KLIMAT STANOWISKO ZAKŁADANIE PLANTACJI. Gleba. Warunki, jakie należy spełnić, aby osiągnąć sukces w uprawie.

Transkrypt

1 Warunki, jakie należy spełnić, aby osiągnąć sukces w uprawie. KLIMAT Warunki klimatyczne Polski, poza rejonami najdalej wysuniętymi na północny-wschód, są odpowiednie do uprawy borówki. Znane są dobrze owocujące plantacje na terenie całego kraju, w tym w rejonie Białegostoku. Jednak nawet w najcieplejszych rejonach może dojść do wymarznięcia plantacji, z powodu niewłaściwie wybranego stanowiska. STANOWISKO Krzewy borówki wymagają dużego nasłonecznienia, dlatego też nie należy ich sadzić w miejscach gdzie np. duże drzewa rzucają cień. Plantacji nie należy również zakładać w kotlinach i zagłębieniach terenu, ponieważ spływające zimne powietrze spowoduje przemarznięcie kwiatów, a nawet samych krzewów. Najlepszym stanowiskiem są rejony płaskie lub zlokalizowane na wzniesieniach. ZAKŁADANIE PLANTACJI. Gleba. Borówka w porównaniu do innych roślin sadowniczych, ma odmienne wymagania. Jednym z nich jest wysoka kwasowość gleby, która musi mieścić się pomiędzy 4-5 ph. Jeżeli rodzima gleba ma wyższą wartość ph należy ją zakwasić stosując siarkę. Aby obniżyć ph gleby o jeden stopień należy zastosować na glebach lekkich 10 kg siarki na 1 ar. Na glebach cięższych, w celu uzyskania takich samych efektów, należy dawkę zwiększyć do 20kg. Po zastosowaniu siarki glebę należy dokładnie wymieszać np. glebogryzarką. Jeżeli gleba jest zbyt zasadowa, korzenie nie będą w stanie pobrać żelaza z gleby. Niedobór żelaza będzie się objawiał chlorozą blaszki liściowej, przy zielonym unerwieniu liścia. Większość naszych gleb spełnia wymagania kwasowości, natomiast pod względem struktury jest już znacznie gorzej, ponieważ znaczna część ziem jest zbyt zwięzła. Najlepszymi miejscami do uprawy borówki są kwaśne torfowiska o niezbyt wysokim poziomie wód gruntowych. Odpowiednie są również kwaśne, lekkie, przewiewne i dostatecznie wilgotne gleby, o możliwie jak największej zawartości próchnicy. Gleby piaszczyste również mogą być przydatne, jeżeli przed sadzeniem wzbogacimy je w próchnicę, stosując do tego celu np. kilkuletnie trociny drzew iglastych. Stosując odpowiednią agrotechnikę możemy jednak z powodzeniem uprawiać krzewy 1 / 5

