Prof. dr hab. Krzysztof Turowski. Padaczka

Transkrypt

1 Prof. dr hab. Krzysztof Turowski Padaczka

2 Wprowadzenie Napady drgawek Wysokiej częstotliwości wyładowania, Nadmierne pobudzenie różnych grup komórek mózgu. Choroba może ujawniać się Od wczesnego dzieciństwa do późnej starości, W 80% przypadków choroba rozpoczyna się przed 20 rokiem życia. Epidemiologia 1 % populacji, W Polsce choruje 400 tysięcy osób. Padaczka jest chorobą neurologiczną charakteryzującą się występowaniem napadów drgawek, których przyczyną są wysokiej częstotliwości wyładowania powstające w wyniku nadmiernego pobudzenia różnych grup komórek mózgu. Choroba może ujawniać się w każdym wieku, od wczesnego dzieciństwa do późnej starości. W osiemdziesięciu procentach przypadków choroba rozpoczyna się przed 20 rokiem życia. Padaczka jest chorobą powszechną, występuje u ok. jednego procenta populacji. W Polsce choruje 400 tysięcy osób.

3 Wprowadzenie Źródło wyładowania Zdrowa tkanka mózgowa w sąsiedztwie uszkodzenia. Obraz kliniczny Bardzo zróżnicowany. Momentem w powstawaniu napadu Wzmożona pobudliwość komórek nerwowych. Źródłem wyładowania nie jest samo ognisko chorobowe lecz,,czynna tkanka mózgowa w sąsiedztwie uszkodzenia. Obraz kliniczny napadów padaczkowych jest bardzo zróżnicowany. Momentem w powstawaniu napadów padaczkowych jest zwiększona gotowość drgawkowa mózgu", która polega na wzmożonej pobudliwości komórek nerwowych.

4 Podział padaczki Padaczka objawowa Jest następstwem uszkodzenia mózgu ( organicznego, lub czynnościowego ). Czynnikiem wywołującym napad padaczkowy może być np., Nagłe wzmożenie ciśnienia śródczaszkowego z następowym wgłobieniem dolno-przyśrodkowych części płata skroniowego. Padaczka o nieznanej etiologii Ustalenie właściwego rozpoznania nie jest możliwe. Każdy napad padaczkowy jest objawem zaburzenia prawidłowej czynności mózgu. Rozróżniamy padaczkę objawową i padaczkę o nie ustalonej etiologii. Padaczka objawowa jest następstwem uszkodzenia mózgu ( organicznego, lub czynnościowego ). Czynnikiem wywołującym napad padaczkowy może być np., nagłe wzmożenie ciśnienia śródczaszkowego z następowym wgłobieniem dolno-przyśrodkowych części płata skroniowego. Ustalenie właściwego rozpoznania podczas życia chorego często nie jest możliwe wówczas używa się określenia padaczka o nie znanej etiologii.

5 Podział napadów padaczkowych Uogólnione Ogniskowe Małe, Duże. Ruchowe, Czuciowe, Autonomiczne. Napady padaczkowe można podzielić na uogólnione i ogniskowe. Uogólnione napady padaczkowe dzielą się na małe i duże. Ogniskowe napady padaczkowe można podzielić na: napady ruchowe, czuciowe i autonomiczne.

6 Uogólnione napady padaczkowe Mały napad Nagłe zaburzenie świadomości, Chory przerywa wykonywaną czynność, Przez chwilę pozostaje nieruchomy, Następnie podejmuje z powrotem przerwaną czynność, Nie zdaje sobie sprawy z tego, co się z nim działo. Mały napad przejawia się nagłym i przejściowym zaburzeniem świadomości. Podczas ataku chory bardzo często przerywa czynność, którą wykonuje i przez chwilę pozostaje nieruchomy, następnie podejmuje z powrotem przerwaną czynność, nie zdając sobie sprawy z tego, co się z nim działo.

