Politechnika Opolska. Prof. dr hab. inż. Ewald Macha Dr inż. Piotr Chwastyk Dr inż. Magdalena Jurczyk-Bunkowska Dr inż. Zbigniew Marciniak

Transkrypt

1 Prof. dr hab. inż. Ewald Macha Dr inż. Piotr Chwastyk Dr inż. Magdalena Jurczyk-Bunkowska Dr inż. Zbigniew Marciniak

2 Zadanie badawcze Analiza możliwości i kryteriów udziału polskiego przemysłu w rozwoju energetyki jądrowej Cel nr 2 zadania badawczego Analiza potencjału polskich zakładów przemysłowych, przedsiębiorstw inżynieryjno-projektowych, dostawców usług prawnych, doradczych, transportowych, logistycznych, jednostek naukowych i innych, pod kątem możliwości świadczenia usług, prowadzenia produkcji i wykonywania dostaw materiałów, urządzeń i systemów dla elektrowni jądrowych

3 Cele szczegółowe do zrealizowania przez Politechnikę Opolską: Cel 2.1. Stworzenie ogólnej bazy danych przedsiębiorstw o jakich mowa w celu 2 Cel 2.2. Analiza potencjału polskiego przemysłu metalowego pod kątem możliwości świadczenia usług, prowadzenia produkcji i wykonywania dostaw materiałów, urządzeń i systemów dla elektrowni jądrowych Cel 2.7. Analiza potencjału polskich dostawców usług prawnych i doradczych pod kątem możliwości świadczenia usług dla elektrowni jądrowych

4 Pozyskanie danych wyodrębniono zakres działalności firm, który należy przeanalizować w ramach zadań 2.2 oraz 2.7, wskazany zakres działalności powiązano z numerami PKD (Polskiej Klasyfikacji Działalności), w oparciu o wyselekcjonowane numery PKD pozyskano na zasadach komercyjnych listę przedsiębiorstw od zewnętrznej firmy zajmującej się profesjonalnie gromadzeniem i udostępnianiem danych o podmiotach gospodarczych, pozyskane dane zweryfikowano z posiadaną wiedzą na temat firm już współpracujących w ramach technologii budowy elektrowni jądrowej oraz z ogólnodostępnymi rankingami i zestawieniami opracowanymi przez firmy doradcze.

5 Podział przedsiębiorstw ze względu na udział w rozwoju energetyki jądrowej: Grupa A firmy, które obecnie współpracują przy powstawaniu, bądź eksploatacji elektrowni jądrowych poza granicami Polski. Mogą one być gotowe do partycypacji w zadaniach przy rozwoju energetyki jądrowej w zasadzie bez większych inwestycji i w krótkim czasie po wyborze przez inwestora technologii Grupa B - firmy, których potencjał jest znaczny i mają doświadczenie związane z zadaniami realizowanymi w ramach energetyki konwencjonalnej. Są to przedsiębiorstwa, których obecne zdolności (wytwórcze, bądź do realizacji usług) są wystarczające do podjęcia współpracy na wymaganym poziomie lub nieznacznie od niego odbiegają. Firmy takie są w stanie w stosunkowo krótkim czasie zapewnić zachowanie standardów umożliwiających kooperację przy rozwoju energetyki jądrowej Grupa C - firmy, które obecnie nie posiadają potencjału wymaganego do kooperacji w ramach budowy energetyki jądrowej jednak warto z różnych względów monitorować i stymulować ich rozwój. Zwiększanie przez nie potencjału może stanowić w dłuższej perspektywie element wpływający pozytywnie na rozwój energetyki jądrowej w Polsce

6 Potencjałem firmy określa się możliwości sukcesu, które tkwią w samej firmie. O tym, jakie szanse posiada firma na odniesienie sukcesu decydują posiadane zasoby przedsiębiorstwa: materialne (kapitał, technologie, nieruchomości) i niematerialne (poziom wykształcenia kadry, elastyczność struktury organizacyjnej, liczba wynalazków i patentów). Potencjał świadczy więc o możliwości podejmowania się trudnych i nowych działań oraz nabywania nowych umiejętności, które pozwalają osiągnąć przewagę konkurencyjną.

