Droga do Planu na rzecz zrównowaŝonej energii dla miasta Bielska-Białej

Transkrypt

1 Doświadczenia w zakresie programów poprawy efektywności energetycznej w Bielsku-Białej Droga do Planu na rzecz zrównowaŝonej energii dla miasta Bielska-Białej Pełnomocnik prezydenta miasta d/s zarządzania energią Piotr Sołtysek piotrs@bielsko-biala.pl

2

3 ATMOTERM S.A. Inteligentne rozwiązania aby chronić środowisko

4 ATMOTERM S.A. Inteligentne rozwiązania aby chronić środowisko

5 Zanieczyszczenia powietrza energia i transport, niska emisja Fot. Z. Michniowski

6 Zanieczyszczenia środowiska osłabianie ekosystemów

7 Anomalie klimatyczne Osuwisko w Milówce

8 Historia zarządzania energią w Bielsku-Białej

9 Początki: Bielsko-Biała 1991 Partnerstwo z Besancon

10 Bielsko-Biała lipiec 1992 pierwsze kontakty z Energie-Cites

11 Lata : działania inwestycyjne termomodernizacje budynków gminy całkowita likwidacja kotłowni węglowych w budynkach publicznych gminy termomodernizacje budynków mieszkalnych w zasobach spółdzielczych wieloletni program modernizacji sieci ciepłowniczych (THERMA) likwidacja emisji metanu z wysypiska śmieci i jego energetyczne wykorzystanie (ZGO) wykorzystanie metanu ze ścieków do produkcji energii elektrycznej i ciepła w AQUA SA Modernizacja taboru MZK ze zmniejszeniem emisji zanieczyszczeń Wykorzystanie ciepła ścieków i wody za pomocą pomp ciepła (AQUA) program obniżenia niskiej emisji (wymiana kotłów w budynkach prywatnych) 300 wymienionych prywatnych kotłów węglowych pierwsze instalacje solarne (2 domy pomocy społecznej, szpital) częściowa modernizacja oświetlenia publicznego

12 Inwestycje ciepłownicze - program modernizacji sieci

13 Zbiornik magazynowy biogazu w Komorowicach Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko

14 Pompy ciepła na Oczyszczalni Ścieków w Komorowicach Wyprowadzenie rur z piaskownika Wyprowadzenie rur z piaskownika

15 Odzysk metanu z wysypiska śmieci i produkcja energii elektrycznej

16 Dom Opieki Społecznej dla Osób Starszych próżniowe kolektory słoneczne z opomiarowaniem

17 Lata : działania nieinwestycyjne istnienie ośrodka skupiającego informacje o poszanowaniu energii i OZE (Biuro Zarządzania Energią) od 1997 roku bezpłatne poradnictwo w tym zakresie dla ludności monitoring energetyczny obiektów miejskich prowadzenie regularnych wydarzeń promujących efektywność energetyczną i OZE (konferencje, dni otwarte, wystawy itp.) prowadzenie działań edukacyjnych w tym zakresie wśród młodzieży (spotkania w szkołach, konkursy) utworzenie ośrodka dydaktycznego - pracowni odnawialnych źródeł energii stworzenie gotowego produktu turystycznego w formie oferty wycieczkowoszkoleniowej po ciekawych obiektach energetycznych i OZE w Bielsku-Białej i okolicach regularna wymiana doświadczeń w tej dziedzinie w Polsce na platformie kontaktów gmin i stowarzyszeń międzygminnych wymiana doświadczeń w tej dziedzinie w ramach aktywności Bielska-Białej w organizacji Energie-Cites (członek zarządu)

18 KsiąŜnica Beskidzka - rozdawanie upominków dla uczestników konkursu plastycznego

19 I nagroda w konkursie plastycznym Oszczędzaj i Ty

20

21 3 Festiwal Miast Partnerskich warsztaty zarządzania energią 2007 rok Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko

22

23 Galeria zdjęć z III edycji konkursu KAPE na najbardziej efektywną energetycznie gminę w Polsce (2009) Bielsko-Biała najbardziej efektywną energetycznie gminą w Polsce w kategorii powyŝej 100 tys. mieszkańców

24 Podpisanie Covenant of Mayors Bielsko Biała przystąpiło do Porozumienia między Burmistrzami podpisując deklarację 10-go lutego 2009 r. podczas pierwszej Ceremonii Porozumienia między Burmistrzami w Brukseli.

