Faunistycznie ważne obserwacje ptaków na Śląsku w roku 2012 Important observation of birds in Silesia in 2012

Transkrypt

1 Ptaki Śląska (2013) 20: ISSN: r e ce i ve d: accepted: Faunistycznie ważne obserwacje ptaków na Śląsku w roku 2012 Important observation of birds in Silesia in 2012 Przedstawiamy poniżej zestawienie obserwacji faunistycznych, dokonanych na obszarze Śląska w roku Zestawienie składa się z trzech części obserwacji fenologicznych, obserwacji dużych stad oraz obserwacji ptaków rzadkich i nielicznych. Niniejsze dane skompletowano na podstawie informacji dostępnych na stronach internetowych publikujących bieżące doniesienia z terenu ( oraz na owych ornitologicznych listach dyskusyjnych. Istotną część raportu stanowią stwierdzenia pochodzące z działającej od września 2013 nowej Kartoteki Awifauny Śląska (Zięba i Kołodziejczyk 2013). Obserwacje gatunków podlegających weryfikacji Komisji Faunistycznej Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego (KF) zestawiono na podstawie opublikowanego raportu KF (Komisja Faunistyczna 2013) oraz orzeczeń znajdujących się na internetowej witrynie KF ( Lista prezentowanych gatunków i kryteriów, według których dokonano poniższego zestawienia pozostaje niemal bez zmian wobec wcześniejszych raportów (Beuch i Smyk 2011, 2012) z jednym wyjątkiem. Zrezygnowano z publikowania wszystkich obserwacji sokoła wędrownego Falco peregrinus w regionie, ponieważ ich liczba wskazuje, iż nie jest to już gatunek szczególnie rzadki. Pozostawiono jedynie stwierdzenia lęgów tego sokoła. Uwzględnione zostały wyłącznie obserwacje z obszaru śląskiego regionu ornitologicznego w jego nowych granicach (Wuczyński i Kołodziejczyk 2013). W roku 2012 awifauna Śląska wzbogaciła się o dwa nowe gatunki mewę polarną Larus glaucoides i świstunkę iberyjską Phylloscopus ibericus. Na uwagę zasługują również trzecie stwierdzenie czapli złotawej Bubulcus ibis, pierwszy przypadek lęgu czapli nadobnej Egretta garzetta, drugi przypadek lęgu szablodzioba Recurvirostra avosetta oraz rekordowo liczne pojawy kobczyka Falco verpertinus, mewy trójpalczastej Rissa tridactyla i biegusa arktycznego Calidris melanotos. 110 Ptaki Śląska 20 Materiały

2 Obserwacje fenologiczne Phenological records gęś białoczelna Anser albifrons os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak) imm., zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (S. Beuch) imm., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch) krakwa Anas strepera dolno para, Park Wschodni, Wrocław (pow.) (A. Knychała i inni) os., Stawno, pow. milicki (A. Kuźnia) para, Radziądz, pow. trzebnicki (T. Maszkało, L. Duduś, B. Smyk) , Ruda Sułowska, pow. milicki (T. Maszkało, L. Duduś, B. Smyk) , zb. Słup, pow. jaworski (T. Maszkało, A. Knychała) , para, Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) , Zb. Otmuchowski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk) 01, , Nysa (pow.) (J. Wójcicki) , zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (R. Gwóźdź) , rz. Kłodnica, Makoszowy, Zabrze (pow.) (R. Tkocz) , 1, zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (T. Kosut) rożeniec Anas acuta dolno , Strzegom, pow. świdnicki (P. Kołodziejczyk) , Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) , Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) , Oleśnica (pow.) (M. Pietkiewicz, P. Kwaśniewicz, K. Pietkiewicz) , rz. Oława, Wrocław (pow.) (D. Soldo i inni) para, Jez. Jaśkowickie, pow. legnicki (T. Maszkało) , Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (W. Lenkiewicz) lubuskie: 08, , zb. Dychów, pow. krośnieński (P. Czechowski, M. Bocheński), , tamże (P. Czechowski i inni) , rz. Odra, Krapkowice (pow.) (W. Michalik, R. Mehlich, P. Rymwid-Mickiewicz) , zb. Dzierżno Duże i Pławniowice, pow. gliwicki (D. Szlama i inni), i 1, zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch, A. Ochmann) , Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) os, Zb. Rybnicki, Rybnik (pow.) (A. Sojka) Materiały Materials 111

3 płaskonos Anas clypeata dolno , os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) , zb. Witoszówka, Świdnica (pow.) (M. Dąbek) , Bielawa, pow. dzierżoniowski (M. Pach) , , 1, Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) , zb. Pogoria III, Dąbrowa Górnicza (pow.) (R. Gwóźdź) hełmiatka Netta rufina dolno , Kozanów, Wrocław (pow.) (P. Grochowski i inni) , Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) , zb. Pogoria III, Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej) podgorzałka Aythya nyroca dolno , Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (A. Kuźnia) os., Szopienice, Katowice (pow.) (A. i K. Ochmann) , Sosnowiec (pow.) (A. Ochmann) perkoz rdzawoszyi Podiceps grisegena os., kamionka Piast, Opole (pow.) (M. Kowalski, M. Zawadzki, Ł. Berlik) os., zb, Dzierzno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch), os., zb. Pławniowice, pow. gliwicki (G. Gaudnik) bocian biały Ciconia ciconia os., os. martwy, Siedlec, pow. strzelecki (M. Pastrykiewicz) bąk Botaurus stellaris os., osadnik Farskie, pow. gliwicki (R. Tkocz) kania czarna Milvus migrans juv., Kózki. pow. kędzierzyńsko-kozielski (G. Gaudnik) kania ruda Milvus milvus lubuskie: os., Zielona Góra (pow.) (T. Olechno) 112 Ptaki Śląska 20 Materiały

4 dolno os., Bartoszów, pow. legnicki (M. Kapelski) błotniak stawowy Circus aeruginosus dolno , Ruda Sułowska, pow. milicki (P. Kwaśniewicz i inni) myszołów włochaty Buteo lagopus dolno juv., Jegłowa, pow. strzeliński, juv., Witowice, pow. strzeliński (K. Ostrowski) ad., Dolna, pow. strzelecki (R. Świerad) ad., Stare Kotkowice, pow. prudnicki (M. Domagała, M. Kowalski) żuraw Grus grus dolno os., Niedźwiedzice, pow. legnicki (M. Sapko) ad., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Kędzie, pow. trzebnicki (G. Burkowski) ad., Krośnice, pow. milicki (W. Lenkiewicz) 08, os., Przeworno, pow. strzeliński (K. Ostrowski i inni) os., Środa Śląska, (pow.) (M. Szeruga), os., tamże (A. Kąkol), os, os., tamże (P. Kołodziejczyk) os., Wrocław (pow.) (M. Orszulak), os., Świniary, Wrocław (pow.) (D. Mazurkiewicz), os., tamże (T. Maszkało, M. Sikorska), os., tamże (M. Piesiak), os., Kowale, Wrocław (pow.) (B. Stawiarski) os., Świniary, Wrocław (pow.) (D. Panasiuk, D. Mazurkiewicz), min. 600 os., tamże (Ł. Talaga), os., tamże (A. Knychała), os., tamże (K. Jasnosz), os., Sępolno, Wrocław (pow.) (B. Smyk) ad., Lubiel, pow. górowski (W. Lenkiewicz) ad., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) lubuskie: os., Retno, pow. krośnieński (P. Czechowski, S. Rubacha), os., os., Czarnowo, pow. krośnieński (P. Czechowski), os., Sarbia, pow. krośnieński (P. Czechowski i inni) os., Złotówka, pow. brzeski, os., Piastowice, pow. brzeski (J. Regner) os., Świerczów, pow. namysłowski (B., E., J. Regner, M. Stajszczyk) siewka złota Pluvialis apricaria dolno os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) os., Piersno, pow. średzki (A. Kąkol, M. Szeruga) siewnica Pluvialis squatarola dolno os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (M. Sapko) ad., polder Jamnik, pow. trzebnicki (T. Szymala) Materiały Materials 113

5 os., zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (S. Beuch) czajka Vanellus vanellus dolno os., Stawno, pow. milicki (A. Kuźnia), os., tamże (W. Lenkiewicz) os., Jamnik, pow. trzebnicki (L. Matacz), os., os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (A. Kuźnia) os., Świniary, Wrocław (pow.) (A. Knychała, P. Nowak, K. Zięba) os., Świniary, Wrocław (pow.) (D. Panasiuk) lubuskie: os., Czarnowo, pow. krośnieński (P. Czechowski) biegus malutki Calidris minuta dolno os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (D. Soldo i inni) os., Pilczyce, Wrocław (pow.) (T. Maszkało, D. Panasiuk) os., Zb. Nyski, pow. nyski (M. Sapko, A. Chlebowski) biegus krzywodzioby Calidris ferruginea dolno os., Stawno, pow. milicki (W. Lenkiewicz) os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch, A. Ochmann, P. Skałban) biegus zmienny Calidris alpina dolno os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Stawno, pow. milicki (B. Smyk) os., Ruda Sułowska, pow. milicki (W. Lenkiewicz) os., Zb. Turawski, pow. opolski (M. Lepka) os., Wielikąt, pow. wodzisławski (T. Tańczuk i inni), os., tamże (M. Janosz) batalion Philomachus pugnax dolno os., os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) bekasik Lymnocryptes minimus dolno os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (A. Kuźnia) os., Potoczek, pow. kłodzki (M. Sołowiej) os., Karb, Bytom (pow.) (S. Beuch i inni) 114 Ptaki Śląska 20 Materiały

6 os., Karb, Bytom (pow.) (S. Beuch, S. Czyż) kszyk Gallinago gallinago dolno os., Świniary, Wrocław (pow.) (D. Panasiuk, D. Mazurkiewicz) os., Kosorowice, pow. opolski (R. Świerad) os., Kosorowice, pow. opolski (R. Świerad) os., Karb, Bytom (pow.) (S. Beuch i inni) os., Panewniki, Katowice (pow.) (M. Karetta) słonka Scolopax rusticola dolno os., Buczyna, pow. polkowicki (D. Leszczewski) kulik wielki Numenius arquata os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk i inni) samotnik Tringa ochropus dolno 16, os., Świniary, Wrocław (pow.) (Ł. Talaga, K. Jasnosz) os., os., Kosorowice, pow. opolski (R. Świerad) 11, os., os., Kosorowice, pow. opolski (R. Świerad ) os., Przygorzele, pow. namysłowski (B., E., J. Regner, M. Stajszczyk) os., Zb. Przeczycki, pow. będziński (R. Gwóźdź) os., Roszków, pow. raciborski, os., Krzyżanowice, pow. raciborski (M. Rojek) os., Czechowice-Dziedzice, pow. bielski (J. Król) os., Rudzica, pow. bielski (J. Król) brodziec śniady Tringa erythropus dolno os., Stawno, pow. milicki (W. Lenkiewicz) os., Grzymalin, pow. legnicki (M. Sapko) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (W. Lenkiewicz, G. Orłowski, M. Szeruga) kwokacz Tringa nebularia dolno os., Potasznia, pow. milicki (B. Smyk i inni) łęczak Tringa glareola os., osadnik Farskie, pow. gliwicki (M. Skóra, T. Skóra) Materiały Materials 115

7 mewa mała Hydrocoloeus minutus os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak) imm., Opole (pow.) (M. Kowalski, K. Krawczak, Ł. Berlik) mewa czarnogłowa Larus melanocephalus dolno imm. (1. zima), Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) 01, imm. (1. zima), zb. Witoszówka, Świdnica (pow.) (M. Dąbek, J. Słowikowski) imm. Zb. Otmuchowski, pow. nyski (K. Ostrowski i inni) ad., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (G. Schneider) mewa żółtonoga Larus fuscus dolno 16, ad., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) imm., Jez. Kunickie, pow. legnicki (K. Ostrowski, T. Maszkało) juv., Jez. Kunickie, pow. legnicki (T. Maszkało) imm. (1 zima), Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Nagler) ad., Gliwice (pow.) (A. Ochmann) ad., Zb. Rybnicki, pow. rybnicki (M. Nagler) rybitwa czarna Chlidonias niger os., rez. Łężczok, pow. raciborski (M. Janosz) siniak Columba oenas dolno os., Pszenno, pow. świdnicki (P. Kołodziejczyk) os., Marcinkowice, pow. wrocławski (K. Ostrowski) lubuskie: os., Retno, pow. krośnieński (P. Czechowski, S. Rubacha), os., Sarbia, pow. krośnieński (P. Czechowski, M. Bocheński), os., os., Czarnowo, os., Retno (P. Czechowski), os., Sarbia (P. Czechowski i inni) os., Białków, pow. żarski (P. Czechowski, G. Jędro, S. Rubacha) os., Kosorowice, pow. opolski (R. Świerad) os., Opole (pow.) (Ł. Berlik, A. Kowalska, M. Kowalski), os., Wyspa Bolko, Opole (pow.) (M. Zawadzki) os., Przywory, pow. opolski (R. Świerad) os., Opole (pow.) (M. Kowalski, M. Zawadzki, Ł. Berlik) os., Bycina, pow. gliwicki (J. Betleja) 116 Ptaki Śląska 20 Materiały

8 grzywacz Columba palumbus dolno os., Park Szczytnicki, Wrocław (pow.) (B. Smyk), os., Karłowice, Wrocław (pow.) (A. Knychała) os., Gajowice, Wrocław (pow.) (W. Lenkiewicz), os., Cmentarz Osobowicki, Wrocław (pow.) (D. Panasiuk, M. Jakubczyk), os., Park Południowy, Wrocław (pow.), os., Grabiszynek, Wrocław (pow.), os., Park Szczytnicki, Wrocław (pow.), 5 os., Sępolno, Wrocław (pow.) (B. Smyk) os., Żmigród, pow. trzebnicki (G. Burkowski) lubuskie: os., Sarbia, pow. krośnieński (P. Czechowski, M. Bocheński) os., Brody, pow. zielonogórski (P. Czechowski, M. Bocheński) os., Krosno Odrzańskie (pow.) (A. Wąsicki) os., Zielona Góra (pow.) (P. Czechowski i inni) os., Retno, pow. krośnieński (P. Czechowski) os., zb. Raduszec, pow. krośnieński (P. Czechowski i inni) os., Brzeg (pow.) (J. Regner) os., Opole (pow.) (M. Zawadzki i inni), os., os., tamże (M. Kowalski, K. Krawczak), os., tamże (M. Kowalski, M. Zawadzki), co najmniej 5 os., tamże (Ł. Berlik) os., Nysa (pow.) (J. Wójcicki) os., Półwieś, Opole (pow.) (Ł. Berlik), os., Opole (pow.) (M. Zawadzki), os., tamże (M. Zawadzki, M. Kowalski), os., tamże (Ł. Berlik) turkawka Streptopelia turtur dolno , Sulistrowiczki, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) kukułka Cuculus canorus dolno os., zb. Bukówka, pow. kamiennogórski (P. Wasiak, S. Rusiecki) juv., Ligota Wielka, pow. kędzierzyńsko-kozielski (G. Gaudnik) os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Nagler) dudek Upupa epops dolno os., Bukowna, pow. lubiński (M. Sapko) os., Świdnica (pow.) (J. Słowikowski, M. Słowikowski) krętogłów Jynx torquilla dolno os., Boguszów-Gorce, pow. wałbrzyski (P. Wasiak) Materiały Materials 117

