Wpływ barier na zakres współpracy przedsiębiorstw ze sferą B+R i ich implikacje dla rozwoju innowacji w Polsce. Aneta Sokół 1

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wpływ barier na zakres współpracy przedsiębiorstw ze sferą B+R i ich implikacje dla rozwoju innowacji w Polsce. Aneta Sokół 1"

Transkrypt

1 Wpływ barier na zakres współpracy przedsiębiorstw ze sferą B+R i ich implikacje dla rozwoju innowacji w Polsce. Aneta Sokół 1 Streszczenie: We współczesnej teorii innowacji dominuje podejście systemowe. Zdaniem wielu ekspertów współczesne pojęcie innowacji uległo zmianie. Nie jest to już filozofia pojedynczego aktu twórczego, lecz złożone procesy ekonomiczno polityczno-społeczne. Modny stał się w dziedzinie innowacji interaktywny model nauki co oznacza, że innowacje na poziomie przedsiębiorstwa są generowane i rozwijane dzięki powiązaniom występującym pomiędzy podmiotami gospodarczymi. W związku z powyższym tworzące się zależności oraz odpowiedni przepływ informacji warunkują prawidłowy zakres funkcjonowania systemu działań twórczych i nowoczesnych. Przedmiotem zainteresowania artykułu jest tematyka dotycząca barier współpracy przedsiębiorstw ze sferą badawczo rozwojową w Polsce oraz ich implikacje dla rozwoju innowacyjności. W podjętych rozważaniach zostaną omówione następujące zagadnienia wynikające z postawionych pytań: Jakie są bariery warunkujące procesy rozwoju czynników niematerialnych? Co hamuje rozwój sfery badawczo - rozwojowej w Polsce? Jakie są czynniki stymulujące jak i ograniczające zakres współpracy przedsiębiorstw z jednostkami badawczo rozwojowymi i jaki jest ich wpływ na poziom innowacji? Jakie należy przedstawić wnioski na przyszłość by obecna sytuacja uległa korzystnej poprawie? Wstęp Wzrost gospodarczy we współczesnym świecie uwarunkowany jest rozwojem zasobów niematerialnych, takich jak wiedza i innowacje. Dzięki zasobom niematerialnym przedsiębiorstwa uzyskują nowe podstawy do skutecznej konkurencyjności, są one następujące: (Kukliński 2001) - rozwijanie takich relacji z klientami, które budują ich lojalność, - obsługiwanie nowych segmentów klientów i nowych rynków, - wprowadzanie innowacyjnych produktów i usług, - tworzenie i dostarczanie w szybkim czasie wysokiej jakości produktów i usług dostosowanych do indywidualnych potrzeb klientów, - rozwijanie umiejętności pracowników w celu ciągłego doskonalenia procesów. Technologia zadaniem ekspertów Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową staje się czynnikiem wpływającym na poziom innowacyjności przedsiębiorstw. (Wach 2005) Wprowadzanie na rynek nowych produktów, usług i technologii to efekt synergii wynikającej ze współpracy podmiotów gospodarczych. Niestety, tylko 9% przedsiębiorstw w Polsce inwestuje w prace na rzecz badań i rozwoju, a liczba patentów nie przekracza 2,7 patentów na milion 1 Dr Aneta Sokół, Uniwersytet Szczeciński, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, Katedra Ekonomiki Przedsiębiorstw.

2 mieszkańców. Podczas gdy, średnia dla krajów Unii Europejskiej wynosi 133,6 patentów. (Bariery współpracy przedsiębiorców i ośrodków ) Warto wskazać, że cały cykl innowacyjny, obejmujący działania od koncepcji do realizacji innowacji, nie przebiega często w przedsiębiorstwie, które je wprowadza. Pierwsze fazy działań w tym zakresie rozpoczynają się w sferze B+R. Aby jednak projekty innowacji zostały wdrożone do zakresu działania przedsiębiorstwa potrzebna jest współpraca pomiędzy poszczególnymi jednostkami realizującymi cały cykl przygotowania, jak i wdrożenia innowacji. Spełnienie warunku konkurencyjności, produktu czy procesu wymaga przeprowadzenia sprawnego zorganizowania i zarządzania przekazaniem powyższych informacji. Oczywiście wybór transferu technologii czy produktu uwarunkowany jest wielkością przedsiębiorstwa. I tak, np. duże przedsiębiorstwa wykorzystują wyniki własnych badań, natomiast przedsiębiorstwa z sektora MSP poszukują zewnętrznych projektów B+R. Źródłem tych projektów są zazwyczaj jednostki naukowe czy też inne instytucje otoczenia. (Współpraca B+R (badania i...) Reasumując stwierdzić należy, że współczesne uwarunkowania rozwoju gospodarczego wymagają prowadzenia aktywnej proinnowacyjnej polityki interregionalnej, której głównym celem będzie stymulowanie rozwoju sektora B+R, wzmocnienie mechanizmów i komercjalizacji nowych technologii, czy też tworzenie nowoczesnej infrastruktury otoczenia rozwoju i wdrażania innowacji 1.i. Istota innowacji Pojęcie innowacyjności pochodzi od łacińskiego słowa innovatio lub innovare czyli odnowienie lub odnawiać. Stanowią one postawę procesów zachodzących w gospodarkach rynkowych opartych na wiedzy. Są specyficznym narzędziem przedsiębiorczości, która wykorzystując twórcze procesy oraz odpowiednio je wykreowując są motorem postępu gospodarczego. Termin innowacje oraz działalność innowacyjna jest pojęciem wieloznacznym i dowolnie interpretowanym. Analiza literatury przedmiotu pozwala wskazać, że podstawą rozważań odnoszących się do definicji innowacji jest klasyczne ujecie powyższego określenia, którego twórcą w połowie XX wieku był J. Schumpeter. Twierdził on, że innowacją jest przeprowadzenie nowych kombinacji w pięciu następujących przypadkach: ( Schumpeter 1960) 1. wprowadzenie nowego towaru tj. towaru, z jakim konsumenci nie są jeszcze obeznani lub nowego gatunku jakiegoś towaru, 2. wprowadzenie nowej metody produkcji, tj. metody jeszcze nie wprowadzonej praktycznie w danej gałęzi przemysłu, 3. otwarcie nowego rynku, to jest rynku, na którym dana gałąź przemysłu danego kraju nie była uprzednio wprowadzona, bez względu na to, czy rynek ten istniał przedtem, czy nie istniał, 4. zdobycie nowego źródła surowców lub półfabrykatów i to znów niezależnie od tego, czy źródło to już istniało, czy też musiało być dopiero utworzone, 5. przeprowadzenie nowej organizacji jakiegoś przemysłu, na przykład stworzenie sytuacji monopolistycznej lub złamanie pozycji monopolistyczne. Zdaniem Schumpetera przedmiotem innowacji mogą być: produkt, proces produkcyjny oraz organizacja pod warunkiem, że są one nowe i zastosowane. Z kolei P. Drucker określił innowację " jako szczególne narzędzie przedsiębiorców, za pomocą którego ze zmiany czynią okazję do podjęcia nowej działalności gospodarczej lub do świadczenie nowych usług". Biorąc pod uwagę badania empiryczne najkorzystniej jest przyjąć definicję pochodzącą z Oslo Manual. Zgodnie z nią innowacja to wdrożenie nowego lub znacznie udoskonalonego produktu

3 (wyrobu lub usługi) lub procesu, nowej metody marketingowej, nowego sposobu organizacji w praktyce biznesowej, organizacji miejsc pracy lub powiązań zewnętrznych (Oslo Manual. Guidelines form ). European Fundation for Quality Mangement proponuje natomiast następującą definicje innowacji zgodnie z którą...innowacja jest praktyczną transformacją idei w nowy produkt, usługi, procesy, systemy i społeczne wzajemne społeczne oddziaływania. Stwarza nowy strumień wartości, który satysfakcjonuje właścicieli i powoduje podtrzymanie wzrostu. Tworzy pracę, podnosi jakość życia, podtrzymuje ciągły rozwój społeczności. Innowacja nie jest ograniczona do wysokich technologii. Rozwija się prężnie we wszystkich wymiarach gospodarki i społeczeństwa (European Fundation for Quality ) J. Pietka twierdzi, że nie ma znaczenia, czy produkty czy technologie (jako metody wytwarzania) znane są gdzie indziej; dla danego społeczeństwa, które ich wcześniej nie znało, są one bez wątpienia innowacjami dla analizy procesów rozwojowych bardziej słuszne jest takie rozumienie "innowacje", w których innowacją jest nie tylko to, co jest absolutną nowością w skali światowej, ale to co jest nowością dla danego społeczeństwa. Zdaniem ekspertów zajmujących się procesami innowacji, znaczące jest nie tylko wytworzenie nowości ale i skuteczne jej wdrożenie jako cel osiągnięcia przewagi konkurencyjnej. W związku z powyższym wyróżniamy trzy poziomy wprowadzanych zmian: przyrostowy, syntetyczny i nieciągły. Pierwszy z nich odnosi się do stopniowych zmian w produktach i procesach, drugi scala pomysły już znane i ubogaca je o nowe elementy, zaś poziom trzeci staje się kreatorem nowych rozwiązań. (Nogalski, Szpiter 2007) Ponadto, J. B. Quinn uważa, ze skuteczność innowacji jest uzależniona od: (Quinn 1980) orientacji rynkowej, stylu zarządzania wewnętrznego (struktury i kultury), który preferuje kreatywność oraz nieliniowy proces planowania,. Warto podkreślić, ze innowacje przynoszą następujące wymierne korzyści dla organizacji: poprawa jakości produktów i usług, zwiększenie asortymentu produktów i usług, otwarcie nowych rynków lub zwiększenie udziału na dotychczasowych rynkach, wzrost konkurencyjności produktu / usługi na rynku, wprowadzenie nowego produktu na rynek, zwiększenie elastyczności produkcji, zwiększenie zdolności produkcyjnych, podniesienie kwalifikacji pracowników, poprawę organizacji i zarządzania w przedsiębiorstwie, obniżenie kosztów pracy (osobowych) na jednostkę produktu, poprawę warunków dla pracowników, obniżkę materiałochłonności i energochłonności na jednostkę produktu, zmniejszenie szkodliwości dla środowiska oraz poprawa bezpieczeństwa i higieny pracy, poprawę systemu komunikacji i ewidencji działalności, zmniejszenie szkodliwości dla środowiska. (Sokół 2009) Tabela 1 Rodzaje innowacji oraz kryteria ich identyfikacji Kryterium Rodzaje innowacji Oddziaływanie marketingu Rynku (konsument) wg Robertsona Produkt absolutnie nowy na świecie np. nowa grupa kosmetyków; Nowe linie produktu, nowe produkty, pozwalające firmie na wejście po raz pierwszy na istniejący rynek; Produkt ulepszony istota produktu nie zmienia się, zostają udoskonalone tylko niektóre cechy użytkowe, które korzystnie wpływają na jakość lub estetykę wyrobu; w przypadku zaś usługi może to być np. skrócenie terminu wykonania; Produkt wznowiony tj. produkt wycofany z rynku i po jakimś czasie powtórnie wprowadzony; z reguły produkt wznowiony nie jest wierną repliką pierwowzoru, zawiera pewne modyfikacje, ale idea, styl są zachowane, przykładem może być produkcja odzieżowa, gdzie powracają style mody z minionych okresów; Produkt potaniony cena jest bardzo ważną cechą produktu, dlatego jej zmiana upoważnia do uznania dobra potanionego za nową ofertę. Innowacje ciągłe mające jedynie niewielki wpływ na wzory konsumpcji, gdyż przeważnie polegają na małej modyfikacji istniejących produktów (np. na dodaniu fluoru do pasty do zębów czy określonego składnika do produktu żywnościowego), przy innowacji ciągłej nie trzeba się uczyć nowych zachowań; Innowacje dynamicznie ciągłe przy wprowadzeniu tego typu innowacji niezbędne są jedynie

