Czy schematy podatkowe dotyczą samorządów? Rewolucyjne zmiany w rozliczeniach VAT w kontekście wewnętrznych procedur rozliczeń

Transkrypt

1 Czy schematy podatkowe dotyczą samorządów? Rewolucyjne zmiany w rozliczeniach VAT w kontekście wewnętrznych procedur rozliczeń Michał Kostrzewa radca prawny

2 ZAGADNIENIA 1. Co to są schematy podatkowe? 2. Czy schematy podatkowe mogą wystąpić w samorządach? 3. Obowiązki związane z raportowaniem schematów. 4. Czy samorządy powinny posiadać wewnętrzne procedury dotyczące schematów podatkowych? 5. Rewolucyjne zmiany w rozliczaniu VAT, w tym: a. kasy fiskalne on-line, b. biała lista podatników, c. obowiązkowy split payment, d. likwidacja deklaracji VAT, e. indywidualne konto podatkowe, f. nowe zasady prowadzenia ewidencji VAT. 6. Zmiany w rozliczaniu VAT a wewnętrzne procedury rozliczeń (przyjęte w związku z centralizacją VAT) 2

3 Schematy podatkowe 3

4 Schematy podatkowe Jakie przepisy regulują problematykę schematów podatkowych? 1. Ordynacja podatkowa: przepisy art. 86a 86o. 2. Objaśnienia podatkowe z dnia 31 stycznia 2019 r. INFORMACJE O SCHEMATACH PODATKOWYCH (MDR). Objaśnienia stanowią ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego dotyczące stosowania przepisów i zostały wydane są na podstawie art. 14a 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. Zgodnie z art. 14n 4 pkt 1 Ordynacji podatkowej zastosowanie się przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym do objaśnień podatkowych powoduje objęcie go ochroną przewidzianą w art. 14k-14m Ordynacji. 3. Kodeks karny skarbowy Art. 80f 1. Kto wbrew obowiązkowi: 1) nie przekazuje właściwemu organowi informacji o schemacie podatkowym albo przekazuje informacje po terminie, 2) nie przekazuje właściwemu organowi danych dotyczących podmiotów, którym udostępniono standaryzowany schemat podatkowy, albo przekazuje je po terminie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. 2. Tej samej karze podlega, kto wbrew obowiązkowi nie składa informacji, o której mowa w art. 86j 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. ( ) 4

5 Schematy podatkowe Co to jest schemat podatkowy? Definicja ustawowa (art. 86a 1 pkt 10 Op) Schemat podatkowy - rozumie się przez to uzgodnienie, które: a) spełnia kryterium głównej korzyści oraz posiada ogólną cechę rozpoznawczą, b) posiada szczególną cechę rozpoznawczą, lub c) posiada inną szczególną cechę rozpoznawczą. UZGODNIENIE (art. 86a 1 pkt 16 Op) rozumie się przez to czynność lub zespół powiązanych ze sobą czynności (w tym czynność planowaną lub zespół czynności planowanych) 1. których co najmniej jedna strona jest podatnikiem lub 2. które mają lub mogą mieć wpływ na powstanie lub niepowstanie obowiązku podatkowego. 5

6 Schematy podatkowe 1. Czy schemat podatkowy może wystąpić w samorządzie (czy przepisy dotyczące schematów podatkowych dotyczą JST)? 2. Co to jest schemat podatkowy? 3. Czy samo wystąpienie schematu podatkowego należy oceniać negatywnie? 4. Jakie są założenia przepisów dotyczących schematów? 5. W jaki sposób w JST może wystąpić schemat podatkowy? 6. Czy problematyka schematów dotyczy wyłącznie osób zajmujących się rozliczeniami podatkowymi w danej instytucji (jednostce)? 7. Jakich schematów dotyczą przepisy (regulacje przejściowe)? 8. Kto jest obowiązany zgłosić schemat w JST urząd (starostwo) czy też jednostka podległa? 6

