WPŁYW GOSPODARSTWA ROLNEGO NA ODPŁYW FOSFORU SIECIĄ DRENARSKĄ
|
|
- Ewa Marciniak
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Proceedings of ECOpole Vol. 1, No. 1/ Małgorzata RAFAŁOWSKA 1 WPŁYW GOSPODARSTWA ROLNEGO NA ODPŁYW FOSFORU SIECIĄ DRENARSKĄ INFLUENCE OF AN AGRICULTURAL FARM ON THE EFFLUENT OF PHOSPHORUS BY A DRAINAGE NETWORK Streszczenie: Badano wpływ intensywnej gospodarki rolnej na sezonowe zmiany stężeń w wodach drenarskich odpływających ze zlewni zakwalifikowanych do obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenie wód ze źródeł rolniczych. Wpływ gospodarstwa rolnego na odpływ fosforu siecią drenarską badano w latach w zlewni Jeziora Dobskiego. Obiekt badań położony jest w obrębie Pojezierza Mazurskiego w miejscowości Doba. Tereny rolnicze w otoczeniu wsi użytkowane są przez gospodarstwo rolne, które specjalizuje się w chowie trzody chlewnej. W czasie 2-letniego okresu badań stwierdzono, iż ilość fosforu odprowadzanego siecią drenarską uzależniona była przede wszystkim od warunków atmosferycznych, pory roku oraz intensyfikacji rolniczego użytkowania terenu. Słowa kluczowe: zlewnia, dział drenarski, fosfor Wody odpływające z obszarów użytkowanych rolniczo są wzbogacane substancjami, których rodzaj i ilość zależy od budowy geologicznej podłoża, ukształtowania terenu, rodzaju gleb oraz ich zdolności buforowych i sorpcyjnych. Na jakość wód duży wpływ mają również sposób zagospodarowania terenu i intensywność agrotechniki, melioracje odwadniające oraz warunki klimatyczne wpływające na dostępność wody dla roślin [1-4]. Drenowanie obszarów użytkowanych rolniczo przyspiesza odpływ wody oraz intensyfikuje wymywanie składników z gleb, co jest szczególnie widoczne w przypadku drenowania gleb lekkich [3, 4]. Najważniejszym źródłem składników biogennych w zlewni użytkowanej rolniczo jest głównie nawożenie mineralne i organiczne, które, niewłaściwie stosowane może przyczyniać się do znacznego obciążenia wód drenarskich. Składniki mineralne (głównie azot i fosfor) niewykorzystane w procesie produkcji rolniczej stanowią przyczynę zanieczyszczania wód gruntowych i powierzchniowych (eutrofizacja). Celem badań było określenie wpływu intensywnej gospodarki rolnej na sezonowe zmiany stężeń fosforu w wodach drenarskich odpływających ze zlewni zakwalifikowanych do obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia wód ze źródeł rolniczych. Materiał i metody badań Badania nad wpływem gospodarstwa rolnego na odpływ fosforu siecią drenarską prowadzono w latach w zlewni Jeziora Dobskiego. Obiekt badań położony jest w obrębie Pojezierza Mazurskiego w miejscowości Doba. Tereny rolnicze w otoczeniu wsi użytkowane są przez gospodarstwo rolne, które specjalizuje się w chowie trzody chlewnej. Badaniami objęto trzy działy drenarskie oznaczone roboczo numerami 520, 521, 523, położone w pobliżu miejscowości Doba w zlewni Jeziora Dobskiego. Zgodnie z wytycznymi wdrażania Dyrektywy Azotanowej [5], zlewnie te wchodzą w skład obszaru szczególnie narażonego, z którego odpływ azotu ze źródeł rolniczych należy ograniczyć. 1 Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, pl. Łódzki 2, Olsztyn, tel ,
2 222 Małgorzata Rafałowska Obszar ten wyznaczono na podstawie koncentracji azotanów w wodach podziemnych, dochodzącej do 95 mg. dm 3 [6]. Obszar zlewni działu drenarskiego 520 wynosi 9,7 ha. Na gruntach ornych w 2005 r. uprawiano pszenicę ozimą, a w 2006 r. jęczmień jary. W okresie badawczym stosowane było nawożenie mineralne na zbliżonym poziomie, tzn. w 2005 r.: N kg ha 1, P - 40 kg ha 1, K - 48 kg ha 1, zaś w 2006 r.: N - 98 kg ha 1, P - 46 kg ha 1, K - 60 kg ha 1. Obszar zlewni działu drenarskiego 521 wynosi 15,1 ha. W 2005 r. uprawiano tam pszenżyto ozime. Stosowane było nawożenie mineralne w ilości N - 61 kg ha 1 oraz organiczne w postaci gnojowicy w ilości 20 m 3 ha 1 rok 1. W 2006 r. uprawiano jęczmień jary, a nawożenie było takie samo jak dla zlewni działu drenarskiego 520. W czerwcu 2006 r. została wylana gnojowica. Na obszarze zlewni stoją budynki inwentarskie. Użytki obu zlewni znajdują się na glebach średnio zwięzłych (piaski gliniaste mocne) zaliczane do IVa i IIIb klasy bonitacyjnej. Dział drenarski (523) położony tuż obok zabudowań wsi Doba i gospodarstwa rolnego Dobrol odprowadza wodę z pól uprawnych nawożonych N - 68 kg ha 1, P - 40 kg ha 1, K - 55 kg ha 1 w 2005 roku pod uprawę owsa, natomiast w 2006 r. stosowano nawożenie w ilości: N - 88 kg ha 1, P - 41 kg ha 1, K - 54 kg ha 1 pod uprawę żyta oraz z ogrodów działkowych i osiedla wiejskiego. Występują tutaj gleby lekkie zaliczane do V klasy bonitacyjnej. Obszar zlewni wynosi 41,7 ha. Rozpatrując poszczególne działy drenarskie według intensywności użytkowania mierzonej poziomem nawożenia oraz antropopresji (zabudowania gospodarcze i mieszkalne wraz z ogródkami przydomowymi), można je uszeregować: 521 > 520 > 523. Próbki wód do analiz fizykochemicznych pobierano raz w miesiącu z wylotów drenarskich i oznaczano w nich P org (po mineralizacji) oraz P-PO 4 kolorymetrycznie z molibdenianem amonu i chlorkiem cyny(ii) jako reduktorem. Badania te wykonano zgodnie z ogólnie przyjętymi metodami [7]. Sezonową zmienność stężeń fosforu omawiano zgodnie z następującym podziałem pobranych próbek: zima (I-III), wiosna (IV-VI), lato (VII-IX), jesień (X-XII). Omówienie wyników W czasie 2-letniego okresu badań stwierdzono, iż ilość fosforu odprowadzana siecią drenarską była uzależniona przede wszystkim od warunków atmosferycznych, pory roku oraz intensyfikacji rolniczego użytkowania terenu. Największe średnie stężenie (1,035 mg P org dm 3 ) fosforu odnotowano w wodach odprowadzonych drenem 521 w 2005 r. i było ono 2,5-krotnie większe niż w 2006 r., wynoszące 0,393 mg P org dm 3, co było spowodowane wzmożonym nawożeniem gnojowicą, zaś najmniejsze średnie stężenie (0,243 mg P org dm 3 ) w wodach drenu 520 w 2006 r. (tab. 1). Podobnie jak w przypadku fosforu ogólnego, kształtowały się średnie stężenia fosforu fosforanowego. Największe stężenie wystąpiło w wodach drenu 521 zarówno w 2005 r., jak i w 2006 r., które wynosiło odpowiednio 0,336 i 0,208 mg P-PO 4 dm 3, a najmniejsze w punkcie 520-0,066 mg P-PO 4 dm 3. Na przestrzeni 2 badanych lat największą zmienność stężeń fosforu ogólnego stwierdzono w wodach drenu 521 w zakresie od 0,210 do 3,729 mg P org dm 3 w 2005 r. Maksymalne stężenie odnotowano w marcu na skutek spływów z topniejącej pokrywy
3 Wpływ gospodarstwa rolnego na odpływ fosforu siecią drenarską 223 śnieżnej, a także ze względu na obecność zabudowy gospodarczej. W 2006 r. stężenie P org mieściło się w zakresie od 0,151 do 1,1440 mg P org dm 3. Maksymalne stężenie zanotowano w czerwcu, ma to związek z wylaną w tym czasie gnojowicą. Najmniejszą zmiennością stężeń P org w badanym okresie charakteryzowała się woda z działu drenarskiego 523 od 0,198 do 0,468 mg P org dm 3 w 2005 r. (tab. 1). Tabela1 Wartości średnie i zakresy stężeń fosforu ogólnego (P org) i fosforu fosforanowego (P-PO 4) w wodach drenarskich w latach 2005 i 2006 [mg. dm 3 ] Nr działu drenarskiego P org P-PO 4 P org P-PO ,237 (0,045 0,507) 0,098 (0,015 0,252) 0,243 (0,053 0,617) 0,066 (0,026 0,202) 521 1,035 0,336 0,393 0,208 (0,210 3,729) (0,049 1,220) (0,151 1,440) (0,093 0,545) 523 0,304 0,171 0,279 0,145 (0,198 0,468) (0,084 0,382) (0,143 0,822) (0,093 0,196) Zmienność stężeń fosforu fosforanowego układała się analogicznie do zmienności stężeń fosforu ogólnego. Tutaj również dużo większą zmienność stężeń odnotowano w wodzie działu drenarskiego 521 w zakresie od 0,049 do 1,220 mg P-PO 4 dm 3 a najmniejsze w dziale drenarskim 523, gdzie miały wartość od 0,093 do 0,196 mg P-PO 4 dm 3. Rys. 1. Sezonowa zmienność koncentracji fosforu ogólnego (P org) w wodach drenarskich odpływających ze zlewni Doba w latach ; Z - zima, W - wiosna, L - lato, J - jesień W układzie sezonowym największe wartości stężeń P org i P-PO 4 w wodach drenarskich w okresie odnotowano w okresie zimowym i wiosennym. Jest to skutkiem niewielkiego wykorzystania przez rośliny w warunkach nadmiernego uwilgotnienia i niskich temperatur prowadzącego do okresowych deficytów tlenu ograniczających wzrost i rozwój roślin. Fosfor jest składnikiem, który łatwo się uruchamia zwłaszcza przy niedoborach tlenu [8]. Maksymalną koncentrację odnotowano w wodach drenu 521-1,62 mg P org dm 3 w 2005 r. i 0,80 mg P org dm 3 w 2006 r,. na co wpływał brak okrywy roślinnej i wzmożone opady (rys. 1). Duże koncentracje fosforu ogólnego w 2005 r.
4 224 Małgorzata Rafałowska w wodach działu drenarskiego 521 utrzymywały się praktycznie przez cały rok z wyjątkiem okresu jesiennego, co jest potwierdzeniem oddziaływania intensywności użytkowania terenu. Jak wspomniano wcześniej, jest to obszar zlewni, który był nawożony gnojowicą. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że najwięcej fosforu znajduje się w wodach pochodzących z obszarów intensywnie nawożonych płynnymi nawozami organicznymi. Istnienie takich zależności potwierdzają również duże koncentracje fosforu fosforanowego, największe w okresie wiosennym w wodach drenu 521-0,71 mg P-PO 4 dm 3 w 2005 r., 0,35 mg P-PO 4 dm 3 w 2006 r. (rys. 2). Zwiększone wartości stężeń fosforu należy przypisywać obecności obszarów z zabudową gospodarczą. W 2006 r. (czerwiec) została wylana gnojowica w pobliżu wylotu drenarskiego, co wpłynęło na zwiększenie koncentracji form fosforu, co dodatkowo świadczy o ujemnym wpływie rolnictwa na jakość wód w zlewni. Oczywiście nie było to zgodne z dobrymi praktykami rolniczymi, a nawet jest ich zaprzeczeniem. Najmniejszą koncentracją fosforu całkowitego i fosforu fosforanowego spośród wszystkich rozpatrywanych sezonów stwierdzono w okresie jesiennym. Rys. 2. Sezonowa zmienność koncentracji fosforu fosforanowego (P-PO 4) w wodach drenarskich odpływających ze zlewni Doba w latach ; Z - zima, W - wiosna, L - lato, J - jesień Duże stężenie P org w badanych wodach w znacznie większym stopniu niż koncentracja fosforanów przyczyniło się do obniżenia klasy jakości wód drenarskich. Średnie stężenie fosforu ogólnego pozwala zakwalifikować badane wody z punktów badawczych 520 i 523 do II (dobrej), zaś wody ze zlewni działu drenarskiego nawożonej gnojowicą 521 do V (złej) klasy jakości. Pod względem koncentracji fosforanów wody drenarskie reprezentowały głównie II (dobrą) klasę jakości [9]. Wnioski 1. W czasie 2-letniego okresu badań stwierdzono, iż ilość fosforu odprowadzanego siecią drenarską uzależniona była przede wszystkim od warunków atmosferycznych, pory roku oraz intensyfikacji rolniczego użytkowania terenu.
