Badania możliwości wprowadzenia nowej struktury wewnętrznej dla kart NetFPGA

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Badania możliwości wprowadzenia nowej struktury wewnętrznej dla kart NetFPGA"

Transkrypt

1 Badania możliwości wprowadzenia nowej struktury wewnętrznej dla kart NetFPGA Marek Michalski, Tytus Sielach Politechnika Poznańska, Wydział Elektroniki i Telekomunikacji, Katedra Sieci Telekomunikacyjnych i Komputerowych ul. Polanka, Poznań, imie.nazwisko@put.poznan.pl, Streszczenie W niniejszym artykule przedstawiono skrócony opis istniejacej architektury wewnętrznej kart NetFPGA oraz typowy sposób jej wykorzystania. Przeprowadzona analiza pozwala stwierdzić, iż możliwe jest wprowadzenie zmian skutkujacych poprawa niektórych parametrów wydajnościowych kart (czas przejścia przez układ). W celu głębszej analizy skutków wprowadzonych zmian przygotowane zostanie środowisko badawcze i testowe oparte na narzędziach symulacyjnych i prototypie rozwiazania. Niniejszy artykuł skupia się na pierwszym elemencie badań, którym jest sprzętowa generacja ruchu na potrzeby badań symulacyjnych i analiza wygenerowanego strumienia ruchu pod k atem zgodności z założonymi rozkładami i wartościami parametrów. I. WPROWADZENIE Karty NetFPGA [] stanowią bardzo ciekawą platformę sprzętową do realizacji prototypów urządzeń sieci Ethernet. Z powodzeniem mogą być wykorzystywane jako realnie działające urządzenia sieci komputerowych oraz środowisko do badań naukowych. Są to karty rozszerzeń do komputerów PC, ale mogą również pracować jako niezależne węzły sieci. Ich funkcjonalność jest programowalna, a program jest wykonywany przez bardzo szybkie, programowalne układy FPGA. Karty są bardzo nowoczesnym produktem z obszaru urządzeń sieci komputerowych i z powodzeniem stanowią ekonomicznie korzystną alternatywę dla rozwiązań typowo komercyjnych. Z uwagi na dużą elastyczność są bardzo popularne w środowiskach naukowych [], stanowią podstawę badań [], dydaktyki [4], a także prac dyplomowych [5]. Istnieje wiele podobnych platform tego typu, jednak wyższością kart NetFPGA jest bardzo prężne i otwarte środowisko ich twórców i deweloperów projektów, które aktywnie wspiera mniej zaawansowanych użytkowników. Dotychczas opracowane zostały karty z interfejsami o przepustowości Gbps oraz Gbps, trwają prace nad kolejnymi, szybszymi, wersjami. W niniejszym artykule przedstawimy istniejące karty (rozdział II), sposób ich wykorzystania (rozdział III), a przede wszystkim zaproponujemy modyfikację istniejącej struktury wewnętrznej (rozdział IV) i przeanalizujemy proponowane zmiany (rozdział V). Artykuł traktuje głównie o jednym z pierwszych elementów badań nowej struktury, którym jest generator ruchu wykorzystywany do badań symulacyjnych realizowanych sprzętowo (rozdział VI). Artykuł kończą podsumowania i wnioski. Rysunek. Karta NetFPGA z elektrycznymi interfejsami sieciowymi RJ45 o przepustowości Gbps II. OPIS KART NETFPGA G I G Karta NetFPGA jest produktem końcowym projektu Net- FPGA.org []. Został on założony przez grupę naukowców ze Stanford University [6] pod kierownictwem prof. Nicka McKeowna [7]. Aktualnie projekt jest prowadzony wspólnie z analogiczną grupą z University of Cambridge [8] pod kierownictwem Andrew W. Moore a [9]. Wszelkie informacje są dostępne na stronie projektu [], są organizowane liczne wydarzenia promujące efekty prac grupy [], ostatnio, w maju, w Poznaniu odbyły się pięciodniowe warsztaty z programowania tych kart []. Na początku opracowana i udostępniona została karta Net- FPGA z portami o przepustowości Gbps (przedstawiona na rys. ) [], od niedawna dostępna jest nowsza wersja z portami o przepustowości G (rys. ). Aktualnie dostępne i szeroko używane są obie wersje kart NetFPGA. Obie są bardzo podobne, w przypadku każdej z nich mamy do czynienia z kartą rozszerzeń PC. Każda ma 4 porty ethernetowe, jednak, jak sugerują nazwy, mają porty o różnej maksymalnej przepustowości. W przypadku karty G do dyspozycji są cztery porty elektryczne (RJ45), natomiast w przypadku karty G dostępne są 4 gniazda na wkładki SFP+. Różne są też magistrale, którymi łączą sięzpc-sąto odpowiednio PCI oraz PCIe. Ich wewnętrzna budowa, na pewnym poziomie abstrakcji, jest bardzo podobna. Aktualnie ukończone są prace 48 XVIII Poznańskie Warsztaty Telekomunikacyjne - Poznań, grudnia 4

2 Rysunek. Karta NetFPGA z uniwersalnymi interfejsami sieciowymi SFP+ o przepustowości Gbps nad kartą z interfejsami o przepustowościach Gbps oraz Gbps [], będzie ona dostępna od grudnia 4 []. Karta G jest produkowana przez firmę Digilient [4], natomiast karta z portami G jest dostępna w ofercie firmy Hightech Global [5]. Obie wersje są osiągalne jako darowizny w ramach Xilinx University Program [6], którego nasza katedra jest beneficjentem - otrzymaliśmy pięć egzemplarzy karty z interfejsami G. Aktualnie nasza laboratoryjna sieć kart NetFPGA [7] składa się z kart G i pięciu kart G oraz wielu dodatkowych urządzeń sieciowych, które umożliwiają im funkcjonowanie oraz tworzenie elastycznych topologii i wykorzystanie różnorodnych mechanizmów sieciowych. Platforma sprzętowa to jedno, równie istotne jest oprogramowanie tych kart, szczególnie, że praktycznie pełną funkcjonalność kart należy samemu zaprogramować. Na szczęście można skorzystać z udostępnionych przykładowych projektów referencyjnych. Są one dostępne zarówno jako kody źródłowe, jak i gotowe do uruchomienia pliki. Do kompilacji kodu źródłowego konieczne jest posiadanie rozbudowanego środowiska uruchomieniowego firmy Xilinx [8], pełne informacje o wymaganiach i sposobie konfiguracji dostępne są na stronie projektu []. Zaprogramowanie karty NetFPGA to jeden z kroków koniecznych do jej wykorzystania. Karta może pracować samodzielnie, jednak aby mogła ona współdziałać z systemem operacyjnym komputera, należy zainstalować w nim odpowiedni sterownik. Jego kody źródłowe dostępne są w standardowym zestawie oprogramowania dla kart NetFPGA, należy go skompilować i uruchomić według dostarczonej procedury. Po poprawnym wykonaniu wszystkich wymaganych czynności interfejsy karty są widoczne w systemie jak standardowe interfejsy sieciowe, natomiast oprogramowanie do samej karty może być wgrane w zależności od wersji karty: w przypadku karty G - przez systemową magistralę PCI i dostarczony program (nf_download) lub w przypadku kart G - przez zewnętrzny programator USB i narzędzie z pakietu oprogramowania firmy Xilinx - program Impact. Poprawnie uruchomiona karta może być wykorzystywana jak zwykła karta sieciowa lub należy dla niej przygotować dodatkowe oprogramowanie, które jest specyficzne i zależne od realizowanych funkcjonalności. III. PRZEPŁYW DANYCH W ŚRODOWISKU NETFPGA Ramki ethernetowe odbierane są z fizycznych portów przez odpowiednie układy i umieszczane w postaci ciągu bitów w buforach wejściowych. Każdy port posiada swój bufor (na rysunku oznaczone są jasnozielonym kolorem, na rysunku 4 dodatkowo podpisane są jako - ). Dane z ramek dzielone są na słowa o stałej długości, 64 bitowe słowa występują w całym projekcie karty NetFPGA G, natomiast w przypadku karty G długość słowa to 56 bitów. Należy zwrócić uwagę, że ramki wysyłane przez procesor do sieci, zanim przejdą przez kartę, są traktowane jak ramki do niej przychodzące isą umieszczane w jej buforach wejściowych powiązanych z procesorem. Te bufory zaznaczono na rysunku kolorem jasnoniebieskim, natomiast na rysunku 4 dodatkowo podpisano jako. Tym oto sposobem do karty wchodzi 8 strumieni danych, po cztery od strony portów fizycznych i po cztery od strony procesora. Z punktu widzenia przetwarzania danych są one równorzędne i mogą być traktowane jednorodnie lub unikatowo w zależności od zamierzeń programisty. Analogiczna sytuacja ma miejsce z buforami wyjściowymi - jeśli ramka ma być wysłana na port fizyczny - jest umieszczana w buforze wyjściowym powiązanym z odpowiednim portem (ciemnozielony port ), jeśli natomiast ma trafić do systemu operacyjnego - jest umieszczana w kolejce oznaczonej kolorem ciemnoniebieskim (). Jak łatwo zauważyć, na rysunkach przyjęto konwencję, że bufory związane z portami fizycznymi są oznaczone kolorem zielonym, natomiast do procesora - niebieskim. Bufory na wejściu do karty oznaczono jasnym odcieniem odpowiedniego koloru, natomiast na wyjściu - ciemnym kolorem. Takie dodatkowe oznaczenie ułatwia studentom szybkie i intuicyjne odnalezienie się wśrodowisku karty NetFPGA. A. Obsługa ramki ethernetowej niosacej zapytanie ARP przez system z karta sieciowa NetFPGA Poniżej zostanie przeanalizowana procedura obsługi zapytania protokołu ARP w celu przedstawienia typowego sposobu obsługi ramki ethernetowej w karcie NetFPGA. Załóżmy, że do karty jest wgrane oprogramowanie, które czyni z niej typową kartę sieciową. Załóżmy również, że ramka niosąca zapytanie ARP została odebrana na porcie eth. Zostanie więc ona umieszczona w buforze na wejściu do karty (jasnozielony). Następnie moduł Input Arbiter w odpowiednim momencie wybierze z kolejki wejściowej tę ramkę do obsługi i przekaże ją domodułu Użytkownika i dalej do Output Port Lookup. Głównym zadaniem modułów w obrębie karty NetFP- GA jest przekazanie ramek na odpowiednie porty wyjściowe, przekazanie takie odbywa się przez ustawienie odpowiednich zmiennych sterujących oznaczających bufor wyjściowy. Na podstawie tych danych kolejny moduł (Output Queues) umieści ramkę w odpowiednim buforze wyjściowym. W tym przypadku funkcjonalność protokołu ARP wymusza przekazanie tej ramki do systemu operacyjnego przez interfejs nf, dlatego też ramka ta zostanie umieszczona w ciemnoniebieskim buforze na wyjściu, czyli w kolejce do nf (). W tym momencie ramkę przejmuje system operacyjny i odpowiedni proces XVIII Poznańskie Warsztaty Telekomunikacyjne - Poznań, grudnia 4 49

