Planowanie i początki realizacji Planu działań na rzecz zrównoważonej energii w Bielsku-Białej

Transkrypt

1 Warszawa, dnia 29 października 2012 r. Planowanie i początki realizacji Planu działań na rzecz zrównoważonej energii w Bielsku-Białej Rola projektu ENGAGE w rozszerzeniu zainteresowania zrównoważoną energią poza struktury gminne na przykładzie Bielska-Białej 1

2 Bielsko Biała przystąpiło do Porozumienia między burmistrzami podpisując deklarację 10-go lutego 2009 r. podczas pierwszej Ceremonii Porozumienia między burmistrzami w Brukseli.

3 STRATEGIA BIELSKA-BIAŁEJ w efektywności energetycznej i odnawialnych źródłach energii Pierwszy w Polsce uchwalony przez radę miejską (styczeń 2010) Plan działań na rzecz zrównoważonej energii powstał w Bielsku-Białej Plan Działań na Rzecz Zrównoważonej Energii (ang. Sustainable Energy Action Plan SEAP) jest kluczowym dokumentem pokazującym sposób, w jaki miasto Bielsko- Biała, sygnatariusz Porozumienia między Burmistrzami, zamierza osiągnąć cele wyznaczone do realizacji w latach

4 Plan działań na rzecz zrównoważonej energii (ang. Sustainable Energy Action Plan SEAP) jest kluczowym dokumentem pokazującym sposób, w jaki miasto Bielsko-Biała, sygnatariusz Porozumienia między Burmistrzami, zamierza osiągnąć cele wyznaczone do realizacji w latach

5 Sektor emisji Wielkość emisji [ MgCO₂ ] Urząd Miasta budynki, wyposażenie/urządzenia Usługi budynki, wyposażenie/stacjonarne Budynki mieszkalne Oświetlenie miejskie 8293 Przemysł Transport Pozostałe źródła emisji SUMA

6 Sektor emisji Wielkość emisji [ MgCO₂ ] Urząd Miasta budynki, wyposażenie/urządzenia Usługi budynki, wyposażenie/stacjonarne Budynki mieszkalne Oświetlenie miejskie 9334 Przemysł Transport Pozostałe źródła emisji 1984 SUMA

7 Sektor emisji Wielkość emisji [ MgCO₂ ] Urząd Miasta budynki, wyposażenie/urządzenia Usługi budynki, wyposażenie/stacjonarne Budynki mieszkalne Oświetlenie miejskie Przemysł Transport Pozostałe źródła emisji 1352 SUMA

8 Sektor Emisji Urząd Miasta budynki, wyposażenie/urządzenia Usługi budynki, wyposażenie/stacjonarne Budynki mieszkalne Oświetlenie miejskie Przemysł Transport Pozostałe źródła emisji SUMA Zmiana w stosunku do roku bazowego (1990) - -4,6% 7,9% ogółem Wielkość emisji z wyłączeniem przemysłu Zmiana w stosunku do roku bazowego (1990) z wyłączeniem przemysłu - -8,1% -1,9% Największy potencjał redukcji emisji tkwi w racjonalizacji zużywanej energii, zwłaszcza energii cieplnej. Najistotniejsze obszary potencjalnej redukcji to: Termomodernizacja budynków Zmiana wzorców zachowań (oszczędność energii) Zastosowanie urządzeń i technologii energooszczędnych Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii Zmiana przyzwyczajeń transportowych

9 Cel w liczbach Redukcja emisji CO 2 do 2020 o 20% w stosunku do roku bazowego (1990) wymagana wielkość redukcji emisji do osiągnięcia w Bielsku-Białej od roku 2009 do roku 2020 (12 lat) wynosi ton CO 2 (średnio ton CO 2 rocznie) Plan analizuje możliwość osiągnięcia tego celu w trzech scenariuszach działań: ograniczonym, zrównoważonym i rozszerzonym.

10

11 Plan działań na rzecz zrównoważonej energii jest dokumentem strategicznym wyznaczającym ogólne cele i określającym środki ich realizacji w wymiarze ogólnym i podającym propozycje działań w wymiarze szczegółowym.

