WYMAGANIA EDUKACYJNA DO PRZEDMIOTU WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE. AUTOR: BARBARA FURMAN

Transkrypt

1 WYMAGANIA EDUKACYJNA DO PRZEDMIOTU WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE. ROCZNY CYKL KSZTAŁCENIA( KLASA 8 2 GODZINY) DZIŚ I JUTRO PROGRAM NAUCZANIA WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE W SZKOLE PODSTAWOWEJ. AUTOR: BARBARA FURMAN. PODRĘCZNIK DZIŚ I JUTRO SERIA WYDAWNICTWA NOWA ERA, AUTORZY: IWONA JANICKA, ARKADIUSZ JANICKI, TOMASZ MAĆKOWIAK Kryteria oceniania 1.Ocenie podlegają: aktywność na lekcji waga 2 odpowiedzi ustne waga 3 sdziany wiadomości po każdym zrealizowanym dziale, zapowiedziane tydzień wcześniej waga 5 kartkówki z 3 ostatnich tematów niezapowiedziane waga 3 projekty waga 4 prace domowe waga 2 teksty źródłowe waga 3 konkursy przedmiotowe waga 3 konkursy pozaszkolne waga 6 zadania domowe waga 2 referat waga 2 2.W przypadku sdzianów przyjmujemy skalę punktową przeliczaną na oceny cyfrowe wg kryteriów zgodnych z WSO ocena dopuszczająca min. 30% punktów ocena dostateczna min. 51% punktów ocena dobra min. 75% punktów ocena bardzo dobra min.90% punktów 3.Uczeń ma o ( w ciągu 2 tygodni) do poienia każdej oceny w terminie i formie ustalonej przez nauczyciela. Ocena poiona jest liczona w klasyfikacji. 4. Braki wynikające z nieobecności należy uzupełnić do następnej lekcji, a w przypadku dłuższej nieobecności do tygodnia po powrocie do szkoły. 5.W przypadku dłuższej nieobecności ucznia na pisemnych sdzianach wiadomości lub prac domowych wpisuje się bz. Nie jest,to liczone do klasyfikacji. Uczeń ma jednak obowiązek napisania tego sdzianu lub oddanie pracy po powrocie do szkoły w terminie do 2 tygodni. 6.Uczeń ma o do zgłoszenia nie przygotowania do lekcji lub braku zadania 3 razy w ciągu semestru. Braki te są sumowane. Nie przygotowanie do lekcji nie obowiązuje w przypadku zapowiedzianych sdzianów pisemnych oraz powtórzeń przed sdzianami. 7.Ocena śródroczna jest średnią ważoną wszystkich ocen cząstkowych z całego semestru. Ocena końcowa jest średnią ważoną wszystkich ocen cząstkowych z całego roku szkolnego. 8.Zaktywności uczeń może otrzymywać plusy i minusy.trzy plusy na ocenę bardzo dobra jeżeli uczeń wyrazi chęć, to może nadal zdobywać plusy aż do 6 wtedy otrzymuje ocenę celującą.za trzy minusy uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. 9.Uczeń może uzyskać wyższą ocenę niż przewidywana ocena klasyfikacyjna semestralną/roczna spełniając następujące warunki : frekwencja ucznia nie może być niższa niż 80% ( za wyjątkiem długotrwałej choroby), poia wyznaczone przez nauczyciela oceny cząstkowe wykonuje dodatkowe zadania wskazane przez nauczyciela, które dotyczą treści przedmiotowych w danej klasie pisze test lub sdzian na wyższą ocena z materiału z całego semestru lub roku szkolnego ( o wyborze decyduje nauczyciel ) 10.Kiedy uczeń jest laureatem konkursu przedmiotowego na szczeblu co najmniej powiatowym, może otrzymać ocenę celującą na koniec roku bez wymaganej średniej ważonej 11. Średnia ważona w klasyfikacji śródrocznej i rocznej

2 celująca średnia ważona od 5,21 bdb średnia ważona od 4,51 db średnia ważona od 3,51 dst średnia ważona od 2,51 dop średnia ważona od 1,60 ndst średnia ważona do 1,59 Wymagania na poszczególne oceny do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły j Temat 1. Człowiek w społeczeńs twie Dopuszczając a [2] potrzeby osoby [podmioty, instytucje], które mają wpływ na rozwój młodego ról społecznych norm społecznych. Wymagania na poszczególne oceny Dobra [4] Dostateczna [3] kategorie potrzeb oddziaływani a rodziny, szkoły i rówieśnikó w na postawy i zachowania jednostki społeczne oczekiwania wynikające z pełnienia roli dziecka i ucznia norm społecznych obowiązując ych w wybranych Uczeń potrafi: dopasować wskazane potrzeby do właściwych kategorii różnica potrzebami naturalnymi a społeczny mi wyjaśnić znaczenie słowa socjalizacja jaką rolę w procesie socjalizacji odgrywa rodzina porównać społeczne oczekiwania dotyczące pełnienia roli Bardzo dobra [5] dostrzec i przedstawić zależności procesem zaspokajania potrzeb a rozwojem przedstawić czynniki mające wpływ na samoocenę rozpoznać i dopasować wskazane normy społeczne do właściwych kategorii przedstawić pozytywne i negatywne wzorce zachowań funkcjonując e w swoim środowisku Celująca [6] przewidzieć konsekwencj e braku zaspokojenia poszczególn ych potrzeb różnica normami formalnymi a nieformaln ymi na wybranych przykładach dokonać analizy sytuacji, w której dochodzi do konfliktu ról społecznych [wskazać przyczyny, konsekwencj