9 jerzyk Apus apus os., Siestrzechowice, pow. nyski (J. Wójcicki) os., osadnik Farskie, pow. gliwicki (G. Gaudnik) skowronek Alauda arvensis dolno os., Starczów, pow. ząbkowicki, os, Niedźwiednik, pow. ząbkowicki (W. Grzesiak) os. (głos), Malerzowice Wielkie, pow. nyski (T. Tańczuk, M. Kowalski, M. Zawadzki) os., Kazimierz, pow. głubczycki (M. Leszczyński, R. Świerad) os., Lipka, Piekary Śląskie (pow.) (D. Panasiuk), os., Kozłowa Góra, Piekary Śląskie (pow.) (P. Łagosz) brzegówka Riparia riparia os., Opole (pow.) (R. Świerad) oknówka Delichon urbicum dolno os., Byków, pow. wrocławski (T. Maszkało, A. Knychała) os., Gogolin, pow. krapkowicki (M. Pastrykiewicz) os., osadnik Farskie, pow. gliwicki (G. Gaudnik) świergotek polny Anthus campestris os., Skoroszyce, pow. nyski (A. Gorczewski) os., Smogorzów, pow. namysłowski (T. Drazny) świergotek łąkowy Anthus pratensis dolno os., Strzelin (pow.) (P. Kołodziejczyk) os., Świniary, Wrocław (pow.) (D. Mazurkiewicz) 01, os., Rakoszyce, pow. średzki (P. Kołodziejczyk) os., Bychowo, pow. trzebnicki (T. Szymala) os., Przeworno, pow. strzeliński (K. Ostrowski) os., Byków, pow. wrocławski (T. Maszkało) os., Świniary, Wrocław (pow.) (D. Panasiuk, D. Mazurkiewicz) os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (M. Domagała) ok. 20 os., Opole (pow.) (Ł. Berlik) 118 Ptaki Śląska 20 Materiały

10 os., Daniec, pow. opolski (R. Świerad) os., Opole (pow.) (M. Zawadzki) os., Wyry, pow. mikołowski (R. Tkocz) os., zb. Kuźnica Warężyńska, Dąbrowa Górnicza (pow.) (P. Kmiecik) os., Zb. Rybnicki, pow. rybnicki (D. Szlama, T. Grochowski) siwerniak Anthus spinoletta dolno os, Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) ok. 20 os., Świniary, Wrocław (pow.) (T. Maszkało, M. Sikorska, K. Zięba) os., Świniary, Wrocław (pow.) (K. Jasnosz) os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (M. Domagała) os., Zb. Turawski, pow. opolski (M. Lepka) , os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch, A. Burecki) os., Czechowice-Dziedzice, pow. bielski (J. Król) os., Zb. Rybnicki, Rybnik (pow.) (M. Buchalik), os., tamże (D. Szlama, T. Grochowski, Z. Wnuk), os., tamże (Z. Wnuk), os., tamże (B. Pawlik, G. Gaudnik), os., tamże (M. Janosz, W. Cichy), os., tamże (Z. Wnuk) 23, os., Zb. Rybnicki, Rybnik (pow.) (Z. Wnuk, M. Nagler) pliszka górska Motacilla cinerea dolno os., zb. Witoszówka, Świdnica (pow.) (M. Dąbek) os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) os., zb. Pławniowice, pow. gliwicki (D. Szlama i inni) os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch, A. Burecki) os., rz. Brynica, Szopienice, Katowice (pow.) (A i K. Ochmann) 14, os., Miechowice, Bytom (pow.) (S. Beuch, A. Burecki) os., Czechowice-Dziedzice, pow. bielski, J. Król os., rz. Bytomka, Gliwice (pow.) (A. i K. Ochmann) os., rz. Kłodnica, Panewniki, Katowice (pow.) (M. Karetta) pliszka siwa Motacilla alba dolno os., Szczawno Zdrój, pow. wałbrzyski (K. Żarkowski) os., Strzelin (pow.) (P. Kołodziejczyk) os., Żmigród, pow. trzebnicki (T. Szymala) os., zb. Witoszówka, Świdnica (pow.) (M. Dąbek, J. Słowikowski) os., Świniary, Wrocław (pow.) (K. Jasnosz) imm., Kąty Opolskie, pow. opolski (R. Świerad) , os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch, R. Świerad, A. Burecki) os., Czechowice-Dziedzice, pow. bielski (J. Król) Materiały Materials 119

11 pokrzywnica Prunella modularis dolno 16, os., Wałbrzych (pow.) (Ł. Chruszcz) os., Marcinkowice, pow. wrocławski (K. Ostrowski) os., Groszowice, Opole (pow.) (M. Kowalski i inni) os., Groszowice, Opole (pow.) (M. Zawadzki, M. Kowalski) os., Czarków, pow. pszczyński, (J. Król) os., Biskupice, Zabrze (pow.) (S. Beuch, A. Burecki) os., zb. Pogoria II, Dąbrowa Górnicza (pow.) (R. Gwóźdź) podróżniczek Luscinia svecica dolno , Świniary, Wrocław (pow.) (D. Grześkowiak) kląskawka Saxicola rubicola os., Wyry, pow. mikołowski (R. Tkocz) kopciuszek Phoenicurus ochruros dolno , Bielany Wrocławskie, pow. wrocławski (A. Knychała) 14, , Stare Miasto, Wrocław (pow.) (P. Grochowski) , Pracze Odrzańskie, Wrocław (pow.) (A. Knychała) , Wyspa Bolko, Opole (pow.) (M. Kowalski i inni), , Opole (pow.) (M. Kowalski, R. Kowalski), , tamże (M. Kowalski) , Chorula, pow. krapkowicki (R. Świerad) , Wyspa Pasieka, Opole (pow.) (M. Zawadzki) os., Gogolin, pow. krapkowicki (M. Pastrykiewicz) , Czechowice-Dziedzice, pow. bielski (J. Król) os., Rybnik (pow.) (G. Sojka) , Chorzów (pow.) (J. Wojtczak) , Świętochłowice (pow.) (J. Wojtczak) os., Rybnik (pow.) (M. Nagler, Z. Wnuk), , 1, tamże (B. Pawlik) , Miechowice, Bytom (pow.) (S. Beuch) os., Os. Dębowe Tarasy, Katowice (pow.) (B. Bacler-Żbikowska, J. Żbikowski) pleszka Phoenicurus phoenicurus dolno , Sołtysowice, Wrocław (pow.) (A. Knychała) 120 Ptaki Śląska 20 Materiały

12 droździk Turdus iliacus dolno os., Będkowice, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) os., Kiełczyn, pow. dzierżoniowski (R. Walczybok) os., 5 os., Park Szczytnicki, Wrocław (pow.) (B. Smyk) os., Gogolin, pow. krapkowicki (R. Świerad) os., Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej, R. Gwóźdź) os., Pławniowice, pow. gliwicki (G. Gaudnik) świerszczak Locustella naevia dolno , Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) trzciniak Acrocephalus arundinaceus dolno , Kondratowice, pow. strzeliński (K. Ostrowski) os., Lipowa, pow. nyski (T. Maszkało) Acrocephalus sp. dolno 16, os., Marcinkowice, pow. wrocławski (K. Ostrowski) piegża Sylvia curruca dolno os., Ołtaszyn, Wrocław (pow.) (A. Milewski) cierniówka Sylvia communis , Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) świstunka leśna Phylloscopus sibilatrix dolno , Park Wschodni, Wrocław (pow.) (A. Knychała) , Izbicko, pow. strzelecki (R. Świerad, W. Michalik) pierwiosnek Phylloscopus collybita dolno os., Niedźwiedź, pow. ząbkowicki (M. Domagała) Materiały Materials 121

13 muchołówka żałobna Ficedula hypoleuca dolno / juv., Bielawa, pow. dzierżoniowski (M. Pach) imm., Opole (pow.) (Ł. Berlik) remiz Remiz pendulinus os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (Ł. Czajka) wilga Oriolus oriolus os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak) gąsiorek Lanius collurio / juv., Skoroszyce, pow. nyski (T. Maszkało) juv., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) 27, imm., Miechowice, Bytom (pow.) (S. Beuch) jer Fringilla montifringilla , Wieszowa, pow. tarnogórski (S. Beuch) Obserwacje dużych stad Large flocks records łabędź niemy Cygnus olor os., Wielikąt, pow. wodzisławski (M. Nagler), os., tamże (Z. Wnuk), os., tamże (M. Nagler) łabędź krzykliwy Cygnus cygnus dolno os., Ligotka, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) ad., 23 imm., Ruda Sułowska, pow. milicki (W. Lenkiewicz) os., Chodlewo, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Borków, pow. głogowski (P. Kwaśniewicz) os., Turów, pow. głogowski (P. Grochowski) os., Krośnice, pow. milicki (L. Matacz) ad., 6 juv., ad., 11 juv., os., os., os., Stawno, pow. milicki (W. Lenkiewicz) os., ad., 38 juv., Ligotka, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) 122 Ptaki Śląska 20 Materiały

14 ad., 18 juv., os., os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Lubiel, pow. górowski (W. Lenkiewicz), ad., 23 juv., tamże (G. Burkowski) lubuskie: ad., 10 juv., Retno, pow. krośnieński, ad., 40 juv., zb. Raduszec, pow. krośnieński (P. Czechowski, S. Rubacha), ad., 48 juv., Czarnowo, pow. krośnieński ad., 40 juv., zb. Raduszec (P. Czechowski, M. Bocheński), os., Retno (P. Czechowski), os., Sarbia, pow. krośnieński (P. Czechowski i inni), ad., 110 imm., Retno (P. Czechowski), os., tamże (P. Czechowski, M. Bocheński), os., Czarnowo, os., Sarbia (P. Czechowski i inni), os., Retno (P. Czechowski, G. Jędro, S. Rubacha) ad., 14 imm., Strumienno, pow. krośnieński (P. Czechowski, A. Dubicka), ad., 14 imm., Czarnowo, pow. krośnieński (P. Czechowski, M. Bocheński), ad., 226 imm., tamże (P. Czechowski, G. Jędro, S. Rubacha), os., tamże (P. Czechowski i inni) gęś zbożowa Anser fabalis dolno os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) gęś białoczelna Anser albifrons dolno os., Osiek, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Wąsosz, pow. górowski (W. Lenkiewicz) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (M. Domagała) os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (M. Domagała) gęś zbożowa/ białoczelna Anser fabalis/ albifrons lubuskie: os., Strumienno, pow. krośnieński (P. Czechowski) os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (M. Domagała), os., tamże (H. Sztwiertnia, J. Stachów) os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak) gęgawa Anser anser dolno os., Stawno, pow. milicki (L. Duduś, A. Czuryło) świstun Anas penelope dolno os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) os., Michalice, pow. namysłowski (K. i I. Żyśko) Materiały Materials 123

15 krakwa Anas strepera dolno os., Zielony Dąb, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., tamże (T. Szymala), os., os., os., tamże (W. Lenkiewicz) os., 120 os., Stawno, pow. milicki (B. Smyk, K. Paciora, A. Prokop) os., Koniówko, pow. trzebnicki (T. Szymala) os., Stawno, pow. milicki (L. Matacz) 02, os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król), os., tamże (M. Nagler), os., os., os., tamże (J. Król) cyraneczka Anas crecca dolno os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) os., rez. Stawy Przemkowskie, pow. polkowicki (P. Czechowski, M. Bocheński) ok. 300 os., Świniary, Wrocław (pow.) (A. Bujanowicz), ponad 200 os., tamże (D. Panasiuk) os., Radziądz, pow. trzebnicki (P. Kołodziejczyk, J. Ratajczak), os., os., tamże (T. Szymala), os., tamże (P. Kołodziejczyk), os., os., tamże (W. Lenkiewicz), os., os., Ruda Sułowska, pow. milicki (W. Lenkiewicz) os., rez. Stawy Przemkowskie, pow. polkowicki (P. Czechowski, S. Rubacha) os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk) os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak), os., tamże (D. Szlama), os., tamże (J. Stasiak), os., tamże (M. Zawadzki, M. Kowalski) os., os., os., os., os., os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) krzyżówka Anas platyrhynchos os., os., os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) rożeniec Anas acuta dolno os., rez. Stawy Przemkowskie, pow. polkowicki (M. Sapko) os., Wąsosz, pow. górowski (P. Kołodziejczyk i inni), os., Jamnik, pow. trzebnicki, os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, A. Kuźnia), os., tamże (P. Kołodziejczyk) os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (D. Szlama) os., Wielikąt, pow. wodzisławski (R. Kruszyk) , zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch, P. Skałban), os., tamże (S. Beuch) 124 Ptaki Śląska 20 Materiały

