LOSY ZAWODOWE ABSOLWENTÓW UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO W LUBLINIE 2012/2013

Transkrypt

1 LOSY ZAWODOWE ABSOLWENTÓW UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO W LUBLINIE 2012/2013 DZIAŁ JAKOŚCI KSZTAŁCENIA

2 1

3 Spis treści Problematyka i cel badania... 3 Metodologia badania... 9 Główne wnioski Analityka medyczna Dietetyka Farmacja Fizjoterapia Kosmetologia Kierunek Lekarski Kierunek Lekarsko-dentystyczny Pielęgniarstwo Położnictwo Ratownictwo medyczne Zdrowie publiczne Aneks Kwestionariusz ankiety

4 Problematyka i cel badania Nadrzędnym celem badania jest pozyskanie informacji niezbędnych dla zapewnienia jak najwyższej jakości kształcenia na UM w Lublinie. Biorąc pod uwagę misję uczelni wyższych oraz ich odpowiedzialność związaną z oddziaływaniem na otoczenie społecznogospodarcze, jakość kształcenia postrzegana jest nie tylko jako skuteczność w osiąganiu konkretnych efektów nauczania ale również jako trafność w ich definiowaniu. O trafności decyduje spójność programu kształcenia z aktualną sytuację na rynku pracy oraz zmianami dokonującymi się w poszczególnych jego obszarach. Z tego powodu, jako główny wskaźnik trafności i stopnia realizacji zakładanych w ramach programu studiów efektów kształcenia przyjmuje się sukces absolwentów na rynku pracy. W badaniu posłużono się dwoma rodzajami jego wskaźników: - 1) odnoszącymi się do czynników obiektywnych, takich jak sytuacja materialna, pozycja zawodowa - oraz 2) związanymi z oceną subiektywną absolwenta, takimi jak np. satysfakcja z obecnej sytuacji zawodowej. Szczególnie ważne jest ustalenie stopnia, w jakim ukończenie studiów na poszczególnych kierunkach kształcenia wpływa na sytuację zawodową absolwentów. W ujęciu szczegółowym sformułowano następujące cele badania: 1. Poznanie opinii absolwentów dotyczącej procesu kształcenia na UM w Lublinie 2. Poznanie opinii absolwentów na temat jakości osiągniętych efektów kształcenia 3. Scharakteryzowanie przebiegu przejścia absolwenta z systemu edukacji do rynku pracy 4. Określenie czynników wpływających na sukces absolwentów na rynku pracy 5. Poznanie głównych barier podczas wchodzenia na rynek pracy 6. Poznanie aktualnych wymagań pracodawców dotyczących kwalifikacji i kompetencji absolwentów. W badaniu, poza opisem sytuacji zawodowej absolwentów, za cel przyjęto również ustalenie czynników wpływających na kształtowanie się kariery zawodowej absolwentów. W tym celu podjęta zostanie próba określenia charakteru zależności pomiędzy zmiennymi przedstawionymi w Tabeli 1. 3

5 Tabela 1 Charakterystyka zmiennych wyjaśniających oraz wyjaśnianych Zmienne niezależne/wyjaśniające 1. Kierunek ukończonych studiów 2. Forma/tryb ukończonych studiów 3. Osiągnięcia, wyniki w nauce 4. Dodatkowa aktywność podejmowana w trakcie studiów 5. Doświadczenie zawodowe zdobyte w trakcie studiów 6. Sposób/strategia poszukiwania pracy 7. Samoocena zdobytych kompetencji w trakcie studiów 8. Ocena programu studiów Zmienne zależne 1. Czas, który upłynął od egzaminu magisterskiego/licencjackiego do momentu znalezienia pierwszej pracy 2. Forma zatrudnienia w aktualnym miejscu pracy 3. Mobilność zawodowa absolwentów 4. Wysokość wynagrodzenia 5. Pozycja zawodowa 6. Subiektywne poczucie satysfakcji z pracy i pozycji zawodowej 7. Zgodność pracy z kierunkiem wykształcenia Szczegółowy opis procedury badawczej uwzględnia cele nadrzędne badania, szczegółowe pytania badawcze oraz wskaźniki badanych zmiennych. Stanowią one podstawę wnioskowania o sytuacji absolwentów, jakości kształcenia na UM w Lublinie oraz zapotrzebowaniu rynku pracy na określone kwalifikacje i kompetencje absolwentów poszczególnych kierunków studiów. Pytania dotyczące kompetencji, (rozumianych jako wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne) uwzględniają specyfikę każdego kierunku studiów. Pytania konstruowano w oparciu o wzorcowe efekty kształcenia w przypadku kierunków regulowanych oraz macierze efektów kształcenia dla pozostałych kierunków realizowanych na UM. Przyjęte wskaźniki mają na celu umożliwienie analiz porównawczych - między poszczególnymi kierunkami, Wydziałami UM w Lublinie a także porównywanie ich zmiany w czasie. W badaniu uwzględniono cztery możliwe sytuacje zawodowe absolwentów: praca zawodowa, kontynuacja studiów, własna działalność gospodarcza oraz brak zatrudnienia. Narzędzie badawcze umożliwiało wskazanie więcej niż jednej z wymienionych sytuacji. Szczegółowy opis procedury badawczej został przedstawiony w Tabeli nr 2. 4