3 społeczności ach, np. w rodzini e, szkole. dziecka i rodzica oraz ucznia i nauczyciela konfliktu ról społecznych kategorie norm społecznych. rówieśniczy m dokonać autorefleksji, wskazać swoje mocne i słabe strony na wybranych przykładach [tekst, ilustracja] dostrzec konflikt ról społecznych wskazać przyczyny i skutki nieprzestrze gania przez jednostkę norm społecznych. e, sposoby rozwiązania problemu] przedstawić problem przestrzegan ia norm społecznych w swoim środowisku [ocena zjawiska, dostrzeganie problemów i zagrożeń, wskazywanie przyczyn i konsekwen cji. 2. Grupy społeczne grup społecznych konfliktów społecznych sposoby rozwiązywania konfliktów w grupie rówieśniczej i w szkole. grup społecznych określić, jakim rodzajem grupy jest grupa koleżeńska grupy społeczne, do których należy typowe konflikty występujące w szkole i grupie rówieśniczej postaw/zach rozpoznać poszczególne rodzaje grup społecznych wskazać grupy nastawionej na realizację zadania, typowego dla społeczności uczniowskiej korzyści i zagrożeń wynikających z bycia w grupie zasad efektywnej współpracy dopasować właściwe do podanych grup społecznych rozpoznać sytuacje, w których łamane są efektywnej współpracy w grupie porównać konsekwencj e przyjęcia określonych postaw wobec sytuacji konfliktowej dla jednostki i społeczeńst wa porównać grup nastawionyc h na realizację różnych typów zadań dokonać analizy konkretnej sytuacji konfliktowej [wskazać strony konfliktu, przejawy, przyczyny i konsekwen cje społeczne konfliktu zaproponow ać sposoby rozwiązania

4 owań jednostek wobec konfliktu sposoby rozwiązywan ia konfliktów społecznych. wskazać dobre i złe strony poszczególny ch postaw wobec konfliktu rozpoznać typowe sposoby rozwiązywan ia konfliktów warunki prowadzenia skutecznych negocjacji. porównać różne sposoby rozwiązywan ia konfliktów, wskazać ich dobre i złe strony uzasadnić wybór metody rozwiązywan ia konfliktu społecznego. konfliktu, uzasadnić wybór sposobu rozwiązania konfliktu]. 3. Komunikac ja i autopreze ntacja skutecznej komunikacji odróżnić nadawcę od odbiorcy komunikatu sytuacji, w których młody człowiek powinien zachować się asertywnie [zachować dystans, sprzeciwić się]. rodzaje komunikacji komunikató w niewerbalny ch czynniki utrudniające wystąpienia publiczne postawy asertywnej. czym różni się przekaz werbalny od niewerbal nego jaką rolę pełni komunikacja niewerbalna określić nadawcę i odbiorcę przedstawio nego komunikatu, których należy przestrzegać w wystąpieni ach publicznych zastosować w praktyce skutecznej komunikacji, np. w wystąpieni odczytać znaczenie i rolę komunikató w niewerbalny ch w zaprezent owanych wystąpieniac h publicznych zastosować wybrane komunikaty niewerbalne w wystąpieni u publicznym czym się różni debata od dyskusji dostrzec i opisać łamania zasad dobrej komunikacji czym się różni postawa dokonać krytycznej analizy przekazu informacyjn ego, np. reklamy [wykorzysta ne środki perswazyjne, przejawy i sposoby manipulacji, wykorzystan e komunikaty niewerbalne ] dokonać krytycznej analizy postaw uznawanych za asertywne pod kątem przestrzegan ia zasad asertywności zaplanować [przeprowad zić / wziąć aktywny

5 4. Życie rodzinne 5. Edukacja i praca więzi łączących członków rodziny oczekiwania społeczne wobec poszczególnyc h członków rodziny [dzieci, rodziców]. zadania rodziny jako grupy społecznej potrzeby młodych ludzi, które zaspokaja rodzina rodzaje współczesny ch rodzin i obowiązki dziecka w rodzinie wartości kształtujące życie rodzinne problemy zagrażające idłowe mu funkcjonowa niu współczesny ch polskich rodzin. funkcje, które pełni u na forum klasy rozpoznać postawy asertywne oraz postawy uległości, agresji i manipulacji. w jaki sposób rodzina przyczynia się do zaspokajania potrzeb nazwy poszczególny ch funkcji rodziny porównać różnych typów rodzin / rozpoznać poszczególne typy rodziny czynniki sprzyjające zacieśnianiu więzi rodzinnych instytucje wspierające rodziny w realizacji swoich funkcji oraz formy pomocy rodzinie. działania za pomocą, asertywna od postaw: uległości, agresji i manipulacji. stosować w praktyce warunki asertywności. wskazywać [rozpoznać sytuacje] realizacji przez rodzinę poszczególny ch funkcji rozpoznawać sytuacje nieidło wego realizowania przez rodzinę swoich funkcji jak na poszczególny ch etapach życia jednostki, zmienia się rola rodziny w procesie socjalizacji wskazać zależności systemem wartości a zasadami funkcjonowa nia rodziny. zhierarchizo wać funkcje udział] akcję społeczną propagującą postawy asertywne i asertywności. zaplanować [przeprowad zić / wziąć aktywny udział] działanie [projekt społeczny] propagujący na terenie szkoły lub społeczności lokalnej wybrane wartości kształtujące życie rodzinne zaplanować [przeprowad zić / wziąć aktywny udział] działanie propagujące wiedzę na temat instytucji wspierającyc h rodzinę i form pomocy rodzinie. zaplanować [przeprowad zić / wziąć

