Koncepcja rozprawy doktorskiej. Dorota Czyżewska. Katedra Strategii i Polityki Konkurencyjności Międzynarodowej Poznań, r.

Transkrypt

1 Ośrodki wspierania innowacji a konkurencyjność regionalna w ujęciu koncepcji regionu uczącego się - przykład Francji Koncepcja rozprawy doktorskiej Dorota Czyżewska Opiekun naukowy: dr hab. Ewa Łaźniewska, prof. nadzw. UEP Katedra Strategii i Polityki Konkurencyjności Międzynarodowej Poznań, r. Uzasadnienie wyboru tematu Przewartościowanie czynników rozwoju społeczno-gospodarczego w kierunku wiedzy, informacji i innowacji; Region inkubatorem wiedzy i innowacji, miejscem tworzenia zdolności innowacyjnych poszczególnych podmiotów; Znaczenie otoczenia instytucjonalnego; Podnoszenie poziomu konkurencyjności regionalnej celem sprostania konkurencji innych regionów na poziomie Europy i świata; 2 1

2 Uzasadnienie wyboru regionu Rodan-Alpy (NUTS 2) Drugie miejsce po Ile-de-France w obszarze innowacji i B+R; Wysoka pozycja wśród regionów europejskich (w 2006 roku 7. miejsce liczba publikacji naukowych; 9. miejsce liczba wniosków o patent europejski OST 2008); 32. miejsce (na 208 regionów) w Regional Innovation Scoreboard Przedmiot rozprawy i problem badawczy Przedmiot rozprawy: region Rodan-Alpy jako learning region; ośrodki wspierania innowacji a konkurencyjność regionalna. Problem badawczy: określenie roli ośrodków wspierania innowacji w budowaniu konkurencyjności regionalnej na przykładzie regionu Rodan-Alpy. 4 2

3 Stan badań w literaturze koncepcje teoretyczne milieu innovateur (GREMI - Maillat, Camagni, 2006) koncepcja regionu uczącego się Florida (1995), Boekema (2001, 2007), Morgan (1997), Keeble i in. (1998) teoria bliskości geograficznej Rallet, Torre (2000) regionalne systemy innowacyjne Cooke (1997) konkurencyjność regionalna Cooke, Lawson (1999), Boschma (2004) wpływ instytucji otoczenia biznesu na konkurencyjność regionalną Gorzelak, Jałowiecki (1999), Jewtuchowicz, Kosiedowski (2000), Oleksiuk (2009) pomiar regionów uczących się Boulianne Stan badań w literaturze analizy empiryczne Proces uczenia się instytucji regionalnych w Alzacji Sander (2005) Instytucje otoczenia biznesu w województwie kujawskopomorskim - Piotrowska-Trybull (2005); dla województwa wielkopolskiego Dominiak (2006) Narzędzia wspierania innowacyjności a sektor MSP w Bretanii Bretagne Innovation (2007) Proces uczenia się wewnątrz przedsiębiorstw Jocoy (2004) 6 3

4 Koncepcja regionu uczącego się braki w literaturze przedmiotu Mało precyzyjna definicja (brak definicji) regionu uczącego się; Brak precyzyjnego wskazania mierników służących do pomiaru wyników regionów uczących się; Niewielka liczba studiów empirycznych w obszarze learning region; Badania procesów innowacyjnych we francuskich regionach oparte na koncepcji milieu innovateur lub teorii bliskości; 7 Hipotezy badawcze 1. Działalność ośrodków wspierania innowacji poprzez zbiorowe uczenie sie i współpracę wewnątrz- i międzyregionalną w coraz większym stopniu przyczynia sie do wzrostu konkurencyjności regionu uczącego się. 2. Liczebność, zakres kompetencji i stopień wyspecjalizowania ośrodków wspierania innowacji wzrastają wraz ze wzrostem poziomu rozwoju gospodarczego i potencjału innowacyjnego danego regionu. 8 4

5 Cele rozprawy Przegląd i krytyczna ocena literatury z zakresu innowacyjności i konkurencyjności regionalnej; Wykazanie wzrastającej roli infrastruktury instytucjonalnej w podnoszeniu konkurencyjności regionalnej; Ocena działalności ośrodków wspierania innowacji w regionie Rodan- Alpy, ocena ich znaczenia dla rozwoju regionalnego we Francji. Identyfikacja sił motorycznych i barier działalności tychże ośrodków przez pryzmat procesu zbiorowego uczenia się oraz współpracy między- i wewnątrzregionalnej; Przedstawienie wniosków i postulatów pod adresem ośrodków wspierania innowacji w obszarze podnoszenia konkurencyjności regionalnej. 9 Metody badawcze studia literaturowe; studium przypadku; metoda ankietowa; wywiad bezpośredni z wykorzystaniem kwestionariusza; analiza danych przy zastosowaniu metod statystycznych analiz regionalnych; 10 5

