Współczesna konsumpcja usług - determinanty, trendy i kierunki przemian
|
|
- Julian Bednarczyk
- 4 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 dr inż. A. Murawska Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wydział Zarządzania, Katedra Ekonomii i Prawa Gospodarczego Współczesna konsumpcja usług - determinanty, trendy i kierunki przemian Wstęp We współczesnej, innowacyjnej gospodarce rola konsumenta dóbr i usług nabiera większego znaczenia niż we wcześniejszych etapach rozwoju. Odnosi się to zarówno do konsumenta jako jednostki, gospodarstwa domowego, jak również całego społeczeństwa 1. Współczesny konsument odgrywa rolę nie tylko klienta, nabywcy, czy użytkownika, lecz również producenta lub inwestora. Im konsument jest bardziej wyedukowany, innowacyjny i przedsiębiorczy, tym jego konsumpcja jest w większym stopniu innowacyjna. Wynika stąd, że konsument z jednej strony konsumuje różne dobra i usługi, a z drugiej strony przyczynia się do postępu technologicznego, a także kształtowania tendencji na rynku usług 2. Należy podkreślić, że w ostatnich dziesięcioleciach usługi pełnią coraz ważniejszą rolę w funkcjonowaniu współczesnych społeczeństw i gospodarstw domowych. Usługi stały się nieodzownym dodatkiem do większości dóbr materialnych, pozwalają funkcjonować gospodarstwu domowemu, korzystać z osiągnięć cywilizacyjnych, wzbogacać osobowość człowieka, tworzyć kapitał ludzki, społeczeństwo wiedzy, wyzwalać i atrakcyjnie zagospodarowywać wolny czas, zabezpieczać finanse, przemieszczać się. To powoduje, że konsumenci coraz częściej odczuwają potrzeby, których zaspokojenie wymaga korzystania ze świadczenia usług 3. Niewątpliwie, współczesny konsument coraz wyraźniej domaga się usług nowoczesnych, innowacyjnych, o wysokiej jakości, koncentruje się na technologiach utożsamianych z Internetem, smartfonami, ipadami itp., ale też w swoich decyzjach nabywczych coraz częściej uwzględnia komfort, bezpieczeństwo i czas wolny 4. W 2012 r. M. Kent, prezes Coca-Cola Company, na spotkaniu Consumer Goods Forum w Stambule określił pięć najważniejszych megatrendów, które stanowią istotny bodziec zmian zachowań konsumentów na rynku dóbr i usług. Są to: urbanizacja, starzenie się społeczeństwa, wzrost liczebności klasy średniej, rosnąca świadomość konsumentów oraz zrównoważony rozwój 5. Zmiany te stwarzają nowe wyzwania dla firm usługowych. Współcześni konsumenci mają z reguły większe dochody i chętniej sięgają po usługi turystyczne, gastronomiczne, finansowe, obsługi gospodarstwa domowego, kultury, a także poszukują e- usług, które odciążą ich od czaso- i pracochłonnych czynności 6. Usługi mają też istotną rolę do odegrania w budowaniu zrównoważonego rozwoju i zrównoważonej konsumpcji. Celem zrównoważonej produkcji i konsumpcji jest maksymalizacja wydajności i efektywności produktów, usług i inwestycji tak, aby zaspokoić dzisiejsze potrzeby społeczeństwa bez narażania zdolności przyszłych pokoleń do zaspokajania ich potrzeb 7. Jakość życia, dobrobyt i wzrost gospodarczy jeszcze do niedawna kojarzyły się z możliwością nieograniczonego zaspokajania potrzeb. Jednak coraz częściej uwaga konsumentów kierowana jest na konsekwencje takich zachowań i budowanie odpowiedzialności za realizowaną konsumpcję 8. 1 A. Olejniczuk-Merta A., Konsumpcja w innowacyjnej gospodarce, Konsumpcja i rozwój nr 1/2011, s Ibidem, s A. Dąbrowska, Konsument na rynku usług w Polsce, IBRKiK, Warszawa, 2013, s M. Bombol, A. Dąbrowska, Czas wolny. Konsument, rynek, marketing, K.E.Liber, Warszawa, Zobacz szerzej: Pięć megatrendów, które w najbliższej przyszłości zmienią zachowania nabywców, [dostęp r.]; Dąbrowska, Konsument na rynku usług w Polsce, IBRKiK, Warszawa, 2013, s A. Dąbrowska, op.cit., s Zrównoważona produkcja i konsumpcja pdf, srodowisko-europy-2014-czwarty-raportoceny/download&rct=j&frm=1&q=&esrc=s&sa=u&ei=m8htvmqoj4fzpzrwg OAN&ved=0CCAQFjAC&usg=AFQjCNE5d8Sl6RT_LQJAB7wHG-WvtKpG6A [dostęp r.] 8 A. Dąbrowska, op.cit., s. 43. Logistyka 991
2 Celem artykułu było ukazanie uwarunkowań oraz kierunków przemian i trendów zachodzących w ostatnim dziesięcioleciu w zakresie poziomu i struktury konsumpcji usług w Polsce w latach i krajach Unii Europejskiej w latach W szczególności, korzystając z danych wtórnych pochodzących z badań budżetów gospodarstw domowych w Polsce dokonano analizy cech gospodarstw domowych, które ponoszą na najwyższym i najniższym poziomie wydatki na dobra i usługi. Na podstawie danych pochodzących z badań ankietowych, przeprowadzonych w 2014 r. wśród 80 gospodarstw domowych zlokalizowanych w województwie kujawsko-pomorskim, dokonano analizy uwarunkowań (przyczyn) zmian w korzystaniu z usług. Istotną kwestią była analiza przeciętnych miesięcznych wydatków przeznaczanych na dobra i usługi w gospodarstwach domowych w Polsce. Na podstawie podanych pochodzących z Europejskiego Urzędu Statystycznego Eurostat dokonano analizy udziału końcowych wydatków na dobra i usługi w wydatkach ogółem oraz tendencje ich zmian. Podczas analiz dotyczących krajów Unii Europejskiej nie uwzględniono Chorwacji, z uwagi na brak zgromadzonych danych dla tego kraju. W celu lepszego zobrazowania uzyskanych wyników badań posłużono się metodą opisową, porównawczą i graficzną, obliczono wskaźniki struktury, natężenia i dynamiki. Determinanty konsumpcji usług Procesy integracji i globalizacji w istotny sposób współtworzą nowe uwarunkowania funkcjonowania gospodarstw domowych i konsumentów 9. Procesy te są dominujące w otoczeniu współczesnego konsumenta, przyczyniają się również do stworzenia tzw. europejskiej kultury konsumpcji 10. Są one efektem rozwoju poziomu życia społeczeństw i jakościowych przemian w spożyciu, polegających na przechodzeniu od niższych do wyższych form i sposobów konsumpcji, oszczędzających czas wolny konsumenta, przyczyniających się do lepszej kondycji i zdrowia. Współczesna konsumpcja dóbr i usług determinowana jest szeregiem nowych czynników: demograficznych (spadek przyrostu naturalnego, migracja, starzenie się społeczeństwa, wydłużenie długości życia ludności, przeobrażenia w funkcjonowaniu rodziny, rozpad jej tradycyjnej struktury, wzrost aktywności kobiet, rola dzieci w podejmowaniu decyzji zakupu itp.), kulturowych (nowe wartości i cele konsumpcji, wzrost wymagań i zmiana preferencji konsumentów, etyka i indywidualizm w konsumpcji, zmiana mentalności i świadomości konsumenckiej, wzrost znaczenia jakościowych aspektów spożycia, wzrost znaczenia czasu wolnego), technologicznych (rozwój różnych form komunikacji, nowe formy sprzedaży, ekologiczne nastawienie producentów i konsumentów), ekonomicznych (wzrost konkurencji, zmiana tempa wzrostu gospodarczego, zmiana siły nabywczej ludności, polaryzacja dochodów, rozwój własności prywatnej) 11. W literaturze przedmiotu wśród czynników, które wpływają na konsumpcję dóbr i usług są wymieniane przede wszystkim ekonomiczne, społeczne, demograficzne, kulturowe, psychologiczne 12. W tabeli 1 przedstawiono cechy polskich gospodarstw domowych ponoszących wydatki na dobra i usługi w 2013 roku. Na podstawie uzyskanych zestawień wynika można wnioskować, że uwarunkowania dochodowe oraz społeczno-demograficzne istotnie różnicują poziom wydatków przeznaczanych na konsumpcję zarówno dóbr, jak i usług. Na żywność, napoje oraz odzież i obuwie największe wydatki są ponoszone przez gospodarstwa domowe emerytów i pracujących na własny rachunek, bez osób niepełnosprawnych, w największych miastach, w województwie mazowieckim, o najwyższych dochodach, oraz małżeństwa bez dzieci lub z 1 dzieckiem. Z kolei wydatki na najniższym poziomie są ponoszone przez gospodarstwa domowe pracowników na stanowiskach robotniczych, rolników lub rencistów, z osobami niepełnosprawnymi, na wsiach i w 9 E. Kieżel (red.), Konsument i jego zachowania na rynku europejskim, PWE, Warszawa, 2010, s K. Mazurek-Łopacińska, Polscy konsumenci w drodze do Unii Europejskiej, w: Zachowania podmiotów rynkowych w Polsce a proces integracji europejskiej, red, Z. Kędzior, K. Karcz, Akademia Ekonomiczna, Katowice 2001, s A. Kusińska, Zachowania polskich konsumentów na rynku w latach dziewięćdziesiątych, w: Rynek i konsumpcja w transformowanej gospodarce, red. F. Misiąg, IRWiK, Warszawa 2000, s E. Kieżel, op. cit., s. 104, M. Janoś-Kresło, B. Mróz, Konsument i konsumpcja we współczesnej gospodarce, SGH w Warszawie, Warszawa 2006, s Logistyka
