUROWI 7,75% 5 PRACOWNICY USŁUG I SPRZEDAWCY 24,92% 15,18% 1,64 9 PRACOWNICY WYKONUJĄCY PRACE PROSTE 12,53% 7 ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 23,33% 8,95% 2,61 6 ROLNICY, OGRODNICY, LEŚNICY I RYBACY 0,56% 2 SPECJALIŚCI 6,24% 29,18% 0,21 3 TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL 6,54% 17,90% 0,37 Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS Z danych zgromadzonych w Tabeli 2 wynia, że w grupach zawodów Pracownicy usług i sprzedawcy oraz Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy pracodawcy częściej poszuują pracowniów poprzez złożenie oferty w PUP, niż poprzez portale internetowe. Natomiast w grupach zawodów Kierownicy, Specjaliści, Technicy i inny średni personel pracodawcy częściej poszuują andydatów do pracy za pośrednictwem portali internetowych, niż przy wsparciu PUP. ~ 14 ~

15 2. Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych W celu oreślenia ierunów i natężenia zmian w struturze zawodowej opracowuje się raning zawodów na rynu pracy, tóre charateryzują się deficytem (więcej miejsc pracy w danym zawodzie niż bezrobotnych), nadwyżą (mniej miejsc pracy w danym zawodzie niż bezrobotnych) lub równowagą (liczba miejsc pracy w danym zawodzie jest zbliżona do liczby bezrobotnych). Raning oparto na zestawieniu popytu na rynu pracy (wolne miejsca pracy i miejsca atywizacji zawodowej zgłaszane do PUP oraz oferty publiowane w Internecie) z podażą (liczba bezrobotnych zarejestrowana w PUP). Raningi są prezentowane w formie: informacji sygnalnej za I i II półrocze danego rou; informacji rocznej za dany ro. Podstawowe miernii (omówione we Wstępie do niniejszego opracowania) wyorzystywane w monitoringu, to: Wsaźni dostępności ofert pracy - Wsaźni długotrwałego bezrobocia - Wsaźni płynności bezrobotnych - B / O t, WDB t, WPB t. Identyfiacja grup zawodów deficytowych i nadwyżowych następuje po spełnieniu oreślonych warunów: Grupy zawodów masymalnie deficytowe Wsaźni dostępności oferty pracy B / O t 0 Wsaźni długotrwałego bezrobocia WDB t Me lub bra wartości Wsaźni płynności bezrobotnych WPB t 1 lub bra wartości Zawody masymalnie deficytowe wyróżniają się braiem bezrobotnych, tj. wsaźni dostępności oferty pracy wynosi zero. deficytowe B / 0, 9 O t WDB t Me lub bra wartości WPB t 1 lub bra wartości W metodologii założono, że zawody deficytowe charateryzują się więszą liczbą dostępnych ofert pracy niż wynosi średni stan bezrobotnych w danym oresie sprawozdawczym. Jednocześnie wsazane jest, aby w zawodzie deficytowym odsete długotrwale bezrobotnych nie przeraczał mediany (Me), a odpływ bezrobotnych powinien przewyższać ich napływ (bądź być równy) w danym oresie sprawozdawczym. zrównoważone 0,9 B / 1, 1 O t WDB t Me lub bra wartości WPB t 1 lub bra wartości W metodologii założono, że zawody zrównoważono charateryzują się zbliżoną liczbą bezrobotnych i dostępnych ofert pracy w danym oresie sprawozdawczym. Jednocześnie wsazane jest, aby w zawodzie zrównoważonym odsete długotrwale bezrobotnych nie przeraczał mediany (Me), a odpływ bezrobotnych powinien przewyższać ich napływ (bądź być równy) w danym oresie sprawozdawczym. nadwyżowe B / O t 1, 1 WDB t Me WPB t 1 W metodologii założono, że zawody nadwyżowe charateryzują się więszą liczbą bezrobotnych niż dostępnych ofert pracy, bezrobociem długotrwałym powyżej mediany (Me) ~ 15 ~

16 oraz wyższym napływem niż odpływem bezrobotnych w danym oresie sprawozdawczym. masymalnie B / O nadwyżowe t bra wartości WDB t Me WPB t 1 Zawody masymalnie nadwyżowe wyróżniają się braiem ofert pracy, tj. wsaźni dostępności oferty pracy nie przyjmuje żadnych wartości. Źródło: Nowa metodologia prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych na loalnym rynu pracy, Instytut Nau Społeczno-Eonomicznych, Łódź 2012 Tabela 3 Raning elementarnych grup zawodów deficytowych w 2015 rou MAKSYMALNY DEFICYT* Liczba dostępnych Elementarna grupa Odsete ofert od ofert pracy zawodów subsydiowanych (%) ( O t ) Uładacze towarów na 9334 półach Wizytatorzy i specjaliści 2351 metod nauczania DEFICYT Kod 2433 Elementarna grupa zawodów Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjnoomuniacyjnych) B t O t Odsete wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej (%) 1 100,00 66, ,00 33,33 B / O t WDB t WPB t Odsete ofert subsydiowany ch (%) Odsete wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej (%) 2,50 3,33 0,75 50,00 1,25 5,00 100,00 * W przypadu masymalnego deficytu liczba bezrobotnych równa jest zero. W rezultacie wsaźni dostępności ofert pracy równa się zero, a pozostałe miernii nie osiągają wartości. Z tego względu zaleca się prezentację tej grupy według malejącej liczby dostępnych ofert pracy. Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS Tabela 4 Raning elementarnych grup zawodów zrównoważonych w 2015 rou RÓWNOWAGA Kod 7316 Elementarna grupa zawodów Szyldziarze, grawerzy i zdobnicy ceramii, szła i porewni B t O t B / O t Odsete ofert subsydiowanych (%) Odsete wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej (%) 0,42 0,42 1,00 20,00 62, Gońcy, bagażowi i porewni 0,25 0,25 1,00 66,67 37,50 Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS ~ 16 ~

