PROCEDURY I PRZEDSIĘWZIĘCIA REALIZOWANE W ZAKRESIE ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO W UNIWERSYTECIE PRZYRODNICZYM W POZNANIU

Transkrypt

1 Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 121/2015 Rektora Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu z dnia 30 grudnia 2015 r. Do użytku wewnętrznego PROCEDURY I PRZEDSIĘWZIĘCIA REALIZOWANE W ZAKRESIE ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO W UNIWERSYTECIE PRZYRODNICZYM W POZNANIU

2 I. Zasady ogólne. 1. Przeznaczenie instrukcji. Instrukcja przedstawia podstawowe procedury i przedsięwzięcia z zakresu zarządzania kryzysowego w Uczelni. Zawiera zbiór niezbędnych informacji z zakresu zarządzania kryzysowego, normuje zakres i sposób postępowania na wypadek wprowadzenia kolejnych stopni gotowości lub wystąpienia innych zagrożeń bezpieczeństwa w obiektach Uczelni. Ustalenia zawarte w instrukcji mają służyć pomocą Kierownictwu Uczelni w procesie decyzyjnym oraz ułatwić osobom funkcyjnym odpowiedzialnym za bezpieczeństwo realizację zadań wynikających z procedur przewidzianych dla określonego zagrożenia. 2. Unormowania prawne. Instrukcję opracowano i zawarto w niej główne wymogi i zalecenia poniższych aktów prawnych: 1) Zarządzenie Prezesa Rady Ministrów nr 74 z dnia 12 października 2011 roku w sprawie wykazu przedsięwzięć i procedur zarządzania kryzysowego wydanego na podstawie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym; 2) Uchwała nr 252 Rady Ministrów z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie Narodowego Programu Antyterrorystycznego na lata (M.P. z 2014 r. poz. 1218); 3) Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 1997 r., nr 88, poz. 553, z późn. zm), która m.in. zawiera definicję przestępstwa o charakterze terrorystycznym (art ), a także penalizuje zakładanie, kierowanie oraz udział w zorganizowanej grupie albo związku mającym na celu popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym (art i 4), finansowanie przestępstwa o charakterze terrorystycznym (art. 165a) oraz rozpowszechnianie lub publiczne prezentowanie treści mogących ułatwić popełnienie przestępstwa o charakterze terrorystycznym (art. 255a); 4) Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz z późn. zm), która określa organy właściwe w sprawach zarządzania kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej dziedzinie, a także definiuje m.in. pojęcie zdarzenia o charakterze terrorystycznym; 5) Ustawa z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 455 z późn. zm.), która określa zasady oraz tryb przeciwdziałania finansowaniu terroryzmu.

3 Problematyka reagowania na zagrożenia o charakterze terrorystycznym ujęta jest również w regulacjach dotyczących stanów nadzwyczajnych ustawie z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1191) oraz ustawie z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2014, poz. 1815, z późn. zm.). 3. Podstawowe pojęcia dotyczące zarządzania kryzysowego: 1) Zarządzanie kryzysowe - to działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej; 2) Sytuacja kryzysowa - to stan wpływający negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska, wywołujący znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków; 3) Reagowanie kryzysowe - to bieżące działania służb ratowniczych na wszelkie zdarzenia - zagrażające zdrowiu i życiu obywateli lub środowisku - zmierzające do ograniczenia lub zlikwidowania ich skutków oraz niesienia pomocy poszkodowanym (jest jedną z faz zarządzania kryzysowego); 4) Infrastruktura krytyczna - systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców. Infrastruktura krytyczna obejmuje systemy: a) zaopatrzenia w energię i paliwa; b) łączności i sieci teleinformatycznych; c) finansowe; d) zaopatrzenia w żywność i wodę; e) ochrony zdrowia; f) transportowe i komunikacyjne; g) ratownicze; h) zapewniające ciągłość działania administracji publicznej;

4 i) produkcji, składowania, przechowywania i stosowania substancji chemicznych promieniotwórczych, w tym rurociągi substancji niebezpiecznych.. II. Procedury i przedsięwzięcia realizowane w sytuacji wystąpienia zagrożenia. Terroryzm stanowi jedno z największych wyzwań w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa zarówno z perspektywy globalnej, jak i regionalnej czy krajowej. Jako zagrożenie międzynarodowe wykracza on poza ramy tradycyjnie rozumianych konfliktów i sytuacji kryzysowych. Wprawdzie Polska nie była dotychczas bezpośrednim celem ataku terrorystycznego, nie oznacza to jednak, że jesteśmy zupełnie wolni od tego zagrożenia. Aktywnie uczestnicząc w działaniach społeczności międzynarodowej, ukierunkowanych na przeciwdziałanie i zwalczanie terroryzmu, musimy liczyć się z tym, że sami możemy stać się celem zamachu. Zmienność metod wykorzystywanych przez terrorystów powoduje, iż musimy posiadać odpowiednie instrumenty służące właściwemu rozpoznawaniu i ocenianiu zagrożeń oraz skutecznemu przeciwdziałaniu ewentualnym zdarzeniom. W przypadku ataku terrorystycznego musimy być przygotowani do podjęcia natychmiastowych i adekwatnych środków reagowania, a także usuwania jego skutków. Osiągnięcie tych celów wymaga bliskiej i wszechstronnej współpracy nie tylko wszystkich służb, organów i instytucji zaangażowanych w szeroko rozumiane działania antyterrorystyczne, lecz również władz lokalnych, środków masowego przekazu, sektora prywatnego, organizacji pozarządowych oraz całego społeczeństwa. Ponadto istotną sferą działalności terrorystycznej jest cyberprzestrzeń a także zagrożenie terroryzmem związanym z wykorzystaniem broni masowego rażenia (BMR). 1. Stopnie alarmowe. 1) Zadania określone w katalogu stopni alarmowych są to działania porządkowo-ochronne realizowane w celu przeciwdziałania i minimalizacji skutków ataków terrorystycznych lub sabotażowych i polegają na skoordynowanym działaniu zarówno instytucji jak i organów krajowych; 2) Stopnie alarmowe mogą być wprowadzane, zmieniane i odwoływane w drodze zarządzenia przez: a) Prezesa Rady Ministrów, na obszarze kilku województw lub na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

