KURS ORGANIZATORA i ANIMATORA InO WARSZAWA, marzec 2013

Transkrypt

1 KURS ORGANIZATORA i ANIMATORA InO WARSZAWA, marzec 2013 Dariusz Walczyna MKInO PTTK

2 Plan zajęć V. Przygotowanie trasy Plan zajęć 1. Pozyskiwanie i przygotowanie map. 2. Koncepcja trasy i mapy. 3. Punkt kontrolny i jego wyposażenie. 4. Lokalizacja punktu kontrolnego (PK), punktu stowarzyszonego (PS) i punktu mylnego (PM). 5. Limit czasu. 6. Rodzaje zadań i zadania specjalne.

3 1. Pozyskiwanie i przygotowanie map

4 Pozyskiwanie i przygotowanie map Podział map Mapy Skala Treść Geografia Tematyka Topograficzna Przeglądowa Przeglądowotopograficzna Fizycznogeograficzna Politycznoadministracyjna Tematyczna Wielkoskalowa Średnioskalowa Małoskalowa 1: : >1: Zasoby naturalne Geologiczna Podział administracyjny Społecznogospodarcza Turystyczna

5 Pozyskiwanie i przygotowanie map Podział map

6 Mapy podkłady (inny podział): topograficzne biegowe turystyczne zdjęcia satelitarne historyczne inne Pozyskiwanie i przygotowanie map Podział map

7 Pozyskiwanie i przygotowanie map Źródła map Internet: GUGiK: ( Geoportal ( Geoforum: ftp://mapy.ziomal.org/; PZOS: Google Maps: Wojskowy Instytut Geograficzny: Mapa: Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej ( Składnica Dokumentacji Geodezyjnej i Wydawnictw Drukowanych CODGiK; Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, ul. Jana Olbrachta 94B, WARSZAWA Księgarnie: ul. Grochowska 258/260 (Siennicka): Sklep Podróżnika (Kaliska): WZKart: Google Earth zdjęcia satelitarne: wyszukiwanie miejsc; funkcje zaawansowane: nagrywanie wycieczek, importowanie danych GPS Mapy leśne, szkice, mapy branżowe (geodezyjne, geologiczne)

8 Pozyskiwanie i przygotowanie map Przygotowanie map 1) Wybór odpowiedniej mapy: a) Rodzaj: turystyczna trasa krajoznawcza; topograficzna trasy dla zaawansowanych, itp. b) Skala: mniejsza dla długodystansowych, większe dokładniejsze dla typowych InO c) Jakość: wektorowa, rastrowa, zdjęcie d) Dokładność: geodezyjna, sportowa, zdjęcie satelitarne, topograficzna e) Układ i format: odbitki, wielkoformatowe, w wersji elektronicznej.

9 Pozyskiwanie i przygotowanie map Przygotowanie map 2) Sposoby wykonania: a) obróbka ręczna (kreślenie, wycinanie, kserowanie) b) częściowa obróbka komputerowa lub dodanie napisów c) mapy obrabiane komputerowo (programy) d) mapy krajoznawcze e) inne formy wykonania map: przestrzenne drukowane na różnych materiałach: papier, koszulki przygotowane na różnych nośnikach, np. kubki, cegły, itp., itd.)

10 Zadanie Połącz 9 kropek, używając jedynie czterech linii prostych. Nie wolno odrywać długopisu od kartki ani powtórzyć żadnej z linii.

11 2. Koncepcja trasy i mapy

12 Koncepcja trasy Do koncepcji trasy zaliczyć można: Koncepcja trasy i mapy - lokalizację startu (bazy) oraz mety: w przypadku wieloetapowych należy uwzględnić np. start/metę pomiędzy etapami lub w jednym miejscu (koncepcja pętli lub dwa etapy naprzemiennie); czasami będzie to też zależne od liczby organizatorów (obsługa startu/mety) - przejście/przebieg trasy: wybór przebiegu trasy z uwzględnieniem wszystkich warunków naturalnych, obszarów trudnych lub z zakazem wstępu ( logiczne przejście trasy) - wybranie głównych elementów terenowych (drogi, rowy, góry)

13 Koncepcja trasy i mapy Międzyetapie: Meta E1 Start E2 Dojazd Baza

14 Koncepcja trasy Koncepcja trasy i mapy Najczęściej są określone pewne tzw. warunki brzegowe dla budowniczego (teren, start, meta, ew. długość lub czas etapu). W większych imprezach określa je np. kierownik imprezy /organizator i mogą to być: wyznaczony teren zawodów, wybrane miejsca startów (dojazd/dojście; ogólna koncepcja zawodów). W przypadku indywidualnego organizowania pole manewru jest nieco większe, tzn. wpływ ma sam organizator/budowniczy, ale sam również musi uwzględniać wiele warunków, np. dojazd/dojście, zadaszenie i inne.