17 Tabela 5 Raning elementarnych grup zawodów nadwyżowych w 2015 rou MAKSYMALNA NADWYŻKA* od Elementarna grupa zawodów Liczba bezrobotnych ( B t ) 2413 Analitycy finansowi Maszyniści otłów parowych i porewni Operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej nieslasyfiowani Właściciele slepów Obuwnicy i porewni Operatorzy urządzeń paujących, znaujących i urządzeń do napełniania butele Ręodzielnicy wyrobów z drewna i porewnych materiałów Learze dentyści bez specjalizacji, w tracie specjalizacji lub ze specjalizacją I stopnia Podoficerowie sił zbrojnych Funcjonariusze służb specjalnych Pośrednicy pracy i zatrudnienia 1 NADWYŻKA Kod Elementarna grupa zawodów Robotnicy pracujący przy przeładunu towarów Praczi ręczne i prasowacze B t O t B / O t WDB t WPB t Odsete ofert subsydiowanych (%) 37,08 0,67 55,62 67,57 0,93 50,00 14,42 0,42 34,60 85,71 0,78 100, Fotografowie 2,67 0,08 32,00 100,00 0,33 100, Rolnicy producji roślinnej i zwierzęcej Średni personel w zaresie działalności artystycznej i ulturalnej gdzie indziej nieslasyfiowany 31,92 1,00 31,92 80,65 0,92 4,75 0,17 28,50 75,00 0,83 100, Pomoce uchenne 22,75 0,92 24,82 78,26 0,90 100, Monterzy i serwisanci instalacji i urządzeń teleinformatycznych 4,08 0,33 12,25 80,00 0,75 25, Księgowi 19,67 2,67 7,37 71,43 0,90 62,50 Odsete wolnych miejsc pracy i miejsc atywizacji zawodowej (%) Gospodarze 135, ,25 7,06 68,42 0,95 95,24 budynów 2 * W przypadu masymalnej nadwyżi liczba ofert pracy równa jest zero. W rezultacie wsaźni dostępności ofert pracy nie przyjmuje wartości. Z tego względu zaleca się prezentację tej grupy według malejącej przeciętnej miesięcznej liczby bezrobotnych. Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS ~ 17 ~

18 Z przedstawionych danych wynia, że w powiecie jarosławsim do zawodów masymalnie deficytowych zaliczamy: uładaczy towarów na półach oraz wizytatorów i specjalistów metod nauczania. Natomiast wśród zawodów deficytowych wyróżniono specjalistów do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjno-omuniacyjnych). Powyższe dane wsazują, na bra lub małą ilość osób bezrobotnych na loalnym rynu z ww. grup zawodowych. Do zawodów zrównoważonych na jarosławsim rynu pracy należą: szyldziarze, grawerzy i zdobnicy ceramii, szła i porewni oraz gońcy, bagażowi i porewni, co świadczy o tym, że na loalnym rynu liczba osób bezrobotnych i ofert pracy dla ww. grup zawodów jest zbliżona. Wśród zawodów nadwyżowych w powiecie jarosławsim, tj. zawodów, dla tórych liczba dostępnych ofert jest niewiela, a ilość bezrobotnych w tych zawodach wysoa znalazły się następujące grupy zawodów: robotnicy pracujący przy przeładunu towarów, praczi ręczne i prasowacze, fotografowie, rolnicy producji roślinnej i zwierzęcej, średni personel w zaresie działalności artystycznej i ulturalnej gdzie indziej nieslasyfiowany, pomoce uchenne, monterzy i serwisanci instalacji i urządzeń teleinformatycznych, sięgowi, gospodarze budynów. Natomiast do zawodów masymalnie nadwyżowych, czyli zawodów charateryzujących się braiem ofert pracy, w powiecie jarosławsim zaliczono: analityów finansowych, maszynistów otłów parowych i porewnych, operatorów innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej nieslasyfiowanych, właścicieli slepów, obuwniów i porewnych, operatorów urządzeń paujących, znaujących i urządzeń do napełniania butele, ręodzielniów wyrobów z drewna i porewnych materiałów, learzy dentystów bez specjalizacji, w tracie specjalizacji lub ze specjalizacją I stopnia, podoficerów sił zbrojnych, funcjonariuszy służb specjalnych, pośredniów pracy i zatrudnienia. ~ 18 ~

19 3. Analiza umiejętności i uprawnień W monitoringu ujęto również informacje o umiejętnościach i uprawnieniach posiadanych przez osoby bezrobotne oraz pożądanych przez pracodawców. Dane ujęte w stronie podażowej rynu pracy to uprawnienia najczęściej wsazywane przez osoby bezrobotne i na potrzeby niniejszego opracowania zostały zaczerpnięte z systemu Syriusz. Dane ujęte w stronie popytowej to umiejętności i uprawnienia najczęściej wymagane w ofertach pracy, informacje pobrane zostały z systemu Syriusz. Analiza uprawnień i umiejętności powinna wsazać te cechy, tóre są najbardziej przydatne na jarosławsim rynu pracy w poszuiwaniu zatrudnienia w oreślonym zawodzie gdyż są odpowiedzią na oczeiwania pracodawców, ale również analiza może wsazać niedopasowanie uprawnień i umiejętności osób bezrobotnych do wymagań pracodawców. W Tabeli 6 zamieszczono dane udostępnione przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityi Społecznej, ze względu na niedostateczną funcjonalność systemu Syriusz informacje o umiejętnościach i uprawnieniach są niestety niepełne. Tabela 6 Umiejętności i uprawnienia według wielich grup zawodów w 2015 rou Wiela grupa zawodów SPECJALIŚCI STRONA PODAŻOWA RYNKU PRACY Uprawnienia posiadane przez bezrobotnych Odsete bezrobotnych (%)* STRONA POPYTOWA RYNKU PRACY Umiejętności i uprawnienia Odsete ofert pracy wymagane w (%)** ofertach pracy Komuniacja ustna/ 1,2195 omuniatywność Komuniacja ustna/ 0,8130 omuniatywność TECHNICY I INNY ŚREDNI PERSONEL PRACOWNICY Komuniacja ustna/ USŁUG I omuniatywność SPRZEDAWCY 0,9524 ROLNICY, Przedsiębiorczość, Sprawność OGRODNICY, inicjatywność, 0,4854 psychofizyczna i 12,5000 LEŚNICY I RYBACY reatywność psychomotoryczna * Odsete bezrobotnych wyliczany jest jao iloraz stanu bezrobotnych z danym uprawnieniem w ramach wieliej grupy zawodów do całowitego stanu bezrobotnych w ramach wieliej grupy zawodów. ** Odsete ofert pracy liczony jest jao iloraz napływu ofert pracy, w tórych dana umiejętność lub uprawnienie jest wymagań do całowitego napływu ofert pracy w ramach danej wieliej grupy zawodów (PUP+Intemet). Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS Tabela 7 Bezrobotni bez zawodu w 2015 rou Wyszczególnienie Bezrobotni ogółem w tym bezrobotni Odsete bezrobotnych bez zawodu bez zawodu (%)* Ogółem ,32% wg poziomu wyształcenia: gimnazjalne i poniżej ,13% zasadnicze zawodowe ,01% średnie ogólnoształcące ,45% policealne i średnie zawodowe ,32% wyższe ,78% wg typu uończonej szoły: zasadnicza szoła zawodowa ,69% szoła przysposabiająca do pracy technium ,96% liceum ogólnoształcące ,43% liceum profilowane ,50% technium uzupełniające ,98% liceum uzupełniające 2 0 0,00% szoła policealna ,94% wyższa ,81% *Odsete bezrobotnych wyliczany jest według stanu na oniec oresu sprawozdawczego. Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS ~ 19 ~