4 Zakres oddziaływania niewielkie zmiany zachowań; przykładem są aparaty telefoniczne na karty magnetyczne, gdyż ich użytkowanie wymaga niewielkiej wiedzy i minimalnych zmian w postępowaniu konsumentów; Innowacje nieciągłe to produkty całkowicie nowe (takie jak telewizor, komputer osobisty); wprowadzenie na rynek tego rodzaju artykułów wiąże się z nauczeniem konsumenta całkowicie nowych wzorców konsumpcji. Najlepszym przykładem innowacji nieciągłej jest telewizja, z której wywodzą się innowacje ciągłe, dynamicznie ciągłe, a nawet nieciągłe. innowacje technologiczne wdrożenie nowych lub istotnie zmodyfikowanych technologii stosowanych przy wytwarzaniu określonego produktu lub usługi, innowacje organizacyjne wdrożenie nowych lub udoskonalonych sposobów organizowania oraz zarządzania przedsiębiorstwem, innowacje produktowe wprowadzenie całkowicie nowego produktu lub jego nowych cech, wdrożenie nowych materiałów, radykalne udoskonalenie istniejącego produktu, innowacje procesowe wprowadzenie nowych procesów produkcji bądź znaczących zmian w tym procesie, a także znaczących zmian w procesie dostawy produktu lub usługi do klienta. Skala wielkości innowacje duże strategiczne innowacje małe- taktyczne Źródła innowacji innowacje zagraniczne (licencje, know-how) Stopień złożoności procesu innowacyjnego innowacje krajowe innowacje sprzężone stanowiące podstawowy rodzaj innowacji współczesnego przemysłu, powstają w wyniku wspólnego wysiłku większej liczby osób, zespołów specjalistów lub nawet instytucji. Wymóg sprzężenia działań w procesie innowacyjnym wynika ze złożoności techniki, jej coraz wyższego poziomu, podziału pracy, specjalizacji pracowników, wzajemnego przenikania się nauki, techniki i produkcji. Wyrazem sprzężenia prac w tym zakresie jest funkcjonowanie i rozwój różnego rodzaju jednostek naukowo-badawczych i rozwojowych oraz powoływanie zespołów zadaniowych o zróżnicowanej strukturze. innowacje nie sprzężone wyrażające zmiany dokonywane przez pojedynczego twórcę, działającego w układzie względnie odosobnionym. Twórca ten w oparciu o posiadany zasób wiedzy i umiejętności oraz dysponowane środki techniczne i finansowe jest w stanie opracować innowację o charakterze twórczym lub naśladowczym. Przykładem mogą być tu innowacje powstające w ramach tzw. działalności racjonalizatorskiej. Uwarunkowania innowacje refleksyjne, uświadomione występują wówczas, gdy członkowie grupy (lub grup społecznych) świadomie realizują zmiany w przedsiębiorstwie wprowadzone przez nich lub przez psychospołeczne członków innych grup społecznych. innowacje zachodzące w sposób bezrefleksyjny występują wówczas, gdy członkowie grupy społecznej realizują zmiany, wprowadzają innowacje, które przedstawiają się jako oczywiste i są wynikiem wyposażenia społeczno-zawodowego i doświadczenia uzyskanego w poprzednim zakładzie pracy. innowacje zamierzone są rezultatem rachunku ekonomicznego i zrozumienia konieczności wprowadzenia zmian. innowacje niezamierzone występują wówczas, gdy są wprowadzane w sposób spontaniczny, na przykład pod wpływem usłyszanych haseł, opinii, czy też oddziaływania kampanii propagandowych. Rodzaj wiedzy Innowacje ucieleśnione w materiale, tzw. innowacje twarde. Przykładem ich są nowe maszyny i Wpływ na środowisko naturalne Oryginalność zmian Zakres powodowanych skutków urządzenia. Pochodzą one z dyscyplin technicznych i przyrodniczych. Innowacje nieucieleśnione, tzw. miękkie. Mają one postać np. nowego systemu organizacji, usprawnienia w systemie szkolenia załogi itp. Dotyczą one głównie nauk organizacji i zarządzania, ekonomiki i nauk społecznych innowacje ekologiczne są to wszelkie formy innowacji zmierzające do znacznego i widocznego postępu w kierunku realizacji celu polegającego na zapewnieniu zrównoważonego rozwoju, poprzez ograniczanie oddziaływania na środowisko lub osiąganie większej skuteczności i odpowiedzialności w zakresie wykorzystywania zasobów, w tym energii. Innowacje oryginalne (kreatywne), będące samodzielnymi wytworami pracy jednostki, zespołu lub przedsiębiorstwa. Typowymi przykładami są odkrycia i wynalazki oraz ich pierwsze praktyczne zastosowanie twórcze. Innowacje imitujące, polegające na naśladownictwie i odtwarzaniu oryginalnych zmian, które w danym czasie i miejscu przynoszą określone korzyści. Przykładem tego rodzaju innowacji jest drugie i kolejne produkcyjne wykorzystanie wynalazku. We współczesnej gospodarce stanowią one cenny kierunek postępu, o czym świadczy przykład rozwoju gospodarki japońskiej. Innowacje strategiczne, służące do realizacji strategicznych celów rozwoju o charakterze społecznoekonomicznym. Wynikają one z realizacji-długofalowych przedsięwzięć innowacyjnych o istotnym znaczeniu tak dla całych społeczeństw, jak i dla poszczególnych przedsiębiorstw, instytucji itp. Innowacje bieżące, mające na celu podniesienie efektywności gospodarowania w krótszych okresach. Zalicza się do nich różnego rodzaju bieżące zmiany w wyrobach, metodach wytwarzania i organizacji pracy. Źródło: opracowano na podstawie: Sadowska Bień (2005), Pomykalski (2002)

5 Determinantą rozwoju innowacji w przedsiębiorstwach jest źródło ich pochodzenia. Literatura przedmiotu podaje zewnętrzne i wewnętrzne źródła innowacji. Do pierwszych z nich zaliczamy te, które w dużym stopniu tworzone są przez jednostki ze sfery B+R a są to: prace naukowo badawcze prowadzone przez PAN i uczelnie wyższe, głównie o charakterze podstawowym, prace naukowo badawcze i naukowo techniczne, prowadzone przez instytuty resortowe przy współpracy wyższych uczelni, głównie o charakterze stosowanym, opracowania z zakresu nowych konstrukcji wyrobów, metod wytwarzania (technologii i organizacji produkcji) wykonywanych przez instytuty branżowe, biura projektowe, ośrodki doświadczalne, zagraniczne opracowania z zakresu nowych konstrukcji wyrobów dostarczanych przedsiębiorstwu w ramach licencji (obejmującej zwykle technologię i organizację, niekiedy środki produkcji), informacja naukowo techniczna, ekonomiczna i organizacyjna prowadzona przez specjalistyczne ośrodki (zjazdy, targi, wystawy, literatura, czasopisma). Natomiast do wewnętrznych źródeł innowacji zaliczyć należy: opracowanie z zakresu nowej konstrukcji wyrobów, technologii i organizacji, wykonywane przez komórki organizacyjne zakładowego zaplecza technologicznego (zakładowe biura rozwojowe, laboratoria, działy konstrukcyjno technologiczne, organizacji produkcji), wynalazki, wzory użytkowe, udoskonalenia w zakresie konstrukcji i technologii oraz usprawnienia organizacji produkcji i metod pracy zgłaszane przez pracowników przedsiębiorstw. Ponadto, do źródeł innowacji według P. Druckera zaliczyć należy: to co niespodziewane, niezgodne, ukierunkowane na potrzebę sukcesu, warunkujące zmiany w strukturze branży lub rynku, demografie, zmiany w postrzeganiu, tendencji i znaczeniu, nową wiedzę. Warto zatem zauważyć, że innowacje ich wdrożenie oraz opracowanie scalają trzy sfery, które wzajemnie na siebie oddziaływają. Są to: nauka, technika i produkcja. Celem działania systemu innowacyjnych działań zgodnie ze współczesną nomenklaturą jest osiągniecie zmian produktowych, technologicznych, organizacyjnych i społecznych. Ten sieciowy układ powiązań podmiotów współpracujących na rzecz innowacji zgodnie z OECD może występować w układzie czterech powiązań: przedsiębiorstwo przedsiębiorstwo, w tym powiązania z komercyjnymi więzochłonnymi usługami dla biznesu (np. wspólna działalność badawczo rozwojowa, wspólne produkty, patenty), przedsiębiorstwo sfera nauki i badań oraz publiczne instytucje transferu technologii (wspólna działalność badawczo rozwojowa), rynkowy transfer technologii tj. dyfuzja wiedzy i innowacji drogą np. zakupu maszyn, urządzeń, licencji (wydatki pośrednie na B+R), mobliność pracowników oraz transfer wiedzy ukrytej. Tabela 2 Formy transferu technologii i innowacji Grupy form Formy transferu technologii i innowacji Przedmiotowe 1. Wymiana informacji naukowo-technicznej i ekonomicznej. 2. Wymiana, szkolenie i doskonalenie kwalifikacji kadry naukowo technicznej, doradztwo naukowo techniczne i ekonomiczne. 3. Prowadzenie prac naukowo badawczych i rozwojowych oraz wymiana

6 wyników badań i aparatury badawczej, wymiana doświadczeń w dziedzinie zastosowań i wdrożeń rezultatów prac badawczych. 4. Wymiana licencji, know-how. Organizacyjne 1. Koordynacja badań. 2. Kooperacja i specjalizacja w prowadzeniu badań. 3. Wspólne badania. 4. Współpraca we wdrożeniu wyników badań. Instytucjonalno - prawne Żródło: opracowanie własne. 1. Wielostronne umowy i porozumienia międzynarodowe dotyczące transferu technologii. 2. Międzynarodowe porozumienia dwustronne. 3. Porozumienia między instytucjami oraz organizacjami naukowymi i technicznymi. 4. Porozumienia między przedsiębiorstwami przemysłowymi. 2.i. Kierunki rozwoju innowacji i sfery B+R w Polsce Oceniając stan rozwoju polskiej gospodarki jako gospodarki innowacyjnej w ostatnich latach niestety nie można powiedzieć o znaczącym sukcesie w tym zakresie. Nadal poziom wdrażanych innowacji w przedsiębiorstwach kształtuje się na niskim poziomie. Negatywnie to determinuje możliwości rozwoju polskiej gospodarki jako konkurencyjnej opartej na wiedzy w stosunku do rozwijających się gospodarek na świecie. Powyższe tendencje zostały zaprezentowane na wykresie 1. Przyczyn tego stanu rzeczy oczywiście można upatrywać w wielu czynnikach makro i mikroekonomicznych hamujących powyższe procesy. W raporcie przygotowanym przez OECD, Ministerstwo Gospodarki oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego pt.: "Policy mix for innovation in Poland można przeczytać, że Polska dysponuje odpowiednim potencjałem instytucjonalnym oraz narzędziami by rozwijać innowacje. Aczkolwiek autorzy raportu wskazują, że aby zmienić obecną sytuacje należy wzmocnić powiązania pomiędzy nauką a przemysłem, uprowadzić właściwe uregulowania prawne np. zapewniające lepszą ochronę własności intelektualnej, stworzyć zachęty dla naukowców do doskonalenia zawodowego i współpracy z biznesem. (OECD: innowacyjność w ) Wykres 1 Diagnoza poziomu innowacyjności wybranych gospodarek na świecie w 2007 roku

7 Źródło: Działania na rzecz wzmocnienia innowacyjności.. (2008) Wskazać, należy że podaż innowacji zapewniają jednostki ze sfery B+R natomiast stroną która wdraża te innowacje są przedsiębiorstwa. Prowadzenie działalności innowacyjnej ściśle skorelowane jest z wielkością przedsiębiorstwa. Z danych prezentowanych w literaturze przedmiotu wynika, że firmy z sektora MSP prowadzących działalność innowacyjną jest w Polsce stosunkowo niewiele (ok %), w dalszym ciągu działania innowacyjne są prowadzone przede wszystkim w dużych przedsiębiorstwach. (Stanisławski 2007) I tak, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczość w raporcie z roku 2006 wykazała, że w skali całego kraju małe firmy był źródłem zaledwie 6% nakładów na innowacje, średnie zaś 22%, a pozostałe nakłady to działalność dużych firm. Niestety zaledwie 7% nakładów innowacyjnych firm w Polsce w 2004 roku było przeznaczonych na prace badawczo rozwojowe. Działalność tego rodzaju w firmach z sektora MSP opiera się głównie o własny wewnętrzny wysiłek przedsiębiorstwa. Słaba sytuacja kapitałowa tego rodzaju firm, jak i dorywczy charakter prowadzonych badań nie sprzyjają działalności innowacyjnej. Dla przykładu w 2001 roku w Polsce firmy zatrudniające powyżej 49 pracowników udział wydatków na badania i rozwój stanowił 11% wydatków, natomiast w krajach wspólnoty w tym okresie było to 63%. (Sokół, Surmacz 2007) Rysunek 1 Zatrudnienie w sferze wysokich technologii Źródło: Statistic in fokus 2007 nr 32. W latach sytuacja nie uległa znaczącej zmianie ponieważ udział przedsiębiorstw, które wprowadziły innowacje produktowe lub procesowe był niższy niż w poprzednim okresie badawczym. Wyniósł on 36,7%, podczas gdy w latach ,5%.(Innowacyjność polskich przedsiębiorstw )