3 Odzież i obuwie Napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe i narkotyki Żywność i napoje bezalkoholowe województwie wielkopolskim i podkarpackim, o najniższych dochodach oraz małżeństwa z 3 dzieci i więcej (tab. 1). Tabela 1. Cechy polskich gospodarstw domowych ponoszących wydatki na żywność, napoje, używki oraz odzież i obuwie w 2013 roku. Cechy gospodarstw domowych ponoszących wydatki Wydatki na najwyższym poziomie w zł na najniższym poziomie w zł Gospodarstwa domowe emerytów (324,78), w grupie kwintalowej V, (364,75), małżeństwa bez dzieci (359,11), bez osób niepełnosprawnych (267,23), w miastach o liczbie mieszkańców 500 tys. i więcej (311,90), w województwie mazowieckim (288,00). rachunek (31,28) i pracowników na stanowiskach nierobotniczych (31,27), w grupie kwintalowej V (49,30), małżeństwa bez dzieci (43,15), bez osób niepełnosprawnych (28,24), w miastach o liczbie mieszkańców 500 tys. i więcej (40,50), w województwie mazowieckim (33,75). rachunek (85,29), w grupie kwintalowej V (110,18), małżeństwa z 1 dzieckiem na utrzymaniu (79,55), bez osób niepełnosprawnych (59,00), w miastach o liczbie mieszkańców 500 tys. i więcej (89,71), w województwie mazowieckim (74,10). robotniczych (225,07), w grupie kwintalowej I (186,93), małżeństwa z 3dzieci i więcej na utrzymaniu (191,91), z osobami niepełnosprawnymi (254,43), na wsiach (247,38), w województwie wielkopolskim (241,75). Gospodarstwa domowe rolników (18,35), w grupie kwintalowej I (14,41), małżeństwa z 3dzieci i więcej na utrzymaniu (13,11), z osobami niepełnosprawnymi (24,03), na wsiach (21,90), w województwie podkarpackim (19,24). Gospodarstwa domowe rencistów (27,38), w grupie kwintalowej I (23,89), małżeństwa z 3dzieci i więcej na utrzymaniu (42,59), z osobami niepełnosprawnymi (35,39), na wsiach (43,44), w województwie wielkopolskim (42,98). Źródło: opracowanie własne na podstawie: Budżety gospodarstw domowych w 2013 r., 2014, GUS, Warszawa, [data pobrania: ]. Analizując dane zawarte w tabeli 2, w której szczegółowo przedstawiono cechy polskich gospodarstw domowych konsumujących usługi, można wyciągnąć kilka istotnych wniosków. Wydatki finansowe związane z użytkowaniem mieszkania oraz ze zdrowiem, transportem, łącznością, rekreacją i kulturą, edukacją i korzystaniem z restauracji i hoteli, na najwyższym poziomie są ponoszone przez gospodarstwa domowe emerytów, pracowników na stanowiskach nierobotniczych lub pracujących na własny rachunek, w największych miastach, o największych dochodach, bez osób niepełnosprawnych, w województwie mazowieckim oraz małżeństwa bez dzieci. Jedynie na edukację najwięcej wydają małżeństwa z dwojgiem dzieci oraz na restauracje i hotele małżeństwa z jednym dzieckiem. Z kolei wydatki na usługi na najniższym poziomie są ponoszone przez gospodarstwa domowe pracowników na stanowiskach robotniczych, rolników i rencistów, na wsiach, o najniższych dochodach, z osobami niepełnosprawnymi, w województwach lubelskim, warmińsko-mazurskim, podkarpackim i świętokrzyskim, czyli regionach o najniższym rozwoju gospodarczym i poziomie życia, oraz małżeństwa z 3 dzieci i więcej. W zakresie wydatków ponoszonych na transport występują pewne odstępstwa, gdyż najmniej wydają na zaspokojenie potrzeb w tym zakresie mieszkańcy miasteczek do 20 tys. mieszkańców oraz gospodarstwa domowe zlokalizowane w województwie zachodniopomorskim. Nieco inne są również cechy gospodarstw domowych zaspokajających potrzeby w zakresie edukacji, gdyż na ten cel najniższe wydatki są ponoszone przez gospodarstwa domowe emerytów oraz małżeństwa bez dzieci (tab. 2). Na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych wśród gospodarstw domowych zlokalizowanych w województwie kujawsko-pomorskim stwierdzono, iż w co trzecim gospodarstwie domowym (31% ogółu) poziom wydatków na konsumpcję usług w ciągu ostatnich pięciu lat wzrósł, a w co drugim gospodarstwie pozostał bez zmian (46%). Tylko 9% ogółu gospodarstw domowych zdeklarowało, że poziom wydatków na usługi zmalał. Wzrosły wydatki ponoszone na transport oraz użytkowanie mieszkania i nośniki energii, a zmalały ponoszone na łączność. Logistyka 993
4 Restauracje i hotele Edukacja Rekreacja i kultura Łączność Transport Zdrowie Wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego Użytkowanie mieszkania i nośniki energii Tabela 2. Cechy polskich gospodarstw domowych ponoszących wydatki na mieszkanie i usługi w 2013 roku. Cechy gospodarstw domowych ponoszących wydatki Wydatki na najwyższym poziomie w zł na najniższym poziomie w zł Gospodarstwa domowe emerytów (286,07), w grupie kwintalowej V (358,33), małżeństwa bez dzieci (317,08), bez osób niepełnosprawnych (226,34), w miastach o liczbie mieszkańców 500 tys. i więcej (321,15), w województwie mazowieckim (260,34). nierobotniczych (69,23), w grupie kwintalowej V (102,12), małżeństwa bez dzieci (73,86), bez osób niepełnosprawnych (52,59), w miastach o liczbie mieszkańców 500 tys. i więcej (72,30), w województwie mazowieckim (62,87). Gospodarstwa domowe emerytów (101,92), w grupie kwintalowej V (102,36), małżeństwa bez dzieci (98,00), z osobami niepełnosprawnymi (63,27), w miastach o liczbie mieszkańców 500 tys. i więcej (95,13), w województwie mazowieckim (73,67). rachunek (150,11), w grupie kwintalowej V (224,05), małżeństwa bez dzieci (151,91), bez osób niepełnosprawnych (111,44), w miastach o liczbie mieszkańców 500 tys. i więcej (177,26), w województwie mazowieckim (138,34). rachunek (68,25) i pracowników na stanowiskach nierobotniczych (68,32), w grupie kwintalowej V (89,26), małżeństwa bez dzieci (70,02), bez osób niepełnosprawnych (57,10), w miastach o liczbie mieszkańców 500 tys. i więcej (83,16), w województwie mazowieckim (64,23). nierobotniczych (110,04), w grupie kwintalowej V (158,96), małżeństwa bez dzieci (94,28), bez osób niepełnosprawnych (75,56), w miastach o liczbie mieszkańców 500 tys. i więcej (150,12), w województwie mazowieckim (105,70). nierobotniczych (27,04), w grupie kwintalowej V (28,68), małżeństwa z 2 dzieci na utrzymaniu (25,38), bez osób niepełnosprawnych (14,48), w miastach o liczbie mieszkańców 500 tys. i więcej (38,57), w województwie mazowieckim (28,33). rachunek (54,40), w grupie kwintalowej V (78,75), małżeństwa z 1 dzieckiem na utrzymaniu (42,63), bez osób niepełnosprawnych (34,82), w miastach o liczbie mieszkańców 500 tys. i więcej (84,04), w województwie mazowieckim (52,05). Gospodarstwa domowe rolników (146,36), w grupie kwintalowej I (114,69), małżeństwa z 3dzieci i więcej na utrzymaniu (120,33), z osobami niepełnosprawnymi (200,49), na wsiach (173,94), w województwie lubelskim (166, 07). robotniczych (35,97), w grupie kwintalowej I (21,97), małżeństwa z 3dzieci i więcej na utrzymaniu (32,85), z osobami niepełnosprawnymi (39,54), na wsiach (41,77), w województwie warmińsko-mazurskim (39,25) i wielkopolskim (39,28). robotniczych (28,43), w grupie kwintalowej I (20,28), małżeństwa z 3dzieci i więcej na utrzymaniu (21,71), bez osób niepełnosprawnych (51,25), na wsiach (41,01), w województwie warmińsko-mazurskim (43,67) i podkarpackim (43,91). Gospodarstwa domowe rencistów (39,89), w grupie kwintalowej I (42,18), małżeństwa z 3dzieci i więcej na utrzymaniu (67,06), z osobami niepełnosprawnymi (70,92), w miastach o liczbie mieszkańców poniżej 20 tys. (82,41), w województwie zachodniopomorskim (68,83). Gospodarstwa domowe rolników (37,97), w grupie kwintalowej I (30,46), małżeństwa z 3dzieci i więcej na utrzymaniu (35,72), z osobami niepełnosprawnymi (46,33), na wsiach (41,91), w województwie