12 Bilans ekonomiczny Planu: razem 304 mln zł do koszty już ujęte w planach 142,8 środki dodatkowe 81 środki pomocowe na realizację zadań przyszłych Oszczędności na energii cieplnej i elektr.: ok. 60 mln zł Obciążenie po odjęciu korzyści: ok. 20 mln zł w latach

13 Porozumienie między Burmistrzami określa następujące warunki monitoringu i raportowania: Action Report (Raport z Działań bez inwentaryzacji pośredniej) należy go składać co cztery lata od przyjęcia Planu Działań na rzecz Zrównoważonej Energii, zamiennie z Raportem Implementacyjnym, zaczynając od 2 roku po zatwierdzeniu Planu Implementation Report (Raport Implementacyjny z wynikami inwentaryzacji pośredniej) -należy go składać co cztery lata od przyjęcia Planu Działań na rzecz Zrównoważonej Energii, zamiennie z Raportem z Działań, zaczynając od 4 roku po zatwierdzeniu Planu; raport ten musi zawierać wyniki z inwentaryzacji pośredniej emisji (dla roku, którego dotyczy składany raport), przygotowanej w układzie zgodnym z poprzednimi inwentaryzacjami

14

15 Ocena SEAP na początku realizacji planu (za okres ) jednostka Oczekiwany przeciętny efekt z realizacji SEAP Średni efekt z realizacji SEAP wyliczony za obniżenie emisji ton CO 2 / rok obniżenie zużycia MWh / rok poniesiony koszt mln zł / rok 25,33 27,03 w tym dotacje mln zł / rok 6,75 3,5 Wielkości powyższe określono na podstawie tych danych, które zostały już dostarczone przez podmioty miejskie. Dane za te lata jednak spływają sukcesywnie nadal i wynik ostateczny może ulec poprawie.

16 Ostatecznie konieczna jest informacja na temat emisji CO 2 na terenie gminy. Na potrzeby raportowania SEAP należy zebrać następujące dane: A) z różnych jednostek: rodzaj działania zmniejszającego emisję substancji szkodliwych do powietrza skala tego rodzaju działania określona jakąś miarą (np.... m 2 izolacji cieplnej) koszt tego działania i udział finansowania pomocowego jednostkowy lub całkowity skutek tego rodzaju działania na zmniejszenie zużycia energii rodzaj energii lub paliwa w ujęciu pierwotnym ulegającego zmniejszeniu B) dane ogólne: spektrum substancji szkodliwych emitowanych do powietrza w wyniku użycia tej energii lub paliwa (np. CO 2, CH 4, N 2 O ) współczynniki potencjału globalnego ocieplenia dla tych substancji wskaźniki emisji t CO 2 z MWh energii uzyskanej z danego paliwa lub systemu energetycznego tabela ustalona w SEAP

17 W Biurze Zarządzania Energią Urzędu Miejskiego prowadzi się następujące działania w celu pozyskania danych: Baza danych energetycznych obiektów miejskich (prowadzona systematycznie od 2005 roku dla 140 obiektów gminy) Monitorowanie placówek gminnych i zakładów budżetowych nie ujętych w bazie danych energetycznych odnośnie zakresu inwestycji termomodernizacyjnych i innych działań mogących mieć związek z emisją CO2 (np. transport) za pomocą ankiet --- powyższe to zwykle tylko kilka procent zużycia energii na obszarze gminy Monitorowanie przedsiębiorstw prowadzących dla gminy usługi komunalne (energia, ciepło, woda, ścieki, odpady, inne) za pomocą ankiet Monitorowanie instytucji i jednostek nie należących do majątku miejskiego za pomocą ankiet (dobrowolne) Monitorowanie mieszkańców za pomocą ankiet (dobrowolne, próba statystyczna)

18 Schemat głównych aktorów przy realizacji SEAP w Bielsku-Białej jednostki miejskie: - m. zarząd dróg - m. zakład komunikacji - m. zarząd oświaty - Biuro rozwoju miasta - THERMA (prz. ciepł.) - mieszkaln. komunalne szkoły, szpital miejski, obiekty sportowe i kulturalne spółdzielnie mieszkaniowe Firmy odpowiedzialny prezydent miasta koordynator PZE MIESZKAŃCY przeds. energetyczne: - TAURON - z-d gazowniczy merytoryczne struktury UM: - inwestycji - organizacji i nadzoru - gospodarki miejskiej - komunikacji - strategii - prawny - ochrony środowiska - funduszy europejskich organizacje ekologiczne przeds. transportowe: - PKS, PKP - prz. taksówkowe