6 Tabela 2 Cele i pytania badawcze Cel główny Cel szczegółowy Wskaźniki 1.Poznanie oceny procesu kształcenia oraz jego efektów przez absolwentów UM w Lublinie 1. Ocena stopnia osiągniętych efektów kształcenia z perspektywy doświadczenia zawodowego Jak ocenia Pan/i z perspektywy doświadczenia związanego z poszukiwaniem i\lub wykonywaniem pracy zdobyte podczas studiów przygotowanie w zakresie: Wiedzy specjalistycznej uwzględniającej specyfikę kierunku studiów Umiejętności praktycznych - uwzględniającej specyfikę kierunku studiów Kompetencji społecznych uniwersalnych oraz związanych z kierunkiem studiów Inne: posługiwania się językiem obcym, skutecznego komunikowania się. 2. Poznanie opinii na temat tego, w jakim stopniu zdobyte kompetencje zwiększają szanse na znalezienie pracy 3.Ogólna ocena Uczelni jako miejsca studiów oraz kierunku studiów. Co w największym stopniu zdecydowało o znalezieniu przez Pana/i zatrudnienia? (wskaż 5 najważniejszych czynników). Gdyby mógł/a Pan/i wybrać studia jeszcze raz, to zdecydował(a)by się na studia na studia tym samym kierunku i na UM w Lublinie? ` 1. Poznanie głównych barier w znalezieniu zatrudnienia? Poznanie stopnia przygotowania w zakresie kompetencji związanych z poszukiwaniem pracy/wejściem na rynek pracy: Czy podczas poszukiwania pracy napotkał/a Pan/i na trudności wynikające z niewystarczającego przygotowania w zakresie: a)umiejętności nawiązywania bezpośredniego kontaktu z pracodawcą b)przygotowywania dokumentów aplikacyjnych 5

7 c)samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej d)przygotowywania się do rozmowy kwalifikacyjnej e)wiedzy o źródłach i możliwościach uzyskania wsparcia podczas zakładania własnej działalności? Co stanowiło największą barierą w znalezieniu przez Pana/Panią zatrudnienia? Niewystarczający zakres posiadanej wiedzy kierunkowej Niewystarczający poziom praktycznego przygotowania do zawodu Brak doświadczenia zawodowego Zbyt wysokie wymagania pracodawców Brak ofert pracy w branży związanej z ukończonym kierunkiem studiów Nieznajomość metod skutecznego poszukiwania pracy Brak barier Jakie trudności napotykał/a Pan/i podczas zakładania działalności gospodarczej? Niedostateczna znajomość regulacji prawnych Niewystarczająca wiedza na temat procedur zakładania działalności Biurokracja Trudności z prowadzeniem księgowości Trudności finansowe Niewystarczająca znajomość rynku Nie napotkałem żadnych trudności Czy studia na UM w Lublinie Pana/i zdaniem wyposażają swoich studentów w umiejętności przydatne podczas zakładania i prowadzenia własnej działalności gospodarczej? 2.Poznanie czynników decydujący ch o znalezieniu pracy (szczególnie istotne jakie kwalifikacje i kompetencje) Co w największym stopniu zdecydowało o znalezieniu przez Pana/i zatrudnienia? (5 najważniejszych czynników). Znajomość języków obcych Ukończony kierunek studiów Poziom ukończonych studiów (licencjackie/magisterskie bez względu na kierunek) Wiedza i umiejętności uzyskane w trakcie studiów Fakt ukończenia studiów na UM w Lublinie Umiejętności w zakresie obsługi komputera i oprogramowania 6