podkarpackim (41,90). Gospodarstwa domowe rolników (37,94), w grupie kwintalowej I (27,93), małżeństwa z 3dzieci i więcej na utrzymaniu (59,46), z osobami niepełnosprawnymi (47,21), na wsiach (48,69), w województwie świętokrzyskim (47,26). Gospodarstwa domowe emerytów (2,43), w grupie kwintalowej I (4,06), małżeństwa bez dzieci (5,89), z osobami niepełnosprawnymi (5,77), na wsiach (7,12), w województwie podkarpackim (6,56). Gospodarstwa domowe rolników (13,01), w grupie kwintalowej I (11,04), małżeństwa z 3dzieci i więcej na utrzymaniu (24,38), z osobami niepełnosprawnymi (16,11), na wsiach (17,02), w województwie warmińsko-mazurskim (14,40). Źródło: opracowanie własne na podstawie: Budżety gospodarstw domowych w 2013 r., 2014, GUS, Warszawa, [data pobrania: ]. Istotnymi czynnikami, które w ostatnich pięciu latach wpłynęły na zmiany w wydatkach ponoszonych na usługi są ceny, dochody, większy wybór usług na rynku, zmiany upodobań, obecny kryzys gospodarczy, większy nacisk na gromadzenie oszczędności. I tak też w badanych gospodarstwach domowych w województwie kujawsko-pomorskim, okazało się, że zmiany w wydatkach ponoszonych na użytkowanie mieszkania i nośniki energii, usługi zdrowotne i medyczne, transport i edukację spowodowane były w 994 Logistyka
5 Wyszczególnienie Wydatki Żywność i napoje bezalkoholowe Napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe i narkotyki Odzież i obuwie Użytkowanie mieszkania i nośniki energii Wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego Zdrowie Transport Łączność Rekreacja i kultura Edukacja Restauracje i hotele głównej mierze wzrostem (lub spadkiem) cen za te usługi, z kolei zmiany w wydatkach ponoszonych na łączność ewolucją upodobań, a na rekreację i kulturę wzrostem dochodów 13. Trendy i kierunki przemian konsumpcji usług Zasadniczą rolę w osiąganiu określonego poziomu życia odgrywa poziom konsumpcji dóbr żywnościowych i nieżywnościowych, lecznictwo oraz sposób spędzania czasu wolnego 14. Z kolei środki służące do zaspokajania potrzeb, a więc ilość i jakość spożywanej żywności, usług zdrowotnych, edukacyjnych, transportowych oraz związanych ze spędzaniem czasu wolnego wpływają na stopniową poprawę poziomu i jakości życia, co przejawia się we wzroście zdrowotności i długości życia ludzi. Tabela 3. Przeciętne miesięczne wydatki na dobra i usługi w zł na 1 osobę w gospodarstwach domowych w Polsce w latach ,49 184,77 17,98 33,10 107,21 35,59 26,63 59,56 21,05 40,08 8,61 8, ,70 195,08 19,01 34,28 140,78 34,05 35,07 63,02 32,50 47,04 10,51 12, ,30 194,10 18,85 35,00 135,64 34,28 34,72 61,49 36,67 47,25 9,07 12, ,81 202,11 19,99 40,18 146,94 37,96 36,57 65,30 38,36 53,20 10,44 14, ,95 215,77 21,84 46,28 149,14 44,80 40,02 75,46 40,66 61,54 11,13 15, ,27 231,14 23,81 49,76 170,80 49,38 43,68 91,08 42,98 71,86 11,28 18, ,68 240,08 26,06 49,93 188,03 51,51 47,90 92,74 43,47 76,35 11,44 20, ,44 246,14 26,94 52,35 199,88 51,19 47,42 94,78 43,43 79,80 12,75 22, ,12 254,13 27,41 51,77 210,34 49,05 50,41 97,03 42,59 81,81 12,48 24, ,78 263,85 28,46 51,69 213,77 50,35 52,68 102,92 41,90 85,55 12,41 29, ,70 264,36 27,30 53,72 220,56 49,67 53,94 102,38 54,69 69,22 12,53 30,64 Is dla 2013 r. 2004r.=100% Udział wydatków w wydatkach ogółem ,9 2,6 5,1 20,8 4,7 5,1 9,6 5,2 6,5 1,2 2,9 Źródło: opracowanie własne na podstawie: budżety gospodarstw domowych w 2013 r., 2014, GUS, Warszawa, [data pobrania: ]. Obserwując i analizując wydatki na dobra i usługi ponoszone przez gospodarstwa domowe w Polsce można zaobserwować, że sukcesywnie wzrasta ich poziom. Niewątpliwie jednym z podstawowych uwarunkowań tego wzrostu jest podnoszenie się poziomu cen nabywanych dóbr i usług oraz wzrost 13 Badania własne przeprowadzone wśród 80-ciu gospodarstwach domowych w województwie kujawsko-pomorskim w 2014 r. pt. Uwarunkowania zmian poziomu i struktury konsumpcji usług w gospodarstwach domowych. 14 F. Bylok, Przemiany społecznego znaczenia konsumpcji we współczesnym społeczeństwie, Annales. Etyka w życiu gospodarczym, Vol. 9, nr 1, 2006, s. 212, pdf [dostęp r.]. Logistyka 995
6 uzyskiwanych dochodów. W 2013 roku 1 członek gospodarstwa domowego miesięcznie wydawał na konsumpcję średnio 1061,70 zł, o 53% więcej niż w 2004 roku. Najwięcej gospodarstwa domowe w Polsce przeznaczają na żywność (w 2013 r. 264,36 zł) oraz na użytkowanie mieszkania i nośniki energii (220,56 zł), najmniej na zaspokajanie potrzeb związanych z edukacją (12,53 zł) oraz na korzystanie z restauracji i hoteli (30,64 zł). W porównaniu do 2004 roku największy, bo 1,5 krotny wzrost nastąpił w zakresie wydatków ponoszonych na restauracje i hotele, oraz łączność (o 68%) i transport (o 62%), najmniejszy z kolei w zakresie wydatków na edukację, zaledwie o 19% (tab. 3). Na podstawie danych gromadzonych przez Eurostat w krajach Unii Europejskiej można zwrócić uwagę na pewne różnice w strukturze udziału wydatków na dobra, a przede wszystkim usługi w wydatkach ogółem. Najnowsze dane pokazują, że w gospodarstwach domowych w Unii Europejskiej największy udział w strukturze wydatków stanowią wydatki ponoszone na użytkowanie mieszkania i nośniki energii, aż 24,1%, przy czym jest najmniejszy na Malcie (11,9%), a największy w Danii (29,3%). W strukturze wydatków końcowych ponoszonych na konsumpcję, spośród analizowanych usług, największy udział stanowią wydatki na transport (13,0%), rekreację i kulturę (8,7%) oraz restauracje i hotele (8,5%), a najmniejszy: wydatki ponoszone na edukację (1,1%), komunikację (2,6%) oraz zdrowie (3,7%) (tab. 4). Kraje Unii Europejskiej pod względem struktury wydatków ponoszonych na dobra i usługi są istotnie zróżnicowane. Największe różnice pomiędzy krajami występują odnośnie konsumpcji napojów alkoholowych, tytoniu i narkotyków (V s =40,8%), a wśród usług w zakresie poziomu zaspokajania potrzeb związanych z edukacją (V s =59,5%) oraz wydatkami za korzystanie z restauracji i hoteli (V s =48,1%) (tab. 4). Tabela 4. Udział końcowych wydatków na dobra i usługi w wydatkach ogółem w gospodarstwach domowych w 2012 r. w % w krajach Unii Europejskiej (EU-27). EU (27 V Wyszczególnienie Poland Min Max s w countries) % Żywność i napoje bezalkoholowe 13 18,5 8,3 (Luxembourg) 27,5 (Romania) 29,6 Napoje alkoholowe, tytoń i narkotyki 3,6 6,3 2,8 (Italy) 9,6 (Czech Republic) 40,8 Odzież i obuwie 5,2 4,4 2,7 (Hungary) 7 (Italy) 23,3 Mieszkanie, woda, prąd, gaz i inne 24,1 23,1 11,9 (Malta) 29,3 (Denmark) 17,2 Meble, wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa 5,6 4,5 4,0 (Latvia) 7,3 (Bulgaria) 17,1 domowego Zdrowie 3,7 4,6 1,6 (United Kingtom) 6,4 (Greece) 30,7 Transport 13 10,2 7,7 (Slovakia) 19,1 (Luxembourg) 17,7 Komunikacja 2,6 2,7 1,7 (Luxembourg) 5,7 (Bulgaria) 30,1 Rekreacja i kultura 8,7 7,9 5,6 (Greece) 11,2 (Finland) 19,4 Edukacja 1,1 1,2 0,3 (Sweden) 3,6 (Ireland) 59,5 Restauracje i hotele 8,5 2,9 2,8 (Lithuania) 16,8 (Malta) 48,1 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Eurostatu /tgm/refreshtableaction.do;jsessionid=9ea7d07d30deb19be14e2ff74122b0088a1f e34mbxesaxa Sc40LbNiMbxeNbN0Ke0?tab=table&plugin=1&pcode=tsdpc520&language=en [data pobrania: ]. O ile przedstawione tendencje we wzroście wydatków na dobra i usługi wartościowo mogą budzić pewne wątpliwości, gdyż wzrost ten z jednej strony może być spowodowany wzrostem cen i zarazem kosztów ponoszonych za te usługi, a także wzrostem dochodów ludności, to przedstawianie tendencji we wzroście lub spadku udziału wydatków na dobra i usługi, może być bardziej miarodajną informacją w zakresie zmian zachodzących w konsumpcji. W latach w krajach UE wzrost udziału wydatków w wydatkach końcowych ogółem nastąpił w zakresie zaspokajania potrzeb związanych z użytkowaniem mieszkania (o 15%), ze zdrowiem (o 12%) oraz edukacją (o 10%). Z kolei relatywnie największy spadek udziału w wydatkach ogółem zaobserwowano w przypadku wydatków na odzież i obuwie (spadek o 13%), na meble, wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego (o 12%) oraz na rekreację i kulturę (o 9%) (tab. 5). 996 Logistyka