7 Uogólnione napady padaczkowe Mały napad - objawy ruchowe Szybkie mruganie powiekami, Zwrot gałek ocznych ku górze, Nagłe opadnięcie głowy, Kiwanie głową, Nagłe zgięcie tułowia do przodu, Nagły, szybki skurcz mięśni tułowia lub kończyn. Gdy utrata przytomności trwa dłużej kilka sekund chory może nie być w stanie dokończyć czynności, którą wykonywał. Małym napadom uogólnionym często towarzyszą pewne objawy ruchowe: szybkie mruganie powiekami, zwrot gałek ocznych ku górze, nagłe opadnięcie głowy, kiwanie głową, nagłe zgięcie tułowia do przodu itd. Niekiedy obserwuje się podczas napadów nagły, szybki skurcz mięśni tułowia lub kończyn.

8 Uogólnione napady padaczkowe - Napad duży Chory Traci przytomność i pada na ziemię, Wydaje przeraźliwy krzyk, który wywołany jest przez skurcz mięśni klatki piersiowej i brzucha. Upadek powoduje Stłuczenie, Skaleczenie, Złamanie kości, Oparzenie. Drgawki toniczne Silny toniczny skurcz mięśni całego ciała, sekund. Napad duży rozpoczyna się nagle; chory traci przytomność i pada na ziemię; niekiedy wydaje przeraźliwy krzyk, który zależy od nagłego skurczu mięśni klatki piersiowej i brzucha. Nagły i nieoczekiwany upadek często powoduje rozmaite obrażenia ciała (stłuczenie, skaleczenie, złamanie kości, oparzenie). Po czym rozpoczynają się drgawki toniczne, które charakteryzują się silnym tonicznym skurczem mięśni całego ciała, trwającym sekund.

9 Uogólnione napady padaczkowe - Napad duży Zęby Kończyny dolne Ulegają silnemu zaciśnięciu. Głowa Przegięta ku tyłowi. Kręgosłup Wyprężony. Kończyny górne Zgięte w łokciach Dłonie Silnie zaciśnięte w pięść. Wyprostowane. Gałki oczne Nieruchome, Szpary powiekowe zwykle pozostają otwarte. Oddech Zatrzymany. Twarz Blada, Sinieje. Zęby ulegają silnemu zaciśnięciu, głowa zostaje przegięta ku tyłowi, kręgosłup wyprężony; kończyny górne zazwyczaj są zgięte w łokciach, ręce silnie zaciśnięte w pięść, kończyny dolne wyprostowane. Gałki oczne są nieruchome; szpary powiekowe zwykle pozostają otwarte. Ponieważ skurcz obejmuje również i mięśnie oddechowe, oddech ulega zatrzymaniu i twarz, początkowo blada, sinieje.

10 Uogólnione napady padaczkowe - Napad duży Skurcze kloniczne Nasilone ruchy oddechowe Początkowo lekkie drżenie, Przechodzi w drgawki całego ciała, Na ustach zjawia się piana, Gdy język zostanie przygryziony piana na ustach jest krwawa. Gdy skurcz toniczny mija, natychmiast zjawiają się skurcze kloniczne. Początkowo mają one charakter jakby lekkiego drżenia, które nasila się szybko i przechodzi w drgawki całego ciała. Drgawkom klonicznym towarzyszą nasilone ruchy oddechowe, na ustach chorego zjawia się piana. Gdy język zostanie przygryziony, co może zdarzyć się zarówno w okresie drgawek tonicznych, jak i klonicznych, piana na ustach jest krwawa.

11 Uogólnione napady padaczkowe - Napad duży Skurcze kloniczne Drgawki kloniczne Obejmują mięśnie gładkie, Może nastąpić bezwiedne oddanie moczu, stolca i wytrysk nasienia. Trwają od 30 sekund do 3 minut, Początkowo silne, Stopniowo słabną, Pacjent zapada w głęboki sen. Skurcze kloniczne obejmują również mięśnie gładkie, wskutek czego może nastąpić bezwiedne oddanie moczu, rzadziej stolca i bardzo rzadko wytrysk nasienia. Okres drgawek klonicznych trwa od trzydziestu sekund do trzech minut. Drgawki początkowo silne stopniowo słabną, w końcu znikają zupełnie i pacjent zapada w głęboki sen.