15 Koncepcja trasy i mapy Linia Obowiązkowego Przejścia Linia Obowiązkowego Przebycia LOP (Przejścia, Przejazdu, Przepłynięcia ) Część trasy (w szczególności cała trasa), którą należy przebyć po liniowym elemencie topograficznym mapy. Do elementów liniowych zalicza się: drożnię(drogi, ścieżki, dukty, przecinki.) wody (rzeka, potok, strumień, brzeg jeziora, ) granice kultur (skraj lasu ) linie energetyczne rowy i inne (ale w żadnym razie warstwice!). Zasadą jest stawianie PK na LOP widocznych i położonych bezpośrednio na linii. Nie należy nadużywać zapisu regulaminowego o 5 m dla PS.

16 Koncepcja trasy Koncepcja trasy i mapy

17 Koncepcja trasy Koncepcja trasy i mapy

18 Mapy w marszach na orientację (MnO): mało przekształcone [niżej: m] znacznie przekształcone [z] pomoce mapopodobne [p] Koncepcja mapy Koncepcja trasy i mapy Przykładowe rodzaje map w MnO: podkłady mapowe (±surowe) [m] podkłady wymieszane [m] podkłady ze zmienioną treścią (np. brak drożni, warstwic) [m/z] wybrana treść ( warstwicówka, drożnia, inne elementy) [z] przekształcona treść... (prawie) brak treści ( szwajcarka!) [z] pomoce mapopodobne... [p] Klasyfikacja wg Michała Segita (MKInO)

19 Koncepcja mapy Koncepcja trasy i mapy Podstawowe rodzaje map w InO: pełna mapa i zadania lub wycinki do odnalezienia szwajcarka w różnych kombinacjach korytarzówka lub wstążka trasa oparta na Linii Obowiązkowego Przejścia (LOP) z wycinkami lub zdjęciami warstwicówka drogówka i różnorodne przekształcenia: obroty, powiększenia i pomniejszenia, odbicia lustrzane ( lustra ), pochylenie, itp. kombinowane czyli wszelkie kombinacje powyższych

20 Koncepcja mapy Koncepcja trasy i mapy

21 Koncepcja mapy Koncepcja trasy i mapy MAPA: układ mapy obróbka graficzna (jakość) podstawowe informacje: nazwa imprezy, miejsce i data, nazwa i numer etapu, kategoria, limit podstawowy i spóźnień, długość mierzona w linii prostej z ominięciem stałych przeszkód, kolejność potwierdzania, podanie ilości PK do potwierdzenia oraz na LOP i zadaniach lokalizacyjnych opis trasy: jakie przekształcenia zostały zrobione, jak należy postępować, czego dotyczą przekształcenia zadania dodatkowe Jak poradziłby sobie z tym Ferdynand Kiepski?

22 Koncepcja mapy Koncepcja trasy i mapy

23 Koncepcja trasy i mapy

24

25 Koncepcja mapy Aby być bardziej kreatywnym musisz odejść od rutynowego postrzegania, porzucić schematy i dokładniej przyjrzeć się rzeczywistości, bo tej najczęściej dorosły człowiek nie zauważa.

26

27 Koncepcja mapy

28 Zadanie Połącz 9 kropek, używając jedynie trzech linii prostych, nie odrywając długopisu od kartki.

29 3. Punkt kontrolny i jego wyposażenie

30 Punkt kontrolny Punkt kontrolny Punktem kontrolnym (PK) jest miejsce charakterystyczne w terenie zaznaczone na mapie lub wynikające z zadań lokalizacyjnych oznakowane prostokątnym lampionem o bokach od 20 cm do 30 cm Definicja przyjęta przez Komisję InO ZG PTTK w dn. 30 stycznia 2011 r.

31 Punkt kontrolny Punkt kontrolny 1. Oznakowanym punktem kontrolnym (PK) jest lampion wykonany w kształcie kwadratu o boku od 20 do 30 cm, podzielony po przekątnej, w kolorach białym (lewy górny róg) i czerwonym (prawy dolny róg). 2. Każdy oznakowany punkt kontrolny powinien być opisany na białym polu dwuelementowym kodem (cyfry lub litery) oraz posiadać przyrząd do potwierdzania tego punktu (kredka, perforator, pieczątka itp.). 3. Każdy oznakowany punkt kontrolny powinien być widoczny i ustawiony w miejscu charakterystycznym, przy czym miejsce to musi dać się jednoznacznie zlokalizować na mapie i w terenie. 4. Jeżeli odległość ustawienia PK od miejsca charakterystycznego zaznaczonego na mapie jest większa niż 2 mm w skali mapy, to zespół nie ma obowiązku jego odszukania i za brak potwierdzenia tego punktu nie może być ukarany. 5. Na linii obowiązkowego przebycia (przejścia, przejazdu, przepłynięcia) (LOP), PK nie może być oddalony od tej linii więcej niż 5 m, i musi być z niej widoczny.