7 Do oceny potencjału przedsiębiorstw najczęściej wykorzystuje się: bilans strategiczny firmy, narzędzie polegające na przeprowadzeniu szczegółowej i systematycznej analizy przedsiębiorstwa w celu zidentyfikowania jego mocnych i słabych stron. Badaniu podlegają wszystkie systemy i funkcje przedsiębiorstwa, w końcowym efekcie uzyskujemy informacje dotyczące pozycji przedsiębiorstwa na tle konkurencji, źródła niepowodzeń i sukcesów firmy, analizę łańcucha wartości - analiza całego cyklu produkcyjnego od surowców aż po finalnego nabywcę produktu lub usługi. Dzięki temu można wyodrębnić poszczególne sektory przez które przechodzi produkt oraz określić ich atrakcyjność. Wymaga przeanalizowania funkcji podstawowych (faza przedprodukcyjna, produkcja i sprzedaż) i pomocniczych (m.in. polityka kadrowa, strategia finansowa, strategia marketingowa), analizę krytycznych czynników sukcesu koncentruje się na zasobach przedsiębiorstwa. Dwie pierwsze metody są pracochłonne i wymagają dużej wiedzy i doświadczenia. Wymagają także wielu szczegółowych informacji, które nie są ogólnodostępne.

8 Krytyczne czynniki sukcesu wybrane do oceny potencjału na potrzeby realizacji celów projektu: pozycja na rynku (image firmy, pozycja wśród konkurencji), doświadczenie w branży udokumentowane dotychczasowymi zleceniami i umowy zawarte z inwestorami w zakresie współdziałania przy realizacji prac przy budowie i modernizacji elektrowni konwencjonalnych i jądrowych, umiejętności techniczne i poziom technologiczny (stosowane technologie, stan techniczny firmy, jakość produktów wyznaczona posiadanymi certyfikatami i uprawnieniami), wielkość i asortyment produkcji, potencjał finansowy (kapitał zakładowy, rentowność), poziom organizacji i zarządzania (poziom wykształcenia pracowników i kadry kierowniczej, liczba pracowników, struktura firmy, powiązania z organizacjami zewnętrznymi).

9 Wyznaczone kryteria pozwolą na ocenę potencjału przedsiębiorstw w trzech wymiarach: rynkowym wskazującym na umiejętność utrzymywania swojej pozycji na konkurencyjnym rynku, technicznym określającym możliwości podejmowania się realizacji dużych i nietypowych zleceń, finansowym wskazującym na stabilność finansową, która jest istotna przy realizacji umów o dużej wartość.

10 Ramy prawne dla energetyki jądrowej stanowi zbiór traktatów, konwencji, umów, uchwał, dyrektyw, rozporządzeń i decyzji o charakterze międzynarodowym i krajowym, uzupełniony przez liczne kodeksy, wytyczne i standardy nie mające bezpośrednio charakteru norm prawa. Cel uregulowań prawnych ochrona jednostek ochrona własności ochrona środowiska

11 OBSZARY REGULACJI PRAWNYCH DOTYCZĄCYCH ENERGETYKI JĄDROWEJ 1. Zasady ochrony przed promieniowaniem. 2. Narażenie - na dawki promieniowania pracowników, służb medycznych, społeczeństwa. 3. Zakres odpowiedzialności i obowiązków jednostek nadzorujących krajową energetykę jądrową. 4. Bezpieczeństwo i ochrona źródeł promieniowania. 5. Eksport i import materiałów radioaktywnych, kontrola i zabezpieczenie handlu w tym zakresie. 6. Gospodarka odpadami radioaktywnymi. 7. Górnictwo i wydobycie materiałów radioaktywnych. 8. Projektowanie i funkcjonowanie obiektów energetyki jądrowej. 9. Likwidacja obiektów energetyki jądrowej. 10.Transport materiałów promieniotwórczych. 11.Gotowość do reakcji w sytuacjach krytycznych i jej zakres. 12.Zabezpieczenia i fizyczna ochrona przed nielegalnym handlem materiałami promieniotwórczymi. 13.Odpowiedzialność cywilna za szkody jądrowe.

12 Kryteria doboru firm prawniczych do bazy danych 1. Dotychczasowa działalność w ramach prawa energetycznego. 2. Zakres świadczonej obsługi prawnej (w tym działalność na rynkach regulowanych). 3. Renoma i wielkość firmy poparta pozycją w niezależnych rankingach i rekomendacjami (rankingi Rzeczpospolitej, Forbes, Europe Chambers, Legal 500) 4. Powiązania międzynarodowe, standard obsługi klientów.

