P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A W Y D Z I A Ł Z A R Z Ą D Z A N I A LABORATORIUM ERGONOMII I KSZTAŁTOWANIA ŚRODOWISKA PRACY.

Transkrypt

1 P O L I T E C H N I K A W A R S Z A W S K A W Y D Z I A Ł Z A R Z Ą D Z A N I A LABORATORIUM ERGONOMII I KSZTAŁTOWANIA ŚRODOWISKA PRACY Hałas ĆWICZENIE 5 Ocena poziomu ekspozycji na hałas Opracowanie: Zespół LEiKŚP Warszawa, 2012 r.

2 1. Teza badawcza Poziom ekspozycji na hałas w trakcie dnia pracy jest zależny od poziomu dźwięku emitowanego przez źródło i czasu narażenia pracownika na hałas 2. Parametry badane stopień narażenia ludzi na działanie hałasu 3. Wartości mierzone poziom dźwięku: równomierny, chwilowy i szczytowy 4. Aparatura badawcza miernik poziomu natężenia dźwięku (załącznik 1 lub 2) 5. Normy i przepisy prawne PN-N-01307:1994 Hałas. Dopuszczalne wartości hałasu w środowisku pracy. Wymagania dotyczące wykonywania pomiarów. PN-ISO 9612:2004 Akustyka. Wytyczne do pomiarów i oceny ekspozycji na hałas w środowisku pracy. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 listopada 2002 w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. Nr 217, poz rok 2002). Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. Nr 73, poz. 645). Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz.U. Nr 157, poz. 1318). Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz. U. Nr 114, poz. 545 z 1996 r. ze zm. Dz. U. Nr 127, poz z 2002 r.) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz. U. Nr 200, poz z 2004 r. ze zm. Dz. U. Nr 136 poz z 2005 r. oraz Dz. U. Nr 106, poz. 724 z 2006 r.) 6. Sposób przeprowadzenia badań przed przystąpieniem do ćwiczenia właściwego należy wykonać próbną serię pomiarową (czas trwania 5 minut, odczyt wskazań co 15 s) i na podstawie uzyskanych wyników określić czy emitowany przez źródło hałas ma charakter ustalony czy nie ustalony (hałas ustalony - różnica pomiędzy poszczególnymi wskazaniami < 5dB); otrzymane wyniki należy skonsultować z osobą prowadzącą zajęcia; w trakcie pomiaru charakterystyka miernika poziomu dźwięku dynamiczna S i korekcyjna typu A a. Prowadzenie badania w przypadku hałasu ustalonego: wykonać 20 pomiarów natężenia dźwięku (odczyty wskazań miernika co 15 s) w celu wyznaczenia równoważnego poziom dźwięku L Te i poziomu ekspozycji na hałas odniesiony do ośmiogodzinnego dnia pracy L EX,8h, wykonać pomiary maksymalnego poziomu dźwięku L Amax, wykonać pomiary szczytowego poziomu dźwięku L CPEAK (charakterystyka miernika poziomu dźwięku dynamiczna PEAK i korekcyjna typu C) przeprowadzić się analizę hałasu w pasmach jednooktawowych o częstotliwościach środkowych Hz b. Prowadzenie badania w przypadku hałasu nieustalonego: wykonać 3 serie pomiarowe natężenia dźwięku, z których każda trwa 5 min; a przerwa pomiędzy seriami trwa 2 min; częstotliwość pomiarów tak jak w serii próbnej w celu wyznaczenia równoważnego poziomu dźwięku L Te i poziomu ekspozycji na hałas odniesionego do ośmiogodzinnego dnia pracy L EX,8h, wykonać pomiary maksymalnego poziomu dźwięku L Amax, wykonać pomiary szczytowego poziomu dźwięku L CPEAK (charakterystyka miernika poziomu dźwięku dynamiczna PEAK i korekcyjna typu C). Laboratorium Ergonomii i Kształtowania Środowiska Pracy