32 Punkt kontrolny Punkt kontrolny 6. Poza punktami kontrolnymi (PK) organizatorzy mogą dodatkowo ustawić na terenie imprezy: punkty stowarzyszone (PS) i punkty mylne (PM). 7. Punkt stowarzyszony z określonym punktem kontrolnym lub obszarem (PS) jest to punkt ustawiony w terenie, który ze względu na co najmniej jeden z poniższych warunków, to jest: a) niewielką odległość od PK (nie mniejszą niż 2 mm w skali mapy), b) podobną formę terenu, c) specyfikę mapy, d) inne informacje podane przez organizatora, oddaje w przybliżeniu położenie punktu kontrolnego (PK). 8. Punkt stowarzyszony do linii obowiązkowego przebycia nie może być ustawiony w odległości mniejszej niż 5 m w terenie od linii zaznaczonej na mapie wzorcowej przez organizatora.

33 Punkt kontrolny Punkt kontrolny 9. Punkt mylny (PM) nie jest punktem kontrolnym danej trasy lub punktem z nim stowarzyszonym i musi być oddalony od danego PK o co najmniej 5 mm w skali mapy. 10. Punkty stowarzyszone i punkty mylne oznacza się w terenie w taki sam sposób jak punkty kontrolne. 11. Ze względu na specyfikę mapy i terenu imprezy organizator może (na każdym etapie) ustalić maksymalną odległość punktu stowarzyszonego do punktu kontrolnego (MOS), powyżej której wszystkie punkty stanowią dla danego PK punkty mylne. 12. W przypadku wprowadzenia MOS wszystkie punkty spełniające warunki PS w obszarze przez nią ograniczonym traktowane są jako PS.

34 Punkt kontrolny i jego wyposażenie Oznakowanie punktu kontrolnego PK: Marsze na orientację prostokątny lampion o bokach od 20 cm do 30 cm Lampiony: zwykle oznakowanie alfanumeryczne dwuznakowe (nie zawsze), przyrząd do potwierdzania (kredka, pieczątka, pisak, perforator ), zafoliowany. Dodatkowo: przyczepianie do drzew, zabezpieczenie.

35 Punkt kontrolny i jego wyposażenie Bieg na orientację nietoperz.fla.pl

36 Zadanie Połącz 9 kropek, używając tylko dwóch linii prostych, nie odrywając długopisu od kartki.

37 4. Lokalizacja punktu kontrolnego (PK), punktu stowarzyszonego (PS) i punktu mylnego (PM)

38 Punkt kontrolny - definicje Lokalizacja PK, PS i PM Punkt kontrolny PK to miejsce charakterystyczne (oznakowane lampionem). Punkt stowarzyszony PS - oddaje w przybliżeniu położenie punktu kontrolnego (PK): niewielka odległość od PK, podobna forma terenu, specyfika mapy i inne informacje podane przez organizatora. Punkt mylny PM to najczęściej punkt kontrolny innej trasy.

39 Lokalizacja PK, PS, PM Lokalizacja PK, PS i PM

40 Punkt kontrolny - położenie Lokalizacja PK, PS i PM Punkt kontrolny (PK) w środku okręgu zaznaczonego na mapie, z dokładnością do 2 mm Punkt stowarzyszony (PS) 2-5 mm na mapie, lub dalej jeśli tak określi budowniczy (maksymalna odległość stowarzyszenia MOS) oraz punkty dalej niż MOS, jeśli jest podobieństwo z PK (patrz Regulaminy... Zasady punktacji i współzawodnictwa...) Punkt mylny (PM) dalej niż PS (inna trasa)