25 ATMOTERM S.A. Inteligentne rozwiązania aby chronić środowisko Pierwszy w Polsce gminny Plan działań na rzecz zrównoważonej energii dla miasta Bielska-Białej SEAP Sustainable Energy Action Plan Bielsko-Biała Biuro Zarządzania Energią

26 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Znaczenie Planu Działań na rzecz Zrównoważonej Energii Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Plan Działań na Rzecz Zrównoważonej Energii (ang. Sustainable Energy Action Plan SEAP) jest kluczowym dokumentem pokazującym sposób, w jaki miasto Bielsko- Biała, sygnatariusz Porozumienia między Burmistrzami, zamierza osiągnąć cele wyznaczone do realizacji w latach Celem wyznaczonym przez Porozumienie jest:

27 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Etapy przygotowania planu SEAP Inwentaryzacja bazowa Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Priorytetowe obszary działań Opracowanie planu działań Uchwalenie planu przez Radę Miasta REALIZACJA Cel: Redukcja emisji CO 2 do 2020 o 20% w stosunku do roku bazowego (1990)

28 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Inwentaryzacja emisji - założenia Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Inwentaryzacją objęte są wszystkie emisje gazów cieplarnianych wynikające ze zużycia energii finalnej na terenie miasta. - Energii paliw kopalnych (na potrzeby gospodarczo-bytowe, transportowe i przemysłowe) - Ciepła sieciowego - Energii elektrycznej - Energii ze źródeł odnawialnych W inwentaryzacji przyjęto następujące wskaźniki emisji gazów cieplarnianych: Rodzaj wskaźnika Energia elektryczna sieciowa Rok Wskaźnik emisji [MgCO 2 /MWh] , , ,982 Ciepło sieciowe , , ,331 Energia ze źródeł odnawialnych

29 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Wyniki inwentaryzacji baza Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Sektor Emisji Wielkość emisji [MgCO 2 ] Urząd Miasta budynki, wyposażenie/urządzenia Usługi budynki, wyposażenie/stacjonarne Budynki mieszkalne Oświetlenie miejskie 8293 Przemysł Transport Pozostałe źródła emisji SUMA

30 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Wyniki inwentaryzacji Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Sektor Emisji Wielkość emisji [MgCO 2 ] Urząd Miasta budynki, wyposażenie/urządzenia Usługi budynki, wyposażenie/stacjonarne Budynki mieszkalne Oświetlenie miejskie 9334 Przemysł Transport Pozostałe źródła emisji 1984 SUMA

31 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Prognoza emisji Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Sektor Emisji Wielkość emisji [Mg CO 2 ] Urząd Miasta budynki, wyposażenie/urządzenia Usługi budynki, wyposażenie/stacjonarne Budynki mieszkalne Oświetlenie miejskie Przemysł Transport Pozostałe źródła emisji 1352 SUMA

32 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Planowanie osiągnięcia celu Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Sektor Emisji Urząd Miasta budynki, wyposażenie/urządzenia Usługi budynki, wyposażenie/stacjonarne Budynki mieszkalne Oświetlenie miejskie Przemysł Transport Pozostałe źródła emisji SUMA Zmiana w stosunku do roku bazowego (1990) - -4,6% 7,9% ogółem Wielkość emisji z wyłączeniem przemysłu Zmiana w stosunku do roku bazowego (1990) - -8,1% -1,9% z wyłączeniem przemysłu POTENCJAŁ redukcji emisji jest szacowany na około ton CO2 do roku 2020 Największy potencjał redukcji emisji tkwi w racjonalizacji zużywanej energii. Najistotniejsze obszary potencjalnej redukcji to: - Termomodernizacja budynków - Zmiana wzorców zachowań (oszczędność energii) - Zastosowanie urządzeń i technologii energooszczędnych - Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii - Zmiana przyzwyczajeń transportowych wymagana wielkość redukcji emisji do osiągnięcia w Bielsku-Białej od roku 2010 do roku 2020 wynosi tony CO 2 (średnio ton CO 2 rocznie)

33 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Przyjęte cele Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Celem redukcji emisji w mieście Bielsko-Biała jest osiągnięcie poziomu emisji o co najmniej 20% mniejszego w stosunku do roku 1990 (z wykluczeniem emisji z sektora przemysłowego). W wartościach bezwzględnych za cel przyjmuje się redukcję emisji o minimum ton CO 2 ekwiwalentnego.

34 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Scenariusze: ograniczony, zrównoważony, rozszerzony Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko

35 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Scenariusze Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko

36 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Scenariusze Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko

37 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Scenariusze 20% 304,5 mln zł Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko

38 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Przyjęty plan działań: scenariusz zrównoważony Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko

39 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Przyjęty plan działań c.d. Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Plan Działań na rzecz Zrównoważonej Energii jest dokumentem strategicznym wyznaczającym ogólne cele i określającym środki ich realizacji w wymiarze ogólnym i podającym propozycje działań w wymiarze szczegółowym.