3 7. Zestawienie wyników badań Tablica rejestracji wyników w przypadku hałasu ustalonego Numer pomiaru Wartość natężenia dźwięku L A [db] Maksymalne natężenie dźwięku - L A, max Szczytowy poziom dźwięku - L CPEAK Analiza widmowa hałasu w pasmach jednooktawowych o częstotliwościach Hz Tablica rejestracji wyników w przypadku hałasu nieustalonego Liczba serii pomiarowych 3 Czas trwania jednej serii pomiarowej 5 min Czas pomiędzy kolejnymi odczytami wskazań miernika 15 s Przerwa pomiędzy seriami T = 2 min Numer serii Numer pomiaru Wartość natężenia dźwięku L A [db] n... m Maksymalne natężenie dźwięku - L A, max Szczytowy poziom dźwięku - L CPEAK Równoważny poziom dźwięku dla każdej z serii [db] 8. Opracowanie wyników wyznaczyć równoważny poziom dźwięku L Te, a w przypadku hałasu nieustalonego równoważny poziom dźwięku L Te dla każdej serii pomiarowej i całego pomiaru, wyznaczyć poziom ekspozycji na hałas odniesiony do ośmiogodzinnego dnia pracy L EX,8h, uzyskane wyniki L EX,8h, L Amax, L CPEAK, porównać z wartościami normatywnymi z uwzględnieniem kobiet w ciąży i młodocianych (tablica 1). ustalić krotność k przekroczenia NDN, k = 10 0,1(L NDN), ustalić czy przekroczona została wartość progu działania (patrz: Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz.U. Nr 157, poz. 1318)), oszacować ryzyko zawodowe (tablica 2) i określić jego dopuszczalność, jeśli wykonane zostało badanie w poszczególnych pasmach częstotliwościowych, uzyskane wyniki należy nanieść na wykres krzywych oceny hałasu N (załącznik 2). Tablica 1. Dopuszczalne wartości parametrów hałasu słyszalnego w środowisku pracy Parametry hałasu Wartość progu NDN ochrona NDN dla NDN dla działania zdrowia młodocianych kobiet w ciąży Poziom ekspozycji odniesiony do 8-godz dnia pracy L EX, 8h [db] Poziom ekspozycji odniesiony do tygodnia pracy L EX, w [db] Maksymalny poziom dźwięku L A, max [db] Szczytowy poziom dźwięku L C, peak [db] Tablica 2. Ocena ryzyka zawodowego Oszacowany poziom ryzyka Krotność normatywu k Małe k < 0,5 Średnie 0,5 k 1 Duże k > 1 Laboratorium Ergonomii i Kształtowania Środowiska Pracy

4 Wzory Równoważny poziom dźwięku hałas ustalony 1 k L = L Te k Ai i = 1 k liczba pomiarów L Ai wartość natężenia dźwięku dla każdego z pomiarów Poziom ekspozycji odniesiony do 8-godzinnego dnia pracy hałas ustalony Te L = L + 10lg EX,8h Te To L Te równoważny poziom dźwięku Te łączny czas narażenia pracownika na hałas To czas pracy 8h Równoważny poziom dźwięku dla każdej serii pomiarowej hałas nieustalony 1 m 0.1L L = 10lg (10 Ai ) Ti m i = 1 L Ai poziom dźwięku A dla każdego odczytu w serii m liczba próbek w serii w czasie Ti Równoważny poziom dźwięku dla całego pomiaru: 1 n 0.1L Ti L = 10 lg ( Ti 10 ) Te Te i = 1 Te łączny czas narażenia pracownika na hałas n liczba serii pomiarowych Ti czas trwania jednej serii pomiarowej L Ti równoważny poziom dźwięku w każdej serii Poziom ekspozycji na hałas odniesiony do ośmiogodzinnego dnia pracy L EX,8h Te L = L + 10lg EX,8h Te To L Te równoważny poziom dźwięku Te łączny czas narażenia pracownika na hałas To czas pracy 8h Krotność przekroczenia NDN k = 10 0,1(L NDN), L wartość natężenia dźwięku NDN najwyższe dopuszczalne natężenie Laboratorium Ergonomii i Kształtowania Środowiska Pracy

