SEMINARIUM EKSPERCKIE: KONSTRUKCJA PRAWNA I DZIAŁALNOŚĆ OCENA OBOWIĄZUJĄCEJ REGULACJI. SPÓŁDZIELNI SOCJALNYCH.

Transkrypt

1 SEMINARIUM EKSPERCKIE: KONSTRUKCJA PRAWNA I DZIAŁALNOŚĆ SPÓŁDZIELNI SOCJALNYCH. OCENA OBOWIĄZUJĄCEJ REGULACJI. Małgorzata Niemkiewicz Gdynia, 15 lutego 2016

2 CZY ZAKOŃCZENIE DZIAŁALNOŚCI TO TEŻ DZIAŁALNOŚĆ? TAK Nawet bardzo intensywna!!!

3 LIKWIDACJA VS UPADŁOŚĆ Likwidacja wynika z (dobrowolnej, świadomej) decyzji członków o zakończeniu działalności Upadłość jest następstwem niewypłacalności (konieczność!)

4 LIKWIDACJA SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ ustawa o spółdzielniach socjalnych - spółdzielnia socjalna przechodzi w stan likwidacji m.in. w sytuacji: zaprzestania używania w nazwie oznaczenia Spółdzielnia Socjalna ; zmniejszenia się liczby członków poniżej pięciu w przypadku osób fizycznych i dwóch w przypadku osób prawnych lub zwiększenia powyżej pięćdziesięciu (od tej ostatniej sytuacji jest jeden wyjątek); wskutek zwiększenia się liczby członków spółdzielni niepochodzących z grup defaworyzowanych powyżej 50% ogólnej liczby spółdzielni, wskutek naruszenia zasad podziału nadwyżki bilansowej.

5 LIKWIDACJA SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ CD. Jeśli członkowie nie chcą dalej prowadzić spółdzielni, to warunkiem przejścia spółdzielni w stan likwidacji jest podjęcie zgodnych uchwał walnych zgromadzeń zapadłych większością ¾ głosów, na dwóch kolejno następujących po sobie walnych zgromadzeniach w odstępie co najmniej dwóch tygodni (tzw. likwidacja dobrowolna).!!! podczas drugiego walnego należy podjąć uchwały o wyborze likwidatora (likwidatorów) oraz ewentualnie o zbyciu nieruchomości (jeżeli spółdzielnia takie posiada)

6 LIKWIDATOR przeprowadza postępowanie likwidacyjne - stopniowo wygasza działalność spółdzielni, aż do jej zakończenia. ściągną wierzytelności, reguluje zobowiązania zagospodarowuje majątek. * likwidatorem spółdzielni może być członek ostatniego zarządu lub inne osoby wybrane przez walne zgromadzenie, w tym także osoba prawna. Likwidator może nie być członkiem spółdzielni.

7 ZGŁOSZENIE WNIOSKU O OTWARCIE LIKWIDACJI Likwidator składa wniosek do Krajowego Rejestru Sądowego o wpisanie otwarcia likwidacji i zarejestrowanie likwidatora. Do wniosku (KRS-Z61) załącza się: formularz KRS-ZK wniosek informujący o zmianie w organach (wykreślenie zarządu), formularz KRS-ZR zgłoszenie likwidatora, zarządcy, przedstawiciela lub reprezentanta likwidowanej organizacji, dokumenty potwierdzające postawienie spółdzielni w stan likwidacji i wybór likwidatora, tj. odpowiednie uchwały, protokoły i listy obecności z walnych zgromadzeń, dodatkowe załączniki związane z tzw. jednym okienkiem, tj. wniosek o zmianę danych w rejestrze REGON (RG-1), wniosek o zmianę danych w urzędzie skarbowym (NIP-2), ewentualnie, jeśli spółdzielni zatrudniała pracowników, także wniosek o zmianę danych w ZUS. Jednocześnie likwidator zawiadamia o tym związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, oraz Krajową Radę Spółdzielczą.

8 LIKWIDATOR powiadamia o otwarciu likwidacji: banki finansujące spółdzielnię, urząd skarbowy, urząd statystyczny, ew. inne (np. instytucje pożyczkowe, jeśli spółdzielnia korzystała z pożyczki). zamieszcza w Monitorze Spółdzielczym zawiadomienie o otwarciu likwidacji spółdzielni i wzywa wierzycieli do zgłoszenia wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia tego ogłoszenia.