5 b) ministra lub kierownika urzędu centralnego w odniesieniu do wszystkich lub wybranych kierowników podległych, podporządkowanych i nadzorowanych jednostek organizacyjnych, formacji i urzędów; c) wojewodę w stosunku do obszarów, obiektów i urządzeń według właściwości miejscowej, na obszarze całego lub części województwa. 3) Prezes Rady Ministrów, ministrowie i kierownicy urzędów centralnych oraz wojewodowie mogą wprowadzić, zmienić i odwołać stopień alarmowy kierując się posiadanymi informacjami dotyczącymi zdarzeń lub możliwości ich wystąpienia, w tym informacjami przekazanymi przez Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 4) Organy wymienione w pkt 1 ppkt. 2 mogą przekazać wykonawcom zarządzenie o wprowadzeniu, zmianie i odwołaniu stopnia alarmowego przy użyciu powszechnie dostępnych środków łączności, poprzez podanie komunikatu np. "Wprowadza się. stopień alarmowy"). Uzupełnieniem zarządzenia może być szczegółowa informacja przekazana wykonawcom, której klauzula niejawności będzie zależała od rodzaju zawartych w niej danych; 5) Organy wymienione w pkt 1 ppkt. 2 mogą ogłosić społeczeństwu komunikat o wprowadzeniu obowiązującego stopnia oraz wynikających z niego zaleceniach poprzez wykorzystanie funkcjonujących na danym terenie środków społecznego przekazu. 2. Rodzaje stopni alarmowych i definicje. W przypadku uzyskania informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym bądź ich rzeczywistego wystąpienia, wprowadzany jest jeden z czerech stopni alarmowych (ALFA, BRAVO, CHARLIE, DELTA). 1) Pierwszy stopień alarmowy (stopień ALFA według terminologii NATO) ma zastosowanie w przypadku uzyskania informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym, którego rodzaj i zakres jest trudny do przewidzenia. Jego wprowadzenie ma charakter ogólnego ostrzeżenia, a okoliczności nie usprawiedliwiają uruchomienia przedsięwzięć zawartych w wyższych stopniach alarmowych. Wszystkie organy administracji publicznej i służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo powinny być w stanie wprowadzić i utrzymywać przedsięwzięcia tego stanu alarmowego na czas nieograniczony; 2) Drugi stopień alarmowy (stopień BRAVO według terminologii NATO) ma zastosowanie w przypadku uzyskania informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym. Stopień ten jest wprowadzany w przypadku zaistnienia zwiększonego i przewidywalnego zagrożenia działalnością terrorystyczną lub aktem sabotażu, jednakże konkretny cel ataku nie został

6 zidentyfikowany. Wszystkie organy administracji publicznej i służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo powinny posiadać możliwość utrzymania tego stopnia do chwili ustąpienia zagrożenia, nie naruszając swoich zdolności do bieżącego działania; 3) Trzeci stopień alarmowy (stopień CHARLIE według terminologii NATO) ma zastosowanie w przypadku jeżeli zaistniało konkretne zdarzenie, potwierdzające cel potencjalnego ataku terrorystycznego lub w przypadku uzyskania informacji o osobach (grupach) przygotowujących działania terrorystyczne lub sabotażowe, albo też wystąpiły zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym godzące w bezpieczeństwo innych państw i stwarzające potencjalne zagrożenie dla Polski. Wprowadzenie przedsięwzięć tego stopnia na dłuższy czas może spowodować utrudnienia i będzie miało wpływ na funkcjonowanie służb odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa; 4) Czwarty stopień alarmowy (stopień DELTA według terminologii NATO) ma zastosowanie w przypadku wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub sabotażowym, powodującego zagrożenie bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej lub bezpieczeństwa innych państw i stwarzającego zagrożenie dla Polski, albo też wysokiego prawdopodobieństwa wystąpienia takich działań na terytorium RP; 5) Wyższy stopień alarmowy może być wprowadzony z pominięciem niższych stopni; 6) Przez używane poniżej określenie zagrożona infrastruktura należy rozumieć obiekty i systemy niezbędne dla zapewnienia bezpiecznego i ciągłego funkcjonowania Uczelni. 3. Zadania do realizacji przez Kierownictwo Uczelni oraz kierowników działów i komórek właściwych w sprawach bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego w poszczególnych stopniach alarmowych. 1) Podczas realizacji zadań określonych dla poszczególnych stopni alarmowych kierownicy działów i komórek właściwi w sprawach bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego wykonują przedsięwzięcia wynikające z ich kompetencji ustawowych, z uwzględnieniem następujących elementów: a) w zakresie wdrożenia dodatkowych planów ochrony, w celu wzmocnienia bezpieczeństwa obiektów, obszarów i urządzeń zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 1099, z późn. zm.); b) w zakresie wprowadzenia zakazu przeprowadzania imprez masowych na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 2139);