13 Najważniejsze firmy prawnicze, zaangażowane obecnie przy rozwoju energetyki jądrowej w Polsce Kancelaria WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr realizowała projekt pt. Analiza rozwiązań prawnych w zakresie pokojowego wykorzystania energii jądrowej przyjętych w wybranych krajach Unii Europejskiej i w USA dla Ministerstwa Gospodarki, udział w zmianach prawa atomowego. Kancelaria Domański, Zakrzewski, Palinka pełniła rolę doradcy prawnego dla PGE EJ przy podpisaniu umowy z konsorcjum WorleyParsons Nuclear Services JSC, WorleyParsons International Inc., WorleyParsons Group Inc. na przeprowadzenie badań lokalizacyjnych i środowiskowych związanych z budową elektrowni jądrowej w Polsce. Kancelaria GWW - Grynhoff Woźny Wspólnicy doradca spółki PGE Energia Jądrowa przy tworzeniu uwarunkowań prawnych do budowy pierwszej w Polsce elektrowni atomowej, zaangażowanie we wsparcie procesu legislacyjnego ustaw określanych jako "prawo atomowe". Kancelaria Prawnicza Salans D.Oleszczuk jest podwykonawcą Deloitte w wykonaniu pre-feasibility study budowy dwóch pierwszych elektrowni jądrowych w Polsce. Weil, Gotshal & Manges-Paweł Rymarz wspiera udział GE Hitachi Nuclear Energy w przetargu na budowę polskiej elektrowni jądrowej, zaangażowanie w działalność promującą rozwój energetyki jądrowej w Polsce.

14 Obszary doradztwa prawnego związanego z wykorzystaniem energetyki jądrowej w Polsce w długookresowej perspektywie wytwarzanie energii jądrowej poczynając od powstania obiektów, poprzez zawierane przez nich transakcje, regulaminy funkcjonowania obiektów, wzbogacanie paliwa i inne kwestie cyklu paliwowego, takie jak np. zarządzanie odpadami nuklearnymi; doradztwo w zakresie zatwierdzania projektów i wydawania pozwoleń, doradztwo organizacjom sprawującym nadzór nad bezpieczeństwem, doradztwo dla ubiegających się o odpowiednie certyfikaty i licencje lub o ich odnowienie, doradztwo w zakresie zatrudnienia i stosunków pracy, doradztwo w zakresie w zakresie ubezpieczeń i odszkodowań, doradztwo w obszarze pozyskania i dostaw uranu z kopalń, a także dla jednostek wzbogacających i badających paliwo; doradztwo w zakresie tworzenia i funkcjonowania systemów unieszkodliwiania i likwidacji odpadów jądrowych, doradztwo w zakresie kwestii finansowych i organizacyjnych związanych z transakcjami pomiędzy podmiotami gospodarczymi, w tym: kontraktów publicznych, podatków, importu i eksportu.

15 PODSUMOWANIE I KIERUNKI DALSZYCH PRAC W zakresie oceny potencjału przedsiębiorstw oraz dostawców usług prawnych i doradczych zastosowano metodę kluczowych czynników sukcesu (KCS), Pozyskanie danych do pełnej oceny potencjału będzie możliwe przy współudziale zainteresowanych przedsiębiorstw 16

16 PODSUMOWANIE I KIERUNKI DALSZYCH PRAC Przygotowano bazę danych, która uwzględnia dane niezbędne do oceny potencjału według KCS. Dostęp do bazy danych jest możliwy przez stronę internetową umieszczoną pod adresem: 17

17 PODSUMOWANIE I KIERUNKI DALSZYCH PRAC Realizacja celów dotyczącego oceny potencjału polskich przedsiębiorstw będzie możliwa po zapoznaniu się z efektami prac, które w realizowanym projekcie badawczym opisane są celami 1 i 3. Efekty prac nad celem nr 1 projektu informacja na temat zadań w procesie przygotowania budowy, budowy, rozruchu i eksploatacji elektrowni jądrowych pod kątem określenia tych materiałów, produktów i usług, których dostawy mogłyby być zrealizowane przez podmioty krajowe baza danych polskich firm o potencjale kwalifikującym je do uczestnictwa w rozwoju energetyki jądrowej Efekty prac nad celem nr 3 projektu informacja na temat standardów technicznych i jakościowych umożliwiających świadczenie usług, prowadzenie produkcji i wykonywania dostaw na rzecz przygotowania budowy i eksploatacji elektrowni jądrowych wskazanie podmiotów zdolnych do wykonania określonych zadań zgodnie z wymaganymi standardami, wskazanie podmiotów, które mogą uzyskać taką zdolność oraz określenie wymaganego zakresu rozwoju