2 i na innych terenach. Sadzenie krzewów. Krzewy borówki amerykańskiej sadzimy w miejscu o dużym nasłonecznieniu, aby owocowanie było obfite, a owoce słodkie i soczyste. Aby prawidłowo przygotować pole pod uprawę borówki należy zaorać je w roku poprzedzającym sadzenie. Ważne jest, aby dokładnie zniszczyć chwasty trwałe, np. stosując preparat herbicydowy. W kolejnym roku, możliwie jak najwcześniej wiosną, należy przystąpić do sadzenia borówki. W pierwszej kolejności rozplanowujemy rzędy, w których posadzimy borówkę. Powinny one przebiegać w kierunku północ-południe, co gwarantuje prawidłowe nasłonecznienie krzewów. Jeżeli jednak występują duże spadki terenu, krzewy sadzimy prostopadle do nachylenia. Odległości między krzewami w rzędzie powinny wynosić około 1 metra, a odległości między rzędami 3 metry. Przygotowanie stanowisk rozpoczynamy od wyorania możliwie jak największej bruzdy w miejscach rzędów, gdzie mają być sadzone krzewy. Następnie, wypełniamy je masą organiczną np. kwaśnym torfem, torfem zmieszanym z piaskiem lub przekompostowanymi trocinami z korą sosnową i wyrównujemy teren glebogryzarką. Krzewy sadzimy nieco głębiej niż rosły w pojemniku, a następnie obficie podlewamy. Jeżeli poziom wód gruntowych jest wysoki, lub kiedy ziemia macierzysta jest zwięzła, gliniasta, należy krzewy posadzić wyżej niż poziom gruntu, na około 30cm wałach. Bardzo korzystnym i często stosowanym zabiegiem po posadzeniu krzewów jest ściółkowanie plantacji. Do tego celu stosuje się trociny drzew iglastych lub korę sosnową. Ściółka stwarza bardzo korzystne warunki do rozwoju borówki, ze względu na to, że zatrzymuje wodę, utrzymuje stałe ph, dostarcza roślinom składników pokarmowych w trakcie swojego rozkładu, zimą chroni przed przemarznięciem, a latem przed przesuszeniem. Ściółka częściowo zabezpiecza również przed chwastami, które nie są pożądane na plantacjach borówki. Niszczymy je mechanicznie lub stosując herbicydy. WODA Niemal wszystkie plantacje w mniejszym lub większym stopniu wymagają podlewania. Ważnym elementem decydującym o powodzeniu w uprawie jest jakość wody. Najlepiej, jeżeli możemy nawadniać plantacje wodą z naturalnych bądź sztucznych zbiorników czy też rzek. Woda ze studni głębinowej najczęściej zawiera wiele minerałów, dlatego też nie nadaje się do deszczowania plantacji, ponieważ tworzące się osady na owocach dyskwalifikują je jako materiał handlowy. Taką wodą możemy nawadniać jedynie systemem kropelkowym. 2 / 5

3 Borówka ze względu na płytki system korzeniowy jest wrażliwa na susze, dlatego plantacje wymagają nawadniania, szczególnie w okresie wiosennym i letnim. Do tego celu najczęściej stosuje się systemy deszczujące, które można stosować również w czasie przymrozków, co chroni rośliny przed przemarznięciem. Wykorzystywane jest również nawadnianie kropelkowe, czyli wprowadzanie wody punktowo pod roślinę, bezpośrednio do gleby. Taki system umożliwia również stosowanie nawozów płynnych do fertygacji. NAWOŻENIE. W porównaniu do innych drzew i krzewów owocowych borówka amerykańska ma nieduże wymagania pokarmowe. Prawidłowe nawożenie jest jednak kluczowym elementem niezbędnym do powodzenia w uprawie, gdyż borówka ze względu na płytki system korzeniowy nie pobiera substancji pokarmowych z niższych, zasobnych partii gleby. Niedobór składników pokarmowych może natomiast wywołać różne objawy np. żółte wybarwienie liści, słaby wzrost lub jego zahamowanie, niskie plony, podatność na infekcje. Borówka wymaga nawożenia doglebowego, posypowego. Można również stosować nawozy rozpuszczalne w wodzie (fertygacja), co jest bardziej precyzyjne i łatwiejsze w kontrolowaniu oraz pozwala na zużycie mniejszych ilości nawozu. Dolistnie stosuje się nawożenie uzupełniające azot (nawożenie mocznikiem) i mikroskładniki. Łatwo wymywane składniki (azot) należy wprowadzać do gleby kilka razy rocznie, natomiast inne, które pozostają w glebie, co 2-4 lata. Nawożenie azotem. Do nawozów azotowych zaliczamy np. siarczan amonowy, saletrę amonową czy mocznik. Zaleca się, aby w ciągu roku krzewy nawozić 2 krotnie dawką około 25kg na 1 ha. Pierwsze nawożenie wykonujemy wczesną wiosną po ustąpieniu przymrozków, następne pod koniec czerwca. Zbyt późne ostatnie nawożenie może spowodować przemarznięcie krzewów zimą. Nawożenie azotem należy dostosować do rodzaju gleby i jej żyzności. Należy także pamiętać, że azot jest składnikiem bardzo łatwo wypłukiwanym z gleby przez deszcze i podlewanie. Ściółka z trocin obniża natomiast dostępność azotu dla rośliny w pierwszych latach po posadzeniu. Dlatego w razie potrzeby należy zwiększyć nawożenie azotem nawet o 100%. Borówka w bardzo widoczny sposób reaguje na niedobór azotu. Objawia się to chlorozą głównie na najstarszych liściach oraz czerwienieniem młodych przyrostów, a także przyhamowaniem wzrostu i niskimi plonami. Zbyt duża dawka azotu może spowodować intensywny wzrost i zbyt późne wejście roślin w stan spoczynku, a w konsekwencji ich przemarznięcie. Nawożenie potasem. 3 / 5

