Fotometria i kolorymetria

Transkrypt

1 10. Opis barwy; cechy psychofizyczne barwy; indukcja przestrzenna i czasowa; widmo bodźca a wrażenie barwne; wady postrzegania barw; testy Ishihary. Miejsce i termin konsultacji (zima 2013/2014): pokój 18/11 bud. A-1

2 Opis barwy Barwa Barwa postrzegana opisanie cech charakteryzujących wrażenie, jakie powstaje w umyśle; Barwa psychofizyczna scharakteryzowanie bodźców świetlnych, wywołujących wrażenie barwy; ODRÓŻNIENIE BARW

3 Opis barwy Kolorymetr komparator barw

4 Opis barwy Cechy psychofizyczne barwy Odcień (ton, kolor), (hue): -barwy chromatyczne; -(barwy achromatyczne); Jasność (lightness), jaskrawość (brightness) [walor, value]; Nasycenie (chroma, saturation).

5 Opis barwy Cechy psychofizyczne barwy Chromatyczność (chromaticness) udział promieniowania chromatycznego w mieszaninie z achromatycznym; Barwność (chromacity) łączne odczucie nasycenia i odcienia.

6 Opis barwy Barwa postrzegana - wrażenie barwy Barwa swobodna (barwa w polu fotometrycznym) obserwowana przez otwór w przesłonie, nie zlokalizowana pod względem głębokości ani nie postrzegana w związku z żadnym otoczeniem, przedmiotem; Barwa w zwykłym polu widzenia w odniesieniu do powierzchni przedmiotu określana jako barwa ciała.

7 Opis barwy Barwa ciała Indukcja przestrzenna wynika z kontrastu równoczesnego (współczesnego; simultaneous); stąd adaptacja; (Wrażenia barw takich, jak: oliwkowe, granatowe, brązowe nigdy nie odbiera się w warunkach obserwacji swobodnej). Indukcja czasowa (kontrast następczy) przystosowania i powidoki.

8 Opis barwy Próg różnicy barwy Wrażenie barwy, jak wszelkie wrażenia zmysłowe, nie zmienia się w sposób ciągły przy ciągłej zmianie wywołującego je bodźca. Zmiana barwy bodźca staje się dostrzegalna dopiero po przekroczeniu przez nią pewnej wartości, którą przyjęto za miarę najmniejszej różnicy wrażenia.

9 Opis barwy Próg różnicy odcienia Badania Wrighta i Pitta na barwach widmowych

10 Opis barwy Próg różnicy nasycenia Badania L. Martina liczby progów w funkcji długości fali składowego promieniowania nasyconego

11 Opis barwy Barwa postrzegana Zjawisko Betzolda-Brueckego: zmiana barwy postrzeganej z poziomem luminancji. Według W. Abneya wyraźne zmiany widma występują również, gdy bez zmiany długości fali i luminancji zmienia się czystość.

12 Pomiar barwy Fotometria (przypomnienie) Wizualna (subiektywna) gdy odbiornikiem promieniowania jest oko; Fizyczna (obiektywna) gdy użyjemy jako odbiornika niezależnego detektora, zamieniającego energię promieniowania na inną wielkość fizyczną (mechaniczną, elektryczną).

13 Pomiar barwy Fotometria heterochromatyczna Oznaczanie i porównywanie wielkości świetlnych dla różnych barw to jest odpowiadających promieniowaniu o różnej długości fali. Sposoby porównywania wizualnych luminancji światła o różnych długościach fali (różnych odcieniach barw): Założenie, że przy równych luminancjach równe są ostrości widzenia; Porównywanie stopniowe poprzez kilka porównań o małych różnicach odcienia; Metoda fotometru błyskowego.

14 Pomiar barwy Skuteczność świetlna

15 Pomiar barwy Skuteczność świetlna

16 Pomiar barwy Skuteczność świetlna Związek strumienia świetlnego (odnoszącego się standartowo do widzenia fotopowego) ze strumieniem energetycznym: K max d d e V d

17 Pomiar składowych trójchromatycznych Metoda doświadczalnego wyznaczania składowych trójchromatycznych w kolorymetrze: - pole fotometryczne musi być ograniczone do paru stopni kątowych; - indywidualne różnice między obserwatorami powodują duże rozbieżności wartości przy odtwarzaniu promieniowania umownie achromatycznego.

18 Pomiar składowych trójchromatycznych Zasadniczym celem takich pomiarów wzrokowych jest ustalenie skal fizycznych pozwalających na przeliczanie wartości, wyrażonych w jednostkach mocy, na jednostki trójchromatyczne. Stosunek wzajemny tych jednostek zmienia się z długością fali, więc skale takie maja postać funkcji długości fal. Rolę takich skal pełnią składowe trójchromatyczne składników monochromatycznych widma równoenergetycznego = składowe trójchromatyczne widmowe. Oznaczenia: r g b

19 Pomiar składowych trójchromatycznych Znając składowe widmowe jednostkowe odniesione do określonej stałej wartości mocy promieniowania i wyrażone w jednostkach trójchromatycznych układu obserwatora normalnego, można wyrazić w jednostkach trójchromatycznych każde promieniowanie złożone: R r d gdzie: - względny rozkład widmowy bodźca.

20 Pomiar składowych trójchromatycznych Oczywiście, stosuje się tez wzory sumacyjne, w szczególności dla pasm o równej szerokości: R r Składowe trójchromatyczne widmowe, przyjęte przez CIE w 1931 r. zostały oparte na materiale doświadczalnym Wrighta i Guilda.

21 Opis barwy Światło białe

22 Wady postrzegania barw Wady postrzegania barw Daltonizm niedobór lub brak jednego lub więcej rodzajów czopków (8% mężczyzn i 0,3% kobiet) Deuteranomalia niedobór czopków zielonych (D, G, M, Y) - 5% mężczyzn i 0,2% kobiet Deuteranopia - brak czopków zielonych (1% mężczyzn i 0,02% kobiet) Protanomalia, protanopia - niedobór (brak) czopków czerwonych (P, R, L, X) (1% mężczyzn i 0,02% kobiet) Tritanopia brak czopków niebieskich (T, B, S, Z) (0,001% mężczyzn i 0,001% kobiet) Monochromaci brak czopków albo czopki tylko jednego rodzaju.

23 Wady postrzegania barw Testy pseudizochromatyczne

24 Wady postrzegania barw Testy pseudizochromatyczne Ishihara, Rabkin, Birch

25 Wady postrzegania barw Pease, 1998

26 Mechanizmy widzenia barwnego oka

27 Wady postrzegania barw

28 Wady postrzegania barw

29 Wady postrzegania barw

30 Wady postrzegania barw Testy lampowe