16 cyranka Anas querquedula dolno os., Radziądz, pow. trzebnicki (P. Kołodziejczyk) os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk) os., Zb. Nyski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk) os., rez. Łężczok, pow. raciborski (M. Nagler) płaskonos Anas clypeata dolno os., os., os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., tamże (T. Szymala), os., tamże (W. Lenkiewicz), os., os., Jamnik, pow. trzebnicki, os., Ruda Sułowska, pow. milicki (W. Lenkiewicz), os., Radziądz, pow. trzebnicki, (L. Matacz), os., tamże (W. Lenkiewicz) os., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki, os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) hełmiatka Netta rufina , 20, Wielikąt, pow. wodzisławski (M. Zawadzki i inni) os., rez. Łężczok, pow. raciborski (M. Janosz, P. Dzumek), , 14, tamże (M. Nagler) , 6, Roszków, pow. wodzisławski (K. Jainta), os., tamże (Z. Wnuk) , 14, 22 pull., Wielikąt, pow. wodzisławski (M. Nagler), ad., 11 pull., tamże (Z. Wnuk) głowienka Aythya ferina dolno os., Radziądz, pow. trzebnicki, os., tamże (W. Lenkiewicz) os., Ruda Sułowska, pow. milicki (T. Maszkało i inni) ok os., Radziądz, pow. trzebnicki (P. Kołodziejczyk) podgorzałka Aythya nyroca os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Nagler), os., os., tamże (J. Król) czernica Aythya fuligula dolno os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) gągoł Bucephala clangula dolno os., Jamnik, pow. trzebnicki (L. Matacz), os., Radziądz, pow. trzebnicki, 14, os., os., Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) Materiały Materials 125

17 os., Jamnik, pow. trzebnicki, os., os., os., Radziądz, pow. trzebnicki, os., Jamnik, pow. trzebnicki, os., Ruda Sułowska, pow. milicki (W. Lenkiewicz), os., Jamnik, pow. trzebnicki (T. Szymala) os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) ok. 100 os., Roszków, pow. raciborski (B. Pawlik, M. Rojek) bielaczek Mergellus albellus dolno os., Ruda Sułowska, pow. milicki (L. Matacz) nurogęś Mergus merganser dolno os., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Radziądz, pow. trzebnicki, os., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), ok. 500 os., Jamnik, pow. trzebnicki (R. Bryl), os., os., tamże, os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) przepiórka Coturnix coturnix dolno os., Kotlina Krzeszowska, pow. kamiennogórski (P. Wasiak) perkozek Tachybaptus ruficollis dolno os., Koniówko, pow. trzebnicki (T. Szymala) os., os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (D. Szlama) perkoz dwuczuby Podiceps cristatus dolno os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) ok. 200 os., Zb. Nyski, pow. nyski (Ł. Czajka) os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) co najmniej 700 os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Nagler) zausznik Podiceps nigricollis os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch, A. Szczepańczyk) os., Wielikąt, pow. wodzisławski (M. Nagler) kormoran Phalacrocorax carbo dolno os., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) 126 Ptaki Śląska 20 Materiały

18 os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (M. Kowalski i inni) os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (J. Szymczak) 01, os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król), ponad 500 os., tamże (K. Jainta i inni) ok. 800 os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (T. Kosut), os., tamże (S. Beuch), os., tamże (D. Szlama) czapla biała Egretta alba dolno os., os., Ruda Sułowska, pow. milicki (W. Lenkiewicz) os., os., os., Jamnik, pow. trzebnicki, 405 os., Radziądz, pow. trzebnicki, os., Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), ok. 500 os., Jamnik, pow. trzebnicki, ok. 300 os., Radziądz, pow. trzebnicki (T. Drazny), os., Jamnik, pow. trzebnicki, 556 os., Radziądz, pow. trzebnicki, os., Ruda Sułowska, pow. milicki (R. Bryl), os., Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os, tamże (P. Kołodziejczyk), os., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki os., rez. Stawy Przemkowskie, pow. polkowicki (P. Czechowski, S. Rubacha) os., Stawno, pow. milicki (B. Smyk), os., Żeleźniki, pow. milicki (L. Matacz) czapla siwa Ardea cinerea dolno os., Radziądz, pow. trzebnicki, os., Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) bocian czarny Ciconia nigra os., os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak) bielik Haliaeetus albicilla dolno os., os., Radziądz, pow. trzebnicki, os., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki, os., Ruda Sułowska, pow. milicki (W. Lenkiewicz), os., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (T. Szymala), os., tamże (K. Paciora, B. Smyk), os., tamże (W. Lenkiewicz) os., Stawno, pow. milicki (D. Panasiuk i inni) ok. 30 os., Grabownica, pow. milicki (L. Matacz) os., Jamnik, pow. trzebnicki (T. Drazny), os., tamże (T. Szymala), os., os., tamże (W. Lenkiewicz), os., os., os., Radziądz, pow. trzebnicki, os., os., os., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) błotniak stawowy Circus aeruginosus os., Zb. Nyski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk) , 1, 11 juv., Witowice, pow. strzeliński (K. Ostrowski) Materiały Materials 127

19 myszołów Buteo buteo os., Ściborzyce Małe/ Pomorzowice, pow. głubczycki (W. Michalik) myszołów włochaty Buteo lagopus os., Dobrosławice, pow. kędzierzyńsko-kozielski (M. Nagler) pustułka Falco tinnunculus dolno os., Lipienica, pow. kamiennogórski (P. Wasiak) kokoszka Gallinula chloropus os., Os. Tysiąclecia, Katowice (pow.) (K. Kokoszka) żuraw Grus grus dolno os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., tamże (W. Lenkiewicz, L. Matacz), os., Jamnik, pow. trzebnicki, 1415 os., Ruda Sułowska, pow. milicki, os., Radziądz, pow. trzebnicki, os., Jamnik, pow. trzebnicki, 3538 os., Ruda Sułowska, pow. milicki, os., Radziądz, pow. trzebnicki, 1730 Jamnik, pow. trzebnicki, os., Ruda Sułowska, pow. milicki (W. Lenkiewicz) os., os., Stawno, pow. milicki (W. Lenkiewicz, L. Matacz), os., os., tamże (W. Lenkiewicz) sieweczka obrożna Charadrius hiaticula dolno ad, 2 juv., ad., 14 juv., os., os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk i inni) os., Zb. Turawski, pow. opolski (P. Kołodziejczyk, J. Stasiak, R. Świerad), os., tamże (M. Kowalski, K. Krawczak) os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (D. Panasiuk, T. Maszkało, M. Sikorska), os., tamże (P. Kołodziejczyk), os., tamże (Ł. Czajka) siewka złota Pluvialis apricaria dolno os., Radziądz, pow. trzebnicki (T. Szymala), os., tamże, os., Jamnik, pow. trzebnicki, os., Ruda Sułowska, pow. milicki, os., os., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki, os., Ruda Sułowska, pow. milicki (W. Lenkiewicz) os., Grzymalin, pow. legnicki (M. Sapko) os., Wielowieś, pow. gliwicki (J. Betleja) 128 Ptaki Śląska 20 Materiały

20 siewnica Pluvialis squatarola os., os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (Ł. Czajka) czajka Vanellus vanellus os., Wielikąt, pow. wodzisławski (D. Szlama) biegus mały Calidris temminckii dolno os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) biegus zmienny Calidris alpina os., os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (Ł. Czajka) os., Zb. Goczałkowicki, pow pszczyński (M. Nagler) batalion Philomachus pugnax dolno os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) kszyk Gallinago gallinago os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (J. Szymczak) os os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Nagler) os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Baran, A. Bisztyga) kulik wielki Numenius arquata os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (J. Szymczak) brodziec piskliwy Actitis hypoleucos 29.07, os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch i inni) samotnik Tringa ochropus dolno os., Zielony Dąb, pow. trzebnicki, os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk) Materiały Materials 129

21 brodziec śniady Tringa erythropus dolno os., os., Radziądz, pow. trzebnicki, os., Jamnik, pow. trzebnicki (T. Szymala), os., tamże (W. Lenkiewicz), os., tamże (T. Szymala), os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., tamże (T. Szymala) os., Stawno, pow. milicki (W. Lenkiewicz) kwokacz Tringa nebularia dolno os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Radziądz, pow. trzebnicki, 36 os., Sanie, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak), os., tamże (M. Kowalski, K. Krawczak), os., tamże (J. Stasiak) os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) mewa mała Hydrocoloeus minutus dolno os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., tamże (K. Paciora, B. Smyk) os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak, R. Świerad), os., tamże (J. Stasiak) os., zb. Kuźnica Warężyńska, Dąbrowa Górnicza (pow.) (R. Gwóźdź) mewa żółtonoga Larus fuscus dolno os., os., os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) ad., Wielikąt, pow. wodzisławski (M. Nagler) ad., zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (S. Beuch) mewa romańska Larus michahellis ad., 10 subad., 14 juv., Zb. Nyski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk) mewa białogłowa Larus cachinnans dolno os., zb. Słup, pow. jaworski (P. Kołodziejczyk, M. Dąbek) os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) rybitwa rzeczna Sterna hirundo os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) 130 Ptaki Śląska 20 Materiały

22 rybitwa czarna Chlidonias niger os., Zb. Turawski, pow. opolski (M. Kowalski i inni) os. Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (A. Ochmann) siniak Columba oenas lubuskie: os., Krosno Odrzańskie (pow.) (A. Wąsicki) os., Sarbia, pow. krośnieński (P. Czechowski, G,. Jędro), os., Strumienno, pow. krośnieński (P. Czechowski), os., tamże (P. Czechowski, A. Dubicka) turkawka Streptopelia turtur os., Kietrz, pow. głubczycki (D. Szlama) uszatka Asio otus os., Nieboczowy, pow. wodzisławski (L. Kostkiewicz) dzierlatka Galerida cristata dolno os., Lubin (pow.) (M. Sapko) skowronek Alauda arvensis dolno os., os., Lipienica, pow. kamiennogórski (P. Wasiak) dymówka Hirundo rustica lubuskie: os., zb. Dychów, pow. krośnieński (P. Czechowski) os., os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak) oknówka Delichon urbicum dolno 30.08, os., Lubawka, pow. kamiennogórski (P. Wasiak) pliszka żółta Motacilla flava dolno os., Lipienica, pow. kamiennogórski (P. Wasiak) Materiały Materials 131

23 pliszka siwa Motacilla alba dolno os., Lipienica, pow. kamiennogórski (P. Wasiak) os., Wielikąt, pow. wodzisławski (M. Nagler) jemiołuszka Bombycilla garrulus dolno min. 600 os., Nowy Dwór, Wrocław (pow.) (M. Piesiak) os., Opole (pow.) (P. Strażnikiewicz) kos Turdus merula os., Miechowice, Bytom (pow.) (S. Beuch) droździk Turdus iliacus dolno os., zb. Bukówka, pow. kamiennogórski (P. Wasiak) lubuskie: os., Brody, pow. zielonogórski (P. Czechowski) paszkot Turdus viscivorus dolno os., os., Jabłów, pow. wałbrzyski (K. Struś) lubuskie: os., Czarnowo, pow. krośnieński (P. Czechowski, M. Bocheński) modraszka Cyanistes caeruleus os., Chybie, pow. cieszyński (J. Król) bogatka Parus major dolno os., os., Marcinkowice, pow. wrocławski (K. Ostrowski) wilga Oriolus oriolus os., zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (S. Beuch, A. Ochmann, J. Lewandowska) 132 Ptaki Śląska 20 Materiały

24 kawka Corvus monedula os., Gliwice (pow.) (R. Tkocz) mazurek Passer montanus dolno ok. 600 os., Pszenno, pow. świdnicki (B. Smyk i inni) os., Lubawka, pow. kamiennogórski (P. Wasiak) co najmniej 400 os., Tyniec nad Ślęzą, pow. wrocławski (K. Ostrowski) dzwoniec Chloris chloris co najmniej 300 os., Zb. Paczkowski, pow. nyski (M. Domagała) szczygieł Carduelis carduelis dolno os., Lubawka, pow. kamiennogórski (P. Wasiak) os., Chełmsko Śląskie, pow. kamiennogórski (P. Wasiak) makolągwa Carduelis cannabina os., Gogolin, pow. krapkowicki (R. Świerad) grubodziób Coccothraustes coccothraustes lubuskie: os., Laski, pow. zielonogórski (P. Czechowski) potrzeszcz Emberiza calandra dolno os., Rakłowice, pow. milicki (L. Matacz) Obserwacje gatunków rzadkich i nielicznych Rare and scarce species records Kategorie A i C (pojawy naturalne natural occurence) łabędź czarnodzioby Cygnus columbianus dolno ad., 6 imm., Ligotka, pow. trzebnicki, os., Jamnik, pow. trzebnicki, 8 os., Niezgoda, pow. trzebnicki, 13 os., Radziądz, pow. trzebnicki, 92 os., Ruda Sułowska, pow. milicki (W. Lenkiewicz), ad., 3 imm., Jamnik, 19 ad., Niezgoda (W. Lenkiewicz), ad., 16 imm., Ruda Sułowska (W. Lenkiewicz i inni), os., Krośnice, pow. milicki (L. Matacz) os., Chodlewo, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) Materiały Materials 133

25 ad., 3 imm., ad., Sanie, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), ad., Osiek, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz, M. Kowalski, M. Zarankiewicz), os., Niezgoda, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz, T. Szymala), os., Ruda Sułowska, pow. milicki (A. Knychała i inni), ad., Jamnik (W. Lenkiewicz, A. Kąkol, D. Zelig), os., tamże (T. Szymala), ad., tamże (W. Lenkiewicz), os., tamże (S. Niziński), os., tamże (T. Szymala), os., tamże (M. Sapko), ad., ad., tamże (W. Lenkiewicz) ad., Goliszów, pow. legnicki (M. Kapelski) ad., ad., Stawno, pow. milicki (W. Lenkiewicz) ad., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (M. Gajewski) ad., ad., ad., ad., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), ad., Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), ad., ad., Jamnik (P. Kołodziejczyk), ad., Radziądz (W. Lenkiewicz), ad., Ruda Sułowska, pow. milicki (P. Kwaśniewicz i inni), ad., tamże (K. Żyśko i inni), ad., 1 juv., tamże (W. Lenkiewicz), ad., Jamnik, ad., ad., Ruda Sułowska, ad., 8 juv., ad., 11 juv., Ligotka, pow. trzebnicki, ad., 13 juv., Jamnik, ad., ad., 1 juv., ad., 6 juv., Radziądz (W. Lenkiewicz) ad., 6 juv., os., ad., ad., ad., 3 juv., ad., ad., Stawno, pow. milicki (W. Lenkiewicz) ad., Żeleźniki, pow. milicki (L. Matacz) ad., 2 juv., rez. Stawy Przemkowskie, pow. polkowicki (P. Czechowski, G. Jędro) ad., Potasznia, pow. milicki (W. Lenkiewicz) os., Kędzie, pow. trzebnicki (G. Burkowski), os., Lubiel, pow. górowski, ad., Lubiel (G. Burkowski) lubuskie: ad., Retno, pow. krośnieński (P. Czechowski, S. Rubacha), ad., zb. Raduszec, pow. krośnieński (P. Czechowski, M. Bocheński), ad., Czarnowo, pow. krośnieński (P. Czechowski, M. Bocheński), ad., 1 juv., tamże (P. Czechowski) ad., 3 juv., Bronków, pow. krośnieński ad., Retno, pow. krośnieński (P. Czechowski), ad., Sarbia, pow. krośnieński (P. Czechowski i inni), ad., Retno (P. Czechowski, G. Jędro, S. Rubacha) 20, ad., 2 imm., Czarnowo, pow. krośnieński (P. Czechowski i inni) ad., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (M. Domagała) ad., Wielikąt, pow. wodzisławski (R. Kruszyk i inni) gęś krótkodzioba Anser brachyrhynchus dolno os., Stary Jawor, pow. jaworski (P. Kołodziejczyk) os., os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (A. Kuźnia), os., tamże (P. Kołodziejczyk), 19, 25.02, ad., Osiek, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), ad., tamże (A. Kuźnia, Z. Marciniak, T. Szymala), os., Osiek (W. Lenkiewicz), ad., tamże (T. Szymala), 18, os., Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz, D. Świtała), 03, ad., tamże (T. Szymala), os., tamże (W. Lenkiewicz, A. Kuźnia) os., Edwardów, pow. strzeliński (P. Kołodziejczyk) os., Węgrzynów, pow. milicki, 1 os., Słączno, pow. milicki (A. Kuźnia) 134 Ptaki Śląska 20 Materiały

