Podstawowe elementy Procesu Bolońskiego

Transkrypt

1 Podstawowe elementy Procesu Bolońskiego Marek Wilczyński Zespół Ekspertów Bolońskich Piotrków Trybunalski 23 marca 2010 r. 1

2 PROCES BOLOŃSKI Dziesięć lat minęło Deklaracja Sorbońska Francja, Niemcy, Włochy, Wielka Brytania 1999 Deklaracja Bolońska 29 krajów w tym Polska Obecnie 47 krajów 2

3 Proces Boloński - mity Narzucony został przez Unię Europejską aby zniszczyć krajowe struktury kształcenia, często duŝo o lepsze Ma ułatwiu atwić wprowadzenie studiów w odpłatnych Zamyka drogę do dalszego wykształcenia częś ęści studentów, którzy zakończ czą studia licencjackie. ObniŜa a poziom kształcenia MoŜna bez problemu studiować co się chce MoŜliwe sąs przeskoki z najbardziej odległych dyscyplin naukowych do innych. Bez wysiłku moŝna studiować w uczelniach całej Europy

4 Cele Procesu Bolońskiego Stworzenie Europejskiego Obszaru Szkolnictwa WyŜszego EOSW (European Higher Education Area EHEA). Zapewnienie wyŝszej atrakcyjności ci EOSW i zapobieganie umykaniu talentów z Europy Wspomaganie budowy społecze eczeństwa obywatelskiego opartego na wiedzy. 4

5 Społecze eczeństwo oparte na wiedzy praktycznej, organizacji i hierarchii 5

6 Społecze eczeństwo obywatelskie oparte na wspólnocie kultury i wiedzy. 6

7 Drogi do celu Szerokie upowszechnienie studiów trójstopniowych. Ciągłość kształcenia przez całe Ŝycie LLL Uczenie się zamiast nauczania

8 Drogi do celu Programy studiów w tworzone w oparciu o punkty ECTS (European( Credit Transfer and Accumulation System) ) i efekty uczenia się LO (learning( outcomes). Kształtowanie towanie LO tak by przygotować absolwenta do podejmowania i utrzymania pracy w warunkach zmian - (employability). 8

9 Drogi do celu Promocja mobilności nauczycieli akademickich, badaczy i studentów (mobility). Powstanie wspólnych mechanizmów zapewniania jakości kształcenia oraz europejskich (i krajowych) ram kwalifikacji - porównywalno wnywalność i uznawalność kolejnych etapów w kształcenia. 9

10 Zamiary polskich maturzystów Według badań firmy Gemius w listopadzie 2008 r. licealiści ci zdający egzamin maturalny w 2009 r. deklarowali następuj pujące plany na przyszłość ść: 80 % maturzystów w jednoznacznie deklaruje zamiar podjęcia studiów w 1. stopnia lub jednolitych pięcioletnich studiów magisterskich Jedynie 5% respondentów w deklaruje, Ŝe zakończy edukację na poziomie studiów w 1. stopnia, lub inŝynierskim, a blisko 75 % chce studiować na studiach 2. stopnia. 10

11 Czynniki socjalne i ekonomiczne Studia bardziej dostępne - na miarę moŝliwo liwości finansowych zainteresowanych studia dla dojeŝdŝaj ających na rowerze zamiast bezpłatnych studiów w w wielkich ośrodkach akademickich. Stały y się moŝliwe dzięki powstającym licznie szkołom om lokalnym, które jeszcze przed 2005 r. kształci ciły y w zakresie podobnym jak bolońskie studia 1. stopnia. MoŜliwo liwość kontynuacji kształcenia bezpośrednio lub po przerwie na pracę.. Tym razem preferowane sąs ośrodki o dobrej renomie, dysponujące silną kadrą naukową i dydaktyczną. Do roku 2005 szansę taką dawały y SUM y proponujące uzupełnienie wykształcenia wyŝszego i uzyskanie dyplomu magisterskiego. Po wprowadzeniu reformy jest to jedna z moŝliwo liwości gwarantowanych przez studia 2. stopnia. Jak widać odpowiedzią na oczekiwania maturzystów w i zapotrzebowanie lokalnych społeczno eczności ci obywatelskich było powstanie rozwiąza zań o charakterze protobolońskim. 11