12 Uogólnione napady padaczkowe - Napad duży W czasie śpiączki Źrenice są rozszerzone i nie oddziaływują na światło, Odruchy rogówkowe i głębokie są zniesione albo osłabione, Czasem występuje odruch babińskiego, Śpiączka napadowa może trwać od kilku minut do kilku godzin, W okresie odzyskiwania przytomności mogą wystąpić stany zamroczenia z silnym niepokojem i agresywnością. W czasie śpiączki źrenice są rozszerzone i nie oddziaływują na światło, odruchy rogówkowe i głębokie są zniesione albo osłabione. Nieraz udaje się stwierdzić odruch Babińskiego. Śpiączka napadowa może trwać od kilku minut do kilku godzin. W okresie odzyskiwania przytomności mogą wystąpić stany zamroczenia z silnym niepokojem i agresywnością.

13 Uogólnione napady padaczkowe - Napad duży Stan padaczkowy Liczba napadów może dochodzić do na dobę, Utrata przytomności i drgawki mogą trwać nawet kilka dni, Utrzymuje się bardzo wysoka temperatura ciała, W moczu często stwierdza się białko, Najczęstszą przyczyną śmierci jest wyczerpanie mięśnia sercowego i obrzęk płuc. Liczba dużych napadów uogólnionych może dochodzić do dwustu, trzystu na dobę. Chory wówczas nie odzyskuje przytomności. Utrata przytomności i drgawki mogą trwać nawet kilka dni, rozpoznajemy wówczas stan padaczkowy, Temperatura ciała w czasie stanu padaczkowego znaczne się podnosi, w moczu często stwierdza się białko. Stan ten jest groźny i nieraz kończy się śmiercią. Najczęstszą przyczyną śmierci w stanie padaczkowym jest wyczerpanie mięśnia sercowego i obrzęk płuc.

14 Uogólnione napady padaczkowe - Napad duży Postępowanie podczas napadu Zapewnić bezpieczne i spokojne miejsce. Zabezpieczyć przed ewentualnymi urazami głowę i kręgosłup. Jeśli napad trwa więcej niż siedem minut należy wezwać pogotowie ratunkowe. Podczas uogólnionego napadu padaczkowego, zwłaszcza wtedy, gdy wiąże się on z utratą świadomości, należy udzielić choremu pomocy. Jeśli to tylko możliwe, należy zapewnić bezpieczne i spokojne miejsce. Następnie, trzeba zabezpieczyć pacjenta przed ewentualnymi urazami głowy i kręgosłupa. Napad powinien minąć po dwóch, może trzech minutach. Jeśli się przedłuża i trwa więcej niż siedem minut, bezzwłocznie trzeba zadzwonić po pogotowie ratunkowe.

15 Ogniskowe napady padaczkowe Źródło wyładowań Kora mózgowa. Drgawki Ograniczone do pewnej części ciała, Rozpoczynają się w mięśniach Kciuka, wskaziciela, kącika ust i palucha, Jeśli rozpoczynają się w kąciku ust, Stopniowo ogarniają całą połowę twarzy, Następnie kończynę górną i dolną, Kloniczne, Poprzedza je skurcz toniczny. Po napadzie Występuje przejściowy niedowład w części ciała, która była objęta drgawkami. Źródłem wyładowań ogniskowych napadów padaczkowych zazwyczaj jest kora mózgowa. Ogniskowym napadom ruchowym towarzyszą drgawki ograniczone do pewnej części ciała, które zwykle rozpoczynają się w mięśniach kciuka, wskaziciela, kącika ust i palucha. Jeśli rozpoczynają się w kąciku ust, stopniowo ogarniają całą połowę twarzy, następnie kończynę górną i dolną. Są to drgawki kloniczne, niekiedy poprzedza je skurcz toniczny. Po napadzie występuje przejściowy niedowład w części ciała, która była objęta drgawkami.