7 c) w zakresie wprowadzenia zakazu organizacji zgromadzeń publicznych zgodnie z art. 14 pkt. 2 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. Prawo o zgromadzeniach (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 1485); d) w zakresie wprowadzenia ograniczeń w przewozie materiałów niebezpiecznych: w transporcie drogowym zgodnie z art. 97 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz. U. z 2011 r. Nr 227, poz. 1367, z późn. zm.) oraz art. 60 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 525 z późn. zm.); w transporcie kolejowym zgodnie z obowiązującymi przepisami; e) w zakresie wprowadzenia ograniczeń w korzystaniu z przestrzeni powietrznej zgodnie z art. 119 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1393, z późn. zm); f) w zakresie wprowadzenia zakazu noszenia broni na podstawie art. 33 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 576, z późn. zm.); g) w zakresie wprowadzenia ograniczeń w spożyciu niebezpiecznej żywności na podstawie art. 27 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 1412); h) w zakresie wprowadzenia ograniczeń w obrocie niebezpiecznymi produktami leczniczymi lub wyrobami medycznymi na podstawie art. 121 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (t.j. Dz. U. z 2008 r., Nr 45, poz. 271, z późn. zm.). 2) Po wprowadzeniu pierwszego stopnia alarmowego należy wykonać w szczególności następujące zadania: a) na rzecz ochrony infrastruktury: informować podległy personel o konieczności zachowania wzmożonej czujności w stosunku do osób zachowujących się w sposób wzbudzający podejrzenia; zapewnić dostępność w trybie alarmowym członków personelu niezbędnego do wzmocnienia ochrony obiektów; przeprowadzać wzmożone kontrole pojazdów oraz osób wchodzących na teren obiektów uczelni; ograniczyć na terenie Uczelni ruch pojazdów i osób do niezbędnego minimum; sprawdzać na zewnątrz i od wewnątrz budynki będące w stałym użyciu, pod względem podejrzanych zachowań osób oraz w poszukiwaniu podejrzanych przedmiotów; zamknąć i zabezpieczyć nieużywane regularnie budynki i pomieszczenia; sprawdzić działanie środków łączności funkcjonujących na potrzeby systemu kierowania;

8 dokonać przeglądu wszystkich procedur, zarządzeń, szczegółowych wymagań osobowych i logistycznych oraz zadań związanych z wprowadzeniem wyższych stopni alarmowych; sprawdzić działanie instalacji alarmowych oraz przepustowość dróg ewakuacji. b) na rzecz ochrony osób: prowadzić wzmożoną kontrolę miejsc dużych skupisk ludzkich, obiektów uczelni oraz innych potencjalnych pozamilitarnych obiektów ataku, w celu wzmocnienia ochrony; informować odpowiednie służby w przypadku zauważenia: nieznanych pojazdów na terenie Uczelni lub innych ważnych obiektów, porzuconych paczek i bagaży lub w przypadku zaobserwowania jakichkolwiek innych oznak nietypowej działalności. 3) Po wprowadzeniu drugiego stopnia alarmowego należy wykonać wszystkie zadania wymienione dla pierwszego stopnia alarmowego. Ponadto należy wykonać w szczególności następujące zadania: a) na rzecz ochrony infrastruktury: ostrzec personel o możliwych formach ataku; zapewnić dostępność w trybie alarmowym personelu wyznaczonego do wdrażania procedur działania na wypadek aktów terrorystycznych i sabotażowych; wzmocnić ochronę ważnych obiektów oraz sprawdzić systemy ochrony obiektów ochranianych przez zewnętrzne służby ochrony; wzmóc kontrole wszystkich przesyłek pocztowych kierowanych do uczelni (kancelarie, sekretariaty, dziekanaty); dokonać przeglądu stanu posiadanych zapasów materiałowych i sprzętu; poddać kontroli przy wejściu osoby wchodzące na teren obiektu oraz ich bagaże, paczki i inne pojemniki; zapewnić ochronę środków transportu służbowego poza terenem obiektu, wprowadzić kontrolę pojazdu przed wejściem do samochodu i jego uruchomieniem. b) na rzecz ochrony osób: wprowadzić nieregularne patrole do kontrolowania pojazdów, ludzi oraz budynków uczelni w rejonach zagrożonych; prowadzić akcję informacyjno-instruktażową dla pracowników i studentów dotyczącą potencjalnego zagrożenia, jego skutków i sposobu postępowania. 4) Po wprowadzeniu trzeciego stopnia alarmowego należy wykonać wszystkie zadania wymienione dla pierwszego i drugiego stopnia alarmowego. Ponadto należy wykonać w szczególności następujące zadania:

9 a) na rzecz ochrony infrastruktury: wprowadzić dyżury dla osób funkcyjnych odpowiedzialnych za wprowadzanie procedur działania na wypadek aktów terroru lub sabotażu; ograniczyć do minimum liczbę miejsc ogólnodostępnych w obiektach uczelni / rejonie obiektu /; w uzasadnionych wypadkach wprowadzić ścisłą kontrolę osób i pojazdów przy wejściu / wjeździe na teren obiektów; wprowadzić scentralizowane parkowanie, w dużej odległości od najważniejszych obiektów; wydać broń i amunicję oraz środki ochrony osobistej uprawnionym osobom wyznaczonym do wykonywania zadań ochronnych; wzmocnić służbę ochronną oraz częstotliwość patrolowania obiektów; wprowadzić całodobowy nadzór miejsc podlegających ochronie; wdrożyć dodatkowe procedury ochrony i osłony personelu i obiektów. b) na rzecz ochrony ludności: wzmocnić ochronę organizowanych imprez masowych lub odwołać organizację imprez, jeżeli nie ma możliwości wzmocnienia ochrony lub wzmocnienie nie gwarantuje zapobieżenia aktowi terrorystycznemu; dokonać przeglądu dostępnej bazy i środków medycznych pod kątem możliwości wykorzystania w przypadku ataku terrorystycznego lub sabotażowego; zaktualizować bazę danych o alternatywnych możliwościach zaopatrzenia w wodę; rozważyć i zdecydować o wdrożeniu dodatkowych przedsięwzięć właściwych dla rodzaju zagrożenia. 5) Po wprowadzeniu czwartego stopnia alarmowego należy wykonać wszystkie zadania wymienione dla pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia alarmowego. Ponadto należy wykonać w szczególności następujące zadania: a) na rzecz ochrony infrastruktury: zabezpieczyć ciągłość pracy zespołów zarządzania kryzysowego (Stałego Dyżuru); przeprowadzić identyfikację wszystkich pojazdów znajdujących się już w rejonie obiektu; kontrolować wszystkie pojazdy wjeżdżające na teren obiektu i ich ładunek; wprowadzić pełną kontrolę dostępu do obiektu; kontrolować wszystkie wnoszone na teren obiektu walizki, torebki i paczki;

10 przeprowadzać częste kontrole na zewnątrz budynku i na parkingach; ograniczyć liczbę podróży służbowych i wizyt osób niezatrudnionych w obiekcie. b) na rzecz ochrony ludności: rozważyć i zdecydować o wprowadzeniu ograniczeń komunikacyjnych w rejonach zagrożonych; wprowadzić zakaz przeprowadzania imprez masowych; zapewnić zaplecze logistyczne oraz medyczno-sanitarne, odpowiednio do możliwego zagrożenia. 6) Niezależnie od zadań wymienionych w pkt. 3 ppkt. 2-5, w każdym ze stopni alarmowych Kierownictwo Uczelni oraz kierownicy działów i komórek właściwi w sprawach bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego realizują przedsięwzięcia na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa wynikające z ich kompetencji ustawowych. 7) Kierownicy organów administracji publicznej oraz kierownicy służb i instytucji właściwi w sprawach bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego są zobowiązani do zapewnienia wzajemnego współdziałania, wymiany informacji i koordynacji realizowanych przedsięwzięć.

11 III. Określenie sposobu realizacji zadań. 1. Po wprowadzeniu pierwszego stopnia alarmowego. Nazwa zadania Realizowane przedsięwzięcia Odpowiedzialny za realizację 1. Aktualizacja dokumentacji, - przegląd wszystkich procedur, zarządzeń, doprecyzowanie zadań, szczegółowych wymagań osobowych Rektor / osoba / ustaleń dotyczących i logistycznych zastępująca /, bezpieczeństwa - podjęcie decyzji dot. zakresu, stopnia Uczelni. i sposobu realizacji przedsięwzięć Kanclerz - postawienie zadań dotyczących realizacji przedsięwzięć z zakresu poprawy bezpieczeństwa - dokonanie doprecyzowania uzgodnień z podmiotami zewnętrznymi / Agencja Ochrony, Kanclerz Policja, Wydz. Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miasta /, inne wg potrzeb 2. Działania na rzecz - zapewnienie dostępności w trybie wzmocnienia ochrony alarmowym członków personelu Kanclerz obiektów i otaczającej niezbędnego do wzmocnienia ochrony infrastruktury. obiektów - prowadzenie wzmożonej kontroli pojazdów oraz osób wchodzących na teren obiektów uczelni Siły i środki do realizacji zadania Kierownicy DGZ, DT, Administracja obiektów, Administrator ochrony, Specjalista ds. obronnych i OC Kierownik DGZ, Administrator ochrony, Specjalista. ds. obronnych i OC Kierownik DGZ, Administrator ochrony, Pracownicy Agencji Ochrony,