26 os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, G. Orłowski), os., tamże (B. Adamczyk, G. Orłowski), os., tamże (W. Lenkiewicz), os., tamże (P. Kołodziejczyk, A. Kuźnia), os., tamże (P. Kołodziejczyk, G. Orłowski), os., tamże (G. Orłowski, A. Kuźnia), os., tamże (P. Kołodziejczyk) os., Wąsosz, pow. górowski (P. Kołodziejczyk i inni), os., os., tamże (W. Lenkiewicz) os., Ligota Mała, pow. oleśnicki (T. Drazny, G. Orłowski), os., tamże (A. Kuźnia, T. Maszkało, P. Turowicz) os., Żeleźniki, pow. milicki (W. Lenkiewicz) ad., Żmigród, pow. trzebnicki (T. Szymala) os., rez. Stawy Przemkowskie, pow. polkowicki (P. Kołodziejczyk, M. Sapko), os., tamże i Niegosławice, pow. żagański, woj. lubuskie (Z. Kajzer, M. Sapko) os., Nowy Dwór, pow. oławski (G. Orłowski) ad., Radziądz, pow. trzebnicki, ad., Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., tamże (P. Szymański, M. Antczak) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, G. Orłowski) lubuskie: os., Czarnowo, os., Retno, (P. Czechowski, P. Bocheński), os., os., Czarnowo, pow. krośnieński (P. Czechowski) os., os., Białków, pow. żarski (P. Czechowski i inni) os., zb. Pławniowice, pow. gliwicki (R. Kruszyk) os., zb. Łąka, pow. pszczyński (R. Kruszyk) os., Ligota Łabędzka, os. Kleszczów, pow. gliwicki (M. Skóra) ad., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (R. Kruszyk i inni), 23, os., tamże (S. Beuch i inni) os., Taciszów, pow. gliwicki (M. Skóra) os., zb. Łąka, pow. pszczyński (R. Kruszyk) gęś mała Anser erythropus dolno ad., Osiek, pow. trzebnicki (A. Kuźnia) ad., Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz, D. Świtała), ad., tamże (W. Lenkiewicz) ad., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk) imm., Wielikąt, pow. wodzisławski (M. Šerek, J. Havránek) imm., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (R. Kruszyk) bernikla kanadyjska Branta canadensis dolno os., Lubawka, pow. kamiennogórski (P. Wasiak) 29.07, os., Pilce, pow. ząbkowicki (R. Walczybok, M. Pach) os., Jordanów Śląski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) os., Brzeg (pow.) (M. Stajszczyk, S. Stajszczyk, J. Regner), os., Borucice, pow. brzeski (E. Bider, A. Andrzejczyk) Materiały Materials 135

27 os., Goczałkowice-Zdrój, pow. pszczyński (Z. Włodarski), os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Jagiełko, M. Nagler, Z. Wnuk) (fot. 1) os., Zb. Przeczycki, pow. będziński (R. Gwóźdź i inni) os., rez. Łężczok, pow. raciborski (A. Kwoka i inni) os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (D. Kilon i inni) os., Roszków, pow. raciborski (M. Rojek, M. Janosz, W. Cichy) Aż cztery stwierdzenia z miesięcy letnich sugerują, pochodzenie tych ptaków z niewoli. Fot.1. Bernikla kanadyjska Branta canadensis obserwowana pod koniec siepnia na polach w Zarzeczu przy Zb. Goczałkowickim, woj. śląskie (fot. Z. Wnuk) Photo 1. Canada Goose, recorded in the end of August 2012 in Zarzecze, (Silesian voivodeship) bernikla białolica Branta leucopsis dolno os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk), os., tamże (P. Kołodziejczyk, T. Kołodziejczyk), os., tamże (P. Kołodziejczyk, A. Kuźnia), os., os., os., os., tamże (P. Kołodziejczyk), os., tamże (B. Adamczyk, G. Orłowski), os., tamże (W. Lenkiewicz), 09, os., tamże (P. Kołodziejczyk), os., tamże (P. Kołodziejczyk, G. Orłowski, A. Kuźnia) os., Jamnik, Radziądz i Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., zb. Słup, pow. jaworski (I. i R. Danieleccy), os., tamże (M. Sapko) os., Tyniec n. Ślęzą, pow. wrocławski (K. Ostrowski) os., os., Osiek, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., Powidzko, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., Żmigród, pow. trzebnicki (T. Szymala), os., Osiek, pow. trzebnicki (A. Kuźnia, W. Lenkiewicz), os., os., tamże (T. Szymala), Ptaki Śląska 20 Materiały

28 1 os., Powidzko, pow. trzebnicki, os., Osiek Mały, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., Sanie, pow. trzebnicki (P. Kołodziejczyk), os., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz, A. Kąkol, D. Zelig), os., Jamnik, pow. trzebnicki (D. Świtała), os., os., tamże (T. Szymala, W. Lenkiewicz) os., zb. Słup, pow. jaworski (I. i R. Danieleccy) os., Wąsosz, pow. górowski (P. Kołodziejczyk i inni), os., tamże (W. Lenkiewicz) os., Grabownica, pow. milicki (S. Mikołajczak), os., Żeleźniki, pow. milicki (W. Lenkiewicz), os., Stawno, pow. milicki (A. Knychała i inni), os., Droździęcin, pow. oleśnicki (L. Matacz), os., Bartniki, pow. milicki (W. Lenkiewicz), os., Gądkowice, pow. milicki (M. Janowski i inni) os., Gorzesław, pow. oleśnicki (M. Pietkiewicz) os., Kiełczów, pow. wrocławski (T. Maszkało, M. Sikorska) os., rez. Stawy Przemkowskie, pow. polkowicki (P. Kołodziejczyk) 14, os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz, T. Szymala), os., Jamnik, pow. trzebnicki, os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os. Jamnik, pow. trzebnicki (P. Kołodziejczyk), os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., Żmigród, pow. trzebnicki (T. Szymala), os., Ruda Sułowska, pow. milicki (D. Panasiuk i inni), os., os., Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., tamże (P. Szymański, M. Antczak), os., Osiek, pow. trzebnicki (T. Szymala), os., tamże (W. Lenkiewicz), os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) 28.10, os., Stawno, pow. milicki (W. Lenkiewicz) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, G. Orłowski), os., tamże (P. Kołodziejczyk) os., Budziszów, os., Tyniec n. Ślęzą, pow. wrocławski, os., tamże (K. Ostrowski) lubuskie: 15, os., Retno, pow. krośnieński (P. Czechowski, G. Jędro, S. Rubacha), os., Strumienno, pow. krośnieński (P. Czechowski), os., Czarnowo, pow. krośnieński, os., Sarbia, pow. krośnieński, os., Strumienno (P. Czechowski) os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk, M. Domagała, K. Zakrzewski), os., tamże (M. Domagała), os., tamże (K. Zakrzewski), os., Trzeboszowice, pow. nyski, (T. Tańczuk, M. Kowalski), os., tamże (M. Janosz i inni), os., tamże (Z. Marciniak) os., Świerczów, pow. namysłowski (M. Stajszczyk, J. Regner) os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (Ł. Czajka), 31.10, os., tamże (Ł. Czajka, M. Domagała), os., os., tamże (Ł. Czajka), os., tamże (M. Domagała) os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (R. Świerad i inni), 04, 06, os., tamże (D. Szlama i inni), os., tamże (S. Beuch i inni) os., Wielikąt, pow. wodzisławski (M. Janosz, W. Piecha), os., tamże (Z. Wnuk), os., tamże (M. Buchalik), os., tamże (M. i D. Świtała), os., tamże (M. Šerek, J. Havránek) os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch i inni), os., tamże (A. Gorczewski), os., tamże (S. Beuch i inni), os., tamże (M. Skóra, D. Szlama), os., tamże (S. Beuch, A. Ochmann, R. Tkocz), os., tamże (G. Gaudnik), os., tamże (M. Skóra i inni), os., tamże (G. Gaudnik), os., tamże (D. Szlama, J. Betleja) os., rez. Łężczok, pow. raciborski (A. Kwoka) os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (G. Schneider) os., os., zb. Pławniowice, pow. gliwicki (G. Gaudnik), os., tamże (D. Szlama) Materiały Materials 137

29 bernikla obrożna Branta bernicla dolno ad., Osiek, pow. trzebnicki (T. Szymala) os., Koskowice, pow. legnicki (M. Kapelski) lubuskie: os., Retno, pow. krośnieński (S. Rubacha, P. Czechowski, G. Jędro) bernikla rdzawoszyja Branta ruficollis dolno os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk), 18, ad., tamże (A. Kuźnia, P. Kołodziejczyk) ad., Wąsosz, pow. górowski (W. Lenkiewicz) ad., Ligota Mała, pow. oleśnicki (T. Drazny, G. Orłowski) imm., Żeleźniki, pow. milicki (W. Lenkiewicz) juv., Żmigród, pow. trzebnicki (T. Szymala), juv., Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., tamże (P. Szymański, M. Antczak) os., Ruda Sułowska, pow. milicki (W. Górka i inni), os., tamże (P. Szymański, M. Antczak) juv., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, G. Orłowski) ad., Wilamowa, pow. nyski, os., Trzeboszowice, pow. nyski (K. Zakrzewski), os., Dziewiętlice, pow. nyski (T. Tańczuk, M. Kowalski), os., tamże (T. Bělka, K. Čihák, Z. Vermouzek), os., Stary Paczków (M. Janosz, W. Cichy), ad., tamże (P. Kołodziejczyk), os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (Z. Marciniak) os., Miejsce, pow. namysłowski (M. Stajszczyk, J. Regner) os., Golczowice, pow. brzeski (M. Stajszczyk) ad., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (M. Domagała) 21, 23, imm., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (R. Kruszyk i inni) os., Wielikąt, pow. wodzisławski (M. Šerek i inni) os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (M. Skóra i inni) gęsiówka egipska Alopochen aegyptiaca dolno os., zb. Słup, pow. jaworski (M. Kapelski) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) os., Pilce, pow. ząbkowicki (K. Ostrowski), para, 1 ad., tamże, os., tamże (M. Pach) os., Sędzisław, pow. kamiennogórski (P. Wasiak, K. Żarkowski) os., Byków, pow. wrocławski (T. Maszkało, A. Knychała) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (M. Stajszczyk, P. Kołodziejczyk) os., Stawno, pow. milicki, (J. Ratajczak), os., Osiek, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) ad., ad., Byczeń, pow. ząbkowicki (P. Kołodziejczyk) para, zb. Słup, pow. jaworski (M. Kapelski) os., zb. Witoszówka, Świdnica, pow. świdnicki (M. Dąbek i inni) os., Obrowiec, pow. krapkowicki (M. Pastrykiewicz) os., Nieboczowy, pow. wodzisławski (M. Nagler) 138 Ptaki Śląska 20 Materiały

30 os., Kosorowice, pow. opolski (R. Świerad) os., Zb. Nyski, pow. nyski (J. Wójcicki, M. Sapko, A. Chlebowski), 16.06, os., tamże (J. Wójcicki, H. Sztwiertnia) 25, para, Zb. Paczkowski, pow. nyski (J. Betleja i inni) os., Opole (pow.) (M. Zawadzki) os., Wielikąt, pow. wodzisławski (Z. Wnuk), os., Buków, pow. wodzisławski (M. Buchalik), os., Krzyżanowice, pow. raciborski (M. Janosz) os.,, Roszków, pow. wodzisławski (Z. Wnuk), 06, os., tamże (K. Jainta, M. Janosz), os., tamże (M. Buchalik, Z. Wnuk), pary, 1 os., tamże (M. Rojek), os., tamże (Z. Wnuk), os., tamże (W. Cichy), para, tamże (M. Buchalik i inni) para z 9 pull., Roszków, pow. raciborski (Z. Wnuk) os., Landek, pow. bielski (G. Schneider, R. Krakowczyk), os., tamże (K. Liersz- -Żelasko) para, Roszków, pow. raciborski (Z. Wnuk) os., Olza, pow. wodzisławski (M. Janosz) kazarka rdzawa Tadorna ferruginea dolno os., Świniary, Wrocław (pow.) (W. Górka, D. Grześkowiak) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (A. Kuźnia) os., Nowe Kolnie, pow. brzeski (J. Regner, B. Regner) os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (R. Kruszyk i inni) 12, os., Landek, pow. bielski (M. Buchalik i inni), os., tamże (R. Krakowczyk) os., rez. Łężczok, pow. raciborski (Z. Wnuk i inni) os., rez. Łężczok, pow. raciborski (Z. Wnuk i inni) os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Buchalik, A. Luzarowski, J. Niemiec), os., tamże (W. Wodecki) os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch, P. Skałban, G. Gaudnik) os., Wielikąt, pow. wodzisławski (M. Šerek i inni) ohar Tadorna tadorna dolno 02, , Stawno, pow. milicki (A. Kuźnia, W. Lenkiewicz) imm., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, G. Orłowski, A. Kuźnia) , Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), os., Ruda Sułowska, pow. milicki (K. Ostrowski i inni), , Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz i inni), os., tamże (T. Szymala), ad., tamże (W. Lenkiewicz), os., tamże (S. Niziński), ad., , tamże (W. Lenkiewicz), ad., tamże (T. Szymala) , Zb. Mietkowski, pow. wrocławski, (P. Kołodziejczyk, A. Kuźnia) , , 3, Warzyna, pow. średzki (A. Kąkol, D. Zelig) , Stawno, pow. milicki (A. Wasińska), para, tamże (B. Smyk i inni) para, Kondratowice, pow. strzeliński (K. Ostrowski) para, Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (M. Sapko), ad., tamże (D. Panasiuk, A. Knychała, T. Maszkało), os., tamże (D. Mazurkiewicz, D. Soldo) ad., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (D. Panasiuk, M. Jakubczyk, A. Knychała) , 1 juv., Strzelin (pow.) (P. Kołodziejczyk) Materiały Materials 139

