Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Zjawisko Halla. Ćwiczenie wirtualne

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Zjawisko Halla. Ćwiczenie wirtualne"

Transkrypt

1 Projekt efizyka Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Zjawisko Halla Ćwiczenie wirtualne Marcin Zaremba Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (POKL) Priorytet III, Działanie 3.3.

2 Spis treści 1. Wprowadzenie Wstęp teoretyczny Wykonanie eksperymentu symulowanego... 4 CEL DWICZENIA... 4 WYKONANIE EXPERYMENTU... 5 ANALIZA WYNIKÓW

3 1. Wprowadzenie Dwiczenia wirtualne stanowią uzupełnienie teorii dostępniej w podręczniku do nauki fizyki. Dostępne są w formie serii doświadczeo symulowanych, często w oparciu o prawdziwe dane pomiarowe. Doświadczenia te odzwierciedlają rzeczywiste (możliwe do realizacji w laboratorium) doświadczenia związane z danym zagadnieniem fizycznym. Mogą byd traktowane jako wstęp do samodzielnego wykonania przez uczniów takich samych dwiczeo w rzeczywistości lub jako zalążek budowy rzeczywistych urządzeo, bądź też byd narzędziem do samodzielnej nauki danego zagadnienia w domu. W przypadku braku możliwości przeprowadzenia rzeczywistych doświadczeo w czasie lekcji, mogą również byd dla nich zastępstwem. Program został napisany w środowisku LabVIEW 2013 SP1 firmy National Instruments. Do prawidłowego działa potrzebny jest komputer z zainstalowanym systemem MS Windows w wersji 7 lub nowszej oraz dodateklabview Run-Time Engine 2013 (RTE) firmy National Instruments, który można pobrad bezpłatnie ze strony internetowej NI lub strony projektu efizyka. Dodatek RTE wymaga jednorazowej instalacji, ponieważ jest wspólny dla wszystkich aplikacji. W przypadku systemów starszych niż Windows 7 mogą występowad problemy z uruchomieniem aplikacji lub pojawid się błędy wyświetlania. W takiej sytuacji prosimy o kontakt z autorami dwiczeo, dane kontaktowe można znaleźd na stronie projektu efizyka. Instalacja oprogramowania pobranego ze strony projektu nie nastręcza trudności. Po uruchomieniu instalatora można wybrad miejsce instalacji (zaleca się zachowanie domyślnej lokalizacji). Po pomyślnym zakooczeniu procesu instalacji aplikacja powinna uruchomid się automatycznie. Gdyby tak się nie stało, można ją uruchomid także za pomocą skrótu. 2. Wstęp teoretyczny Na ładunek elektryczny poruszający się w polu magnetycznymdziała siła Lorentza określona jako: F L e v d B gdzie: F L siła Lorentza e ładunek nośników B indukcja pola magnetycznego v d prędkośd dryfu nośników. Wektor siły jest prostopadły do płaszczyzny wektorów, w której leżą wektory v d i B, a jego kierunek wyznacza reguła śruby prawoskrętnej. Takie oddziaływanie pozwala wyjaśnid zjawisko Halla. Przepływ prądu o natężeniu I wzdłuż cienkiej płytki umieszczonej w polu magnetycznym o indukcji B jest ruchem ładunków, na które to działa siła Lorenza. Odchyla ona te ładunki w kierunku prostopadłym do kierunku przepływu prądu. W wyniku tego zjawiska ładunki zaczną się gromadzid 2

4 bliżej przy jednej ze ścianek płytki, dopóki wytworzone pole elektryczne E H (różnica w ładunku na ściankach płytki) nie zrównoważy działania siły Lorentza (F L ). ee F H L 0 Wynikiem nagromadzenia się ładunków po jednej ze stron jest wytworzenie się różnicy potencjałów, nazywanej napięciem Halla (U H ). Mechanizm powstawania U H pokazany jest na rysunku 1. Dla uproszczenia obliczeo tak dobiera się kierunek pola magnetycznego, aby wektor indukcji magnetycznej był skierowany pod kątem prostym do wektora prędkości, w wyniku czego iloczyn wektorowy jest zastąpiony mnożeniem (inaczej mówiąc tak dobiera się układ doświadczalny i układ współrzędnych, aby wektory B i E miały odpowiednio współrzędne: B=(0,B,0) i E=(E,0,0)). Rysunek 1. Powstawanie napięcia Halla pomiędzy dwoma ściankami płytki półprzewodnika umieszonego w polu magnetycznym o indukcji B. Uwzględniając zależności na gęstośd prądu i ruchliwośd nośników: j env d j E v d E j I ab gdzie: j gęstośd prądu n koncentracja nośników 3

5 σ przewodnictwo E natężenie pola elektrycznego μ ruchliwośd nośników I natężenie prądu a szerokośd hallotronu b długośd hallotronu oraz dodatkowo, że zgodnie z przyjętym układem współrzędnych E H F e L F L ev d B można wykazad, że wartośd napięcia Halla będzie wyrażona wzorem: U H 1 en IB b Zależnośd ta pokazuje, że wartośd napięcia Halla jest proporcjonalna do natężenia prądu sterującego (w doświadczeniu oznaczane jako I s ) i do indukcji magnetycznej oraz odwrotnie proporcjonalne do grubości płytki, co łatwo sprawdzid doświadczalnie i będzie to celem tego dwiczenia. Współczynnikiem proporcjonalności jest: R H 1 Współczynnik ten nazywany jest stałą Halla. Na jej podstawie można wyznaczyd koncentrację nośników i określid ich rodzaj, który określony jest przez znak R H. en 3. Wykonanie eksperymentu symulowanego CEL ĆWICZENIA Celem doświadczenia jest: zarejestrowanie charakterystyk U H (I st ) przy prądzie elektromagnesu I m =const, co odpowiada stałej indukcji B oraz charakterystyki U H (I m ) przy I st =const oraz sprawdzenie zależności określającej wartośd napięcia Halla (proporcjonalnośd napięcia Halla do wartości indukcji magnetycznej B i prądu sterującego I st ), wyznaczenie stałej Halla R H, wyznaczenie koncentracji nośników n. 4

