Definicje. Przyczyny zakładania ogrodów. Zieleń, zielony, zielone. Przyczyny zakładania ogrodów c.d. Przyczyny zakładania ogrodów c.d.

Transkrypt

1 Definicje Podstawy projektowania terenów zielonych Sztuka ogrodowa (Gardening) sztuka i całokształt działalności która dotyczy uprawy roślin w określonej przestrzeni zwanej ogrodem Ogrodnictwo (Horticulture) nauka i sztuka uprawy warzyw, owoców i roślin ozdobnych Botanika dział biologii zajmujący się roślinami Zieleń, zielony, zielone Sztuka ogrodowa i jej otoczenie oraz ogrodnictwo na całym świecie jest jednym z najpopularniejszych sposobów spędzania wolnego czasu To takŝe olbrzymi rynek. Szacuje się Ŝe w USA wynosi on 30 mld dolarów Ile wynosi w Polsce??? Przyczyny zakładania ogrodów Cele utylitarne: śywność Leki Barwniki Ubranie Opał Przyczyny zakładania ogrodów c.d. Przyczyny zakładania ogrodów c.d. Aspekty poza utylitarne: Zwyczaje związane z religią, kultem zmarłych Cele reprezentacyjne (ogrody pałacowe) Poczucie piękna, zaspokojenie potrzeb estetycznych Łączność z naturą, wypoczynek i spokój Rekreacja, kultura i wychowanie fizyczne, sport (greckie gymnasion ) Aspekty poza utylitarne: Zamiłowania przyrodnicze Potrzeby związane z rozwojem nauk przyrodniczych (ogrody botaniczne, arboreta) Zamiłowania myśliwskie (zwierzyńce) Potrzeby biologiczne oraz ogólnospołeczne 1

2 Egipt Szczególne znaczenie (deficyt ziemi) Bogate domy zazwyczaj w ogrodach Świątynne gaje z basenami Wysoka technika nawadniania Persja Babilońskie wiszące ogrody, często występujący kult drzewa Indie Rezydencje władców często otoczone parkami Systemy nawodnień i wodotryski (znano juŝ w XII w. n.e.) Grecja Gymnasion miejsce ćwiczeń cielesnych, nauki, zabaw i rozrywki, często połączone ze stadionem (najstarszy zachowany z VIII w. p.n.e.) Najsłynniejsze to m.in. Akademos miejsce wykładów Platona i Sokratesa Rzym Villa rustica obszerna rezydencja poza miastem z duŝym ogrodem Villa urbana siedziba miejska, w duŝym zagęszczeniu często zagospodarowywano dachy na miejsca relaksu Średniowiecze Zakony konieczność samowystarczalności, praca kulturalnooświatowa (uprawa ziół, warzyw i owoców oraz kwiatów) Wirydarz funkcje ozdobne i miejsce relaksu (medytacji) w klasztorach i bogatych domach (podwórka) Planowanie i projektowanie MoŜe mieć charakter profesjonalny lub nieprofesjonalny Architekt krajobrazu (landscape architect) posiada uprawnienia i kwalifikacje do projektowania duŝych przedsięwzięć Projektant ogrodów (garden designer) zajmuje się zwykle projektowaniem i urządzaniem mniejszych ogrodów 2