31 11, imm., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (D. Mazurkiewicz i inni), ad., tamże (D. Panasiuk, M. Jakubczyk, A. Knychała) juv., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), 09, os., tamże (T. Szymala), juv., Ruda Sułowska, pow. milicki, ad., Radziądz, pow. trzebnicki, (W. Lenkiewicz), ad., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (P. Kwaśniewicz i inni) , 1, Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak, M. Zawadzki, M. Kowalski) os., os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (Ł. Czajka), os., tamże (P. Kołodziejczyk, Ł. Czajka), os., tamże (Ł. Czajka i inni) , zb. Pogoria III, Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej) , , Ochaby, pow. cieszyński (K. Liersz-Żelasko), , tamże (P. Łagosz) 11, , Wielikąt, pow. wodzisławski (M. Buchalik, J. Betleja), , 15, , zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (S. Beuch, P. Kmiecik) , Wielikąt, pow. wodzisławski (W. Cichy) , rez. Łężczok, pow. raciborski (B. Pawlik) 28.07, ad., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Nagler), 12, ad., 1 juv., tamże (J. Jagiełko, M. Nagler), os., tamże (M. Nagler, Z. Wnuk) imm., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch i inni) os., Roszków, pow. raciborski (M. Nagler) mandarynka Aix galericulata dolno , Jordanów Śląski, pow. wrocławski (K. Ostrowski, P. Kołodziejczyk), 19, , tamże (K. Ostrowski) , Bartoszowice, Wrocław (pow.) (T. Maszkało, M. Sikorska), , Rędzin, Wrocław (pow.) (A. Knychała i inni), , tamże (P. Kwaśniewicz, M. Pietkiewicz), , Osobowice i Rędzin, Wrocław (pow.) (P. Kołodziejczyk i inni) , Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) , Warzyna, pow. średzki (D. Zelig) , Sławoszowice, pow. milicki (W. Lenkiewicz) , Kamienna Góra (pow.) (P. Wasiak i inni) , Szczepin, Wrocław (pow.) (K. Jasnosz) , Wyspa Bolko, Opole (pow.) (M. Kowalski i inni), , Groszowice, Opole (pow.) (M. Zawadzki), , , Opole (pow.) (A. Wójcik i inni) 06.02, 15.03, , , , 1, Brzeg (pow.) (M. Stajszczyk, J. Regner) , Wyspa Bolko, Opole (pow.) (M. Kowalski i inni) , Kościerzyce, pow. brzeski (J. Regner) , Gogolin i Obrowiec, pow. krapkowicki (R. Świerad, W. Michalik) para, Jez. Srebrne, Marszałki, pow. opolski (M. Robak) para, Pszczyna (pow.) (R. Krakowczyk) , Sosnowiec (pow.) (K. Jainta) hełmiatka Netta rufina z 4 pull., Januszkowice, pow. krapkowicki (W. Michalik, R. Świerad) (fot.2) 140 Ptaki Śląska 20 Materiały

32 z 1-8 pull. i juv., Wielikąt, pow. raciborski (M. Nagler) Fot. 2. Samica hełmiatki Netta rufina wodząca pisklęta, na stawach w Januszkowicach, woj. opolskie, maj 2012 (fot. R. Świerad) Photo 2. Family of Red-crested Pochard in Januszkowice fish ponds, (Opole voivodeship) z pull./juv., Landek, pow. bielski (J. Jagiełko) z 3 juv., rez. Łężczok, pow. raciborski (P. Łagosz) ogorzałka Aythya marila dolno / imm., 1 imm., zb. Słup, pow. jaworski (P. Kołodziejczyk i inni) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) , Jamnik, pow. trzebnicki (T. Szymala), , 2, tamże (A. Kąkol i inni), , Radziądz, pow. trzebnicki (A. Knychała i inni), , tamże (W. Lenkiewicz) imm., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (T. Maszkało i inni) Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., zb. Słup. pow. jaworski (A. Chlebowski) / imm., Spalona, pow. legnicki (T. Maszkało) lubuskie: , zb. Dychów, pow. krośnieński (P. Czechowski, S. Rubacha), , zb. Raduszec, pow. krośnieński (P. Czechowski, M. Bocheński) 14, , zb. Raduszec, pow. krośnieński (P. Czechowski) 07.11, , zb. Dychów, pow. krośnieński (P. Czechowski, M. Bocheński) , zb. Raduszec, pow. krośnieński (P. Czechowski, M. Bocheński) / imm., / imm., , 7 /imm., Januszkowice, pow. krapkowicki (R. Świerad), / imm., tamże (M. Pastrykiewicz) Materiały Materials 141

33 28.10, / imm., Groszowice, Opole (pow.) (Ł. Berlik, B. Łącki, A. Kowalska), / imm., kamionka Bolko, Opole (pow.) (Ł. Berlik, A. Kowalska) os., Zb. Paczkowski, pow. nyski (M. Domagała), imm., tamże (Ł. Czajka) , 5, Otok, pow. krapkowicki (R. Świerad) , Kantorowice, pow. brzeski (M. Stajszczyk, J. Regner) , 2, kamionka Bolko, Opole (pow.) (R. Świerad), / imm., tamże (Ł. Berlik) os., zb. Pławniowice, pow. gliwicki (D. Szlama, M. Ostański) os., zb. Dzierżno Małe, pow. gliwicki (J. Betleja), , zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch, A. Ochmann), , tamże (M. Skóra), para, tamże (S. Beuch i inni), , tamże (T. Kosut), , tamże (S. Beuch, T. Kosut, R. Holewa) , zb. Pogoria III, Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej) , Zb. Rybnicki, Rybnik (pow.) (M. Nagler i inni) , zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (J. Betleja) , 3 / imm., / imm., / imm., / imm., zb. Pogoria III, Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej) , 5 / imm., 18.11, / imm., zb. Kuźnica Warężyńska, Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej), / imm., tamże (D. Kurlej, K. Jainta) , os., os., zb. Pławniowice, pow. gliwicki (G. Gaudnik), imm., 2 / imm., tamże (R. Świerad), os., , 3, tamże (G. Gaudnik) , Goczałkowice-Zdrój, pow. pszczyński (K. Liersz-Żelasko) , 3 / imm., Roszków, pow. raciborski (M. Nagler, Z. Wnuk) lodówka Clangula hyemalis dolno imm., zb. Słup, pow. jaworski (I. i R. Danieleccy, M. Sapko, A. Chlebowski) , Ruda Sułowska, pow. milicki (A. Kuźnia) , Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz i inni) , Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) , Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak) , , 1 imm., 08, , zb. Pogoria III, Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej, P. Łagosz) markaczka Melanitta nigra dolno , Jamnik, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz i inni) , Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz i inni) ad., Raszowa Mała, pow. lubiński (M. Kapelski) ad., 1 imm., Byków, pow. wrocławski (R. Mazurkiewicz i inni) lubuskie: 24.11, / imm., zb. Dychów, pow. krośnieński (P. Czechowski, A. Dubicka, M. Bocheński) , zb. Dziećkowice, pow. bieruńsko-lędziński (M. Ledwoń) ad., Wielikąt, pow. wodzisławski (Z. Wnuk) ad., osadnik Farskie, pow. gliwicki (M. Skóra) / imm., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (A. i K. Ochmann) / imm., zb. Kuźnica Warężyńska, Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej) 142 Ptaki Śląska 20 Materiały

34 Aż siedem wiosennych stwierdzeń wskazuje na niewielki nalot markaczki o tej porze roku. uhla Melanitta fusca dolno , 4 / imm., zb. Słup, pow. jaworski (P. Kołodziejczyk i inni), / imm., tamże (I. i R. Danieleccy, M. Sapko) 08, / imm., Pilce, pow. ząbkowicki (K. Ostrowski i inni) / imm., rz. Odra, Warzyna, pow. średzki (A Knychała, I. Kuras) os., zb. Bukówka, pow. kamiennogórski (P. Wasiak i inni) imm., Osobowice, Wrocław (pow.) (A. Knychała, K. Zięba, P. Nowak) imm., rez. Stawy Przemkowskie, pow. polkowicki (M. Sapko i inni) os., Pilce, pow. ząbkowicki (K. Ostrowski) ad., zb. Słup, pow. jaworski (M. Kapelski) / imm., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, G. Orłowski), os., tamże (D. Zelig i inni) / imm., zb. Słup, pow. jaworski (T. Maszkało, A. Knychała) , Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) / imm., Spalona, pow. legnicki (T. Maszkało) / imm., Wrocław (pow.) (P. Grochowski i inni) lubuskie: / imm., zb. Raduszec, pow. krośnieński (P. Czechowski i inni) 14, , zb. Raduszec, pow. krośnieński (P. Czechowski) / imm., zb. Dychów, pow. krośnieński (P. Czechowski, G. Jędro), / imm., tamże (P. Czechowski, A. Dubicka), / imm., tamże (P. Czechowski, M. Bocheński), imm., tamże (P. Czechowski i inni) / imm., zb. Raduszec, pow. krośnieński (P. Czechowski i inni), / imm., tamże (P. Czechowski, A. Dubicka) / imm., Jez. Sławskie, pow. wschowski (P. Czechowski, A. Dubicka) / imm., Wyspa Bolko, Opole (pow.), (M. Kowalski i inni) os., żwirownia Bolko, Opole (pow.) (A. Wójcik) , Zb. Paczkowski, pow. nyski (Ł. Czajka), imm., tamże (A. Knychała), os., os., tamże (M. Domagała), os., ok. 5 os., tamże (R. Walczybok) /imm., Zb. Turawski, pow. opolski (M. Zawadzki, M. Kowalski) /imm., żwirownia Piast, Opole (pow.) (J. Regner), /imm., tamże (M. Kowalski, M. Zawadzki, Ł. Berlik) os., żwirownia Bolko, Opole (pow.) (R. Świerad), co najmniej 10 os., tamże (Ł. Berlik), os., tamże (M. Kowalski i inni), os., tamże (M., K. i R. Kowalscy), os., tamże (M. Kowalski, M. Zawadzki), os., tamże (Ł. Berlik) / imm., Otmęt, Krapkowice (pow.) (R. Świerad) / imm., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch, A. Burecki), os., tamże (D. Szlama, M. Ostański) os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król), os., tamże (M. Nagler, R. Krakowczyk), os., tamże (M. Janosz, W. Cichy, Z. Włodarski), os., tamże (G. Schneider), os., tamże (T. Maszkało, A. Kuźnia), os., tamże (J. Król i inni) / imm., zb. Pławniowice, pow. gliwicki (R. Kruszyk i inni), / imm., tamże (T. Maszkało, A. Kuźnia), os., tamże (K. Jainta i inni) 08, / imm., Roszków, pow. raciborski (M. Rojek, Z. Wnuk) Materiały Materials 143

35 os., os., Zb. Rybnicki, pow. rybnicki (M. Nagler), / imm., tamże (B. Fraś, P. Fraś), os., tamże (A. Sojka i inni), os., tamże (B. Pawlik), os., tamże (Z. Wnuk) ad., zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (K. Kokoszka, S. Beuch, S. Kuś) imm., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch, M. Nagler, M. Skóra) / imm., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch i inni), os., tamże (R. Świerad, M. Pastrykiewicz), os., tamże (M. Skóra), os., tamże (S. Beuch, A. Ochmann, R. Tkocz), os., tamże (R. Świerad, M. Pastrykiewicz), os., tamże (R. Świerad), os., 23, os., tamże (D. Szlama, P. Łagosz), os., tamże (D. Szlama, J. Betleja, G. Gaudnik) / imm., zb. Pogoria III, Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej) os., zb. Gzel, Rybnik (pow.) (B. Pawlik) , zb. Pławniowice, pow. gliwicki (R. Świerad, M. Pastrykiewicz, G. Gaudnik), os., os., os., tamże (G. Gaudnik), os., os., tamże (D. Szlama), os., tamże (D. Szlama, J. Betleja), os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Janosz i inni), os., tamże (Z. Wnuk, M. Nagler), os., os., tamże (J. Król) / imm., zb. Kuźnica Warężyńska, Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej, K. Jainta) / imm., Roszków, pow. raciborski (Z. Wnuk, M. Nagler) szlachar Mergus serrator dolno , Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki, , Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz), , 2 / imm., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (T. Maszkało, L. Duduś, B. Smyk), , tamże (W. Lenkiewicz) , Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) imm., Sołtysowice, Wrocław (pow.) (D. Soldo, D. Mazurkiewicz, J. Błaszczyk) para, Ostroszowice, pow. dzierżoniowski (M. Pach) para, Owiesno, pow. dzierżoniowski (M. Pach) para, zb. Witoszówka, Świdnica (pow.) (M. Dąbek) , 4, zb. Bukówka, pow. kamiennogórski (P. Wasiak, K. Żarkowski, K. Struś) , Ruda Sułowska, pow. milicki (M. Zawadzki, J. Lis), , tamże (W. Lenkiewicz, L. Matacz) , , , Jamnik, pow. trzebnicki, , Radziądz, pow. trzebnicki, , , Ruda Sułowska, pow. milicki, ad., , Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) / imm., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, R. Walczybok), os., tamże (R. Walczybok), , tamże (W. Lenkiewicz) , Ruda Sułowska, pow. milicki (B. Smyk i inni) , zb. Słup, pow. jaworski (A. Knychała, T. Maszkało) lubuskie: , zb. Raduszec, pow. krośnieński (P. Czechowski, A. Dubicka) 07, para, Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak, P. Wójcik) , Brzeg (pow.) (M. Stajszczyk, J. Regner) para, Opole (pow.) (R. Świerad) , 2, Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak) , Zb. Paczkowski, pow. nyski (Ł. Czajka) os., os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak), / imm., tamże (M. Kowalski, M. Zawadzki) 144 Ptaki Śląska 20 Materiały