7 Tabela 5. Tendencje zmian udziału końcowych wydatków na dobra i usługi w wydatkach ogółem w gospodarstwach domowych w % w 2012 r. (2002=100%) w krajach Unii Europejskiej (EU-27). I s dla 2012 Wyszczególnienie r. (2002=100) Poland Min Max Żywność i napoje bezalkoholowe (Latvia) 106 (Portugal) Napoje alkoholowe, tytoń i narkotyki (Luxembourg) 134 (Cyprus) Odzież i obuwie (Czech Republik) 110 (Lithuania) Mieszkanie, woda, prąd, gaz i inne (Bulgaria) 150 (Greece) Meble, wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa (Ireland) 162 (Bulgaria) domowego Zdrowie (Netherlands) 250 (Romania) Transport (Cyprus) 162 (Latvia) Komunikacja (Finland) 193 (Greece) Rekreacja i kultura (Greece) 177 (Bulgaria) Edukacja (Estonia) 225 (Luxembourg) Restauracje i hotele (Slovakia) 124 (Estonia) Źródło: opracowanie własne na podstawie Eurostatu Action.do;jsessionid=9ea7d07d30deb19be14e2ff74122b0088a1f e34MbxeSaxaSc40LbNiMbxeNb N0Ke0?tab=table&plugin=1&pcode=tsdpc520&language=en [data pobrania: ]. W Polsce tendencje zmian zachodzących w strukturze ponoszonych wydatków kształtują się nieco inaczej niż w krajach Unii Europejskiej ogółem. Przykładowo, podczas gdy średnio w Unii Europejskiej udział wydatków na żywność utrzymuje się w ostatnim dziesięcioleciu na podobnym poziomie to w Polsce spadł o 15%. Odwrotnie z kolei jest w przypadku udziału wydatków na użytkowanie mieszkania i nośniki energii, gdyż w Polsce wartość ta utrzymuje się na podobnym poziomie, z kolei we Wspólnocie wzrósł o 15%. W Polsce w ostatnich latach największy wzrost udziału wydatków w wydatkach ogółem zaobserwowano w zakresie poziomu zaspokajania potrzeb związanych ze zdrowiem (o 18%) transportem (o 12%) oraz rekreacją i kulturą (o 8%), a największy spadek udziału wydatków w wydatkach ogółem miał miejsce w przypadku komunikacji (o 10%) i edukacji (o 8%) (tab. 5). Podsumowanie Zmienność roli usług w ostatnich latach jest konsekwencją przemian o charakterze demograficznym, społecznym, gospodarczym, technologicznym i politycznym, co związane jest z trendami rozwoju gospodarki światowej. Następuje rozwój usług związanych z wypoczynkiem, rozrywką i turystyką i transportem. Bodźcem tych zmian są aspiracje ludzi, którzy domagają się poszerzenia zakresu usług edukacyjnych i kulturalnych. Konsumenci zmieniają swoje zachowania na rynku dóbr i usług pod wpływem różnych uwarunkowań. Znaczenie roli usług, a szczególności poziomu wydatków ponoszonych na usługi wynika równocześnie z posiadanych dochodów, a także cech społeczno-demograficznych konsumentów usług. Obecny poziom i struktura konsumpcji usług w Polsce dzięki zmianom, które miały miejsce w ostatnim dziesięcioleciu, są coraz bardziej zbliżone do krajów o ugruntowanym usługowym modelu gospodarki. Jednak różnice pomiędzy Polską a krajami europejskimi o wysokim poziomie życia i rozwoju gospodarczym są nadal widoczne. Następuje rozwój usług związanych z wypoczynkiem, transportem, zdrowiem czy edukacją, jednak tendencje zachodzących zmian i ich poziom jest różny w różnych krajach europejskich, a głównym tego powodem są uwarunkowania dochodowe. Proces zmian na rynku usług rozpoczął się i jest nieodwracalny. Wzrost dochodów ludności oraz poziomu i jakości życia jest impulsem do ewolucji zachowań konsumenta i konsumpcji. Globalizacja, rozwój nowoczesnych technologii, możliwość korzystania z Internetu, zmiany w wypełnianiu czasu wolnego, rynek nasycony produktami i oferowanymi usługami są bodźcami, które wpływają na tworzenie Logistyka 997
8 modelu współczesnego konsumenta. Z jednej strony poprzez intensywną konsumpcję usług przyczyniamy się do wzrostu gospodarczego, co jest korzystne dla kraju, z drugiej strony nadmierna konsumpcja nie prowadzi do zrównoważonego rozwoju i zrównoważonego poziomu życia, czyli na tyle oszczędnego, aby przyszłe pokolenia mogły żyć na podobnym poziomie w przyszłości. Rola konsumenta w kształtowaniu gospodarek krajów i ochrony środowiska jest coraz większa i dlatego niezmiernie ważna jest edukacja racjonalności podejmowanych decyzji oraz podniesienia świadomości ekologicznej ludności w zakresie zrównoważonego korzystania z usług. Streszczenie Celem artykułu było ukazanie uwarunkowań oraz kierunków przemian i trendów zachodzących w ostatnim dziesięcioleciu w zakresie poziomu i struktury konsumpcji usług w Polsce i w krajach Unii Europejskiej. W artykule dokonano analizy cech gospodarstw domowych, które ponoszą na najwyższym i najniższym poziomie wydatki na dobra i usługi, uwarunkowań zmian korzystania z usług oraz poziomu i struktury wydatków. Stwierdzono, że zmienność roli usług w ostatnich latach jest konsekwencją przemian o charakterze demograficznym, społecznym i gospodarczym. Następuje rozwój usług związanych z wypoczynkiem, transportem, zdrowiem czy edukacją, jednak tendencje zachodzących zmian i ich poziom jest różny w różnych krajach europejskich. Modern consumption of services - determinants, trends and changes Abstract The purpose of the article was to show the conditions and directions of changes and trends in the last decade in terms of the level and structure of consumption of services in Poland and in the European Union. This article analyzes the characteristics of households with the highest and lowest spending on goods and services, conditions change the use of services and the level and structure of expenditure. It was found that the variability of the role of services in recent years is a consequence of demographic, social and economic changes. Followed by the development of services related to leisure, transport, health and education, but the trends of change and their level is different in various European countries. Literatura [1]. Bombol M., Dąbrowska A., Czas wolny. Konsument, rynek, marketing, K.E.Liber, Warszawa, [2]. Budżety gospodarstw domowych w 2013 r., 2014, GUS, Warszawa (i lata poprzednie). [3]. Bylok F., Przemiany społecznego znaczenia konsumpcji we współczesnym społeczeństwie, Annales. Etyka w życiu gospodarczym, Vol. 9, nr 1, 2006, s. 212, pdf [dostęp r.]. [4]. Dąbrowska A.: Konsument na rynku usług w Polsce, IBRKiK, Warszawa, [5]. 2b0088a1f e34MbxeSaxaSc40LbNiMbxeNbN0Ke0?tab=table&plugin=1&pcode=tsdpc520&l anguage=en [data pobrania: ]. [6]. Janoś-Kresło M., Mróz B., Konsument i konsumpcja we współczesnej gospodarce, SGH w Warszawie, Warszawa, [7]. Kieżel E. (red.), Konsument i jego zachowania na rynku europejskim, PWE, Warszawa, [8]. Kusińska A., Zachowania polskich konsumentów na rynku w latach dziewięćdziesiątych, w: Rynek i konsumpcja w transformowanej gospodarce, red. F. Misiąg, IRWiK, Warszawa [9]. Mazurek-Łopacińska K., Polscy konsumenci w drodze do Unii Europejskiej, w: Zachowania podmiotów rynkowych w Polsce a proces integracji europejskiej, red, Z. Kędzior, K. Karcz, Akademia Ekonomiczna, Katowice [10]. Olejniczuk-Merta A.: Konsumpcja w innowacyjnej gospodarce, Konsumpcja i rozwój nr 1/2011. [11]. Pięć megatrendów, które w najbliższej przyszłości zmienią zachowania nabywców, [dostęp r.]. [12]. Zrównoważona produkcja i konsumpcja pdf, srodowiskoeuropy-2014-czwarty-rapor-oceny/download&rct=j&frm=1&q=&esrc=s&sa=u&ei 998 Logistyka
9 =M8htVMqOJ4fZPZrwgOAN&ved=0CCAQFjAC&usg=AFQjCNE5d8Sl6RT_LQJAB7wHG- WvtKpG6A [dostęp r.] Logistyka 999
Pomiar dobrobytu gospodarczego
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Pomiar dobrobytu gospodarczego Uniwersytet w Białymstoku 07 listopada 2013 r. dr Anna Gardocka-Jałowiec EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowoCzy małe może być efektywne i dochodowe, a duże piękne i przyjazne środowisku. Andrzej Kowalski
Czy małe może być efektywne i dochodowe, a duże piękne i przyjazne środowisku Andrzej Kowalski Wszelkie oceny sprawności wytwórczości rolniczej, oparte zarówno na analizach teoretycznych czy modelowych,
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty. Mierniki dobrobytu gospodarczego. Jak mierzyć dobrobyt?