6 6. Ekonomia na co dzień szkoły, poszczególne typy szkół tworzących strukturę szkolną w Polsce, i obowiązki uczniów, osoby, u których może szukać pomocy, w przypadku naruszenia ucznia. odróżnić dochody rodziny od wydatków wydatki i źródła dochodów typowego gospodarstwa szkoła, odczytać ze schematu informacje dotyczące struktury polskiego szkolnictwa, przedstawić różne warianty kontynuowa nia edukacji po ukończeniu szkoły j określić, kto tworzy samorząd szkolny, formy organizacji życia szkolnego. konstruowan ia budżetu domowego rodzaje źródeł dochodów gospodarstw których szkoła realizuje poszczególne funkcje przedstawić wady i zalety wyboru poszczególny ch wariantów dalszej edukacji zaplanować swoją dalszą edukację pod kątem przyszłej aktywności zawodowej [preferencji zawodowych ] scharakteryz ować poszczególne formy życia szkolnego [organizacja, zadania, formy działania], rozpoznać przypadki naruszania ucznia. ocenić [uzasadnić ocenę], czy any budżet gospodarstw a domowego jest idłowo skonstruowa ny szkoły, określić, jaki wpływ na rozwój i przyszłość młodego człowieka wywiera szkoła jakich umiejętności oczekuje współczesny rynek pracy czynniki umożliwiając e odniesienie sukcesu edukacyjneg o i zawodoweg o ocenić pracę samorządu szkolnego / podejmowan e przez niego działania i formy pracy ocenić i uzasadnić swoją aktywność [pracę] w ramach samorządu szkolnego. zaprojektow ać działania służące ograniczeniu wydatków budżetu domowego jak przestrzegani aktywny udział] działanie propagujące ideę samorządno ści uczniowskiej zaplanować [przeprowad zić / wziąć aktywny udział] działanie informujący społeczność szkolną, o sposobach dochodzenia swoich w szkole. na wybranych przykładach ocenić ofertę handlową [przydatność w gospodars twie domowym, jakość, cena,

7 Podsumowani e i test 1. Czym są człowieka? domowego przysługujące konsumentow i. przysługującyc h dzieciom i wolności a domowego idłowo skonstruowa nego budżetu domowego łamania konsumenta wypełnić typowy formularz reklamacyjny. funkcje i wolności, kto i kiedy uchwalił Powszechną Deklarację Praw Człowieka, kto i kiedy uchwalił Konwencję Praw Dziecka łamania dziecka przyczyny powstawania deficytu w budżecie domowym opisać strukturę typowego budżetu domowego napisać reklamację instytucje chroniące konsumenta, którymi powinien kierować się świadomy konsument. i wolności szczególne znaczenie Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka zawarte w Konwencji Praw Dziecka rozwinąć skrót UNICEF e zasad świadomego konsumenta wpływa na funkcjonowa nie gospodarstw a domowego. przedstawić historię koncepcji i wolności znaczenie poszczególny ch cech i wolności człowieka. konkurencyj ność]. w jaki sposób młodzi ludzie mogą włączyć się w działania prowadzone przez UNICEF ać* wybraną formę aktywności UNICEFU.

8 2. Katalog człowieka konstytucyjny ch i wolności człowieka. działań podejmowan ych przez UNICEF. pierwszej, drugiej i trzeciej generacji i wolności osobistych, politycznych oraz socjalnych, kulturalnych i ekonomiczn ych zagwaranto wanych w Konstytucji RP różnica mi pierwszej, drugiej i trzeciej generacji rozpoznać łamania i wolności uzasadnić konieczność funkcjonowa nia systemu ochrony i wolności człowieka. jaką rolę w państwie demokratycz nym odgrywa system ochrony człowieka. zaplanować [przeprowad zić / wziąć aktywny udział] kampanię społeczną propagującą ideę ochrony i wolności człowieka. 3. Ochrona człowieka łamania człowieka we współczesnym świecie instytucje chroniące człowieka w Polsce. s, z którymi można zwrócić się do Rzecznika Praw Obywatelskic h i Rzecznika Praw Dziecka organizacji międzynarod owych zajmujących się ochroną przedstawić zagrożenia wynikające z łamania i wolności przyczyny łamania wyszukać w mediach opisy sytuacji, w których łamane są człowieka. porównać poziom przestrzegani a człowieka w ch globalnego Południa i globalnej Północy ocenić [uzasadnić] poziom przestrzegani a człowieka w Polsce. przedstawić i ocenić poziom przestrzegan ia i ochrony i wolności człowieka w wybranym państwie świata ać* działalność wybranej organizacji międzynarod owej