8 3.Poznanie opinii, na temat możliwych form wsparcia ze stronu UM podczas wchodzenia absolwentów na rynek pracy 4. Poznanie wpływu dodatkowej aktywności podejmowanej w trakcie studiów na dynamikę zatrudnienia Umiejętności interpersonalne Doświadczenie zawodowe Kwalifikacje zawodowe uzyskane poza programem nauczania/certyfikaty Studenckie obowiązkowe praktyki zawodowe/staż podyplomowy Nieobowiązkowe praktyki/staże Staż u obecnego pracodawcy Znajomości, kontakty Wyjazd za granicę Wiedza i umiejętności zdobyte poza programem studiów Inne Jakie działania Pana/i zdaniem UM w Lublinie powinien podjąć, aby ułatwić swoim absolwentom wejście na rynek pracy? (Wskaż 3 najważniejsze.) W jaki sposób UM w Lublinie mógłby ułatwić swoim studentom/absolwentom zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczej? Jaką dodatkową aktywność Pan/i podejmował/a w trakcie studiów? Działalność w Kole Naukowym Uczestnictwo w kursach/szkoleniach Uczestnictwo w programie Erasmus/MOSTUM Wolontariat Działalność w organizacjach studenckich Nieobowiązkowe staże i praktyki Praca zarobkowa Nie prowadziłem/am żadnej dodatkowej działalności w czasie studiów Inne, jakie? 5.Poznanie skuteczności poszczeg ólnych strategii poszukiwania prac y W jaki sposób poszukiwał/a Pan/i pracy? 6.Przyczyny pozostawania bez Jakie są główne przyczyny pozostawania przez Pana/Panią bez zatrudnienia? pracy (indywidualne, obiektywne, Jak długo pozostaje Pan/i bez zatrudnienia? związane z kompetencjami) Czy wcześniej pracował/a Pan/i zawodowo? Czy aktualnie poszukuje Pan/i pracy? 1. Wysokość wynagrodzenia Proszę określić wysokość swojego miesięcznego dochodu netto (po opodatkowaniu/na rękę) 7

9 3.Charakterystyka aktualn ej sytuacji zawodowej abs olwentów 2. Forma zatrudnienia W oparciu o jaki rodzaj umowy jest Pan/i obecnie zatrudniony? 3. Zgodność pracy z wykształceniem W jakim stopniu w obecnie wykonywanej pracy wykorzystuje wiedzę zdobytą w trakcie studiów na UM? W jakim stopniu w obecnie wykonywanej pracy wykorzystuje wiedzę zdobytą w trakcie studiów na UM? Czy aktualnie wykonywana praca jest zgodna ze zdobytym przez Pana/Panią wykształceniem? Czy prowadzona działalność gospodarcza jest związana z ukończonym przez Pana/Panią kierunkiem studiów? 4. Satysfakcja z wykonywanej pracy Czy aktualnie wykonywana praca jest dla Pana/i satysfakcjonująca pod względem: wysokości zarobków formy/stabilności zatrudnienia 5. Mobilność zawodowa Czy aktualnie wykonywana praca jest zgodna ze zdobytym przez Pana/Panią wykształceniem? Dlaczego zdecydował się na pracę w zawodzie innym niż wyuczony? Ocena zapotrzebowania p racodawców na kwalifikac je i kompetencje 1. Ocena przydatności zdobytych efektów kształcenia na rynku pracy Czy poza studiami podejmował/a Pan/i jakieś dodatkowe działania w celu podniesienia swoich kwalifikacji zawodowych? Jakiego rodzaju działania podejmował/a Pan/i po zakończeniu studiów, ale przed znalezieniem zatrudnienia? Jakiego rodzaju działania podejmował/a Pan/i po znalezieniu zatrudnienia? Czy zamierza Pan/i w przyszłości podejmować działania w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych? Jakie są planowane kierunki rozwoju, który zamierza Pan/i podjąć? Dlaczego nie zamierza Pan/i podnosić kwalifikacji zawodowych? Które z wymienionych kompetencji okazały się szczególnie ważne (przydatne) w Pana/i obecnej pracy zawodowej? (wskaż wszystkie najważniejsze). Proszę ocenić, które z wymienionych kompetencji okazały się szczególnie ważne/potrzebne z punktu widzenia charakteru prowadzonej przez Pan/Panią działalności gospodarczej. Czy Pana/i zdaniem w programie studiów zabrakło jakiegoś typu kompetencji (wiedzy, umiejętności), które są niezwykle istotne w praktyce zawodu, który Pan/i wykonuje? 8