Akademia Młodego Ekonomisty Mierniki dobrobytu gospodarczego. Jak mierzyć dobrobyt? dr Anna Gardocka-Jałowiec Uniwersytet w Białymstoku 7 marzec 2013 r. Dobrobyt, w potocznym rozumieniu, utożsamiać można
Bardziej szczegółowo2.2 Gospodarka mieszkaniowa Struktura wykształcenia... 19
Spis treści Spis tabel... 5 Spis rysunków... 7 1.Wstęp... 10 2. Struktura społeczna ekonomiczna w Polsce... 11 2.1 Liczebność i udziały grup społeczno ekonomicznych... 11 2.2 Gospodarka mieszkaniowa...
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 16 ZMIANY STRUKTUR WYDATKÓW GOSPODARSTW DOMOWYCH W POLSCE
Katarzyna Włodarczyk Śpiewak ROZDZIAŁ 16 ZMIANY STRUKTUR WYDATKÓW GOSPODARSTW DOMOWYCH W POLSCE Wprowadzenie Polska gospodarka od kilkunastu lat poddawana jest ciągłym przeobrażeniom. Ma to ścisły związek
Bardziej szczegółowoANALIZA DOCHODÓW I WYDATKÓW GOSPODARSTW DOMOWYCH OSÓB PRACUJĄCYCH NA WŁASNY RACHUNEK W POLSCE W LATACH 2002-2007
ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU EKONOMII I ZARZĄDZANIA Agnieszka STARCZEWSKA ANALIZA DOCHODÓW I WYDATKÓW GOSPODARSTW DOMOWYCH OSÓB PRACUJĄCYCH NA WŁASNY RACHUNEK W POLSCE W LATACH 2002-2007 Zarys treści: Autorka
Bardziej szczegółowoWybrane problemy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce kontekst regionalny
INSTYTUT EKONOMIKI ROLNICTWA I GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ-PIB Wybrane problemy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce kontekst regionalny Barbara Chmielewska Dochody i wydatki ludności wiejskiej oraz rynek pracy
Bardziej szczegółowoRóżnice w wydatkach na zagospodarowywanie czasu wolnego między młodymi i starszymi. Marlena Piekut
Różnice w wydatkach na zagospodarowywanie czasu wolnego między młodymi i starszymi Marlena Piekut Cel Przedstawienie oraz ocena różnic w wydatkach na rekreację i kulturę oraz gastronomię i zakwaterowanie
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 15 PRZEMIANY STRUKTURY KONSUMPCJI GOSPODARSTW DOMOWYCH W POLSCE ANALIZA EKONOMETRYCZNA
Krystyna Hanusik Urszula Łangowska-Szczęśniak ROZDZIAŁ 15 PRZEMIANY STRUKTURY KONSUMPCJI GOSPODARSTW DOMOWYCH W POLSCE ANALIZA EKONOMETRYCZNA Wprowadzenie W Polsce po 1989 r. miały miejsce dynamiczne i
Bardziej szczegółowoJak Polacy zarabiali i wydawali pieniądze ze swoich budżetów domowych w 2018 r.? [RAPORT]
Jak Polacy zarabiali i wydawali pieniądze ze swoich budżetów domowych w 2018 r.? [RAPORT] data aktualizacji: 2019.06.03 Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego w roku 2018 nastąpiła poprawa
Bardziej szczegółowoPolskie rodziny mają do wydania coraz więcej pieniędzy - obszerna analiza
Polskie rodziny mają do wydania coraz więcej pieniędzy - obszerna analiza data aktualizacji: 2017.06.02 W 2016 r. wystąpiła wyraźna poprawa sytuacji materialnej wszystkich grup społecznoekonomicznych gospodarstw
Bardziej szczegółowoURZĄD STATYSTYCZNY W OPOLU WYDZIAŁ BADAŃ ANKIETOWYCH
URZĄD STATYSTYCZNY W OPOLU WYDZIAŁ BADAŃ ANKIETOWYCH 1 Badanie budżetów gospodarstw domowych spełnia ważną rolę w analizach poziomu życia ludności. Jest podstawowym źródłem informacji o dochodach, wydatkach,
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w lutym 2012 r.
Warszawa, 2012.03.13 Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w lutym 2012 r. Główny Urząd Statystyczny, podobnie jak w latach ubiegłych, w lutym br. dokonał aktualizacji systemu wag stosowanego w
Bardziej szczegółowoLuka płci w emeryturach w przyszłości
Luka płci w emeryturach w przyszłości Agnieszka Chłoń-Domińczak Konferencja Polityka rodzinna a systemy emerytalne Warszawa, 11 grudnia 2017 r. Luka płci w emeryturach: zmiany w czasie Obecne różnice w
Bardziej szczegółowoSytuacja gospodarstw domowych w 2016 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych
180 % 165 % 150 % 135 % 120 % 105 % 90% 75% 60% GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Notatka informacyjna Warszawa, 02.06.2017 r. Sytuacja gospodarstw domowych w 2016 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw
Bardziej szczegółowoRegionalne zróżnicowanie konsumpcji i dochodów gospodarstw domowych w Polsce REGIONAL DIVERSITY OF CONSUMPTION AND INCOMES OF HOUSEHOLDS IN POLAND
Regionalne Stowarzyszenie zróżnicowanie Ekonomistów konsumpcji i dochodów Rolnictwa gospodarstw i Agrobiznesu domowych w Polsce Roczniki Naukowe tom XV zeszyt 2 361 Monika Utzig Szkoła Główna Gospodarstwa
Bardziej szczegółowoMinimum egzystencji w układzie przestrzennym w 2016 r. omówienie danych
INSTYTUT PRACY I SPRAW SOCJALNYCH INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES Warszawa, 2 czerwca 2017 r. Minimum egzystencji w układzie przestrzennym w 2016 r. omówienie danych Do szacunków minimum egzystencji
Bardziej szczegółowoGłówny Urząd Statystyczny
Główny Urząd Statystyczny Urząd Statystyczny w Krakowie Opracowanie sygnalne Ośrodek Statystyki Kultury Kraków, wrzesień 2011 r. Wydatki na kulturę w 2010 r. Niniejsza informacja prezentuje wydatki poniesione
Bardziej szczegółowoMinimum egzystencji w układzie przestrzennym. Komentarz do danych za 2014 r.
INSTYTUT PRACY I SPRAW SOCJALNYCH INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES INSTYTUT PRACY I SPRAW SOCJALNYCH Warszawa, 4 października 2015 r. INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES Minimum egzystencji w
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 26.5.215 r. Wstęp Notatka informacyjna Sytuacja gospodarstw domowych w 214 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych W 214 r. sytuacja materialna gospodarstw
Bardziej szczegółowoDlaczego jedne kraje są biedne a inne bogate?