5 Wpływ gospodarstwa rolnego na odpływ fosforu siecią drenarską W układzie sezonowym największe wartości stężeń P org i P-PO 4 dla wszystkich wód drenarskich w okresie odnotowano w okresie zimowym i wiosennym. Maksymalną koncentrację odnotowano w wodach drenarskich z pól intensywniej nawożonych, w tym gnojowicą - 1,62 mg P org dm 3 w 2005 r. i 0,80 mg P org. dm 3 w 2006 r., na co wpływał brak okrywy roślinnej i wzmożone opady. 3. Zawartość P org przyczyniła się w znacznym stopniu do obniżenia klasy jakości wód drenarskich. Średnie stężenie fosforu ogólnego pozwala zakwalifikować badane wody z terenów o słabym nawożeniu do II (dobrej), zaś wody ze zlewni działu drenarskiego intensywnie nawożonego oraz w pobliżu zabudowy wiejskiej do V (złej) klasy jakości. Podziękowanie Praca została wykonana w ramach projektu badawczego promotorskiego nr N N Literatura [1] Szpakowska B. i Życzyńska-Błoniak I.: Migracja składników mineralnych w różnych ekosystemach. Produkcja pierwotna, zasoby zwierząt i wymywanie materii organicznej w krajobrazie rolniczym, S. Bałazy i L. Ryszkowski (red.). ZBŚRiL PAN, Poznań 1992, [2] Igras J.: Fosfor w wodach gruntowych w Polsce. [w:] Chemia. Związki fosforu w chemii, rolnictwie i medycynie. Praca Nauk. Akad. Ekonom. we Wrocławiu, Wrocław 2001, 888, [3] Koc J. i Szymczyk S.: Wpływ intensyfikacji rolnictwa na odpływ wapnia i magnezu z gleb. J. Elementol., 2003, 8(4), [4] Lipiński J.: Drenowanie gleb mineralnych a środowisko przyrodnicze. Wiad. Melior. Łąk., 2003, 2, [5] Dyrektywa Rady 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. w sprawie ochrony wód przed zanieczyszczeniem powodowanym przez azotany pochodzące ze źródeł rolniczych. [6] Rozporządzenie Nr 5/2004 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 20 kwietnia 2004 w sprawie wprowadzenia programu działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla obszaru szczególnie narażonego w gminach: Giżycko i Węgorzewo. [7] Hermanowicz W., Dojlido J., Dożańska W., Koziorowski B. i Zerbe J.: Fizyczno-chemiczne badanie wody i ścieków. Arkady, Warszawa 1999, 556. [8] Szymczyk S. i Cymes I.: Wpływ ilości opadów i sposobu użytkowania terenu na odpływ składników nawozowych siecią drenarską z gleb ciężkich. Nawozy i Nawożenie, 2004, 2(19), [9] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód. DzU Nr 32, poz INFLUENCE OF AN AGRICULTURAL FARM ON THE EFFLUENT OF PHOSPHORUS BY A DRAINAGE NETWORK Summary: The aim of the research was to determine the influence of intensive farming on seasonal changes in drainage waters flowing out of catchment areas classified as lands particularly exposed to water pollution from agricultural sources. The research of the influence of farming on the outflow of phosphorus by a drainage network was conducted in 2005 and 2006 in the catchment area of Dobskie Lake. The research object is situated in the area of the Mazurian Lakeland, in the village of Doba. Agricultural areas surrounding the village are used by an agricultural farm named Dobrol, which specialises in pig husbandry. During the 2-year research period, it was noted that the amount of phosphorus flowing by the drainage network depended most of all on atmospheric conditions, season and intensity of agricultural exploitation of the area. Keywords: catchment area, drainage area, phosphorus
EROZJA CHEMICZNA GLEB OBSZARÓW POJEZIERNYCH. CZ. 2. ODPŁYW FOSFORU. Urszula Szyperek, Sławomir Szymczyk
cta grophysica, 25, 5(1), 185-192 EROZJ CHEMICZN GLE OSZRÓW POJEZIERNYCH. CZ. 2. ODPŁYW FOSFORU Urszula Szyperek, Sławomir Szymczyk Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
Bardziej szczegółowoEKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE ŁĄKI A JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH
EKSTENSYWNE UŻYTKOWANIE ŁĄKI A JAKOŚĆ WÓD GRUNTOWYCH Dr hab Irena Burzyńska Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Laboratorium Badawcze Chemii Środowiska e-mail iburzynska@itepedupl 1 WSTĘP Sposób użytkowania
Bardziej szczegółowoJAKOŚĆ ŚRODOWISKA WODNEGO LESSOWYCH OBSZARÓW ROLNICZYCH W MAŁOPOLSCE NA PRZYKŁADZIE ZLEWNI SZRENIAWY
6. Konferencja Naukowa Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie 27-28 listopada 2013 roku JAKOŚĆ ŚRODOWISKA WODNEGO LESSOWYCH OBSZARÓW ROLNICZYCH W MAŁOPOLSCE NA PRZYKŁADZIE ZLEWNI SZRENIAWY dr inż. Sylwester
Bardziej szczegółowoOcena jakości wody górnej Zgłowiączki ze względu na zawartość związków azotu
Ocena jakości wody górnej Zgłowiączki ze względu na zawartość związków azotu Zygmunt Miatkowski Karolina Smarzyńska Jan Brzozowski IMUZ Falenty W-P OBw Bydgoszczy IBMER Warszawa Projekt finansowany przez
Bardziej szczegółowoWPŁYW ZBIORNIKÓW RETENCYJNYCH W OCHRONIE JEZIOR PRZED ZANIECZYSZCZENIAMI SPŁYWAJĄCYMI Z OBSZARÓW WIEJSKICH
Proceedings of ECOpole DOI: 10.2429/proc.2013.7(1)033 2013;7(1) Paweł SKONIECZEK 1, Józef KOC 2 i Marcin DUDA 2 WPŁYW ZBIORNIKÓW RETENCYJNYCH W OCHRONIE JEZIOR PRZED ZANIECZYSZCZENIAMI SPŁYWAJĄCYMI Z OBSZARÓW
Bardziej szczegółowoDYREKTYWA AZOTANOWA. Małgorzata Badowska RZGW w Warszawie 12 maja 2011 rok