8 Dokonując analizy regionalnej Polski stwierdzono, że największe znaczenie w nakładach innowacyjnych miał sektor MSP w województwach: łódzkim (53%), kujawsko-pomorskim, warmińsko-mazurskim, lubelskim (łącznie 40%). Zaznaczyć należy, że najmniej innowacyjnych firm było w województwach: zachodniopomorskim i podkarpackim. Regionalny rozkład nakładów na B+R w zakresie innowacji kształtował się na pierwszym miejscu w województwie łodzkim, mazowieckim, wielkopolskim i dolnośląskim. Jak widać alokacja nakładów poniesionych na prace badawczo rozwojowe odzwierciedla potencjał naukowy i gospodarczy poszczególnych regionów Polski. Zatem, duże ośrodki badawcze charakteryzują się wysokimi wskaźnikami B+R. (Przedsiębiorczość w Polsce ) W związku z powyższym można stwierdzić, że miarą tworzenia innowacji jest poziom i dynamika ponoszonych nakładów na badania i rozwój. Rysunek 1 Diagnoza B+R w Polsce w 2006 roku Źródło: Działania na rzecz wzmocnienia innowacyjności.. (2008) Stan rozwoju sfery B+R jak widać na rysunku 1 nie znajduje się na zadowalającym poziomie, choć dane odnoszące się do tego zagadnienie prezentowane przez GUS w 2006 roku wyniosły 5892,8 mln zł i były wyższe w stosunku do 2005 roku o 5,0%. Chociaż warto wspomnieć, że relacja na B+R do PKB ukształtowała się na poziomie 0,56% i należała do najniższych w Europie. Nie należy zapominać, że ekonomiczne znaczenie nakładów na B+R również zależy od źródeł ich finansowania. Dane publikowane przez GUS pokazały, że badania i rozwój w naszym kraju finansowane są przede wszystkim z wydatków budżetowych (57, 5%). Pomimo, ze ich udział w finansowaniu prezentowanej sfery maleje to nadal jednak jest wysoki. Niewielki wzrost zauważalny jest w ponoszeniu wydatków na B+R ze strony przedsiębiorców co stanowi niewątpliwie pozytywną tendencję. (z 24,5% w 2000 r do 25,1% w 2006r). (Giegiel 2008) Twierdzi się, że prawidłowa struktura finansowania wydatków na badania i rozwój powinna w 2/3 pochodzić od przedstawicieli biznesu. Dla przykładu w krajach OECD przedsiębiorstwa wspierają tego rodzaju wydatki w 62,1 %, a finansowanie budżetowe kształtuje się na poziomie 30,0% w 2005 roku.(main Science and Technology ) Kolejną negatywną tendencją jest niski poziom wydatków na badania stosowane i rozwojowe w porównaniu z wydatkami na badania podstawowe. Ta istniejąca sytuacja wynika z wysokiego poziomu zużycia i rozproszenia aparatury badawczej oraz jakości potencjału kadrowego polskiej

9 nauki. Wskazać należy, że to właśnie badania wdrożeniowe przynoszą rezultaty w postaci wzrostu PKB stąd ich zwiększający się udział w ogólnej liczbie prowadzonych badań jest bardzo pożądana. (Działania na rzecz wzmocnienia ) 3.i Stan rozwoju infrastruktury instytucjonalnej innowacji transferu technologii Życie społeczno-gospodarcze wypełnione jest działaniami wielu instytucji. Każda z nich ma swój program, swoje cele, często swoje specyficznie pojęte definicje rozwoju. Instytucje te poprzez swoje działania wpływają na procesy gospodarcze, zachodzące na danym obszarze w skali kraju lub w skali regionu. (Spis instytucji otoczenia małych i średnich za: Sokół 2004) Ponadto, ułatwiają dyfuzję technologii i innowacji do przedsiębiorstw w regionie. Wzmocnienie sieci instytucji otoczenia biznesu przyczyni się do wyższej jakości usług oferowanych podmiotom. Niektóre z tych instytucji zajmują się wspieraniem rozwoju gospodarczego, ściślej rozwoju przedsiębiorczości. Do tego rodzaju instytucji należą: (Raport o stanie małych i średnich ) organizacje przedsiębiorstw; organizacje pozarządowe, świadczące swoje usługi na rzecz przedsiębiorstw; inne instytucje, takie jak: urzędy pracy, urzędy miast, urzędy wojewódzkie, ośrodki doradztwa rolniczego, itp. Organizacje reprezentujące przedsiębiorców są instytucjami, których członkami są przedsiębiorcy. Reprezentują one i działają na rzecz przedsiębiorców lub pewnych ich grup. Tym różnią się od pozostałych instytucji wspierających biznes, że z założenia zrzeszają wyłącznie przedsiębiorców, zaś pozostałe podmioty gospodarcze wspierające biznes dopuszczają członków z innych podmiotów gospodarczych. Oczywiście wszystkie instytucje starają się reprezentować interesy przedsiębiorców, jednak tylko organizacje przedsiębiorców mają do takiej reprezentacji prawo, wynikające ze zrzeszenia samych przedsiębiorców. W literaturze ekonomicznej wyróżnia się następujące kategorie organizacji przedsiębiorców: izby gospodarcze, organizacje rzemiosła, organizacje samorządu przedsiębiorców, związki pracodawców, towarzystwa gospodarcze. W Polsce działa znaczna liczba organizacji pozarządowych, wspierających przedsiębiorczość, a w tym i ich innowacyjność. W odróżnieniu od organizacji przedsiębiorców, zrzeszających wyłącznie podmioty gospodarcze i przedsiębiorców, pozarządowe organizacje wspierające biznes o ile są organizacjami członkowskimi dopuszczają przynależność różnych podmiotów (np. władz lokalnych, ekspertów, banków organizacji pozarządowych, instytucji B+R). Przyjmowane przez nie formy prawne to przede wszystkim: fundacje zrzeszenia, stowarzyszenia, spółki akcyjne. Do instytucji pozarządowych wspierających rozwój przedsiębiorstw i innowacji zaliczmy: centra wspierania biznesu, ośrodki informacji, inkubatory przedsiębiorczości, ośrodki informacji i technologii, instytucje finansowe, ośrodki doradczo-szkoleniowe. Centra wspierania biznesu są instytucjami o zasięgu lokalnym lub rzadziej regionalnym. Instytucje tego rodzaju świadczą usługi doradcze, informacyjne, szkoleniowe i promocyjne, zwłaszcza dla rozpoczynających działalność gospodarczą oraz małych przedsiębiorstw, a ponadto biorą udział w tworzeniu lokalnych strategii rozwoju gospodarczego. Zazwyczaj przybierają nazwy: centra wspierania biznesu, ośrodki wspierania przedsiębiorczości, kluby

10 przedsiębiorczości. Aż 60% z nich było samodzielnymi osobami prawnymi, zaś 40% to jednostki afiliowane przy izbach gospodarczych, agencjach rozwoju gospodarczego, agencjach rozwoju regionalnego i lokalnego, stowarzyszeniach przedsiębiorców i innych organizacjach. (Raport o stanie małych i średnich ) W literaturze przedmiotu wymienia się osiem cech dobrego i skutecznego ośrodka wsparcia przedsiębiorczości: podejście przedsiębiorcze. Ośrodek sam musi mieć charakter jednostki biznesowej i podążać za oczekiwaniami swoich klientów; trwałość. Priorytetem dla ośrodków powinno być wspieranie i tworzenie takich mechanizmów, które zapewniają w dłuższym czasie zdolność do przetrwania kontynuacji działań. Wsparcie udzielane w ramach projektów pomocowych powinno mieć racjonalna strategię kontynuacji; odpowiednie przystosowanie. Ośrodki winny skoncentrować się na określonych działaniach. Twierdzi się, że małe i średnie przedsiębiorstwa istnieją i funkcjonują w tak zmiennym środowisku, że rozproszenie działań lub uogólnianie ich potrzeb prowadzi do formułowania przez ośrodki nieodpowiedniej oferty wsparcia, podejście partycypacyjne. Podejście takie zapewnia większą wiedzę i zrozumienie ośrodka na temat sytuacji i potrzeb sektora przedsiębiorstw. Zapewnia też większe poczucie własności zadań i problemów między pracownikami ośrodka, klientami i innymi organizacjami uczestniczącymi, np. organizacjami biznesowymi; maksymalizacja efektów. Zasada ta realizuje się przez promowanie wzajemnego uczenia się małych przedsiębiorstw od siebie; specjalizacja i koncentracja. Oznacza to podejmowanie przez ośrodki tych działań, które mogą wykonać najlepiej; ocena efektywności. Instrumenty, którymi dysponuje centrum powinny mieć charakter produktów niezbędny jest jasny i precyzyjny sposób pomiaru skuteczności, zarówno w odniesieniu do kosztów, przychodów, jak i bliski kontakt z klientami, który zapewni podążanie w swojej działalności za realnymi potrzebami klientów; analiza kosztów funkcjonowania. W procesie oceny pracy ośrodków wspierania przedsiębiorczości zawsze kluczową rolę powinna odgrywać analiza kosztów ich funkcjonowania. Ośrodki informacji są wyspecjalizowanymi ośrodkami, których podstawowym rodzajem działalności jest świadczenie usług informacyjnych. Z reguły są to wyodrębnione (organizacyjnie i finansowo) jednostki stowarzyszeń, fundacji i izb gospodarczych. Świadczą usługi informacyjne przede wszystkim dla potrzeb przedsiębiorców, ale również dla władz lokalnych, partnerów gospodarczych, konsultantów. (Raport o stanie małych i średnich ) Inkubatory przedsiębiorczości oraz ośrodki innowacji i technologii to instytucje, które małym przedsiębiorstwom oferują obiekty do prowadzenia działalności gospodarczej, obsługę administracyjną, niezbędne usługi doradcze o różnym okresie, a także pomoc w dostępie do finansowania. Inkubatory i centra technologii są najczęściej afiliowane m.in. przy urzędach miasta lub gmin, agencjach rozwoju regionalnego i lokalnego, stowarzyszeniach przedsiębiorców i innych organizacjach. (Raport o stanie małych i średnich ) Pojawiły się w całej Polsce. Zaczęły powstawać na przełomie lat 1989/1990, równocześnie ze zmianami politycznymi i gospodarczymi, na wzór sprawdzonych rozwiązań zachodnich. (Koncerewicz 1998, Derbiszewski 2002) W układzie regionalnym największe nasycenie obserwujemy na Górnym Śląsku i w województwie łódzkim. Tereny wschodnie nadal są bardzo ubogie w inicjatywy tego typu.

11 Centra Transferu Technologii akredytowane przy Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej pełnią role pośrednika opracowującego i wyszukującego wśród podmiotów naukowo-badawczych projekty o charakterze innowacyjnym, mogące nadawać się do komercjalizacji. W Polsce istnieją 3 takie centra: we Wrocławiu, w Łodzi i Mielcu. (Zasiadły 1995) Sektor przedsiębiorstw może uzyskiwać wsparcie również od instytucji finansowych, których działalność gospodarcza ma w ogromnym zakresie charakter komercyjny: banków i innych instytucji pożyczkowych, funduszy typu venture capital. Istnieją również finansowe instytucje niekomercyjne, do których zalicza się fundusze poręczeniowe i pożyczkowe. Są one zwykle wyodrębnionymi organizacjami agencji rozwoju regionalnego i lokalnego, stowarzyszeń przedsiębiorców i innych organizacji. Najbardziej rozpowszechnioną formą pomocy finansowej małym przedsiębiorstwom i osobom rozpoczynającym działalność gospodarczą jest udzielanie pożyczek. Tę formę pomocy oferuje 80,5% istniejących funduszy pożyczkowych, poręczeniowych i gwarancyjnych. Według badań SOOIPP pomoc w uzyskaniu kredytu bankowego zaoferowało 51,2% funduszy, a poręczenie kredytu lub udzielenie gwarancji 26,8%. 7,3% funduszy ma w swej dyspozycji środki finansowe na granty, dopłaty i subwencje. Ostatnią instytucją są ośrodki doradczo-szkoleniowe, które świadczą usługi szkoleniowe na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw. Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości specjalizują się w następujących obszarach wspierania przedsiębiorczości i procesów innowacyjnych: (Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości za: Przedsiębiorczość w Polsce ) szerzenie wiedzy i umiejętności poprzez doradztwo, szkolenia (ośrodki szkoleniowodoradcze), transfer i komercjalizacja nowych technologii (centra transferu technologii), pomoc finansowa w formie parabankowych funduszy pożyczkowych i poręczeń kredytowych oferowana osobom podejmującym działalność gospodarczą oraz młodym firmom bez historii kredytowej (np. seed i start up), pomoc doradcza, techniczna i lokalowa dla nowo powstałych przedsiębiorstw w inkubatorach przedsiębiorczości i centrach technologicznych, tworzenie skupisk przedsiębiorstw (klastry) poprzez łączenie na określonym, zagospodarowanym terenie usług biznesowych i różnych form pomocy firmom w ramach parków technologicznych, stref biznesu, parków przemysłowych. Warto wspomnieć, że organizacje te tworzą system wsparcia przedsiębiorstw, w którym istotną rolę odgrywa Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), której rolą jest koordynowanie i finansowanie sieci instytucji otoczenia przedsiębiorstw. Współpracują one lub działają w ramach Krajowego Systemu Usług (KSU), są to: (Zestawienie informacji o narzędziach...) sieci Punktów Konsultacyjnych (161 PK), udzielających porad i informacji dotyczących administracyjno-prawnych aspektów prowadzenia działalności przedsiębiorstw; sieci Informacji dla Biznesu (BIN), obejmującej 22 ośrodki świadczące specjalistyczne usługi informacyjne, w tym m.in. kojarzenie partnerów gospodarczych, informacja dla inwestorów zagranicznych, wywiadownie gospodarcze, dostęp do systemów informacji gospodarczej, sieci Centrów Euro Info (EIC), obejmującej 14 ośrodków świadczących, usługi informacyjne w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej na terenie UE, sieci Krajowej Sieci Innowacji (KSI), skupiającej ośrodki specjalizujące się w świadczeniu usług o charakterze proinnowacyjnym, w tym m.in. tworzenia warunków do transferu i komercjalizacji nowych rozwiązań technologicznych,