3 eth eth eth eth Input Arbiter Moduł użytkownika Output Port Lookup Output Queues Input Arbiter - wybór obsługiwanej kolejki wejściowej Moduł użytkownika (dodany) Output Port Lookup ustalenie kolejki wyjściowej NetFPGA FPGA chip PCI/PCIe driver Output Queues - Rozdział na kolejki wyjściowe Operating System nf nf nf nf Rysunek. Najważniejsze elementy budowy karty NetFPGA Rysunek 4. NetFPGA Dotychczasowy sposób organizacji przepływu danych w kartach sieciowy (o ile taki jest uruchomiony na danym komputerze) przeanalizuje zapytanie ARP i odpowiednio na nie zareaguje. Załóżmy, że analizowana ramka niesie zapytanie o adres naszego komputera, więc, zgodnie z funkcjonalnością ARP, ten komputer odpowie na nią odpowiednim komunikatem ARP. Ten komunikat zostanie wygenerowany przez proces sieciowy w systemie operacyjnym i wysłany przez port nf do sieci. Wysłanie ramki przez interfejs nf polega na umieszczeniu jej w buforze wejściowym do karty NetFPGA, w tym przypadku ramka do karty przychodzi od strony procesora (przez interfejs obecny w systemie operacyjnym), czyli będzie umieszczona w jasnoniebieskim (wejściowym) buforze oznaczonym jako. Moduł Input Arbiter odbierze tę ramkę, a kolejne moduły zadecydują o przesłaniu jej na port wyjściowy eth, czyli umieszczą ją w ciemnozielonej kolejce wyjściowej, stamtąd odpowiednie mechanizmy ją odczytająiwyślą do łącza przez port eth. Obsługa ramek (podstawowa wersja) w głównej kości FPGA karty NetFPGA polega na przyjęciu ramki do kolejki na wejściu, zadecydowaniu o przeznaczeniu danej ramki, odpowiednim jego oznaczeniu i umieszczeniu ramki w odpowiedniej kolejce wyjściowej. Powyższy przykład przedstawił obsługę ramki przy współudziale procesora komputera i systemu operacyjnego, taka ramka przeszła przez kartę dwa razy. O wiele ciekawsza jest sytuacja, gdy do obsługi ramki wystarczy funkcjonalność zakodowana w kości FPGA i nie jest konieczna interakcja z systemem operacyjnym. Gdy karta samodzielnie obsługuje ruch, wydajność przetwarzania danych jest o wiele wyższa, gdyż pomijane jest dwukrotne przejście danych przez magistralę i obsługa przez procesor. IV. NOWE PODEJŚCIE DO PRZETWARZANIA DANYCH A. Słabości dotychczasowego rozwiazania W dotychczasowym podejściu do obsługi ramek w głównym module projektu, zaproponowanym we wszystkich projektach referencyjnych, wykorzystywany jest moduł, który w danym momencie wybiera jedną ramkę spośród oczekujących i przekazuje ją do obsługi przez jeden, wspólnie wykorzystywany pipeline. Dzięki wewnętrznemu przyspieszeniu nie ma problemu z obsługą ruchu z ośmiu kolejek wejściowych przez pojedyncze moduły i układy funkcyjne. Każdy moduł analizuje nagłówek i po zakończeniu jego analizy przetwarza (zazwyczaj transmituje przezroczyście) dalszą część ramki. Takie podejście wymusza na kolejnych ramkach oczekiwanie na pełne zakończenie obsługi poprzedniej ramki. Powoduje to pewne opóźnienia, których można uniknąć poprzez reorganizację procesu przetwarzania danych. Pierwotne podejście do każdej ramki sprowadza się do rozbicia funkcji analizy nagłówka ramki i jej transmisji do dwóch grup stanów FSM, które są realizowane w tej samej maszynie, czyli system albo analizuje nagłówek, albo przesyła część danych, tzn, w danym momencie wykonywana jest tylko jedna z tych funkcjonalności. Oznacza to, że w danym momencie obsługiwana jest tylko jedna ramka przez jedną z dwóch funkcjonalności. B. Założenia nowej struktury wewnętrznej Przeanalizowaliśmy charakterystykę czasową oraz wzajemne umiejscowienie w czasie poszczególnych operacji (operacje te to analiza nagłówka w celu wybrania portu wyjściowego () i transmisja ramki przez moduł()) wykonywanych podczas obsługi wielu ramek przez układ wykorzystujący dotychczasowąinową architekturę. Zakładamy, że w najgorszym przypadku wszystkie bufory wejściowe oczekują, że ich ramka będzie 5 XVIII Poznańskie Warsztaty Telekomunikacyjne - Poznań, grudnia 4