41 Lokalizacja PK, PS, PM Lokalizacja PK, PS i PM

42 Lokalizacja PK, PS, PM Lokalizacja PK, PS i PM

43 Zadanie Połącz 9 kropek, używając tylko i wyłącznie jednej linii, nie odrywając długopisu od kartki.

44 5. Limit czasu

45 Limit czasu Zasady punktacji i współzawodnictwa w turystycznych InO PTTK 3. Podstawowy limit czasu ustalany jest przez organizatora z uwzględnieniem: a) długości trasy, b) stopnia zaawansowania oraz wieku uczestników, c) pory dnia, d) sumy podejść, podjazdów,... (na pokonanie pieszo każdych 100 m wzniesień dolicza się do limitu podstawowego 10 min.), e) czasu przeznaczonego na wykonanie zadań, do których zalicza się: - nanoszenie punktów kontrolnych z mapy wzorcowej na własną; - wyznaczanie położenia PK; - wszystkie zadania dodatkowe o ile organizator przewidział wykonanie ich w ramach podstawowego limitu czasu, f) rodzaju i jakości map (w przypadku map przekształconych lub pozbawionych części treści organizator powinien zwiększyć limit czasu w stopniu adekwatnym do czasu potrzebnego na właściwy odczyt mapy), g) pogody w czasie imprezy (w przypadku znacznego pogorszenia się warunków atmosferycznych przed startem organizator powinien w pierwszej kolejności skrócić trasę, a gdy jest to niemożliwe wydłużyć limit czasu), h) ilości punktów kontrolnych na trasie (podstawowy limit czasu powinien być wydłużony o 1 minutę na każdy PK).

46 Limit czasu Zasady punktacji i współzawodnictwa w turystycznych InO PTTK 4. Dodatkowe 10% podstawowego limitu czasu przysługuje w kat. TS: a) w imprezach rangi ogólnopolskiej i niższych, jeżeli chociaż jeden z członków zespołu ukończył 50 lat lub nie ukończył 10 roku życia, b) w imprezach rangi PP, jeżeli wszyscy członkowie zespołu ukończyli 50 lat. 5. Prawo do korzystania z dodatkowego limitu czasu ze względu na wiek należy zgłosić organizatorom imprezy najpóźniej przed zamknięciem listy startowej. 6. Na imprezach rangi MP nie zwiększa się limitów czasu ze względu na wiek. 7. Każdemu zespołowi poza podstawowym limitem czasu przysługuje limit spóźnień. 8. Limit spóźnień powinien być nie mniejszy niż 1/4 i nie większy niż 1/3 podstawowego limitu czasu. 9. Pomiaru czasu dokonuje się do pełnej minuty. 10. Zespół może być sklasyfikowany po przekroczeniu limitu spóźnień, o ile zdąży przybyć na metę przed jej zamknięciem.

47 Limit czasu: każda pełna minuta limitu spóźnień -1 pkt. każda pełna minuta spóźnienia po przekroczeniu limitu spóźnień Czas dodatkowy limit spóźnień: od ¼ do 1/3 czasu podstawowego. Limit czasu - 10 pkt. L= => czas podstawowy: 100 min., limit: 30 min. Np. zespół ukończył trasę w 91 min. => 0 pkt.; czas zespołu: 106 min. => 6 pkt. karnych; czas zespołu: 141 min. => 30 (x1) + 11 (x10) czyli 140 pkt. karnych. Zadania Jakie mogą być limity czasu na etapach? Dł. trasy w kat. TD: 3 450m, 12 PK, pełna mapa. (A jaki limit w kat. TW? ) Dł. 4,1 km; kat. TJ, 13 PK, szwajcarka z dopasowaniem Dł. 4,8 km; kat. TS, 14 z 18 PK, mapa zlustrowana i pocałkowana Trasa krajoznawcza o dł. 10 km na pełnej mapie; 15 PK stałych

48 6. Rodzaje zadań i zadania specjalne

49 Zadania lokalizacyjne: wyznaczenie PK Zadania specjalne/dodatkowe: Rodzaje zadań i zadania specjalne 1) Podaj odległość z PK1 do PKX: np. 1 pkt. za 1 mm w skali mapy 2) Podaj azymut z PK3 na PKX: np. 1 pkt. za błąd 1 stopnia 3) Trasa na regularność: błąd powyżej 1 min. -za każdą minutę 1 pkt. 4) Pomiar odległości w terenie: błąd powyżej 5% -za każde 5% odl. 5) Test pytania krajoznawcze po 2 pkt. za brak lub błędną odp. Np. Podaj nazwę najbliższego szlaku turystycznego. Jaka występuje roślina chroniona? Jaka ryba chroniona wstrzymała budowę obwodnicy? Azymut na komin w Kawęczynie (EC Kawęczyn 295 m) 10 pkt. za zadanie maksymalnie 3 zadania: max. 30 pkt. Marsz na regularność: musimy znać dokładnie długość Ocena azymutu: koniecznie dokładne wyznaczenie np. z mapy (ew. teraz GPS) Pomiar odległości też wyznaczona lub zmierzona

50 Dziękuję za uwagę! Kontakt: Dariusz Walczyna, tel "Mój umysł jest jak kalejdoskop, promieniuje światłem, kolorem i wiecznym ruchem. Myślę, widzę, poruszam się jak płynna iskra. Jestem stały tylko w mej zmienności, nie powstrzymają mnie żadne ziemskie siły, nie zwiążą żadne przyziemne cele. Pędzę niepowstrzymanie poprzez niezbadane ścieżki, mój Duch jest niepokonany- moja DUSZA zawsze wolna." Theodor Lan