6 WYKONANIE EXPERYMENTU Schemat blokowy zestawu eksperymentalnego został przedstawiony na rysunku 2. AC Adaptor Zasilacz 9V DC Opornica dekadowa Multimetr Pomiar I s Multimetr Pomiar U h Zasilacz laboratoryjny Multimetr Pomiar I m hallotron Elektromagnes Rysunek 2. Schemat blokowy zestawu eksperymentalnego. W skład zestawu wchodzą: o zasilacz niskiego napięcia (9V DC) zasilającego obwód prądu sterowania hallotronu (1), o opornica dekadowa służąca do regulacji prądu sterowania, dobrana tak, aby nie przekroczyd maksymalnego dopuszczalnego prądu sterowania hallotronu, który to w modelowanym zestawie wynosi 20mA (2), o multimetr uniwersalny mierzący prąd sterowania - I s (3), o zasilacz laboratoryjny służący do zasilania elektromagnesu (4), o multimetr uniwersalny mierzący prąd płynący w cewce elektromagnesu I m (5), o multimetr uniwersalny mierzący napięcie Halla (6), o elektromagnes i hallotron umieszczony w nim tak, aby cały był możliwie w obszarze jednorodnego pola magnetycznego wytwarzanego przez elektromagnes (7). Na rysunku 3 zaznaczono na panelu sterowania wirtualnego zestawu pomiarowego poszczególne elementy zestawu. Rysunek 3. Poszczególne elementy zestawu doświadczalnego. 5

7 Przed przystąpieniem do doświadczenia, podobnie jak w rzeczywistym eksperymencie, należy przygotowad aparaturę do pomiaru. W tym celu otwórz magazynek, następnie klikając w poszczególne przyrządy wyciągnij je na panel przedni (rysunek 4).Możesz to zrobid ręcznie bądź skorzystad z trybu automatycznego. Rysunek 4. Przygotowanie zestawu pomiarowego. Następnie połącz przyrządy wciskając przycisk Połącz przyrządy. W rzeczywistości trzeba zawsze pamiętad o prawidłowym podłączaniu woltomierza i amperomierza, aby nie spowodowad ich uszkodzenia. W kolejnym kroku włącz przyrządy pomiarowe i zasilacze, ustaw multimetry mierzące prądy I s oraz I m w tryb pomiaru prądu stałego, a multimetr mierzący U H w tryb pomiaru napięcia stałego (możesz wykonad to ręcznie bądź skorzystad z trybu automatycznego). Zmieniając prąd sterowania oraz prąd elektromagnesu można obserwowad pojawianie się oraz zmianę napięcia Halla w zależności od ustawionych wartości. W doświadczeniu przyjęto, że wymiar b zastosowanego Hallotronu wynosi 100µm. Jest to dosyd typowy rozmiar hallotronów stosowanych w rzeczywistych zestawach edukacyjnych. Potrzebny będzie on do obliczenia stałej Halla, a następnie koncentracji nośników w półprzewodniku, z którego wykonany został hallotron. Na rysunku 5 przedstawiono kompletny i skonfigurowany zestaw pomiarowy. Rysunek 5. Kompletny i skonfigurowany zestaw doświadczalny gotowy do pomiarów. 6

8 Wykonanie pomiarów Pomiar charakterystyki U h (I s ). a) Ustaw stałą wartośd prądu elektromagnesu (np. I m = 3A). b) Wciśnij przycisk "Dodaj serię" - w tym momencie będzie prowadzony pomiar dla I m const = 3A. c) Ustaw wartośd prądu sterującego I s i dodaj punkt pomiarowy klikając "Dodaj pomiar". d) Powtórz kilkukrotnie pomiar z punktu c, zmieniając wartośd I s. Pomiar charakterystyki U h (I m ). a) Przełącz rodzaj charakterystyki na pomiar U h (I m ). b) Ustaw stałą wartośd prądu sterującego I s. c) Wciśnij przycisk "Dodaj serię" w tym momencie będzie prowadzony pomiar dla wybranej wartości I s w punkcie wyżej. d) Ustaw wartośd prądu elektromagnesu I m i dodaj punkt pomiarowy klikając "Dodaj pomiar". e) Powtórz kilkukrotnie pomiar z punktu d, zmieniając wartośd I m. Mając zebrane tak dwie serie pomiarów, możesz zrealizowad wszystkie cele doświadczenia wymienione na początku rozdziału. ANALIZA WYNIKÓW Wszystkie zebrane dane pomiarowe dostępne są po wciśnięciu przycisku Wyniki pomiarów. Wykorzystując dane zebrane w dwóch seriach pomiarowychwykreśl charakterystykę U H (I st ) przy prądzie elektromagnesu I m =const oraz charakterystykę U H (I m ) przy I st =const (zgodnie z teorią, powinniśmy przy założeniu, że charakterystyka B(I m ) elektromagnesu jest liniowa, otrzymane linie powinne byd proste). Rejestrację powyższych charakterystyk możesz powtórzyd przy innych wartościach I m =const i I s =const. Patrząc na równanie określające napięcie Halla, wszystkie wartości w przypadku obydwu powyższych charakterystyk są stałe, a zawsze zmienia się tylko jeden parametr. W takim przypadku równania są równaniami prostej przechodzącej przez początek układu współrzędnych: y=ax. Za pomocą metody najmniejszych kwadratów możesz dopasowad równanie prostej do punktów pomiarowych (wyznaczenie współczynnika a), a następnie uwzględniając stałe b (wymiar Hallotronu) i jedną z ustalonych wartości I m =const (stała wartośd B) lub I st =const, w zależności od wybranej charakterystyki, obliczyd stałą Halla. W praktyce wykorzystuje się charakterystykę U H (I st ) przy prądzie elektromagnesu I m =const (stała wartośd indukcji B), ponieważ trzeba tylko raz odczytad z charakterystyki B(I m ) wartośd indukcji B dla danego prądu sterującego. Poniżej,na rysunku 6, przedstawiona jest charakterystyka B(I m ) elektromagnesu. 7

9 Rysunek 6. Charakterystyka B(I m ) elektromagnesu wykorzystywanego w doświadczeniu. Metodę najmniejszych kwadratów, czyli dopasowanie do prostej, stosuje się dlatego, że w rzeczywistym eksperymencie wstępują błędy pomiarowe, a zatem punkty nie będą układad się idealnie wzdłuż prostej teoretycznej, co oznacza, że gdyby wyliczyd stałą Halla dla każdego z punktów pomiarowych, otrzymalibyśmy nieco inny wynik, a z kolei te wyniki trzeba by później uśredniad. Metoda ta uwzględnia rozrzut punktów ze względu na istnienie błędów pomiarowych i daje w wyniku tego uśrednioną wartośd. W najprostszym przypadku należy wyliczyd stałą Halla ze wzoru dla jednego z punktów pomiarowych, odczytując wcześniej wartośd indukcji B z podanej charakterystyki oraz uwzględnid wymiar b Hallotronu wynoszący 100µm. Znając stałą Halla oraz ładunek nośników (ładunek elektronu jest dobrze określoną stałą i można ją znaleźd w tablicach stałych fizycznych) możemy obliczyd koncentrację nośników n w półprzewodniku. 8