10 Metodologia badania Badanie zrealizowano metodą ilościowego sondażu za pośrednictwem Internetu (CAWI). Z systemu Wirtualna Uczelnia za pośrednictwem poczty udostępniano link do kwestionariusza ankiety. Badanie zrealizowano wśród ograniczonej liczby absolwentów, gdyż w roku akademickim 2012/2013 zgodę na udział w monitoringu losów zawodowych uzyskano od 1249 absolwentów kierunków realizowanych na UM w Lublinie. Z tej grupy udało się uzyskać odpowiedź od 306 osób, co stanowi 19% ogółu absolwentów tego rocznika. Zwrotność ankiet w odniesieniu do liczby uzyskanych zgód wyniosła 24%. Przy omawianiu poszczególnych kierunków w badaniu zastosowano także podział na I i II stopień kształcenia. W przypadku Kosmetologii zrezygnowano z tego podziału z racji na wypełnienie ankiety przez jednego absolwenta Kosmetologii II stopnia. W analizie rozróżnia się podział na poszczególne poziomy kształcenia jedynie, jeśli odpowiedzi na I i II stopniu kształcenia różnią się istotnie statystycznie. Po dokładnej analizie frekwencji na poszczególnych kierunkach studiów, dokonano próby stworzenia wskaźnika, który definiowałby wiarygodność badań. Proponuje się by to liczba ankiet wypełnionych była podstawą do oceny wiarygodności, a nie frekwencja. W przypadku badań prowadzonych w Uniwersytecie Medycznym w Lublinie mamy do czynienia ze skończoną populacją respondentów, czyli wszystkich studentów Uniwersytetu Medycznego biorących udział w badaniu. Proponowane progi wiarygodności zostały wyznaczone na poziomie wartości: a) >30 wiarygodność bardzo dobra b) wiarygodność dobra c) wiarygodność akceptowalna d) <10 brak wiarygodności badania Frekwencja w badaniu została przedstawiona na Wykresie 1. 9

11 Wykres 1. Frekwencja w badaniu losów zawodowych absolwentów UM w Lublinie. Kierunek Liczba absolwentów Liczba zgód na udział w badaniu Liczba wypełniony ch ankiet Procent (w odniesieniu do liczby zgód) Procent (w odniesieniu do liczby absolwentów) Badanie zrealizowano trzy lata po ukończeniu studiów wśród absolwentów rocznika 2012/2013. W ankiecie uwzględniono cztery kategorie respondentów: pracujących zawodowo, prowadzących własną działalność gospodarczą, studiujących oraz pozostających bez zatrudnienia. Kwestionariusz ankiety umożliwiał wybór więcej niż jednej sytuacji. Procent (w odniesieniu do liczby absolwentó w) Analityka medyczna % 42% 23,6 Dietetyka % 39% 10,8 Farmacja % 4% 6,2 Fizjoterapia % 23% 77,6 Kosmetologia % 31% 6,8 Lekarski % 22% 74,0 Lekarsko-dentystyczny % 20% 26,1 Pielęgniarstwo % 16% 75,2 Położnictwo % 20% 34,6 Ratownictwo medyczne % 25% 19,7 Techniki dentystyczne % 0% 0,0 Zdrowie publiczne % 20% 35,9 Suma % 19% 379,4 10