20 Do grupy osób bez zawodu walifiowane są osoby bezrobotne, tórych od zawodu do statysty ustawiony jest na Odsete bezrobotnych bez zawodu obliczany jest jao stosune bezrobotnych nieposiadających zawodu wg stanu na onie oresu sprawozdawczego do ogółu bezrobotnych na oniec rou. Dane zawarte w Tabeli 7 zostały udostępnione przez MRPiPS na podstawie informacji pobieranych przez Apliację Centralną, co może wpływać na różnice w ilości osób bezrobotnych wyazanych na oniec rou 2015 w sprawozdaniach statystycznych. Wg zamieszczonych w Tabeli 7 danych, na oniec 2015 rou osoby nieposiadające zawodu stanowiły 15,32% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Najwięszy odsete osób bez zawodu występuje wśród bezrobotnych z wyształceniem średnim ogólnoształcącym 35,45% osób z tym wyształceniem nie posiada zawodu oraz wśród osób z wyształceniem gimnazjalnym i poniżej 32,13% osób z tym wyształceniem nie posiada zawodu. Analizując dane z Tabeli 7 wg typu uończonej szoły zauważyć należy, że 25,69% osób bezrobotnych, tórzy uończyli szołę zasadniczą zawodową nie posiada zawodu (prawdopodobnie osoby te nie uzysały walifiacji wymaganych do wyonywani zawodu lub nie zgłosiły fatu zdania egzaminu zawodowego do urzędu). Analogicznie sytuacja wygląda wśród osób bezrobotnych, tórzy uończyli technium 27,96% nie ma zawodu. ~ 20 ~

21 4. Analiza rynu eduacyjnego Analiza dotycząca rynu eduacyjnego ma stanowić dopełnienie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych poprzez dostarczenie informacji o ilości osób, tóra w najbliższym czasie wejdzie na ryne pracy. Celem analizy jest uzysanie pełnej informacji o rynu eduacyjnym, w tym o potencjalnym zasobie siły roboczej wchodzącej na ryne pracy. Osoby ończące eduację w oreślonym ierunu/zawodzie mogą wpływać na sytuację na jarosławsim rynu pracy, np. poprzez zasilenie grona osób bezrobotnych (jeśli ieruni ształcenia nie będą dostosowane do potrzeb pracodawców) lub uzupełnienie braów adrowych w zawodach deficytowych (jeśli ieruni ształcenia będą odpowiadać atualnym potrzebom). W związu z powyższym ryne eduacyjny niesie istotną informację dla jarosławsiego urzędu, zarówno w zaresie potencjalnego napływu osób bezrobotnych, ja i planowanych działań atywizacyjnych. Monitoring może być przydatny przy oreśleniu ierunów szoleń dla bezrobotnych oraz wprowadzaniu oret poziomu i strutury ształcenia zawodowego na poziomie ponadgimnazjalnym i wyższym. Dane udostępnione przez MRPiPS, wyorzystywane do analizy opracowane zostały w oparciu o: - System Informacji Oświatowej MEN (liczby absolwentów szół ponadgimnazjalnych wg zawodów i specjalności oraz uończonej szoły, liczby uczniów ostatnich las, w tym uczniów tórzy zdali egzamin maturalny, liczby absolwentów szół ponadgimnazjalnych, tórzy zdali egzamin potwierdzający walifiacje zawodowe wg. zawodu i specjalności oraz uończonej szoły); - system Syriusz (liczby bezrobotnych absolwentów wg ostatnio uończonej szoły oraz bezrobotnych i absolwentów wg zawodu i specjalności lub ierunu ształcenia). W analizie zostały pominięte informacje dotyczące planów eduacyjne absolwentów ze względu na często występującą sytuację ontynuacji naui poza miejscem stałego zamieszania/zameldowania. Dodatowo analiza dostarczy informacji o sytuacji absolwentów szół ponadgimnazjalnych oraz szół wyższych na rynu pracy poprzez wsazanie na ile ompetencje i wiedza uzysane w tracie naui dają absolwentom gwarancję zatrudnienia, a nie długotrwałego pozostawania w rejestrach urzędu pracy jao osoby bezrobotne. Zatem pozwala na wysuwanie wniosów dotyczących systemu ształcenia ponadgimnazjalnego i wyższego. Analiza absolwentów szół ponadgimnazjalnych i wyższych opiera się na mierniach: Wsaźni fracji bezrobotnych wśród absolwentów WBA t BA A t t 1 *100 BA t - liczba bezrobotnych absolwentów wg elementarnych grup zawodów/ierunu naui lub typu szoły (zasadnicza zawodowa, średnia ogólnoształcąca, średnia zawodowa i policealna, wyższa) bądź nazwy szoły/uczelni stan na oniec grudnia/maja ( , ), A t 1 - liczba absolwentów szół ponadgimnazjalnych/wyższych wg elementarnych grup zawodów/ierunu naui lub typu szoły (zasadnicza zawodowa, średnia ogólnoształcąca, średnia zawodowa i policealna, wyższa) bądź nazwy szoły/uczelni stan za poprzedni ro szolny/aademici 2014/2015). ~ 21 ~