12 - ograniczenie na terenie Uczelni ruchu Obsługa portierni pojazdów i osób do niezbędnego minimum Inni pracownicy UP - zamknięcie i zabezpieczenie nieużywanych Administracja obiektów regularnie budynków i pomieszczeń - informowanie personelu uczelni i studentów Według kompetencji o konieczności zachowania czujności służbowych: w stosunku do osób zachowujących się - odprawy w sposób wzbudzający podejrzenia - poczta - tablice ogłoszeń 3. Zabezpieczenie sprawności - sprawdzenie działania łączności osób środków technicznych. Funkcyjnych na potrzeby kierowania Kanclerz Kierownik DT / telefon, Internet, poczta, usługi kurierskie/ - sprawdzenie działania instalacji alarmowych Serwisy / monitoringu / oraz przepustowości dróg ewakuacji Pracownicy DT - dokonanie przeglądu infrastruktury technicznej - sprawdzenie aktualności umów z podmiotami obsługującymi /serwisy, dostawcy mediów itp. / 4. Przedsięwzięcia na rzecz poprawy ochrony stanu - kontrola miejsc dużych skupisk osób / Rektorat, WTŻ, WTD, Wydział Melioracji, Kanclerz Administrator ochrony, Pracownicy Agencji

13 osobowego. Biocentrum, Domy Studenckie / i innych w celu wzmocnienia ochrony - informowanie osób i służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo w przypadku zauważenia: nieznanych pojazdów na terenie Uczelni lub innych ważnych obiektów, porzuconych paczek i bagaży lub w przypadku zaobserwowania jakichkolwiek innych oznak nietypowej działalności. Ochrony, Obsługa portierni Cały stan osobowy 2. Po wprowadzeniu drugiego stopnia alarmowego. Nazwa zadania Realizowane przedsięwzięcia Odpowiedzialny za realizację 1. Wzmocnienie ochrony - ostrzeganie personelu o możliwych formach obiektów i otaczającej ataku /droga służbowa, poczta , tablice Kanclerz infrastruktury. ogłoszeń, itp./ - zapewnienie dostępności w trybie alarmowym personelu wyznaczonego do wdrażania procedur działania na wypadek aktów terrorystycznych i sabotażowych, - wzmocnienie ochrony ważnych obiektów oraz sprawdzenie systemu ochrony obiektów ochranianych przez zewnętrzną służbę ochrony, Siły i środki do realizacji zadania Przełożeni wszystkich szczebli Kierownik DGZ, Administrator ochrony, Pracownicy Agencji Ochrony

14 - kontrole wszystkich przesyłek pocztowych Sekretariaty, obsługa kancelarii kierowanych do uczelni (kancelarie, sekretariaty, dziekanaty), - przeprowadzenie przeglądu stanu posiadanych Osoby odpowiedzialne zapasów materiałowych i sprzętu, - kontrola przy wejściu osób wchodzących na Służba ochrony, portierzy, teren obiektu oraz ich bagaży, paczek i innych dodatkowe patrole pojemników, - zapewnienie ochrony środków transportu Użytkownicy, kierowcy służbowego poza terenem obiektu, wprowadzenie kontroli pojazdu przed wejściem do samochodu i jego uruchomieniem. 2. Poprawa ochrony osób - wprowadzić nieregularne patrole do Administrator ochrony, / pracownicy, studenci, kontrolowania pojazdów, ludzi oraz budynków Kanclerz Agencja Ochrony goście /. uczelni w rejonach zagrożonych - prowadzić akcję informacyjno-instruktażową dla Specjalista ds. obronnych pracowników i studentów dotyczącą i OC, potencjalnego zagrożenia, jego skutków Administracja, wykładowcy i sposobu postępowania.

15 3. Po wprowadzeniu trzeciego stopnia alarmowego. Nazwa zadania Realizowane przedsięwzięcia Odpowiedzialny za realizację 1. Uruchomienie procedur na - wprowadzić dyżury dla osób funkcyjnych Rektor / osoba rzecz ochrony infrastruktury, odpowiedzialnych za wprowadzanie procedur zastępująca /, ważnych urządzeń i zasobów. działania na wypadek aktów terroru lub sabotażu - ograniczyć do minimum liczbę miejsc Kanclerz ogólnodostępnych w obiektach uczelni / rejonie obiektu / - w uzasadnionych wypadkach wprowadzić ścisłą kontrolę osób i pojazdów przy wejściu / wjeździe na teren obiektów / - wprowadzić scentralizowane parkowanie, w dużej odległości od najważniejszych obiektów - wydać środki przymusu i ochrony osobistej uprawnionym osobom wyznaczonym do wykonywania zadań ochronnych - wzmocnić służbę ochronną oraz częstotliwość patrolowania obiektów - wprowadzić całodobowy nadzór miejsc podlegających ochronie - wdrożyć dodatkowe procedury ochrony i osłony personelu i obiektów Siły i środki do realizacji zadania Zespół Zarządzania Kryzysowego, obsada Stałego Dyżuru Kierownik DGZ, Administrator ochrony, Kierownictwo Agencji Ochrony Pracownicy Agencji Ochrony Administratorzy obiektów, Obsługa portierni