12 Główne wnioski Sytuacja zawodowa absolwentów 1. Trzy lata od ukończenia studiów 89% absolwentów deklaruje, że pracuje zawodowo, 12% prowadzi działalność gospodarczą, a 5% nadal studiuje (wyniki nie sumują się do 100% gdyż absolwenci mogli wybrać kilka odpowiedzi). Żadna z osób uczestniczących w badaniu nie wybrała odpowiedzi Nie pracuję i nie studiuję, co może świadczyć o tym, że żaden z absolwentów nie ma statusu osoby bezrobotnej % absolwentów znalazło zatrudnienie w przeciągu 3 miesięcy od uzyskania dyplomu. Znalezienie pracy w okresie do 6 miesięcy deklaruje 14% osób, do roku kolejne 15%. Powyżej tego okresu znalezienie pracy deklarowało 11% osób, w tym powyżej 2 lat bez zatrudnienia pozostawało 5% absolwentów. 14% osób znalazło pracę już w trakcie studiów. Najszybciej znalazły zatrudnienie osoby wysoko oceniające zdobyte podczas studiów umiejętności praktyczne oraz dobrze posługujące się językiem obcym % absolwentów uważa, że pracuje w wyuczonym zawodzie. 69% osób jest zatrudnione w oparciu o umowę o pracę. 4. Mediana dochodu absolwentów wynosi 2323zł netto. Średnie wynagrodzenie wyniosło 3102zł netto. Średnie wynagrodzenie stanowi 115% wysokości wynagrodzenia osób w przedziale wiekowym lata, 91% przeciętnego wynagrodzenia ogółu Polaków z wykształceniem na poziomie licencjatu lub równorzędnym oraz 76% przeciętnego wynagrodzenia dla osób, co najmniej z tytułem magistra, lekarza lub równorzędnym % absolwentów jest usatysfakcjonowanych z wysokości wynagrodzenia (53% wśród osób prowadzących działalność gospodarczą), 60% pozytywnie ocenia stabilność zatrudnienia (63% wśród osób prowadzących działalność gospodarczą). Satysfakcja ze studiów 6. Absolwenci Uniwersytetu Medycznego w Lublinie wykazują wysoki poziom satysfakcji z ukończonych studiów. 68% respondentów ponownie wybrałoby studia na UM w Lublinie, w tym 51% na tym samym kierunku. Pozostałe osoby zmieniłyby kierunek na bardziej odpowiadający zainteresowaniom. Decyzja o zmianie kierunku studiów wiąże się przede wszystkim z perspektywą lepszych zarobków oraz realizacji zainteresowań. Około 16% osób biorących udział w badaniu zmieniłoby uczelnię na inną. Wśród przyczyn takiej decyzji podawano: 1. Niską jakość kształcenia na Uniwersytecie Medycznym w Lublinie, słabe przygotowanie do LEK-u, niski poziom zajęć praktycznych; 2. Niski prestiż Uczelni; 3. Gorsza jakość materiałów dostępnych dla studentów polskojęzycznych w stosunku do anglojęzycznych; 1 Opracowanie własne na podstawie danych GUS z publikacji Struktura wynagrodzeń według zawodów w październiku 2014r. Opracowania GUS są publikowane nieregularnie. 11