16 Ogniskowe napady padaczkowe Napady ruchowe Napady zwrotne Napady czuciowe Można przerwać przez silne ściśnięcie lub rozcieranie kończyny bądź też zanurzając ją w zimnej wodzie. Zwrot głowy i oczu w stronę przeciwną do ogniska chorobowego w półkuli mózgu, Może być połączony ze skrętem tułowia, Podrażnienie kory w tylnej części płata czołowego. Parestezje, które zjawiają się np. W palcach ręki, stopniowo ogarniają rękę, przedramię, ramię itd. Ogniskowy napad ruchowy rozpoczynający się w kończynie można przerwać przez silne ściśnięcie lub rozcieranie kończyny bądź też zanurzając ją w zimnej wodzie. Napady zwrotne cechują się zwrotem głowy i oczu w stronę przeciwną do ogniska chorobowego w półkuli mózgu. Zwrot głowy i oczu może być połączony ze skrętem tułowia. Objawy te świadczą o podrażnieniu kory w tylnej części płata czołowego. Napady czuciowe przebiegają podobnie do ogniskowych ataków ruchowych. Parestezje (cierpnięcia, mrowienia, drętwienia itp.), które zjawiają się np. w palcach ręki, stopniowo ogarniają rękę, przedramię, ramię itd.

17 Ogniskowe napady padaczkowe Napady wzrokowe Napady słuchowe Powstają wskutek wyładowania w jednym z płatów potylicznych. Przymglone widzenie, Przejściowa ślepota Nagłe błyski lub światło, które może być kolorowe. Objawiają się szumem, brzęczeniem, bębnieniem, ćwierkaniem itp., Umiejscowienie ogniska padaczkowego w okolicy pola słuchowego, Wrażenia słuchowe w uchu przeciwległym do ogniska uszkodzenia kory mózgowej. Napady wzrokowe powstają wskutek wyładowania w jednym z płatów potylicznych. Chorzy mogą mieć przymglone widzenie, czasem nawet ślepną przejściowo; zazwyczaj pojawiają się im przed oczyma nagłe błyski lub światło, które może być kolorowe. Napady słuchowe objawiają się szumem, brzęczeniem, bębnieniem, ćwierkaniem itp. Wskazują one na umiejscowienie ogniska padaczkowego w okolicy pola słuchowego. Chorzy zazwyczaj mają wrażenia słuchowe w uchu przeciwległym do ogniska uszkodzenia kory mózgowej.

18 Ogniskowe napady padaczkowe Napady zawrotów głowy Napady węchowe Trudności utrzymania równowagi, Zawrót głowy, Wrażenie przemieszczenia ciała w przestrzeni, Wyładowania w obrębie płata skroniowego lub ciemieniowego. Umiejscowienia ogniska padaczkowego w obrębie albo w sąsiedztwie haka hipokampa, Wrażenie zwykle przykrego zapachu odczuwanego przez chorego. Napady zawrotów głowy cechują trudności utrzymania równowagi i zawrót głowy, niekiedy połączony z wrażeniem przemieszczenia ciała w przestrzeni. Przyczyną tych napadów są wyładowania w obrębie płata skroniowego lub ciemieniowego. Napady węchowe powstają w razie umiejscowienia ogniska padaczkowego w obrębie albo w sąsiedztwie haka hipokampa. Początkowym objawem jest tu wrażenie zwykle przykrego zapachu odczuwanego przez pacjenta.

19 Ogniskowe napady padaczkowe - napady psychiczne Powstają wskutek wyładowań padaczkowych w obrębie płata skroniowego. Mają różny charakter. Charakter i napadowość doznań ułatwiają rozpoznanie. Różne sensacje czuciowe i zmysłowe (węchowe, smakowe, słuchowe, wzrokowe i błędnikowe ). Napady psychiczne powstają wskutek wyładowań padaczkowych w obrębie płata skroniowego i mają różny charakter. Stały charakter i napadowość doznań ułatwiają rozpoznanie. W napadach skroniowych oprócz stałego zamroczenia i częstych automatyzmów ruchowych obserwuje się różne, czasem złożone sensacje czuciowe i zmysłowe (węchowe, smakowe, słuchowe, wzrokowe i błędnikowe ).