5 ZAŁĄCZNIK 1 Instrukcja obsługi Precyzyjnego Całkującego Miernika Poziomu Dźwięku typ 2236 Zastosowanie Precyzyjny całkujący miernik poziomu dźwięku typ 2236 przeznaczony jest do precyzyjnych pomiarów natężenia dźwięku. Zasadnicze zastosowanie miernika: - pomiary hałasu środowiskowego, - pomiary hałasu na stanowisku pracy, - analizy częstotliwościowej źródeł dźwięku w pasmach oktawowych. Obsługa miernika Pomiar poziomu dźwięku 1. Włączyć miernik. 2. Za pomocą przycisków Level wybrać zakres pomiarowy. 3. Za pomocą przycisku.f.s.i wybrać charakterystykę dynamiczną. 4. Za pomocą przycisków Parameter wybrać parametr będący przedmiotem pomiaru. 5. Wyzerować miernik. 6. Wcisnąć przycisk start/pauza. 7. Wynik pomiaru pokazywany jest w ostatniej linijce wyświetlacza. Analiza widmowa dźwięku w pasmach oktawowych 1. Włączyć miernik. 2. Za pomocą przycisku.f.s.i wybrać charakterystykę dynamiczną F. 3. Używając przycisków Frequency Wt należy zmienić charakterystykę ważenia częstotliwościowego do częstotliwości pasma, w którym ma rozpocząć się analiza. 4. Wcisnąć przycisk start/pauza. 5. Odczytać wynik pomiaru. 6. Po zakończeniu pomiaru w wybranym paśmie należy wcisnąć przycisk start/pauza. 7. Powtórzyć kroki 3 do 6 dla innych pasm, dla których ma być przeprowadzona analiza. Zalecenia ogólne dotyczące eksploatacji: Chronić mikrofon przed działaniem kurzu, pyłu, zawilgocenia, silnych podmuchów powietrza i wstrząsów. Włączać miernik tylko na czas pomiarów. Uwagi ogólne O wszelkich nieprawidłowościach w pracy przyrządu należy natychmiast powiadomić prowadzącego zajęcia. Z przyrządem należy obchodzić się ostrożnie, wg instrukcji. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości należy zwrócić się do prowadzącego zajęcia. Laboratorium Ergonomii i Kształtowania Środowiska Pracy

6 ZAŁĄCZNIK 2 Krzywe oceny hałasu N Laboratorium Ergonomii i Kształtowania Środowiska Pracy

7 ZAŁĄCZNIK 3 Instrukcja BHP - stanowiska do badania parametrów hałasu Opis stanowiska badawczego Zgodnie z instrukcją badawczą pkt 5. Sposób przeprowadzenia badań Zgodnie z instrukcją badawczą pkt 7. Uciążliwości i zagrożenia mogące wystąpić na stanowisku podczas wykonywania badań Zatrzaśnięcie w kabinie dźwiękoizolacyjnej Awaria wentylacji w kabinie dźwiękoizolacyjnej Upuszczenie miernika hałasu Dźwięki o natężeniu powyżej 85 db Porażenie prądem Wykaz czynności niedozwolonych: Włącznie urządzeń przed zapoznaniem się z instrukcją ich obsługi i bez zgody prowadzącego Niestosowanie się do zaleceń zawartych w instrukcjach wykonania ćwiczeń oraz obsługi aparatury pomiarowej Nie stosowanie się do powyższych zaleceń może spowodować: Stłuczenia Poparzenia Śmierć Czynności przed rozpoczęciem ćwiczenia: Zapoznanie się z instrukcjami obsługi aparatury badawczej i diagnostycznej Wysłuchanie szkolenia stanowiskowego Zapoznanie się z kartą oceny ryzyka zawodowego Czynności po zakończeniu ćwiczenia: Wyłączenie urządzeń diagnostycznych i aparatury badawczej Odłożenie aparatury w miejsce składowania lub przekazanie wykładowcy Zgłoszenie wykładowcy spostrzeżonych awarii sprzętu lub wyposażenia Postępowanie w sytuacji awarii lub wypadku: 1. Bezzwłocznie powiadomić prowadzącego zajęcia 2. Udzielić pomocy poszkodowanym 3. Jeżeli to konieczne powiadomić stosowne służby, tj. straż pożarną, pogotowie ratunkowe, pogotowie energetyczne Laboratorium Ergonomii i Kształtowania Środowiska Pracy