40 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Koszty i korzyści Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Całkowite koszty realizacji planu: 304,5 mln zł - Zadania uwzględnione w budżetach jednostek podległych: - MZK: 64,2 mln zł - Therma: 62 mln zł - Zadania finansowane przez osoby prywatne: - PONE: 16,6 mln zł - Zakładane pozyskanie wsparcia zewnętrznego (50% ze 162 mln zł): - 81 mln zł KOSZT DLA BUDŻETU MIASTA ( ): 81 mln zł Szacunkowe oszczędności na rok 2020 w skali miasta (w cenach bieżących): Energia cieplna ok. 49 mln zł rocznie Energia elektryczna ok. 9 mln zł rocznie

41 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Wdrożenie Odpowiedzialność za realizację całości Planu spoczywa na Prezydencie Miasta Bielska-Białej. Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Poszczególne działania ogólne i zadania szczegółowe realizowane będą przez różne jednostki organizacyjne w ramach struktur urzędu miasta, właściwe do realizacji odpowiednich zadań W ramach struktur urzędu miasta, jednostką koordynującą jest Biuro Zarządzania Energią,

42 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Raportowanie Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Porozumienie miedzy Burmistrzami określa następujące warunki monitoringu i raportowania: - Action Report (Raport z Działań bez inwentaryzacji pośredniej) należy go składać co cztery lata od przyjęcia Planu Działań na rzecz Zrównoważonej Energii, zamiennie z Raportem Implementacyjnym, zaczynając od 2 roku po zatwierdzeniu Planu - Implementation Report (Raport Implementacyjny z wynikami inwentaryzacji pośredniej) - należy go składać co cztery lata od przyjęcia Planu Działań na rzecz Zrównoważonej Energii, zamiennie z Raportem z Działań, zaczynając od 4 roku po zatwierdzeniu Planu; raport ten musi zawierać wyniki z inwentaryzacji pośredniej emisji (dla roku, którego dotyczy składany raport), przygotowanej w układzie zgodnym z poprzednimi inwentaryzacjami

43 Bielsko-Biała - Biuro Zarządzania Energią Podsumowanie Na skutek realizacji Planu Bielsko-Biała osiąga wymagany cel redukcji 20% i tym samym wywiązuje się z międzynarodowych zobowiązań Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Dla sukcesu planu musi być zapewnione w znacznym stopniu finansowanie zewnętrzne Dodatkowymi korzyściami z realizacji Planu są: - Większe możliwości pozyskania środków pomocowych (finanse zewnętrzne), także po 2013 roku - Spadek zużycia, a tym samym kosztów zaopatrz. w energię - Trwałość efektów po 2020 roku (pod pewnymi warunkami) - Promocja miasta - Wywiązanie się z obowiązków przyjętych przez Polskę (pakiet klimatyczno-energetyczny)

44 Dlaczego możliwe było stworzenie Planu działań na rzecz zrównoważonej energii dla miasta Bielska-Białej? doświadczona komórka w UM zajmująca się sprawami energii w mieście od wielu lat (Biuro Zarządzania Energią) wiele już podjętych przedsięwzięć, które przyczyniły się do obniżenia emisji CO 2 do tej pory budowanie od lat środowisk przyjaznych poszanowaniu energii informacje na temat lokalnego rynku energii i obiektów publicznych Założenia (2003) i Plan zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe (2006) Aktywność w dziedzinie ochrony środowiska i OZE przedsiębiorstw komunalnych (Therma, AQUA, ZGO)

45 Stosunkowo łatwa inwentaryzacja stanu 1990 i 2008 pierwsze opracowania planistyczne w zakresie energii sięgają 1992 roku (Master Plan 1992 i 1996) i zawierają dane z początku lat 90-tych dane z Założeń (2003) i Planu zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe (2006) system ogólnego monitorowania rynku energii w mieście funkcjonujący od 2000 roku system monitorowania energii w obiektach publicznych funkcjonujący od 2005 roku (w części od 1997) system informacji o terenie dla Bielska-Białej (mapa numeryczna od 1998)

46 Dotychczasowe działania, doświadczenia, osiągnięcia i najbliższe plany dają Bielsku-Białej podstawy do deklaracji zmniejszenia o co najmniej 20% emisji CO 2 do 2020 roku i udziału w Porozumieniu między Burmistrzami. Plan działań na rzecz zrównoważonej energii dla miasta Bielska-Białej potwierdza realność tej deklaracji. Bez wieloletnich wysiłków zespołu osób zajmujących się zarządzaniem energią w mieście (Biuro Zarządzania Energią) nie byłoby to możliwe.