DYREKTYWA AZOTANOWA Obszary szczególnie narażone na zanieczyszczenie azotem pochodzenia rolniczego wyznaczone w Regionalnym Zarządzie Gospodarki Wodnej w Warszawie Małgorzata Badowska RZGW w Warszawie
Bardziej szczegółowoOgólna charakterystyka zlewni górmej Zgłowiączki (Kanału Głuszyńskiego)
Ogólna charakterystyka zlewni górmej Zgłowiączki (Kanału Głuszyńskiego) Zygmunt Miatkowski Karolina Smarzyńska IMUZ Falenty Wielkopolsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy Projekt finansowany przez
Bardziej szczegółowoŁADUNEK SKŁADNIKÓW NAWOZOWYCH WNOSZONYCH Z OPADEM ATMOSFERYCZNYM NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI NA PRZYKŁADZIE PÓL DOŚWIADCZALNYCH W FALENTACH
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. specj. (17) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 23 27 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 ŁADUNEK SKŁADNIKÓW NAWOZOWYCH
Bardziej szczegółowoPrawo chroniące środowisko w obszarze rolnictwa
Prawo chroniące środowisko w obszarze rolnictwa A A 1. Wstęp Prawo ochrony środowiska tworzą akty prawne o różnej randze. Najwyższym z nich jest Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, uchwalona w 1997
Bardziej szczegółowoMałgorzata Rauba* 1. WPROWADZENIE
Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 40, 2009 r. Małgorzata Rauba* Zawartość związków azotu i fosforu w wodach gruntowych zlewni użytkowanej rolniczo na przykładzie zlewni rzeki Śliny The content
Bardziej szczegółowoOcena presji rolnictwa na zanieczyszczenia wód gruntowych azotanami w Polsce
Ocena presji rolnictwa na zanieczyszczenia wód gruntowych azotanami w Polsce Artur Łopatka Tamara Jadczyszyn Jan Jadczyszyn Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy Polska
Bardziej szczegółowoSeminarium Instytutu Inżynierii i Gospodarki Wodnej mgr inż. Agnieszka Grela dr inż. Adam Jarząbek
Zastosowanie sorbentów w celu ograniczenia wybranych zanieczyszczeń obszarowych pochodzenia rolniczego ze szczególnym uwzględnieniem odpływów drenarskich - kontynuacja Seminarium Instytutu Inżynierii i
Bardziej szczegółowoZWYKŁA DOBRA PRAKTYKA ROLNICZA IRENA DUER
ZWYKŁA DOBRA PRAKTYKA ROLNICZA IRENA DUER Zakres prezentacji Definicja ZDPR Podstawy prawne ZDPR Jaki jest cel upowszechniania ZDPR Kto ma obowiązek przestrzegać ZDPR Zakres ZDPR Kto kontroluje ZDPR Definicja
Bardziej szczegółowoOcena jakości wód powierzchniowych rzeki transgranicznej Wisznia
VI KONFERENCJA NAUKOWA WODA - ŚRODOWISKO - OBSZARY WIEJSKIE- 2013 Ocena jakości wód powierzchniowych rzeki transgranicznej Wisznia A. Kuźniar, A. Kowalczyk, M. Kostuch Instytut Technologiczno - Przyrodniczy,
Bardziej szczegółowoSzkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 5
Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 5 opracowanie: Kierownik DAOR OSChR mgr inż. Krzysztof Skowronek Starszy Specjalista DAOR OSChR mgr inż.. Grażyna Sroka Program szkolenia Blok 5. Zasady stosowania
Bardziej szczegółowoNawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem!
https://www. Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 13 kwietnia 2018 Zwiększający się ciągle poziom intensywności uprawy zbóż prowadzi do stabilizacji
Bardziej szczegółowoDyrektywa Azotanowa w województwie kujawsko-pomorskim
Dyrektywa Azotanowa w województwie kujawsko-pomorskim Jacek Goszczyński Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Bydgoszczy wykorzystano materiały: Gdańsk Dyrektywa Rady 91/676/EWG ( azotanowa ) i jej
Bardziej szczegółowoDyrektywa azotanowa: czy dotyczą mnie jej zasady?
.pl Dyrektywa azotanowa: czy dotyczą mnie jej zasady? Autor: Tadeusz Śmigielski Data: 28 stycznia 2016 Czy dyrektywa azotanowa dotyczy każdego? Jakie dokumenty powinien mieć rolnik w razie kontroli? Tym
Bardziej szczegółowoZAWARTOŚĆ AZOTANÓW I FOSFORANÓW W PŁYTKICH WODACH GRUNTOWYCH W POLSCE
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 2/2008 Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach ZAWARTOŚĆ AZOTANÓW I FOSFORANÓW W PŁYTKICH WODACH GRUNTOWYCH W POLSCE Streszczenie
Bardziej szczegółowoObieg materii w skali zlewni rzecznej
WODY PODZIEMNE Wody podziemne stanowią nie tylko formę retencji wody w zlewni, ale równocześnie uczestniczą w procesach przemieszczania rozpuszczonej materii w zlewni. W ramach ZMŚP na Stacjach Bazowych
Bardziej szczegółowoWPŁYW SYSTEMÓW MELIORACYJNYCH NA WYMYWANIE ZWIĄZKÓW AZOTU I FOSFORU ZE ZLEWNI UŻYTKOWANYCH ROLNICZO
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2006: t. 6 z. 1 (16) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 195 205 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2006 WPŁYW SYSTEMÓW MELIORACYJNYCH NA
Bardziej szczegółowoBudowa ferm wielkoprzemysłowych w kontekście ochrony zasobów wodnych. Wojciech Frątczak Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie
Budowa ferm wielkoprzemysłowych w kontekście ochrony zasobów wodnych Wojciech Frątczak Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie Zanieczyszczenia obszarowe pochodzenia rolniczego AZOT FOSFOR 44%
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. z dnia 23 grudnia 2002 r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. (Dz. U. z dnia 31 grudnia 2002 r.)