13 Osiągnięte efekty kształcenia 4. Niekontrolowana liczba studentów z zagranicy(nastawienie na ilość a nie jakość); 5. Atmosfera oraz relacje student-nauczyciel, lekceważące podejście do studenta; 6. Niskie zaangażowanie Uczelni w jakość organizacji studenckich; 7. Słaba współpraca z uczelniami zagranicznymi (wyjazdy stypendialne); 8. Niski poziom praktyk zawodowych; 9. Brak przygotowania wykładowców do zajęć; 10. Chęć porównania jakości nauczania na innych uczelniach; 11. Względy osobiste. 7. Z perspektywy doświadczenia zawodowego najniżej oceniane są osiągnięte w trakcie studiów: umiejętności praktyczne, umiejętność obsługi komputera i specjalistycznego oprogramowania, umiejętność posługiwania się językiem obcym. 8. W opinii absolwentów podczas studiów najbardziej brakowało: wystarczającej ilości zajęć praktycznych. 9. Około 25% absolwentów charakteryzowało się postawą zorientowaną(aktywną) na doskonalenie kompetencji zawodowych. 18% w ciągu ostatnich trzech lat podejmowało działania w tym kierunku już po znalezieniu zatrudnienia (około połowa z tych osób podejmowała takie działania także przed znalezieniem zatrudnienia), Około 12% podejmowało takie działania przed znalezieniem zatrudnienia Co ważne, żadna osoba nie wskazała, że nie zamierza podejmować takich działań. Kompetencje szczególnie istotne w pracy zawodowej 10. Wśród kompetencji szczególnie istotnych w pracy zawodowej wskazano, poza wiedzą i umiejętnościami związanymi z ukończonym kierunkiem studiów, kompetencje kognitywne, jak: znajomość języka obcego; samodzielność, umiejętność podejmowania decyzji; umiejętność skutecznej komunikacji, umiejętność pracy w zespole. 11. Absolwenci sporadycznie napotykali na bariery podczas poszukiwania pracy. Wskazali na: brak doświadczenia zawodowego, brak miejsc w wybranych specjalizacjach. Należy podkreślić, że nie wskazano barier związanych z niewystarczającym przygotowaniem do wykonywania zawodu, co świadczy o wysokim stopniu realizacji zakładanych efektów kształcenia. Należy jednak wskazać, że pracodawcy często wymagają od przyszłych pracowników ukończenia dodatkowych płatnych szkoleń. 12. Czynnikiem decydującym o znalezieniu zatrudnienia był przede wszystkim fakt ukończenia studiów na danym kierunku oraz kompetencje zdobyte w ich trakcie. Bardzo ważne były również: znajomość języka obcego, umiejętności interpersonalne oraz dodatkowe kursy po ukończeniu studiów. 12

14 13. Jako możliwą formę wsparcia ze strony Uniwersytetu podczas poszukiwania pracy absolwenci wskazują przede wszystkim: organizacja targów pracy; lepsze przygotowanie pod względem praktycznych umiejętności; dostosowanie programu do potrzeb rynku pracy; dbanie o wysoką jakość praktyk zawodowych; wsparcie Biura Karier. 13

15 1. Analityka medyczna I. Ocena procesu kształcenia oraz jego efektów W niniejszym rozdziale przedstawiono charakterystykę procesu kształcenia oraz jego efektów z perspektywy doświadczenia zawodowego absolwentów Analityki medycznej. W badaniu zapytano na ile założone efekty zostały zrealizowane w stopniu umożliwiającym podjęcie oraz pełnienie roli zawodowej, oraz czy proces kształcenia na UM spełnił oczekiwania na tyle, aby absolwenci mając możliwość ponownego wyboru, zdecydowali się na te same studia, na tej samej uczelni. Ogólna ocena kształcenia na kierunku Analityka medyczna Ankietę dotyczącą losów zawodowych wypełniło 14 absolwentów Analityki medycznej. Stanowi to 42% ogółu absolwentów tego kierunku. Zgodę na udział w badaniu wyraziło 31 absolwentów z 33 osób kończących kierunek w roku akademickim 2012/2013. Procent wypełnienia ankiet w stosunku do uzyskanych zgód wyniósł więc 45%. Absolwenci Analityki medycznej zapytani o ocenę satysfakcji z wyboru miejsca oraz kierunku studiów wskazywali najczęściej, że wybraliby studia na UM w Lublinie, lecz tym razem na innym kierunku (36% - 5 osób). Wśród powodów takiej decyzji podawano niskie zarobki po ukończeniu tego kierunku studiów oraz chęć uzupełnienia swojej wiedzy w innej dziedzinie. 4 osoby wybrałyby ponownie Analitykę medyczną na UM w Lublinie. 4 osoby wybrałyby inny kierunek na innej uczelni. Wśród powodów takiej decyzji podawano niskie zarobki, słaby rynek pracy w Lublinie oraz zbyt dużą odległość Lublina od miejsca zamieszkania. Struktura odpowiedzi na pytanie o możliwość ponownego wyboru studiów została przedstawiona na Wykresie 2. Wykres 2 Decyzje o ponownym wyborze studiów (dane w %) Studia na UM w Lublinie na Studia na UM w Lublinie na tym samym kierunku, który innym kierunku ukończyłem/am Inny kierunek studiów, na innej uczelni 7 Nie wiem 14