6 Zakres czasowy i przestrzenny rozprawy Zakres czasowy rozprawy: Analiza empiryczna: Studia teoretyczne: Zakres przestrzenny rozprawy Francja, ze szczególnym uwzględnieniem regionu Rodan-Alpy; Odniesienia porównawcze do innych regionów UE; 11 Wstęp Ramowy plan pracy (1) 1. Koncepcja regionu uczącego się w teorii rozwoju regionalnego 1.1. Learning region a inne koncepcje terytorialnych modeli innowacji 1.2. Podstawy teoretyczne koncepcji regionu uczącego się 1.3. Wpływ otoczenia instytucjonalnego na proces regionalnego uczenia się 1.4. Krytyka regionu uczącego się 12 6

7 Ramowy plan pracy (2) 2. Ośrodki wspierania innowacji jako stymulator konkurencyjności regionu 2.1. Definicja i istota funkcjonowania ośrodków wspierania innowacji; 2.2. Ośrodki wspierania innowacji typologia i geneza; 2.3. Charakter działalności ośrodków wspierania działalności innowacyjnej i ich powiązania z regionem 13 Ramowy plan pracy (3) 3. Konkurencyjność i innowacyjność w ujęciu regionalnym 3.1. Mierniki i determinanty konkurencyjności regionalnej; 3.2. Znaczenie innowacji w rozwoju gospodarki opartej na wiedzy; 3.3. Konkurencyjność a innowacyjność; determinanty innowacyjności regionów; 3.4. Współczesne wyzwania dla konkurencyjności regionalnej (metropolizacja, polaryzacja, decentralizacja działań). 14 7

8 Ramowy plan pracy (4) 4. Konkurencyjność na poziomie regionalnym we Francji 4.1. Specyfika rozwoju regionalnego we Francji; 4.2. Konkurencyjność regionów we Francji na tle regionów innych państw UE; 4.3. Analiza konkurencyjności regionu Rodan-Alpy. 15 Ramowy plan pracy (5) 5. Ocena znaczenia ośrodków innowacji dla zwiększania konkurencyjności regionów wyniki badań 5.1. Analiza funkcjonowania oraz barier działalności ośrodków wspierania innowacji w regionie Rodan- Alpy; 5.2. Ocena wpływu działalności ośrodków wspierania innowacji na konkurencyjność regionu uczącego się. Zakończenie i wnioski 16 8

9 Wartość dodana rozprawy Badania komplementarne w regionie Rodan-Alpy; Analiza porównawcza wyników badań; Analiza porównawcza dobrych praktyk; Ocena funkcjonowania ośrodków wspierania innowacji w ujęciu koncepcji regionu uczącego się; Sformułowanie rekomendacji dla ośrodków wspierania innowacji i władz regionalnej zarówno w Polsce, jak i we Francji w obszarze wspierania konkurencyjności. Krytyczna analiza literatury z zakresu regionalnych modeli innowacji i określenie oddziaływania ośrodków wspierania innowacji na konkurencyjność regionalną. 17 Harmonogram przygotowania rozprawy Studia literaturowe od IX 2008 Przygotowanie koncepcji badań empirycznych i kwestionariusza ankiety X 2009 Pilotaż ankiety X-XII 2009 Wysyłka ankiety pocztowej III 2010 Otwarcie przewodu doktorskiego IV 2010 Redakcja rozdziałów rozprawy VI 2010-XII 2011 Planowane stypendium badawcze w Lyonie X-XI 2010 Zamknięcie przewodu doktorskiego VI

10 Definicja ośrodków wspierania innowacji Instytucje rozwoju lokalnego, wyspecjalizowane w działaniach na rzecz rozwoju gospodarczego poprzez: Tworzenie warunków dla transferu nowych rozwiązań technologicznych do gospodarki i pomoc w realizacji przedsięwzięć innowacyjnych; Podnoszenie jakości zasobów ludzkich przez edukację, szkolenia i doradztwo oraz upowszechnianie wzorów pozytywnego działania; Wspieranie przedsiębiorczości, samozatrudnienia, ułatwianie startu i pomoc nowotworzonym prywatnym firmom; promocję i poprawę konkurencyjności MSP; Zagospodarowanie zasobów i realizację przedsięwzięć infrastrukturalnych; Tworzenie sieci współpracy i partnerstwa różnych podmiotów działających na rzecz dynamizacji rozwoju, wzrostu dobrobytu i zasobności mieszkańców. Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości w Polsce. Raport 2009, K. Matusiak (red.), Łódź/Warszawa: PARP. 19 Typologia ośrodków wspierania innowacji W skład ośrodków wspierania innowacji zalicza się: parki technologiczne; inkubatory technologiczne; preinkubatory akademickie inkubatory przedsiębiorczości; inkubatory przedsiębiorczości; centra transferu technologii; fundusze kapitału zalążkowego; sieci aniołów biznesu; lokalne i regionalne fundusze pożyczkowe; fundusze poręczeń kredytowych; ośrodki szkoleniowo-doradcze Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości w Polsce. Raport 2009, K. Matusiak (red.), Łódź/Warszawa: PARP

11 Region uczący się Region uczący się jest złożony z aktorów silnie ze sobą powiązanych w struktury elastycznie zarządzane, gdzie sieć nie jest ograniczona do aktorów gospodarczych, ale włącza aktorów społecznych, politycznych i instytucjonalnych, gdzie przekazywanie i wymiana informacji nie jest zjawiskiem okazjonalnym, ale trwałym [Jewtuchowicz, 2005]. 21 Dziękuję za uwagę 22 11