7 Schematy podatkowe Czy schematy podatkowe dotyczą wszystkich samorządów? KRYTERIUM KWALIFIKOWANEGO KORZYSTAJĄCEGO (art. 86a 4 Op) Obowiązek informacyjny nie powstanie, gdy nie jest spełnione kryterium kwalifikowanego korzystającego i jednocześnie nie jest spełnione kryterium transgraniczne schematu podatkowego. W uproszczeniu: obowiązek raportowania schematów krajowych dotyczy sytuacji, gdy mamy do czynienia z kwalifikowanym korzystającym. Kryterium kwalifikowanego korzystającego uważa się za spełnione, jeżeli w szczególności: a) przychody lub koszty korzystającego, albo wartość aktywów tego podmiotu w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych, przekroczyły w roku poprzedzającym lub w bieżącym roku obrotowym równowartość 10 mln euro, lub b) udostępniane lub wdrażane uzgodnienie dotyczy rzeczy lub praw o wartości rynkowej przekraczającej równowartość 2,5 mln euro, lub ( ) 7

8 Schematy podatkowe Co to jest schemat podatkowy (zgodnie z definicją ustawową)? 8

9 Schematy podatkowe KRYTERIUM GŁÓWNEJ KORZYŚCI (art. 86a 2 Op) uważa się za spełnione, jeżeli na podstawie istniejących okoliczności oraz faktów należy przyjąć, że podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej mógłby zasadnie wybrać inny sposób postępowania, z którym nie wiązałoby się uzyskanie korzyści podatkowej rozsądnie oczekiwanej lub wynikającej z wykonania uzgodnienia, a korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, którą podmiot spodziewa się osiągnąć w związku z wykonaniem uzgodnienia. Korzyść podatkowa to: a. niepowstanie zobowiązania podatkowego, b. odsunięcie w czasie powstania zobowiązania podatkowego, c. obniżenie wysokości zobowiązania podatkowego, d. powstanie lub zawyżenie straty podatkowej, e. powstanie nadpłaty lub prawa do zwrotu podatku, f. zawyżenie kwoty nadpłaty, g. zawyżenie kwoty zwrotu podatku, h. brak obowiązku pobrania podatku przez płatnika, jeżeli wynika on z niepowstania zobowiązania podatkowego, odsunięcia w czasie powstania zobowiązania podatkowego lub obniżenia jego wysokości, i. podwyższenie kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy, j. niepowstanie obowiązku lub odsunięcie w czasie powstania obowiązku sporządzania i przekazywania informacji podatkowych, w tym informacji o schematach podatkowych. 9

10 Schematy podatkowe OGÓLNA CECHA ROZPOZNAWCZA (art. 86a 1 pkt 6 Op) rozumie się przez to właściwość uzgodnienia polegającą na tym, że spełniony jest co najmniej jeden z poniższych warunków: a) promotor lub korzystający zobowiązali się do zachowania w poufności wobec osób trzecich, w szczególności wobec innych korzystających, promotorów lub organów podatkowych, sposobu, w jaki uzgodnienie pozwala na uzyskanie korzyści podatkowej, b) promotor uprawniony jest do otrzymania wynagrodzenia, którego wysokość uzależniona jest od wysokości korzyści podatkowej wynikającej z uzgodnienia, c) promotor uprawniony jest do otrzymania wynagrodzenia uzależnionego od uzyskania korzyści podatkowej wynikającej z uzgodnienia lub zobowiązał się do zwrotu wynagrodzenia lub jego części, w przypadku gdy korzyść podatkowa nie powstanie lub powstanie w wysokości niższej, niż zakładano, d) dokonywane w ramach uzgodnienia czynności opierają się na znacznie ujednoliconej dokumentacji albo przyjmują znacznie ujednoliconą formę, które nie wymagają istotnych zmian w celu wdrożenia schematu u więcej niż jednego korzystającego, e) ( ) f) dochodzi do zmiany kwalifikacji dochodów (przychodów) do innego źródła dochodów (przychodów) lub zmiany zasad opodatkowania, których skutkiem jest faktycznie niższe opodatkowanie, zwolnienie lub wyłączenie z opodatkowania, g) ( ) h) ( ) i) korzystający zobowiązał się, że w przypadku wdrożenia uzgodnienia będzie współpracował z promotorem, który udostępnił uzgodnienie, albo zapłaci promotorowi wynagrodzenie lub odszkodowanie, j) promotor lub korzystający faktycznie respektują co najmniej jedno z zobowiązań wskazanych w lit. b i c, k) na podstawie istniejących okoliczności należy przyjąć, że rozsądnie działający promotor lub korzystający, do których nie stosowałyby się obowiązki przewidziane w przepisach niniejszego rozdziału, chcieliby, żeby co najmniej jedno ze zobowiązań wskazanych w lit. a-c było faktycznie respektowane 10