12 sieci Krajowego Stowarzyszenia Funduszy Poręczeniowych (KSFP), obejmującego swoimi działaniami 61 instytucji i organizacji prowadzących fundusze doręczeniowe4; 18 takich instytucji należy do sieci KSU, sieci Polskiego Stowarzyszenia Funduszy Pożyczkowych (PSFP), obejmującego swoimi działaniami 72 instytucje i organizacje prowadzące fundusze pożyczkowe; 27 takich instytucji należy do sieci KSU. Wykres 2. Dynamika rozwoju ośrodków innowacji i przedsiębiorczości w Polsce w latach Źródło: Stan i kierunki rozwoju polskich...(2007) W ramach 694 zidentyfikowanych podmiotów wyróżniamy: ( Matusiak 2007) 326 ośrodków szkoleniowo-doradczych; 87 centrów transferu technologii; 49 preinkubatorów (akademickie inkubatory przedsiębiorczości); 84 lokalne i regionalne fundusze pożyczkowe; 64 fundusze poręczeń kredytowych; 6 funduszy kapitału zalążkowego; 47 inkubatorów przedsiębiorczości; 16 inkubatorów technologicznych; 15 parków technologicznych Wykres 3 Rozkład ośrodków innowacji i przedsiębiorczości według miejsca działalności w 2007 r (w%)

13 Źródło: Stan i kierunki rozwoju polskich...(2007) Według województw największe nasycenie ośrodkami innowacji i przedsiębiorczości identyfikujemy na Górnym Śląsku (75) oraz na Mazowszu (65) i w Wielkopolsce (64), a najmniejsze w województwie opolskim (16), lubuskim (21) i świętokrzyskim (23).(Stan i kierunki rozwoju polskich ) Najważniejszym zadaniem dla IOB jest zapewnienie właściwego transferu innowacji do przedsiębiorstw. Oprócz już wymienionych instytucji otoczenia biznesu (IOB) ważne znaczenie dla rozwoju innowacji mają instytucje ze sfery B+R są to: uczelnie wyższe, instytuty naukowobadawcze, PAN. Przegląd instytucji, których działanie warunkuje stan rozwoju innowacji w polskich przedsiębiorstwach pozwala wysnuć wnioski, że jej stan jest dobrze rozwinięty aczkolwiek często jest ona nie dostosowana do potrzeb regionalnych. Ponadto jest ona słabo powiązana w jeden skutecznie działający system oraz jej dofinansowanie jest na niewystraczającym poziomie. (Kierunki zwiększania wzrostu ) 4.i. Bariery współpracy przedsiębiorstw ze sferą B+R Jak wykazują badania poziom współpracy przedsiębiorstw z ośrodkami naukowymi w Polsce jest niewielki (28%) co jak widać skutkuje niskim poziomem wprowadzanych innowacji zewnętrznych ale i wewnętrznych w naszym kraju. 2 Analiza dostępnej literatury przedmiotu pozwola dokonać klasyfikacji czynników utrudniających współpracę przedsiębiorstw ze sferą B+R w Polsce. Wyróżniamy: bariery finansowe, prawno- regulacyjne, strukturalne, edukacyjne. Główną determinantą rozwoju działalności kooperacyjnej obu sfer podmiotów jest brak odpowiednich norm prawnych w zakresie uczelnianych procedur zarządzania własnością intelektualną. Do negatywów utrudniających uzyskiwanie patentów zaliczmy np. czas jaki upływa od momentu zgłoszenia wniosku patentowego do jego rozpatrzenia. Okres ten wynosi od 2 Najbardziej aktywną współpracę w zakresie kooperacji obu środowisk wykazują takie kraje jak: Litwa 56%, Słowenia- 47%, czy Finlandia- 44%. Natomiast Niemcy, które uważa się za lidera pod względem aktywności w dziedzinie innowacji w UE 27 odnotowano jeden z najniższych wskaźników charakteryzujących poziom współpracy 16% dla przykładu Włochy miały 13%.Eksperci tłumaczą powyższą tendencję wysokim poziomem innowacji wewnętrznych. ( Juchniewicz 2005)

14 4 do 7 lat. Kolejnym niekorzystnym uwarunkowaniem jest brak właściwego systemu finansowania patentów. Przepisy Ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym z r oraz Ustawy o finansach publicznych z r dotyczące tworzenia spółek prawa handlowego przez uczelnie wyższe są niejasne to powoduje dysharmonie w ich interpretacji i hamuje możliwości ich wykorzystania. Ta sytuacja znacznie utrudnia podjęcie jakichkolwiek działań dotyczących współpracy ośrodków badawczych z innymi podmiotami gospodarczymi. Natomiast dokonując analizy problemów tkwiących po stronie przedsiębiorców w zakresie regulacji prawno administracyjnych brak tego rodzaju współpracy wynika m. in. z niedostatecznych uregulowań prawnych dotyczących instrumentów wsparcia działalności innowacyjnej oraz brak zachęt podatkowych, które mogłyby stanowić dodatkowe źródło dochodów spożytkowanych na cele innowacyjne. (Szostak 2008) Jak wiadomo działania innowacyjne wymagają zaangażowania znacznych kapitałów na które przedsiębiorstwa szczególnie te z sektora MSP nie są w stanie sobie pozwolić. I tak, jak pokazują dane statystyczne większa część działalności B+R finansowana jest z własnych środków finansowych w przedsiębiorstwach.( Jasiński 2006, Szultka, Tarnowicz 2005) Następną grupą barier jest niedostatecznie rozwinięta struktura komercjalizacji wyników prac sfery B+R. Sytuacja ta uwarunkowana jest złą koordynacją działań Instytucji Otoczenia Biznesu, które w niedostatecznym zakresie promują kontakty przedsiębiorstw z nauką. Ponadto, niedoinformowanie na temat możliwości współpracy podmiotów jest przyczyną braku takich działań. Gospodarka nie jest zorientowana w aktualnej ofercie świata nauki, a ten z kolei, nie ma orientacji, co do aktualnych potrzeb gospodarki. Obecne relacje w znacznym stopniu nie wykorzystują dużego potencjału badawczo - rozwojowego skupionego w regionie. Nie bez znaczenia jest tu rola instytucji wspierających wprowadzanie innowacji do przedsiębiorstw. Jak dotąd relacje pomiędzy tymi trzema elementami systemu innowacji nie odpowiadają potencjałowi gospodarki. (Szostak 2008) Prowadzone badania przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w 2006 roku wykazały, że 20% przedsiębiorstw przyznało się do tego, że nie wie nawet o możliwościach współpracy z ośrodkami badawczo rozwojowymi, a około 40% przedstawicieli firm nie wie nawet jak dotrzeć do ośrodków naukowych i jak nawiązać taką współpracę. Nawet ci przedsiębiorcy, którzy są świadomi takiej współpracy podejmowali ją rzadko. Jako główne źródło wiedzy o badaniach oraz możliwościach ich wykorzystania, przedsiębiorcy dowiadywali się bezpośrednio od przedstawicieli nauki, jak i wykorzystywali do tego celu Internet. W związku z tym należy postulować o utworzenie platform komunikacyjnych, które stanowiłyby źródło wiedzy o badaniach prowadzonych przez sferę B+R. Zarządzaniem takimi komunikatorami mogłyby zająć się IOB.(Bariery współpracy przedsiębiorców ) Tabela 3 Dlaczego nie próbowała Pan(i) podjąć współpracy z naukowcami / ośrodkami naukowymi Wyszczególnienie Liczba odpowiedzi Uważam, że nie ma takiej potrzeby 56% Nie wiem czy taka współpraca jest możliwa 8% Korzystamy z innych źródeł 6% Brak oferty świątecznej do mojej branży 6% Prowadzimy badania zagranicą, jesteśmy koncernem międzynarodowym 5% Mamy swoich naukowców 5% Inne 12% Odmowa odpowiedzi 8% Źródło: opracowano na podstawie: Bariery współpracy przedsiębiorców... (2006).

15 Warto jednak wskazać, że około 56 % respondentów w ogóle nie widziała potrzeby nawiązywania współpracy w zakresie rozwoju innowacji..(bariery współpracy przedsiębiorców ) Niestety takie nastawienie menedżerów jest zjawiskiem negatywnym, źle rokującym na przyszłość. Główny zarzut jaki stawiali przedsiębiorcy ośrodkom naukowym to ich zdaniem niski poziom kompetencji naukowców oraz teoretyczne propozycje rozwiązań. Reasumując można powiedzieć, że podjęciu takiej współpracy również nie sprzyjają wzajemne stereotypowe poglądy na temat naukowców przez przedstawicieli biznesu. Niestety nawet sami naukowcy zajmujący się współpracą z biznesem postrzegani są we własnym środowisku, jako tacy którzy zajmują się działalnością niegodną naukowca. Kolejną przeszkodą jest czas, który jest potrzebny na wykonanie określonej pracy badawczej i oczekiwania przedsiębiorców w tym zakresie.( Działek 2007) Tabela 4 Korzyści wynikające ze współpracy przedsiębiorstw ze środowiskiem naukowym. Wyszczególnienie Liczba odpowiedzi Możliwości wdrażania innowacyjnych rozwiązań 61% Dostęp do najnowszej wiedzy 51% Wyższa jakość patentów 38% Wzrost konkurencyjności firmy 43% Możliwość redukcji kosztów w firmie i poprawy wydajności 18% Wzrost prestiżu firmy 21% Zdobycie nowych klientów i/lub rynków 12% Zdobycie / zwiększenie możliwości eksportowych 10% Źródło: opracowano na podstawie: Bariery współpracy przedsiębiorców... (2006). Przedsiębiorcy oczekują najczęściej od ośrodków naukowych nowych technologii oraz produktów lub usług. Do rzadkości należy zainteresowanie przedsiębiorców pracami naukowymi z zakresu struktur organizacyjnych, czy też np. rozwiązań logistycznych usprawniających funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Istnieją zatem różnice w potrzebach, jak i oczekiwaniach obu stron potencjalnego procesu kooperacji. Sektor MSP wykazuje najczęściej zapotrzebowanie na niewielkie zlecenia lub doradztwo, natomiast naukowcy są zainteresowani dużymi, wieloletnimi projektami, które stanowią poważne wyzwania naukowe. ( Działek 2007) Jednokierunkowy transfer wiedzy (od nauki do biznesu) również ogranicza zarówno możliwości badawcze naukowców, jak i chętnych do skorzystania z badań przedsiębiorców. Niestety nawet jeśli współpraca pomiędzy podmiotami zostanie nawiązana to brak jest jej ciągłości co ogranicza możliwości badawcze sfery B+R. Powoduje to brak stałych więzi oraz nie utrwala psychologiczn-społeczno-ekonomicznych wartości w świadomości przedstawicieli obu środowisk odnoszących się do obustronnych możliwych do osiągnięcia korzyści. To skutkuje ograniczoną liczbą wprowadzonych innowacji w przedsiębiorstwach. Kolejną przyczyną takiego stanu rzeczy jest również brak specjalistycznej wiedzy na temat wprowadzenia nowoczesnych technologii, która wynika zarówno z niedostosowania systemu edukacyjnego oraz niskiej świadomości przedsiębiorców odnoszącej się do celów oraz korzyści wynikających z ustawicznego kształcenia. Ponadto, niska skłonność zarówno ze strony przedsiębiorców, jak i przedstawicieli sfery B+R do wzajemnej współpracy wynika także z niskiego stopienia przydatności prowadzonych badań w praktyce gospodarczej oraz barier na poziomie nawiązania porozumienia jak i odmienność używanego języka i wypracowania w tej sferze kompromisu. Uwarunkowane jest to barierami w zakresie finansowania badań jak i niskich wynagrodzeń pracowników naukowych.