12 RóŜne moŝliwo liwości kształcenia i pracy Studia III stopnia Studia podyplomowe Praca 3 Studia II stopnia Praca 2 Praca 1 Studia I stopnia Kursy, kolegia, szkoły policealne Matura 12

13 System punktów w ECTS Punkty ECTS mają stanowić miernik osiągni gniętych efektów w uczenia się i czasu jaki przeciętny student poświ więca, by je osiągn gnąć (LO + WL). Przyjmowano, Ŝe e jeden punkt ECTS powinien odpowiadać godzinom pracy studenta (w ramach zajęć i własnej). w Zakłada ada się,, ze w semestrze student powinien zdobyć 30 ECTS, a w toku studiów 1. i 2. stopnia 300 ECTS 13

14 MoŜliwo liwości przejścia przez kolejne etapy studiów. Studia III stopnia (bez ECTS) Studia II stopnia ECTS Studia II stopnia ECTS Studia II stopnia ECTS Studia II stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS Studia 1 stopnia ECTS 14

15 Filary ziemi czyli jak budować Mobilność Translatoria Przedmioty podstawowe Standard kierunku Języki obce Elastyczność Praktyka kierunkowa Praktyka Erasmus

16 1. Archeologia ziem polskich 4 ECTS 2. Historia staroŝytna 7 ECTS 3. Historia średniowieczna Polski 5 ECTS 4. Historia średniowieczna powszechna 5 ECTS 5. Historia XIX w. 5 ECTS 6. Historia najnowsza Polski 5 ECTS 7. Historia najnowsza powszechna 5 ECTS 8. Dydaktyka historii 7 ECTS 1. Statystyka i demografia historyczna 3 ECTS 2. System organizacji archiwów 2 ECTS 3. Historia gospodarcza 3 ETCS 4. Podstawy marketingu 2 ECTS 5. Zarządzanie zasobami ludzkimi 2 ECTS 6. Administracja i rachunkowość 3 ECTS 1. Język i kultura łacińska 1. 5 ECTS 2. Język i kultura łacińska 2 5 ECTS 3. Język obcy nowoŝytny 1 5 ECTS 4. Język węgierski 5 ECTS 5. Język łemkowski 5 ECTS 1. Teoria kulturoznawstwa 3 ETCS 2. Filmoznawstwo film historyczny 2 ETCS 3. Rachunek prawdopodobieństwa 2 ECTS 4. Literatura polska XX w. 2 ECTS 16

17 Suplement do dyplomu W suplemencie do dyplomu wymienione sąs wszystkie osiągni gnięcia absolwenta w dziedzinie uczenia się innych form aktywności podczas studiów. Suplement do dyplomu ułatwia u mobilność pionową stanowiąc c podstawę do uznawania kwalifikacji absolwenta w dalszym toku kształcenia Suplement do dyplomu jest dla przyszłego pracodawcy pierwszym źródłem wiadomości o kompetencjach absolwenta. 17

18 Liczą się kompetencje. Czyli o konieczności ci LLL Zmienność wymogów w rynku pracy zmusza do ciągłego pozyskiwania i doskonalenia kompetencji. Konieczne jest uczenie się przez całe Ŝycie (LLL) Kompetencje ogólne (generyczne) stanowią punkty wyjścia do rozwijania róŝnorodnych r umiejętno tności na wielu polach aktywności zawodowej Kompetencje specyficznie dla danej dziedziny nie sąs oczywiście cie przez pracodawców w lekcewaŝone, lecz bardziej niŝ ich posiadanie w wąskim w zakresie ceniona jest gotowość i zdolność do ich nabywania w zaleŝno ności od aktualnych potrzeb. 18

19 Internacjonalizacja. Szanse i pułapki Zwiększaj kszają się moŝliwo liwości studiowania za granicą. Większe niŝ dotąd d moŝliwo liwości zdobycie cennych doświadcze wiadczeń i kompetencji Ale UWAGA! Zagraniczne nie zawsze znaczy lepsze! Istnieje duŝe e niebezpieczeństwo nieuczciwej konkurencji.