11 Schematy podatkowe UDOSTĘPNIENIE SCHEMATU PODATKOWEGO - rozumie się przez to: a) oferowanie uzgodnienia korzystającemu, zawarcie umowy, której przedmiotem jest przekazanie informacji o uzgodnieniu, lub przyjmowanie wynagrodzenia z tytułu przekazania informacji o uzgodnieniu, lub b) przekazywanie korzystającemu w jakiejkolwiek formie, w tym drogą elektroniczną, telefoniczną lub osobiście, informacji o uzgodnieniu, w szczególności poprzez przedstawianie jego założeń. WDRAŻANIE SCHEMATU PODATKOWEGO - rozumie się przez to dokonywanie czynności faktycznych lub prawnych umożliwiających wykonanie lub zmierzających do wykonania uzgodnienia, w tym: a) zarządzanie, faktyczne uczestniczenie w podejmowaniu decyzji lub przeprowadzanie czynności związanych z uzgodnieniem, także gdy podejmowanie decyzji lub czynności dotyczy wykonania uzgodnienia przez inny podmiot, b) pośredniczenie lub udzielanie pomocy w czynnościach związanych z uzgodnieniem, c) dokonywanie innych czynności będących elementem uzgodnienia, lub d) oferowanie czynności wskazanych w lit. a-c, zawarcie umowy, której przedmiotem są te czynności, lub przyjmowanie wynagrodzenia z tytułu tych czynności lub umowy. 11

12 PROMOTOR Schematy podatkowe rozumie się przez to osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, w szczególności: doradcę podatkowego, adwokata, radcę prawnego, pracownika banku lub innej instytucji finansowej doradzającego klientom, również w przypadku gdy podmiot ten nie posiada miejsca zamieszkania, siedziby ani zarządu na terytorium kraju, która opracowuje, oferuje, udostępnia lub wdraża uzgodnienie lub zarządza wdrażaniem uzgodnienia. Podmiot pełni rolę promotora, jeśli w zakresie wykonywanych czynności: opracowuje uzgodnienie, oferuje uzgodnienie, udostępnia opracowane uzgodnienie, wdraża opracowane uzgodnienie, lub zarządza wdrażaniem uzgodnienia. Czy Urząd Gminy (Miasta, Starostwo) może być promotorem? 12

13 KORZYSTAJĄCY Schematy podatkowe rozumie się przez to osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, której udostępniane jest uzgodnienie, u której wdrażane jest uzgodnienie, która jest przygotowana do wdrożenia uzgodnienia, która dokonała czynności służącej wdrożeniu takiego uzgodnienia. WSPOMAGAJĄCY rozumie się przez to osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, w szczególności biegłego rewidenta, notariusza, osobę świadczącą usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych, księgowego lub dyrektora finansowego, bank lub inną instytucję finansową, a także ich pracownika, która przy zachowaniu staranności ogólnie wymaganej w dokonywanych czynnościach, przy uwzględnieniu zawodowego charakteru działalności, obszaru specjalizacji oraz przedmiotu wykonywanych czynności, podjęła się udzielić, bezpośrednio lub za pośrednictwem innych osób, pomocy, wsparcia lub porad dotyczących opracowania, wprowadzenia do obrotu, organizowania, udostępnienia do wdrożenia lub nadzorowania wdrożenia uzgodnienia. 13