Bardziej szczegółowoWpływ rolnictwa konwencjonalnego na środowisko, w tym na Morze Bałtyckie
Wpływ rolnictwa konwencjonalnego na środowisko, w tym na Morze Bałtyckie Józef Tyburski Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Warszawa, 3-4 listopada 2010 r. Wpływ rolnictwa na środowisko zależy od
Bardziej szczegółowoGospodarka w zlewni a jakość wód w zbiorniku
Gospodarka w zlewni a jakość wód w zbiorniku dr inż. Damian Panasiuk, NILU Polska 1 Eutrofizacja wzbogacenie wody biogenami, w szczególności związkami azotu i fosforu, powodującymi przyspieszony wzrost
Bardziej szczegółowoJanusz Igras. Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach
Janusz Igras Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach Początkiem wszechrzeczy jest woda Tales z Miletu (VII - VI p.n.e.) Woda nie jest produktem handlowym takim
Bardziej szczegółowoSYSTEMY MELIORACYJNE A WDRAŻANIE DYREKTYW UNIJNYCH
Polski Komitet GLOBALNEGO PARTNERSTWA DLA WODY Walne Zgromadzenie 29 marzec 2011 r. SYSTEMY MELIORACYJNE A WDRAŻANIE DYREKTYW UNIJNYCH Edward Pierzgalski Katedra Kształtowania Środowiska SGGW PLAN PREZENTACJI
Bardziej szczegółowoDziałania ograniczające odpływ azotu ze źródeł rolniczych w Polsce
Działania ograniczające odpływ azotu ze źródeł rolniczych w Polsce Tamara Jadczyszyn Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach Konferencja Rolnicze i pozarolnicze
Bardziej szczegółowoDyrektywa azotanowa w Polsce
Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu Dyrektywa azotanowa w Polsce Ewa Grzyś Dział Systemów Produkcji Rolnej Standardów Jakościowych i Doświadczalnictwa 2013 r. Dyrektywa Rady 91/676/EWG
Bardziej szczegółowoWeryfikacja OSN oraz wymogi Programu działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych 2012-2016
Weryfikacja OSN oraz wymogi Programu działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych 2012-2016 1. Wymogi Dyrektywy Azotanowej 2. Weryfikacja wód wrażliwych i OSN 3. Program działań
Bardziej szczegółowoLUBELSKA IZBA ROLNICZA
LUBELSKA IZBA ROLNICZA EWIDENCJA ZABIEGÓW AGROTECHNICZNYCH ZWIĄZANYCH Z NAWOŻENIEM AZOTEM Nazwisko i imię Miejscowość... Gmina.. Nr Ewid. Gosp.. Ewidencja powinna być przechowywana co najmniej przez okres
Bardziej szczegółowoKodeks Dobrej Praktyki Rolniczej - 2002 -
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ministerstwo Środowiska Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej - 2002 - Zespół redakcyjny: Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa 1. Doc. dr hab. Irena Duer 2. Prof.
Bardziej szczegółowoObieg materii w skali zlewni rzecznej
OBIEG MATERII W ZLEWNI RZECZNEJ UJĘCIE BILANSOWE Zestawienie wartości depozycji atmosferycznej, traktowanej jako wejście do systemu zlewni oraz ładunku odprowadzanego poprzez odpływ korytowy pozwala wyróżnić
Bardziej szczegółowoWPŁYW WIELOLETNIEGO NAWOŻENIA GNOJÓWKĄ BYDLĘCĄ PASTWISKA NA JAKOŚĆ WODY GRUNTOWEJ
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 005: t. 5 z. () WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 780 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 005 WPŁYW WIELOLETNIEGO NAWOŻENIA GNOJÓWKĄ BYDLĘCĄ
Bardziej szczegółowoMONITORING NIEDOBORU I NADMIARU WODY W ROLNICTWIE NA OBSZARZE POLSKI
MONITORING NIEDOBORU I NADMIARU WODY W ROLNICTWIE NA OBSZARZE POLSKI dr inż. Bogdan Bąk prof. dr hab. inż. Leszek Łabędzki Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy
Bardziej szczegółowoNawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią!