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Zjawisko Halla. Ćwiczenie wirtualne

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Zjawisko Halla. Ćwiczenie wirtualne Projekt efizyka Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Zjawisko Halla Ćwiczenie wirtualne Marcin Zaremba 2014-06-30 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach

Bardziej szczegółowo

Siła Elektrodynamiczna

Siła Elektrodynamiczna Projekt efizyka Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Siła Elektrodynamiczna Ćwiczenie wirtualne Marcin Zaremba 2014-06-30 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

Bardziej szczegółowo

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawo Ohma. Ćwiczenie wirtualne. Marcin Zaremba

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawo Ohma. Ćwiczenie wirtualne. Marcin Zaremba Projekt efizyka Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawo Ohma Ćwiczenie wirtualne Marcin Zaremba 2014-03-31 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach

Bardziej szczegółowo

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawo Ohma. Ćwiczenie wirtualne. Marcin Zaremba

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawo Ohma. Ćwiczenie wirtualne. Marcin Zaremba Projekt efizyka Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawo Ohma Ćwiczenie wirtualne Marcin Zaremba 2014-03-31 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach

Bardziej szczegółowo

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawa Kirchhoffa. Ćwiczenie wirtualne

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawa Kirchhoffa. Ćwiczenie wirtualne Projekt efizyka Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawa Kirchhoffa Ćwiczenie wirtualne Marcin Zaremba 2015-03-31 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach

Bardziej szczegółowo

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawo Ohma. Ćwiczenie wirtualne. Marcin Zaremba 2014-03-31

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawo Ohma. Ćwiczenie wirtualne. Marcin Zaremba 2014-03-31 Projekt efizyka Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Prawo Ohma Ćwiczenie wirtualne Marcin Zaremba 2014-03-31 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach

Bardziej szczegółowo

Kalorymetr wyznaczanie ciepła właściwego i ciepła topnienia

Kalorymetr wyznaczanie ciepła właściwego i ciepła topnienia Projekt efizyka Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Kalorymetr wyznaczanie ciepła właściwego i ciepła topnienia Ćwiczenie wirtualne Marcin Zaremba 2015-03-31 Projekt

Bardziej szczegółowo

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Rura Kundta. Ćwiczenie wirtualne. Marcin Zaremba

Projekt efizyka. Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Rura Kundta. Ćwiczenie wirtualne. Marcin Zaremba Projekt efizyka Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponadgimnazjalnych. Rura Kundta Ćwiczenie wirtualne Marcin Zaremba 2015-03-31 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach

Bardziej szczegółowo

F = e(v B) (2) F = evb (3)

F = e(v B) (2) F = evb (3) Sprawozdanie z fizyki współczesnej 1 1 Część teoretyczna Umieśćmy płytkę o szerokości a, grubości d i długości l, przez którą płynie prąd o natężeniu I, w poprzecznym polu magnetycznym o indukcji B. Wówczas

Bardziej szczegółowo

Badanie własności hallotronu, wyznaczenie stałej Halla (E2)

Badanie własności hallotronu, wyznaczenie stałej Halla (E2) Badanie własności hallotronu, wyznaczenie stałej Halla (E2) 1. Wymagane zagadnienia - ruch ładunku w polu magnetycznym, siła Lorentza, pole elektryczne - omówić zjawisko Halla, wyprowadzić wzór na napięcie

Bardziej szczegółowo

Efekt Halla. Cel ćwiczenia. Wstęp. Celem ćwiczenia jest zbadanie efektu Halla. Siła Loretza

Efekt Halla. Cel ćwiczenia. Wstęp. Celem ćwiczenia jest zbadanie efektu Halla. Siła Loretza Efekt Halla Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie efektu Halla. Wstęp Siła Loretza Na ładunek elektryczny poruszający się w polu magnetycznym w kierunku prostopadłym do linii pola magnetycznego działa

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie sił działających na przewodnik z prądem w polu magnetycznym

Wyznaczanie sił działających na przewodnik z prądem w polu magnetycznym Ćwiczenie 11A Wyznaczanie sił działających na przewodnik z prądem w polu magnetycznym 11A.1. Zasada ćwiczenia W ćwiczeniu mierzy się przy pomocy wagi siłę elektrodynamiczną, działającą na odcinek przewodnika

Bardziej szczegółowo

Ciało Doskonale Czarne

Ciało Doskonale Czarne Marcin Bieda Ciało Doskonale Czarne (Instrukcja obsługi) Aplikacja została zrealizowana w ramach projektu e-fizyka, współfinansowanym przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (POKL)

Bardziej szczegółowo

Załamanie światła, Pryzmat

Załamanie światła, Pryzmat Marcin Bieda Załamanie światła, Pryzmat (Instrukcja obsługi) Aplikacja została zrealizowana w ramach projektu e-fizyka, współfinansowanym przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie stosunku e/m elektronu

Wyznaczanie stosunku e/m elektronu Ćwiczenie 27 Wyznaczanie stosunku e/m elektronu 27.1. Zasada ćwiczenia Elektrony przyspieszane w polu elektrycznym wpadają w pole magnetyczne, skierowane prostopadle do kierunku ich ruchu. Wyznacza się

Bardziej szczegółowo

BADANIE EFEKTU HALLA. Instrukcja wykonawcza

BADANIE EFEKTU HALLA. Instrukcja wykonawcza ĆWICZENIE 57 BADANIE EFEKTU HALLA Instrukcja wykonawcza I. Wykaz przyrządów 1. Zasilacz elektromagnesu ZT-980-4 2. Zasilacz hallotronu 3. Woltomierz do pomiaru napięcia Halla U H 4. Miliamperomierz o maksymalnym

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 43: HALOTRON

Ćwiczenie nr 43: HALOTRON Wydział PRACOWNIA FIZYCZNA WFiIS AGH Imię i nazwisko 1. 2. Temat: Data wykonania Data oddania Zwrot do popr. Rok Grupa Zespół Nr ćwiczenia Data oddania Data zaliczenia OCENA Ćwiczenie nr 43: HALOTRON Cel

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie składowej poziomej natężenia pola magnetycznego Ziemi za pomocą busoli stycznych

Wyznaczanie składowej poziomej natężenia pola magnetycznego Ziemi za pomocą busoli stycznych Ćwiczenie E12 Wyznaczanie składowej poziomej natężenia pola magnetycznego Ziemi za pomocą busoli stycznych E12.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie wartości składowej poziomej natężenia pola