16 Ocena stopnia osiągniętych efektów kształcenia z perspektywy doświadczenia zawodowego Absolwenci Analityki medycznej poproszeni o ocenę stopnia realizacji założonych efektów kształcenia z perspektywy doświadczenia zawodowego najlepiej ocenili zdobytą podczas studiów wiedzę specjalistyczną (ocena 3,12 na pięciostopniowej skali). Poniżej wartości przeciętnej oceniono umiejętności praktyczne, umiejętność komunikowania się w miejscu pracy (odpowiednio 2,74 i 2,86). Najniżej oceniono natomiast uzyskaną podczas studiów znajomość języka obcego (ocena 2,43). Wykres 3 przedstawia ocenę poszczególnych kompetencji i umiejętności zdobytych w trakcie studiów. Wykres 3 Ocena poszczególnych kompetencji i umiejętności zdobytych w trakcie studiów 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 2,74 2,86 Umiejętności praktyczne Umiejetność komunikowania się w miejscu pracy 3,12 Wiedza specjalistyczna 2,43 Znajomość języka obcego Life Long Learning Absolwenci kierunku Analityka medyczna chętnie angażują się w aktywności mające na celu podniesienie ich kwalifikacji zawodowych. Najczęściej taka aktywność była podejmowana już w czasie studiów. Wśród kursów realizowanych w czasie studiów można wymienić: kurs pobierania krwi i pierwszej pomocy, kursy związane z immunologią, hematologią, cytometrią, mikrobiologią oraz pobieraniem materiału do badań. Wśród kursów realizowanych po znalezieniu zatrudnienia można wymienić: kursy organizowane przez PTDL, biologia molekularna w medycynie, mikroskopia, pobieranie materiału do badań, kursy języków obcych. Przed znalezieniem zatrudnienia 2 osoby odbyły także studia podyplomowe w zakresie studia diagnostyki sądowej i diagnostyki molekularnej. Wśród kursów realizowanych po znalezieniu zatrudnienia można wymienić: kursy dotyczące chorób autoimmunologicznych i boreliozy, kursy CMKP związane z diagnostyką laboratoryjną, przypadki kliniczne, hematologia, diagnostyka pasożytnicza, kurs serologiczny, kontrola jakości, szkolenia związane z parazytologią, badaniem płynów z jam ciała oraz spotkania w ramach PTDL o różnej tematyce. 15

17 II. Proces wejścia absolwentów na rynek pracy. W tej części raportu zaprezentowano dane, które umożliwiają scharakteryzowanie złożonego procesu wejście absolwenta na rynek pracy. W badaniu uwagę skupiono na ewentualnych barierach napotykanych przez absolwentów, czynnikach decydujących o jego znalezieniu, skuteczności poszczególnych strategii poszukiwania pracy oraz możliwych kierunkach form wsparcia w tym zakresie ze strony uczelni. Bariery napotykane podczas poszukiwania pracy Absolwenci kierunku Analityka medyczna wskazywali niewiele barier związanych z przygotowaniem czy też samym procesem poszukiwania pracy. Pojawiały się jedynie pojedyncze głosy o niedostatkach w umiejętności nawiązania kontaktu z pracodawcą (4 osoby), wypełniania dokumentów aplikacyjnych oraz przygotowania się do rozmowy kwalifikacyjnej (2 osoby). Żadna z osób, które brały udział w badaniu, nie prowadziła własnej działalności gospodarczej. Kompetencje decydujące o podjęciu zatrudnienia Absolwenci kierunku Analityka medyczna zdecydowali się wskazać, które z kompetencji decydowały o podjęciu zatrudnienia. Jest to subiektywna ocena czynników, które były szczególnie ważne na rynku pracy. Były to odpowiednio: znajomość języków obcych(2 osoby), wiedza i umiejętności uzyskane podczas studiów(1 osoba), ukończony kierunek studiów(3 osoby), fakt ukończenia studiów na UM w Lublinie(1 osoba), znajomości i kontakty(1 osoba). Ponadto wskazano, że pracodawcy preferują ukończenie jednolitych studiów magisterskich. Osoby mające ukończone jedynie studia podyplomowe z analityki medycznej są odrzucane przez pracodawców z powodu zbyt małej wiedzy kierunkowej. Poziom zatrudnienia wśród absolwentów oraz czynniki wpływające na dynamikę zatrudnienia Poziom zatrudnienia Poza opinią absolwentów na temat kluczowych dla sukcesu na rynku pracy kompetencji w badaniu zwrócono uwagę na obiektywne czynniki wpływające na dynamikę zatrudnienia. Wśród nich wyróżniono: osiągane na studiach wyniki, ocenę zdobytych podczas studiów kompetencji, dodatkową aktywność podejmowaną podczas studiów na UM. 16