4 przesłana do bufora wyjściowego. Na rys. 6 schematycznie przedstawiono cztery ramki dostępne w buforach wejściowych i oczekujące na ich transmisję do buforów wyjściowych. Dotychczasowe podejście zakłada pełną obsługę ramek z kolejno wybieranych buforów (sposób podejmowania decyzji nie jest istotny dla prezentowanych tutaj rozważań), tzn. przed przejściem do kolejnej ramki, poprzednia ramka musi opuścić moduł. Uproszczoną charakterystykę takiej sytuacji przedstawiono na rys. 7, gdzie wyraźnie widać, że transmisja kolejnej ramki następuje dopiero po całkowitej obsłudze ramki poprzedniej. Innymi słowy, układ obsługuje nagłówek albo pola danych, ale nigdy nie robi tego jednocześnie. Biorąc pod uwagę działanie układu, poszczególne bloki są wykorzystywane naprzemiennie. Doszliśmy do wniosku, że gdyby można było wykonywać te operacje jednocześnie, to cała kolejna ramka nie musiałaby czekać na obsługę do czasu zakończenia obsługi poprzedniej (tak jak to jest pokazane na rysunku 7). Sprowadza się to do tego,że gdy funkcjonalność związana z analizą nagłówka już podejmie decyzję o sposobie transmisji ramki, może wykorzystać te informacje jako sygnały sterujące polem komutacyjnym, uruchomić transmisję ramki w taki sposób, że nie blokuje ona analizy nagłówka kolejnej ramki i co najważniejsze - przejść do analizy kolejnej ramki. Dzięki temu analiza nagłówka może odbywaćsię podczas transmisji ramek, których nagłówki już zostały przeanalizowane. Takie podejście może być zrealizowane w strukturze z rysunku 5. Funkcjonalność analizy działa przez krótki czas, a następnie aktywowana jest funkcjonalność transmisji ramki do odpowiedniego bufora wyjściowego. Zaraz po zakończeniu analizy jednej ramki (i rozpoczęciu jej transmisji przez pole), układ sterujący może przejść do analizy nagłówka kolejnej ramki (jednocześnie realizując transmisji ramek już przeanalizowanych). Oznacza to, że może odbywać się jednoczesna transmisja do 8 ramek. Charakterystyka czasowa takiej realizacji obsługi danych przedstawiona jest na rys. 8. Od razu widać znaczne skrócenie czasu całkowitego przetwarzania, czyli czasu, który upływa od momentu pojawienia się ramek w buforach wejściowych do momentu ich pojawienia się w buforach wyjściowych. Rysunek 5. Rysunek 6. Zmodyfikowany moduł sterowania Nieblokowalne pole komutacyjne 8x8 Nowa struktura przetwarzania danych w kartach NetFPGA Cykle poświęcone na nagłówek Cykle poświęcone na ładunek Cztery ramki jednocześnie dostępne na wejściu do układu C. Wady i zalety nowej struktury wewnętrznej Proponowane zmiany powodują zauważalny wzrost skomplikowania projektu i zaburzają dotychczasowe podejście zakładające niezależność modułów. W przypadku niektórych projektów może to być utrudnieniem i zmuszać projektanta do realizacji kilku dodatkowych funkcjonalności lub zaplanowana funkcjonalność będzie musiała uwzględnić zrównoleglenie realizowane w module sterującym. Modyfikacje te można potraktować jako realizację kilku funkcjonalności w jednym, bardziej rozbudowanym, module, który efektywniej realizuje zadania osobnych i niezależnych modułów. Dzięki temu uzyskujemy możliwość o wiele bardziej efektywnego wykorzystania przepustowości układu i jednoczesnej transmisji kilku ramek, co znacznie skróci całkowity czas ich obsługi. Należy zwrócić uwagę, że nie wzrośnie przepustowość, lecz jedynie spadnie czas przebywania poszczególnych Rysunek 7. Czasowa charakterystyka obsługi czterech ramek wg pierwotnej architektury przez pojedynczy pipeline Rysunek 8. Czasowa charakterystyka obsługi czterech ramek wg nowej architektury przez zrównoleglony pipeline XVIII Poznańskie Warsztaty Telekomunikacyjne - Poznań, grudnia 4 5

5 Rysunek 9. Rozkład równomierny ramek w układzie, co ma bezpośrednie przełożenie na opóźnienie ich transmisji. Należy również zwrócić uwagę, że układ sterujący, mimo, że steruje nieblokowalnym polem komutacyjnym (tzn. takim, które może zrealizować dowolne połączenie między wolnym wejściem i wolnym wyjściem), poprzez odpowiednie planowanie i wykorzystanie poszczególnych kierunków transmisji (np. poprzez chwilowe jej wstrzymanie) musi rozwiązać ewentualny konflikt w dostępnie do wyjścia, czyli nie może dopuścić do sytuacji, gdy do jednego bufora wyjściowego jednocześnie będzie transmitowana ramka z więcej niż z jednego bufora wejściowego. Ten problem jest znany pod pojęciem blokady zewnętrznej, jej głębsza analiza wykracza poza zakres tego artykułu, ale jest brana pod uwagę podczas projektowania układu sterującego. Rysunek. LFSR V. SYMULACJA Do przeprowadzenia analizy możliwości proponowanej architektury i porównania jej z istniejącą przewidziano badania symulacyjne. W celu jak najszybszego jej wykonania zostanie ona zrealizowana na układzie FPGA. W ten sposób przetwarzanie danych w symulacji zostanie maksymalnie zrównoleglone. Podstawowym elementem każdej symulacji są generatory liczb pseudolosowych. W naszym przypadku będzie potrzebny generator pseudolosowy o równomiernym rozkładzie prawdopodobieństwa (w celu wyznaczania długości pakietu) oraz generator o rozkładzie wykładniczym, w celu wyznaczania czasu pomiędzy nadejściem kolejnych pakietów. Dla sprawnego działania symulatora generatory powinny być zdolne podawania nowych liczb pseudolosowych co takt zegara systemowego. A. Generator o rozkładzie równomiernym Został utworzony moduł zawierający rejestr przesuwny LFSR o długości 8 bitów bazujący na wielomianie pierwotnym. Pobierane są z niego najmniej znaczące bity jako liczba pseudo losowa. Przeprowadzono badanie generatora na 4 wygenerowanych liczb, uzyskano histogram odpowiadający równomiernemu rozkładowi prawdopodobieństwa przedstawionym na rysunku 9. Niestety, tak tworzone kolejne liczby pseudolosowe są skorelowane ze sobą. Im większa odległość pomiędzy liczbami tym ich powiązanie ze sobą mniejsze. Dlatego w celu uzyskania dobrych właściwości losowych należy pobierać, na przykład, co wygenerowaną liczbę. W tym przypadku należałoby czekać cykle zegara, a to zbyt długo. Czas ten można skrócić przez wykorzystanie odpowiednich funkcji logicznych. 5 XVIII Poznańskie Warsztaty Telekomunikacyjne - Poznań, grudnia 4

6 opóźnienie ich transmisji. Do zweryfikowania założeń przygotowane zostanie środowisko badawcze oparte na sprzętowej symulacji. Artykuł opisuje wykorzystany sprzętowy generator liczb losowych. Dalsze badania będą weryfikowały pochodne tego generatora oraz pozostałe elementy systemu. Należy zwrócić uwagę, że proponowana modyfikacja nie podniesie przepustowości układu, lecz zmniejszy opóźnienia przejścia transmitowanych ramek. Rysunek. Odwrócony rozkład wykładniczy B. Generator o rozkładzie wykładniczym Architektura układu FPGA znacząco ułatwia utworzenie generatora pseudolosowego o rozkładzie równomiernym, lecz utworzenie generatora o rozkładzie wykładniczym jest znacznie trudniejszą kwestią. Generowanie liczb losowych o rozkładzie wykładniczym bazuje na rozkładzie równomiernym [9] oraz funkcji logarytmicznej : U = ln( x)/λ, () która jest bardzo trudna do zaimplementowania w logice układu FPGA. Wymaga ona również dużych zasobów sprzętowych, szczególnie jeśli ma być wykonywana szybko (maksymalnie kilka cykli zegara). Wyjątkiem jest logarytm o podstawie. W związku z tym, w celu sprawdzenia możliwości takiego układu, zastosowano zmodyfikowany wzór : U = log (x). () Pozwoliło to uzyskać ciąg liczb, którego histogram prezentowany jest na rysunku. VI. PODSUMOWANIE W niniejszym artykule przedstawiono propozycję zmian istniejącej architektury wewnętrznej karty NetFPGA. Taka zmiana pozwoli skrócić czas oczekiwania ramek w układzie na ich analizę i przetwarzanie, co przełoży się na mniejsze VII. PODZIEKOWANIA Projekt został sfinansowany z dotacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego na rok 4. LITERATURA [] Główna strona projektu NetFPGA [] Podstrona z aktualną listą publikacji związanych z kartami NetFPGA: [] M. Michalski: "The System for Delay Measurement in Ethernet Networks on NetFPGA Cards", IEEE 5th International Conference on High Performance Switching and Routing, Vancouver, Canada, -4 czerwca 4. [4] M. Michalski: "Karty NetFPGA w procesie dydaktycznym", Poznańskie Warsztaty Telekomunikacyjne, Poznań, grudnia. [5] Tytus Sielach, Praca dyplomowa magisterska pt. "OpenFlow Switch with xdpd on NetFPGA card", Politechnika Poznańska, Wydział Elektroniki i Telekomunikacji, Poznań 4. [6] Strona informacyjna grupy NetFPGA [7] Strona informacyjna - Nick McKeown [8] Główna strona www Computer Laboratory, Faculty of Computer Science and Technology, University of Cambridge [9] Strona informacyjna - Andrew W. Moore [] Wydarzenia w ramach projektu NetFPGA [] Strona informacyja warsztatów NetFPGA [] Glen Gibb, John W. Lockwood, Jad Naous, Paul Hartke, and Nick McKeown NetFPGA Open Platform for Teaching How to Build Gigabitrate Network Switches and Routers IEEE Trans. on Education, 8. [] Zilberman, N., Audzevich, Y., Covington, A., Moore, A.W.. "NetFPGA SUME: Toward Research Commodity Gb/s", IEEE Micro, Sep-Oct 4. [4] Strona produktu NetFPGA G Detail.cfm?Prod=NETFPGA. [5] Strona produktu NetFPGA G PCIExpress_SFP+.htm. [6] Xilinx University Program [7] Strona projektu Środowisko testowe protokołów sieciowych na bazie systemu OpenFlow [8] Główna strona www firmy Xilinx [9] robert/miss/w.pdf (dostęp 4..4) XVIII Poznańskie Warsztaty Telekomunikacyjne - Poznań, grudnia 4 5