14 Schematy podatkowe podstawowe zasady raportowania Kolejność podmiotów zobowiązanych do raportowania: 1. Jeśli w uzgodnieniu uczestniczy PROMOTOR, wówczas jest on zobowiązany w pierwszej kolejności do przekazania informacji o schemacie podatkowym do Szefa KAS. Obowiązki promotora uzależnione są od tego, czy promotor podlega obowiązkowi zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej (względnie czy został z niego zwolniony przez korzystającego). 2. Jeśli nie ma PROMOTORA lub gdy PROMOTOR nie wypełnił obowiązku raportowania, wówczas obowiązek na zasadach określonych w Ordynacji podatkowej przechodzi na KORZYSTAJĄCEGO. 3. W niektórych sytuacjach obowiązek przekazania informacji spoczywa na WSPOMAGAJĄCYM. Dany schemat podatkowy powinien zostać zaraportowany tylko jeden raz. Raportowanie następuje elektronicznie poprzez: Obowiązki promotora, korzystającego i wspomagającego są ze sobą ściśle powiązane. NSP - numer schematu podatkowego. 14

15 Schematy podatkowe podstawowe zasady raportowania PROMOTOR Przekazuje Szefowi KAS informacje o schemacie podatkowym w terminie 30 dni: 1) od dnia następnego po udostępnieniu schematu podatkowego, 2) od następnego dnia po przygotowaniu do wdrożenia schematu podatkowego, lub 3) od dnia dokonania pierwszej czynności związanej z wdrażaniem schematu podatkowego - w zależności od tego, które z tych zdarzeń nastąpi wcześniej Nie stanowi naruszenia obowiązku zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej (między innymi): 1) przekazanie informacji o schemacie podatkowym w sytuacji, w której przekazujący tę informację został zwolniony z obowiązku jej zachowania; 2) przekazanie informacji o schemacie podatkowym standaryzowanym. Promotor jest obowiązany do poinformowania pisemnie korzystającego o NSP schematu podatkowego, załączając potwierdzenie nadania NSP, niezwłocznie po jego otrzymaniu. Promotor jest obowiązany do raportowania kwartalnego (schemat podatkowy standaryzowany) - art. 86f 4 Op. 15

16 Schematy podatkowe podstawowe zasady raportowania KORZYSTAJĄCY pierwszy obowiązek: RAPORTOWANIE Informuje Szefa KAS o schemacie podatkowym, jeżeli: 1. promotor udostępniający korzystającemu uzgodnienie nie wypełnił obowiązku przekazania informacji o schemacie podatkowym; 2. promotor nie poinformował korzystającego o nadaniu schematu NSP; 3. korzystający nie zwolnił promotora z zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej i schemat podatkowy jest schematem innym niż schemat standaryzowany. W przypadku schematów podatkowych pierwotny obowiązek raportowania spoczywa na promotorze. Korzystający ma obowiązek raportowania w sytuacji: 1. niedopełnienia przez promotora jego obowiązków wskazanych w art. 86b 2 i 3 Op (w szczególności poinformowania o schemacie podatkowym Szefa KAS) albo 2. braku promotora (tj. samodzielnego opracowania / wdrażania schematu przez korzystającego). Korzystający przekazuje Szefowi KAS informacje o schemacie podatkowym w terminie 30 dni: 1) od dnia następnego po udostępnieniu schematu podatkowego, 2) od następnego dnia po przygotowaniu do wdrożenia schematu podatkowego, lub 3) od dnia dokonania pierwszej czynności związanej z wdrażaniem schematu podatkowego - w zależności od tego, które z tych zdarzeń nastąpi wcześniej. 16