20 Ogniskowe napady padaczkowe - napady psychiczne Przebieg napadu Gniew, Zagrożenie niebezpieczeństwem, Poczucie winy, Oczekiwanie na coś, Ponowne przeżywane dawnych sytuacji, Przypominanie sobie zapomnianych zdarzeń, Wrażenie bycia we śnie. Podczas napadu chory może przeżywać różne, częściej przykre niż przyjemne, emocje: gniew, zagrożenie niebezpieczeństwem, poczucie winy, oczekiwanie na coś itp. Chory może ponownie przeżywać dawne sytuacje i przypominać sobie zapomniane zdarzenia. Szczególną postacią napadów skroniowych są napady hakowe, które powstają wskutek podrażnienia okolicy haka zakrętu hipokampa. Chory w czasie napadu ma wrażenie, jakby był we śnie. Częste są tu również wrażenia zdarzenia już widzianego i już przeżytego.

21 Zaburzenia wegetatywne Ogniskowe napady padaczkowe Towarzyszą ruchowym, czuciowym i psychicznym, Występują niezależnie od nich, Mają charakter ruchowy, czuciowy lub mieszany. Objawy Nieprzyjemne, trudne do określenia sensacje W nadbrzuszu, W pobliżu wyrostka mieczykowatego, W okolicy pępka. Ognisko padaczkowe W głębi szczeliny bocznej mózgu, Na przyśrodkowej powierzchni płata czołowego. Różne napadowe zaburzenia wegetatywne mogą towarzyszyć atakom ruchowym, czuciowym i psychicznym, mogą jednak występować niezależnie od nich. Napadowe zaburzenia wegetatywne mogą mieć charakter ruchowy, czuciowy lub mieszany. Napady wegetatywne odbierane są przez pacjentów jako nieprzyjemne, trudne do określenia sensacje (np. gniecenie ) w nadbrzuszu w pobliżu wyrostka mieczykowatego lub w okolicy pępka. W napadach tego typu ognisko padaczkowe przypuszczalnie znajduje się albo w głębi szczeliny bocznej mózgu, albo na przyśrodkowej powierzchni płata czołowego.

22 Automatyzm (początkowa utrata świadomości) Zachowanie chorego może być względnie prawidłowe. Pacjent nie zdaje sobie sprawy z tego, co robi. Występuje niepamięć (amnezja). Może to być objaw wyładowania padaczkowego. Może wystąpić w końcu wyładowania (automatyzm ponapadowy). Automatyzm albo początkowa utrata świadomości to stan, podczas którego zachowanie chorego może być względnie prawidłowe, chory jednakże wskutek nagłego zaburzenia świadomości nie zdaje sobie sprawy z tego, co robi. Takiemu przejściowemu zaburzeniu świadomości towarzyszy niepamięć (amnezja). Tego typu napady mogą być przejawem wyładowania padaczkowego albo też wystąpić w końcu wyładowania (automatyzm ponapadowy).

23 Objawy zwiastunowe Występowanie Kilka godzin, a nawet kilka dni przed napadem. Charakter Rozdrażnienie, Przygnębienie, Apatia, Ból głowy, Mdłości, Wzmożone łaknienie, Pokrzywka, Pocenie się, Bladość, Bicie serca. Wielu chorych ma objawy zwiastunowe na kilka godzin, a nawet kilka dni przed napadem. Mogą one mieć różny charakter np., zmiany w usposobieniu w postaci rozdrażnienia, przygnębienia, apatii, ból głowy, mdłości, wzmożone łaknienie, pokrzywka, pocenie się, bladość łub bicie serca.

24 Diagnostyka Wywiad od pacjenta i jego rodziny lub opiekunów. Wideo EEG. Badanie przedmiotowe. Ocena stanu neurologicznego i psychicznego. Badania laboratoryjne Ocena płynu mózgowordzeniowego. Badanie EEG. 24-godzinne monitorowanie EEG metoda Holtera. Badania polisomnograficzne. Badania neuroobrazowe: rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa. Diagnostyka naczyniowa i kardiologiczna. Podstawą rozpoznania padaczki jest wywiad uzyskany od pacjenta i jego rodziny lub opiekunów. Następnie należy wykonać. Badanie przedmiotowe oraz ocenę stanu neurologicznego i psychicznego. Badania laboratoryjne oraz ocenę płynu mózgowo-rdzeniowego. Rutynowe badanie EEG ze standardowymi aktywacjami, ewentualnie badania rozszerzone aktywacja deprywacja snu. Wideo EEG lub 24-godzinne monitorowanie EEG metoda Holtera. W przypadku różnicowania z zaburzeniami snu badania polisomnograficzne. Badania neuroobrazowe: rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową. Ewentualnie diagnostykę naczyniową i kardiologiczną.