Karty NetFPGA w procesie dydaktycznym

Karty NetFPGA w procesie dydaktycznym Karty NetFPGA w procesie dydaktycznym Marek Michalski Politechnika Poznańska, Wydział Elektroniki i Telekomunikacji, Katedra Sieci Telekomunikacyjnych i Komputerowych ul. Polanka, 6-965 Poznań, e-mail:

Bardziej szczegółowo

XVII Poznańskie Warsztaty Telekomunikacyjne 13 grudnia 2013 Poznań

XVII Poznańskie Warsztaty Telekomunikacyjne 13 grudnia 2013 Poznań XVII Poznańskie Warsztaty Telekomunikacyjne 13 grudnia 2013 Poznań Wydział Elektroniki i Telekomunikacji Politechnika Poznańska XVII Poznańskie Warsztaty Telekomunikacyjne - PWT 2013 13 grudnia 2013 Poznań

Bardziej szczegółowo

Zygmunt Kubiak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska

Zygmunt Kubiak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska Instytut Informatyki Politechnika Poznańska 1 Sieć Modbus w dydaktyce Protokół Modbus Rozwiązania sprzętowe Rozwiązania programowe Podsumowanie 2 Protokół Modbus Opracowany w firmie Modicon do tworzenia

Bardziej szczegółowo

Uproszczony opis obsługi ruchu w węźle IP. Trasa routingu. Warunek:

Uproszczony opis obsługi ruchu w węźle IP. Trasa routingu. Warunek: Uproszczony opis obsługi ruchu w węźle IP Poniższa procedura jest dokonywana dla każdego pakietu IP pojawiającego się w węźle z osobna. W routingu IP nie wyróżniamy połączeń. Te pojawiają się warstwę wyżej

Bardziej szczegółowo

PROTOTYPOWANIE UKŁADÓW ELEKTRONICZNYCH Programowalne układy logiczne FPGA Maciej Rosół, Katedra Automatyki AGH, e-mail: mr@ia.agh.edu.

PROTOTYPOWANIE UKŁADÓW ELEKTRONICZNYCH Programowalne układy logiczne FPGA Maciej Rosół, Katedra Automatyki AGH, e-mail: mr@ia.agh.edu. DATA: Ćwiczenie nr 4 PROTOTYPOWANIE UKŁADÓW ELEKTRONICZNYCH Programowalne układy logiczne FPGA Maciej Rosół, Katedra Automatyki AGH, e-mail: mr@ia.agh.edu.pl 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie

Bardziej szczegółowo

Projektowanie układów na schemacie

Projektowanie układów na schemacie Projektowanie układów na schemacie Przedstawione poniżej wskazówki mogą być pomocne przy projektowaniu układach na poziomie schematu. Stałe wartości logiczne Aby podłączyć wejście do stałej wartości logicznych

Bardziej szczegółowo

Architektura komputerów. Układy wejścia-wyjścia komputera

Architektura komputerów. Układy wejścia-wyjścia komputera Architektura komputerów Układy wejścia-wyjścia komputera Wspópraca komputera z urządzeniami zewnętrznymi Integracja urządzeń w systemach: sprzętowa - interfejs programowa - protokół sterujący Interfejs

Bardziej szczegółowo

SYSTEMY CZASU RZECZYWISTEGO (SCR)

SYSTEMY CZASU RZECZYWISTEGO (SCR) Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania SYSTEMY CZASU RZECZYWISTEGO (SCR) Podstawy programowanie systemów wbudowanych na bazie platformy sprzętowo-programowej

Bardziej szczegółowo

Opracował: Jan Front

Opracował: Jan Front Opracował: Jan Front Sterownik PLC PLC (Programowalny Sterownik Logiczny) (ang. Programmable Logic Controller) mikroprocesorowe urządzenie sterujące układami automatyki. PLC wykonuje w sposób cykliczny

Bardziej szczegółowo

Wykład 2: Budowanie sieci lokalnych. A. Kisiel, Budowanie sieci lokalnych

Wykład 2: Budowanie sieci lokalnych. A. Kisiel, Budowanie sieci lokalnych Wykład 2: Budowanie sieci lokalnych 1 Budowanie sieci lokalnych Technologie istotne z punktu widzenia konfiguracji i testowania poprawnego działania sieci lokalnej: Protokół ICMP i narzędzia go wykorzystujące

Bardziej szczegółowo

Problematyka sieci miejscowej LIN

Problematyka sieci miejscowej LIN Problematyka sieci miejscowej LIN Zygmunt Kubiak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska 1.08.07 Zygmunt Kubiak 1 Wprowadzenie Przykładowe rozwiązanie sieci LIN Podsumowanie 1.08.07 Zygmunt Kubiak

Bardziej szczegółowo

Podstawy Informatyki. Inżynieria Ciepła, I rok. Wykład 13 Topologie sieci i urządzenia

Podstawy Informatyki. Inżynieria Ciepła, I rok. Wykład 13 Topologie sieci i urządzenia Podstawy Informatyki Inżynieria Ciepła, I rok Wykład 13 Topologie sieci i urządzenia Topologie sieci magistrali pierścienia gwiazdy siatki Zalety: małe użycie kabla Magistrala brak dodatkowych urządzeń

Bardziej szczegółowo

Metody optymalizacji soft-procesorów NIOS

Metody optymalizacji soft-procesorów NIOS POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych Instytut Telekomunikacji Zakład Podstaw Telekomunikacji Kamil Krawczyk Metody optymalizacji soft-procesorów NIOS Warszawa, 27.01.2011

Bardziej szczegółowo

Elektronika samochodowa (Kod: ES1C )

Elektronika samochodowa (Kod: ES1C ) Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu Elektronika samochodowa (Kod: ES1C 621 356) Temat: Magistrala CAN Opracował:

Bardziej szczegółowo

PROGRAMOWALNE STEROWNIKI LOGICZNE

PROGRAMOWALNE STEROWNIKI LOGICZNE PROGRAMOWALNE STEROWNIKI LOGICZNE I. Wprowadzenie Klasyczna synteza kombinacyjnych i sekwencyjnych układów sterowania stosowana do automatyzacji dyskretnych procesów produkcyjnych polega na zaprojektowaniu

Bardziej szczegółowo

Marek Parfieniuk, Tomasz Łukaszuk, Tomasz Grześ. Symulator zawodnej sieci IP do badania aplikacji multimedialnych i peer-to-peer

Marek Parfieniuk, Tomasz Łukaszuk, Tomasz Grześ. Symulator zawodnej sieci IP do badania aplikacji multimedialnych i peer-to-peer Marek Parfieniuk, Tomasz Łukaszuk, Tomasz Grześ Symulator zawodnej sieci IP do badania aplikacji multimedialnych i peer-to-peer Plan prezentacji 1. Cel projektu 2. Cechy systemu 3. Budowa systemu: Agent

Bardziej szczegółowo

Architektura komputerów

Architektura komputerów Architektura komputerów Wykład 12 Jan Kazimirski 1 Magistrale systemowe 2 Magistrale Magistrala medium łączące dwa lub więcej urządzeń Sygnał przesyłany magistralą może być odbierany przez wiele urządzeń

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Komputerowe Systemy Pomiarowe

Laboratorium Komputerowe Systemy Pomiarowe Jarosław Gliwiński, Łukasz Rogacz Laboratorium Komputerowe Systemy Pomiarowe ćw. Programowanie wielofunkcyjnej karty pomiarowej w VEE Data wykonania: 15.05.08 Data oddania: 29.05.08 Celem ćwiczenia była

Bardziej szczegółowo

MultiTool instrukcja użytkownika 2010 SFAR

MultiTool instrukcja użytkownika 2010 SFAR MultiTool instrukcja użytkownika 2010 SFAR Tytuł dokumentu: MultiTool instrukcja użytkownika Wersja dokumentu: V1.0 Data: 21.06.2010 Wersja urządzenia którego dotyczy dokumentacja: MultiTool ver. 1.00

Bardziej szczegółowo

Programowanie Układów Logicznych kod kursu: ETD6203. Szczegóły realizacji projektu indywidualnego W dr inż.