3 Planowanie i projektowanie c.d. NiezaleŜnie od stopnia profesjonalizmu musi uwzględnić pewne czynniki: Cel przedsięwzięcia Stan istniejący Ograniczenia finansowe Przyszłe warunki utrzymania inwestycji Typowe projekty Rezydencje Parki miejskie i zieleń miejska Projekty komercyjne np. pola golfowe, place sportowe Rekultywacja duŝych obszarów Regionalizm ogrodów Ogrody występują na całym świecie, ale rosną w konkretnych warunkach siedliskowych zaleŝnych od gleby, temperatury, światła i wody Ogrodnik musi uwzględnić te czynniki przy projektowaniu i zakładaniu terenów zielonych Sezon (okres) wegetacyjny Jest opisywany jako ilość dni ze średnią temperaturą dobową powyŝej 5 C, albo liczbę dni od przymrozków wiosennych do przymrozków jesiennych (dni bez mrozu) W Polsce za rejon o najdłuŝszym okresie wegetacji uwaŝa się Dolny Śląsk ( dni). Do rejonów o najkrótszym okresie wegetacji naleŝy m.in. Suwalszczyzna (poniŝej 180 dni) Nazewnictwo roślin Rośliny posiadają swoje nazwy botaniczne (łacińskie i polskie) oraz nazwy tzw. popularne albo potoczne Nazwy potoczne mogą być czasem mylące (np. znany wszystkim mlecz (dmuchawiec) w rzeczywistości nie jest mleczem (Sonchus) ale nazywa się Mniszek lekarski (Taraxacum officinale) Jakich niezbędnych informacji potrzebuje ogrodnik? Właściwa diagnoza co dzieje się z rośliną, identyfikacja patogenu, poznanie warunków siedliskowych i zalecane rozwiązanie problemu Kluczem jest identyfikacja rośliny! 3

4 Niezbędne informacje c.d. Właściwa roślina na właściwym miejscu np. rośliny miejsc zacienionych, rośliny na skarpy itp. Technologia uprawy uprawa, pielęgnacja, rozmnaŝanie Gdzie nabywać nie wszystkie rośliny są łatwo i wszędzie dostępne, jakość materiału siewnego Główne elementy projektu Czynniki naturalne Warunki glebowe Światło Wiatr Opady Jakość powietrza Główne elementy projektu c.d. Typy ogrodów Elementy sztuczne: Tarasy, patia ŚcieŜki Oświetlenie Nasypy, skarpy Rzeźby i inne elementy sztuki Elementy wodne (baseny, sadzawki, fontanny) Częstym kryterium podziału są: Styl funkcje uŝytkowe lub sposób uŝytkowania roślin Mogą np. zawierać konkretne rośliny: Ogród kaktusowy Ogród róŝany Ogród z dzikimi np. łąkowymi kwiatami Typy ogrodów c.d. Mogą tworzyć specyficzny styl: Skalniaki o charakterze alpejskim Ogródek wiejski Ogród tropikalny Ogród klasyczny Ogród w luźnym stylu Ogród japoński Ogród naturalistyczny Typy ogrodów c.d. Ze względu na funkcje lub określone cechy wyróŝniamy: Ogrody botaniczne Szkółki Ogrody rezydencjalne Dachy i patia Ogrody hydroponiczne Ogrody zoologiczne 4

5 RóŜne typy ogrodów i zieleni miejskiej Style w projektowaniu ogrodów Odrodzenie i barok Styl włoski nawiązanie do ogrodów rzymskich, przepych i bogactwo roślin Barok - jeszcze większe nagromadzenie rzeźb, altan, pergoli 5

6 Style w projektowaniu ogrodów Widok ogólny na ogród w stylu francuskim Pod wpływem renesansu i baroku powstaje styl francuski Cechy: Regularny układ jedno lub wieloosiowy, duŝy udział zieleni, kwiatów i zbiorników wodnych (w Polsce np. Ogród Saski, ogród pałacowy w Puławach) Style w projektowaniu ogrodów XVIII w. Pod wpływem ogrodów chińskich i nowych prądów filozoficznych (naturalizm) powstaje styl angielski Główna idea: naśladowanie natury. Swobodny układ, naturalny układ dróg i ścieŝek, zagajniki, łąki i strumienie. Krajobraz wnika w ogród Style w projektowaniu ogrodów XIX i XX w. Parki i ogrody krajobrazowe, równieŝ publiczne (krakowskie Planty, park Ujazdowski w Warszawie) Powstanie i rozwój nurtu związanego z ochroną przyrody (Parki Narodowe, rezerwaty, parki krajobrazowe) 6

7 Krakowskie Planty Park postindustrialny - Zurych Współczesne wiszące ogrody 7