16 Ostatnią aczkolwiek ważną przeszkodą hamującą rozwój współpracy przedsiębiorstw ze sferą B+R jest niewielka ilość innowacyjnych przedsiębiorstw. Zakończenie Reasumując można powiedzieć, że istnieje duże zróżnicowanie potencjału i aktywności instytucji wsparcia innowacji. Aczkolwiek we wspieraniu innowacji i transferu technologii specjalizuje się ich niewielka liczba. Według opinii przedstawicieli środowisk zarówno naukowych, jak biznesowych głównymi przeszkodami w rozwoju działań kooperacyjnych są: niedostosowanie oferty naukowców do potrzeb rynku, brak systemu wymiany informacji o ofercie sektora B+R, nie istnieje system koordynacji działań instytucji tworzących infrastrukturę wsparcia innowacji, nie funkcjonuje system wymiany informacji o ofercie środowisk naukowych oraz zapotrzebowaniu ze stron przedsiębiorców. Wprowadzenie tych zmian na pewno będzie warunkowała wyższym poziomem innowacji w naszym kraju. Pomimo wielu krytycznych ocen oraz postulowanych możliwych do wprowadzenia zmian zarówno po stronie przedsiębiorców, jak i naukowców nie należy zapominać o tym, że w całym procesie transformacji Polska dokonała dużego postępu w omawianym procesie. Polskie firmy starają się sprostać warunkom konkurencji na rynkach międzynarodowych wykorzystując nowoczesne technologie, pomimo znacznie mniejszych możliwości finansowych w porównaniu z krajami znacznie lepiej od nas rozwiniętymi. Analiza problemów warunkujących ograniczony zakres współpracy wykazała, że niedostateczna ilość środków na badania i rozwój to główne źródło braku takich działań. Oczywiście nie należy pomniejszać ograniczającej roli innych czynników aczkolwiek ich udział jest pośredni. Zatem dużą rolę w procesie niwelowania przeszkód będą miały IOB szczególnie te, które udzielają lub udzielać będą wsparcia finansowego przedsiębiorcom, jak i ośrodkom B+R na działania innowacyjne. Bibliografia: 1. Bariery współpracy przedsiębiorców i ośrodków naukowych, Raport, (2006), MNiSW, Departament Wdrożeń i Innowacji, Warszawa. 2. Derbiszewski K. (2002), Rola inkubatorów przedsiębiorczości, ośrodków spierania przedsiębiorczości oraz funduszy rozwoju przedsiębiorczości w rozwoju małego biznesu. Firma i Rynek. 3. Działania na rzecz wzmocnienia innowacyjności oraz konkurencyjności nauki i systemu B+R w ramach PO IG, MNiSW Departament Funduszy Europejskich [w:] 4. Działek. J. (2007), Analiza porównawcza popytu na innowacje i podaży innowacji w Małopolsce. Raport zrealizowany ramach projektu Wzmocnienie Regionalnej Strategii Innowacji RIS Małopolska, InnoRegionMałopolska, Kraków. 5. European Fundation for Quality Mangement (EFQM). (2005), Framework Innowation European Fundation for Quality Mangement, Brussels.

17 6. Giegiel A. (2008), Dynamika polskiej gospodarki w świetle endogenicznych modeli wzrostu [w:] Innowacyjność w Polsce w ujęciu regionalnym: nowe teorie, rola funduszy unijnych i klastrów, praca zbior. pod red. S. Pangsy Kania, K. Piech, Instytut Wiedzy i Innowacji, Warszawa. 7. Innowacyjność polskich przedsiębiorstw w latach [w:] 8. Informator o organizacjach działających na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw. (1997), PFPiRMISP, Warszawa. 9. Jasiński A. H. (2006), Innowacje i transfer techniki w procesie innowacji, Difin, Warszawa. 10. Juchniewicz M., Współpraca przedsiębiorstw przemysłu spożywczego Warmii i Mazur w działalności innowacyjnej, Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, Roczniki Naukowe Tom X, z Koncerewicz B. (1998), Inkubatory przedsiębiorczości w północno-wschodniej Polsce. Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstw nr Kukliński A.(2001), Gospodarka oparta na wiedzy [w:] Wyzwanie dla Polski XX wieku, praca zbior. pod red. nauk. A. Kukliński, KBN, Warszawa. 13. Kondratniuk Nierodzińska M.: Charakterystyka aktywności innowacyjnej firm na Podlasiu [w:] Main Science and Technology Indicators 2005, (2005) nr 1, OECD, Paris. 15. Matusiak K. B., Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości w Polsce, SOOIPP Raport (2007), Łódź- Kielce Poznań. 16. Kierunki zwiększania wzrostu innowacyjności gospodarki na lata (2007), MG, Warszawa. 17. Nogalski B., Szpiter A. (2007), Bariery wzrostu innowacyjności polskich przedsiębiorstw [w:] Zarządzanie organizacjami w gospodarce rynkowej, AGH, Kraków. 18. OECD: innowacyjność w Polsce [w:] Oslo Manual. Guidelines form Collecting and Interpreting Innowation Data, (2005), Third Editio, OECD and Eurostat. 20. Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości w Polsce Raport. (2004), Instytut Ekonomii Uniwersytetu Łódzkiego, SOOIIP, Łódź/Poznań. 21. Pomykalski A. (2002), Innowacje, Politechnika Łódzka, Łódź. 22. Przedsiębiorczość w Polsce w 2007r. (2008), MG Departament Analiz i Prognoz, Warszawa. 23. Raport o stanie małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce w latach (1997), PARP, Warszawa. 24. Sadowska Bień J. (2005), Innowacje w przedsiębiorstwie [w:] Ekonomika przedsiębiorstw. Zagadnienia wybrane. praca zbior. pod red. nauk. L. J. Pawłowicz, ODiDK Sp. z o.o., Gdańsk. 25. Schumpeter J. (1960), Teoria Wzrostu Gospodarczego, PWN, Warszawa. 26. Skrzypek E. (2009), Wiedza jako czynnik sukcesu w nowoczesnej gospodarce [w:] Zarządzanie kapitałem ludzkim w gospodarce wiedzy, praca zbior. pod red. E. Skrzypek, A. Sokół, Instytut Wiedzy i Innowacji, Warszawa. 27. Sokół A. (2004), Badanie preferencji w zakresie wspierania rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw przemysłu elektromaszynowego w Polsce, Szczecin, maszynopis.

18 28. Sokół A., Surmacz A. O. (2007), Conditioning of development in knowledge and innovations among small and medium-sized enterprises in Poland. X International Scientific Conference on: Zarządzanie przedsiębiorstwem teoria i praktyka, AGH, Kraków. 29. Sokół A. (2009), Empiryczna weryfikacja wpływu stymulatorów i barier rozwoju innowacji sektora MSP z województwa zachodniopomorskiego w 2008 roku, Wiadomości Statystyczne w recenzji 30. Stanisławski R. (2007), Ocena znaczenia polityki wspierania rozwoju innowacyjności przedsiębiorstw MSP w Unii Europejskiej w kontekście potrzeb analizy wewnętrznych uwarunkowań [w:] Nauka Innowacje Gospodarka SOOIPP ANNUAL 2007, praca zbior. pod red. nauk. P. Niedzielski, J. Guliński, E. Stawasz Zeszyty Naukowe nr 480 Ekonomiczne Problemy Usług nr 13, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin. 31. Stan i kierunki rozwoju polskich ośrodków innowacji i przedsiębiorczości w 2007 roku [w:] Statistic in fokus 2007 nr Szostak E. (2008), Trudności w nawiązywaniu współpracy przedsiębiorstw i sfery B+R [w:] Problemy ekonomii, polityki ekonomicznej i finansów publicznych. Tom II, praca zbior.pod red. J. Sokołowskiego, Jelenia Góra. 34. Szultka S., Tarnowicz P. (2005), Instrumenty udziału MSP w Programach Ramowych UE ocena skuteczności, diagnoza potrzeb, IBnGR, Gdańsk. 35. Świderska G. K. (red.) (2003), Informacja zarządcza w procesie formułowania i realizacji strategii firmy- wyzwania dla polskich przedsiębiorstw, Difin Warszawa. 36. Quinn J. B.(1980), Managing Strategic Change, Sloan Management Reviev, Summer Wach K. (2005), Współpraca małych i średnich przedsiębiorstw z ośrodkami naukowo badawczymi na przykładzie Krakowskiego Parku Technologicznego, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie nr Współpraca B+R (badania i rozwój) w: Zasiadły K. (1995), Rola ośrodków innowacji i przedsiębiorczości w realizacji strategii rozwoju regionalnego. [w:] Uwarunkowania rozwoju sektora MSP w krajach Centralnej i Wschodniej Europy. praca zbior. pod red. B. Piaseckiego, Z. Koniecznego, Łódź, UŁ. 40. Zestawienie informacji o narzędziach i instytucjach wspierających rozwój przedsiębiorstw innowacyjnych w Polsce [w:]

Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej

Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej Wsparcie przedsiębiorców w latach 2014-2020 możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej Iwona Wendel Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Warszawa, 22 maja 2014

Bardziej szczegółowo

Wsparcie dla przedsiębiorców w nowej perspektywie finansowej 2014-2020

Wsparcie dla przedsiębiorców w nowej perspektywie finansowej 2014-2020 Wsparcie dla przedsiębiorców w nowej perspektywie finansowej 2014-2020 Marcin Łata Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Katowice, 15 kwietnia 2015 r. Alokacja

Bardziej szczegółowo

Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny

Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Wsparcie dla przedsiębiorców w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020 Marcin Łata Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Katowice, 16 maja

Bardziej szczegółowo

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (IG)

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (IG) Priorytet 1 - Badania i rozwój nowoczesnych technologii Działanie1.1. Wsparcie badań naukowych dla budowy gospodarki opartej na wiedzy Identyfikacja kierunków prac B+R mających na celu zdynamizowanie rozwoju

Bardziej szczegółowo

FUNDUSZE UE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działania realizowane przez PARP

FUNDUSZE UE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działania realizowane przez PARP FUNDUSZE UE DLA PRZEDSIĘBIORCÓW PROGRAM OPERACYJNY INNOWACYJNA GOSPODARKA Działania realizowane przez PARP Iwona Szendel Dyrektor Zespołu Instrumentów Inwestycyjnych Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości

Bardziej szczegółowo

Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski. Kraków, 9 marca 2012 r.

Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski. Kraków, 9 marca 2012 r. Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski Kraków, 9 marca 2012 r. Etap diagnostyczny Diagnoza pogłębiona (załącznik do RSI WM 2012-2020) Synteza diagnozy część 2 dokumentu RSI Analiza

Bardziej szczegółowo

FUNDUSZE EUROPEJSKIE monitoring konkursów dla przedsiębiorstw

FUNDUSZE EUROPEJSKIE monitoring konkursów dla przedsiębiorstw B+R INNOWACJE RYNKI ZAGRANICZNE str. 1/9 PROGRAMY KRAJOWE Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa nabór dla MŚP posiadających Pieczęć

Bardziej szczegółowo

Finansowanie MSP z funduszy europejskich w perspektywie oraz Konferencja SOOIPP Warszawa, maj 2019

Finansowanie MSP z funduszy europejskich w perspektywie oraz Konferencja SOOIPP Warszawa, maj 2019 Finansowanie MSP z funduszy europejskich w perspektywie 2014-20 oraz 2021-27 Konferencja SOOIPP Warszawa, maj 2019 Wsparcie przedsiębiorstw w POIR Finansowanie: badań i prac rozwojowych, inwestycji, w

Bardziej szczegółowo

WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY

WZROST KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej SEKTOROWY PROGRAM OPERACYJNY WZROST KONKURENCYJNOŚCI KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW 2004-2006 Krzysztof Gulda p.o. Dyrektora Departament Innowacyjności

Bardziej szczegółowo

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Cel główny: Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa Cele szczegółowe: zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw, wzrost konkurencyjności

Bardziej szczegółowo

Klastry- podstawy teoretyczne

Klastry- podstawy teoretyczne Klastry- podstawy teoretyczne Dr inż. Anna Szerenos Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego, Program Innet Plan prezentacji Koncepcja klastra

Bardziej szczegółowo

Rozwój konkurencyjności polskiej gospodarki poprzez cyfryzację Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020.