Programowanie Układów Logicznych kod kursu: ETD6203. Szczegóły realizacji projektu indywidualnego W dr inż. Programowanie Układów Logicznych kod kursu: ETD6203 Szczegóły realizacji projektu indywidualnego W1 24.02.2016 dr inż. Daniel Kopiec Projekt indywidualny TERMIN 1: Zajęcia wstępne, wprowadzenie TERMIN

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Podstawowe kroki programowania zestawu uruchomieniowego ZL9AVR z systemem operacyjnym NutOS w środowisku

Bardziej szczegółowo

Programowanie współbieżne Wykład 2. Iwona Kochańska

Programowanie współbieżne Wykład 2. Iwona Kochańska Programowanie współbieżne Wykład 2 Iwona Kochańska Miary skalowalności algorytmu równoległego Przyspieszenie Stały rozmiar danych N T(1) - czas obliczeń dla najlepszego algorytmu sekwencyjnego T(p) - czas

Bardziej szczegółowo

Instrukcja integratora - obsługa dużych plików w epuap2

Instrukcja integratora - obsługa dużych plików w epuap2 Instrukcja integratora - obsługa dużych plików w epuap2 Wersja: 1.1 Strona 1 z 18 Spis treści SPIS TREŚCI... 2 WPROWADZENIE ORAZ INFORMACJE OGÓLNE... 3 1.1 WSTĘP... 3 1.2 WARUNKI KONIECZNE DO SPEŁNIENIA

Bardziej szczegółowo

Akademickie Centrum Informatyki PS. Wydział Informatyki PS

Akademickie Centrum Informatyki PS. Wydział Informatyki PS kademickie Centrum Informatyki PS Wydział Informatyki PS Wydział Informatyki Sieci komputerowe i Telekomunikacyjne Transmisja w protokole IP Krzysztof ogusławski tel. 4 333 950 kbogu@man.szczecin.pl 1.

Bardziej szczegółowo

Sterowanie ruchem w sieciach szkieletowych

Sterowanie ruchem w sieciach szkieletowych Sterowanie ruchem w sieciach szkieletowych Transmisja wielościeżkowa Dr inż. Robert Wójcik Wydział Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji Katedra Telekomunikacji Kraków, dn. 6 kwietnia 2016 r. Plan

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 1 Moduł Modbus TCP 4

Spis treści. 1 Moduł Modbus TCP 4 Spis treści 1 Moduł Modbus TCP 4 1.1 Konfigurowanie Modułu Modbus TCP................. 4 1.1.1 Lista elementów Modułu Modbus TCP............ 4 1.1.2 Konfiguracja Modułu Modbus TCP.............. 5 1.1.3

Bardziej szczegółowo

Wykład I. Podstawowe pojęcia. Studia Podyplomowe INFORMATYKA Architektura komputerów

Wykład I. Podstawowe pojęcia. Studia Podyplomowe INFORMATYKA Architektura komputerów Studia Podyplomowe INFORMATYKA Architektura komputerów Wykład I Podstawowe pojęcia 1, Cyfrowe dane 2 Wewnątrz komputera informacja ma postać fizycznych sygnałów dwuwartościowych (np. dwa poziomy napięcia,

Bardziej szczegółowo

Rozdział ten zawiera informacje na temat zarządzania Modułem Modbus TCP oraz jego konfiguracji.

Rozdział ten zawiera informacje na temat zarządzania Modułem Modbus TCP oraz jego konfiguracji. 1 Moduł Modbus TCP Moduł Modbus TCP daje użytkownikowi Systemu Vision możliwość zapisu oraz odczytu rejestrów urządzeń, które obsługują protokół Modbus TCP. Zapewnia on odwzorowanie rejestrów urządzeń

Bardziej szczegółowo

DigiPoint mini Karta katalogowa DS 6.00

DigiPoint mini Karta katalogowa DS 6.00 1/5 sterownik programowalny z wyświetlaczem LCD 2/5 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA Sterowniki są zaawansowanymi technologicznie swobodnie programowalnym, kontrolerami przeznaczonymi do systemów sterowania oświetleniem,

Bardziej szczegółowo

Aplikacja serwerowa Platformy Prezentacyjnej Opis produktu

Aplikacja serwerowa Platformy Prezentacyjnej Opis produktu Aplikacja serwerowa Platformy Prezentacyjnej Opis produktu Polska Organizacja Turystyczna ul. Chałubińskiego 8 00-613 Warszawa Spis treści 1 Założenia wstępne... 1 1.1 Informacje wstępne... 1 1.2 Cel projektu...

Bardziej szczegółowo

Na podstawie: Kirch O., Dawson T. 2000: LINUX podręcznik administratora sieci. Wydawnictwo RM, Warszawa. FILTROWANIE IP

Na podstawie: Kirch O., Dawson T. 2000: LINUX podręcznik administratora sieci. Wydawnictwo RM, Warszawa. FILTROWANIE IP FILTROWANIE IP mechanizm decydujący, które typy datagramów IP mają być odebrane, które odrzucone. Odrzucenie oznacza usunięcie, zignorowanie datagramów, tak jakby nie zostały w ogóle odebrane. funkcja

Bardziej szczegółowo

DigiPoint Karta katalogowa DS 5.00

DigiPoint Karta katalogowa DS 5.00 1/5 f ggggg sterownik programowalny z wyświetlaczem LCD 2/5 OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA Sterowniki są zaawansowanymi technologicznie swobodnie programowalnymi kontrolerami przeznaczonymi do sterowani oświetleniem,

Bardziej szczegółowo

Architektura komputerów

Architektura komputerów Architektura komputerów Tydzień 11 Wejście - wyjście Urządzenia zewnętrzne Wyjściowe monitor drukarka Wejściowe klawiatura, mysz dyski, skanery Komunikacyjne karta sieciowa, modem Urządzenie zewnętrzne

Bardziej szczegółowo

Mosty przełączniki. zasady pracy pętle mostowe STP. Domeny kolizyjne, a rozgłoszeniowe

Mosty przełączniki. zasady pracy pętle mostowe STP. Domeny kolizyjne, a rozgłoszeniowe Mosty przełączniki zasady pracy pętle mostowe STP Domeny kolizyjne, a rozgłoszeniowe 1 Uczenie się mostu most uczy się na podstawie adresu SRC gdzie są stacje buduje na tej podstawie tablicę adresów MAC

Bardziej szczegółowo

<Nazwa firmy> <Nazwa projektu> Specyfikacja dodatkowa. Wersja <1.0>

<Nazwa firmy> <Nazwa projektu> Specyfikacja dodatkowa. Wersja <1.0> Wersja [Uwaga: Niniejszy wzór dostarczony jest w celu użytkowania z Unified Process for EDUcation. Tekst zawarty w nawiasach kwadratowych i napisany błękitną kursywą

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie układów FPGA w implementacji systemów bezpieczeństwa sieciowego typu Firewall

Wykorzystanie układów FPGA w implementacji systemów bezpieczeństwa sieciowego typu Firewall Grzegorz Sułkowski, Maciej Twardy, Kazimierz Wiatr Wykorzystanie układów FPGA w implementacji systemów bezpieczeństwa sieciowego typu Firewall Plan prezentacji 1. Architektura Firewall a załoŝenia 2. Punktu

Bardziej szczegółowo

Wybrane bloki i magistrale komputerów osobistych (PC) Opracował: Grzegorz Cygan 2010 r. CEZ Stalowa Wola

Wybrane bloki i magistrale komputerów osobistych (PC) Opracował: Grzegorz Cygan 2010 r. CEZ Stalowa Wola Wybrane bloki i magistrale komputerów osobistych (PC) Opracował: Grzegorz Cygan 2010 r. CEZ Stalowa Wola Ogólny schemat komputera Jak widać wszystkie bloki (CPU, RAM oraz I/O) dołączone są do wspólnych

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo informacji oparte o kryptografię kwantową

Bezpieczeństwo informacji oparte o kryptografię kwantową WYŻSZA SZKOŁA BIZNESU W DĄBROWIE GÓRNICZEJ WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA INFORMATYKI I NAUK SPOŁECZNYCH Instrukcja do laboratorium z przedmiotu: Bezpieczeństwo informacji oparte o kryptografię kwantową Instrukcja

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki

Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki ĆWICZENIE Nr 10 (3h) Implementacja interfejsu SPI w strukturze programowalnej Instrukcja pomocnicza do laboratorium z przedmiotu

Bardziej szczegółowo

Struktura i funkcjonowanie komputera pamięć komputerowa, hierarchia pamięci pamięć podręczna. System operacyjny. Zarządzanie procesami

Struktura i funkcjonowanie komputera pamięć komputerowa, hierarchia pamięci pamięć podręczna. System operacyjny. Zarządzanie procesami Rok akademicki 2015/2016, Wykład nr 6 2/21 Plan wykładu nr 6 Informatyka 1 Politechnika Białostocka - Wydział Elektryczny Elektrotechnika, semestr II, studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2015/2016