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Dlaczego jedne kraje są biedne a inne bogate? Od czego zależy rozwój i dobrobyt? Uniwersytet w Białymstoku 17 maja 2012 r. dr Anna Gardocka-Jałowiec EKONOMICZNY UNIWERSYTET
Bardziej szczegółowoWYDATKI KONSUMPCYJNE GOSPODARSTW DOMOWYCH Z DZIEĆMI NA UTRZYMANIU
WYDATKI KONSUMPCYJNE GOSPODARSTW DOMOWYCH Z DZIEĆMI NA UTRZYMANIU Miesięcznik Polityka Społeczna 7/2005. Powielanie, przedrukowywanie oraz rozpowszechnianie bez wiedzy i zgody Redakcji PS zabronione. Marlena
Bardziej szczegółowoWydatki na ochronę zdrowia
Wydatki na ochronę zdrowia doc. dr Zofia Skrzypczak Podyplomowe Studia Menadżerskie Zarządzanie w podmiotach leczniczych w dobie przekształceń własnościowych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w listopadzie 2011 r.
Warszawa, 2011.12.13 Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w listopadzie 2011 r. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w listopadzie 2011 r., w stosunku do poprzedniego miesiąca, wzrosły o 0,7%. W
Bardziej szczegółowoAnaliza wydatków na towary i usługi konsumpcyjne gospodarstw domowych w Polsce w latach 2000-2009
Małgorzata Grzywińska-Rąpca * Analiza wydatków na towary i usługi konsumpcyjne gospodarstw domowych w Polsce w latach 2000-2009 Wstęp Gospodarstwa domowe jako jednostki różnią się od pozostałych podmiotów
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Warszawa, 26.05.2014 r. Informacja sygnalna WYNIKI BADAŃ GUS Sytuacja gospodarstw domowych w 2013 r. w świetle wyników badania budżetów
Bardziej szczegółowoURZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE
URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE 31-223 Kraków, ul. Kazimierza Wyki 3 e-mail:sekretariatuskrk@stat.gov.pl tel. 12 415 60 11 Internet: http://krakow.stat.gov.pl Informacja sygnalna Nr 12 Data opracowania -
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Katowicach
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Urząd Statystyczny w Katowicach Notatka informacyjna PRODUKT KRAJOWY BRUTTO RACHUNKI REGIONALNE W 2008 R. 1 PRODUKT KRAJOWY BRUTTO W 2008 roku wartość wytworzonego produktu krajowego
Bardziej szczegółowoPoziom dochodów a konsumpcja polskich gospodarstw domowych w latach w świetle badań statystycznych
WSB University in Wroclaw Research Journal ISSN 1643-7772 I eissn 2392-1153 Vol. 16 I No. 2 Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu ISSN 1643-7772 I eissn 2392-1153 R. 16 I Nr 2 Poziom dochodów
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 8 SYTUACJA GOSPODARSTW DOMOWYCH W POLSCE W OKRESIE TRANSFORMACJI
Krystyna Hanusik Urszula Łangowska-Szczęśniak ROZDZIAŁ 8 SYTUACJA GOSPODARSTW DOMOWYCH W POLSCE W OKRESIE TRANSFORMACJI 1. Wprowadzenie Transformacja systemu społeczno-ekonomicznego w Polsce spowodowała
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 15.04.2015 Opracowanie sygnalne Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w marcu 2015 r., w stosunku do poprzedniego miesiąca,
Bardziej szczegółowoURZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, 02-134 Warszawa BUDŻETY GOSPODARSTW DOMOWYCH W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2014 R.
URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, 02-134 Warszawa Informacja sygnalna Data opracowania 28.09.2015 r. Kontakt: e-mail:sekretariatuswaw@stat.gov.pl tel. 22 464 23 15, 22 464 23 12 faks 22
Bardziej szczegółowoMinimum egzystencji w układzie przestrzennym.
INSTYTUT PRACY I SPRAW SOCJALNYCH INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES Minimum egzystencji w układzie przestrzennym. Komentarz do danych za 2015 r. Warszawa, 25 lipca 2016 r. Wprowadzenie Do oszacowania
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Warunków Życia. Sytuacja gospodarstw domowych w 2009 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych
Materiał na konferencję prasową w dniu 26 maja 2010 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Warunków Życia Informacja sygnalna WYNIKI BADAŃ GUS Sytuacja gospodarstw domowych w 2009 r. w świetle wyników
Bardziej szczegółowoAnaliza wydatków polskich gospodarstw domowych na łączność
Małgorzata Grzywińska-Rąpca Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Analiza wydatków polskich gospodarstw domowych na łączność 1. Wstęp Większość podmiotów występujących na
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 13.08.2015 Opracowanie sygnalne Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w lipcu 2015 r. w stosunku do poprzedniego miesiąca
Bardziej szczegółowocen towarów i usług konsumpcyjnych
Warszawa, 2014.03.14 Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych Główny Urząd Statystyczny, podobnie jak w latach ubiegłych, w lutym br. dokonał aktualizacji systemu wag stosowanego w obliczeniach wskaźnika
Bardziej szczegółowoCharakterystyka przedsiębiorstw transportu samochodowego w Polsce w latach
Logistyka - nauka Krystyna Bentkowska-Senator, Zdzisław Kordel Instytut Transportu Samochodowego w Warszawie Charakterystyka przedsiębiorstw transportu samochodowego w Polsce w latach 2007-2010 Pozytywnym
Bardziej szczegółowoZMIANY W PRZESTRZENNYM ZRÓŻNICOWANIU ŹRÓDEŁ UTRZYMANIA GOSPODARSTW DOMOWYCH W POLSCE W LATACH
Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach ISSN 2083-8611 Nr 214 2015 Uniwersytet Szczeciński Instytut Zarządzania i Marketingu patrycjazwiech@tlen.pl ZMIANY W PRZESTRZENNYM
Bardziej szczegółowoPowiat pruszkowski Trendy konsumenckie w okresie I.2013
Nastroje konsumenckie w powiatach województwa mazowieckiego Trendy konsumenckie w okresie I.213 Metodologia Niniejsze opracowanie powstało na podstawie analizy źródeł danych zastanych (głównie danych statystycznych
Bardziej szczegółowoKonkurencyjność polskiego eksportu rolno-spożywczego
Konkurencyjność polskiego eksportu rolno-spożywczego mgr Mirosława Tereszczuk 15 marca 2018 r. 1 Konkurencyjność eksportu rolno-spożywczego Przyjęta w badaniach IERiGŻ-PIB definicja konkurencyjności polskich
Bardziej szczegółowoAgroturystyka w Polsce na tle pozostałych krajów Unii Europejskiej
dr Lucyna Przezbórska-Skobiej Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Katedra Ekonomii i Polityki Gospodarczej w Agrobiznesie Agroturystyka w Polsce na tle pozostałych krajów Unii Europejskiej Międzynarodowa
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo emerytalne kobiet w Europie. dr Agnieszka Chłoń-Domińczak Instytut Statystyki i Demografii SGH Instytut Badań Edukacyjnych
Bezpieczeństwo emerytalne kobiet w Europie dr Agnieszka Chłoń-Domińczak Instytut Statystyki i Demografii SGH Instytut Badań Edukacyjnych 1. Przesłanki badania 2. Cele badawcze 3. Uwarunkowania rynku pracy
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2013 r.
Warszawa, 2014.01.15 Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2013 r. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2013 r., w stosunku do poprzedniego miesiąca, wzrosły o 0,1%. W poszczególnych
Bardziej szczegółowoZrównoważona ochrona zdrowia wyzwania dla systemów ochrony zdrowia w obliczu starzejącego się społeczeństwa
Zrównoważona ochrona zdrowia wyzwania dla systemów ochrony zdrowia w obliczu starzejącego się społeczeństwa Jarosław Pinkas Zrównoważony realistyczny rozmyślny stabilny odpowiedzialny do utrzymania!!!