Bardziej szczegółowo

Zjawisko Halla Referujący: Tomasz Winiarski

Zjawisko Halla Referujący: Tomasz Winiarski Plan referatu Zjawisko Halla Referujący: Tomasz Winiarski 1. Podstawowe definicje ffl wektory: E, B, ffl nośniki ładunku: elektrony i dziury, ffl podział ciał stałych ze względu na własności elektryczne:

Bardziej szczegółowo

Polaryzacja światła, kąt Brewstera

Polaryzacja światła, kąt Brewstera Marcin Bieda Polaryzacja światła, kąt Brewstera (Instrukcja obsługi) Aplikacja została zrealizowana w ramach projektu e-fizyka, współfinansowanym przez Unię Europejską w ramach Europejskiego FunduszuSpołecznego

Bardziej szczegółowo

Obrazowanie za pomocą soczewki

Obrazowanie za pomocą soczewki Marcin Bieda Obrazowanie za pomocą soczewki (Instrukcja obsługi) Aplikacja została zrealizowana w ramach projektu e-fizyka, współfinansowanym przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Bardziej szczegółowo

Pomiar indukcji pola magnetycznego w szczelinie elektromagnesu

Pomiar indukcji pola magnetycznego w szczelinie elektromagnesu Ćwiczenie E5 Pomiar indukcji pola magnetycznego w szczelinie elektromagnesu E5.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest pomiar siły elektrodynamicznej (przy pomocy wagi) działającej na odcinek przewodnika

Bardziej szczegółowo

Marcin Bieda. Pierścienie Newtona. (Instrukcja obsługi)

Marcin Bieda. Pierścienie Newtona. (Instrukcja obsługi) Marcin Bieda Pierścienie Newtona (Instrukcja obsługi) Aplikacja została zrealizowana w ramach projektu e-fizyka, współfinansowanym przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (POKL)

Bardziej szczegółowo

6. Zjawisko Halla w metalach

6. Zjawisko Halla w metalach 6. Zjawisko Halla w metalach I. Zagadnienia do kolokwium. 1. Opis i wyjaśnienie zjawiska Halla. 2. Normalny i anomalny efekt Halla. 3. Definicja współczynnika Halla i jego jednostki. 4. Metody wyznaczania

Bardziej szczegółowo

Marcin Bieda. Cykl Carnota. (Instrukcja obsługi)

Marcin Bieda. Cykl Carnota. (Instrukcja obsługi) Marcin Bieda Cykl Carnota (Instrukcja obsługi) Aplikacja została zrealizowana w ramach projektu e-fizyka, współfinansowanym przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (POKL) Priorytet

Bardziej szczegółowo

BADANIE EFEKTU HALLA. Instrukcja wykonawcza

BADANIE EFEKTU HALLA. Instrukcja wykonawcza ĆWICZENIE 57C BADANIE EFEKTU HALLA Instrukcja wykonawcza I. Wykaz przyrządów. Hallotron umieszczony w polu magnetycznym wytworzonym przez magnesy trwałe Magnesy zamocowane są tak, by możliwy był pomiar

Bardziej szczegółowo

Zadanie 106 a, c WYZNACZANIE PRZEWODNICTWA WŁAŚCIWEGO I STAŁEJ HALLA DLA PÓŁPRZEWODNIKÓW. WYZNACZANIE RUCHLIWOŚCI I KONCENTRACJI NOŚNIKÓW.

Zadanie 106 a, c WYZNACZANIE PRZEWODNICTWA WŁAŚCIWEGO I STAŁEJ HALLA DLA PÓŁPRZEWODNIKÓW. WYZNACZANIE RUCHLIWOŚCI I KONCENTRACJI NOŚNIKÓW. Zadanie 106 a, c WYZNACZANIE PRZEWODNICTWA WŁAŚCIWEGO I STAŁEJ HALLA DLA PÓŁPRZEWODNIKÓW. WYZNACZANIE RUCHLIWOŚCI I KONCENTRACJI NOŚNIKÓW. 1. Elektromagnes 2. Zasilacz stabilizowany do elektromagnesu 3.

Bardziej szczegółowo

Paweł Kogut. Projekt efizyka Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponad gimnazjalnych. Wirtualne Laboratorium Fizyki Ćwiczenie:

Paweł Kogut. Projekt efizyka Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponad gimnazjalnych. Wirtualne Laboratorium Fizyki Ćwiczenie: Paweł Kogut Projekt eizyka Multimedialne środowisko nauczania fizyki dla szkół ponad gimnazjalnych Wirtualne Laboratorium izyki Ćwiczenie: Równia Pochyła (Instrukcja obsługi) Projekt współfinansowany przez

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1 Metody pomiarowe i opracowywanie danych doświadczalnych.

Ćwiczenie 1 Metody pomiarowe i opracowywanie danych doświadczalnych. Ćwiczenie 1 Metody pomiarowe i opracowywanie danych doświadczalnych. Ćwiczenie ma następujące części: 1 Pomiar rezystancji i sprawdzanie prawa Ohma, metoda najmniejszych kwadratów. 2 Pomiar średnicy pręta.

Bardziej szczegółowo

3.5 Wyznaczanie stosunku e/m(e22)

3.5 Wyznaczanie stosunku e/m(e22) Wyznaczanie stosunku e/m(e) 157 3.5 Wyznaczanie stosunku e/m(e) Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stosunku ładunku e do masy m elektronu metodą badania odchylenia wiązki elektronów w poprzecznym polu magnetycznym.

Bardziej szczegółowo

Interferometr Michelsona

Interferometr Michelsona Marcin Bieda Interferometr Michelsona (Instrukcja obsługi) Aplikacja została zrealizowana w ramach projektu e-fizyka, współfinansowanym przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Bardziej szczegółowo

E1. OBWODY PRĄDU STAŁEGO WYZNACZANIE OPORU PRZEWODNIKÓW I SIŁY ELEKTROMOTORYCZNEJ ŹRÓDŁA

E1. OBWODY PRĄDU STAŁEGO WYZNACZANIE OPORU PRZEWODNIKÓW I SIŁY ELEKTROMOTORYCZNEJ ŹRÓDŁA E1. OBWODY PRĄDU STŁEGO WYZNCZNIE OPORU PRZEWODNIKÓW I SIŁY ELEKTROMOTORYCZNEJ ŹRÓDŁ tekst opracowała: Bożena Janowska-Dmoch Prądem elektrycznym nazywamy uporządkowany ruch ładunków elektrycznych wywołany