4 Najlepszym nawozem potasowym jest siarczan potasowy, gdyż nie zawiera chlorków. Sól potasową oraz inne nawozy zawierające potas w formie chlorkowej ( Amofoska, Polifoska, Potafoska) stosujemy jesienią. Ich stosowanie wiosną może spowodować znaczne uszkodzenie systemu korzeniowego chlorem. Zaleca się, aby wzbogacić glebę potasem jeszcze przed posadzeniem krzewów. Następnie nawozimy od trzeciego roku uprawy stosując około 50-75kg potasu na 1ha. W przypadku dużego niedoboru potasu mogą pojawić się objawy w postaci zamierania wierzchołków pędów, słabszego wzrostu liści, nekrozy i brązowych plamek na liściach oraz drobnienia owoców. Nawożenie fosforem. Do nawozów fosforowych należy np. fosforan amonowy, który stosuje się wiosną lub superfosforat stosowany jesienią, również przed posadzeniem krzewów, podobnie jak w przypadku potasu. Zaleca się stosowanie dawki fosforu ok kg na 1 ha, jednak fosfor nie jest istotnym pierwiastkiem w nawożeniu borówki i można stosować jego niewielkie ilości lub zrezygnować z nawożenia fosforem. Dostarczamy go zazwyczaj z innymi nawozami wieloskładnikowymi. Jego niedobór jest widoczny tylko w skrajnych przypadkach przy bardzo małej ilości fosforu w glebie i objawia się w małym stopniu. Wówczas liście drobnieją, zachowują jednak zieloną barwę. Nawożenie magnezem. Do nawozów magnezowych zalicza się np. siarczan magnezu. Stosujemy go wiosną. Dostarczanie magnezu roślinie jest konieczne na glebach lekkich, stosując jednorazową dawkę ok kg na 1 ha. Niedobór magnezu może pojawić się latem, w czasie suszy lub przy intensywnym nawożeniu potasem. Objawia się to chlorozą starszych liści między nerwami, które pozostają zielone. Nawożenie należy właściwie dobrać biorąc pod uwagę zasobność i rodzaj gleby na jakiej sadzimy krzewy (składniki mineralne są łatwiej wypłukiwane z gleb przepuszczalnych) oraz oceniając wzrost i owocowanie krzewów. Nie należy przekraczać zalecanych dawek nawozów, gdyż borówka amerykańska jest wrażliwa na nadmiar składników pokarmowych. Najprostszą formą nawożenia borówki amerykańskiej jest stosowanie zbilansowanych nawozów wieloskładnikowych. Niekiedy, w przypadku wystąpienia objawów niedoboru azotu, zaleca się dodatkowo zastosować nawóz azotowy. Nawóz należy rozsypywać równomiernie na powierzchni uprawowej, na szerokość korzeni, 4 / 5

5 unikając podawania skoncentrowanych porcji nawozu bezpośrednio pod roślinę. 5 / 5