36 , Krzyżanowice, pow. raciborski (M. Rojek) 30.03, , 1, zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (T. Matejczyk, S. Kuś, S. Beuch) /imm., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch, P. Skałban) /imm., zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (S. Beuch, P. Skałban) /imm., zb. Chechło-Nakło, pow. tarnogórski (S. Beuch, P. Skałban) 15, , Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (K. Liersz-Żelasko i inni) mieszaniec Bucephala clangula x Mergellus albellus , Nysa (pow.) (J. Wójcicki) sterniczka jamajska Oxyura jamaicensis /imm., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (R. Zbroński) nur rdzawoszyi Gavia stellata dolno ad., Sędzisław, pow. kamiennogórski (P. Wasiak, K. Żarkowski) ad., 3 juv., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk), juv., tamże (P. Kołodziejczyk, D. Mazurkiewicz, D. Panasiuk), os., tamże (G. Orłowski, P. Kołodziejczyk), juv., tamże (P. Kołodziejczyk, A. Kąkol, M. Szeruga), 12, juv., tamże (P. Kołodziejczyk i inni) os., Żeleźniki, pow. milicki (L. Matacz) juv., zb. Słup, pow. jaworski (A. Chlebowski) lubuskie: os., Jez. Sławskie, pow. wschowski (P. Czechowski, A. Dubicka) os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (K. Ostrowski i inni) 25, os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak), 04, os., (R. Świerad i inni), os., tamże (J. Stasiak i inni), os., tamże (J. Stasiak), os., tamże (M. Kowalski i inni), os., tamże (M. Kowalski, M. Zawadzki) 04, os., Zb. Nyski, pow. nyski (Ł. Czajka, T. Maszkało), os., tamże (Ł. Czajka), os., tamże (R. Świerad, M. Pastrykiewicz) os., Zb. Paczkowski, pow. nyski (Ł. Czajka) 24, os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (R. Świerad, M. Pastrykiewicz, A. Knychała) os., Opole (pow.) (M. Pastrykiewicz i inni), 25, os., tamże (M. Kowalski i inni) os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (R, Gwóźdź), os., tamże (D. Szlama, M. Ostański) juv., juv., zb. Pogoria III, Dąbrowa Górnicza (D. Kurlej) ad., 18, ad., 5 juv., zb. Kuźnica Warężyńska, Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej), juv., tamże (D. Kurlej, K. Jainta), juv., os., zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (P. Łagosz), os., tamże (A. Ochmann i inni) os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (R. Świerad i inni), os., tamże (D. Szlama, J. Betleja) ad., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król), os., tamże (M. Nagler, Z. Wnuk), os., os., tamże (J. Król) Materiały Materials 145

37 os., zb. Pławniowice, pow. gliwicki (G. Gaudnik), 05, os., tamże (D. Szlama, G. Gaudnik), os., tamże (G. Gaudnik), os., tamże (D. Szlama) nur czarnoszyi Gavia arctica dolno imm., zb. Słup, pow. jaworski (M. Sapko i inni) 14, ad., zb. Bukówka, pow. kamiennogórski (P. Wasiak i inni) ad., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (A. Knychała, T. Maszkało, D. Panasiuk) 24, ad., 1 juv., zb. Bukówka, pow. kamiennogórski (P. Wasiak i inni), ad., 1 juv., tamże (D. Panasiuk, D. Mazurkiewicz) ad., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (D. Panasiuk, D. Mazurkiewicz), os., tamże (A. Kąkol, M. Szeruga, P. Kołodziejczyk), os., tamże (D. Zelig, M. Szeruga), os., tamże (P. Kołodziejczyk) os., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) lubuskie: os., Jez. Sławskie, pow. wschowski (P. Czechowski, A. Dubicka) os., Rozwadza, pow. krapkowicki (M. i M. Pastrykiewicz, R. Świerad) os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak), os., tamże (G. i G. Sobczak), os., os., tamże (M. Kowalski i inni), os., os., tamże (J. Stasiak i inni) os., zb. Michalice, pow. namysłowski (I. i K. Żyśko) os., ad., Zb. Nyski, pow. nyski (Ł. Czajka), os., tamże (M. Pastrykiewicz), juv., Nysa (pow.) (Ł. Czajka, J. Wójcicki) os., Zb. Paczkowski, pow. nyski (M. Domagała), juv., tamże (R. Walczybok) os., Opole (pow.) (Ł. Berlik, M. Kowalski, M. Zawadzki), os., tamże (M. Kowalski i inni), juv., tamże (Ł. Berlik), os., tamże (M. Kowalski i inni), os., tamże (M. Zawadzki, M. Kowalski) os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (T. Maszkało, A. Kuźnia, K. Jainta) os., Jastrzębie-Zdrój (pow.) (R. Zbroński, R. Kruszyk) 12, os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (D. Szlama, S. Beuch, P. Skałban), os., tamże (S. Beuch), os., tamże (M. Skóra), os., tamże (R. Świerad) os., zb. Pogoria III, Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej) os., zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (D. Kilon), os., tamże (K. Liersz-Żelasko), os., tamże (M. Janosz, W. Cichy, Z. Włodarski), os., tamże (M. Nagler, Z. Wnuk), os., juv., tamże (J. Król) os., zb. Paprocany, Tychy (pow.) (R. Tkocz) juv., zb. Pławniowice, pow. gliwicki (G. Gaudnik), os., tamże os., os., tamże (D. Szlama) juv., zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (P. Łagosz i inni) os., Roszków, pow. raciborski (Z. Wnuk) os., Zb. Rybnicki, Rybnik (pow.) (M. Janosz) perkoz rogaty Podiceps auritus dolno os., zb. Słup, pow. jaworski (P. Kołodziejczyk, M. Dąbek) os., 11, os., os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak), os., tamże (M. Kowalski i inni), os., tamże (J. Stasiak), os., tamże (M. Kowalski i inni), os., tamże (J. Stasiak) ( fot. 3) 146 Ptaki Śląska 20 Materiały

38 Fot. 3. Jeden z kilku perkozów rogatych Podiceps auritus stwierdzonych w listoadzie na Zb. Turawskim, woj. opolskie (fot. Z. Wnuk) Photo 3. One of several Horned Grebes recorded in November 2012 at Turawa reservoir (Opole voivodeship) os., zb. Pogoria III, Dąbrowa Górnicza (pow.) (R. Gwóźdź) os., zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (S. Beuch, J. Lewandowska) os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (D. Szlama) os., zb. Kuźnica Warężyńska, Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej) 07, os., zb. Pogoria III, Dąbrowa Górnicza (pow.) (D. Kurlej, P. Łagosz) czapla modronosa Ardeola ralloides ad., Roszków, pow. raciborski (R. Zbroński i inni) czapla złotawa Bubulcus ibis dolno ad., Goliszów, pow. legnicki (M. Kapelski) ( fot. 4) Trzecie stwierdzenie czapli złotawej na Śląsku i drugie wiosenne. czapla nadobna Egretta garzetta dolno os., zb. Słup, pow. jaworski (M. Kapelski) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) os., Marklowice, pow. wodzisławski (Z. Wnuk) os., Landek, pow. bielski (R. Krakowczyk) Materiały Materials 147

39 Fot. 4. Trzecia dla Śląska czapla złotawa Bubulcus ibis obserwowana pod koniec kwietnia 2012 na stawach w Goliszowie (woj. dolnośląskie ) (fot. M. Kapelski) Photo 4. Catle Egret (third for Silesia), recorded in April 2012 in Goliszów ponds (Lower Silesian voivodeship) os., zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (S. Beuch) os., Roszków, pow. raciborski (M. Nagler) 16, para z 3 pull. (gniazdowanie pewne), Ochaby, pow. cieszyński (J. Betleja, M. Ledwoń) os., os., Ochaby, pow. cieszyński (K. Liersz-Żelasko) Na uwagę zasługuje pierwszy przypadek lęgu tej czapli na Śląsku i tym samym drugi pewny lęg w Polsce (Betleja i in. 2012). czapla purpurowa Ardea purpurea ad., rez. Łężczok, pow. raciborski (B. Pawlik, Z. Wnuk) ad., Goczałkowice Zdrój, pow. pszczyński (A. Sojka, Z. Włodarski) 15, juv., Landek, pow. bielski (K. Liersz-Żelasko, M. Kąkol) juv., Wielikąt, pow. wodzisławski (R. Gwóźdź) ibis kasztanowaty Plegadis falcinellus ad., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (K. i J. Sapieha) warzęcha Platalea leucorodia dolno ad., ad., Stawno, pow. milicki (B. Orłowska i inni) juv. i 1 os., Przemków, pow. polkowicki (M. Kapelski, A. Chlebowski, M. Cieślak), ad., tamże (P. Maślikowski, M. Gajerski) 148 Ptaki Śląska 20 Materiały

40 ad., ad., Zb. Nyski, pow. nyski (J. i W. Wójciccy) błotniak stepowy Circus macrourus dolno juv., Przecławice, pow. wrocławski (K. Ostrowski) juv., Marcinkowice, pow. wrocławski (K. Ostrowski) juv., Mieszkowice, pow. prudnicki (P. Kołodziejczyk) kurhannik Buteo rufinus juv., Mierzęcin, pow. kędzierzyńsko-kozielski (R. Świerad) (fot. 5) subad. (3 r. kal.), Kalinowice, pow. strzelecki (R. Świerad) imm., Mierzęcin, pow. kędzierzyńsko-kozielski (A. i T. Tańczuk) imm., Kazimierz, pow. prudnicki (M. Domagała, M. Kowalski) os., Głogówek/Wróblin, pow. prudnicki (M. Janosz, R. Zbroński) juv., Frelichów, pow. cieszyński (K. Liersz-Żelasko i inni) Rekordowe sześć stwierdzeń w jednym roku. Fot. 5. Kurhannik Buteo rufinus obserwowany w sierpniu w Mierzęcinie, woj. opolskie (fot. R. Świerad) Photo 5. Long-legged Buzzard observed in August 2012 in Mierzęcin (Opole voivodeship) Materiały Materials 149

41 orlik krzykliwy Aquila pomarina dolno ad., Radwanice, pow. polkowicki (A. Chlebowski) os., Marcinkowice, pow. wrocławski (K. Ostrowski) os., Ogorzelec, pow. kamiennogórski (M. Skóra i inni) juv., zb. Bukówka, pow. kamiennogórski (S. Rusiecki, P. Wasiak) os., Marcinkowice, pow. wrocławski (K. Ostrowski) os., Tychy (pow.) (K. Drab) orlik grubodzioby Aquila clanga dolno juv. z nadajnikiem satelitarnym, pow. bolesławiecki i zgorzelecki (odczyt J. Lontkowski) orzeł cesarski Aquila heliaca dolno juv., Wałbrzych (pow.) (K. Żarkowski) juv., Gościęcin, pow. kędzierzyńsko-kozielski (W. Michalik) Dwa stwierdzenia w jednym roku po 32 letniej przerwie (Czajka 2012) orzeł przedni Aquila chrysaetos dolno imm., Mumlawski Wierch, Karkonoski PN, pow. jeleniogórski (K. Dobrowolska) imm., Biestrzykowice, pow. namysłowski (K. Żyśko) imm., Baranowice, pow. cieszyński (K. Liersz-Żelasko) orzełek Aquila pennata dolno os. (odm. jasna), Krzeszów, pow. kamiennogórski (P. Wasiak) Pierwsze stwierdzenie od 2005 r. (Komisja Faunistyczna 2007) rybołów Pandion haliaetus dolno para z gniazdem (gniazdowanie pewne), pow. zgorzelecki (W. Bena) lubuskie: para z gniazdem, pow. krośnieński (S. Rubacha) para z gniazdem, pow. opolski (R. Świerad, A. Czubat) W przypadku par z powiatów krośnieńskiego i opolskiego mimo zbudowania gniazd nie doszło do złożenia jaj. Lęg z pow. zgorzeleckiego jest pierwszym udanym lęgiem rybołowa na Śląsku od początku lat Ptaki Śląska 20 Materiały