16 2. Realizacja zadań na rzecz ochrony ludności wzmocnić ochronę organizowanych imprez masowych lub odwołać organizację imprez, jeżeli nie ma możliwości wzmocnienia ochrony lub wzmocnienie nie gwarantuje zapobieżenia aktowi terrorystycznemu - dokonać przeglądu dostępnej bazy i środków medycznych pod kątem możliwości wykorzystania w przypadku ataku terrorystycznego lub sabotażowego - zaktualizować bazę danych o alternatywnych możliwościach zaopatrzenia w wodę - rozważyć i zdecydować o wdrożeniu dodatkowych przedsięwzięć właściwych dla rodzaju zagrożenia Według decyzji Kierownictwa Uczelni Administratorzy obiektów Dział techniczny według kompetencji 4. Po wprowadzeniu czwartego stopnia alarmowego. Nazwa zadania Realizowane przedsięwzięcia Odpowiedzialny za realizację - zabezpieczyć ciągłość pracy zespołów 1. Wdrożenie do realizacji zadań zarządzania kryzysowego (Stałego Dyżuru) Rektor / osoba / na rzecz ochrony infrastruktury. - przeprowadzić identyfikację wszystkich pojazdów zastępująca /, znajdujących się już w rejonie obiektu Siły i środki do realizacji zadania Wyznaczone zespoły Kierownik DGZ, Administratorzy obiektów, Kierownicy DS.,

17 2. Realizacja zadań na rzecz ochrony ludności - kontrolować wszystkie pojazdy wjeżdżające na teren obiektu i ich ładunek - wprowadzić pełną kontrolę dostępu do obiektu - kontrolować wszystkie wnoszone na teren obiektu walizki, torebki i paczki - przeprowadzać częste kontrole na zewnątrz budynku i na parkingach - ograniczyć liczbę podróży służbowych i wizyt osób niezatrudnionych w obiekcie - rozważyć i zdecydować o wprowadzeniu ograniczeń komunikacyjnych w rejonach zagrożonych - wprowadzić zakaz przeprowadzania imprez masowych - zapewnić zaplecze logistyczne oraz medycznosanitarne, odpowiednio do możliwego zagrożenia Kanclerz Wszystkie służby porządkowe /ochrony/, w tym dodatkowe patrole / w razie potrzeby wystąpić o pomoc Policji / Dziekani, Kierownicy komórek organizacyjnych, głównie DGZ, DT

18 IV. Załączniki. 1. Instrukcja postępowania w przypadku otrzymania informacji o podłożeniu lub znalezieniu ładunku wybuchowego w obiektach Uczelni zał. nr Zasady postępowania dla osób, które jako pierwsze uzyskały informację o podłożeniu lub zlokalizowaniu urządzenia wybuchowego w obiekcie użyteczności publicznej zał. nr Formularz rozmowy ze zgłaszającym podłożenie urządzenia wybuchowego zał. nr Algorytm postępowania w przypadku przekazania informacji o podłożeniu urządzenia wybuchowego za pomocą poczty elektronicznej zał. nr Postępowanie w przypadku ujawnienia lub otrzymania przesyłki, mogącej zawierać urządzenie wybuchowe zał. nr 5.

19 Załącznik nr 1 do Procedury i przedsięwzięcia realizowanego w zakresie zarządzania kryzysowego w Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu Instrukcja postępowania w przypadku otrzymania informacji o podłożeniu lub znalezieniu ładunku wybuchowego w obiektach Uczelni POWIADAMIANIE 1. Osoby, które przyjęły informację o podłożeniu ładunku wybuchowego lub zauważyły na terenie Uczelni obiekt niewiadomego pochodzenia mogący być ładunkiem wybuchowym, zobowiązane są natychmiast zawiadomić o tym: 1) w godzinach pracy: Kanclerza, tel Kierownika Działu Gospodarczego i Zaopatrzenia, tel Administratora ochrony, tel Koordynatora ochrony, tel Policję, tel. 997 lub 112 2) po godzinach pracy: Administratora ochrony, tel /Koordynatora Ochrony, tel lub Policję, tel. 997, tel. komórkowy 112 Kanclerza, tel. komórkowy ) Zawiadamiając Policję, należy podać: a) treść rozmowy z informującym o podłożeniu ładunku wybuchowego; b) miejsce i opis przedmiotu, który może być ładunkiem wybuchowym; c) swoje nazwisko, numer telefonu, z którego przekazywana jest informacja oraz dokładny czas rozmowy; d) uzyskać od Policji potwierdzenie przyjęcia zawiadomienia (nazwisko i funkcję osoby przyjmującej zawiadomienie). 2. Kanclerz (Zastępca) w godzinach pracy: 1) wzywa Koordynatora ochrony, kierowników DGZ, DT, osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w obiektach;

20 2) siłami pracowników ochrony oraz wydzielonych pracowników DGZ i DT organizuje izolowanie zagrożonych obiektów i rejonów lub terenu całej Uczelni przed dostępem osób trzecich i środków transportu oraz regulację ruchu w przypadku zarządzenia ewakuacji. WSTĘPNA AKCJA POSZUKIWAWCZA 1. Do czasu przybycia Policji akcją kieruje: 1) w godzinach pracy: Kanclerz lub osoba przez niego wyznaczona, a w razie jego nieobecności Zastępca Kanclerza lub Kierownik Działu Gospodarczego; 2) po godzinach pracy: Koordynator ochrony do czasu przybycia Kanclerza /innych uprawnionych/; 2. Kierujący akcją zarządza, aby użytkownicy pomieszczeń sprawdzili czy w pomieszczeniach nie stwierdza się: 1) obecności przedmiotów, rzeczy, urządzeń, paczek itp., których tam wcześniej nie było i które nie zostały wniesione przez użytkowników pomieszczeń; 2) śladów przemieszczania elementów wyposażenia i zmian w ich wyglądzie; 3) emisji sygnałów dźwiękowych, świecących elementów elektronicznych itp.; 3. Pomieszczenia ogólnodostępne takie jak: korytarze, klatki schodowe, windy, toalety, piwnice, strychy itp. oraz najbliższe otoczenie zewnętrzne obiektów zagrożonych sprawdzają pracownicy obsługi administracyjnej obiektów. UWAGA: przedmiotów, rzeczy czy urządzeń, co do których zachodzi podejrzenie, że mogą to być /mogą w nich być/ podłożone ładunki wybuchowe nie wolno dotykać, należy także uniemożliwić dostęp do nich osób trzecich o ich zlokalizowaniu należy natychmiast powiadomić kierującego akcją. W przypadku stwierdzenia obecności przedmiotów, rzeczy i urządzeń, których przedtem nie było, stwierdzenia zmian w usytuowaniu przedmiotów i wyposażenia oraz występowania nowych obcych sygnałów i zjawisk, należy domniemywać, że mogło to nastąpić w wyniku działania sprawcy podłożenia ładunku wybuchowego. W tej sytuacji kierujący akcją może podjąć decyzję ewakuacji osób z zagrożonego obiektu lub rejonu przed przybyciem Policji.