17 Schematy podatkowe podstawowe zasady raportowania KORZYSTAJĄCY drugi obowiązek: poinformowanie o ZASTOSOWANIU Informacja o zastosowaniu schematu podatkowego. Jeżeli korzystający dokonywał w danym okresie rozliczeniowym jakichkolwiek czynności, które są elementem schematu podatkowego lub uzyskiwał wynikającą z takiego schematu podatkowego korzyść podatkową, jego KOLEJNYM OBOWIĄZKIEM będzie przekazanie informacji do Szefa KAS, że zastosował w danym okresie rozliczeniowym schemat podatkowy. Informacja taka powinna zawierać: a. NSP schematu podatkowego a w przypadku gdy schemat podatkowy nie posiada NSP, informacja składana do Szefa KAS powinna zawierać dane dotyczące schematu podatkowego składane na formularzu MDR-1 (art. 86f Ordynacji podatkowej); b. wysokość korzyści podatkowej, która wynika ze schematu podatkowego jeśli korzystający uzyskiwał w danym okresie rozliczeniowym taką korzyść. Informacja taka składana jest na formularzu MDR-3 w terminie złożenia deklaracji podatkowej dotyczącej tego okresu rozliczeniowego (art. 86j Ordynacji podatkowej). Obowiązek złożenia MDR-3 przez korzystającego istnieje tylko w przypadku wykonania jakichkolwiek czynności, będących elementem schematu podatkowego lub uzyskania korzyści podatkowej. Obowiązek ten jest niezależny od obowiązku przekazania informacji o schemacie podatkowym (MDR-1). 17

18 Schematy podatkowe procedury wewnętrzne w JST Czy jednostka samorządu musi posiadać procedurę wewnętrzną dotyczącą schematów podatkowych? Art. 86l 1. Osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej będące promotorami, zatrudniające promotorów lub faktycznie wypłacające im wynagrodzenie, których przychody lub koszty, w rozumieniu przepisów o rachunkowości, ustalone na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych, przekroczyły w roku poprzedzającym rok obrotowy równowartość zł, wprowadzają i stosują wewnętrzną procedurę w zakresie przeciwdziałania niewywiązywaniu się z obowiązku przekazywania informacji o schematach podatkowych, zwaną dalej "wewnętrzną procedurą". Analiza językowa przepisu wskazuje, że dotyczy on: 1) osób prawnych będących promotorami, 2) osób prawnych zatrudniających promotorów, 3) osób prawnych faktycznie wypłacających im [promotorom przyp.] wynagrodzenie. 18

19 Schematy podatkowe procedury wewnętrzne w JST Zgodnie z objaśnieniami Ministra Finansów dotyczącymi art. 86l 1 Op : Obowiązek posiadania procedury dotyczy podmiotów działających w charakterze promotorów. Obowiązek posiadania procedury wewnętrznej ciąży również na podmiocie, który z powodów regulacyjnych nie powinien świadczyć usług doradczych, lecz mimo to faktycznie je wykonuje. Generalnie nie są zobowiązani do posiadania procedury wewnętrznej korzystający zatrudniający doradców (w tym doradców podatkowych / radców prawnych) na umowach o pracę. Obowiązku tego w stosunku do korzystających zatrudniających na umowach o pracę doradców (tzw. in-house) nie należy wyprowadzać ze zwrotu zastosowanego w przepisie art. 86l 1 Ordynacji podatkowej: zatrudniające promotorów lub faktycznie wypłacające im wynagrodzenie. Osoby te co do zasady nie powinny być uznawane za promotorów. Obowiązek posiadania procedury wewnętrznej znajdzie zastosowanie w przypadku podmiotu, który zatrudnia osobę fizyczną (np. dyrektora finansowego) i wypłaca jej wynagrodzenie, a osoba ta działa w charakterze promotora w stosunku do innych podmiotów np. z grupy kapitałowej. Sam fakt zapłaty przez korzystającego za usługę doradztwa podatkowego nie generuje obowiązku posiadania procedury wewnętrznej, jeżeli efekty tego doradztwa są wykorzystywane wyłącznie w jego działalności (a nie np. udostępniane również innym podmiotom np. z grupy kapitałowej). W świetle powyższych objaśnień w praktyce, w odniesieniu do jednostek samorządu, rozróżnia się procedury wewnętrzne: a) obowiązkowe, b) fakultatywne. 19