Bardziej szczegółowo

Badanie rozkładu pola magnetycznego przewodników z prądem

Badanie rozkładu pola magnetycznego przewodników z prądem Ćwiczenie E7 Badanie rozkładu pola magnetycznego przewodników z prądem E7.1. Cel ćwiczenia Prąd elektryczny płynący przez przewodnik wytwarza wokół niego pole magnetyczne. Ćwiczenie polega na pomiarze

Bardziej szczegółowo

Badanie transformatora

Badanie transformatora Ćwiczenie E9 Badanie transformatora E9.1. Cel ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. W ćwiczeniu przykładając zmienne napięcie do uzwojenia pierwotnego

Bardziej szczegółowo

FIZYKA LABORATORIUM prawo Ohma

FIZYKA LABORATORIUM prawo Ohma FIZYKA LABORATORIUM prawo Ohma dr hab. inż. Michał K. Urbański, Wydział Fizyki Politechniki Warszawskiej, pok 18 Gmach Fizyki, murba@if.pw.edu.pl www.if.pw.edu.pl/ murba strona Wydziału Fizyki www.fizyka.pw.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym

Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym Ćwiczenie 11B Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym 11B.1. Zasada ćwiczenia Na zamkniętą pętlę przewodnika z prądem, umieszczoną w jednorodnym polu magnetycznym, działa skręcający

Bardziej szczegółowo

BADANIE EFEKTU HALLA

BADANIE EFEKTU HALLA Ćwiczenie 57 BADANIE EFEKTU HALLA Cel ćwiczenia: wyznaczenie charakterystyk statycznych i stałej hallotronu oraz określenie typu przewodnictwa i koncentracji swobodnych nośników ładunku. Zagadnienia: zjawisko

Bardziej szczegółowo

Badanie transformatora

Badanie transformatora Ćwiczenie 14 Badanie transformatora 14.1. Zasada ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. Do jednego uzwojenia (pierwotnego) przykłada się zmienne

Bardziej szczegółowo

Instytut Fizyki Doświadczalnej Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki UNIWERSYTET GDAŃSKI

Instytut Fizyki Doświadczalnej Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki UNIWERSYTET GDAŃSKI Instytut Fizyki Doświadczalnej Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki UNIWERSYTET GDAŃSKI I. Zagadnienia do opracowania. 1. Podstawy teorii pasmowej. 2. Klasyfikacja ciał stałych w oparciu o teorię pasmową.

Bardziej szczegółowo

Badanie rozkładu pola elektrycznego

Badanie rozkładu pola elektrycznego Ćwiczenie 8 Badanie rozkładu pola elektrycznego 8.1. Zasada ćwiczenia W wannie elektrolitycznej umieszcza się dwie metalowe elektrody, połączone ze źródłem zmiennego napięcia. Kształt przekrojów powierzchni

Bardziej szczegółowo

Badanie transformatora

Badanie transformatora Ćwiczenie 14 Badanie transformatora 14.1. Zasada ćwiczenia Transformator składa się z dwóch uzwojeń, umieszczonych na wspólnym metalowym rdzeniu. Do jednego uzwojenia (pierwotnego) przykłada się zmienne

Bardziej szczegółowo

Efekt Halla w germanie.

Efekt Halla w germanie. E-1/2. Efekt Halla w germanie. 1. Efekt Halla. Materiały przewodzące, jak na przykład metale, czy półprzewodniki, których nośniki ładunku mają róŝną od zera prędkość dryfu V, wykazują, w zewnętrznym polu

Bardziej szczegółowo

Badanie rozkładu pola elektrycznego

Badanie rozkładu pola elektrycznego Ćwiczenie 8 Badanie rozkładu pola elektrycznego 8.1. Zasada ćwiczenia W wannie elektrolitycznej umieszcza się dwie metalowe elektrody, połączone ze źródłem zmiennego napięcia. Kształt przekrojów powierzchni

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym

Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym Ćwiczenie E6 Wyznaczanie momentu magnetycznego obwodu w polu magnetycznym E6.1. Cel ćwiczenia Na zamkniętą pętlę przewodnika z prądem, umieszczoną w jednorodnym polu magnetycznym, działa skręcający moment

Bardziej szczegółowo

i elementy z półprzewodników homogenicznych część II

i elementy z półprzewodników homogenicznych część II Półprzewodniki i elementy z półprzewodników homogenicznych część II Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ.. LABORATORIUM FIZYCZNE

WYDZIAŁ.. LABORATORIUM FIZYCZNE W S E i Z W WASZAWE WYDZAŁ.. LABOATOUM FZYCZNE Ćwiczenie Nr 10 Temat: POMA OPOU METODĄ TECHNCZNĄ. PAWO OHMA Warszawa 2009 Prawo Ohma POMA OPOU METODĄ TECHNCZNĄ Uporządkowany ruch elektronów nazywa się

Bardziej szczegółowo

Analiza korelacyjna i regresyjna

Analiza korelacyjna i regresyjna Podstawy Metrologii i Technik Eksperymentu Laboratorium Analiza korelacyjna i regresyjna Instrukcja do ćwiczenia nr 5 Zakład Miernictwa i Ochrony Atmosfery Wrocław, kwiecień 2014 Podstawy Metrologii i

Bardziej szczegółowo

Instytut Fizyki Doświadczalnej Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki UNIWERSYTET GDAŃSKI

Instytut Fizyki Doświadczalnej Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki UNIWERSYTET GDAŃSKI Instytut Fizyki Doświadczalnej Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki UNIWERSYTET GDAŃSKI I. Zagadnienia do opracowania. 1. Podstawy teorii pasmowej. 2. Klasyfikacja ciał stałych w oparciu o teorię pasmową.

Bardziej szczegółowo

Marcin Bieda. Cykl Carnota. (Instrukcja obsługi)

Marcin Bieda. Cykl Carnota. (Instrukcja obsługi) Marcin Bieda Cykl Carnota (Instrukcja obsługi) Aplikacja została zrealizowana w ramach projektu e-fizyka, współfinansowanym przez Unię Europejską w ramach Europejskiego FunduszuSpołecznego (POKL) Priorytet

Bardziej szczegółowo

Sprzęt i architektura komputerów

Sprzęt i architektura komputerów Bogdan Olech Mirosław Łazoryszczak Dorota Majorkowska-Mech Sprzęt i architektura komputerów Laboratorium Temat:Pomiary podstawowych wielkości elektryczych: prawa Ohma i Kirchhoffa Katedra Architektury

Bardziej szczegółowo

ELEMENTY ELEKTRONICZNE TS1C300 018

ELEMENTY ELEKTRONICZNE TS1C300 018 Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: ELEMENY ELEKONICZNE S1C300 018 BIAŁYSOK 2013 1. CEL I ZAKES ĆWICZENIA LABOAOYJNEGO