9 i wolności działań podejmowan ych przez Międzynarod owy Czerwony Krzyż. na rzecz ochrony i wolności człowieka. 4. Bezpieczeń stwo nieletnich 5. Służby ochrony zagrożeń wynikających z korzystania z cyberprzestr zeni pozytywnego i negatywnego wykorzystania internetu przez młodych ludzi. działań policji, innych niż policja, służb porządkowych w Polsce, działań straży miejskiej. określić, kogo w świetle polskiego, nazywamy nieletnim odpowiedzial ności nej nieletnich korzyści i zagrożenia wynikające z korzystania z interenetu wskazać formy cyberprzemo cy. zadania policji przysługując e policjantom przysługując e nieletnim w kontakcie określić bezpieczneg o korzystania z internetu przedstawić wady i zalety aktywności na forach społeczności owych. zadania poszczególny ch służb mundurowyc h w Polsce przysługując e ofiarom przestępstwa, świadkom i oskarżonym jak skutecznie można się chronić przed zagrożeniem cyberprzemo cą uzasadnić konieczność reagowania w przypadku występowani a przemocy domowej, przemocy rówieśniczej zinterpretow ać przepisy dotyczące działania służ zaplanować [przeprowad zić/ wziąć aktywny udział] działanie na rzecz promowania wśród rówieśników zasad idłoweg o korzystania z internetu. zaplanować działanie [przeprowad zić / wziąć aktywny udział] propagujące konieczność [skuteczne formy] przeciwdział ania przemocy domowej [przemocy w

10 z policjantem rodzaje służ mundurowyc h w Polsce. odszukać informacje o ch przysługując ych ofiarom przestępstwa, świadkom i oskarżonym. uzasadnić konieczność znajomości przysługując ych nam gdzie należy szukać pomocy w przypadku występowani a przemocy domowej porządkowyc h. grupie rówieśniczej / przemocy w szkole]. Podsumowani e i test 1. Czym jest samorząd? określić, kto tworzy samorząd uczniowski działań samorządu uczniowskiego jednostki podziału terytorialnego polskiego określić, w której gminie, powiecie i województwi e mieszka. rodzaje samorządów działających w Polsce samorządów zawodowych działań samorządu terytorialneg o odszukać na mapie województw o, w którym mieszka rozpoznać herb miejscowości, w której mieszka odszukać informacje na temat osób pełniących najważniejsz e funkcje w w jakim celu tworzone są samorządy zawodowe w czym przejawia się zasada decentralizac ji władzy publicznej w Polsce organy samorządów terytorialnyc h w Polsce określić, jaki charakter ma gmina, w której mieszka rozpoznać herb województw a, w którym mieszka imiona i nazwiska osób uzasadnić konieczność, angażowania się w życie lokalnej społeczności jaką rolę w państwie demokratycz nym odgrywa samorząd terytorialny czym się różni gmina wiejska, od gminy miejskowiejskiej i miejskiej organy, które mogą ingerować [kontrolować ] działania władz samorządow ych. ać* swoją gminę: historię, symbole, tradycje oraz miejsca i osoby, które odegrały szczególną rolę w jej dziejach zaplanować [przeprowad zić / wziąć aktywny udział] działanie na rzecz swojej społeczności lokalnej.

11 2. Gmina podstawowa jednostka samorządu organy gminy, w której mieszka s załatwianych w urzędzie gminy określić, gdzie znajduje się urząd gminy, w której mieszka. swojej gminie. zadania gminy odróżnić organy uchwałodaw cze od organów wykonawczy ch gminy sposób wyłaniania władz gminy s rozstrzygany ch w referendu m gminnym. pełniących aktualnie najważniejsz e funkcje w swojej gminie. unienia organów uchwałodaw czych i wykonawcz ych gminy przeprowadz ania wyborów do władz gminy zadań własnych i zleconych gminy źródła finasowania gminy wpływu mieszkańców na życie gminy wyjaśnić pojęcie budżet obywatelski wyszukać informacje na temat przedsięwzię ć podejmowan ych przez młodzieżowe rady gminy, miasta. do poszczególny ch rodzajów gminy dopasować odpowiadają ce im organy zinterpretow ać przepis dotyczący organizacji referendum gminnego jaką rolę w budżecie gminy odgrywają środki uzyskiwane z funduszy unijnych uzasadnić konieczność angażowania się mieszkańców w rozwiązyw anie problemów gminy i działalność organów gminy w jaki sposób działalność samorządu gminnego przyczynia się do rozwoju społeczeńst wyszukać informacje na temat realizacji lokalnych inicjatyw mieszkańcó w finansowany ch z budżetów obywatelskic h przygotować kampanię wyborczą do młodzieżow ej rady gminy uczestniczyć w pracach młodzieżow ej rady gminy zareklamow ać / promować na forum szkoły ideę młodzieżow ej rady gminy ać strukturę budżetu swojej gminy [wykres, tabela, prezentacja multimedial na].