42 kobczyk Falco vespertinus dolno , Świniary, Wrocław (pow.) (W. Górka, G. Orłowski, D. Grześkowiak) , Biernacice, pow. ząbkowicki (W. Grzesiak) , zb. Przeworno, pow. strzeliński (K. Ostrowski) juv., Pasikurowice, pow. wrocławski (J. Błaszczyk) juv., Wojnarowice, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) juv., Szewce, pow. trzebnicki (G. Orłowski) , Markowe, pow. namysłowski (J. Sebastian, A. Czubat) , Kuźnica Katowska, pow. opolski (R. Świerad i inni) , Kietrz, pow. głubczycki (D. Szlama) juv., Gościęcin, pow. kędzierzyńsko-kozielski (R. Świerad), juv., tamże (R. Świerad, W. Michalik, P. Rymwid-Mickiewicz), juv., tamże (W. Michalik), juv., tamże (P. Kołodziejczyk), juv., Borzysławice, pow. kędzierzyńsko-kozielski (P. Kołodziejczyk), juv., Mierzęcin, pow. kędzierzyńsko-kozielski (P. Kołodziejczyk), juv., Gościęcin (G. Gaudnik), juv., Borzysławice (R. Cisakowski), juv., Mierzęcin (M. Janosz, T. Maszkało, Ł. Kosicki), juv., tamże (G. Gaudnik), juv., Gościęcin (M. Kowalski, T. Tańczuk), juv., Mierzęcin (M. i D. Świtała), juv., tamże (A. i T. Tańczuk, S. Beuch, P. Skałban) juv., Nowy Browiniec, pow. prudnicki, juv., Wierzch, pow. prudnicki (R. Cisakowski), juv., 3 juv., 5 juv., Racławice Śląskie, pow. prudnicki (P. Kołodziejczyk) juv., Wierzbięcice, pow. nyski (R. Cisakowski) imm., 1 juv., Ucieszków, pow. kędzierzyńsko-kozielski (M. Nagler, Z. Wnuk) juv., Skoroszyce, pow. nyski (T. Maszkało) juv., Smogorzów, pow. namysłowski (T. Drazny) juv., Stare Kotkowice, pow. prudnicki (P. Kołodziejczyk), juv., Góreczno, pow. prudnicki (W. Michalik), juv., Głogówek, pow. prudnicki (M. i D. Świtała), juv., Biedrzychowice, pow. prudnicki (R. Cisakowski) juv., Wysoka, pow. strzelecki (R. Świerad) juv., Maciowakrze, pow. kędzierzyńsko-kozielski (M. Buchalik), juv., Dobrosławice, pow. kędzierzyńsko-kozielski (M. Nagler, Z. Wnuk) juv., Gierałtowice, pow. kędzierzyńsko-kozielski (M. Buchalik) juv., Pilszcz, pow. głubczycki (J. Stančo, L. Stančo) juv., Nieradowice, pow. nyski (R. Cisakowski) juv., Zb. Otmuchowski, Ścibórz, pow. nyski (Ł. Czajka) , Katowice (pow.) (M. Buchalik) juv., juv., 2 juv., 3 juv., 1 juv., 1 juv., juv., 1 juv., 3 juv., Wilamowice, pow. bielski (W. Wodecki) juv., Wisła Wielka, pow. pszczyński (J. Jagiełko) Rekordowa liczba stwierdzeń w roku. Na uwagę zwraca zwłaszcza jesienny nalot młodych ptaków szczególnie wyraźnie odzwierciedlony na Płaskowyżu Głubczyckim. drzemlik Falco columbarius dolno os., Brzeg Dolny, pow. wołowski (A. Knychała, I. Kuras) / imm., zb. Przeworno, pow. strzeliński (K. Ostrowski) , Gromadka, pow. bolesławiecki (M. Janowski) Materiały Materials 151

43 os., Domanowice, pow. trzebnicki (A. Kuźnia) os., Sieczków, pow. trzebnicki (P. Kołodziejczyk, T. Kołodziejczyk, B. Smyk) / juv., Tyniec nad Ślęzą, pow. wrocławski (K. Ostrowski), os., , 1 / juv., Marcinkowice, pow. wrocławski (K. Ostrowski), os., tamże (K. Ostrowski, A. Knychała), / juv., os., os., tamże (K. Ostrowski) os., Ołtaszyn, Wrocław (pow.) (forum.przyroda.org) os., Rędzin, Wrocław (pow.) (D. Panasiuk, D. Mazurkiewicz) / imm., Budziszów, pow. wrocławski (K. Ostrowski) , Komorów/ Milikowice, pow. świdnicki (M. Dąbek) os., Gniechowice, pow. wrocławski (A. Knychała) lubuskie: , Czarnowo, pow. krośnieński (P. Czechowski i inni) / juv., Czarnowo, pow. krośnieński (P. Czechowski, G. Jędro) 02, , Czarnowo, pow. krośnieński (P. Czechowski i inni) mał / juv., Jawiszowice, pow. oświęcimski (W. Wodecki) os., Gogolin, pow. krapkowicki (R. Świerad) / imm., Kosorowice, pow. opolski (R. Świerad) 28.02, os., Brzeźce, pow. kędzierzyńsko-kozielski (P. Berezowski) , Kazimierz, pow. kędzierzyńsko-kozielski (M. Kowalski, M. Domagała) 15, / juv., Skoroszyce, pow. nyski (T. Maszkało) / juv., Wierzbiec, pow. prudnicki (P. Kołodziejczyk) / juv., Zubrzyce, pow. głubczycki (M. Buchalik) 28.09, os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (Ł. Czajka), , tamże (P. Kołodziejczyk) os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak i inni) , Stare Olesno, pow. oleski (M. Kowalski) / imm., Stary Grodków, pow. nyski (T. Maszkało) / juv., Kryry, pow. pszczyński (M. Janosz, A. Sojka) os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (M. Skóra, T. Grochowski) sokół skalny Falco eleonorae ad. (odm. ciemna), Zb. Otmuchowski, pow. nyski (M. Domagała) Ósme stwierdzenie po 10 latach przerwy (Komisja Faunistyczna 2003) raróg Falco cherrug dolno juv., Łukaszów, pow. złotoryjski (S. Rubacha, A. Wąsicki) juv., Opatrzność/Borzysławice, pow. kędzierzyńsko-kozielski (R. Cisakowski) sokół wędrowny Falco peregrinus dolno para z 4 pull. Głogów (pow.) (S. Sielicki i inni) pary lęgowe, Karkonoski P.N., pow. jeleniogórski (K. Dobrowolska-Martini, M. Martini) 152 Ptaki Śląska 20 Materiały

44 ostrygojad Haematopus ostralegus dolno os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (M. Zarzycki), os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (M. Gajewski) os., Zb. Nyski, pow. nyski (P. Wójcik, W. Miłosz) os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak, M. Lepka) 12, os., Roszków, pow. wodzisławski (M. Buchalik i inni) os., zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (S. Beuch) 20, 25, juv., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (Z. Wnuk i inni), os., tamże (M. Nagler), os., tamże (Z. Wnuk i inni), os., juv., tamże (J. Król), os., tamże (M. Nagler) juv., zb. Łąka, pow. pszczyński (M. Buchalik) szczudłak Himantopus himantopus dolno 02, para, Świniary, Wrocław (pow.) (S. Rusiecki, T. Maszkało, M. Sikorska) os., Januszkowice, pow. wrocławski (M. Pach) para, Niezgoda, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz, P. Kołodziejczyk, Ł. Miśkowiak), para, Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) 22, , Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz, P. Kołodziejczyk) , Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (M. Stajszczyk, R. Stelmach, P. Kołodziejczyk) para, Pawełki, pow. lubliniecki (J. i B. Kierat) ad., Roszków, pow. raciborski (M. Nagler) szablodziób Recurvirostra avosetta dolno ad., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz, S. Niziński), os., Jamnik, pow. trzebnicki (G. Orłowski, T. Szymala) os., Goliszów, pow. legnicki (M. Kapelski), os., tamże (P. Kołodziejczyk i inni) os., zb. Słup, pow. jaworski (M. Kapelski) pary (gniazdowanie 1 pary pewne), Stawno, pow. milicki (A. Wasińska i inni) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (E. i P. Gębscy) ad., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Zb. Nyski, pow. nyski (M. Zawadzki, T. Tańczuk), os., tamże (K. Paciora) os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak) Podkreślić należy drugi przypadek lęgu na Śląsku po 10 letniej przerwie (Betleja i in. 2002) kulon Burhinus oedicnemus os., Głogówek, pow. prudnicki (M. Janosz) Pierwsze stwierdzenie na Śląsku od 2002 roku (Komisja Faunistyczna 2004). Materiały Materials 153

45 mornel Charadrius morinellus ad., Lasocice, pow. nyski (K. Martini, M. Martini) czajka towarzyska Vanellus gregarius juv., Kazimierz/Głogówek/Wróblin, pow. prudnicki (P. Kołodziejczyk i inni) biegus rdzawy Calidris canutus dolno ad., Radziądz, pow. trzebnicki (T. Maszkało i inni), 21.08, juv., tamże (P. Kołodziejczyk, J. Ratajczak, T. Szymala) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (A. Milewski), juv., juv., juv., juv., juv., juv., juv., tamże (P. Kołodziejczyk i inni), juv., tamże (A. Gorczewski, L. Duduś, P. Kołodziejczyk), juv., tamże (P. Kołodziejczyk i inni), juv., tamże (P. Kołodziejczyk), juv., tamże (P. Kołodziejczyk, M. Kapelski),06, juv., tamże (P. Kołodziejczyk), juv., tamże (D. Mazurkiewicz, R. Mazurkiewicz) juv. Strzelin (pow.) (P. Kołodziejczyk) juv., zb. Słup, pow. jaworski (I. i R. Danieleccy) juv., Stawno, pow. milicki (W. Lenkiewicz) juv., Zb. Nyski, pow. nyski (J. Wójcicki), juv., tamże (P. Wójcik) juv., juv., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk), juv., tamże (T. Maszkało), juv., os., tamże (M. Domagała), juv., tamże (P. Kołodziejczyk), juv., tamże (M. Domagała i inni), juv., tamże (T. Maszkało, D. Panasiuk, M. Sikorska), juv., juv., tamże (P. Kołodziejczyk) juv., juv., os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak), juv., tamże (R. Świerad, J. Stasiak), os., tamże (J. Stasiak, M. Kowalski, K. Krawczak), juv., tamże (T. Tańczuk), 08, juv., tamże (R. Świerad, J. Stasiak), juv., tamże (J. Kierat) juv., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (G. Gaudnik), juv, tamże (D. Szlama i inni), juv., juv., tamże (S. Beuch, G. Gaudnik) juv., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Baran, A. Bisztyga), juv., tamże (M. Nagler), 22, juv., tamże (M. Baran i inni), 02, juv., tamże (J. Król i inni), juv., tamże (J. Król) juv., zb. Łąka, pow. pszczyński (R. Tkocz i inni) ad., Roszków, pow. raciborski (M. Rojek) piaskowiec Calidris alba dolno ad., Warta Bolesławiecka, pow. bolesławiecki (T. Maszkało, M. Sikorska) ad., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (T. Drazny, Z. Marciniak) ad., 18, juv., juv., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk), os., tamże (A. Gorczewski, L. Duduś), juv., tamże (P. Kołodziejczyk, P. Czechowski, S. Rubacha), juv., tamże (P. Kołodziejczyk), juv., tamże (P. Kołodziejczyk, M. Kapelski), juv., juv., juv., juv., tamże (P. Kołodziejczyk), imm., tamże (R. Mazurkiewicz, D. Mazurkiewicz) juv., Jamnik, pow. trzebnicki (T. Szymala) 154 Ptaki Śląska 20 Materiały

46 juv., Zb. Nyski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk), os., tamże (J. Wójcicki) juv., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak i inni), juv., tamże (A. i T. Tańczuk), juv., tamże (J. Stasiak), juv., tamże (P. Kołodziejczyk, J. Stasiak, R. Świerad), juv., tamże (M. Kowalski, K. Krawczak, J. Stasiak), juv., tamże (J. Stasiak), juv., tamże (T. Tańczuk i inni), juv., tamże (J. Stasiak, M. Kowalski, K. Krawczak), juv., tamże (J. Stasiak i inni), os., os., tamże (J. Stasiak), juv., tamże (J. Kierat i inni), os., tamże (J. Stasiak) juv., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk), juv., tamże (T. Maszkało), juv., tamże (M. Domagała), juv., tamże (P. Kołodziejczyk), juv., tamże (K. Ostrowski i inni), os., tamże (D. Panasiuk, T. Maszkało, M. Sikorska), juv., tamże (P. Kołodziejczyk), juv., tamże (Ł. Czajka) ad., juv., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (A. Ochmann, S. Beuch, G. Gaudnik) juv., juv., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Nagler), ad., 5 juv., tamże (M. Baran, A. Bisztyga), juv., tamże (M. Nagler, Z. Wnuk), juv., tamże (M. Nagler), juv., tamże (Z. Wnuk, J. Król), juv., tamże (J. Król), juv., tamże (M. Nagler) juv., juv., tamże (J. Król) juv., juv., zb. Łąka, pow. pszczyński (A. Sojka, G. Sojka, P. Łagosz) juv., osadnik Farskie, pow. gliwicki (M. Skóra) Fot. 6. Biegus arktyczny Calidris melanotos swierdzony na początku września nad zb. Goczałkowickim, woj. śląskie (fot. Z. Wnuk) Photo 6. Pectoral Sandpiper recorded in September 2012 at the Goczałkowice reservoir (Silesian voivodeship) Materiały Materials 155

47 biegus arktyczny Calidris melanotos dolno juv., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) juv., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (A. Knychała) 01, juv., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (M. Domagała, P. Kołodziejczyk), juv., tamże (P. Kołodziejczyk), juv., tamże (P. Kołodziejczyk, Ł. Czajka) juv., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (Z. Wnuk) (fot. 6), 23, juv., tamże (J. Król i inni) Rekordowe siedem stwierdzeń w jednym roku. biegus płaskodzioby Limicola falcinellus os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (Ł. Czajka) ad., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król), os., tamże (A. Sojka, G. Sojka), juv., tamże (J. Król) ad., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (M. Świtała i inni) Wyjątkowo słaby rok. Jedyne cztery pięć stwierdzeń. biegus płowy Tryngites subruficollis 17, os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk) Fot. 7. Dubelty Gallinago media obserwowane w maju 2012 w Bytomiu-Miechowicach, woj. śląskie (fot. S. Beuch) Photo 7. Two Great Snipes observed at the same spot in May 2012 in Miechowice, Bytom (Silesian voivodeship) 156 Ptaki Śląska 20 Materiały

48 dubelt Gallinago media os., os., Miechowice, Bytom (pow.) (S. Beuch i inni) (fot. 7) szlamnik Limosa lapponica dolno ad., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, K. Żarkowski, D. Zydlik) juv., Jamnik, pow. trzebnicki (P. Kołodziejczyk) ad., Zb. Nyski, pow. nyski (R. Świerad i inni) os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak), juv., tamże (J. Stasiak i inni) juv., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (M. Domagała), juv., tamże (P. Kołodziejczyk), juv., tamże (K. Ostrowski i inni), juv., tamże (M. Domagała, K. Ostrowski), juv., juv., tamże (P. Kołodziejczyk), juv., tamże (Ł. Czajka), juv., tamże (T. Maszkało), juv., tamże (P. Kołodziejczyk, Ł. Czajka, M. Pastrykiewicz) juv., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Janosz i inni), juv., tamże (J. Król, M. Nagler), 25, juv., tamże (M. Janosz, A. Sojka, J. Król) juv., Wielikąt, pow. wodzisławski (M. Janosz i inni) kulik mniejszy Numenius phaeopus dolno os., Goliszów, pow. legnicki (M. Kapelski) os., Raków, pow. wrocławski (T. Drazny, G. Orłowski) os., Kondratowice, pow. strzeliński (K. Ostrowski) os., Żmigród, pow. trzebnicki (T. Szymala), os., Niezgoda, pow. trzebnicki (Z. Marciniak), 26.04, os., polder Jamnik, pow. trzebnicki (T. Szymala) os., Byków, pow. wrocławski (T. Drazny), 18, os., tamże (T. Maszkało, A. Knychała, T. Drazny) os., Pilczyce, Wrocław (pow.) (T. Maszkało) ad., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, P. Gębski), 26.08, os., tamże (P. Kołodziejczyk, G. Orłowski, A. Bujanowicz) os., Zb. Nyski, pow. nyski (J. Wójcicki), os., tamże (M. Domagała), os., tamże (J. Wójcicki) os., Kietrz, pow. głubczycki (D. Szlama) 19.08, os., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk) os., 04, os., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (S. Beuch i inni) os., Zb. Przeczycki, pow. będziński (J. Betleja) 08, os., os., zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (S. Beuch i inni) os., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król) terekia Xenus cinereus dolno ad., ad., Zb. Mietkowski, pow. Wrocławski (G. Orłowski i inni) Materiały Materials 157