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Metrologii

Laboratorium Metrologii Laboratorium Metrologii Ćwiczenie nr 3 Oddziaływanie przyrządów na badany obiekt I Zagadnienia do przygotowania na kartkówkę: 1 Zdefiniować pojęcie: prąd elektryczny Podać odpowiednią zależność fizyczną

Bardziej szczegółowo

Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 123: Półprzewodnikowe złącze p-n

Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 123: Półprzewodnikowe złącze p-n Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 123: Półprzewodnikowe złącze p-n Cel ćwiczenia: Zapoznanie się z własnościami warstwowych złącz półprzewodnikowych p-n. Wyznaczanie charakterystyk stałoprądowych

Bardziej szczegółowo

MOMENT MAGNETYCZNY W POLU MAGNETYCZNYM

MOMENT MAGNETYCZNY W POLU MAGNETYCZNYM Ćwiczenie nr 16 MOMENT MAGNETYCZNY W POLU MAGNETYCZNYM Aparatura Zasilacze regulowane, cewki Helmholtza, multimetry cyfrowe, dynamometr torsyjny oraz pętle próbne z przewodnika. X Y 1 2 Rys. 1 Układ pomiarowy

Bardziej szczegółowo

Indukcja elektromagnetyczna Faradaya

Indukcja elektromagnetyczna Faradaya Indukcja elektromagnetyczna Faradaya Ryszard J. Barczyński, 2017 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Po odkryciu Oersteda zjawiska

Bardziej szczegółowo

Ziemskie pole magnetyczne

Ziemskie pole magnetyczne Ćwiczenie nr 27 Ćwiczenie nr 08 (27). Pomiar natężenia pola magnetycznego ziemskiego. Ziemskie pole magnetyczne Cel ćwiczenia. Wyznaczenie indukcji magnetycznej ziemskiego pola magnetycznego. Zagadnienia

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 31: Modelowanie pola elektrycznego

Ćwiczenie nr 31: Modelowanie pola elektrycznego Wydział PRACOWNIA FIZYCZNA WFiIS AGH Imię i nazwisko.. Temat: Rok Grupa Zespół Nr ćwiczenia Data wykonania Data oddania Zwrot do popr. Data oddania Data zaliczenia OCENA Ćwiczenie nr : Modelowanie pola

Bardziej szczegółowo

EFEKT HALLA W PÓŁPRZEWODNIKACH.

EFEKT HALLA W PÓŁPRZEWODNIKACH. Politechnika Warszawska Wydział Fizyki Laboratorium Fizyki I P Andrzej Kubiaczyk 30 EFEKT HALLA W PÓŁPRZEWODNIKACH. 1. Podstawy fizyczne 1.1. Ruch ładunku w polu elektrycznym i magnetycznym Na ładunek

Bardziej szczegółowo

BADANIE CHARAKTERYSTYK FOTOELEMENTU

BADANIE CHARAKTERYSTYK FOTOELEMENTU Ćwiczenie E7 BADANIE CHARAKTERYSTYK FOTOELEMENTU Przyrzady: Przyrząd do badania zjawiska fotoelektrycznego, płytki absorbenta suwmiarka, fotoelementy (fotoopór, fotodioda, lub fototranzystor). Zjawisko

Bardziej szczegółowo

Badanie rozkładu pola elektrycznego

Badanie rozkładu pola elektrycznego Ćwiczenie E1 Badanie rozkładu pola elektrycznego E1.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie rozkładu pola elektrycznego dla różnych układów elektrod i ciał nieprzewodzących i przewodzących umieszczonych

Bardziej szczegółowo

Pomiary podstawowych wielkości elektrycznych: prawa Ohma i Kirchhoffa. Katedra Architektury Komputerów i Telekomunikacji

Pomiary podstawowych wielkości elektrycznych: prawa Ohma i Kirchhoffa. Katedra Architektury Komputerów i Telekomunikacji Bogdan Olech Mirosław Łazoryszczak Dorota Majorkowska-Mech Elektronika Laboratorium nr 1 Temat: Pomiary podstawowych wielkości elektrycznych: prawa Ohma i Kirchhoffa Katedra Architektury Komputerów i Telekomunikacji

Bardziej szczegółowo

Wykład FIZYKA II. 3. Magnetostatyka. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak

Wykład FIZYKA II. 3. Magnetostatyka.  Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Wykład FIZYKA II 3. Magnetostatyka Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Instytut Fizyki Politechniki Wrocławskiej http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/ POLE MAGNETYCZNE Elektryczność zaobserwowana została

Bardziej szczegółowo

Badanie charakterystyki prądowo-napięciowej opornika, żarówki i diody półprzewodnikowej z wykorzystaniem zestawu SONDa

Badanie charakterystyki prądowo-napięciowej opornika, żarówki i diody półprzewodnikowej z wykorzystaniem zestawu SONDa Badanie charakterystyki prądowo-napięciowej opornika, żarówki i diody półprzewodnikowej z wykorzystaniem zestawu SONDa Celem doświadczenia jest wyznaczenie charakterystyk prądowo-napięciowych oraz zależności

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie przenikalności magnetycznej i krzywej histerezy

Wyznaczanie przenikalności magnetycznej i krzywej histerezy Ćwiczenie E8 Wyznaczanie przenikalności magnetycznej i krzywej histerezy E8.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest pomiar zależności B(I) dla cewki z rdzeniem stalowym lub żelaznym, wykreślenie krzywej

Bardziej szczegółowo

SPRAWDZENIE PRAWA OHMA POMIAR REZYSTANCJI METODĄ TECHNICZNĄ

SPRAWDZENIE PRAWA OHMA POMIAR REZYSTANCJI METODĄ TECHNICZNĄ Laboratorium Podstaw Elektroniki Marek Siłuszyk Ćwiczenie M 4 SPWDZENE PW OHM POM EZYSTNCJ METODĄ TECHNCZNĄ opr. tech. Mirosław Maś niwersytet Przyrodniczo - Humanistyczny Siedlce 2013 1. Wstęp Celem ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Temperaturowa charakterystyka termistora typu NTC

Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Temperaturowa charakterystyka termistora typu NTC Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Temperaturowa charakterystyka termistora typu NTC ćwiczenie nr 37 Opracowanie ćwiczenia: dr J. Woźnicka, dr S. elica Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Plan metodyczny do lekcji fizyki. TEMAT: Prawo Ohma. Opór elektryczny.