22 Mierni stanowi zestawienie liczby bezrobotnych absolwentów zarejestrowanych w urzędzie pracy z łączną liczbą absolwentów z uwzględnieniem posiadanego zawodu/specjalności, ostatnio uończonej szoły. Mierni służy do identyfiacji elementarnych grup zawodów/ierunów naui i szół, w tórych absolwenci mają trudności ze znalezieniem pracy. Mierni informuje, jai odsete absolwentów w elementarnej grupie zawodów/ierunu naui/szoły stanowią bezrobotni absolwenci w elementarnej grupie zawodów/ierunu naui/szoły (w %). Mierni przyjmuje wartości od 0% (oznacza bra bezrobotnych wśród absolwentów według wybranej specyfiacji) do 100% (ażdy absolwent w elementarnej grupie zawodów/ierunu naui, szoły jest zarejestrowany jao bezrobotny). Im niższe wartości wsaźnia, tym dana grupa elementarna zawodów/ierune naui/szoła jest bardziej dostosowana do potrzeb loalnego rynu pracy, ponieważ absolwenci znajdują zatrudnienie w oresie 6 lub 11 miesięcy od uończenia naui. Wsaźni fracji absolwentów wśród bezrobotnych BA t BA WABt B t t *100 - liczba bezrobotnych absolwentów w elementarnej grupie zawodów (ierunu ształcenia) stan na oniec grudnia rou poprzedzającego i maja danego rou ( , ), B t - liczba bezrobotnych ogółem w grupie zawodów (ierunu ształcenia) stan na oniec grudnia rou poprzedzającego i maja danego rou ( , ). Mierni wsazuje, ja wysoi jest odsete bezrobotnych absolwentów wśród bezrobotnych w danej elementarnej grupie zawodów (dla absolwentów szół ponadgimnazjalnych) bądź w danym ierunu ształcenia (dla absolwentów szół wyższych). Mierni informuje, jai odsete bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów stanowią bezrobotni absolwenci (w %). Mierni przyjmuje wartości od 0% (oznacza bra absolwentów wśród bezrobotnych w elementarnej grupie zawodów/ierunu ształcenia ) do 100% (ażdy bezrobotny w elementarnej grupie zawodów/ierunu ształcenia jest bezrobotnym absolwentem). Mierni wsazuje również na łatwość i szybość znalezienia pracy wśród absolwentów w elementarnej grupie zawodów/ierunu ształcenia, tj. w jaim stopniu absolwenci zasilają grono bezrobotnych. Źródło: Nowa metodologia prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych na loalnym rynu pracy, Instytut Nau Społeczno-Eonomicznych, Łódź Analiza uczniów ostatnich las szół ponadgimnazjalnych Z zamieszczonych w Tabeli 8 danych wynia, że w powiecie jarosławsim nie ma uczniów ostatnich las szół ponadgimnazjalnych ształcących się w zawodach deficytowych, zrównoważonych i nadwyżowych. Zatem, jeśli przyjmujemy, że uczniowie ostatnich las szół ponadgimnazjalnych są potencjalnym zasobem siły roboczej wchodzącej na ryne, nie wpłynie ona znacznie na zmianę sytuacji loalnego rynu. ~ 22 ~

23 Tabela 8 Uczniowie ostatnich las szół ponadgimnazjalnych według elementarnych grup zawodów deficytowych, zrównoważonych oraz nadwyżowych w 2015 rou ZAWODY DEFICYTOWE Elementarna grupa zawodów Liczba uczniów ostatnich las szół Kod Nazwa ponadgimnazjalnych 2351 Wizytatorzy i specjaliści metod nauczania Specjaliści do spraw sprzedaży (z wyłączeniem technologii informacyjno-omuniacyjnych) Uładacze towarów na półach 0 ZAWODY NADWYŻKOWE Elementarna grupa zawodów Liczba uczniów ostatnich las szół Kod Nazwa ponadgimnazjalnych 0210 Podoficerowie sił zbrojnych Learze dentyści bez specjalizacji, w tracie specjalizacji lub ze specjalizacją I stopnia Analitycy finansowi Księgowi Pośrednicy pracy i zatrudnienia Funcjonariusze służb specjalnych Fotografowie Średni personel w zaresie działalności artystycznej i ulturalnej gdzie indziej nieslasyfiowany Gospodarze budynów Właściciele slepów Rolnicy producji roślinnej i zwierzęcej Ręodzielnicy wyrobów z drewna i porewnych materiałów Monterzy i serwisanci instalacji i urządzeń teleinformatycznych Obuwnicy i porewni Maszyniści otłów parowych i porewni Operatorzy urządzeń paujących, znaujących i urządzeń do napełniania butele Operatorzy innych maszyn i urządzeń przetwórczych gdzie indziej nieslasyfiowani Praczi ręczne i prasowacze Robotnicy pracujący przy przeładunu towarów Pomoce uchenne 0 ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE Elementarna grupa zawodów Liczba uczniów ostatnich las szół Kod Nazwa ponadgimnazjalnych 7316 Szyldziarze, grawerzy i zdobnicy ceramii, szła i porewni Gońcy, bagażowi i porewni 0 Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS 4.2. Analiza absolwentów szół ponadgimnazjalnych Z danych zamieszczonych w Tabeli 9 wynia, że najwięcej absolwentów powiatu jarosławsiego w rou szolnym 2013/2014 opuściło licea ogólnoształcące 912 osób oraz technia 520 osób, w tym tytuł zawodowy uzysały 273 osoby. Szoły policealne i zasadnicze szoły zawodowe w omawianym rou szolnym uończyło odpowiednio 116 osób, w tym 81 zdało egzaminy zawodowe oraz 106 osób, w tym 82 osoby uzysały walifiacje do wyonywania oreślonego zawodu. Wg stanu na oniec grudnia 2014 rou i maja 2015 rou najwięcej absolwentów miały technia, licea ogólnoształcące oraz zasadnicze szoły zawodowe. Analizując wsaźni bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów wg stanu na oniec grudnia 2014 rou i maja 2015 rou zauważyć należy spade udziału bezrobotnych absolwentów w ogóle bezrobotnych we wszystich omawianych typach szół. ~ 23 ~