Bardziej szczegółowo

Język opisu sprzętu VHDL

Język opisu sprzętu VHDL Język opisu sprzętu VHDL dr inż. Adam Klimowicz Seminarium dydaktyczne Katedra Mediów Cyfrowych i Grafiki Komputerowej Informacje ogólne Język opisu sprzętu VHDL Przedmiot obieralny dla studentów studiów

Bardziej szczegółowo

Systemy Czasu Rzeczywistego FPGA

Systemy Czasu Rzeczywistego FPGA 01. Systemy Czasu Rzeczywistego FPGA 1 Systemy Czasu Rzeczywistego FPGA laboratorium: 04 autor: mgr inż. Mateusz Baran 01. Systemy Czasu Rzeczywistego FPGA 2 1 Spis treści FPGA... 1 1 Spis treści... 2

Bardziej szczegółowo

ZiMSK. VLAN, trunk, intervlan-routing 1

ZiMSK. VLAN, trunk, intervlan-routing 1 ZiMSK dr inż. Łukasz Sturgulewski, luk@kis.p.lodz.pl, http://luk.kis.p.lodz.pl/ dr inż. Artur Sierszeń, asiersz@kis.p.lodz.pl dr inż. Andrzej Frączyk, a.fraczyk@kis.p.lodz.pl VLAN, trunk, intervlan-routing

Bardziej szczegółowo

Projektowanie systemów za pomocą języków wysokiego poziomu ESL

Projektowanie systemów za pomocą języków wysokiego poziomu ESL Akademia Górniczo Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie Wydział IET Katedra Elektroniki Projektowanie systemów za pomocą języków wysokiego poziomu ESL Ćwiczenie 2 Implementacja funkcji Hash z użyciem

Bardziej szczegółowo

Działanie komputera i sieci komputerowej.

Działanie komputera i sieci komputerowej. Działanie komputera i sieci komputerowej. Gdy włączymy komputer wykonuje on kilka czynności, niezbędnych do rozpoczęcia właściwej pracy. Gdy włączamy komputer 1. Włączenie zasilania 2. Uruchamia

Bardziej szczegółowo

Sprawdzian test egzaminacyjny 2 GRUPA I

Sprawdzian test egzaminacyjny 2 GRUPA I ... nazwisko i imię ucznia Sprawdzian test egzaminacyjny 2 GRUPA I 1. Na rys. 1 procesor oznaczony jest numerem A. 2 B. 3 C. 5 D. 8 2. Na rys. 1 karta rozszerzeń oznaczona jest numerem A. 1 B. 4 C. 6 D.

Bardziej szczegółowo

Opracowanie ćwiczenia laboratoryjnego dotyczącego wykorzystania sieci przemysłowej Profibus. DODATEK NR 4 Instrukcja laboratoryjna

Opracowanie ćwiczenia laboratoryjnego dotyczącego wykorzystania sieci przemysłowej Profibus. DODATEK NR 4 Instrukcja laboratoryjna Wydział Informatyki i Zarządzania Opracowanie ćwiczenia laboratoryjnego dotyczącego wykorzystania sieci przemysłowej Profibus DODATEK NR 4 Instrukcja laboratoryjna. Opracował: Paweł Obraniak Wrocław 2014

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki

Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki ĆWICZENIE Nr 1 (3h) Wprowadzenie do obsługi platformy projektowej Quartus II Instrukcja pomocnicza do laboratorium z przedmiotu

Bardziej szczegółowo

Wstęp do informatyki. System komputerowy. Magistrala systemowa. Architektura komputera. Cezary Bolek

Wstęp do informatyki. System komputerowy. Magistrala systemowa. Architektura komputera. Cezary Bolek Wstęp do informatyki Architektura komputera Cezary Bolek cbolek@ki.uni.lodz.pl Uniwersytet Łódzki Wydział Zarządzania Katedra Informatyki System komputerowy systemowa (System Bus) Pamięć operacyjna ROM,

Bardziej szczegółowo

Programowanie sterowników przemysłowych / Jerzy Kasprzyk. wyd. 2 1 dodr. (PWN). Warszawa, Spis treści

Programowanie sterowników przemysłowych / Jerzy Kasprzyk. wyd. 2 1 dodr. (PWN). Warszawa, Spis treści Programowanie sterowników przemysłowych / Jerzy Kasprzyk. wyd. 2 1 dodr. (PWN). Warszawa, 2017 Spis treści Przedmowa 11 ROZDZIAŁ 1 Wstęp 13 1.1. Rys historyczny 14 1.2. Norma IEC 61131 19 1.2.1. Cele i

Bardziej szczegółowo

Budowa karty sieciowej; Sterowniki kart sieciowych; Specyfikacja interfejsu sterownika sieciowego; Open data link interface (ODI); Packet driver

Budowa karty sieciowej; Sterowniki kart sieciowych; Specyfikacja interfejsu sterownika sieciowego; Open data link interface (ODI); Packet driver BUDOWA KART SIECIOWYCH I ZASADA DZIAŁANIA Karty sieciowe i sterowniki kart sieciowych Budowa karty sieciowej; Sterowniki kart sieciowych; Specyfikacja interfejsu sterownika sieciowego; Open data link interface

Bardziej szczegółowo

ASEM UBIQUITY PRZEGLĄD FUNKCJONALNOŚCI

ASEM UBIQUITY PRZEGLĄD FUNKCJONALNOŚCI ASEM UBIQUITY PRZEGLĄD FUNKCJONALNOŚCI tel. 22 549 43 53, fax. 22 549 43 50, www.sabur.com.pl, sabur@sabur.com.pl 1/7 ASEM UBIQUITY ASEM Uqiuity to nowatorskie rozwiązanie na platformy Win 32/64 oraz Win

Bardziej szczegółowo

Colloquium 1, Grupa A

Colloquium 1, Grupa A Colloquium 1, Grupa A 1. W pewnej fabryce zamontowano system kontroli pracowników wchodzących na teren zakładu. Osoba chcąca wejść, dzwoni na portiernię i czeka przy drzwiach. Portier sprawdza tę osobę

Bardziej szczegółowo

Urządzenia sieciowe. Tutorial 1 Topologie sieci. Definicja sieci i rodzaje topologii

Urządzenia sieciowe. Tutorial 1 Topologie sieci. Definicja sieci i rodzaje topologii Tutorial 1 Topologie sieci Definicja sieci i rodzaje topologii Definicja 1 Sieć komputerowa jest zbiorem mechanizmów umożliwiających komunikowanie się komputerów bądź urządzeń komputerowych znajdujących

Bardziej szczegółowo

Kod produktu: MP-W7100A-RS232

Kod produktu: MP-W7100A-RS232 KONWERTER RS232 - TCP/IP ETHERNET NA BAZIE W7100A FIRMY WIZNET MP-W7100A-RS232 jest gotowym do zastosowania konwerterem standardu RS232 na TCP/IP Ethernet (serwer portu szeregowego). Umożliwia bezpośrednie

Bardziej szczegółowo

Przetwarzanie równoległesprzęt. Rafał Walkowiak Wybór

Przetwarzanie równoległesprzęt. Rafał Walkowiak Wybór Przetwarzanie równoległesprzęt 2 Rafał Walkowiak Wybór 17.01.2015 1 1 Sieci połączeń komputerów równoległych (1) Zadanie: przesyłanie danych pomiędzy węzłami przetwarzającymi, pomiędzy pamięcią a węzłami

Bardziej szczegółowo

Uproszczenie mechanizmów przekazywania pakietów w ruterach

Uproszczenie mechanizmów przekazywania pakietów w ruterach LISTA ŻYCZEŃ I ZARZUTÓW DO IP Uproszczenie mechanizmów przekazywania pakietów w ruterach Mechanizmy ułatwiające zapewnienie jakości obsługi Może być stosowany do równoważenia obciążenia sieci, sterowanie

Bardziej szczegółowo

ZL19PRG. Programator USB dla układów PLD firmy Altera

ZL19PRG. Programator USB dla układów PLD firmy Altera ZL19PRG Programator USB dla układów PLD firmy Altera Nowoczesny programator i konfigurator układów PLD produkowanych przez firmę Altera, w pełni zgodny ze standardem USB Blaster, dzięki czemu współpracuje

Bardziej szczegółowo

1 Moduł Inteligentnego Głośnika

1 Moduł Inteligentnego Głośnika 1 Moduł Inteligentnego Głośnika Moduł Inteligentnego Głośnika zapewnia obsługę urządzenia fizycznego odtwarzającego komunikaty dźwiękowe. Dzięki niemu możliwa jest konfiguracja tego elementu Systemu oraz