Bardziej szczegółowoMigracje szansą województwa pomorskiego
Projekt jest realizowany w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki VIII Priorytet Regionalne Kadry Gospodarki Programu, Działanie 8.3 współfinansowany przez Europejski Fundusz Społeczny. 1 Jak utrzymać
Bardziej szczegółowoELASTYCZNOŚĆ POPYT SZTYWNY DOCHODOWA ELASTYCZNOŚC POPYTU POPYT DOSKONALE ELASTYCZNY. e p P
Cena LASTYCZNOŚĆ Informuje o wielkości zmiany jednej wielkości w reakcji na zmianę innej wielkości Współczynnik elastyczności cenowej popytu informuje o sile reakcji konsumenta na zmieniającą się cenę
Bardziej szczegółowoProjekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Strona1 Monika Borowiec Scenariusz zajęć edukacyjnych nr 2.10 Temat zajęć: Sprawdzian z działu 2 1. Cele lekcji: Uczeń: sprawdza stopień opanowania wiedzy i umiejętności z działu 2, zna podstawowe pojęcia
Bardziej szczegółowoURZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE
URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE 31-223 Kraków, ul. Kazimierza Wyki 3 e-mail:sekretariatuskrk@stat.gov.pl tel. 12 415 60 11 Internet: http://www.stat.gov.pl/krak Informacja sygnalna - Nr 12 Data opracowania
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 15.06.2015 Opracowanie sygnalne Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w maju 2015 r., utrzymały się przeciętnie na poziomie
Bardziej szczegółowoZachodniopomorskie rolnictwo w latach
Arkadiusz Malkowski Wydział Ekonomiczny Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Zachodniopomorskie rolnictwo w latach 2007-2017 16.10.2017 ROLNICTWO W WOJEWÓDZTWIE ZACHODNIOPOMORSKIM
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 15.09.2015 Opracowanie sygnalne Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w sierpniu 2015 r. w stosunku do poprzedniego miesiąca
Bardziej szczegółowo* * * BUD ETY GOSPODARSTW DOMOWYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W 2010 R.
Bydgoszcz, paÿdziernik 2011 r. URZ D STATYSTYCZNY W BYDGOSZCZY BUD ETY GOSPODARSTW DOMOWYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W 2010 R. www.stat.gov.pl/bydgosz OPRACOWANIA SYGNALNE Badanie budżetów gospodarstw
Bardziej szczegółowoZmiany sytuacji dochodowej a wydatki na usługi w polskich gospodarstwach domowych
ZMIANY SYTUACJI DOCHODOWEJ A WYDATKI NA USŁUGI... 101 MAŁGORZATA RADZIUKIEWICZ IBRKK Warszawa Zmiany sytuacji dochodowej a wydatki na usługi w polskich gospodarstwach domowych Wprowadzenie Gospodarstwa
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWE POJĘCIA Dochód rozporządzalny Dochód do dyspozycji Wydatki Wydatki na towary i usługi konsumpcyjne Pozostałe wydatki Spożycie
Badanie budżetów gospodarstw domowych pełni ważną rolę w analizach poziomu życia ludności (również na poziomie województwa); jest jedynym źródłem informacji o dochodach, wydatkach, spożyciu ilościowym
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w maju 2014 r.
Warszawa, 2014.06.13 Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w maju 2014 r. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w maju 2014 r., w stosunku do poprzedniego miesiąca, obniżyły się o 0,1%. W poszczególnych
Bardziej szczegółowoMinimum egzystencji w układzie przestrzennym w 2018 r. Komentarz do danych
INSTYTUT PRACY I SPRAW SOCJALNYCH INSTITUTE OF LABOUR AND SOCIAL STUDIES Warszawa, 4 czerwca 2019 r. Minimum egzystencji w układzie przestrzennym w 2018 r. Komentarz do danych Przedstawiamy przestrzenne
Bardziej szczegółowoOsiągniecia i wyzwania w Polsce w zakresie przedwczesnego kończenia nauki
Osiągniecia i wyzwania w Polsce w zakresie przedwczesnego kończenia nauki Konferencja prezentująca wyniki projektu Przedwczesne kończenie nauki - monitoring i przeciwdziałanie Warszawa, 2 czerwca 2016
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2008 r.
Warszawa, 2009.01.14 Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2008 r. Wyszczególnienie XII 2008 I-XII 2008 XII 2007= XI 2008= I-XII 2007= O G Ó Ł E M 103,3 99,9 104,2 Żywność, napoje bezalkoholowe
Bardziej szczegółowoEmerytury nowosystemowe wypłacone w grudniu 2018 r. w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury (tj. niższej niż 1029,80 zł)
Emerytury nowosystemowe wypłacone w grudniu 18 r. w wysokości niższej niż wysokość najniższej emerytury (tj. niższej niż 9,8 zł) DEPARTAMENT STATYSTYKI I PROGNOZ AKTUARIALNYCH Warszawa 19 1 Zgodnie z art.
Bardziej szczegółowoUbóstwo ekonomiczne w Polsce w 2014 r. (na podstawie badania budżetów gospodarstw domowych)
015 GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Opracowanie sygnalne Warszawa, 9.06.2015 r. Ubóstwo ekonomiczne w Polsce w 2014 r. (na podstawie badania budżetów gospodarstw domowych) Jaki był zasięg ubóstwa ekonomicznego
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 15.10.2015 Opracowanie sygnalne Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych Ceny towarów i usług konsumpcyjnych we wrześniu 2015 r. w stosunku do poprzedniego miesiąca
Bardziej szczegółowoII. BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE
II. BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE 1. Mieszkania oddane do eksploatacji w 2007 r. 1 Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w Polsce w 2007 r. oddano do użytku 133,8 tys. mieszkań, tj. o około 16% więcej
Bardziej szczegółowoWydatki na kulturę w 2011 r.
Kraków 25.09.2012 r. Wydatki na kulturę w 2011 r. Informacja przedstawia wydatki budżetu państwa i budżetów jednostek samorządów terytorialnych na finansowanie kultury i ochrony dziedzictwa narodowego
Bardziej szczegółowoAKCESJA DO UE A WYDATKI W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ
Marlena PIEKUT AKCESJA DO UE A WYDATKI W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ 1. Wstęp Wzrost konsumpcji oraz wyraźna poprawa poziomu życia społeczeństw krajów wysoko i średnio rozwiniętych
Bardziej szczegółowoSYTUACJA DOCHODOWA ROLNICTWA W KRAJACH EUROPY ŚRODKOWEJ I WCHODNIEJ THE INCOME SITUATION IN AGRICULTURE IN THE CEE COUNTRIES
Walenty Poczta 1 Anna Fabisiak 2 Katedra Ekonomiki Gospodarki Żywnościowej Akademia Rolnicza w Poznaniu SYTUACJA DOCHODOWA ROLNICTWA W KRAJACH EUROPY ŚRODKOWEJ I WCHODNIEJ THE INCOME SITUATION IN AGRICULTURE
Bardziej szczegółowoSystem opieki zdrowotnej na tle innych krajów
System opieki zdrowotnej na tle innych krajów Dr Szczepan Cofta, Dr Rafał Staszewski Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego im. K. Marcinkowskiego
Bardziej szczegółowoWydatki mieszkaniowe gospodarstw domowych i ubóstwo energetyczne Skala zjawiska i grupy wrażliwe
Wydatki mieszkaniowe gospodarstw domowych i ubóstwo energetyczne Skala zjawiska i grupy wrażliwe dr Piotr Kurowski Instytut Pracy i Spraw Socjalnych Warszawa 23-VI-2014 Plan 1. Ubóstwo w Polsce: trendy
Bardziej szczegółowoURZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, Warszawa BUDŻETY GOSPODARSTW DOMOWYCH W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2013 R.
URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, 02-134 Warszawa Informacja sygnalna Data opracowania 30.09.2014 r. Kontakt: e-mail:sekretariatuswaw@stat.gov.pl tel. 22 464 23 15, 22 464 23 12 faks 22
Bardziej szczegółowoUsługi społeczne a zrównoważony rozwój regionów
Monografie i Opracowania 554 Mirosława Janoś-Kresło Usługi społeczne a zrównoważony rozwój regionów B 362930 Warszawa 2008 Szkoła Główna Handlowa w Warszawie i J O vs ;v o 4RSZ SPIS TREŚCI Wstęp 7 Rozdział
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w marcu 2012 r.
Warszawa, 2012.04.13 Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w marcu 2012 r. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w marcu 2012 r., w stosunku do poprzedniego miesiąca, wzrosły o 0,5%. W poszczególnych
Bardziej szczegółowoPlan prezentacji WPR polityką ciągłych zmian
WPR polityką zmian Plan prezentacji WPR polityką ciągłych zmian Europejski Model Rolnictwa Rola rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce i na świecie Zmiany skutkiem WPR: zmiany zachodzące w rolnictwie
Bardziej szczegółowoDrożyzna przed świętami. Rekordowy wzrost cen żywności w sklepach
Drożyzna przed świętami. Rekordowy wzrost cen żywności w sklepach data aktualizacji: 2017.12.11 Według danych Głównego Urzędu Statystycznego wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w listopadzie br.