Rozwój konkurencyjności polskiej gospodarki poprzez cyfryzację Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020. Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020. Raport Społeczeństwo informacyjne w liczbach 2012 http://www.mac.gov.pl/raporty-i-dane/ 2 3% populacji firm w Polsce 1540 firm dużych Potencjał sektora

Bardziej szczegółowo

Fundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług

Fundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług 2009 Fundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług Tomasz Czerwoniak Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości

Bardziej szczegółowo

Przedsiębiorczość na wsi współczesne wyzwania i koncepcja rozwoju

Przedsiębiorczość na wsi współczesne wyzwania i koncepcja rozwoju Przedsiębiorczość na wsi współczesne wyzwania i koncepcja rozwoju Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Marcin Twardokus Departament Programów Regionalnych Główny Punkt

Bardziej szczegółowo

FINANSOWANIE INNOWACJI REKOMENDACJE DLA DOLNEGO ŚLĄSKA

FINANSOWANIE INNOWACJI REKOMENDACJE DLA DOLNEGO ŚLĄSKA FINANSOWANIE INNOWACJI REKOMENDACJE DLA DOLNEGO ŚLĄSKA prof. nzw. dr hab. Beata Filipiak Unia Europejska stoi wobec konieczności wzmocnienia swojej międzynarodowej pozycji konkurencyjnej w obliczu zmieniających

Bardziej szczegółowo

Co to jest innowacja?

Co to jest innowacja? dane informacja wiedza Co to jest innowacja? Renata Wasiewicz Wpływ innowacji na rozwój przedsiębiorczości i społeczności lokalnych w Regionie Lubelskim Fazy przetwarzania wiedzy dane Hierarchia wiedzy

Bardziej szczegółowo

Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia i wynikające z nich Programy Operacyjne. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka

Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia i wynikające z nich Programy Operacyjne. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia i wynikające z nich Programy Operacyjne ze szczególnym uwzględnieniem Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Warszawa, 28 stycznia 2007 1 Narodowe Strategiczne

Bardziej szczegółowo

PB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji

PB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji PB II Dyfuzja innowacji w sieciach przedsiębiorstw, procesy, struktury, formalizacja, uwarunkowania poprawiające zdolność do wprowadzania innowacji Arkadiusz Borowiec Instytut Inżynierii Zarządzania Politechnika

Bardziej szczegółowo

Wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw, ze szczególnym uwzględnieniem działalności innowacyjnej- działania PARP

Wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw, ze szczególnym uwzględnieniem działalności innowacyjnej- działania PARP Mirosław Marek PARP, Prezes Zarządu Wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw, ze szczególnym uwzględnieniem działalności innowacyjnej- działania PARP Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP)

Bardziej szczegółowo

Nauka- Biznes- Administracja

Nauka- Biznes- Administracja Nauka- Biznes- Administracja Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa

Bardziej szczegółowo

Wsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO. Opole, 7 marca 2008

Wsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO. Opole, 7 marca 2008 Wsparcie przedsiębiorczości jako jeden z głównych priorytetów NSRO ElŜbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego Fundusze strukturalne jako instrument wsparcia rozwoju gospodarczego Opolszczyzny Opole,

Bardziej szczegółowo

Wsparcie dla MŚP w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020. 23 stycznia 2014 r.

Wsparcie dla MŚP w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020. 23 stycznia 2014 r. Wsparcie dla MŚP w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, 2014-2020 23 stycznia 2014 r. Założenia PO IR Najważniejsze założenia Programu: realizacja projektów B+R w konsorcjach biznesu i nauki,

Bardziej szczegółowo

Środki strukturalne na lata

Środki strukturalne na lata Środki strukturalne na lata 2007-2013 Prof. Tadeusz Więckowski Prorektor ds. Badań Naukowych i Współpracy z Gospodarką Plan wystąpienia: Część I Charakterystyka ogólna Część II Finansowanie infrastruktury

Bardziej szczegółowo

FUNDUSZE EUROPEJSKIE monitoring konkursów dla przedsiębiorstw

FUNDUSZE EUROPEJSKIE monitoring konkursów dla przedsiębiorstw B+R INNOWACJE RYNKI ZAGRANICZNE str. 1/10 PROGRAMY KRAJOWE Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez nabór dla MŚP posiadających Pieczęć Doskonałości

Bardziej szczegółowo

Anna Ober Aleksandra Szcześniak 09.05.2014

Anna Ober Aleksandra Szcześniak 09.05.2014 Anna Ober Aleksandra Szcześniak 09.05.2014 http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/2014_2020/strony/ glowna.aspx 2 I Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja naukowoprzemysłowe

Bardziej szczegółowo

Współpraca pracowników naukowych z parkami technologicznymi na przykładzie Finlandii - propozycja implementacji rozwiązań dla Polski

Współpraca pracowników naukowych z parkami technologicznymi na przykładzie Finlandii - propozycja implementacji rozwiązań dla Polski Współpraca pracowników naukowych z parkami technologicznymi na przykładzie Finlandii - propozycja implementacji rozwiązań dla Polski Dr inż. MBA Janusz Marszalec Centrum Edisona, Warszawa 8 kwietnia 2014

Bardziej szczegółowo

Założenia Regionalnego Programu Operacyjnego na lata w kontekście wsparcia szkolnictwa wyższego oraz infrastruktury B+R

Założenia Regionalnego Programu Operacyjnego na lata w kontekście wsparcia szkolnictwa wyższego oraz infrastruktury B+R Założenia Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 w kontekście wsparcia szkolnictwa wyższego oraz infrastruktury B+R Gorzów Wielkopolski, 4 marca 2013 r. Plan prezentacji Strategia Rozwoju

Bardziej szczegółowo

Stowarzyszenie Klaster Grupa Meblowa HORECA. Toruń, 28.04.2015 r.

Stowarzyszenie Klaster Grupa Meblowa HORECA. Toruń, 28.04.2015 r. Stowarzyszenie Klaster Grupa Meblowa HORECA Toruń, 28.04.2015 r. GRUPA MEBLOWA HORECA 9 firm produkcyjnych oraz WSZP/UMK 2 firmy z branży informatycznej Produkcja mebli w technologiach: drewno, płyty meblowe,

Bardziej szczegółowo

CO NOWEGO W RPO WK-P dla PRZEDSIĘBIORCÓW? Opracował: Lech Światły

CO NOWEGO W RPO WK-P dla PRZEDSIĘBIORCÓW? Opracował: Lech Światły CO NOWEGO W RPO WK-P dla PRZEDSIĘBIORCÓW? Opracował: Lech Światły URZĄD MARSZAŁKOWSKI WK-P zamierza uruchomić wsparcie m.in. na następujące projekty w ramach osi priorytetowej 1 Wzmocnienie innowacyjności

Bardziej szczegółowo

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 Daniel Szczechowski Departament Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Opole, 13 listopada 2014 r. Potencjał innowacyjny

Bardziej szczegółowo

Żabia Wola, 19 maja 2016 r. Beata Ostrowska.

Żabia Wola, 19 maja 2016 r. Beata Ostrowska. Żabia Wola, 19 maja 2016 r. Beata Ostrowska Fundacja Małych i Średnich Przedsiębiorstw została powołana przez Mazowiecką Izbę Rzemiosła i Przedsiębiorczości w 1992 roku. MISJA FUNDACJI MSP: Propagowanie

Bardziej szczegółowo

Wielkopolski klaster chemiczny jednostek naukowo-badawczych oraz przedsiębiorstw jest projektem realizowanym w ramach Działania 2.

Wielkopolski klaster chemiczny jednostek naukowo-badawczych oraz przedsiębiorstw jest projektem realizowanym w ramach Działania 2. Wielkopolski klaster chemiczny jednostek naukowo-badawczych oraz przedsiębiorstw jest projektem realizowanym w ramach Działania 2.6 Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer wiedzy Zintegrowanego Programu

Bardziej szczegółowo

Instrumenty II i III osi priorytetowej Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020

Instrumenty II i III osi priorytetowej Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 Instrumenty II i III osi priorytetowej Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 Program Operacyjny Inteligentny Rozwój 2014-2020 Założeniem POIR jest wsparcie realizacji całego procesu powstawania

Bardziej szczegółowo

dla badań i rozwoju: Osie Priorytetowe PO IG Osie Priorytetowe PO IG

dla badań i rozwoju: Osie Priorytetowe PO IG Osie Priorytetowe PO IG Osie Priorytetowe PO IG Osie Priorytetowe PO IG dla badań i rozwoju: Oś Priorytetowa 1. - Badania i rozwój nowoczesnych technologii Oś Priorytetowa 2. Infrastruktura sfery B+R Oś Priorytetowa 3. Kapitał

Bardziej szczegółowo

Rozwój inteligentny Rozwój zrównoważony Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu

Rozwój inteligentny Rozwój zrównoważony Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu Europa 2020 Cele Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu Rozwój inteligentny Rozwój zrównoważony Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu

Bardziej szczegółowo

ZGŁOSZENIE POMYSŁU do Konkursu INNOWACYJNY POMYSŁ 2008

ZGŁOSZENIE POMYSŁU do Konkursu INNOWACYJNY POMYSŁ 2008 ZGŁOSZENIE POMYSŁU do Konkursu INNOWACYJNY POMYSŁ 2008 KONKURS Zgłoszenie pomysłu do Konkursu należy przysłać do 17 listopada, e-mailem na adres konkurs@uni.lodz.pl Rozstrzygnięcie Konkursu do 12 grudnia

Bardziej szczegółowo

PROGRAMY SEMINARIÓW. TEMAT A Innowacje w biznesie przegląd dobrych praktyk. Godziny spotkania: 10:00 13:00

PROGRAMY SEMINARIÓW. TEMAT A Innowacje w biznesie przegląd dobrych praktyk. Godziny spotkania: 10:00 13:00 PROGRAMY SEMINARIÓW TEMAT A Innowacje w biznesie przegląd dobrych praktyk 1. Pojęcia podstawowe z obszaru innowacyjnej przedsiębiorczości 2. Proces poszukiwania innowacyjności 3. Proces wprowadzania innowacji

Bardziej szczegółowo

Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego

Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Urząd d Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego Instrumenty wsparcia przedsiębiorstw w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2007 - Ostrowiec Świętokrzyski,

Bardziej szczegółowo

MAŁOPOLSKO PODKARPACKIEGO KLASTRA CZYSTEJ ENERGII. 03 czerwca 2008 r

MAŁOPOLSKO PODKARPACKIEGO KLASTRA CZYSTEJ ENERGII. 03 czerwca 2008 r Możliwości finansowania dla MAŁOPOLSKO PODKARPACKIEGO KLASTRA CZYSTEJ ENERGII 03 czerwca 2008 r OLGA WARZECHA CENTRUM TRANSFERU TECHNOLOGII AGH Dział Obsługi Funduszy Strukturalnych tel. 12 617 31 59 warzecha@agh.edu.pl

Bardziej szczegółowo

LIWOŚCI FINANSOWANIA ROZWOJU INNOWACJI W LATACH 2008-2013

LIWOŚCI FINANSOWANIA ROZWOJU INNOWACJI W LATACH 2008-2013 MOśLIWO LIWOŚCI FINANSOWANIA ROZWOJU INNOWACJI W LATACH 2008-2013 2013 Działalno alność PARP na rzecz wspierania rozwoju i innowacyjności ci polskich przedsiębiorstw Izabela WójtowiczW Dyrektor Zespołu

Bardziej szczegółowo

Możliwości pozyskania dofinansowania dla przedsiębiorców z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój

Możliwości pozyskania dofinansowania dla przedsiębiorców z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój Możliwości pozyskania dofinansowania dla przedsiębiorców z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój Struktura PO IR Osie priorytetowe 1. Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa 2. Wsparcie

Bardziej szczegółowo

Dofinansowanie na rozwój działalności i wdrożenie innowacji

Dofinansowanie na rozwój działalności i wdrożenie innowacji RPO Lubuskie 2020 Oś Priorytetowa 1 Gospodarka i innowacje PI 3 c Zwiększone zastosowanie innowacji w przedsiębiorstwach sektora MŚP W ramach PI mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa mogą uzyskać wsparcie

Bardziej szczegółowo

Programy Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego wspierające przedsiębiorczość akademicką oraz transfer technologii

Programy Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego wspierające przedsiębiorczość akademicką oraz transfer technologii Programy Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego wspierające przedsiębiorczość akademicką oraz transfer technologii Marta Pytlarczyk Zastępca Dyrektora Departament Wdrożeń i Innowacji IniTech projekt rozporządzenia

Bardziej szczegółowo

WSPARCIE FIRM TYPU START-UP I FIRM TYPU SPIN-OFF

WSPARCIE FIRM TYPU START-UP I FIRM TYPU SPIN-OFF WSPARCIE FIRM TYPU START-UP I FIRM TYPU SPIN-OFF ZARZĄDZANIE SIECIĄ WSPÓŁPRACY MŚP Łukasz Pytliński CEM Instytut Badań Rynku i Opinii Publicznej Wrzesień 2010 1 WSPARCIE FIRM TYPU START-UP I FIRM TYPU

Bardziej szczegółowo

I oś priorytetowa Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020. Szczecinek, 24 września 2015r.