Bardziej szczegółowo

Instrukcja aktualizacji oprogramowania. Wersja dokumentu: 01i00 Aktualizacja:

Instrukcja aktualizacji oprogramowania. Wersja dokumentu: 01i00 Aktualizacja: Instrukcja aktualizacji oprogramowania Wersja dokumentu: 01i00 Aktualizacja: 2016-03-11 Uwagi Inne dokumenty dotyczące obsługi urządzeń można pobrać ze strony energetyka.itr.org.pl Przed aktualizacją oprogramowania

Bardziej szczegółowo

Multiroom Standard HD. Zasady działania Wymagania instalacji Funkcjonalność

Multiroom Standard HD. Zasady działania Wymagania instalacji Funkcjonalność Multiroom Standard HD Zasady działania Wymagania instalacji Funkcjonalność 1 Zasada działania Dekodery są od siebie niezależne w większości realizowanych funkcji. Oznacza to, że dekodery uzupełniające

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Załącznik nr 1 do SIWZ Załącznik nr 1 do umowy OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA 1. Przełącznik sieciowy - typ 1. (1 sztuka) Lp. 1 2 3 Minimalne wymagane parametry techniczne Zamawiającego Przełącznik w metalowej

Bardziej szczegółowo

SIECI KOMPUTEROWE I TECHNOLOGIE INTERNETOWE

SIECI KOMPUTEROWE I TECHNOLOGIE INTERNETOWE Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania SIECI KOMPUTEROWE I TECHNOLOGIE INTERNETOWE Temat: Kable przyłączeniowe oraz podstawowe metody testowania

Bardziej szczegółowo

Aby lepiej zrozumieć działanie adresów przedstawmy uproszczony schemat pakietów IP podróżujących w sieci.

Aby lepiej zrozumieć działanie adresów przedstawmy uproszczony schemat pakietów IP podróżujących w sieci. Struktura komunikatów sieciowych Każdy pakiet posiada nagłówki kolejnych protokołów oraz dane w których mogą być zagnieżdżone nagłówki oraz dane protokołów wyższego poziomu. Każdy protokół ma inne zadanie

Bardziej szczegółowo

Siemens Simatic S7-300 Informacje podstawowe o sterowniku programowalnym

Siemens Simatic S7-300 Informacje podstawowe o sterowniku programowalnym Siemens Simatic S7-300 Informacje podstawowe o sterowniku programowalnym Zakład Napędu Elektrycznego ISEP PW Wstęp Sterowniki swobodnie programowalne S7-300 należą do sterowników średniej wielkości. Są

Bardziej szczegółowo

1. Cel ćwiczenia. 2. Podłączenia urządzeń zewnętrznych w sterowniku VersaMax Micro

1. Cel ćwiczenia. 2. Podłączenia urządzeń zewnętrznych w sterowniku VersaMax Micro 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zaprojektowanie sterowania układem pozycjonowania z wykorzystaniem sterownika VersaMax Micro oraz silnika krokowego. Do algorytmu pozycjonowania wykorzystać licznik

Bardziej szczegółowo

Architektura systemów komputerowych. dr Artur Bartoszewski

Architektura systemów komputerowych. dr Artur Bartoszewski Architektura systemów komputerowych dr Artur Bartoszewski Układy otoczenia procesora (chipset) Rozwiązania sprzętowe CHIPSET Podstawą budowy płyty współczesnego komputera PC jest Chipset. Zawiera on większość

Bardziej szczegółowo

1 Moduł Inteligentnego Głośnika 3

1 Moduł Inteligentnego Głośnika 3 Spis treści 1 Moduł Inteligentnego Głośnika 3 1.1 Konfigurowanie Modułu Inteligentnego Głośnika........... 3 1.1.1 Lista elementów Modułu Inteligentnego Głośnika....... 3 1.1.2 Konfigurowanie elementu

Bardziej szczegółowo

Lista zadań nr 1. Zagadnienia stosowanie sieci Petriego (ang. Petri net) jako narzędzia do modelowania algorytmów sterowania procesami

Lista zadań nr 1. Zagadnienia stosowanie sieci Petriego (ang. Petri net) jako narzędzia do modelowania algorytmów sterowania procesami Warsztaty Koła Naukowego SMART dr inż. Grzegorz Bazydło G.Bazydlo@iee.uz.zgora.pl, staff.uz.zgora.pl/gbazydlo Lista zadań nr 1 Zagadnienia stosowanie sieci Petriego (ang. Petri net) jako narzędzia do modelowania

Bardziej szczegółowo

Wydział Elektryczny. Katedra Automatyki i Elektroniki. Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: TECHNIKA CYFROWA 2 TS1C300 020

Wydział Elektryczny. Katedra Automatyki i Elektroniki. Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: TECHNIKA CYFROWA 2 TS1C300 020 Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: TEHNIKA YFOWA 2 T1300 020 Ćwiczenie Nr 6 EALIZAJA FUNKJI EJETOWYH W TUKTUAH

Bardziej szczegółowo

Jak ustawić cele kampanii?

Jak ustawić cele kampanii? Jak ustawić cele kampanii? Czym są cele? Jest to funkcjonalność pozwalająca w łatwy sposób śledzić konwersje wygenerowane na Twojej stronie www poprzez wiadomości email wysłane z systemu GetResponse. Mierzenie

Bardziej szczegółowo

Większe możliwości dzięki LabVIEW 2009: programowanie równoległe, technologie bezprzewodowe i funkcje matematyczne w systemach czasu rzeczywistego

Większe możliwości dzięki LabVIEW 2009: programowanie równoległe, technologie bezprzewodowe i funkcje matematyczne w systemach czasu rzeczywistego Większe możliwości dzięki LabVIEW 2009: programowanie równoległe, technologie bezprzewodowe i funkcje matematyczne w systemach czasu rzeczywistego Dziś bardziej niż kiedykolwiek narzędzia używane przez

Bardziej szczegółowo

Dydaktyka Informatyki budowa i zasady działania komputera

Dydaktyka Informatyki budowa i zasady działania komputera Dydaktyka Informatyki budowa i zasady działania komputera Instytut Matematyki Uniwersytet Gdański System komputerowy System komputerowy układ współdziałania dwóch składowych: szprzętu komputerowego oraz

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 180331 (13) B1 PL 180331 B1 H04M 11/00 H04L 12/16 G06F 13/00 RZECZPOSPOLITA POLSKA. (21) Numer zgłoszenia: 315315

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 180331 (13) B1 PL 180331 B1 H04M 11/00 H04L 12/16 G06F 13/00 RZECZPOSPOLITA POLSKA. (21) Numer zgłoszenia: 315315 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 180331 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 315315 (22) Data zgłoszenia: 17.07.1996 (51) IntCl7: H04M 1/64 H04M

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z zajęć laboratoryjnych: Technologie sieciowe 1

Sprawozdanie z zajęć laboratoryjnych: Technologie sieciowe 1 Łukasz Przywarty 171018 Data utworzenia: 10.04.2010r. Prowadzący: dr inż. Marcin Markowski Sprawozdanie z zajęć laboratoryjnych: Technologie sieciowe 1 Temat: Zadanie domowe, rozdział 6 - Adresowanie sieci

Bardziej szczegółowo

Sieci Komputerowe 2 / Ćwiczenia 2

Sieci Komputerowe 2 / Ćwiczenia 2 Tematyka Sieci Komputerowe 2 / Ćwiczenia 2 Opracował: Konrad Kawecki na podstawie materiałów: http://www.isi.edu/nsnam/ns/tutorial/index.html Na ćwiczeniach zapoznamy się z symulatorem

Bardziej szczegółowo

Aplikacja Sieciowa wątki po stronie klienta

Aplikacja Sieciowa wątki po stronie klienta Aplikacja Sieciowa wątki po stronie klienta Na ostatnich zajęciach zajmowaliśmy się komunikacją pomiędzy klientem a serwerem. Wynikiem naszej pracy był program klienta, który za pomocą serwera mógł się

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki

Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki ĆWICZENIE Nr 3 (4h) Konwersja i wyświetlania informacji binarnej w VHDL Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu Synteza

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie infrastrukturą sieciową Modele funkcjonowania sieci

Zarządzanie infrastrukturą sieciową Modele funkcjonowania sieci W miarę rozwoju sieci komputerowych pojawiały się różne rozwiązania organizujące elementy w sieć komputerową. W celu zapewnienia kompatybilności rozwiązań różnych producentów oraz opartych na różnych platformach

Bardziej szczegółowo

Beskid Cafe. Hufcowa Kawiarenka Internetowa

Beskid Cafe. Hufcowa Kawiarenka Internetowa Beskid Cafe Hufcowa Kawiarenka Internetowa Co to jest kawiarenka internetowa? Jest to kilka komputerów znajdujących się w jednym pomieszczeniu połączonych w sieć komputerową, która jest podłączona do Internetu.

