KONOPNICKIEJ W ZAWADCE OSIECKIEJ

Transkrypt

1 Gazetka szkolna, grudzień 2018 r. KOSZAŁEK OPAŁEK NUMER ŚWIĄTECZNY SZKOŁA PODSTAWOWA im. MARII KONOPNICKIEJ W ZAWADCE OSIECKIEJ. 1

2 Skąd wzięło się 12 potraw na wigilijnym stole? Według tradycji, ilość potraw wigilijnych powinna być nieparzysta. Zgodnie z tym wieczerza chłopska składała się z pięciu lub siedmiu potraw, szlachecka z dziewięciu, a u arystokracji z jedenastu. Wyjaśnienia tego wymogu były różne: - 7 jako siedem dni tygodnia, - 9 na cześć dziewięciu chórów anielskich itp. Dopuszczalna była ilość 12 potraw - 12 na cześć dwunastu apostołów. Nieparzysta ilość potraw miała zapewnić urodzaj lub dobra prace w przyszłym roku. Potrawy powinny zawierać wszystkie płody rolne, aby obrodziły w następnym roku. Wskazane też było skosztować wszystkich potraw, żeby nie zabrakło którejś podczas następnej wieczerzy wigilijnej. Natalia Bal Kl.VIII 2

3 Przysłowia *Na dzień Adama i Ewy daruj bliźnim gniewy. *Koło świętej Ewy noś długie cholewy. *Jak w Wigilię z dachu ciecze, zima długo się powlecze. *Pogoda na Wigilię Narodzenia do Nowego Roku się nie zmienia. *Jak w Wigilię gwiazdy świecą, kury dobrze jajka niesą. *Gdy w Boże Narodzenie pola są zielone, na Wielkanoc będą śniegiem przywalone. *Gdy w Narodzenie pogodnie, będzie tak cztery tygodnie. *Gdy w pełni księżyca Gody przypadają, łagodną resztkę zimy z *tego wysnuwają. *Jeśli w pierwszy dzień po Narodzeniu dopiekało, będzie zima długo białą. Natalia Bal kl.viii 3

4 Sylwester w Polsce W Polsce obrzędy sylwestrowe pojawiły się dopiero w XIX wieku. Przybyły one do nas z Europy Zachodniej. Początkowo Sylwestra świętowały jedynie bogatsze warstwy społeczeństwa. Arystokracja witała nowy rok toastem Tokaja białego, deserowego wina pochodzącego z Węgier. Aby przegonić Stary Rok strzelano z bicza. Ziemianie natomiast polowali, strzelali z batów na szczęście, składali życzenia i ucztowali w gronie rodziny. Z sylwestrem związane są liczne ludowe tradycje, np.: wypiekanie bochniaczków i szczodraków (chlebów i bułeczek). Przynoszącym zdrowie, szczęście i pomyślność pieczywem obdarowywano domowników. Gospodarz nie mógł zapomnieć o żadnym z gości, dlatego specjalnie dla nich wypiekał tzw. gościńce. Nowy Rok starano się obchodzić w radosny sposób dzieci robiły sąsiadom psikusy i uczestniczyły w urządzanych po obiedzie kuligach. W ziemiańskich dworach kultywowano także ludowe zwyczaje według jednego z nich, nawiązującego do Wigilii Bożego Narodzenia, w Nowy Rok należało wystrzegać się różnych czynności, które uznawano za nieprzyjemne. Obawa przed wykonywaniem ich w najbliższej przyszłości była związana z popularnością porzekadła: Jaki Nowy Rok, taki cały rok. Natalia Mastaj kl.vii 4

5 NASI POECI Język Polski Polski, Polski jest jak kolor morski, Pani od polskiego to super kobietka Czas jej leci gdy śmieje się do dzieci. Wpisuje plusy, minusy i lubi też wąchać krokusy. Uczy nas polskiego jak języka obcego. Czasami nic nie wiemy, to z głupot się śmiejemy. Dobrze,że nasza Pani ma stalowe nerwy bo gdyby ich nie miała to by była pała Tak czy siak nasza Pani jest jak ptak. Autor -Weronika Jasionowicz kl.vi 5