12 3. Powiat i województwo organy powiatu i województw a s załatwianych w starostwie powiatowym i urzędzie marszałkowski m określić, gdzie znajdują się władze powiatu i województw a, w których mieszka. zadania samorządu powiatoweg o i wojewódzki ego odróżnić organy uchwałodaw cze od organów wykonawczy ch powiatu i województ wa sposób wyłaniania władz samorządow ych powiatu i województ wa s rozstrzygany ch w referendu m lokalnym. unienia organów uchwałodaw czych i wykonawcz ych powiatu i województ wa zinterpretow ać przepis dotyczący przeprowadz ania wyborów do władz uchwałodaw czych powiatu i województ wa. wa obywatelskie go działania młodzieżowe j rady gminy. porównać strukturę i sposób powoływania władz samorządow ych gminy, powiatu i województ wa. przedstawić strukturę polityczną sejmiku swojego województw a ać* swój powiat lub województw o [historię, symbole, tradycje oraz miejsca i osoby, które odegrały szczególną rolę w jej dziejach]. 4. Obywatele a władza samorządowa s załatwianych przez urząd gminy, starostwo powiatowe, urząd marszałkowski sporządzić wykaz s, które można załatwić w gminie za pomocą epuap odszukać informacje zamieszczan e w Biuletynie Informacji Publicznej jaki rodzaj informacji dlaczego należy przestrzegać zasad etycznego postępowani a urzędników administracji zaplanować [przeprowad zić na forum szkoły] kampanię społeczną promującą etycznego postępowani

13 Podsumowani e i test 1. Naród i ojczyzna odszukać stronę internetową własnego urzędu gminy, starostwa powiatowego, urzędu marszałkowski ego. polskiego dziedzictwa narodowego więzi łączących polską wspólnotę postępowani a etycznego w pracy administracji publicznej wyjaśnić pojęcie korupcja przysługując e obywatelowi w urzędzie wypełnić wniosek o wydanie dowodu osobistego. czynniki kształtujące polską tożsamość narodową wyjaśnić pojęcie ojczyzna opisać zamieszcza się w BIP rozpoznać przypadki łamania obywateli w urzędzie. różnica wspólnotą narodową i wspólnotą etniczną jakie wskazać działania, które może podjąć obywatel w przypadku łamania jego w urzędzie uzasadnić konieczność aktywności obywatelskie j dla idło wego funkcjonowa nia społeczności lokalnej ać strukturę organizacyjn ą swojego urzędu gminy. uzasadnić, że można pogodzić różne tożsamości społecznokulturowe wyjaśnić, w jaki sposób historia kształtowała a urzędników administracji [przeciwdział ającą zjawisku korupcji nepotyzmu] zorganizowa ć debatę / dyskusję [wziąć aktywny udział w debacie/ dyskusji] na temat przyczyn i skutków zjawiska korupcji i [lub] nepotyzmu w życiu publicznym zaprojektow ać inicjatywę, która może być sfinansowan a w ramach bu dżetu obywatelskie go. jak i dlaczego, jak zmieniały się na przestrze ni dziejów polskie symbole narodowe,

14 2. Obywatels two i narodowo ść narodową, i rozpoznać polskie symbole narodowe nazwać swoją dużą i mała ojczyznę rozpoznać Narodowe Święto Niepodległości i Święto Narodowe Trzeciego Maja. i obowiązki obywatela RP cnót /wartości obywatelskich postaci najwybitniejsz ych Polaków XX i XXI wieku. polskie symbole narodowe sytuacje, w których używa się polskich symboli narodowych najważniejsz e polskie święta narodowe przedstawić idłoweg o zachowania w trakcie uroczystości państwowyc h, świąt narodowych, wobec symboli narodowych. odróżnić [rozpoznać na przykładach] pojęcie narodowość od obywatels twa więzi łączące obywatela i państwo sposoby nabycia obywatelstw a polskiego znaczenie dla współczesne go młodego człowieka ma tożsamość narodowa przedstawić historię polskich symboli narodowych różne rodzaje tożsamości społecznych. rozpoznać różne sposoby nabywania obywatelstw a polskiego różnica obywatelstw em a narodowoś cią konstytucyjn e i obowiązki obywatela RP polską tożsamość narodową, do podanych świat narodowych dopasować odpowiadają ce im wydarzenia historyczne, przedstawić negatywne i pozytywne aspekty funkcjonowa nia społeczeńst w wieloetniczn ych/ narodowych, z czego mogą wynikać trudności w utrzymani u polskiej tożsamości narodowej. porównać różne sposoby nabywania obywatelstw a polskiego uzasadnić konieczność przestrzegani a cnót/wartośc i obywatelskic h we współczesny m państwie demokratycz nym przedstawić konsekwencj ę odrzucenia przedstawić wybrany problem etniczny / narodowy współczesne go świata*, ać wybrany element polskiego dziedzictwa narodowego * przedstawić czynniki utrudniające i ułatwiające idłową komunikację różnymi grupami etnicznymi / narodowymi. ać* wzorzec obywatela polskiego wybór postaci uzasadnić, odwołując się do jego cnót, postaw, działań, osiągnięć.