9 LIKWIDATOR ma obowiązek sporządzenia : sprawozdania na dzień otwarcia likwidacji, listy zobowiązań Spółdzielni (lista ta powinna uwzględniać zarówno wierzytelności, jak i długi spółdzielni), plan finansowy likwidacji i plan zaspokojenia zobowiązań. (dla wykonania tego niezbędna jest inwentaryzacja majątku przez likwidatora)!!! Warto, by likwidator przygotował harmonogram likwidacji. Będzie on potrzebny m.in. po to, by prawidłowo oszacować czas trwania i koszty likwidacji, a więc prawidłowo sporządzić plan finansowy likwidacji. W planie finansowym uwzględnia się wszystkie istotne okoliczności majątkowe, które mają wpływ na powstanie lub zaspokojenie zobowiązać spółdzielni: aktywa majątek trwały (np. samochody) oraz obrotowy (materiały, zapasy etc.) pasywa, w tym np. zobowiązania (podatki, opłaty, koszty bieżące, w tym opłata za archiwizację i inne wydatki i opłaty niezbędne do dokończenia procesu likwidacji), bilans pokrycia zobowiązań ze wskazaniem źródeł pokrycia oraz wykaz środków trwałych.!!! Jest to niezwykle ważne, bo likwidator może ponosić wydatki jedynie ujęte w planie finansowym zatwierdzonym przez walne zgromadzenie.

10 LUSTRACJA do całkowitego zakończenia procesu likwidacji spółdzielni socjalnej i wykreślenia spółdzielni z rejestru konieczne jest przeprowadzenie lustracji (sp. socj. w okresie pozostawania w stanie likwidacji musi corocznie poddać się lustracyjnemu badaniu legalności, gospodarności i rzetelności całości jej działania). lustracja wykonywana jest na wniosek spółdzielni socjalnej składany do Ogólnopolskiego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Socjalnych lub Krajowej Rady Spółdzielczej. Te organizacje wyznaczają lustratora lub lustratorów. Koszt lustracji ponosi spółdzielnia.

11 ZAKOŃCZENIE PROCESU LIKWIDACJI Po zakończeniu likwidacji likwidator przedstawia walnemu zgromadzeniu do zatwierdzenia sprawozdanie finansowe na dzień zakończenia likwidacji oraz sprawozdanie ze swoich działań. Walne musi te sprawozdania zatwierdzić. Walne podejmuje też uchwały o wypłacie udziałów członkom spółdzielni oraz o podziale środków pozostałych po likwidacji i wypłacie udziałów.!!! wypłata udziałów członkom spółdzielni nie może nastąpić szybciej niż w ciągu 6 miesięcy od dnia ogłoszenia wzywającego wierzycieli w Monitorze Spółdzielczym.

12 ZAKOŃCZENIE PROCESU LIKWIDACJI Po zatwierdzeniu sprawozdania likwidator zgłasza do KRS wniosek o wykreślenie spółdzielni socjalnej z KRS i przekazuje księgi i dokumenty zlikwidowanej spółdzielni do przechowania (do Krajowej Rady Spółdzielczej, ewentualnie wyspecjalizowanej firmy). Załączniki do wniosku likwidatora o wykreślenie z KRS (KRS-X2): odpisy zawiadomień o ostatnim walnym zgromadzeniu członków spółdzielni wraz z dowodami nadania, protokół ostatniego walnego zgromadzenia spółdzielni socjalnej w likwidacji wraz z listą obecności, sprawozdanie finansowe spółdzielni socjalnej w likwidacji od dnia otwarcia likwidacji do dnia jej zakończenia, sprawozdania likwidatora z działalności za okres od rozpoczęcia do zakończenia likwidacji, uchwała ostatniego walnego zgromadzenia o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego na dzień zakończenia likwidacji, uchwała ostatniego walnego zgromadzenia o zatwierdzeniu sprawozdania likwidatora z działalności, protokół z przeprowadzonej lustracji spółdzielni socjalnej w likwidacji, uchwała o wypłacie udziałów członkom spółdzielni, uchwała ostatniego walnego zgromadzenia spółdzielni socjalnej w likwidacji o podziale środków pozostałych po likwidacji i wypłacie udziałów, protokół przekazania akt spółdzielni w likwidacji do archiwum wraz z odpisem dowodu opłacenia za cały okres przechowywania, odpis ogłoszenia i dowodu wniesienia opłaty w Monitorze Spółdzielczym (dot. zawiadomienia o otwarciu likwidacji spółdzielni i wezwania wierzycieli do zgłoszenia wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia tego ogłoszenia), zgodnie z zasadą jednego okienka należy również złożyć dokumenty aktualizacyjne do ewidencji REGON (RG-2 Wniosek o Skreślenie Podmiotu z Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej) oraz Urzędu Skarbowego (NIP-2).

13 THE LAST ONE Ogłoszenie wykreślenia przez sąd Wykreślenie powinno być ogłoszone przez Sąd (w tym celu Sąd wydaje stosowne postanowienie). Po prawomocnym wykreśleniu spółdzielni likwidator zawiadamia o tym fakcie co najmniej: Krajową Radę Spółdzielczą, Związek Rewizyjny, do którego spółdzielnia należała, Bank prowadzący rachunek spółdzielni.

14 UPADŁOŚĆ Upadłość jest to ogłoszenie przez sąd niewypłacalności dłużnika (np. spółdzielni) oraz wszczęcie egzekucji jego majątku. Sąd wyznacza syndyka masy upadłościowej, który pod nadzorem sądu upłynnia masę majątkową i zaspokaja wierzycieli. Spółdzielnia przechodzi w stan likwidacji. Proces likwidacji prowadzi syndyk.