25 Przebieg choroby U niektórych pacjentów występuje kilka napadów w ciągu całego życia. Zwykle okresowo liczba napadów nagle wzrasta bardzo znacznie, następnie znów się zmniejsza, Niekiedy napady zjawiają się w regularnych odstępach czasu. Z reguły nie ma żadnej regularności występowania napadów. U niektórych kobiet napady padaczkowe występują tylko w okresie miesiączki. Przebieg padaczki jest bardzo różny. Niektórzy chorzy mają jedynie kilka napadów w ciągu całego życia, u innych zaś okresowo liczba napadów nagle wzrasta bardzo znacznie, następnie znów się zmniejsza, zwłaszcza wówczas, gdy chory jest odpowiednio leczony. Niekiedy napady zjawiają się w regularnych odstępach czasu, częściej jednak nie ma żadnej regularności w ich występowaniu. U niektórych kobiet napady padaczkowe występują tylko w okresie miesiączki.

26 Przebieg choroby Występowanie napadów Podczas snu, W ciągu dnia Duże i uogólnione, Psychomotoryczne i małe, Jeden typ, Dwie, a nawet trzy postacie. Jedni chorzy mają napady tylko w nocy podczas snu, inni zaś przeważnie w ciągu dnia; jednakże nocny typ napadów przeważa. Najpospolitsze są napady duże i uogólnione, rzadziej spotyka się napady psychomotoryczne i małe. Są pacjenci, którzy mają wyłącznie jeden typ napadów, u innych napady przebiegają pod dwiema, czasem nawet pod trzema postaciami.

27 Rokowanie Dobrze rokuje Padaczka objawowa, w której przyczynę choroby (np. Guz) uda się usunąć. Źle rokuje Padaczka o nie ustalonej etiologii, Częste napady, Zaburzenia psychiczne, Napady małe i psychomotoryczne, Długi czas trwania choroby, Występowanie drgawek w pierwszych latach życia, Jeśli w przebiegu choroby rozwija się otępienie. W padaczce objawowej, w której przyczynę choroby (np. guz) uda się usunąć, rokowanie na ogół jest dobre. Padaczki o nie ustalonej etiologii, przebiegające z częstymi napadami i z zaburzeniami psychicznymi dają rokowane gorsze niż te postacie, w których napady są rzadkie i zaburzeń psychicznych nie ma. Napady małe i psychomotoryczne trudniej poddają się leczeniu niż duże. Im choroba trwa dłużej, tym leczenie jest trudniejsze i rokowanie gorsze. Występowanie drgawek w pierwszych latach życia rokuje niepomyślnie, zwłaszcza jeśli w przebiegu choroby rozwija się otępienie.

28 Leczenie operacyjne Padaczka urazowa Padaczka skroniowa Usunięcie zbliznowaciałej tkanki. Usunięcie części płata skroniowego, w których stwierdza się obecność ogniska padaczkowego. Padaczkę urazową, w której udaje się wykazać bliznę oponowo mózgową, leczy się operacyjnym usunięciem zbliznowaciałej tkanki. W padaczce skroniowej, opornej na inne rodzaje leczenia, usuwa się operacyjnie te części płata skroniowego, w których stwierdza się obecność ogniska padaczkowego.

29 Leczenie farmakologiczne Rozpoczyna się diagnozą Rodzaj napadów padaczkowych występujących u pacjenta, Charakter jego schorzenia podstawowego. Następnie Pacjent otrzymuje jeden lek, w możliwie najniższej, skutecznej dawce. Jeśli terapia nie przynosi efektów należy podać choremu kolejny środek lub wymienić specyfik nieskuteczny. Leczenie farmakologiczne rozpoczyna się diagnozą. Należy ustalić rodzaj napadów padaczkowych występujących u pacjenta oraz charakter jego schorzenia podstawowego. Następnie pacjent otrzymuje zazwyczaj jeden lek, w możliwie najniższej, skutecznej dawce. Jeśli taka terapia nie przynosi efektów należy podać choremu kolejny środek lub wymienić specyfik nieskuteczny.