20 Internacjonalizacja ma zatem oblicze Janusowe Zwiększenie elastyczności ci studiów Nowa polityka językowa Standardy międzynaro dzynaro- dowe PrzezwycięŜ ęŝa- nie kompleksów DrenaŜ mózgów Nieuczciwa konkurencja Walka o studenta za wszelką cenę Wykorzystywanie kompleksu Wschodu

21 Mobilność nihil novi sub sole Mobilność ucieczki od - push factor Mobilność ucieczki do pull factor Mobilność wymuszona Mobilność dobrowolna Mobilność poszukiwania - wędrówki uczniów, czeladników, uczonych. Wszystkie wymienione formy mobilności mogą występować w ramach aktywności studentów i pracowników nauki.

22 Po co nam mobilność ść? Wzbogacenie programu studiów ERASMUS, MOST Zdobycie doświadczenia zawodowego staŝe e zawodowe Ciekawość Ŝycia na gorąco co Rozwój j osobowy, poznawanie innych kultur etc. Umiejętno tność przeŝycia w warunkach obcego środowiska Opracował dr hab. Marek Frankowicz. 22

23 Studenci o mobilności pozytywnie: + Nabieranie doświadczeń, które zaowocują w kraju + Uczenie się języka + Poznawanie innych kultur, partnerskie związki międzykulturowe + Promocja własnego kraju, kultury + Kształtowanie tolerancji, otwartości + Sprawdzenie się w samodzielności + Sprawdzian dla trwałych związków + Łatwiejszy dostęp do rynku pracy (postrzeganie osoby mobilnej jako gotowej na zmiany, nie bojącej się ryzyka) + MoŜliwość korzystania z zajęć niedostępnych na naszej uczelni, lepsze zaplecze naukowe za granicą Opracowanie wg ankiet studenckich z 2006 r. dr hab.. Marek Frankowicz 23

24 Studenci o mobilności negatywnie: - Koszty/Problemy finansowe - Bariera językowa - Przerwanie realizacji planów i drogi rozwojowej w miejscu zamieszkania/utrata więzi - Tęsknota - Problemy z akomodacją po powrocie - MoŜliwość utraty ludzi, którzy wyjechali i nie chcą wrócić/napędzanie obcej koniunktury - Zatrata własnej kultury - Poczucie alienacji w obcej kulturze/brak akceptacji - RóŜnice programowe/problemy z realizacją programu studiów - Brak opiekuna, koordy Opracowanie wg ankiet studenckich z 2006 r. dr hab. Marek Frankowicz 24

25 Jakość ść,, jakość i jeszcze raz jakość! WaŜnym elementem zachodzących cych zmian jest nieustanny monitoring i zapewnienie jakości Struktury zapewniania jakości powinny być moŝliwie stabilne i niezaleŝne ne od kadencyjności ci władzw QA jest procesem ciągłym, którego nie moŝna zakończy czyć triumfalnie w określonym momencie 25

26 Studenci jako eksperci w oparciu o doświadczenie Mogą oceniać: 1. Program 2. Proces nauczania 3. Nauczycieli 4. Organizację 5. Instytucję 6. Ogólną satysfakcję Z Gazety Wyborczej Unter Talaren Muff von tausend Jahren??? 26

27 Sprzeczności ci i konieczne wybory MoŜliwie najwyŝszy poziom wykształcenia indywidualnego Solidne przygotowanie do konkretnego zawodu Hierarchizacja społeczeństwa wg klucza wykształcenia Zdobycie najszerszego jaki jest moŝliwy zakresu wiedzy merytorycznej Ściśle ustalone reguły np. ustawa, przepisy, zarządzenia MoŜliwie największa liczba osób wykształconych Przygotowanie do funkcjonowania w realiach zmian MoŜliwość wyboru drogi i czasu kształcenia. Świadomy wybór drogi awansu Wykształcenie umiejętności szybkiego wyszukiwania potrzebnych elementów wiedzy merytorycznej Rzeczywista autonomia uczelni w ramach ogólnych PB Czy kompromis jest moŝliwy? 27

28 Przydatne linki: Oficjalna strrona bolońska : 2009: gna/ Strona bolońska MNSzW: 06&news_cat_id=953&layout=2 Strona Zespołu u Ekspertów w Bolońskich: Dziękuję za uwagę! 28