I oś priorytetowa Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020. Szczecinek, 24 września 2015r. I oś priorytetowa Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2014-2020 Szczecinek, 24 września 2015r. GOSPODARKA- INNOWACJE- NOWOCZESNE TECHNOLOGIE Celem głównym OP 1 jest podniesienie

Bardziej szczegółowo

2010 Kierunki i instrumenty wsparcia działalności innowacyjnej mikroprzedsiębiorstw. Dr Barbara Grzybowska. Warszawa, maj 2010

2010 Kierunki i instrumenty wsparcia działalności innowacyjnej mikroprzedsiębiorstw. Dr Barbara Grzybowska. Warszawa, maj 2010 2010 Kierunki i instrumenty wsparcia działalności j mikroprzedsiębiorstw Dr Barbara Grzybowska Warszawa, maj 2010 PLAN WYSTĄPIENIA 1. Współpraca mikroprzedsiębiorstw z innymi podmiotami w zakresie realizacji

Bardziej szczegółowo

1. Analiza wskaźnikowa... 3 1.1. Wskaźniki szczegółowe... 3 1.2. Wskaźniki syntetyczne... 53 1.2.1.

1. Analiza wskaźnikowa... 3 1.1. Wskaźniki szczegółowe... 3 1.2. Wskaźniki syntetyczne... 53 1.2.1. Spis treści 1. Analiza wskaźnikowa... 3 1.1. Wskaźniki szczegółowe... 3 1.2. Wskaźniki syntetyczne... 53 1.2.1. Zastosowana metodologia rangowania obiektów wielocechowych... 53 1.2.2. Potencjał innowacyjny

Bardziej szczegółowo

Krajowy Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw instytucjonalne wsparcie sektora MSP

Krajowy Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw instytucjonalne wsparcie sektora MSP Krajowy Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw instytucjonalne wsparcie sektora MSP Michał Kołodziejski Zespół Instytucjonalnego Systemu Wsparcia PARP Sieć współpracujących ze sobą ośrodków

Bardziej szczegółowo

na rzecz transferu wiedzy i innowacji do gospodarki

na rzecz transferu wiedzy i innowacji do gospodarki budować sieci współpracy na rzecz transferu wiedzy i innowacji do gospodarki Miasto Poznań przyjazne dla przedsiębiorców Władze Miasta Poznania podejmują szereg działań promujących i wspierających rozwój

Bardziej szczegółowo

Partnerzy regionalni Wrocławskiego Parku Technologicznego w realizacji celów statutowych

Partnerzy regionalni Wrocławskiego Parku Technologicznego w realizacji celów statutowych WROCŁAWSKI PARK TECHNOLOGICZNY Partnerzy regionalni Wrocławskiego Parku Technologicznego w realizacji celów statutowych Marek Winkowski Wiceprezes WPT S.A. Anna Madera - Kierownik DAIP Gdańsk, 09.03.2009

Bardziej szczegółowo

Bank partnerem wspierającym innowacyjne rozwiązania klientów

Bank partnerem wspierającym innowacyjne rozwiązania klientów Bank partnerem wspierającym innowacyjne rozwiązania klientów AGENDA PREZENTACJI INNOWACJE W BIZNESIE POZYSKANIE FINANSOWANIA REALIZACJA ZAŁOŻEŃ od teorii i założeń do faktycznych możliwości i barier wachlarz

Bardziej szczegółowo

Ocena stanu i prognoza sytuacji w zakresie wspierania innowacyjności oraz funkcjonowania sieci gospodarczych.

Ocena stanu i prognoza sytuacji w zakresie wspierania innowacyjności oraz funkcjonowania sieci gospodarczych. Ocena stanu i prognoza sytuacji w zakresie wspierania innowacyjności oraz funkcjonowania sieci gospodarczych. Iwona Wesołek, Z-ca Dyrektora ds. Rozwoju Polska Izba Gospodarcza Importerów, Eksporterów i

Bardziej szczegółowo

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój

Program Operacyjny Inteligentny Rozwój Instrumenty wsparcia przedsiębiorców w Programie Operacyjnym Inteligentny Rozwój, 2014-2020 Program Operacyjny Inteligentny Rozwój I. Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja

Bardziej szczegółowo

Finansowanie MŚP w ramach funduszy strukturalnych

Finansowanie MŚP w ramach funduszy strukturalnych Finansowanie MŚP w ramach funduszy strukturalnych Marceli Niezgoda Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Lublin, 22 czerwca 2015 r. Wyzwanie na najbliższe lata zwiększenie poziomu zatrudnienia

Bardziej szczegółowo

Możliwości zwiększania efektywności wykorzystania zasobów polskich MSP EDIT VALUE nowoczesne narzędzie wspierające decyzje gospodarcze

Możliwości zwiększania efektywności wykorzystania zasobów polskich MSP EDIT VALUE nowoczesne narzędzie wspierające decyzje gospodarcze Możliwości zwiększania efektywności wykorzystania zasobów polskich MSP EDIT VALUE nowoczesne narzędzie wspierające decyzje gospodarcze 16.10. 2014, Konstantynów Łódzki AGENDA EDIT VALUE TOOL Narzędzie

Bardziej szczegółowo

Innowacje i Inteligentny Rozwój. Iwona Wendel Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Szczecin, 10 czerwca 2015 r.

Innowacje i Inteligentny Rozwój. Iwona Wendel Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Szczecin, 10 czerwca 2015 r. Innowacje i Inteligentny Rozwój Iwona Wendel Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Szczecin, 10 czerwca 2015 r. Wsparcie innowacyjności w latach 2014-2020 W perspektywie 2014-2020 wsparcie

Bardziej szczegółowo

Obecne i nowe usługi polskiego systemu wsparcia MŚP

Obecne i nowe usługi polskiego systemu wsparcia MŚP 2010 Aneta Wilmańska Zastępca Prezesa PARP Obecne i nowe usługi polskiego systemu wsparcia MŚP Wsparcie dla innowacyjnych przedsiębiorstw nowe perspektywy Warszawa, 26 maja 2010 r. PARP na rzecz rozwoju

Bardziej szczegółowo

Projekty proinnowacyjne inicjatywy instytucji otoczenia biznesu wspierające innowacyjność firm

Projekty proinnowacyjne inicjatywy instytucji otoczenia biznesu wspierające innowacyjność firm Projekty proinnowacyjne inicjatywy instytucji otoczenia biznesu wspierające innowacyjność firm Bydgoszcz, 14.05.2014 Pracodawcy Pomorza i Kujaw Związek Pracodawców Pracodawcy Pomorza i Kujaw to regionalny

Bardziej szczegółowo

ŚRODA Z FUNDUSZAMI 2015-09-03 FUNDUSZE EUROPEJSKIE NA LATA 2014-2020 DLA PRZEDSIĘBIORCÓW. EFRR 8,6 mld euro. Cel szczegółowy:

ŚRODA Z FUNDUSZAMI 2015-09-03 FUNDUSZE EUROPEJSKIE NA LATA 2014-2020 DLA PRZEDSIĘBIORCÓW. EFRR 8,6 mld euro. Cel szczegółowy: ŚRODA Z FUNDUSZAMI FUNDUSZE EUROPEJSKIE NA LATA 2014-2020 DLA PRZEDSIĘBIORCÓW Rzeszów, 02.09.2015 r. PO IR PODZIAŁ ALOKACJI PO IR STRUKTURA DLA PRZEDSIĘBIORCÓW EFRR 8,6 mld euro Nr i nazwa osi priorytetowej

Bardziej szczegółowo

Wsparcie małej i średniej przedsiębiorczości w ramach WRPO założenia programowe

Wsparcie małej i średniej przedsiębiorczości w ramach WRPO założenia programowe Wsparcie małej i średniej przedsiębiorczości w ramach WRPO 2014+ - założenia programowe Wielkopolskiego Departament Wdrażania Programu Regionalnego Wsparcie przedsiębiorczości w ramach WRPO 2007-2013 Podział

Bardziej szczegółowo

Projekt Europejski Wymiar Łodzi Wsparcie przedsiębiorców z Łodzi środkami Unii Europejskiej

Projekt Europejski Wymiar Łodzi Wsparcie przedsiębiorców z Łodzi środkami Unii Europejskiej Projekt Europejski Wymiar Łodzi Wsparcie przedsiębiorców z Łodzi środkami Unii Europejskiej Towarzystwo Inicjatyw Europejskich ul. Próchnika 1 lok. 303 90-408 Maj 2013 Operator Programu Wolontariatu Długoterminowego

Bardziej szczegółowo

PLATFORMA TRANSFERU TECHNOLOGII

PLATFORMA TRANSFERU TECHNOLOGII Instrument realizacji idei otwartych innowacji PLATFORMA TRANSFERU TECHNOLOGII Katowice, 11 lutego 2016 r. ARP biznes, rozwój, innowacje Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. (ARP S.A.) Wiarygodny partner biznesowy

Bardziej szczegółowo

KSU - usługi dla firm i osób pragnących je założyć

KSU - usługi dla firm i osób pragnących je założyć KSU - usługi dla firm i osób pragnących je założyć Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 1 SPIS TREŚCI: KSU usługi dla firmy i osób pragnących je założyć O KSU 3 Rodzaje usług 4 Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Klaster. Powiązanie kooperacyjne (PK) Inicjatywa klastrowa (IK) DEFINICJE ROBOCZE najistotniejsze elementy

Klaster. Powiązanie kooperacyjne (PK) Inicjatywa klastrowa (IK) DEFINICJE ROBOCZE najistotniejsze elementy DEFINICJE ROBOCZE najistotniejsze elementy Klaster skupisko podmiotów występujących na danym terenie, ogół podmiotów w danej branży/sektorze gospodarki itd. Powiązanie kooperacyjne (PK) podstawowy, niesformalizowany

Bardziej szczegółowo

REGIONALNE ŚRODKI NA WSPIERANIE DZIAŁÓW R&D. Mariusz Frankowski p.o. Dyrektora Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych

REGIONALNE ŚRODKI NA WSPIERANIE DZIAŁÓW R&D. Mariusz Frankowski p.o. Dyrektora Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych REGIONALNE ŚRODKI NA WSPIERANIE DZIAŁÓW R&D Mariusz Frankowski p.o. Dyrektora Mazowieckiej Jednostki Wdrażania Programów Unijnych Jaka jest Rola MJWPU? Wprowadzanie w świat finansowania innowacji na Mazowszu

Bardziej szczegółowo

Finansowanie innowacji. Adrian Lis

Finansowanie innowacji. Adrian Lis 2011 Finansowanie innowacji Adrian Lis Plan prezentacji Część teoretyczna Wewnętrzne i zewnętrzne źródła finansowania innowacji Programy wspierające innowacyjność Część praktyczna Główne problemy i najlepsze

Bardziej szczegółowo

Programowanie perspektywy finansowej w Wielkopolsce. Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka

Programowanie perspektywy finansowej w Wielkopolsce. Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka 1 Programowanie perspektywy finansowej 2014-2020 w Wielkopolsce Oś Priorytetowa I- Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka 2 Alokacja środków na WRPO 2014+ WRPO 2014+ 2 450,2 mln euro (EFRR 1 760,9 mln

Bardziej szczegółowo

Rozdział 1. Zarządzanie wiedzą we współczesnych organizacjach gospodarczych Zarządzanie wiedzą w Polsce i na świecie w świetle ostatnich lat

Rozdział 1. Zarządzanie wiedzą we współczesnych organizacjach gospodarczych Zarządzanie wiedzą w Polsce i na świecie w świetle ostatnich lat Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie Autor: Marcin Kłak Wstęp Rozdział 1. Zarządzanie wiedzą we współczesnych organizacjach gospodarczych 1.1. Rola i znaczenie wiedzy 1.1.1. Pojęcia i definicje

Bardziej szczegółowo

Marcin Kłak Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie

Marcin Kłak Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie Marcin Kłak Zarządzanie wiedzą we współczesnym przedsiębiorstwie Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomii i Prawa im. prof. Edwarda Lipińskiego w Kielcach Kielce czerwiec 2010 1 Spis treści Wstęp 7 Rozdział

Bardziej szczegółowo

Pozycja mikroprzedsiębiorstw w regionalnych systemach innowacji

Pozycja mikroprzedsiębiorstw w regionalnych systemach innowacji 2010 Pozycja mikroprzedsiębiorstw w regionalnych systemach innowacji Paweł Czyż Warszawa, maj 2010 WPROWADZENIE Ewolucja teorii wzrostu gospodarczego i podejścia do innowacji Od podejścia neoklasycznego

Bardziej szczegółowo

Aktywne formy kreowania współpracy

Aktywne formy kreowania współpracy Projekt nr... Kształtowanie sieci współpracy na rzecz bezpieczeństwa energetycznego Dolnego Śląska ze szczególnym uwzględnieniem aspektów ekonomiczno społecznych Aktywne formy kreowania współpracy Dr inż.