24 Tabela 9 Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szoły w 2015 rou Typ szoły Liczba absolwentów w poprzednim rou szolnym (2013/2014) ogółem posiadający tytuł zawodowy* Liczba bezrobotnych absolwentów Stan na oniec grudnia rou poprzednie go (2014) Stan na oniec maja rou sprawozd awczego (2015) Wsaźni bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) Stan na oniec grudnia rou poprzednie go (2014) Stan na oniec maja rou sprawozd awczego (2015) zasadnicza szoła zawodowa ,57% 35,85% szoła przysposabiająca do pracy technium ,58% 9,62% liceum ogólnoształcące ,87% 3,95% liceum profilowane 1 0 technium uzupełniające 0 1 szoła policealna ,66% 11,21% * Liczba absolwentów, tórzy zdali egzamin potwierdzający walifiacje zawodowe Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS W rou szolnym 2014/2015 w powiecie jarosławsim najwięcej absolwentów opuściło licea ogólnoształcące 893 osoby, technia 300 osób oraz zasadnicze szoły zawodowe 183 osoby. Na oniec 2015 rou w ewidencji urzędu figurowało najwięcej absolwentów techniów 113 bezrobotnych absolwentów oraz zasadniczych szół zawodowych 84 bezrobotnych absolwentów. Wsaźni fracji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów poazuje, ze najbardziej dostosowanym do potrzeb loalnego rynu typem szoły są licea ogólnoształcące. Tabela 10 Liczba absolwentów oraz bezrobotnych absolwentów według typu szoły w 2015 rou (cd.) Typ szoły Liczba absolwentów w rou szolnym ończącym się w rou sprawozdawczym posiadający ogółem tytuł zawodowy* Liczba bezrobotnych absolwentów Stan na oniec grudnia rou sprawozdawczego (2015) Wsaźni fracji bezrobotnych absolwentów wśród absolwentów (%) Stan na oniec grudnia rou sprawozdawczego (2015) zasadnicza szoła zawodowa ,90% szoła przysposabiająca do pracy 11 0 technium ,67% liceum ogólnoształcące ,73% liceum profilowane 3 technium uzupełniające 0 szoła policealna ,00% * Liczba absolwentów, tórzy zdali egzamin potwierdzający walifiacje zawodowe Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS ~ 24 ~

25 5. Badanie westionariuszowe przedsiębiorstw Monitoring ma na celu dostarczenie informacji o stronie popytowej i podażowej jarosławsiego rynu pracy. Ważnym elementem opracowania będzie zatem analiza zatrudnienia oparta na badaniu westionariuszowym przedsiębiorstw, przeprowadzonym przez tut. Urząd w październiu 2015 rou wśród podmiotów gospodarczych działających na terenie powiatu. Badaniem objęto 90 przedsiębiorstw, w tym: 47 miroprzedsiębiorstw, zatrudniających do 9 pracowniów, 37 małych przedsiębiorstw, zatrudniających od 10 do 49 pracowniów, 5 średnich przedsiębiorstw, zatrudniających do 50 do 249 pracowniów, 1 duże przedsiębiorstwo, zatrudniające 250 i więcej pracowniów. Badanie westionariuszowe przedsiębiorstw ma na celu uzysanie informacji o: 1. dotychczasowych (ujęcie diagnostyczne) oraz planowanych (ujęcie prognostyczne) ierunach zmian zatrudnienia oraz ich sali w przedsiębiorstwach, 2. bieżącej struturze zatrudnienia przedsiębiorstw, w podziale na wielie grupy zawodów (zgodnie z Klasyfiacją Zawodów i Specjalności na potrzeby rynu pracy), 3. planowanej struturze zatrudnienia, z uwzględnieniem wielich grup zawodów oraz umiejętności najbardziej pożądanych przez pracodawcę w danym zawodzie/specjalności, 4. problemach zgłaszanych przez przedsiębiorstwa w procesie rerutacji pracowniów - w ujęciu zawodów oraz umiejętności najczęściej braujących andydatom do pracy, 5. roli powiatowych urzędów pracy w westii poszuiwania nowych pracowniów przez loalne firmy. Wynii uzysane z przeprowadzonego badania westionariuszowego przedsiębiorstw pozwolą na prognozy roczne w zaresie zmian strutury zawodowo-walifiacyjnej na jarosławsim rynu oraz oreślenia wielości napływu potencjalnej siły roboczej. Operatem losowania zastosowanym w celu wytypowania przedsiębiorstw do badania było zastosowanie Bazy Jednoste Statystycznych (BJS), tórej podstawą jest rejestr REGON. Baza Jednoste Statystycznych jest atualizowana w oparciu o wynii badań statystycznych oraz informacje pochodzące ze źródeł administracyjnych. W przypadu nie otrzymania BJS, operatem losowania ma być baza REGON. Wielość próby badawczej została wyznaczona przy pomocy poniższego wzoru: n ~ 25 ~ e Z 2 2 P(1 P) P(1 P)' N gdzie: P oszacowana proporcja w populacji, e dopuszczalny błąd (zaleca się, aby błąd był nie więszy niż 10%), n wielość próby, N wielość populacji, Z wartość Z wyniająca z przyjętego poziomu ufności (załada się przyjęcie 95% poziomu ufności, dla tórego wartość Z = 1,96)