.pl https://www..pl Nawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią! Autor: Małgorzata Srebro Data: 23 lipca 2018 Rośliny ozime, w tym zboża i rzepak, powinny zostać dobrze zaopatrzone
Bardziej szczegółowoŚcieki, zanieczyszczenia, jakość wody Klara Ramm Szatkiewicz Dyrektor Departamentu Planowania i Zasobów Wodnych - Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej
Warszawa, 11 kwietnia 2014 r. Ścieki, zanieczyszczenia, jakość wody Klara Ramm Szatkiewicz Dyrektor Departamentu Planowania i Zasobów Wodnych - Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej Ustawa z dnia 18 lipca 2001
Bardziej szczegółowoProgram działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych
Program działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych 2012-2016 1. Wymogi Dyrektywy Azotanowej 2. Weryfikacja wód wrażliwych i OSN 3. Program działań na okres 2012 2016 Dyrektywa
Bardziej szczegółowoOCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA
OCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA Lubań, 207 r. . Tak dużo nawozów jak jest to konieczne, tak mało jak to możliwe - nie ma innego racjonalnego
Bardziej szczegółowoJadwiga Dębska Próchniak Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli
Plan rolno-środowiskowy. Jadwiga Dębska Próchniak Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli Plan rolno-środowiskowy Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 sierpnia 2004 roku,
Bardziej szczegółowoZMIANY WYBRANYCH WSKAŹNIKÓW JAKOŚCI WODY RZEKI PROSNY PRZEPŁYWAJĄCEJ PRZEZ ZBIORNIK PSURÓW
Proceedings of ECOpole Vol. 4, No. 2 2010 Mirosław WIATKOWSKI 1 ZMIANY WYBRANYCH WSKAŹNIKÓW JAKOŚCI WODY RZEKI PROSNY PRZEPŁYWAJĄCEJ PRZEZ ZBIORNIK PSURÓW CHANGES OF SELECTED INDICATORS ON WATER QUALITY
Bardziej szczegółowoPROGRAMY DZIAŁAŃ DLA OSN
PROGRAMY DZIAŁAŃ DLA OSN Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie marzec/kwiecień 2012 r. Zarząd Zlewni w Giżycku 1 Wdrażanie Dyrektywy Azotanowej na obszarze RZGW Warszawa Problem zanieczyszczenia
Bardziej szczegółowoKLASYFIKACJA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH W 2004 ROKU
KLASYFIKACJA JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH W 2004 ROKU Badania wód podziemnych w sieci krajowej prowadzi od 1991 roku Państwowy Instytut Geologiczny. Badania obejmują wody podziemne różnych użytkowych poziomów
Bardziej szczegółowoZa wody zagrożone zanieczyszczeniem uznaje się: 1) śródlądowe wody powierzchniowe, a w szczególności wody, które pobiera się lub zamierza się pobierać
UZASADNIENIE do projektu rozporządzenia Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie w sprawie określenia wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów
Bardziej szczegółowoDELEGATURA W PRZEMYŚLU
WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W RZESZOWIE DELEGATURA W PRZEMYŚLU OCENA JAKOŚCI WÓD RZEK GRANICZNYCH ZA 2009 ROK Opracowała: mgr inż.danuta Satkowska Przemyśl, marzec 2010r. OCENA JAKOŚCI WÓD
Bardziej szczegółowoSTAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA
STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych badań
Bardziej szczegółowoDyrektywa azotanowa po raz trzeci
Na trenie gminy Przasnysz zgodnie z dyrektywą 91/676/EWG w sprawie ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego z dnia 12 grudnia 1991r. (Dz.U. WE L 375, z 31.12.1991,
Bardziej szczegółowozasolenie Potoku Służewieckiego i Jez. Wilanowskiego
Wpływ stosowania chemicznych środków w odladzających na zasolenie Potoku Służewieckiego S i Jez. Wilanowskiego Izabela BOJAKOWSKA 1, Dariusz LECH 1, Jadwiga JAROSZYŃSKA SKA 2 Państwowy Instytut Geologiczny
Bardziej szczegółowo(notyfikowana jako dokument nr C(2017) 2891) (Jedynie tekst w języku duńskim jest autentyczny)
18.5.2017 L 125/35 DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) 2017/847 z dnia 16 maja 2017 r. przyznająca odstępstwo Danii zgodnie z dyrektywą Rady 91/676/EWG dotyczącą ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi
Bardziej szczegółowoOCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA
OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań odczynu gleby i zawartości makroelementów w próbkach gleby przedstawiono w tabelach zasobności gleby: Zestawienie zasobności gleby na obszarze
Bardziej szczegółowoZNACZENIE ZBIORNIKA RETENCYJNEGO DLA OCHRONY JEZIORA PRZED SPŁYWAMI FOSFORU ZE ZLEWNI ROLNICZEJ
Acta Sci. Pol., Formatio Circumiectus 7 (1) 2008, 13 24 ZNACZENIE ZBIORNIKA RETENCYJNEGO DLA OCHRONY JEZIORA PRZED SPŁYWAMI FOSFORU ZE ZLEWNI ROLNICZEJ Józef Koc, Marcin Duda, Stefan Tucholski Uniwersytet
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Unii Europejskiej DECYZJE
13.2.2018 L 39/5 DECYZJE DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) 2018/209 z dnia 8 lutego 2018 r. przyznająca odstępstwo Irlandii zgodnie z dyrektywą Rady 91/676/EWG dotyczącą ochrony wód przed zanieczyszczeniami
Bardziej szczegółowoOCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KRZYŻANOWICE
STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE KRZYŻANOWICE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych
Bardziej szczegółowoPropozycja działań naprawczych zwiększających potencjał ekologiczny Zbiornika Sulejowskiego
Propozycja działań naprawczych zwiększających potencjał ekologiczny Zbiornika Sulejowskiego Dr Aleksandra Ziemińska-Stolarska Politechnika Łódzka Wydział Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Smardzewice,
Bardziej szczegółowowsp. przeliczeniowy TUZ II 0 1,60 0 1,30 IIIa 1 1,45 IIIb 2 1,25
1 1. Oblicz powierzchnię przeliczeniową oraz wskaźnik bonitacji gleb na podstawie poniższych danych Powierzchnia przeliczeniowa, Wskaźnik bonitacji gleb, Informacje i powierzchni i użytkowaniu gruntów
Bardziej szczegółowoSTAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ
STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE PIETROWICE WIELKIE Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych
Bardziej szczegółowomozliwosci ograniczania, redakcja Koc J.