Bardziej szczegółowo

WORTAL TRANSFERU WIEDZY

WORTAL TRANSFERU WIEDZY WORTAL TRANSFERU WIEDZY Biuro Projektu WORTAL TRANSFERU WIEDZY Wrocławska Rada Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT ul. Marsz. Józefa Piłsudskiego 74, pokój 320 tel./fax 71 347 14 18 tel. 71

Bardziej szczegółowo

Klastry wyzwania i możliwości

Klastry wyzwania i możliwości Klastry wyzwania i możliwości Stanisław Szultka Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową 29 września 2015 Klastry wyzwania nowej perspektywy 1. Klastry -> inteligentne specjalizacje 2. Organizacje klastrowe

Bardziej szczegółowo

Inteligentne Mazowsze w ramach RPO WM 2014 2020

Inteligentne Mazowsze w ramach RPO WM 2014 2020 Inteligentne Mazowsze w ramach RPO WM 2014 2020 Wydział Innowacyjności i Rozwoju Departament Rozwoju Regionalnego i Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie 1 Siedlce,

Bardziej szczegółowo

Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości jako ogniwa łańcucha współpracy nauki z biznesem

Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości jako ogniwa łańcucha współpracy nauki z biznesem Ośrodki innowacji i przedsiębiorczości jako ogniwa łańcucha współpracy nauki z biznesem Opracowanie: Marzena Mażewska Stowarzyszenie Organizatorów Ośrodków Innowacji i Przedsiębiorczości w Polsce Ośrodki

Bardziej szczegółowo

W jaki sposób park technologiczny może wspomóc transfer wiedzy na Mazowszu. Michał Dzierżawski Płocki Park Przemysłowo-Technologiczny S.A.

W jaki sposób park technologiczny może wspomóc transfer wiedzy na Mazowszu. Michał Dzierżawski Płocki Park Przemysłowo-Technologiczny S.A. W jaki sposób park technologiczny może wspomóc transfer wiedzy na Mazowszu Michał Dzierżawski Płocki Park Przemysłowo-Technologiczny S.A. Rys historyczny: Koncepcja Parku Przemysłowo- Technologicznego

Bardziej szczegółowo

Przegląd dostępnych środków finansowych wspomagających rozwój inicjatywy. Bogdan Kępka

Przegląd dostępnych środków finansowych wspomagających rozwój inicjatywy. Bogdan Kępka Przegląd dostępnych środków finansowych wspomagających rozwój inicjatywy Bogdan Kępka Plan Prezentacji Wstęp Finansowanie w obszarze zarządzania Finansowanie w obszarze marketingu Finansowanie w obszarze

Bardziej szczegółowo

Wielkopolskie Centrum Klastrowe

Wielkopolskie Centrum Klastrowe Wielkopolskie Centrum Klastrowe Platforma klastrów Założenia koncepcji Brokera Technologicznego Marek Dondelewski Poznao 10.09.2012r. LMC www.ines.org.pl Program rozwoju klasteringu Program ekspercki Konsorcjum

Bardziej szczegółowo

Krajowy System Usług. oferta perspektywy rozwoju współpraca z regionami. Agata Wieruszewska 14 czerwiec 2011

Krajowy System Usług. oferta perspektywy rozwoju współpraca z regionami. Agata Wieruszewska 14 czerwiec 2011 2011 Krajowy System Usług oferta perspektywy rozwoju współpraca z regionami Agata Wieruszewska 14 czerwiec 2011 Krajowy System Usług (KSU) to oferta usług dla osób przedsiębiorczych w kraju - firm z sektora

Bardziej szczegółowo

Dlaczego warto działać w klastrze? Klastry a rozwój lokalnej przedsiębiorczości

Dlaczego warto działać w klastrze? Klastry a rozwój lokalnej przedsiębiorczości Dlaczego warto działać w klastrze? Klastry a rozwój lokalnej przedsiębiorczości DEFINICJE KLASTRA: Klastry to geograficzne skupiska wzajemnie powiązanych firm, wyspecjalizowanych dostawców, jednostek świadczących

Bardziej szczegółowo

WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka

WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka WIELKOPOLSKI REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY NA LATA 2014-2020 Oś Priorytetowa I Innowacyjna i konkurencyjna gospodarka Alokacja środków na WRPO 2014+ WRPO 2014+ 2 450,2 mln euro (EFRR 1 760,9 mln euro;

Bardziej szczegółowo

Wsparcie na projekty B+R przedsiębiorstw, dostępne w 2017 roku w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych

Wsparcie na projekty B+R przedsiębiorstw, dostępne w 2017 roku w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych Wsparcie na projekty B+R, dostępne w 2017 roku w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych Działanie Rodzaje kwalifikowanych projektów RPO Dolnośląskie Działanie 1.2 Wsparcie dla Schemat A chcących rozpocząć

Bardziej szczegółowo

WSPARCIE WIELKOPOLSKIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W RAMACH WRPO 2014+ 1 Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu

WSPARCIE WIELKOPOLSKIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W RAMACH WRPO 2014+ 1 Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu WSPARCIE WIELKOPOLSKIEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W RAMACH WRPO 2014+ 1 Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu Cel główny WRPO 2014+ POPRAWA KONKURENCYJNOŚCI I SPÓJNOŚCI WOJEWÓDZTWA Alokacja

Bardziej szczegółowo

Finansowania projektów w nowej perspektywie w ramach I i II Osi priorytetowej RPO WŁ 2014-2020. 12 czerwca 2015 r., Tomaszów Mazowiecki

Finansowania projektów w nowej perspektywie w ramach I i II Osi priorytetowej RPO WŁ 2014-2020. 12 czerwca 2015 r., Tomaszów Mazowiecki Finansowania projektów w nowej perspektywie w ramach I i II Osi priorytetowej RPO WŁ 2014-2020 12 czerwca 2015 r., Tomaszów Mazowiecki 476,46 mln euro (ok. 1,95 mld PLN ) z EFRR na rozwój gospodarczy regionu

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie nakładów na działalność B+R i transfer technologii w RPO WM na lata 2007-2013

Podsumowanie nakładów na działalność B+R i transfer technologii w RPO WM na lata 2007-2013 Podsumowanie nakładów na działalność B+R i transfer technologii w RPO WM na lata 2007-2013 Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych Warszawa, 11 grudnia 2013 br. DIAGNOZA WYZWAŃ, POTRZEB I POTENCJAŁÓW

Bardziej szczegółowo

Konsultacja publiczna na temat skuteczności wsparcia innowacji w Europie. Kwestionariusz Cześć B, podmioty instytucjonalne

Konsultacja publiczna na temat skuteczności wsparcia innowacji w Europie. Kwestionariusz Cześć B, podmioty instytucjonalne Konsultacja publiczna na temat skuteczności wsparcia innowacji w Europie Kwestionariusz Cześć B, podmioty instytucjonalne Sekcja I: Identyfikacja respondenta 1. Skąd dowiedział(a) się Pan(i)o konsultacji

Bardziej szczegółowo

Fundusze strukturalne i przedakcesyjne dla MŚP

Fundusze strukturalne i przedakcesyjne dla MŚP Fundusze strukturalne i przedakcesyjne dla MŚP Michał Janas Centrum Wspierania Biznesu w Rzeszowie www.spp.org.pl Plan 1) PHARE 2002 2) 3) Phare 2002 Program Rozwoju Przedsiębiorstw Usługi doradcze w następuj

Bardziej szczegółowo

Region i jego rozwój w warunkach globalizacji

Region i jego rozwój w warunkach globalizacji Region i jego rozwój w warunkach globalizacji Jacek Chądzyński Aleksandra Nowakowska Zbigniew Przygodzki faktycznie żyjemy w dziwacznym kręgu, którego środek jest wszędzie, a obwód nigdzie (albo może na

Bardziej szczegółowo

Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego. na lata 2014-2020. Kraków, 15 czerwca 2015 r.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego. na lata 2014-2020. Kraków, 15 czerwca 2015 r. Kraków, 15 czerwca 2015 r. Tomasz Sokół Zastępca Dyrektora Małopolskiego Centrum Przedsiębiorczości Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego 1 na lata 2014-2020 2 Środki na wsparcie przedsiębiorczości

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ MECHANICZNY Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji. Wydatki strukturalne EWIDENCJONOWANIE I SPRAWOZDAWCZOŚĆ

WYDZIAŁ MECHANICZNY Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji. Wydatki strukturalne EWIDENCJONOWANIE I SPRAWOZDAWCZOŚĆ WYDZIAŁ MECHANICZNY Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Wydatki strukturalne EWIDENCJONOWANIE I SPRAWOZDAWCZOŚĆ 13 maja 2011 Wydatki strukturalne akty prawne Ustawa o finansach publicznych z dn.

Bardziej szczegółowo

Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie

Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie Realizacja Poddziałania 8.2.1 Wsparcie dla współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w województwie zachodniopomorskim Szczecin 09.05.2014 r. Stan wdrażania Programu

Bardziej szczegółowo

Bieżące wyzwania dla Ośrodków Transferu Technologii. dr Aleksander Bąkowski

Bieżące wyzwania dla Ośrodków Transferu Technologii. dr Aleksander Bąkowski Bieżące wyzwania dla Ośrodków Transferu Technologii dr Aleksander Bąkowski BIURO ZARZĄDU Ul. Baśniowa 3, pok.312, 02-349 Warszawa, tel./fax +48 22 465 84 16; E-mail: biuro@sooipp.org.pl; www.sooipp.org.pl;

Bardziej szczegółowo

PARP przyjmuje wnioski związane z dofinansowaniem innowacyjnych projektów dla firm.

PARP przyjmuje wnioski związane z dofinansowaniem innowacyjnych projektów dla firm. PARP przyjmuje wnioski związane z dofinansowaniem innowacyjnych projektów dla firm. W poprzednim wydaniu biuletynu BDO informowaliśmy, że od 12 maja br. PARP przyjmuje wnioski związane z dofinansowanie

Bardziej szczegółowo

Znaczenie klastrow dla innowacyjności gospodarki w Polsce

Znaczenie klastrow dla innowacyjności gospodarki w Polsce Znaczenie klastrow dla innowacyjności gospodarki w Polsce Arkadiusz Michał Kowalski 4. OFICYNA WYDAWNICZA SZKOŁA GŁÓWNA HANDLOWA W WARSZAWIE OFONAWTDAWN^ WARSZAWA 2013 SPIS TREŚCI wstęp : 9 1. Przedmiot,

Bardziej szczegółowo

Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski

Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski Analiza strategiczna SWOT innowacyjności gospodarki Małopolski Kraków, 9 maja 2012 r. Tomasz Geodecki Piotr Kopyciński Łukasz Mamica Marcin Zawicki Etap diagnostyczny Diagnoza pogłębiona (załącznik do

Bardziej szczegółowo

Fundusze Europejskie na rzecz rozwoju przedsiębiorczości i innowacji

Fundusze Europejskie na rzecz rozwoju przedsiębiorczości i innowacji Fundusze Europejskie na rzecz rozwoju przedsiębiorczości i innowacji Webinarium nr 4-8 grudnia 2016 Projekt Fundusze Europejskie na jedynce prasy lokalnej i regionalnej jest realizowany w ramach konkursu

Bardziej szczegółowo

Przedsiębiorczość akademicka. Spółki spin-off i spin-out. 10 lipca 2008 r.

Przedsiębiorczość akademicka. Spółki spin-off i spin-out. 10 lipca 2008 r. Przedsiębiorczość akademicka Spółki spin-off i spin-out Uwarunkowania prawne: -Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (DZ.U. Nr 164 poz. 1365 z poźn. zmianami) -Ustawa z dnia 15 września

Bardziej szczegółowo

Szukanie wspólnej wartości (korzyści) w klastrze

Szukanie wspólnej wartości (korzyści) w klastrze Szukanie wspólnej wartości (korzyści) w klastrze Struktura klastrowa M. Porter - klastry to geograficzne koncentracje wzajemnie powiązanych przedsiębiorstw, wyspecjalizowanych dostawców (w tym dostawców

Bardziej szczegółowo

Wsparcie działalności innowacyjnej przedsiębiorców i współpracy nauki z biznesem w ramach RPO WKP

Wsparcie działalności innowacyjnej przedsiębiorców i współpracy nauki z biznesem w ramach RPO WKP Wsparcie działalności innowacyjnej przedsiębiorców i współpracy nauki z biznesem w ramach RPO WKP 2014-2020 Bydgoszcz, 28.09.2015 r. Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego

Bardziej szczegółowo

Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. www.marr.pl

Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. www.marr.pl Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. MARR SA: Założona w 1993 Główny udziałowiec Województwo Małopolskie 88,8% 170 pracowników Kapitał założycielski: 87 675 000 PLN (~20 mln EUR) Oferta MARR SA

Bardziej szczegółowo