15 zasada krwi dobrego obywatela. jaki wpływ ma państwo na kształtowani e więzi narodowych. wartości w życiu publicznym. 3. Czym jest patriotyzm? 4. Mniejszośc i narodowe i etniczne w Polsce postaw patriotycznych i działań na rzecz dobra Ojczyzny postaw patriotycznych wśród współczesnej młodzieży. mniejszości etnicznych i narodowych we współczes nej Polsce grupy cudzoziemców przebywającyc h w Polsce. wyjaśnić pojęcie patriotyzm przejawy patriotyzmu lokalnego i gospodarcz ego. przysługując e mniejszościo m narodowym i etnicznym w Polsce, wyjaśnić pojęcie Polonia, odczytać z mapy, gdzie znajdują się największe uzasadnić potrzebę patriotyzmu we współczesny m świecie porównać postawy patriotyczne dawniej i dzisiaj. zamieszkując e Polskę mniejszości narodowe i etniczne, oraz grupę posługującą się językiem regionalnym różnica mniejszościa mi wskazać zalety i wady postaw określanych jako patriotyzm gospodarczy wskazać zalety i wady postaw uznawanych współcześnie za przejawy patriotyzmu, np. kibicowa nie na zawodach sportowych. różnica mniejszością narodową a mniejszości ą etniczną kryteria, które decydują w Polsce o uznaniu danej społeczności podjąć na forum szkoły lub środowiska lokalnego działania służące propagowan iu postaw patriotyczny ch [zaplanować, aktywnie uczestniczyć] podjąć działania sprzyjające rozwojowi lokalnej społeczności [zaplanować, aktywnie uczestniczyć]. ać* historię, kulturę, formy organizacji wybranej mniejszości narodowej lub etnicznej w Polsce

16 skupiska mniejszości etnicznych i narodowyc h w Polsce odczytać z mapy, gdzie współcześnie znajdują się największe skupiska Polonii. narodowymi i etnicznymi w Polsce a cudzoziemca mi różnica pojęciami: imigranci i uchodźcy przysługując e uchodźcom w Polsce związki łączące Polonię z Polską. za mniejszość narodową lub etniczną czynniki, które zadecydował y o powstaniu Polonii uzasadnić konieczność szczególnej ochrony nej mniejszości narodowych i etnicznych. 5. Tolerancja i przejawy ksenofobii / rozpoznać przejawy ksenofobii, w tym rasizmu, szowinizmu i antysemityz mu rozpoznać postawy tolerancyjne i braku tolerancji. wyjaśnić pojęcia: ksenofobia, rasizm, szowinizm wyjaśnić pojęcie tolerancja odróżnić postawę tolerancyjną od postawy bezkrytyczne j akceptacji stereotypów. wyjaśnić pojęcie stereotyp stereotypu w jaki sposób można przeciwstawi ać się przejawom ksenofobii, w tym szowinizmo wi i antysemityz mowi. porównać postawę patriotyczną i nacjonalisty czną uzasadnić słuszność postawy tolerancyjnej uzasadnić potrzebę przeciwstawi ania się przejawom ksenofobii, w tym szowinizmo wi i antysemityz mowi przedstawić społeczne konsekwencj e stereotypizac ji. podjąć na forum szkoły lub środowiska lokalnego działania sprzyjające kształtowani u postawy otwartości, akceptacji i tolerancji wobec odmienności etnicznych, religijnych i kulturowyc h.

17 . Podsumowani e i test 1. Państwo i demokracja działań władzy państwowej nazwy współczesnyc h reżimów politycznych [demokracja, autorytaryzm, totalitaryzm]. co to znaczy, że państwo jest suwerenne funkcje realizacji przedstawici elstwa demokratycz nego. formy demokracji bezpośredni ej czym się różni demokracja bezpośredni a od pośrednie j korzyści, jakie daje obywatelom ustrój demokratycz ny autorytaryz mu i totalitaryzm u dopasować działania władzy państwowej do poszczegó lnych funkcji różnica monarchią a republiką. wskazać wady i zalety demokracji bezpośredni ej i pośredniej wskazać na mapie Europy monarchie i republiki współczesny ch autorytarnyc h współczesny ch i historyczny ch państw totalitarnych. ać* sytuację człowieka w państwie totalitarnym porównać pozycję obywatela w państwie demokratycz nym oraz państwie autorytarny m i totalitarny m.

18 2. Polska państwem demokratyczn ym rodzaje władzy państwowej organy władzy ustawodawcz ej, wykonawczej i sądowniczej w Polsce nazwę ustawy zasadniczej. ustroju Polski : konstytucjon alizmu, przedstawici elstwa i trójpodziału władzy źródła powszechnie obowiązując ego w Polsce szczególne konstytucji. rozdziały Konstytucji RP czym zajmuje się Trybunał Konstytucyjn y czym jest preambuła ją : pluralizmu politycznego, republikański ej formy rządu, wartości, do których odwołuje się preambuła Konstytucji odszukać w Konstytucj i RP przepisy dotyczące wskazanych kwestii czego dotyczyły referenda ogólnokrajo we przeprowadz one po 1989 roku. jakich s może dotyczyć referendum ogólnokrajo we dokonać interpretacji przepisu Konstytucji RP dotyczącego referendum ogólnokrajo wego przedstawić nowelizacji Konstytucji RP. dlaczego konstytucjon alizmu, przedstawici elstwa, trójpodziału władzy, pluralizmu politycznego, są fundamente m ustroju demokratycz nego wskazać wady i zalety republikańsk iej formy rządów przedstawić historię polskiego konstytucjon alizmu. 3. Sejm i Senat RP organy władzy ustawodawcz ej określić, z ilu posłów składa się Sejm, a z ilu Senat określić, z kogo składa się Zgromadzeni e Narodowe porównać wyborów do Sejmu i Senatu ać* wybraną polską partię