Plan metodyczny do lekcji fizyki. TEMAT: Prawo Ohma. Opór elektryczny. Opracowała mgr Renata Kulińska Plan metodyczny do lekcji fizyki. TEMAT: Prawo Ohma. Opór elektryczny. Cel ogólny: Badanie zależność natężenia prądu od napięcia w obwodzie prądu stałego. Sporządzenie wykresu

Bardziej szczegółowo

Ruch ładunków w polu magnetycznym

Ruch ładunków w polu magnetycznym Ruch ładunków w polu magnetycznym Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Ruch ładunków w polu magnetycznym

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 4 WYZNACZANIE INDUKCYJNOŚCI WŁASNEJ I WZAJEMNEJ

Ćwiczenie 4 WYZNACZANIE INDUKCYJNOŚCI WŁASNEJ I WZAJEMNEJ Ćwiczenie 4 WYZNCZNE NDUKCYJNOŚC WŁSNEJ WZJEMNEJ Celem ćwiczenia jest poznanie pośrednich metod wyznaczania indukcyjności własnej i wzajemnej na podstawie pomiarów parametrów elektrycznych obwodu. 4..

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 41. Busola stycznych

Ćwiczenie 41. Busola stycznych Ćwiczenie 41. Busola stycznych Małgorzata Nowina-Konopka, Andrzej Zięba Cel ćwiczenia Zapoznanie się z budową i działaniem busoli, wyznaczenie składowej poziomej ziemskiego pola magnetycznego. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

1. Opis aplikacji. 2. Przeprowadzanie pomiarów. 3. Tworzenie sprawozdania

1. Opis aplikacji. 2. Przeprowadzanie pomiarów. 3. Tworzenie sprawozdania 1. Opis aplikacji Interfejs programu podzielony jest na dwie zakładki. Wszystkie ustawienia znajdują się w drugiej zakładce, są przygotowane do ćwiczenia i nie można ich zmieniac bez pozwolenia prowadzącego

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Silnik prądu stałego"

Ćwiczenie: Silnik prądu stałego Ćwiczenie: "Silnik prądu stałego" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia: Zasada

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 8 Temat: Pomiar i regulacja natężenia prądu stałego jednym i dwoma rezystorem nastawnym Cel ćwiczenia

Ćwiczenie 8 Temat: Pomiar i regulacja natężenia prądu stałego jednym i dwoma rezystorem nastawnym Cel ćwiczenia Ćwiczenie 8 Temat: Pomiar i regulacja natężenia prądu stałego jednym i dwoma rezystorem nastawnym Cel ćwiczenia Właściwy dobór rezystorów nastawnych do regulacji natężenia w obwodach prądu stałego. Zapoznanie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie: "Pomiary rezystancji przy prądzie stałym"

Ćwiczenie: Pomiary rezystancji przy prądzie stałym Ćwiczenie: "Pomiary rezystancji przy prądzie stałym" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki.

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 4 Badanie uogólnionego przetwornika pomiarowego

Ćwiczenie 4 Badanie uogólnionego przetwornika pomiarowego Ćwiczenie 4 Badanie uogólnionego przetwornika pomiarowego 1. Cel ćwiczenia Poznanie typowych układów pracy przetworników pomiarowych o zunifikowanym wyjściu prądowym. Wyznaczenie i analiza charakterystyk

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie krzywej ładowania kondensatora

Wyznaczanie krzywej ładowania kondensatora Ćwiczenie E10 Wyznaczanie krzywej ładowania kondensatora E10.1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie przebiegu procesu ładowania kondensatora oraz wyznaczenie stałej czasowej szeregowego układu.

Bardziej szczegółowo

Klasyczny efekt Halla

Klasyczny efekt Halla Klasyczny efekt Halla Rysunek pochodzi z artykułu pt. W dwuwymiarowym świecie elektronów, autor: Tadeusz Figielski, Wiedza i Życie, nr 4, 1999 r. Pełny tekst artykułu dostępny na stronie http://archiwum.wiz.pl/1999/99044800.asp

Bardziej szczegółowo

WIECZOROWE STUDIA ZAWODOWE LABORATORIUM OBWODÓW I SYGNAŁÓW

WIECZOROWE STUDIA ZAWODOWE LABORATORIUM OBWODÓW I SYGNAŁÓW POLTECHNKA WARSZAWSKA NSTYTUT RADOELEKTRONK ZAKŁAD RADOKOMUNKACJ WECZOROWE STUDA ZAWODOWE LABORATORUM OBWODÓW SYGNAŁÓW Ćwiczenie 1 Temat: OBWODY PRĄDU STAŁEGO Opracował: mgr inż. Henryk Chaciński Warszawa

Bardziej szczegółowo

Szczegółowe kryteria oceniania z fizyki w gimnazjum kl. II

Szczegółowe kryteria oceniania z fizyki w gimnazjum kl. II Szczegółowe kryteria oceniania z fizyki w gimnazjum kl. II Semestr I Elektrostatyka Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: Wie że materia zbudowana jest z cząsteczek Wie że cząsteczki składają się

Bardziej szczegółowo

METROLOGIA EZ1C

METROLOGIA EZ1C Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Metrologii Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu METOLOGI Kod przedmiotu: EZ1C 300 016 POMI EZYSTNCJI METODĄ

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM ELEKTRONIKI ĆWICZENIE 4 POLITECHNIKA ŁÓDZKA KATEDRA PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH I OPTOELEKTRONICZNYCH

LABORATORIUM ELEKTRONIKI ĆWICZENIE 4 POLITECHNIKA ŁÓDZKA KATEDRA PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH I OPTOELEKTRONICZNYCH LABORATORIUM ELEKTRONIKI ĆWICZENIE 4 Parametry statyczne tranzystorów polowych złączowych Cel ćwiczenia Podstawowym celem ćwiczenia jest poznanie statycznych charakterystyk tranzystorów polowych złączowych

Bardziej szczegółowo

dr inż. Zbigniew Szklarski

dr inż. Zbigniew Szklarski Wykład 13: Pole magnetyczne dr inż. Zbigniew Szklarski szkla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szklarski/ Wektor indukcji pola magnetycznego, siła Lorentza v v L Jeżeli na dodatni ładunek q poruszający

Bardziej szczegółowo

E12. Wyznaczanie parametrów użytkowych fotoogniwa

E12. Wyznaczanie parametrów użytkowych fotoogniwa 1/5 E12. Wyznaczanie parametrów użytkowych fotoogniwa Celem ćwiczenia jest poznanie podstaw zjawiska konwersji energii świetlnej na elektryczną, zasad działania fotoogniwa oraz wyznaczenie jego podstawowych

Bardziej szczegółowo

Opis dydaktycznych stanowisk pomiarowych i przyrządów w lab. EE (paw. C-3, 302)

Opis dydaktycznych stanowisk pomiarowych i przyrządów w lab. EE (paw. C-3, 302) Opis dydaktycznych stanowisk pomiarowych i przyrządów w lab. EE (paw. C-3, 302) 1. Elementy elektroniczne stosowane w ćwiczeniach Elementy elektroniczne będące przedmiotem pomiaru, lub służące do zestawienia

Bardziej szczegółowo

Uwaga. Łącząc układ pomiarowy należy pamiętać o zachowaniu zgodności biegunów napięcia z generatora i zacisków na makiecie przetwornika.