20 Zmiany w rozliczaniu VAT Wewnętrzne procedury w samorządach 20

21 Obowiązkowe stosowanie metody podzielonej płatności Założenia mechanizmu podzielonej płatności (MPP) Istota rozwiązania polega na tym, że płatność za nabyty towar (usługę) jest dokonywana w taki sposób, że: 1) zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana przez nabywcę na rachunek rozliczeniowy sprzedawcy (lub jest rozliczana w inny sposób), natomiast 2) zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT. 21

22 Obowiązkowe stosowanie metody podzielonej płatności Nowe przepisy zakładają obowiązek stosowania MPP w określonych sytuacjach Art. 108a ust. 1a. Przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności. WARUNKI obowiązkowego stosowania MPP: płatność dotyczy nabycia towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, nabycie zostało udokumentowane fakturą, kwota należności ogółem na fakturze stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. Ustawa Prawo przedsiębiorców Art. 19 pkt 2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji. 22

23 Obowiązkowe stosowanie metody podzielonej płatności Zagadnienia szczególne Podatnik obowiązany do wystawienia faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a, jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury z zastosowaniem MPP (art. 108a ust. 1b). Obowiązek zamieszczenia na fakturze informacji: mechanizm podzielonej płatności i sankcje w przypadku braku realizacji obowiązku (art. 106e ust. 1 pkt 18a, art. 106e ust. 12 i 13). Odpowiednie stosowanie zasad MPP do płatności zaliczkowych (art. 108a ust. 1c). Szczególne regulacje dotyczące partnerstwa publiczno-prywatnego (art. 108a ust. 1e). Możliwość dokonywania jednym komunikatem przelewu zapłaty za więcej niż jedną fakturę (art. 108a ust. 3a-3c). Rozszerzenie możliwości przeznaczenia (wykorzystania) środków zgromadzonych na rachunku VAT (art. 62b ust. 2 ustawy Prawo bankowe). Sankcja za brak zapłaty przy zastosowaniu MPP, gdy jest obowiązkowy (art. 108a ust. 7 i 8). 23

24 Obowiązkowe stosowanie metody podzielonej płatności Odpowiedzialność solidarna i jej ograniczenie Art. 105a ust. 1. Podatnik, o którym mowa w art. 15, na rzecz którego dokonano dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, odpowiada solidarnie wraz z podmiotem dokonującym tej dostawy za jego zaległości podatkowe, w części podatku proporcjonalnie przypadającej na dostawę dokonaną na jego rzecz, jeżeli w momencie dokonania tej dostawy podatnik wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego. 2. Podatnik miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę towarów lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego, jeżeli okoliczności towarzyszące tej dostawie towarów lub warunki, na jakich została ona dokonana, odbiegały od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie tymi towarami, w szczególności jeżeli cena za dostarczone podatnikowi towary była bez uzasadnienia ekonomicznego niższa od ich wartości rynkowej. 3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się: ( ) 5) do nabycia towarów, udokumentowanego fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292); 6) do nabycia towarów, za które podatnik dokonał zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. 24

25 Lista podatników VAT wykaz podatników i rachunków Szef Krajowej Administracji Skarbowej prowadzi w postaci elektronicznej wykaz podmiotów: 1) w odniesieniu do których naczelnik urzędu skarbowego nie dokonał rejestracji albo które wykreślił z rejestru jako podatników VAT; 2) zarejestrowanych jako podatnicy VAT, w tym podmiotów, których rejestracja jako podatników VAT została przywrócona. Dane podmiotu w wykazie są udostępniane według stanu na wybrany dzień, z wyjątkiem danych, o których mowa w art. 96b ust. 3 pkt 1 3, które są udostępniane według stanu na dzień sprawdzenia. Wykaz jest aktualizowany w dni robocze, raz na dobę (art. 96b ust. 8). Szef Krajowej Administracji Skarbowej, z urzędu lub na wniosek, usuwa lub prostuje dane inne niż dane osobowe zawarte w wykazie niezgodne ze stanem rzeczywistym (art. 96b ust. 10). Wykaz zawiera informacje o numerach rachunków rozliczeniowych, o których mowa w art. 49 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, lub ( ) wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym ( ). adres www: 25