26 Parametr P umożliwia oreślenie wielości badanego zjawisa w populacji. W przypadu badania westionariuszowego przedsiębiorstw przyjęto wartość 0,5 dla parametru P, gdyż umożliwia to oreślenie tzw. masymalnego błędu badania. W przypadu dopuszczalnego błędu badania (e), przyjęto wartość od 0 do 1, jao procent załadanego błędu. Przyładowo, jeśli założymy błąd w wysoości 0,1 (10%) i przeprowadzimy badanie westionariuszowe to, gdy odpowiedź na dane pytanie zaznaczy 20% respondentów, to prawdziwy odsete odpowiedzi nie może się różnić o +/-10 pt. proc. W oparciu o warianty odpowiedzi znajdujące się w pytaniach dotyczących atualnej sytuacji przedsiębiorstw na jarosławsim rynu pracy zbudowano wsaźnii zatrudnienia netto. Ww. wsaźni jest obliczany jao różnica fracji odpowiedzi pozytywnych i negatywnych (po uwzględnieniu wag): WZ P i 1 S i 1 wp wp a i a i wr wr a i a i P S i i N i 1 S i 1 a a wp i wri Ni *100 a a wp i wri Si gdzie: P liczba odpowiedzi pozytywnych, N liczba odpowiedzi negatywnych, S liczba obserwacji (łączna liczba przedsiębiorstw w próbie), i numer obserwacji, i=1,.s, a wp i waga próby dla i-tej obserwacji, a wr i waga rozmiaru dla i-tej obserwacji, P i wsazanie pozytywne dla i-tej obserwacji, N i wsazanie negatywne dla i-tej obserwacji, S i suma wszystich wsazań dla i-tej obserwacji. Saldo odpowiedzi na dane pytanie diagnostyczne w oresie badawczym przyjmuje wartości od -100 do 100. Wartości ujemne oznaczają pogorszenie sytuacji w przedsiębiorstwie. Im niższa jest wartość prezentowanych indesów, tym wyższy odsete firm delarujących nieorzystne zmiany w obszarze zatrudnienia. Wartości dodanie oznaczają poprawę sytuacji firm na loalnym rynu pracy. Im wyższa wartość wsaźnia tym wyższy odsete przedsiębiorstw delaruje orzystne zmiany w obrębie zatrudnienia. Ze względu na fat, iż do badania westionariuszowego przedsiębiorstw w powiecie jarosławsim wybrano nieznaczną (mniejszą niż 100) liczbę firm 90 firm (ilość firm wyliczono zgodnie ze wzorem na wielość próby badawczej przy populacji sończonej) do obliczenia a wsaźnia zatrudnienia netto zastosowano jedynie wagę próby ( wp ), a dla wagi rozmiaru ( a wr i ) przyjęto wartość 1. ~ 26 ~

27 Waga próby umożliwia sorygowanie strutury przedsiębiorstw wylosowanych do próby ta, aby była ona zbliżona do strutury zaobserwowanej w populacji. Zniwelowanie różnic w rozładzie cech w próbie w porównaniu do rozładu cech w populacji poprze nadanie wagi ażdej obserwacji umożliwia zastosowanie wzoru: wp a a P P a p p gdzie: a P liczba podmiotów gospodarczych w zadanej lasie wielości przedsiębiorstwa a w badanym powiecie, P ogólna liczba podmiotów gospodarczych w badanym powiecie, a p liczba podmiotów gospodarczych w zadanej lasie wielości przedsiębiorstwa a w próbie, p ogólna liczba podmiotów gospodarczych w próbie, a lasa wielości przedsiębiorstwa (do 9 osób, od 10 do 49 osób, od 50 do 249 osób oraz 250 osób i więcej). Najwięszy odsete przebadanych przedsiębiorstw stanowiły podmioty gospodarcze zatrudniające od 10 do 49 osób (58,28%) oraz do 9 pracowniów (35,49%). Przedsiębiorstwa zatrudniające od 50 do 249 osób stanowiły 5,78% przebadanych firm, natomiast najmniejszy odsete stanowiły przedsiębiorstwa zatrudniające 250 i więcej pracowniów (0,45%). Opisaną sytuację przedstawia Rysune 3. Rysune 3 Strutura badanych podmiotów gospodari narodowej pod względem liczby zatrudnionych pracowniów Źródło: Rysune udostępniony przez MRPiPS ~ 27 ~

28 Analizując dane pod względem rodzaju prowadzonej działalności zauważyć należy, że dominują podmioty zajmujące się usługami (secje M, N, O, P, Q, R, S, T, U) 62,40%, handlem, naprawą pojazdów samochodowych, transportem i gospodarą magazynową, zawaterowaniem i gastronomią, informacją i omuniacją (secje G, H, I, J) 28,72%. Najmniejszy odsete stanowiły przedsiębiorstwa zajmujące się rolnictwem, leśnictwem, łowiectwem i rybołówstwem (Secja A) 1,58%. Struturę badanych podmiotów gospodari narodowej wg rodzaju działalności po nadaniu odpowiednich wag prezentuje Rysune 4. Rysune 4 Strutura badanych podmiotów gospodari narodowej według rodzaju działalności Źródło: Rysune udostępniony przez MRPiPS Dane dotyczące zmian zatrudnieniowych w 2015 rou w badanych podmiotach gospodari wsazują, że sytuacja zatrudnieniowa w omawianym czasie nie zmieniła się w znacznej więszości firm 66,86%, zmniejszenie zatrudnienia zadelarowało 8,15% przedsiębiorstw, natomiast zwięszenie 24,99% firm. Omawianą sytuację prezentuje Rysune 5. Rysune 5 Strutura zmian w zatrudnieniu w badanych podmiotach gospodari narodowej w 2015 rou Źródło: Rysune udostępniony przez MRPiPS ~ 28 ~

29 Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń Pracownicy biurowi Pracownicy przy pracach prostych Pracownicy usług i sprzedawcy Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i ierownicy Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy Siły zbrojne Specjaliści Technicy i inny średni personel Wsaźni zatrudnienia netto Wsaźni zatrudnienia netto ogółem w 2015 rou wyniósł 16,84%, co wsazuje na poprawę sytuacji na jarosławsim rynu pracy w omawianym oresie. Analizując wsaźni zatrudnienia netto wg wielich grup zawodów w 2015 rou najorzystniejsze zmiany sytuacji na rynu pracy nastąpiły dla zawodów: robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (9,98), pracownicy usług i sprzedaży (9,85), przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i ierownicy (9,22), rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (8,55) oraz operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (8,55). Polepszenie sytuacji w 2015 rou nastąpiło również dla zawodów: pracownicy biurowi (6,58), specjaliści (5,27) oraz technicy i inny średni personel (1,56). Pogorszenie sytuacji w 2015 rou na podstawie wsaźnia zatrudnienia netto zanotowały zawody z grupy pracownicy przy pracach prostych (-2,23). Natomiast wsaźni zatrudnienia netto wg wielich grup zawodów osiągnął wartość 0 dla grupy siły zbrojne, co oznacza, że wszystie firmy wsazywały na bra zmian w obszarze zatrudnienia lub odsete firm delarujących pogorszenie sytuacji jest równy odsetowi firm delarujących poprawę sytuacji. Rysune 6 Wsaźni zatrudnienia netto według wielich grup zawodów w 2015 rou 12,00 10,00 8,00 6,00 8,55 6,58 9,85 9,22 9,98 8,55 5,27 4,00 2,00 0,00-2,23 0,00 1,56-2,00-4,00 Wielie grupy zawodów Źródło: Rysune udostępniony przez MRPiPS ~ 29 ~