2(19) Zanieczyszczenia obszarowe w zlewniach rolniczych i lesnych - mozliwosci ograniczania, redakcja Koc J. Cymes I., Szymczyk S. Wpływ sposobu użytkowania terenu, melioracji i czynników naturalnych na
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z realizacji Umowy Nr 19/DAG-25-8/12/Baltic
Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego Trakt Św. Wojciecha 293 80-001 Gdańsk tel. 58/362-39-00 Sprawozdanie z realizacji Umowy Nr 19/DAG-25-8/12/Baltic W ramach realizacji ww. umowy, w dniach 11-12.10.2012
Bardziej szczegółowoniezbędny składnik pokarmowy zbóż
POTAS niezbędny składnik pokarmowy zbóż kształtujący wielkość i jakość plonu ziarna Dostępność glebowych zasobów potasu dla roślin zbożowych Gleby zawierają duże zasoby potasu (K), nawet do 50 t/ha w warstwie
Bardziej szczegółowoRamy prawne wdrażania Dyrektywy Azotanowej w Polsce
Konferencja Regionalna Zamykanie cykli mineralnych na poziomie gospodarstw rolnych Dobre praktyki rolnicze minimalizujące straty składników nawozowych w Wielkopolsce Ramy prawne wdrażania Dyrektywy Azotanowej
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 277 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 09 maja 2016 r. Nazwa i adres AB 277 OKRĘGOWA
Bardziej szczegółowoNOWOCZESNA TECHNOLOGIA DLA GLEBY, ROŚLIN I ZWIERZĄT
NOWOCZESNA TECHNOLOGIA DLA GLEBY, ROŚLIN I ZWIERZĄT Prusice 25.06.2014r. Nowoczesna technologia dla gleby, roślin i zwierząt poprawa żyzności gleb i aktywizacja naturalnych procesów fizjologicznych uzdatnianie
Bardziej szczegółowoZawartość składników pokarmowych w roślinach
Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie
Bardziej szczegółowoZałożenia merytoryczne projektu LIFE+ EKOROB: EKOtony dla Redukcji zanieczyszczeń Obszarowych Prof. Maciej Zalewski
Założenia merytoryczne projektu LIFE+ EKOROB: EKOtony dla Redukcji zanieczyszczeń Obszarowych Prof. Maciej Zalewski Międzynarodowy Instytut Polskiej Akademii Nauk Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii
Bardziej szczegółowoKomunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Rok: 2015; okres: 09 (21.VI - 20.VIII) Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, zgodnie z wymogami Obwieszczenia
Bardziej szczegółowoNauka Przyroda Technologie
Nauka Przyroda Technologie ISSN 1897-7820 http://www.npt.up-poznan.net Dział: Melioracje i Inżynieria Środowiska Copyright Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 2011 Tom 5 Zeszyt 6 MICHAŁ
Bardziej szczegółowoepartament Kontroli na Miejscu ontrola w zakresie ONW
epartament Kontroli na Miejscu ontrola w zakresie ONW 2 Podstawy prawne działań kontroli na miejscu w ramach ONW w prawie polskim Ustawa z dnia 28 listopada 2003 roku o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich
Bardziej szczegółowoWarunki przechowywania nawozów naturalnych oraz postępowanie z odciekam. Zasady przechowywania nawozów naturalnych regulują przepisy:
36 DYREKTYWA AZOTANOWA. Program działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla Obszarów Szczególnie Narażonych (OSN) cd. Program działań na OSN Dyrektywa azotanowa dotyczy
Bardziej szczegółowona środowisko, w tym na Morze Bałtyckie
Wpływ ł rolnictwa konwencjonalnego na środowisko, w tym na Morze Bałtyckie Józef Tyburski Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Warszawa, 3-4 listopada 2010 r. Wpływ rolnictwa na środowisko zależy
Bardziej szczegółowoSuwałki dnia, r.
Suwałki dnia, 06.08.2018 r. W nawiązaniu do Komunikatu nr 1 przedstawiamy szczegółową informację o działaniach podjętych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Białymstoku, Delegaturę w Suwałkach
Bardziej szczegółowoSzczegółowy program szkolenia realizowanego w ramach operacji
1. Znak sprawy (wypełnia FAPA): Szczegółowy program szkolenia realizowanego w ramach operacji 2. Blok tematyczny: DOBRE PRAKTYKI ROLNICZE NA OBSZARACH SZCZEGÓLNIE NARAŻONYCH NA AZOTANY POCHODZENIA ROLNICZEGO,
Bardziej szczegółowoZintegrowana strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni
Zintegrowana strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni Projekt Zintegrowana Strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni finansowany ze środków funduszy norweskich, w ramach programu
Bardziej szczegółowoProdukcyjne i środowiskowe skutki nawożenia roślin w Polsce
Produkcyjne i środowiskowe skutki nawożenia roślin w Polsce JANUSZ IGRAS INSTYTUT NAWOZÓ W SZTUCZN YCH P U ŁAWY WOJCIE CH LIPIŃSKI KRAJOWA STACJA CHEMICZ NO - ROLNICZA WESOŁA Efektywność syntezy amoniaku
Bardziej szczegółowoNawożenie warzyw w uprawie polowej. Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice
Nawożenie warzyw w uprawie polowej Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice Roślinom do prawidłowego wzrostu i rozwoju niezbędne są pierwiastki chemiczne pobrane z gleby i powietrza, nazywane
Bardziej szczegółowoEkologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii
biogeochemia Ryszard Laskowski 1/31 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków chemicznych pomiędzy poszczególnymi składnikami ekosystemu oraz
Bardziej szczegółowoSTĘŻENIE SKŁADNIKÓW MINERALNYCH W WODACH GRUNTOWYCH NA ŁĄKACH TORFOWYCH NAWOŻONYCH GNOJOWICĄ I OBORNIKIEM
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2004: t. 4 z. 1 (10) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 13945 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2004 STĘŻENIE SKŁADNIKÓW MINERALNYCH W
Bardziej szczegółowoZMIENNOŚĆ STĘŻENIA ZWIĄZKÓW AZOTU W RÓŻNIE UŻYTKOWANEJ ZLEWNI ROLNICZEJ RZEKI ŚLINA
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2009: t. 9 z. 4 (28) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS s. 71 86 www.imuz.edu.pl Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, 2009 ZMIENNOŚĆ STĘŻENIA ZWIĄZKÓW AZOTU
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Środowiska
Tematyka ćwiczeń: Katedra Chemii Środowiska Prowadzący wykłady: prof. dr hab. Wiera SĄDEJ Prowadzący ćwiczenia: dr hab. inż. Andrzej C. ŻOŁNOWSKI konsultacje: wtorek 9.00 10.30 prof. dr hab. Wiera SĄDEJ
Bardziej szczegółowoZagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej
Zagospodarowanie pofermentu z biogazowni rolniczej ERANET: SE Bioemethane. Small but efficient Cost and Energy Efficient Biomethane Production. Biogazownie mogą być zarówno źródłem energii odnawialnej
Bardziej szczegółowoRolniku, pamiętaj o analizie gleby!
.pl https://www..pl Rolniku, pamiętaj o analizie gleby! Autor: Anita Musialska Data: 6 września 2016 Czas tuż po żniwach, to dobry moment na sprawdzenie gleby, szczególnie jeżeli w planach mamy nawożenie
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOT ZLECENIA. Odebrano z terenu powiatu Raciborskiego próbki gleby i wykonano w Gminie Kornowac:
PRZEDMIOT ZLECENIA Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Kornowac o powierzchni 598,25ha.