21 Ewakuacją osób z zagrożonych obiektów /rejonów/ kierują osoby odpowiedzialne za ewakuację zgodnie z "Planem ewakuacji", zachowując spokój, rozwagę i opanowanie, aby nie dopuścić do wystąpienia paniki. AKCJA ROZPOZNAWCZO NEUTRALIZACYJNA 1. Po przybyciu do Uczelni policyjnej grupy interwencyjnej, kierujący akcją powinien przekazać jej dowódcy wszelkie informacje dotyczące zdarzenia oraz wskazać punkty newralgiczne obiektu i lokalizację przedmiotów, rzeczy i urządzeń obcego pochodzenia; 2. Dowódca policyjnej grupy interwencyjnej przejmuje kierowanie akcją, a osoba dotychczas kierująca udziela mu w tym wszechstronnej pomocy. Administratorzy obiektów zobowiązani są do udostępnienia przeszukującym policjantom planów obiektów i wejść do wszystkich punktów newralgicznych i pomieszczeń; 3. Na wniosek kierującego akcją dowódcy grupy policyjnej Rektor UP lub osoba działająca w jego imieniu podejmuje decyzję o ewakuacji użytkowników i innych osób z zagrożonych obiektów /rejonów/; 4. Dalszym przeszukiwaniem, identyfikacją i rozpoznawaniem zlokalizowanych przedmiotów, rzeczy i urządzeń oraz neutralizowaniem podłożonych ładunków wybuchowych zajmują się uprawnione i wyspecjalizowane ogniwa organizacyjne Policji z wykorzystaniem specjalistycznych środków technicznych; 5. Po zakończeniu działań, policjant kierujący akcją przekazuje protokolarnie obiekt administratorowi danego obiektu, który następnie pisemną notatką zawiadamia o przebiegu zdarzenia Rektora UP za pośrednictwem Kanclerza.

22 Załącznik nr 2 do Procedury i przedsięwzięcia realizowanego w zakresie zarządzania kryzysowego w Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu Zasady postępowania dla osób, które jako pierwsze uzyskały informację o podłożeniu lub zlokalizowaniu urządzenia wybuchowego w obiekcie użyteczności publicznej 1. Informacja o podłożeniu urządzenia wybuchowego przekazana telefonicznie 1) Zachowaj spokój i nie rozłączaj się; 2) Jeżeli to możliwe, zasygnalizuj innym osobom, aby przysłuchiwali się rozmowie; 3) Poproś o powiadomienie o tej sytuacji administratora i Policję; 4) Jeżeli aparat telefoniczny identyfikuje numer dzwoniącego, zanotuj ten numer albo symbole, które się pojawiły na wyświetlaczu; 5) Zapisz dokładnie słowa informacji; 6) Utrzymuj dzwoniącego jak najdłużej na linii; użyj Formularza rozmowy ze zgłaszającym podłożenie urządzenia wybuchowego, który pomoże Ci zebrać jak największą liczbę informacji; 7) Jeżeli to możliwe, nagraj rozmowę; 8) Bądź dostępny i gotowy do przekazania szczegółowych informacji dotyczących rozmowy służbom przybyłym na miejsce. 2. Informacja o podłożeniu urządzenia wybuchowego przekazana osobiście 1) Jeśli osoba przekazująca informację odejdzie zanotuj, w którym kierunku się udała; 2) Powiadom administratora i Policję; 3) Zapisz przekazaną informację dokładnie w ten sam sposób, w jaki została wyartykułowana; 4) Zanotuj rysopis osoby, która przekazała informacje: a) imię, nazwisko, pseudonim jeśli są znane; b) płeć; c) wiek; d) sylwetka (waga/wzrost); e) włosy i kolor oczu; f) rasa; g) typ/kolor ubrania; h) głos (głośny, głęboki, z akcentem, itp.); i) znaki szczególne.