Uwaga. Łącząc układ pomiarowy należy pamiętać o zachowaniu zgodności biegunów napięcia z generatora i zacisków na makiecie przetwornika. PLANOWANIE I TECHNIKA EKSPERYMENTU Program ćwiczenia Temat: Badanie właściwości statycznych przetworników pomiarowych, badanie właściwości dynamicznych czujników temperatury Ćwiczenie 5 Spis przyrządów

Bardziej szczegółowo

BADANIE WYMUSZONEJ AKTYWNOŚCI OPTYCZNEJ. Instrukcja wykonawcza

BADANIE WYMUSZONEJ AKTYWNOŚCI OPTYCZNEJ. Instrukcja wykonawcza ĆWICZENIE 89 BADANIE WYMUSZONEJ AKTYWNOŚCI OPTYCZNEJ Instrukcja wykonawcza 1. Wykaz przyrządów Polarymetr Lampa sodowa Solenoid Źródło napięcia stałego o wydajności prądowej min. 5A Amperomierz prądu stałego

Bardziej szczegółowo

Mostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Mostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Mostek Wheatstone a, Maxwella, Sauty ego-wiena Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 2 Do pomiaru rezystancji rezystorów, rezystancji i indukcyjności

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 2

Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 2 Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego nr 2 Temat: Wpływ temperatury na charakterystyki i parametry statyczne diod Cel ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest poznanie wpływu temperatury na charakterystyki i

Bardziej szczegółowo

nazywamy mostkiem zrównoważonym w przeciwieństwie do mostka niezrównoważonego, dla którego Z 1 Z 4 Z 2 Z 3. Z 5

nazywamy mostkiem zrównoważonym w przeciwieństwie do mostka niezrównoważonego, dla którego Z 1 Z 4 Z 2 Z 3. Z 5 Ćwiczenie E- Pomiar oporności i indukcyjności metodą mostkową I. el ćwiczenia: Ocena dokładności pomiaru oporności mostkiem Wheatstone`a, pomiar nieznanej oporności i indukcyjności mostkiem ndersona. II.

Bardziej szczegółowo

cz. 1. dr inż. Zbigniew Szklarski

cz. 1. dr inż. Zbigniew Szklarski Wykład 14: Pole magnetyczne cz. 1. dr inż. Zbigniew Szklarski szkla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szklarski/ Wektor indukcji pola magnetycznego, siła Lorentza v F L Jeżeli na dodatni ładunek

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 123: Dioda półprzewodnikowa

Ćwiczenie nr 123: Dioda półprzewodnikowa Wydział PRACOWNIA FIZYCZNA WFiIS AGH Imię i nazwisko 1. 2. Temat: Rok Grupa Zespół Nr ćwiczenia Data wykonania Data oddania Zwrot do popr. Data oddania Data zaliczenia OCENA Ćwiczenie nr 123: Dioda półprzewodnikowa

Bardziej szczegółowo

Q t lub precyzyjniej w postaci różniczkowej. dq dt Jednostką natężenia prądu jest amper oznaczany przez A.

Q t lub precyzyjniej w postaci różniczkowej. dq dt Jednostką natężenia prądu jest amper oznaczany przez A. Prąd elektryczny Dotychczas zajmowaliśmy się zjawiskami związanymi z ładunkami spoczywającymi. Obecnie zajmiemy się zjawiskami zachodzącymi podczas uporządkowanego ruchu ładunków, który często nazywamy

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie oporu elektrycznego właściwego przewodników

Wyznaczanie oporu elektrycznego właściwego przewodników Wyznaczanie oporu elektrycznego właściwego przewodników Ćwiczenie nr 7 Wprowadzenie Natężenie prądu płynącego przez przewodnik zależy od przyłożonego napięcia U oraz jego oporu elektrycznego (rezystancji)

Bardziej szczegółowo

Ć W I C Z E N I E N R E-18

Ć W I C Z E N I E N R E-18 INSTYTUT FIZYKI WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I TECHNOLOGII MATERIAŁÓW POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA PRACOWNIA ELEKTRYCZNOŚCI I MAGNETYZMU Ć W I C Z E N I E N R E-18 WYZNACZANIE SIŁ DZIAŁAJĄCYCH NA PRZEWODNIK

Bardziej szczegółowo

POLE MAGNETYCZNE Własności pola magnetycznego. Źródła pola magnetycznego

POLE MAGNETYCZNE Własności pola magnetycznego. Źródła pola magnetycznego POLE MAGNETYCZNE Własności pola magnetycznego. Źródła pola magnetycznego Pole magnetyczne magnesu trwałego Pole magnetyczne Ziemi Jeśli przez przewód płynie prąd to wokół przewodu jest pole magnetyczne.

Bardziej szczegółowo

Gromadzenie danych. Przybliżony czas ćwiczenia. Wstęp. Przegląd ćwiczenia. Poniższe ćwiczenie ukończysz w czasie 15 minut.

Gromadzenie danych. Przybliżony czas ćwiczenia. Wstęp. Przegląd ćwiczenia. Poniższe ćwiczenie ukończysz w czasie 15 minut. Gromadzenie danych Przybliżony czas ćwiczenia Poniższe ćwiczenie ukończysz w czasie 15 minut. Wstęp NI-DAQmx to interfejs służący do komunikacji z urządzeniami wspomagającymi gromadzenie danych. Narzędzie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 4 Pomiar prądu i napięcia stałego

Ćwiczenie 4 Pomiar prądu i napięcia stałego Ćwiczenie 4 Pomiar prądu i napięcia stałego Instrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego opracowali: Łukasz Śliwczyński Witold Skowroński Karol Salwik ver. 3, 05.2019 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z metodami

Bardziej szczegółowo

Potencjalne pole elektrostatyczne. Przypomnienie

Potencjalne pole elektrostatyczne. Przypomnienie Potencjalne pole elektrostatyczne Wszystkie rysunki i animacje zaczerpnięto ze strony http://webmitedu/802t/www/802teal3d/visualizations/electrostatics/indexhtm Tekst jest wolnym tłumaczeniem pliku guide03pdf

Bardziej szczegółowo