49 brodziec pławny Tringa stagnatilis dolno ad., zb. Przeworno, pow. strzeliński (K. Ostrowski), ad., tamże (K. Ostrowski, K. Paciora, B. Smyk) os., Radziądz, pow. trzebnicki (P. Kołodziejczyk i inni), juv., tamże (P. Kołodziejczyk, J. Ratajczak, T. Szymala) juv., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk i inni), ad., tamże (D. Panasiuk), 09, juv., tamże (P. Kołodziejczyk) juv., Zb. Turawski, pow. opolski (M. Kowalski, A. Kowalska), os., tamże (J. Stasiak, M. Zawadzki, T. Zawadzki) juv., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (J. Król, M. Nagler, Z. Włodarski), os., tamże (J. Niemiec), ad., juv., tamże (M. Nagler i inni), ad., tamże (J. Król) juv., juv., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (A. Ochmann i inni) juv., zb. Łąka, pow. pszczyński (A. Sojka i inni) łęczak Tringa glareola pary (gniazdowanie pewne), Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak) Populacja lęgowa łęczaka na Zbiorniku Turawskim jest obecnie najliczniejszą i najbardziej stałą w Polsce (Komisja Faunistyczna ). kamusznik Arenaria interpres dolno ad., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (M. Sapko i inni) ad., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski, juv., tamże, juv., tamże, juv., tamże (P. Kołodziejczyk), juv., juv., tamże, juv., juv., juv., tamże (P. Kołodziejczyk), os., tamże (A. Gorczewski, L. Duduś, P. Kołodziejczyk), juv., tamże (P. Kołodziejczyk, P. Czechowski, S. Rubacha) juv., Strzelin (pow.) (P. Kołodziejczyk) juv., zb. Słup, pow. jaworski (A. Chlebowski) juv., Radziądz, pow. trzebnicki (T. Szymala), os., tamże (W. Lenkiewicz), juv., tamże (T. Szymala) juv., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak), juv., tamże (J. Stasiak, M. Zawadzki, T. Zawadzki), os., os., juv., tamże (J. Stasiak), os., os., tamże (J. Stasiak), juv., tamże (R. Świerad, J. Stasiak) juv., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (T. Maszkało), juv., juv juv juv., tamże (P. Kołodziejczyk), juv., tamże (T. Maszkało), juv., juv., tamże (M. Domagała), juv., tamże (P. Kołodziejczyk i inni), juv., tamże (P. Kołodziejczyk, Ł. Czajka) ad., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Baran, P. Profus) 18, juv., juv., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Nagler), os., tamże (Z. Wnuk) juv., zb. Łąka, pow. pszczyński (A. Sojka, G. Sojka) juv., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (J. Banaś) 158 Ptaki Śląska 20 Materiały

50 płatkonóg szydłodzioby Phalaropus lobatus dolno ad., Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) ad., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak) ad., Zb. Nyski, pow. nyski (J. Szyma) juv., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk, T. Maszkało, M. Domagała), juv., tamże (M. Domagała i inni), 14, juv., tamże (P. Kołodziejczyk, Ł. Czajka) juv., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak, P. Kołodziejczyk, R. Świerad), juv., tamże (J. Stasiak i inni) juv., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Baran i inni) juv., juv., zb. Dzierżno Duże, pow. gliwicki (D. Szlama i inni) płatkonóg płaskodzioby Phalaropus fulicarius dolno 17, imm., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (G. Orłowski) wydrzyk ostrosterny Stercorarius parasiticus dolno ad., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) ad., Grabownica, pow. milicki (I. Robbe) juv., Marcinkowice, pow. wrocławski (K. Ostrowski) 22, juv., (jasny i ciemny), Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, G. Orłowski, K. Żarkowski) subad., Zb. Turawski, pow. opolski (M. Zawadzki, T. Zawadzki) ad., Zb. Przeczycki, pow. będziński (J. Betleja, R. Gwóźdź) wydrzyk długosterny Stercorarius longicaudus dolno juv., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk i inni) mewa trójpalczasta Rissa tridactyla dolno subad., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) juv./ imm., ad., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk), juv./ imm., tamże (G. Orłowski i inni) juv./ imm., zb. Witoszówka, Świdnica (pow.) (P. Kołodziejczyk) ad., 1 subad, 2 juv./imm., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (P. Kołodziejczyk i inni), ad. i 1 imm., tamże (M. Pach) (fot. 8) juv./ imm., Zb. Paczkowski, pow. nyski (Z. Marciniak, M. Domagała) juv./ imm., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak) ad., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (W. Wodecki i inni) Materiały Materials 159

51 juv./imm., 04, juv./imm., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (A. Bisztyga, A. Flis, W. Wodecki) Kolejny rok z rzędu nalotu mewy trójpalczastej. W ośmiu stwierdzeniach zanotowano co najmniej 14 osobników. Fot. 8. Młodociana mewa trójpalczasta Rissa tridactyla obserwowana w styczniu nad zb. Otmuchowskim, woj. opolskie (fot. K. Ostrowski) Photo 8. Immature Kittiwake recorded in January 2012 at Otmuchów reservoir (Opole voivodeship) orlica Larus ichthyaetus dolno imm. (1. zima), Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (G. Orłowski i inni) imm. (1. zima), Radziądz, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) imm. (1. zima), Opole (pow.) (J. i S. Regner) mewa żółtonoga Larus fuscus dolno ad. w parach z L. cachinnans i L. michahellis (gniazdowanie pewne), Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk) Kolejny rok lęgów mewy żółtonogiej na Śląsku. mewa srebrzysta Larus argentatus dolno 28.03, ad. w parze z L. cachinnans (gniazdowanie pewne), Zb. Mietkowski, pow. wrocławski, (P. Kołodziejczyk, G. Orłowski) Mewa srebrzysta gniazduje na Śląsku z przerwami co najmniej od roku 2006 (Kołodziejczyk i Szymczak 2012) 160 Ptaki Śląska 20 Materiały

52 mewa romańska Larus michahellis dolno para lęgowa, 1 ad. i 2 ad. w parach z L. cachinnans (gniazdowanie pewne), Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk i inni) mewa polarna Larus glaucoides ad., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (A. Chrząścik i inni), ad., tamże (J. Betleja i inni) Pierwsze stwierdzenie mewy polarnej na Śląsku. mewa siodłata Larus marinus dolno , , , subad. ad., Jamnik, Radziądz, Ruda Żmigrodzka, Zielony Dąb, pow. trzebnicki, Ruda Sułowska, pow. milicki (W. Lenkiewicz i inni) imm., (3 wiosna), Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, A. Kuźnia) subad. (3. zima), juv., zb. Witoszówka, Świdnica (pow.) (P. Kołodziejczyk i inni) juv., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, G. Orłowski) ad., Gliwice (pow.) (J. Betleja) rybitwa wielkodzioba Hydroprogne caspia dolno ad., Ruda Żmigrodzka, pow. trzebnicki (W. Lenkiewicz) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk, M. Stajszczyk, P. Trznadel) juv., zb. Bukówka, pow. kamiennogórski (P. Wasiak) ad., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk i inni), ad i 1 juv., tamże (P. Kołodziejczyk, A. Gorczewski, L. Duduś), ad., tamże (P. Kołodziejczyk), ad. i 1 juv., tamże (P. Kołodziejczyk, M. Kapelski), ad., 1 juv., tamże (P. Kołodziejczyk) os., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak) ad., Zb. Otmuchowski, pow. nyski (T. Maszkało, P. Kołodziejczyk), ad., tamże (P. Kołodziejczyk) 24, ad. i 1 juv., Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak i inni) ad., 31.08, ad., Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (M. Nagler i inni), os., tamże (G. Schneider) ad., zb. Świerklaniec, pow. tarnogórski (S. Kuś, M. Wyrwol) sóweczka Glaucidium passerinum dolno os., Żmigród, pow. trzebnicki (T. Szymala) co najmniej 1 para i 1 zachodnia Dolina Baryczy, pow. trzebnicki (P. Wasiak i inni), os., tamże (T. Maszkało i inni) 2 poł os. martwy, Katowice (pow.) (J. Wąsiński) Materiały Materials 161

53 puszczyk uralski Strix uralensis os., Tworóg, pow. tarnogórski (K. Belik) os., Goczałkowice-Zdrój, pow. pszczyński (E. Bednarska-Ogrodnik, D. Ogrodnik) uszatka błotna Asio flammeus dolno os., Studnica, pow. legnicki (B. Kaźmierczak) os., Parchów, pow. polkowicki (A. Chlebowski) os., Gościęcin, pow. kędzierzyńsko-kozielski (P. Kołodziejczyk) os., Dzierżysławice, pow. prudnicki (P. Kołodziejczyk) os. (ranny, schwytany), Karłowice, pow. opolski (pow.) (J. Kałuski, M. Stajszczyk) mieszaniec Picus canus x Picus viridis 31.03, 03.05, ad., Miechowice, Bytom (pow.) (S. Beuch, J. Lewandowska) dzięcioł białoszyi Dendrocopos syriacus dolno co najmniej 1 os., Park Skowroni, Wrocław (pow.) (M. Piesiak), para, tamże (A. Milewski) 11, , Krzyki, Wrocław (pow.) (T. Maszkało i inni), , tamże (P. Kołodziejczyk, M. Kujawa, P. Baszanowski) 14, , Ołbin, Wrocław (pow.) (M. Zarzycki), , tamże (D. Panasiuk) juv., Marcinkowice, pow. wrocławski (K. Ostrowski) , Karłowice, Wrocław (pow.), (A. Knychała) , Wrzosy, Rybnik (pow.) (B. Pawlik) Wrocław jest obecnie miejscem najczęstszego spotykania dzięcioła białoszyjego na Śląsku. górniczek Eremophila alpestris os., Opole (pow.) (M. Zawadzki, M. Kowalski) Górniczek jest w ostatnich latach spotykany na Śląsku wyjątkowo rzadko. świergotek rdzawogardły Anthus cervinus dolno os., polder Jamnik, pow. trzebnicki (T. Szymala) os., co najmniej 7 os., os., zb. Przeworno, pow. strzeliński (K. Ostrowski) (fot. 9) os., Byków, pow. wrocławski (T. Drazny) os., Świniary, Wrocław (pow.) (A. Kuźnia, K. Jasnosz) os., Zb. Mietkowski, pow. wrocławski (P. Kołodziejczyk), os., tamże (A. Knychała i inni), os., os., tamże (P. Kołodziejczyk), os., tamże (R. Mazurkiewicz, D. Mazurkiewicz), os., tamże, (P. Kołodziejczyk, G. Orłowski), os., tamże (P. Kołodziejczyk i inni), os., tamże (P. Kołodziejczyk), os., tamże (A. Milewski) os., Świniary, Wrocław (pow.) (P. Kołodziejczyk) 162 Ptaki Śląska 20 Materiały

54 Fot. 9. Świergotek rdzawogardły Anthus cervinus stwierdzono na początku maja nad zb. Przeworno, woj. dolnośląskie (fot. K. Ostrowski) Photo 9. Red-throated Pipit observed in the beggining of May 2012 in Przeworno, (Lower Silesian voivodeship) 29.04, os., Zb. Turawski, pow. opolski (M. Zawadzki, J. Lis) os., Zb. Nyski, pow. nyski (J. Stančo, L. Stančo) os., os., Zb. Turawski, pow. opolski (M. Kowalski, K. Krawczak) pliszka tundrowa Motacilla flava thunbergii dolno , zb. Przeworno, pow. strzeliński (K. Ostrowski) 01, , Zb. Turawski, pow. opolski (J. Stasiak, M. Zawadzki), , 06, , , tamże (J. Stasiak) , Zb. Goczałkowicki, pow. pszczyński (K. Drab) pliszka cytrynowa Motacilla citreola dolno w parze z M. flava (gniazdowanie pewne), Świniary, Wrocław (pow.) (S. Rusiecki) os., zb. Przeworno, pow. strzeliński (M. Stajszczyk, A. Fujarczuk) para karmiąca (gniazdowanie pewne), Bytom (pow.) (S. Beuch, A. Ochmann) (fot. 10) Materiały Materials 163

55 Fot. 10. Samiec pliszki cytrynowej Motacilla citreola z pary lęgowej stwierdzonej w Bytomiu, woj. śląskie w maju i czerwcu 2012 (fot. S. Beuch) Photo 10. Adult male Citrine Wagtail of breeding pair recorded in May/June 2012 in Bytom (Silesian voivodeship) mieszaniec Motacilla citreola x Motacilla flava dolno 25, (2. r. kal.), Błotnica, pow. ząbkowicki (K. Zakrzewski) pliszka brytyjska Motacilla alba yarrellii dolno , Pilce, pow. ząbkowicki (W. Grzesiak) nagórnik Monticola saxatilis dolno , Śnieżne Kotły, pow. jeleniogórski (K. Dobrowolska-Martini) Pierwsze stwierdzenie na Śląsku od 1911 roku! (Dyrcz i in. 1991) drozd obrożny Turdus torquatus torquatus dolno , Gaj, Wrocław (pow.) (Ł. Kosicki) wójcik Phylloscopus trochiloides dolno , Karpacz, pow. jeleniogórski (K. Zwoliński, A. Dławichowska), , tamże (M. Martini), , tamże (B. Gramsz) , Kowary, pow. jeleniogórski (K. Zwoliński, A. Dławichowska) 164 Ptaki Śląska 20 Materiały