30 Tabela 11 Zawody, w tórych przedsiębiorcy zatrudniali w 2015 rou oraz umiejętności i cechy pracowniów niezbędne do wyonywani pracy w tych zawodach Zawód Umiejętności i cechy Wsaźni strutury odpowiedzi Asystent nauczyciela przedszola czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% dodatowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 0,00% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 6,25% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języów obcych 0,00% Cieśla* czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% dodatowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 0,00% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 3,13% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 0,00% wyuczony zawód 3,13% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języów obcych 0,00% Kasjer handlowy czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% dodatowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 0,00% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 6,25% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% ~ 30 ~

31 Kierowca samochodu ciężarowego Kierowca samochodu dostawczego zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języów obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% dodatowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 0,00% wyonywanie obliczeń 0,00% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 6,25% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języów obcych 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% dodatowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 6,25% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języów obcych 0,00% Kierowni budowy czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% dodatowe uprawnienia 4,17% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 2,08% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 4,17% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 6,25% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 4,17% wyuczony zawód 4,17% wywieranie wpływu 4,17% zarządzanie ludźmi / przywództwo 4,17% ~ 31 ~

32 Kierowni działu administracyjnogospodarczego Konserwator budynów i stanu technicznego pomieszczeń znajomość języów obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% dodatowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 6,25% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języów obcych 6,25% czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% dodatowe uprawnienia 6,25% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 6,25% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języów obcych 0,00% Krojczy czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 0,00% dodatowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 0,00% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 6,25% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języów obcych 0,00% ~ 32 ~

33 Nauczyciel nauczania początowego Pomocniczy robotni budowlany Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% dodatowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 3,13% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 3,13% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 3,13% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języów obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 4,58% dodatowe uprawnienia 1,23% doświadczenie zawodowe 5,02% omuniacja ustna / omuniatywność 4,58% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 5,02% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 1,23% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 3,35% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 0,00% wyuczony zawód 3,35% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języów obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% dodatowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 0,00% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 0,00% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języów obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% ~ 33 ~

34 Pozostali pracownicy obsługi biurowej dodatowe uprawnienia 3,43% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 3,43% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 3,43% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 3,43% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 4,90% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 1,35% znajomość języów obcych 3,43% Przedstawiciel handlowy czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% dodatowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 6,25% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 6,25% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 6,25% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języów obcych 0,00% Robotni gospodarczy czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 0,00% dodatowe uprawnienia 3,78% doświadczenie zawodowe 0,00% omuniacja ustna / omuniatywność 2,47% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 3,78% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 0,00% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 2,47% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 3,78% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 0,00% wyuczony zawód 0,00% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języów obcych 0,00% Sprzedawca* czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% dodatowe uprawnienia 0,00% ~ 34 ~

35 doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 1,80% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 2,66% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 6,25% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 2,66% wyuczony zawód 1,80% wywieranie wpływu 2,66% zarządzanie ludźmi / przywództwo 1,80% znajomość języów obcych 1,80% Stolarz meblowy czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 6,25% dodatowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 6,25% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 6,25% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 0,00% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 6,25% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 0,00% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 6,25% znajomość języów obcych 0,00% Szwacza maszynowa czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 0,00% dodatowe uprawnienia 0,00% doświadczenie zawodowe 6,25% omuniacja ustna / omuniatywność 6,25% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 0,00% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% planowanie i organizacja pracy własnej 6,25% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 0,00% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 6,25% współpraca w zespole 6,25% wyonywanie obliczeń 6,25% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 6,25% wyuczony zawód 6,25% wywieranie wpływu 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% Ogółem (bez względu na zawód) znajomość języów obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 5,55% dodatowe uprawnienia 1,70% doświadczenie zawodowe 5,55% ~ 35 ~

36 Ogółem (bez względu na zawód) Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS omuniacja ustna / omuniatywność 5,82% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 2,84% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 2,92% planowanie i organizacja pracy własnej 6,11% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 3,84% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 5,97% współpraca w zespole 5,69% wyonywanie obliczeń 4,82% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 3,84% wyuczony zawód 4,56% wywieranie wpływu 2,29% zarządzanie ludźmi / przywództwo 2,99% znajomość języów obcych 1,56% Znaczna więszość przedsiębiorstw (82,44%) nie ma problemów z pozysiwaniem nowych pracowniów, 12,96% nie potrafi wsazać, czy taie trudności występują, zaledwie 1,58% podmiotów gospodarczych ma problem przy rerutacji na wolne stanowiso pracy. Opisaną sytuację prezentuje Rysune 7. Rysune 7 Rozład odpowiedzi na pytanie Czy Państwa firma ma problemy z pozysiwaniem nowych pracowniów? Źródło: Rysune udostępniony przez MRPiPS ~ 36 ~

37 Tabela 12 Zawody, w jaich przedsiębiorstwom trudno jest znaleźć odpowiednich andydatów do pracy Trudności z pozysaniem pracowniów Elementarna Odsete wsazań Braujące umiejętności i uprawnienia grupa zawodów odpowiedzi ta Ogółem (bez czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim względu na zawód) 7,69% omuniacja ustna / omuniatywność 7,69% Psycholodzy i porewni obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 7,69% współpraca w zespole 7,69% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 7,69% wywieranie wpływu 7,69% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,00% wyonywanie obliczeń 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języów obcych 0,00% czytanie ze zrozumieniem i pisanie testów w języu polsim 7,69% omuniacja ustna / omuniatywność 7,69% obsługa omputera i wyorzystanie Internetu 7,69% planowanie i organizacja pracy własnej 7,69% przedsiębiorczość, inicjatywność, reatywność 7,69% współpraca w zespole 7,69% wyszuiwanie informacji, analiza i wyciąganie wniosów 7,69% wywieranie wpływu 7,69% obsługa, montaż i naprawa urządzeń technicznych 0,00% sprawność psychofizyczna i psychomotoryczna 0,00% wyonywanie obliczeń 0,00% zarządzanie ludźmi / przywództwo 0,00% znajomość języów obcych 0,00% Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS Ja wsazują powyższe dane, najwięszy problem ze znalezieniem odpowiednich andydatów do pracy występuje dla grupy zawodów psycholodzy i porewni. Przedsiębiorcy powiatu jarosławsiego najczęściej poszuują potencjalnych andydatów do pracy poprzez polecenia znajomych (29,54%), analizę ofert sładanych do firmy przez potencjalnych andydatów (22,44%), ogłoszenia sładane do Urzędu Pracy (18,84%). Najmniej pracodawców poszuuje andydatów do pracy poprzez wywieszanie ofert w obrębie załadu pracy (1,96%). Szczegółowe informacje dotyczące sposobów pozysiwania pracowniów przedstawia Rysune 8. ~ 37 ~