19 główną funkcję Sejmu i Senatu określić, z kogo składa się Sejm i Senat zasadę zgodnie, z którą formowany jest Sejm i Senat przykład partii politycznej działającej w Polsce. najważniejsz e kompetencje Sejmu i Senatu zasada przedstawici elstwa w jaki sposób podejmowan e są decyzje w Sejmie i Senacie wymieć, według, których odbywają się wybory do Sejmu i Senatu partie polityczne, których przedstawici ele zasiadają w Sejmie bieżącej kadencji. przykład sytuacji, w której Sejm i Senat obradują jako Zgromadzeni e Narodowe wyjaśnić, według, których odbywają się wybory do Sejmu i Senatu wyjaśnić pojęcie immunitet etapy procesu ustawodawc zego co jest głównym celem działalności partii politycznej. porównać rolę Sejmu i Senatu w procesie ustawodawc zym jaką rolę w procesie ustawodawc zym posiada Prezydent RP wyjaśnić pojęcia: mandat, komisje sejmowe, Prezydium Sejmu, Konwent Seniorów, jakie znaczenie w państwie demokratycz nym ma aktywność wyborcza obywateli wskazać skutki, jakie niesie dla i społeczeńst wa niska frekwencja wyborcza. polityczną [struktura organizacyjn a, program, działalność, wartości]. 4. Prezydent i Rada Ministrów organy władzy wykonawczej w Polsce imię i nazwisko urzędującej głowy oraz Prezesa Rady Ministrów przedstawić wyboru Prezydenta RP kompetencje Prezydenta RP uporządkow ać kompetencje Prezydenta RP [polityka wewnętrzna, polityka zagraniczna] omówić kontrola polityczna Sejmu nad Radą Ministrów wyjaśnić na czym zasada kontrasygnat ać* zadania i zakres działań wybranego ministerstwa na podstawie zgromadzon ych

20 5. Sądy i trybunały 6. Organizacje pozarządowe określić sposób powoływania Prezydenta RP przykład unienia Prezydenta RP. s, z którymi człowiek może zwrócić się do sądu rodzaje sądów w Polsce. organizacji pozarządowyc h kompetencje Rady Ministrów. postępowani a sądowego nazwy trybunałów działających w Polsce określić zadanie Trybunału Konstytucyjn ego czym zajmują się sądy administracy jne. realizacji do swobodnego procedury tworzenia rządu przedstawić fakty dotyczące życiorysu politycznego urzędującej głowy oraz Prezesa Rady Ministrów. rozpoznać postępowani a sądowego, zasada niezależności sądów zasada niezawisłości sędziów jaką rolę pełnią sędziowie w procesie sądowym strony postępowani a sądowego [postepowan ie karne i cywilne]. wyjaśnić pojęcia: fundacja i stowarzysze nie y przedstawić zadania wskazanych ministerstw Prezydentów RP po 1989 r. gwarantując e niezawisłość sędziów, znaczenie dwuinstancyj ności postępowani a sądowego w jaki sposób realizowana jest zasada dwuinstancyj ności postępowani a sądowego, wyjaśnić rolę Trybunału Konstytucyjn ego i Trybunału Stanu dla ochrony. jaką rolę w państwie demokratycz nym informacji, wyjaśnić, w jaki sposób działania wskazanych ministerstw wpływają na życie przeciętnej polskiej rodziny. omówić strukturę i hierarchię sądów w Polsce ać strukturę organizacyjn ą sądu rejonowego zająć stanowisko w sie roli ławników w procesie sądowym [zbudować argumenty i kontrargum enty]. aktywnie uczestniczyć w działaniac h na rzecz wspierania

21 7. Media i opinia publiczna działań wolontariuszy. środków masowego przekazu pracy dziennikarzy odszukać w środkach masowego przekazu zrzeszania się odszukać stowarzysze ń i fundacji działających w swoim środowisku lokalnym działań podejmowan ych przez związki zawodowe wolontariatu. środków masowego przekazu opinii publicznej funkcje mediów jak rolę pełnią związki zawodowe uzasadnić konieczność angażowania się w działania organizacji pozarządowy ch przedstawić korzyści wynikające z pracy w wolontaria cie organizacje młodzieżowe działające w Polsce. odczytać cel wskazanej kampanii społecznej wskazać pozytywne i negatywne aspekty funkcjonowa nia mediów społeczności owych odgrywa zasada swobodnego zrzeszania się wyjaśnić różnicę fundacją a stowarzysz eniem czym jest organizacja pożytku publicznego i w jaki sposób można wspomóc jej działalność. dostrzec środki perswazji / manipulacji zastosowane we wskazanej re klamie jaką rolę pełni opinia publiczna [sondaże opinii innych ludzi, rozwoju środowiska lokalnego [aktywność w organizacj ach pozarządow ych, praca w wolontaria cie] ać* wybraną organizację pozarządow ą [misja, wartości, cele, formy działania, struktura organizacyjn a, znaczenie dla środowiska] przedstawić historię NSZZ Solidarność zaplanować działalność i strukturę organizacyjn ą dowolnego stowarzysze nia. w jaki sposób należy strzec się przed manipulacją stosowaną w reklamach dokonać krytycznej analizy wybranej reklamy zaplanować