6 ,,LEKCJA HISTORII Lekcja historii jest najlepsza możesz nauczyć się, czego chcesz. Na przykład o pierwszej wojnie światowej i o jej skutkach Bardzo dużo osób uczy swoje dzieci historii Polski JAK TO BYŁO JAK SIĘ ZACZEŁO ale najwięcej dowiadujemy się w szkole Pan zawsze wytłumaczy, pokaże, włączy jakiś film albo nawet w coś zagramy na dany temat Nigdy nie zapominajmy o HISTORII POLSKI uczmy zawsze swoje dzieci o tym. AUTOR: Katarzyna Jurkowska 6

7 A teraz trochę dobrego Co mówi bombka do bombki? Chyba nas powieszą. humoru... Są święta Bożego Narodzenia. Nagle Jasiu przychodzi do mamy i mówi: -Mamo, choinka się pali. -Synku, nie mówi się "pali" tylko "świeci". Po chwili Jasiu znów przychodzi: -Mamo, a teraz firanka się świeci. Jasio mówi do mamy: - Mamusiu, chciałbym ci coś ofiarować pod choinkę. - Nie trzeba, syneczku. Jeśli chcesz mi sprawić przyjemność, to popraw swoją jedynkę z matematyki. - Za późno, mamusiu. Kupiłem ci już perfumy. Przedszkolak pyta kolegę: - Co dostałeś na gwiazdkę? - Trąbkę. - Mówiłeś, że dostaniesz lepsze prezenty! - To super prezent! Dzięki niej zarabiam codziennie złotówkę! - W jaki sposób? - Tata mi daje, żebym przestał trąbić! Jasio pisze list do świętego Mikołaja: - "Chciałbym narty, łyżwy, sanki i grypę na zakończenie ferii świątecznych". 7

8 TRADYCJE ŚWIĄTECZNE I WIGILIJNE Na Podlasiu do dziś pielęgnowany jest zwyczaj bożonarodzeniowy związany z resztkami wieczerzy. Według tej tradycji, resztki wieczerzy ustawiano koło pieca. Przed nim stawiano ławkę i posypywaną ją piaskiem lub popiołem. Następnie resztki wieczerzy pozostawiano przez całą noc. Zgodnie z tą tradycją wierzono w nawiedziny zmarłych. Po pozostawionych śladach na ławce, starano się odgadnąć kto z przodków przybył się posilić resztkami z wieczerzy. Na Mazurach oraz Warmii nadal praktykuje się zwyczaj świąteczny wyciągania słomek spod obrusa. Według tej tradycji pod obrus kładziono słomki, które po wieczerzy wigilijnej biesiadnicy wyciągali. Osoba, która wyciągała słomkę prosta miała wieść życie proste i pozbawione niebezpieczeństw. Jeżeli słomka była przekrzywiona, wieszczyło to życie kręte i niełatwe. Wolne miejsce przy stole jest zwyczajem świątecznym powszechnie znanym. Zgodnie z tą tradycją przy wigilijnym stole należało postawić jedno wolne miejsce dla zagubionego gościa czy wędrowca. Wolne miejsce przy stole symbolizuje również pamięć o naszych bliskich, którzy nie mogą być z nami w czasie wigilii. Symbolika wolnego miejsca przywodzi również na myśl pamięć o zmarłym członku rodziny. Wiele rodzin w Polsce wieczerzę rozpoczyna dopiero po ukazaniu się na niebie pierwszej gwiazdy. Ten świąteczny zwyczaj powstał na pamiątkę gwiazdy betlejemskiej, którą mieli ujrzeć Mędrcy zmierzający do Betlejem. Zwyczaj związany z parzystą liczbą osób nie jest już dziś praktykowany, ale dawniej było inaczej. Ten świąteczna tradycja szczególnie była praktykowana w domach szlacheckich. Zgodnie z tym zwyczajem bożonarodzeniowym, nieparzysta liczba osób przy stole miała jednej z nich przynieść cały rok nieszczęść. Szczególnie obawiano się liczby 13. która według biesiadników miała być szczególnie feralna. W sytuacji, kiedy liczba była nieparzysta, zapraszano do stołu osobę, ze służby, aby uniknąć związanego z nieparzystą liczbą nieszczęścia. Śpiewanie kolęd to chyba jeden z najmilszych świątecznych zwyczajów. Przy okazji również jeden z najbardziej znanych i do dziś praktykowanych. Tradycję śpiewania kolęd do Polski prawdopodobnie przynieśli franciszkanie, którym zawdzięczamy również zwyczaj budowania wigilijnych szopek 8