38 Rysune 8 Strutura badanych podmiotów gospodari narodowej pod względem sposobu poszuiwania nowych pracowniów Źródło: Rysune udostępniony przez MRPiPS Oferty pracy zgłaszane do Powiatowych Urzędów Pracy stanowią 26-50% ogółu ofert pracy w danym przedsiębiorstwie. Rysune 9 Analiza odseta ofert pracy zgłaszanych do Powiatowych Urzędów Pracy 43,88 18,09 12,68 17,88 7,48 Źródło: Rysune udostępniony przez MRPiPS W poniższej tabeli przedstawiono zawody, w tórych pracodawcy najczęściej poszuują andydatów do pracy w Powiatowych Urzędach Pracy. W tut. Urzędzie przedsiębiorcy poszuują między innymi: pomocniczych robotniów budowlanych, cieśli, ierowniów budowy, sprzedawców, magazynierów. ~ 38 ~

39 Tabela 13 Zawody, w tórych pracodawcy najczęściej zgłaszają oferty do Powiatowych Urzędów Pracy Zawód Wsaźni strutury Pomocniczy robotni budowlany 9,94% Cieśla* 6,62% Kierowni budowy 6,62% Sprzedawca* 6,62% Magazynier 4,11% Asystenta stomatologiczna* 3,31% Fizjoterapeuta 3,31% Kasjer handlowy 3,31% Laierni wyrobów drzewnych 3,31% Nauczyciel języa obcego 3,31% Nauczyciel nauczania początowego 3,31% Pielęgniara 3,31% Przedstawiciel handlowy 3,31% Robotni gospodarczy 3,31% Stolarz meblowy 3,31% Techni geodeta* 3,31% Kierowca samochodu ciężarowego 2,45% Asystent nauczyciela przedszola 1,59% Biblioteoznawca 1,59% Kasjer walutowy 1,59% Kierowca samochodu dostawczego 1,59% Krojczy 1,59% Księgowy 1,59% Pomocni ciastarza 1,59% Pozostali pracownicy obsługi biurowej 1,59% Pozostali robotnicy wyonujący prace proste w przemyśle 1,59% Sprzedawca w branży spożywczej 1,59% Szwacza maszynowa 1,59% Techni farmaceutyczny* 1,59% Wychowawca w placówach oświatowych, wsparcia dziennego, wychowawczych i opieuńczych oraz instytucjach pieczy zastępczej 1,59% Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS ~ 39 ~

40 6. Prognoza loalnego rynu pracy Część prognostyczna została oparta na wyniach badania westionariuszowego przedsiębiorstw. Znaczna więszość przedsiębiorców działających na terenie powiatu jarosławsiego (77,87%) nie przewiduje w 2016 rou zmian w struturze zatrudnienia. 2,67% podmiotów gospodarczych przewiduje zmniejszenie zatrudnienia, a 19,46% zamierza w 2016 rou zwięszyć zatrudnienie w swojej firmie. Rysune 10 Strutura prognozowanych zmian zatrudnienia w badanych podmiotach gospodari narodowej w 2016 rou Źródło: Rysune udostępniony przez MRPiPS Prognozowany wsaźni zatrudnienia netto na 2016 ro dla powiatu jarosławsiego wyniósł 16,80%, co oznacza, że sytuacja na loalnym rynu będzie się poprawiać, a pracodawcy będą częściej zatrudniać niż zwalniać pracowniów. Najlepsza sytuacja zatrudnieniowa w 2016 rou prognozowana jest dla zawodów: pracownicy usług i sprzedaży, specjaliści, operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń, robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Poprawa sytuacji nastąpi taże w zawodach: pracownicy biurowi oraz technicy i inny średni personel. Opisana sytuacja prezentowana jest na Rysunu 11. ~ 40 ~

41 Rysune 11 Prognoza zatrudnienia netto dla wielich grup zawodów w 2016 rou 10,28% 10,18% 7,41% 7, 41% 3,34% 2, 96% 0% 0% 0% 0% Źródło: Rysune udostępniony przez MRPiPS Z badań westionariuszowych przedsiębiorstw wynia, że pracodawcy w 2016 rou będą najczęściej zatrudniać w zawodach: pomocniczy robotni budowlany, cieśla, magazynier, sprzedawca, asystenta stomatologiczna. W tabeli przedstawiono zawody, dla tórych prognozowane są zatrudnienia w 2016 rou. Tabela 14 Zawody, w tórych przedsiębiorcy mają zamiar zatrudniać w 2016 rou Zawód Wsaźni strutury Pomocniczy robotni budowlany 16,82% Cieśla* 11,21% Magazynier 6,95% Sprzedawca* 6,84% Asystenta stomatologiczna* 5,61% Fizjoterapeuta 5,61% Laierni wyrobów drzewnych 5,61% Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych 5,61% Stolarz meblowy 5,61% Kierowca samochodu ciężarowego 4,15% Księgowy 2,69% Pozostali pracownicy obsługi biurowej 2,69% Serwisant sprzętu omputerowego 2,69% Źródło: Tabele wyniowe udostępnione przez MRPiPS Dla przedsiębiorców planujących zatrudnienie ważne jest znalezienie na rynu andydatów spełniających ich oczeiwania w zaresie posiadanych umiejętności i uprawnień. Poniżej przedstawiono te cechy i umiejętności, tóre są dla pracodawców szczególnie ważne w procesie rerutacji na poreślone stanowiso. ~ 41 ~