23 3. Informacja o podłożeniu urządzenia wybuchowego przekazana listownie 1) Jeżeli to możliwe ogranicz dostęp do dokumentu innym osobom; 2) Zawiadom administratora i Policję; 3) Zapamiętaj, kto widział i dotykał dokument; 4) Jeżeli to możliwe sfotografuj treść dokumentu. 4. Informacja o podłożeniu urządzenia wybuchowego przekazana pocztą elektroniczną 1) Zostaw wiadomość otwartą na komputerze; 2) Zawiadom administratora obiektu, administratora systemu wewnętrznego, Policję; 3) Utrwal informację, np. wydrukuj, sfotografuj albo skopiuj wiadomość i jej temat; 4) Zanotuj datę i czas odebrania wiadomości.

24 Załącznik nr 3 do Procedury i przedsięwzięcia realizowanego w zakresie zarządzania kryzysowego w Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu Formularz rozmowy ze zgłaszającym podłożenie urządzenia wybuchowego TRZYMAJ TĘ KARTKĘ POD TELEFONEM. POSTARAJ SIĘ NAGRAĆ ROZMOWĘ. PYTANIA 1. Kiedy bomba eksploduje? 2. Gdzie jest teraz bomba? 3. Jak wygląda bomba? 4. Jakiego typu jest ta bomba? 5. Co spowoduje eksplozję? 6. Czy podłożyłeś bombę? 7. Dlaczego? 8. Gdzie mieszkasz? 9. Jak się nazywasz? DOKŁADNE SŁOWA WYPOWIEDZI PŁEĆ DZWONIĄCEGO... WIEK... NUMER TELEFONU DZWONIĄCEGO...GODZINA... DŁUGOŚĆ ROZMOWY... DATA... GŁOS DZWONIĄCEGO - spokojny - nosowy - podekscytowany - sepleni - powolny - chrapliwy

25 - szybki - głęboki - cichy - przerywany - głośny - przełyka ślinę - śmiech - głęboko oddychał - płacz - załamujący się - normalny - podszywa się - szczególny - akcent - niewyraźny - brzmi znajomo - wystraszony - inne JEŻELI GŁOS BRZMI ZNAJOMO, KOGO PRZYPOMINA... ODGŁOSY W TLE: - uliczne - maszyny fabryczne - sztućce - zwierzęta - głosy - dobre połączenie - megafon - zakłócenia na linii - muzyka - połączenie lokalne - odgłosy domowe - połączenie zamiejscowe - silniki - budka telefoniczna - odgłosy biurowe - inne...

26 JĘZYK WYPOWIEDZI: - wykształcony - niezrozumiały - wulgarny - nagrany - nieracjonalny - ostrzeżenie było odczytane - obcobrzmiący UWAGI... ZGŁOSZONO: DO...DATA... NAZWISKO...STANOWISKO... NUMER TELEFONU POD KTÓRY ZGŁOSZONO....

27 Załącznik nr 4 do Procedury i przedsięwzięcia realizowanego w zakresie zarządzania kryzysowego w Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu Algorytm postępowania w przypadku przekazania informacji o podłożeniu urządzenia wybuchowego za pomocą poczty elektronicznej TRZYMAJ TĘ KARTKĘ PRZY KOMPUTERZE. SYSTEMATYCZNIE ODBIERAJ POCZTĘ ELEKTRONICZNĄ W SZCZEGÓLNOŚCI GDY JEJ ADRES PODANY JEST DO WIADOMOŚCI PUBLICZNEJ. NIEZWŁOCZNIE POWIADOM ADMINISTRATORA WEWNĘTRZNEGO SYSTEMU. W przypadku przekazania informacji pocztą elektroniczną należy dążyć do uzyskania i zabezpieczenia następujących danych: 1. wyeksportowanej pierwotnej wiadomości (u bezpośredniego adresata, a nieprzesyłanej dalej), którą można edytować w programie kliencie poczty elektronicznej w postaci pojedynczego pliku (*.msg, *.eml, itp.); 2. w przypadku braku możliwości wyeksportowania całej wiadomości do osobnego pliku, należy zabezpieczyć wyłącznie u jej adresata, oprócz treści samej wiadomości, nagłówek rozszerzony wiadomości (właściwości wiadomości, źródło wiadomości), czyli fragment wiadomości zawierający informacje dot. drogi przebytej przez , złożonej z adresów IP serwerów pocztowych wraz z dokładnymi datami, czasami, ze szczególnym uwzględnieniem stref czasowych; 3. w przypadku wykorzystania do powiadomienia komunikatorów należy dążyć do ustalenia zakresu czasowego połączenia (wskazanie czasu trwania połączenia, konkretnej daty związanej ze zdarzeniem, konieczne w celu weryfikacji użytkownika i przypisywania nieużywanego konta nowym użytkownikom, jak ma to miejsce np. w Gadu-Gadu, czas logowania i wylogowania), numeru użytkownika komunikatora, nazwy profilowej użytkownika nick a.

28 Załącznik nr 5 do Procedury i przedsięwzięcia realizowanego w zakresie zarządzania kryzysowego w Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu Postępowanie w przypadku ujawnienia lub otrzymania przesyłki, mogącej zawierać urządzenie wybuchowe W przypadku ujawnienia/otrzymania podejrzanej przesyłki: 1. nie przemieszczaj jej (trzymaną delikatnie odłóż); 2. nie ściskaj ani nie deformuj; 3. opuść pomieszczenie; 4. natychmiast powiadom przełożonych i Policję. O wszystkich zastrzeżeniach, co do ujawnionej przesyłki należy niezwłocznie poinformować interweniującego minera pirotechnika.