Bardziej szczegółowoEkologia. biogeochemia. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii
biogeochemia Ryszard Laskowski 1 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków chemicznych pomiędzy poszczególnymi składnikami ekosystemu oraz wymiany
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych. (Dz. U. z dnia 29 lipca 2010 r.
Dz.U.10.137.924 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 13 lipca 2010 r. 2), 3) w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz. U. z dnia 29 lipca 2010 r.) Na podstawie art. 43 ust. 7 ustawy z dnia 27
Bardziej szczegółowoSzkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 8
Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 8 opracowanie: Kierownik DAOR OSChR mgr inż. Krzysztof Skowronek Starszy Specjalista DAOR OSChR mgr inż.. Grażyna Sroka Program szkolenia Blok 8. Określanie
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOT ZLECENIA :
PRZEDMIOT ZLECENIA : Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Racibórz o powierzchni
Bardziej szczegółowoBiotechnologie ekohydrologiczne dla ograniczania zanieczyszczeń obszarowych
Biotechnologie ekohydrologiczne dla ograniczania zanieczyszczeń obszarowych Katarzyna Izydorczyk, Wojciech Frątczak, Maciej Zalewski Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii PAN PGW Wody Polskie Regionalny
Bardziej szczegółowoEkologia. Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków. Biogeochemia. Przepływ energii a obieg materii
Ekologia Biogeochemia: globalne obiegi pierwiastków Ryszard Laskowski www.cyfronet.edu.pl/~uxlaskow 1/35 Biogeochemia Lata 1940. Hutchinson i współpracownicy. Biogeochemia bada drogi przepływu pierwiastków
Bardziej szczegółowoKOSZTY UŻYTKOWANIA MASZYN W STRUKTURZE KOSZTÓW PRODUKCJI ROŚLINNEJ W WYBRANYM PRZEDSIĘBIORSTWIE ROLNICZYM
Inżynieria Rolnicza 13/2006 Zenon Grześ, Ireneusz Kowalik Instytut Inżynierii Rolniczej Akademia Rolnicza w Poznaniu KOSZTY UŻYTKOWANIA MASZYN W STRUKTURZE KOSZTÓW PRODUKCJI ROŚLINNEJ W WYBRANYM PRZEDSIĘBIORSTWIE
Bardziej szczegółowoOCHRONA WÓD PRZED ZANIECZYSZCZENIAMI POWODOWANYMI PRZEZ AZOTANY POCHODZENIA ROLNICZEGO Program działań
OCHRONA WÓD PRZED ZANIECZYSZCZENIAMI POWODOWANYMI PRZEZ AZOTANY POCHODZENIA ROLNICZEGO Program działań Dotyczy rolników, których działki położone są na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 25 kwietnia 2013 r. Poz. 330 OBWIESZCZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 8 kwietnia 2013 r.
MONITOR POLSKI DZIENNIK URZĘDOWY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 25 kwietnia 2013 r. Poz. 330 OBWIESZCZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 8 kwietnia 2013 r. o zmianie wykazu wymogów
Bardziej szczegółowoSilny rozwój korzeni rzepaku nawet w trudnych warunkach! Jest sposób!
https://www. Silny rozwój korzeni rzepaku nawet w trudnych warunkach! Jest sposób! Autor: Małgorzata Srebro Data: 24 września 2018 Zapewnienie prawidłowego wzrostu i rozwoju systemu korzeniowego rzepakowi
Bardziej szczegółowoDyrektywa azotanowa. Program działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych. Agromax
Dyrektywa azotanowa Program działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych Agromax 21 02 2019 mgr inz Mariola Piotrowska WODR Poznan 1 Terminy stosowania nawozów pod określone
Bardziej szczegółowoWiosenne nawożenie użytków zielonych
Wiosenne nawożenie użytków zielonych Najważniejszą czynnością na użytkach zielonych w okresie wiosny jest nawożenie. Dostatek wody pozimowej w tym okresie powoduje, że ruń (trawy, motylkowe i zioła) intensywnie
Bardziej szczegółowoBADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW AZOTU. OZNACZANIE AZOTU AZOTANOWEGO(V) METODĄ KOLORYMETRYCZNĄ.
BADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW AZOTU. OZNACZANIE AZOTU AZOTANOWEGO(V) METODĄ KOLORYMETRYCZNĄ. Wprowadzenie: Azot jest pierwiastkiem niezwykle ważnym dla organizmów ponieważ jest podstawowym składnikiem białek.
Bardziej szczegółowoU C H W A Ł A /2016 Rady Powiatu w Płocku z dnia.2016 roku
U C H W A Ł A /2016 Rady Powiatu w Płocku z dnia.2016 roku Projekt w sprawie: wsparcia stanowiska Mazowieckiej Izby Rolniczej w Warszawie odnośnie wprowadzenia rozporządzeniem nr 22/2015 Dyrektora Regionalnego
Bardziej szczegółowoWYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne
Bardziej szczegółowoJakość wód powierzchniowych a różne typy chowu ryb
Jakość wód powierzchniowych a różne typy chowu ryb Mariusz Teodorowicz Katedra Inżynierii Ochrony Wód Wydział Nauk o Środowisku Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Cel pracy: Celem badań prowadzonych
Bardziej szczegółowoPrognozy zbiorów rzepaku i zbóż w ciągu ostatnich 10 lat oraz rzeczywiste wielkości zbiorów w tym samym okresie
Warszawa, 10 stycznia 2017 r. BAS- WASGiPU - 2404/16 Pan Poseł Jarosław Sachajko Przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Prognozy zbiorów rzepaku i zbóż w ciągu ostatnich 10 lat oraz rzeczywiste
Bardziej szczegółowoPracownia Chemicznych Zanieczyszczeń Morza Instytut Oceanologii PAN
Pracownia Chemicznych Zanieczyszczeń Morza Instytut Oceanologii PAN Projekt WAB Wetlands, Algae and Biogas a southern Baltic Sea Eutrophication Counteract Project ( Mokradła(nieużytki), glony i biogaz
Bardziej szczegółowoS T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB. Jan Jadczyszyn. Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach
S T U D I A I R A P O R T Y IUNG - PIB ZESZYT 12 2008 155 Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach OCENA WARUNKÓW PRZYRODNICZO-EKONOMICZNYCH GOSPODARSTW NA OBSZARACH
Bardziej szczegółowo