26 Lista podatników VAT wykaz podatników i rachunków art. 15d ust. 1 ustawy o CIT wyłączenie z kosztów podatkowych 1. Podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców: 1) została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego lub 2) została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, potwierdzonych fakturą, dokonanych przez dostawcę towarów lub usługodawcę zarejestrowanego na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny, lub 3) pomimo zawarcia na fakturze wyrazów "mechanizm podzielonej płatności" zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy o podatku od towarów i usług, została dokonana z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności określonego w art. 108a ust. 1a tej ustawy. 26

27 Lista podatników VAT wykaz podatników i rachunków Ustawa Prawo przedsiębiorców Art. 19. Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy: 1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz 2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji. jednorazowa wartość transakcji TRANSAKCJA 27

28 Lista podatników VAT wykaz podatników i rachunków Możliwość zapłaty na rachunek inny pod warunkiem złożenia zawiadomienia (art. 15d ust. 4 ustawy o CIT) Przepisów o wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów nie stosuje się, w przypadku gdy podatnik dokonujący płatności dokonał zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, i złożył zawiadomienie, o którym mowa w art. 117ba 3 Ordynacji podatkowej, do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu. Zawiadomienie powinno zawierać (art. 117ba 4 Op): 1) numer identyfikacyjny, firmę (nazwę) oraz adres siedziby albo, w przypadku podatnika będącego osobą fizyczną, imię i nazwisko oraz adres stałego miejsca prowadzenia działalności, a w przypadku nieposiadania stałego miejsca prowadzenia działalności adres miejsca zamieszkania, podatnika dokonującego zapłaty należności; 2) dane wystawcy faktury wskazane na fakturze (numer identyfikacyjny, nazwę albo imię i nazwisko oraz adres); 3) numer rachunku, na który dokonano zapłaty należności; 4) wysokość należności zapłaconej przelewem na rachunek, o którym mowa w pkt 3, i dzień zlecenia przelewu na ten rachunek. Minister Finansów może określić, w drodze rozporządzenia, wzór zawiadomienia z objaśnieniami (art. 117ba 5 Op). 28

29 Lista podatników VAT wykaz podatników i rachunków Odpowiedzialność solidarna (art. 117ba 1 Op) Podatnik VAT na rzecz którego dokonano dostawy towarów (świadczenia usług), odpowiada solidarnie całym swoim majątkiem wraz z dostawcą towarów (usługodawcą) zarejestrowanym na potrzeby VAT jako podatnik VAT czynny, za jego zaległości podatkowe w części podatku od towarów i usług proporcjonalnie przypadającej na tę dostawę towarów (świadczenie usług), jeżeli zapłata należności została dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy o VAT, a z odrębnych przepisów wynika obowiązek dokonania zapłaty za pośrednictwem rachunku płatniczego. Odpowiedzialność solidarna nabywcy będzie wyłączona, gdy: a. podatnik dokonujący płatności dokona zapłaty na rachunek inny niż zawarty w wykazie, pod warunkiem że zawiadomi o tym naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury, w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu (art. 117ba 3, 4 i 5 Op), b. zapłata za transakcję zostanie dokonana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności (tzw. split payment),o którym mowa w art. 108a ustawy o VAT (art. 117bb Op). 29

30 Zmiana zasad deklarowania VAT Art. 99 ust. 1. Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art Art. 99 ust. 2 i 3 dotyczą składania deklaracji przez małych podatników Nowe przepisy: Art. 99 ust. 7c Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1 3, zawierają dane niezbędne do rozliczenia podatku, obliczenia jego wysokości, w tym wysokości podstawy opodatkowania, podatku należnego i podatku naliczonego, a także dane dotyczące podatnika. Art. 99 ust. 11c Deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 1 3, są składane zgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 700, 730 i 848), który obejmuje deklarację i ewidencję, o której mowa w art. 109 ust. 3. Dokument elektroniczny, o którym mowa w zdaniu pierwszym, jest przesyłany w sposób określony w przepisach wydanych na podstawie art. 193a 3 Ordynacji podatkowej i zgodnie z wymaganiami określonymi w tych przepisach. Minister Finansów: a. określi i udostępni wzór deklaracji, b. określi w rozporządzeniu zakres danych, które będą obejmować nowe deklaracje oraz opracuje objaśnienia dotyczące sposobu wypełniania deklaracji. 30