Bardziej szczegółowoSYTUACJA NA RYNKU PRACY W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO- POMORSKIM
SYTUACJA NA RYNKU PRACY W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO- POMORSKIM (wybrane zagadnienia) Toruń,15 grudnia 2010 r. TŁO SYTUACJI W REGIONIE EUROPA KRAJ REGION PROGRAMY RYNKU PRACY STRUKTURA POPYTU TENDENCJE ZMIAN
Bardziej szczegółowoWspółczesność i przyszłość demograficzna a usługi opiekuńcze: przypadek Polski Dr Paweł Kaczmarczyk Fundacja Ośrodek Badań nad Migracjami
Współczesność i przyszłość demograficzna a usługi opiekuńcze: przypadek Polski Dr Paweł Kaczmarczyk Fundacja Ośrodek Badań nad Migracjami Konferencja Rynek usług opiekuńczych w Polsce i w Europie szanse
Bardziej szczegółowoW kierunku konwergencji gospodarstwa domowe
W kierunku konwergencji gospodarstwa domowe z Unii Europejskiej Marlena Piekut Kolegium Nauk Ekonomicznych i Społecznych, Politechnika Warszawska Cel Porównanie wydatków ponoszonych na dobra podstawowe
Bardziej szczegółowoMIESIĘCZNE WYDATKI MŁODYCH GOSPODARSTW DOMOWYCH Z WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO NA PŁASZCZYŹNIE PORÓWNAWCZEJ
Katarzyna Włodarczyk Śpiewak Katedra Mikroekonomii Uniwersytet Szczeciński MIESIĘCZNE WYDATKI MŁODYCH GOSPODARSTW DOMOWYCH Z WOJEWÓDZTWA ZACHODNIOPOMORSKIEGO NA PŁASZCZYŹNIE PORÓWNAWCZEJ Przemiany gospodarcze
Bardziej szczegółowoInnowacje w firmach czy to się opłaca?
www.pwc.pl Innowacje w firmach czy to się opłaca? Prezentacja wyników raportu Najlepsze praktyki działalności innowacyjnej firm w Polsce Śniadanie prasowe 9 kwietnia 2013 r. Sweden Denmark Finland Norway
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 15.01.2016 Opracowanie sygnalne Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2015 r., w stosunku do poprzedniego miesiąca,
Bardziej szczegółowoWykształcenie jako determinanta poziomu i struktury wydatków gospodarstw domowych
Zeszyty Naukowe nr 817 Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 2010 Katedra Statystyki Wykształcenie jako determinanta poziomu i struktury wydatków gospodarstw domowych 1. Wstęp Złożona struktura gospodarstw
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2014 r.
Warszawa, 2015.01.15 Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2014 r. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2014 r., w stosunku do poprzedniego miesiąca, obniżyły się o 0,3%. Największy
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Warszawa, 13.11.2015 Opracowanie sygnalne Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w październiku 2015 r., w stosunku do poprzedniego miesiąca,
Bardziej szczegółowoILOŚCIOWE I JAKOŚCIOWE ZMIANY W STANIE PARKU CIĄGNIKOWEGO
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 3/2008 Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Wstęp ILOŚCIOWE I JAKOŚCIOWE ZMIANY W STANIE
Bardziej szczegółowo4. Analiza porównawcza potencjału Ciechanowa
4. Analiza porównawcza potencjału Ciechanowa Analiza potencjału rozwojowego powinna się odnosić między innymi do porównywalnych danych z miast o zbliżonych parametrach. Dlatego też do tej części opracowania
Bardziej szczegółowoHANDEL I GASRONOMIA W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W 2007 ROKU
HANDEL I GASRONOMIA W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W 2007 ROKU W województwie świętokrzyskim handel w dalszym ciągu pozostaje tą działalnością gospodarczą, w którą najczęściej angażują się mieszkańcy. W
Bardziej szczegółowoNowe trendy demograficzne a zmiany w konsumpcji w Polsce
Kamila Migdał-Najman Mirosław Szreder Wydział Zarządzania, Uniwersytet Gdański Nowe trendy demograficzne a zmiany w konsumpcji w Polsce Większość obecnych dyskusji na temat konsekwencji zmniejszającej
Bardziej szczegółowoNa co Polacy wydają pieniądze?
047/04 Na co Polacy wydają pieniądze? Warszawa, czerwiec 2004 r. Przeciętne miesięczne wydatki gospodarstwa domowego w Polsce wynoszą 1694 zł, a w przeliczeniu na osobę 568 zł. Najwięcej w gospodarstwach
Bardziej szczegółowoV. Społeczne aspekty mieszkalnictwa
V Społeczne aspekty mieszkalnictwa 1 Wydatki gospodarstw domowych związane z użytkowaniem mieszkania Szacuje się, że wydatki gospodarstw domowych w 2007 r w przeliczeniu na 1 osobę w stosunku do 2006 r
Bardziej szczegółowoWARUNKI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW POZNANIA URZĄD MIASTA POZNANIA WYDZIAŁ ROZWOJU MIASTA
WARUNKI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW POZNANIA URZĄD MIASTA POZNANIA WYDZIAŁ ROZWOJU MIASTA Warunki życia mieszkańców Poznania URZĄD MIASTA POZNANIA WYDZIAŁ ROZWOJU MIASTA Oddział Statystyki, Analiz i Sprawzodawczości
Bardziej szczegółowoW lipcu ceny żywności w sklepach spadły o 1 proc. - raport GUS
W lipcu ceny żywności w sklepach spadły o 1 proc. - raport GUS data aktualizacji: 2016.08.12 Według danych GUS ceny towarów i usług konsumpcyjnych w lipcu 2016 r., w stosunku do poprzedniego miesiąca,
Bardziej szczegółowoW spisie ludności 2002 ustalano główne i dodatkowe źródło utrzymania dla poszczególnych osób oraz
Źródło: www.stat.gov.pl (GUS) Rozdział V. CHARAKTERYSTYKA EKONOMICZNA LUDNOŚ CI 16. Źródła utrzymania W spisie ludności 2002 ustalano główne i dodatkowe źródło utrzymania dla poszczególnych osób oraz odrębnie
Bardziej szczegółowoPrzedsięwzięcia w fazie Start-UP oraz nakłady na badania i rozwój (R&D) sytuacja w Polsce oraz na świecie.
Przedsięwzięcia w fazie Start-UP oraz nakłady na badania i rozwój (R&D) sytuacja w Polsce oraz na świecie. 1. Zaangażowanie funduszy Venture capital w projekty gospodarcze znajdujące się w początkowej
Bardziej szczegółowoWspółczesne problemy zdrowotne ludności Polski. Determinanty zdrowia. Diagnozowanie sytuacji zdrowotnej. Paweł Goryński Zakład Epidemiologii
Szkoła Zdrowia Publicznego Współczesne problemy zdrowotne ludności Polski. Determinanty zdrowia. Diagnozowanie sytuacji zdrowotnej. Paweł Goryński Zakład Epidemiologii Kurs Zdrowie Publiczne cz I. 2014
Bardziej szczegółowoBUDŻETY GOSPODARSTW DOMOWYCH W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2004 ROKU
URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE Informacja sygnalna Data opracowania - październik 2005 r. Kontakt: e-mail:sekretariatuskrk@stat.gov.pl tel. (0-12) 415-38-84 Internet: http://www.stat.gov.pl/urzedy/krak
Bardziej szczegółowoWskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2012 r.
Warszawa, 2013.01.15 Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2012 r. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w grudniu 2012 r., w stosunku do poprzedniego miesiąca, wzrosły o 0,1%. W poszczególnych
Bardziej szczegółowoWybrane zróżnicowania społeczno-gospodarcze i przestrzenne a inteligentny rozwój obszarów wiejskich
Temat II: Polaryzacja społeczna a stabilność ekonomiczna w procesach rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich Zadanie 4203: Przemiany gospodarki wiejskiej a programowanie polityki wobec wsi i rolnictwa Wybrane
Bardziej szczegółowoP O L S K A maja 2014 r.
P O L S K A 1989 2014 30 maja 2014 r. Podział administracyjny Polski Z dniem 1 stycznia 1999 r. weszła w życie reforma administracyjna, w wyniku której obowiązuje trójstopniowy podział kraju na województwa,
Bardziej szczegółowoAnaliza zmian w liczbie zbadanych budżetów gospodarstw domowych w latach Wstęp
Studia Prawno-ekonomiczne, t. LXXXIX, 2013 PL ISSN 0081-6841 s. 225 244 Anita Fajczak-Kowalska* Jan Więcek** Analiza zmian w liczbie zbadanych budżetów gospodarstw domowych w latach 1993 2011 Słowa kluczowe:
Bardziej szczegółowoAnaliza wydatków konsumpcyjnych rolniczych gospodarstw domowych
Małgorzata Grzywińska-Rąpca Uniwersytet Warmińsko Mazurski Analiza wydatków konsumpcyjnych rolniczych gospodarstw domowych Streszczenie: Gospodarstwa domowe rolników są grupą konsumentów o szczególnym
Bardziej szczegółowoPowierzchnia województw w 2012 roku w km²
- 10 %? powierzchnia w km2 lokata DOLNOŚLĄSKIE 19947 7 KUJAWSKO-POMORSKIE 17972 10 LUBELSKIE 25122 3 LUBUSKIE 13988 13 ŁÓDZKIE 18219 9 MAŁOPOLSKIE 15183 12 MAZOWIECKIE 35558 1 OPOLSKIE 9412 16 PODKARPACKIE
Bardziej szczegółowo