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych. Instytut Telekomunikacji Zakład Podstaw Telekomunikacji

POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych. Instytut Telekomunikacji Zakład Podstaw Telekomunikacji POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych Instytut Telekomunikacji Zakład Podstaw Telekomunikacji Kamil Krawczyk Metody optymalizacji soft-procesorów NIOS Opiekun naukowy: dr

Bardziej szczegółowo

Instrukcja Obsługi 10/100 Mbps PCI Fast Ethernet Adapter Spis treści 1 ZAWARTOŚĆ OPAKOWANIA...3 2 WŁASNOŚCI URZĄDZENIA...3 2.1 Właściwości sprzętowe...3 2.2 Port RJ-45...3 2.3 Diody LED...3 2.4 Gniazdo

Bardziej szczegółowo

Organizacja pamięci VRAM monitora znakowego. 1. Tryb pracy automatycznej

Organizacja pamięci VRAM monitora znakowego. 1. Tryb pracy automatycznej Struktura stanowiska laboratoryjnego Na rysunku 1.1 pokazano strukturę stanowiska laboratoryjnego Z80 z interfejsem częstościomierza- czasomierz PFL 21/22. Rys.1.1. Struktura stanowiska. Interfejs częstościomierza

Bardziej szczegółowo

Narzędzia uruchomieniowe dla systemów Embedded firmy Total Phase

Narzędzia uruchomieniowe dla systemów Embedded firmy Total Phase 1 Narzędzia uruchomieniowe dla systemów Embedded firmy Total Phase Narzędzia uruchomieniowe dla systemów Embedded firmy Total Phase Jednym z głównych aspektów procesu programowania systemów wbudowanych

Bardziej szczegółowo

Rozkład menu narzędzi

Rozkład menu narzędzi Tylko administrator systemu ma dostęp do wszystkich opcji Narzędzi. Ustawienia urządzenia Ogólne Oszczędzanie energii Inteligentny Uruchamiany pracą Planowany Data i godzina Strefa czasowa (różnica dla

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Podstawowe kroki programowania zestawu uruchomieniowego ZL9AVR z systemem operacyjnym NutOS w środowisku

Bardziej szczegółowo

URZĄD GMINY W SANTOKU. Program Testów. dot. postępowania przetargowego RRG AC

URZĄD GMINY W SANTOKU. Program Testów. dot. postępowania przetargowego RRG AC URZĄD GMINY W SANTOKU Program Testów dot. postępowania przetargowego RRG.271.11.2013.AC Budowa gminnej infrastruktury dostępu do Internetu dla osób wykluczonych SPIS TREŚCI 1 Wprowadzenie... 3 2 Zasady

Bardziej szczegółowo

Programowanie Strukturalne i Obiektowe Słownik podstawowych pojęć 1 z 5 Opracował Jan T. Biernat

Programowanie Strukturalne i Obiektowe Słownik podstawowych pojęć 1 z 5 Opracował Jan T. Biernat Programowanie Strukturalne i Obiektowe Słownik podstawowych pojęć 1 z 5 Program, to lista poleceń zapisana w jednym języku programowania zgodnie z obowiązującymi w nim zasadami. Celem programu jest przetwarzanie

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki. ĆWICZENIE Nr 4 (3h) Przerzutniki, zatrzaski i rejestry w VHDL

Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki. ĆWICZENIE Nr 4 (3h) Przerzutniki, zatrzaski i rejestry w VHDL Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki ĆWICZENIE Nr 4 (3h) Przerzutniki, zatrzaski i rejestry w VHDL Instrukcja pomocnicza do laboratorium z przedmiotu Synteza układów

Bardziej szczegółowo

Architektura komputera. Cezary Bolek. Uniwersytet Łódzki. Wydział Zarządzania. Katedra Informatyki. System komputerowy

Architektura komputera. Cezary Bolek. Uniwersytet Łódzki. Wydział Zarządzania. Katedra Informatyki. System komputerowy Wstęp do informatyki Architektura komputera Cezary Bolek cbolek@ki.uni.lodz.pl Uniwersytet Łódzki Wydział Zarządzania Katedra Informatyki System komputerowy systemowa (System Bus) Pamięć operacyjna ROM,

Bardziej szczegółowo

Magistrala. Magistrala (ang. Bus) służy do przekazywania danych, adresów czy instrukcji sterujących w różne miejsca systemu komputerowego.

Magistrala. Magistrala (ang. Bus) służy do przekazywania danych, adresów czy instrukcji sterujących w różne miejsca systemu komputerowego. Plan wykładu Pojęcie magistrali i jej struktura Architektura pamięciowo-centryczna Architektura szynowa Architektury wieloszynowe Współczesne architektury z połączeniami punkt-punkt Magistrala Magistrala

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka. Wydział Elektryczny. Katedra Automatyki i Elektroniki. Kod przedmiotu: TS1C

Politechnika Białostocka. Wydział Elektryczny. Katedra Automatyki i Elektroniki. Kod przedmiotu: TS1C Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Kod przedmiotu: TS1C 622 388 Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: ELEKTRONIKA SAMOCHODOWA Temat: M a gistra

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1 do Zapytania ofertowego: Opis przedmiotu zamówienia

Załącznik nr 1 do Zapytania ofertowego: Opis przedmiotu zamówienia Załącznik nr 1 do Zapytania ofertowego: Opis przedmiotu zamówienia Postępowanie na świadczenie usług badawczo-rozwojowych referencyjny Zamawiającego: ZO CERTA 1/2017 Celem Projektu jest opracowanie wielokryterialnych

Bardziej szczegółowo

Sieci komputerowe. Dr inż. Robert Banasiak. Sieci Komputerowe 2010/2011 Studia niestacjonarne

Sieci komputerowe. Dr inż. Robert Banasiak. Sieci Komputerowe 2010/2011 Studia niestacjonarne Sieci komputerowe Dr inż. Robert Banasiak Sieci Komputerowe 2010/2011 Studia niestacjonarne 1 Sieci LAN (Local Area Network) Podstawowe urządzenia sieci LAN. Ewolucja urządzeń sieciowych. Podstawy przepływu

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie SIB-C2. System automatyki budynkowej standardu KNX - funkcje podstawowe wej/wyj, funkcje czasowe, załączanie/wyłączanie, topologia sieci

Ćwiczenie SIB-C2. System automatyki budynkowej standardu KNX - funkcje podstawowe wej/wyj, funkcje czasowe, załączanie/wyłączanie, topologia sieci Ćwiczenie SIB-C2. System automatyki budynkowej standardu KNX - funkcje podstawowe wej/wyj, funkcje czasowe, załączanie/wyłączanie, topologia SYSTEMY INTELIGENTNYCH BUDYNKÓW KATEDRA ENERGOELEKTRONIKI I

Bardziej szczegółowo

GMPLS based control plane for Optical Burst Switching Network

GMPLS based control plane for Optical Burst Switching Network GMPLS based control plane for Optical Burst Switching Network Integracja płaszczyzny sterowania OBS z GMPLS Wojciech Gertz Bartosz Kois Magdalena Kandyba Iwona Korczyńska Opiekun: Dr inż. Krzysztof Wajda

Bardziej szczegółowo

XQTav - reprezentacja diagramów przepływu prac w formacie SCUFL przy pomocy XQuery

XQTav - reprezentacja diagramów przepływu prac w formacie SCUFL przy pomocy XQuery http://xqtav.sourceforge.net XQTav - reprezentacja diagramów przepływu prac w formacie SCUFL przy pomocy XQuery dr hab. Jerzy Tyszkiewicz dr Andrzej Kierzek mgr Jacek Sroka Grzegorz Kaczor praca mgr pod

Bardziej szczegółowo

5. Model komunikujących się procesów, komunikaty

5. Model komunikujących się procesów, komunikaty Jędrzej Ułasiewicz str. 1 5. Model komunikujących się procesów, komunikaty Obecnie stosuje się następujące modele przetwarzania: Model procesów i komunikatów Model procesów komunikujących się poprzez pamięć

Bardziej szczegółowo

Systemy Czasu Rzeczywistego FPGA

Systemy Czasu Rzeczywistego FPGA 01. Systemy Czasu Rzeczywistego FPGA 1 Systemy Czasu Rzeczywistego FPGA laboratorium: 05 autor: mgr inż. Mateusz Baran 01. Systemy Czasu Rzeczywistego FPGA 2 1 Spis treści FPGA... 1 1 Spis treści... 2

Bardziej szczegółowo