31 Nowe zasady prowadzenia ewidencji VAT Art. 109 ust. 3. Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące: 1) rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku; 2) kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego; 3) kontrahentów; 4) dowodów sprzedaży i zakupów. 3b. Podatnicy, o których mowa w art. 99 ust. 1, są obowiązani przesyłać, na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c, za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję, o której mowa w ust. 3, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji.!!! Minister finansów określi w rozporządzeniu szczegółowy zakres danych, o których mowa w ust. 3, a także sposób wykazywania danych w ewidencji. 31

32 Nowe zasady prowadzenia ewidencji VAT Korekta ewidencji i sankcje (art. 109 ust. 3e 3k) Konieczność korekty Stwierdzona przez podatnika Stwierdzona przez naczelnika US Obowiązek korekty ewidencji w terminie 14 dni Wezwanie podatnika do skorygowania ewidencji wraz ze wskazaniem błędów Podatnik w terminie 14 dni: a) przesyła skorygowaną ewidencję, b) składa wyjaśnienia, że ewidencja nie zawiera błędów Prawidłowe wypełnienie obowiązku przez podatnika Nieprawidłowe wypełnienie obowiązku albo jego niewykonanie Kara pieniężna: 500 zł za każdy błąd 32

33 Indywidualne rachunki podatkowe Zapłata podatku Ordynacja podatkowa Art. 61b. 1. Wpłata podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od towarów i usług oraz niepodatkowych należności budżetowych jest dokonywana na rachunek urzędu skarbowego przy użyciu indywidualnego rachunku podatkowego identyfikującego podatnika lub płatnika (indywidualny rachunek podatkowy). 2. Struktura numeru indywidualnego rachunku podatkowego jest zgodna z formatem Numeru Rachunku Bankowego i zawiera: 1) sumę kontrolną; 2) numer rozliczeniowy jednostki organizacyjnej banku; 3) identyfikator podatkowy. 3. Numer indywidualnego rachunku podatkowego jest udostępniany, po podaniu identyfikatora podatkowego, w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych lub w urzędzie skarbowym. 33

34 Kasy fiskalne on-line Wejście w życie nowych przepisów nie oznacza konieczności natychmiastowego wprowadzenia kas on-line. Przepisy zakładają stopniowe zastępowanie starych kas przez kasy on-line. Kasy on-line mają umożliwić przesyłanie informacji o każdej zaewidencjonowanej transakcji w czasie rzeczywistym. Przesyłanie danych będzie odbywało się w sposób ciągły i zautomatyzowany (za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej, co oznacza że kasa on-line musi być połączona z Internetem). Przepisy przewidują trzy etapy wdrożenia kas on-line: 1) z dniem r. do używania kas on-line zostali zobowiązani podatnicy, którzy dokonują: a) świadczenia usług naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania, oraz w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów; b) sprzedaży benzyny silnikowej, oleju napędowego, gazu przeznaczonego do napędu silników spalinowych. 2) z dniem r. obowiązkowe wprowadzenie kas on-line dotyczy podatników, który dokonują: a) świadczenia usług związanych z wyżywieniem wyłącznie świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz usług w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania; b) sprzedaży węgla, brykietu i podobnych paliw stałych wytwarzanych z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczonych do celów opałowych. 3) z dniem r. wprowadzenie kas on-line dotyczy podatników dokonujących świadczenia usług: a) fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych; b) budowlanych; c) w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów; d) prawniczych; e) związanych z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej wyłącznie w zakresie wstępu. 34

35 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Michał Kostrzewa tel