9 9

10 Świąteczne pierniczki na Boże Narodzenie Składniki: - Mąka pszenna (500g) - Masło lub Margaryna (120g) - Cukier puder (200g) - Płynny miód (200g) - jajko (1 sztuka) - Soda oczyszczona (1 łyżeczka) - przyprawa do pierników (2 łyżki) Lukier: - białko jajka (1 sztuka) - Cukier puder (200g) Sposób przygotowania: Przygotuj stolnicę i kuchenną wagę. Odważ mąkę, cukier puder, miód i masło. Wymieszaj na stolnicy mąkę z sodą oczyszczoną, przyprawą do pierników i cukrem pudrem, dodaj tłuszcz i posiekaj całość ostrym nożem. Zrób dołek i wlej do niego miód oraz jajko. Wyrób ciasto. Gotowe ciasto rozwałkuj na podsypanej mąką stolnicy na grubość ok. 3 mm. Wykrawaj foremkami dowolne kształty i układaj pierniczki na blasze, wyłożonej papierem do pieczenia. Pamiętaj, żeby nie układać ich zbyt blisko siebie, bo pierniczki podczas pieczenia urosną. Nagrzej piekarnik do 180 st. C i piecz pierniki przez ok. 10 minut. Przygotuj lukier: w makutrze utrzyj białko z cukrem pudrem. Do smaku możesz dodać kilka kropel soku z cytryny. Żeby zrobić kolorowy lukier, możesz dodać do niego odrobinę soku jagodowego albo malinowego. Jeszcze ciepłe pierniczki posmaruj lukrem, możesz je też posypać kolorową lub czekoladową posypką, ozdobić rodzynkami, kandyzowanymi owocami lub jadalnymi perełkami. Kiedy pierniczki wystygną, przełóż je do metalowych puszek z pokrywkami, żeby zmiękły do Bożego Narodzenia 10

11 Ciekawostki o Świętach Kolacja wigilijna jest odbiciem wierzeń słowiańskich, zaadoptowanych przez Kościół, w okresie średniowiecza. Pierwotnie kolacja była ucztą ofiarną składaną w darze mieszkańcom zaświatów, czyli duchom. Kolędę "Cicha noc" przetłumaczono na ponad 300 języków i dialektów. Pierwowzorem dzisiejszego Świętego Mikołaja był biskup Miry (dzisiejszej Trucji), który rozdał swój majątek ubogim. Znany jest także z legendy o trzech młodych damach, które znalazły mężów, dzięki posagowi dostarczonemu dyskretnie przez Mikołaja Pierwszą szopkę stworzył święty Franciszek z Asyżu, w 1224 roku. Miała ona wymiar czysto edukacyjny; przy jej pomocy, Franciszek wyjaśniał wiernym sedno Bożego Narodzenia. Wigilia to dla Czechów czas odwiedzania cmentarzy. Tego dnia ozdabiają oni groby bliskich kwiatami, gwiazdami betlejemskimi, ale także koszyczkami ze specjalnymi, bożonarodzeniowymi ciasteczkami. Według starej tradycji, zwierzęta przemawiają w Wigilię ludzkim głosem. To dlatego dzielono się opłatkiem także z nimi.. W Grecji Boże Narodzenie trwa 12 dni! W tym czasie Grecy spotykają się ze znajomymi i rodziną w pubach, restauracjach, a przy tym zasypują mnóstwem prezentów! Zwyczaj całowania pod jemiołą pojawił się dopiero w XIX wieku. Dużo wcześniej, bo w czasach celtyckich, jemiole przypisywano magiczne właściwości: potrafiła leczyć, chronić, a nawet zwiększać płodność. Boże Narodzenie w Indiach to czas kupowania nowych ubrań, strojenia domów, ulic i wszystkiego, co tylko da się mniej lub bardziej finezyjnie udekorować, we wszystkie kolory tęczy. Natalia Mastaj kl.vii 11

12 Święta Już płatki śniegu z nieba lecą, Gwiazdy na niebie świecą. Mikołaj na swych saniach pędzi, Nikt prezentem nie pogardzi. Rodzina przy świątecznym stole się gromadzi, Wyczekiwany czas już nadchodzi. Wszyscy na Pasterkę idą, Później do swych domów wrócą. Natalia Mastaj kl.vii Materiał zebrały, gazetkę zredagowały: Natalia Mastaj Natalia Bal 12

13 Pokoloruj 13

14 14