22 reklam. mediów społeczności owych odczytać, zilustrowane w prostej formie, wyniki wskazanego sondażu opinii publicznej funkcje reklamy. etyki dziennikarski ej odszukać w tekście publicystyczn ym fakty i opinie sposoby perswazji / manipulacji stosowane w mediach. publicznej] w państwie demokratycz nym uzasadnić konieczność przestrzegani a zasad etyki dziennikarski ej odszukać łamania etyki dziennikarski ej uzasadnić konieczność oddzielania faktów od opinii. [przeprowad zić / wziąć aktywny udział] kampanię reklamową [kampanię społeczną]. Podsumowani e i test 1. Organizacj e międzynar odowe rozwinąć skrót ONZ rozwinąć skrót NATO działań podejmowany ch przez ONZ działań podejmowany ch przez NATO., cele i zadania ONZ cele i zadania NATO rozpoznać przejawy realizacji przez państwo polityki zagranicznej organy ONZ. jaką rolę pełnią ambasadorzy i konsulowie jakie są cele polityki zagranicznej określić, kiedy powstało ONZ i kiedy powstało NATO czym zajmuje się Rada Bezpieczeńst wa ONZ wyjaśnić pojęcie misja pokojowa ONZ, czym różni się ONZ od innych organizacji międzynarod owych jaka rolę odgrywa NATO w polityce obronnej polskiego nazwy, innych niż ONZ i NATO, organizacji międzynarod owych, do których należy Polska. ać* wybraną misję pokojową ONZ, w której brały udział/biorą wojska polskie [cele, zadania, historia misji, charakteryst yka konfliktu, udział wojsk polskich, geografia polityczna], wskazać na mapie członkowski e NATO.

23 wymienić aktywności Polski w ONZ i NATO. 2. Unia Europejska 3. Polska w Unii Europejski rok, w którym Polska przystąpiła do Unii Europejskiej sąsiadujące z Polską, które należą do Unii Europejskiej. /korzyści, określić, kiedy i gdzie podpisano traktat o powstaniu Unii Europejskiej imiona i nazwiska Ojców założycieli zjednoczonej Europy przyczyny integracji europejskiej, funkcjonowa nia Unii Europejskiej. w jaki sposób nabywa się etapy integracji europejskiej wskazać na mapie członkowskie Unii Europejskiej odszukać informacje o życiorysie politycznym Ojców założycieli zjednoczonej Europy wyjaśnić funkcjonowa nia Unii Europejskiej nazwy głównych organów Unii Europejskiej imiona i nazwiska Polaków pełniących ważne funkcje w instytucjac h /organach Unii Europejskiej. informacje dotyczące kompetencje głównych organów Unii Europejskiej, przedstawić wady i zalety procesu integracji europejskiej, ać sylwetki polityczne Polaków pełniących ważne funkcje w instytucjach /organach Unii Europejskiej. ocenić proces integracji ać* wybrane problemy [osiągnięcia] Unii Europejskiej ać* wybrane członkowski e Unii Europejskiej [historia, kultura, demografia, ekonomia, itp.] zaplanować [zorganizow ać / aktywnie uczestniczyć] Dzień Europy w szkole. ać*

24 ej które nabyli obywatele polscy po wejściu Polski do Unii Europejskiej, rok, w którym Polska przystąpiła do Unii Europejskiej. obywatelstw o Unii Europejskiej, wynikające z obywatelst wa Unii Europejskiej, nazwy funduszy unijnych, z których korzysta Polska. głównych etapów integracji Polski z Unią Europejską [referendum ratyfikacyjne ] wykorzystani a funduszy unijnych Europejski Rynek Wewnętrzny. Polski z Unią Europejską przedstawić korzyści i zagrożenia na jakich zasadach funkcjonuje Strefa Schengen przedstawić korzyści wynikające z przynależn ości Polski do Strefy Schengen. inwestycje gminne, finansowane ze środków unijnych ać* wybraną inicjatywę unijną dotyczącą młodzieży. 4. Problemy współczes nego świata ilustrujące proces globalizacji pomocy humanitarnej. wskazać, na podstawie mapy, globalnej Północy i globalnego Południa różnica mi globalnej Północy i globalnego Południa globalizacji ekonomiczne j i kulturowej współczesne go świata. ilustrujące dysproporcję rozwojową mi globalnego Południa i globalnej Północy zależności mi globalnej Północy i globalnego Południa uzasadnić konieczność udzielania pomocy humanitarne j. przyczyny dysproporcji rozwojowych współczesne go świata korzyści i zagrożenia wynikające z procesu globalizacji dlaczego pomoc dla państw biednego Południa jest często nieskuteczna wyjaśnić pojęcia Grupa G7. ać* działania wybranej organizacji pozarządow ej zajmującej się udzielaniem pomocy humanitarne j zorganizowa ć debatę / dyskusję [wziąć aktywny udział w debacie / dyskusji] dotyczącą sposobów udzielania efektywnej pomocy społeczności om globalnego Południa

25 5. Konflikty zbrojne na świecie działań terrorystyczny ch konfliktów międzynarodo wych. organizacji międzynarod owych zajmujących się rozwiązywan iem konfliktów i walką z terroryzme m skutki długotrwałyc h konfliktów międzynarod owych. na wybranych przykładach przedstawić przyczyny współczesny ch konfliktów międzynarod owych skutki rozwoju terroryzmu we współczesny m świecie ludobójstwa. przedstawić różne rodzaje terroryzmu dlaczego walka z terroryzmem jest trudna i często nieskuteczna. ać* problemy wybranego globalnego Południa. ać* wybrany konflikt międzynarod owy [lokalizacja konfliktu na mapie, strony konfliktu, przyczyny i formy konfliktu, sposoby rozwiązania sporu]. Podsumowani e i test