30 Leczenie farmakologiczne Podczas leczenia, oznacza się stężenia danego leku we krwi pacjenta. U około 80% chorych na padaczkę, farmakoterapia przynosi oczekiwane rezultaty. Jednak u ponad 20% pacjentów, pomimo zastosowanej farmakologii, nie udaje się w pełni opanować napadów. Pacjenci powinni ściśle przestrzegać wskazówek lekarza, zwłaszcza w odniesieniu do decyzji o zaprzestaniu leczenia. Podczas leczenia, oznacza się stężenia danego leku we krwi pacjenta. U około 80% chorych na padaczkę, farmakoterapia przynosi oczekiwane rezultaty. Jednak u ponad 20% pacjentów, pomimo zastosowanej farmakoterapii, nie udaje się w pełni opanować napadów. Pacjenci z padaczką powinni ściśle przestrzegać wskazówek lekarza, zwłaszcza w odniesieniu do decyzji o zaprzestaniu leczenia.

31 Leczenie farmakologiczne Próba odstawiania leków Po dwóch, trzech latach od ostatniego napadu, Kontrola zapisu EEG, Stopniowo przez okres kilku miesięcy, Zmiany w zapisie EEG mogą niekiedy utrzymywać się nawet przez kilka lat po odstawieniu leków i niewystępowaniu napadów padaczkowych. Próbę powolnego odstawiania leków można przeprowadzić po okresie dwóch, trzech lat od ostatniego napadu, kontrolując zapis EEG i zmniejszając stopniowo dawkę przyjmowanego przez pacjenta leku lub leków, przez okres kilku miesięcy. Zmiany w zapisie EEG mogą niekiedy utrzymywać się nawet przez kilka lat po odstawieniu leków i niewystępowaniu napadów padaczkowych.

32 Leczenie - elektrostymulacja Polega na podłączeniu do nerwu błędnego stymulatora. Chwilę przed napadem, urządzenie wysyła impuls, który zapobiega napadowi. Ponadto pacjent czując zbliżający się napad może aktywować elektrostymulator. W przypadku padaczek lekoopornych stosuje się elektrostymulacje, która polega na podłączeniu do nerwu błędnego stymulatora, W chwili przed napadem, urządzenie wysyła impuls, który zapobiega napadowi. Dodatkowo chory może na ręce mieć bransoletę, za pomocą której, czując zbliżający się napad, może aktywować elektrostymulator.

33 Leczenie - elektrostymulacja Elektrostymulator powstrzymuje około 60% napadów. U wielu chorych obserwuje się całkowite ustąpienie objawów. Nawet więc całkowite usunięcie napadów, nie jest równoznaczne z wyzdrowieniem. Wyczerpanie się baterii elektrostymulatora powoduje nawrót napadów padaczkowych. Elektrostymulator nie jest też w stanie wyeliminować wszystkich napadów. Szacuje się że średnio udaje się powstrzymać około 60% napadów. Są też osoby, u których zastosowanie elektrostymulacji może dać całkowite ustąpienie objawów. Trzeba jednak pamiętać, że elektrostymulator nie leczy, a jedynie powstrzymuje objawy. Nawet więc całkowite usunięcie napadów, nie jest równoznaczne z wyzdrowieniem. Wyczerpanie się baterii elektrostymulatora spowoduje nawrót napadów padaczkowych.

34 Wpływ choroby na życie pacjenta Chory powinien Unikać sytuacji, w których nagła utrata przytomności mogłaby go narazić na niebezpieczeństwo prowadzenie samochodu, praca na wysokości itp., Wyeliminować alkohol z diety, Ograniczyć spożycie soli kuchennej. Chory może prowadzić normalny tryb życia, unikając jednak sytuacji, w których nagła utrata przytomności mogłaby go narazić na niebezpieczeństwo np., prowadzenie samochodu czy praca na wysokości. Jedynym bezwzględnym zaleceniem dietetycznym jest powstrzymanie się od spożywania alkoholu. Ponadto zaleca się umiarkowane spożycie soli kuchennej.

35 Prof. dr hab. Krzysztof Turowski Padaczka Dziękuję za uwagę!