19 O ile nie ma większego problemu z uzyskaniem danych z obiektów gminnych, o tyle stymulacja działań w efektywność energetyczną, a potem uzyskanie danych z pozostałych obiektów jest dużym wyzwaniem. Rozwiązaniem problemu może być aktywizacja społeczna wokół zagadnień efektywności energetycznej. Przykładem takiej aktywizacji może byćkampania ENGAGE, która została przeprowadzona w Bielsku-Białej w latach

20 Kampania ENGAGE - współdziałanie samorządów dla aktywizacji mieszkańców - Działanie realizowane jest po raz pierwszy w latach w ramach europejskiego projektu ENGAGE (12 miast europejskich), który jest współfinansowany ze środków unijnych w ramach Programu Inteligentna Energia Europa Cele: - aktywizować mieszkańców dla efektywności energetycznej i obniżenia emisji - zachęcić gminy do włączenia się do Porozumienia między burmistrzami

21 Z czego się składa projekt ENGAGE w Bielsku-Białej? - Zaangażowanie 300 mieszkańców do zobowiązań zmian w stylu ich życia w kierunku zmniejszenia zużycia energii (w rzeczywistości blisko 1000 osób) zaangażowanych przedstawia swoje zobowiązanie i zdjęcie publicznie na plakacie (akcja z 300 plakatami każdy inny!) - Powstaje wielka wystawa plakatów pokazujących twarze mieszkańców z różnymi zobowiązaniami do prostych działań zmniejszających zużycie energii - Beskidzki Festiwal Dobrej Energii jesień 2011 święto projektu ENGAGE - prezentacja wystawy plakatów (druga edycja czerwiec 2012) - Co 4-ty zaangażowany deklaruje się do przekazywania informacji o swoim zużyciu energii przed i po zobowiązaniu (!) - Zachęcanie samorządów do kampanii ENGAGE i udziału w Covenant of Mayors

22 Zaowocuj w ENGAGE! 1. Jabłko symbolem zdrowia i natury 2. Jabłko = ok. 1 V napięcia 3. W bielskim Engage jabłko symbolem mieszkańca

23 Pierwsze owoce bielskiego Engage międzynarodowa strona projektu: bielska strona projektu: energia.bielsko-biala.pl

24

25

26

27

28 Dlaczego tak ważny jest ENGAGE? w SEAP obliczono, że tylko 1% oszczędności energii przypadającej na jednego mieszkańca Bielska-Białej w skali miasta daje ton zmniejszenia emisji dwutlenku węgla rocznie poprzez wiedzę i zmianę zachowań można znacznie zmniejszyć zużycie energii (w Książnicy Beskidzkiej osiągnięto 11,9%, a w szkole SP nr 13 9% oszczędności tj. 30 tys. zł) zaangażowanie mieszkańców się opłaca im samym oraz środowisku naturalnemu (koszty, zdrowie, komfort) Nie można liczyć na zaangażowanie mieszkańców jeśli RATUSZ nie da przykładu Nie można mówić o MIEŚCIE EFEKTYWNYM ENERGETYCZNIE jeśli efektywność energetyczną zamknie się w murach ratusza

29 Owoce kampanii ENGAGE w Bielsku-Białej? Na podstawie danych przekazanych przez osoby i instytucje, które zaangażowały się w kampanii ENGAGE i które zadeklarowały się do monitorowania zużycia energii zmniejszenie zużycia energii wyniosło 5,5 mln kwh rocznie (wartość energii zaoszczędzonej około 1,5-2 mln zł) Podjęcie współpracy w tej dziedzinie przez Ratusz z instytucjami zewnętrznymi, przedsiębiorcami, fundacjami itp. Podjęcie współpracy z przedszkolami i szkołami odnośnie edukacji dzieci w zakresie oszczędzania energii (ok. 70 nauczycieli koordynatorów ENGAGE, zespół ds. edukacji w efektywności energetycznej) Powstanie szerokiej platformy informacyjnej strony internetowe, blog, facebook, youtube Zwiększone zaaangażowanie wszystkich mieszkańców (telefony, wizyty w biurze, liczne odwiedziny internetowe)

30 Bielsko-Bia Biała a zachęca ca inne gminy: Korzystajcie z kampanii ENGAGE! Przyłą łączcie się do europejskiego Porozumienia między burmistrzami!

31 Dziękuj kuję za uwagę Piotr Sołtysek pełnomocnik prezydenta miasta Bielska-Białej d/s zarządzania energią strona internetowa: energia.bielsko-biala.pl tel