15 UPADŁOŚĆ Ogłoszenie upadłości spółdzielni następuje w razie jej niewypłacalności, gdy spółdzielnia nie może wywiązywać się ze swoich zobowiązań pieniężnych - gdy według bilansu spółdzielni ogólna wartość jej aktywów nie wystarcza na zaspokojenie wszystkich jej zobowiązań. Zarząd powinien niezwłocznie zwołać obrady walnego zgromadzenie, gdzie zamieszcza sprawę dalszego istnienia spółdzielni.!!! Pomimo niewypłacalności spółdzielni, walne zgromadzenie może podjąć uchwałę o dalszym istnieniu spółdzielni, jeżeli wskaże środki umożliwiające wyjście jej ze stanu niewypłacalności, ALE:

16 UPADŁOŚĆ prawo spółdzielcze robi istotne zastrzeżenia co do możliwości dalszej działalności niewypłacalnej spółdzielni. Wierzyciele spółdzielni mają bowiem środek do ochrony, jeśli uważają że zagrożone są ich roszczenia przeciwko spółdzielni. Mają oni możliwość zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, w wypadku zgłoszenia go choćby przez jednego z wierzycieli, sąd może zarządzić postawienie spółdzielni w stan upadłości pomimo uchwały walnego zgromadzenia o dalszym jej istnieniu.

17 UPADŁOŚĆ Likwidacja prowadzona jest przez syndyka masy upadłościowej pod nadzorem sądu, który obowiązany jest wystąpić do sądu niezwłocznie po stwierdzeniu niewypłacalności spółdzielni. Syndykiem może być osoba fizyczna posiadająca odpowiednią licencję. Zasady i tryb wydawania licencji określa odpowiednia ustawa. Zadania należące do syndyka masy upadłościowej: przejęcie całego majątku upadłej spółdzielni, zarządzanie nim i dokonanie jego likwidacji upadła spółdzielnia traci możliwość rozporządzania całym swoim majątkiem, sporządzenie inwentarza majątku, sporządzenie listy wierzytelności, likwidacja majątku, tzn. jego spieniężenie, podział funduszy między wierzycieli w odpowiedniej kolejności.

18 UPADŁOŚĆ Postawienie spółdzielni w stan upadłości otwiera postępowanie upadłościowe po jego zakończeniu następuje skreślenie spółdzielni z rejestru. Podczas postępowania upadłościowego stosuje się przepisy o organach spółdzielni, jeżeli z przepisów prawa upadłościowego nie wynika inaczej. Wg art. 137 Prawa spółdzielczego w nieuregulowanych sprawach znajdujących się w tej ustawie do postępowania upadłościowego stosuje się odpowiednio przepisy Prawa upadłościowego.

19 SP. SOCJALNA PROMYK Badacz: czy pani myśli, że powołanie spółdzielni było dobrym pomysłem? Respondentka: uważam, że to był świetny pomysł. Muszę pani powiedzieć, że te pierwsze początki, one były bardzo trudne i naprawdę bardzo wyczerpujące, ale bo jak już żeśmy to ogarnęli w jakimś stopniu i to zaczęło funkcjonować jak normalny zakład pracy, to fantastyczne mamy wspomnienia, co się w tych ludziach pozmieniało. Jakiej wartości nabrali, takiej pewności siebie, takiego zaangażowania w ogóle w tą pracę, no to było takie właśnie fajne przemiany, taka radość życia, no i to, że zarabiali, bo po to się pracuje; to zadowolenie, ta satysfakcja u tych ludzi, no w ogóle poprzemieniali się naprawdę na korzyść i to było fantastyczne. No warto było to zrobić. No szkoda że to tak się stało jak się stało, ale zamysł był fajny.

20 SP. SOCJ. PROMYK myśmy utworzyli nowy zarząd, do zarządu weszłam ja i koleżanka osoby pełnosprawne i przy ogromnej pomocy, ogromnej pomocy MOPSu, który nam jakby zapewnił taką prawną pomoc, w poruszaniu się we wszystkim, dokonali zamknięcia. Ludzie dostali świadectwa pracy i wnioskowaliśmy też do funduszy świadczeń gwarantowanych, dostaliśmy pieniążki, trzymiesięczne wynagrodzenie

21 NAJWAŻNIEJSZY JEST CZŁOWIEK! Pracownik nie powinien znaleźć się w gorszej sytuacji, niż był przed zatrudnieniem w PES - Psycho-społecznej poczucie niepotrzebności, nieprzydatności - finansowej - będąc zatrudnionymi, pozaciągali kredyty, żeby sobie tam coś fajnego kupić, droższego, no i raptem się okazało, że jesteśmy bez pracy, tak, czyli bez środków; no a kredyty trzeba spłacać

22 Małgorzata Niemkiewicz Źródła: wiedza własna, badania własne,