47 Startujemy z realizacją Planu działań na rzecz zrównoważonej energii

48 Lista pierwszych działań Inwestycyjne Kolektory słoneczne na kolejnych 4 budynkach miejskich ponad 500 m2 przedsięwzięcie obecnie w trakcie finalizacji Projekt Świadectwa energetyczne w budynkach gminnych wykonanie 5 świadectw energetycznych i audytów energetycznych słuŝących przygotowaniu do termomodernizacji Rozwijanie Pracowni OZE (edukacja młodzieŝy i dorosłych) termomodernizacja budynku mieszczącego Pracownię ma być zakończona w 2011 Kontynuacja programu modernizacji miejskich sieci ciepłowniczych Program wymiany taboru autobusów miejskich Kontynuacja programu ograniczenia niskiej emisji (wymiana kotłów węglowych) do 2010 roku wykonano łącznie 600 wymian Głęboka modernizacja elektrociepłowni EC-1, mająca doprowadzić do znacznego wzrostu sprawności wytwarzania energii (z 62% do 87%)

49 Lista pierwszych działań Edukacja i promocja Projekt ENGAGE od 1 czerwca 2010 lokalne działania edukacyjne i budowa sieci gmin zaangaŝowanych w 3x20 projekt specjalnie dedykowany na realizację Planu SEAP i Porozumienie między Burmistrzami Wystawa IMAGINE w Beskidach przedstawiamy najlepsze europejskie przykłady poszanowania energii i środowiska (od 2008 r. i nadal przeprowadzono 15 wystaw) Projekt EURONET 50/50 edukacja dzieci w zakresie poszanowania energii (od 2010) Grupa Wymiany Doświadczeń zespół efektywności energetycznej międzygminny zespół powołany do wymiany informacji oraz poszukujący moŝliwości oceny gmin ( Stoisko informacyjne nt OZE i efektywności energet. na targach budowlanych kwiecień (hasło: fotowoltaika) i wrzesień 2010 (hasło: transport elektryczny) Nowa strona internetowa: energia.um.bielsko.pl

50 VI Kongres Miast Polskich w Bielsku-Białej Białej 25 i 26 września 2008 ponad 200 prezydentów i burmistrzów

51

52 Podczas konferencji COP 14 zaprezentowana została także wystawa IMAGINE w dwóch językach (PL+EN)

53 Od 2008 roku do tej pory polska wersja wystawy została zaprezentowana 15 razy. W 2010 roku wystawa była prezentowana w: Vratimov Czechy Targi budowlane Bielsko-Biała Biała dwukrotnie (wiosna, jesień) Konferencja Euroregionu Beskidy Vienna Bielsko-BiałaBiała obecnie: LO 4 w ramach realizacji międzynarodowego projektu Comennius

54 W ramach tej grupy odbyło się 5 spotkań warsztatowych w różnych miastach Polski, które doprowadziły do powstania systemu oceny efektywności energetycznej miast dostępnego na stronie internetowej: Grupa Wymiany Doświadczeń w ramach Związku Miast Polskich Bielsko-Biała,

55 Szkoły terenem promocji i popularyzacji poszanowania energii Euronet 50/50! SP nr 13 - dzieci oszczędzają energię Szkoła ZEROemisyjna Promocja fotowoltaiki i OZE przez młodzież gimnazjum KTK Przyjaźni ludzie dla przyjaznej energii - Program Commennius (OZE i EE) w LO 4

56 Centrum Odnawialnych Źródeł Energii w budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko

57 Centrum Odnawialnych Źródeł Energii w budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego Kształcenie młodzieży i dorosłych w zakresie montażu urządzeń energetyki odnawialnej Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko

58 -współdziałanie samorządów dla aktywizacji mieszkańców - Działanie realizowane będzie w latach w ramach europejskiego Projektu ENGAGE (12 miast), który jest współfinansowany ze środków unijnych w ramach Programu Inteligentna Energia Europa - Akcja plakatowo medialna: promowanie 3 x 20 - Bielski Festiwal Energii jesień Rada ds. ochrony klimatu - Kalkulator śladu ekologicznego (ENGAGE-meter) - Zaangażowanie mieszkańców do zobowiązań - Zachęcanie samorządów do udziału w CoM

59 Centrum Odnawialnych Źródeł Energii w budynku Centrum Kształcenia Ustawicznego i Praktycznego Dlaczego najpierw ENGAGE? - W SEAP obliczono, że 1% wzrostu efektywności energetycznej w skali miasta daje 6200 ton zmniejszenia emisji dwutlenku węgla rocznie - Taki sam efekt przyniósłby 37%-owy wzrost efektywności energetycznej w budynkach publicznych gminy - Poprzez wiedzę i zmianę zachowań można zmniejszyć zużycie energii nawet do 15% - Zaangażowanie mieszkańców się opłaca

60 energia.um.bielsko.pl

61 Inteligentne rozwiązania zania aby chronić środowisko Piotr Sołtysek Biuro Zarządzania Energią Urząd Miejski w Bielsku-BiałejBiałej Plac Ratuszowy Bielsko-Biała Biała tel.: (033) pze@um.bielsko.pl