18 Spośród 14 badanych absolwentów Analityki medycznej UM w Lublinie 13 osób było zatrudnionych w momencie badania. Jedna osoba była zatrudniona na umowę zlecenie, a reszta na umowę o pracę. Osoba niepracująca kontynuowała edukację na studiach doktoranckich. 93% absolwentów było zatrudnionych w momencie badania. Czas poszukiwania pracy 92% absolwentów kierunku Analityka medyczna Uniwersytetu Medycznego w Lublinie poszukiwało pracy do roku po uzyskaniu dyplomu ukończenia studiów. W tym: 5 osób znalazło zatrudnienie do 3 miesięcy od ukończenia studiów oraz 6 osób powyżej 3 miesięcy do roku. 1 osoba biorąca udział w badaniu zaznacza, że ten okres był wydłużony do 2 lat. Nie stwierdzono zależności między okresem poszukiwania pracy a oceną uzyskaną na dyplomie lub miejscem zamieszkania. 92% absolwentów poszukiwało pracy do roku po uzyskaniu dyplomu ukończenia studiów. Strategie poszukiwania pracy 5 osób kończących kierunek Analityka medyczna w roku 2012/2013 wskazało sposoby poszukiwania pracy. Korzystali oni przede wszystkim z: ogłoszeń w prasie i Internecie oraz składali swoje resume bezpośrednio u pracodawcy. Wykorzystywali oni także nieformalne kontakty i polecenia znajomych. W jednym przypadku odnotowano, że to pracodawca znalazł osobę, gdyż zostawiała ona swoje CV w każdej placówce wraz ze zgodą na udostępnianie swojego zgłoszenia pracodawcom kontaktującym się z tą placówką. Sugerowane formy wsparcia podczas wejścia na rynek pracy. Absolwenci kierunku Analityka medyczna zapytani o możliwe formy wsparcia ze strony Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, wskazywali na potrzebę organizacji targów pracy (2 osoby), przygotowanie studentów do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej (1 osoba), zwiększenie liczby zajęć praktycznych (2 osoby), a także na dbanie o zgodność programu nauczania z wymaganiami rynku pracy oraz wysoką jakość praktyk zawodowych (1 osoba). 17

19 III. Charakterystyka miejsca zatrudnienia Zgodność wykonywanej pracy z wykształceniem W celu określenia zgodności wykonywanej przez absolwentów pracy z kierunkiem ukończonych studiów zadano absolwentom szereg pytań. Dotyczyły one subiektywnej oceny zgodności pracy z wykształceniem, stopnia w jakim w pracy wykorzystywana jest wiedza i umiejętności zdobyte w trakcie studiów oraz o branżę, do jakiej można zaliczyć wykonywany zawód. W przekonaniu 12 na 13 badanych absolwentów Analityki medycznej UM w Lublinie (zatrudnionych w momencie badania) wykonywana praca jest zgodna z ukończonym kierunkiem studiów. 9 absolwentów stwierdziło, że ich praca znajduje się w obrębie branży związanej z opieką medyczną. Pozostałe cztery osoby między innymi w branży farmaceutycznej oraz edukacji. W stopniu wysokim oraz bardzo wysokim wiedzę i umiejętności ze studiów wykorzystuje 62% absolwentów (8 osób) zatrudnionych w momencie badania. 4 osoby (31%) oceniają ten aspekt na przeciętnym poziomie, a jedna (pracująca w branży farmaceutycznej) oceniła, że wykorzystuje wiedzę ze studiów na niskim poziomie. Warunki zatrudnienia Średnie wynagrodzenie netto absolwentów Analityki medycznej wynosi 1858 zł. Najczęściej wskazywane wartości dochodów mieściły się w przedziale między 1,5 tys. a 2 tys. złotych (9 osób) oraz 2 tys. a 2,5 tys. złotych (4 osoby biorące udział w badaniu udzieliły takiej odpowiedzi). Rozkład statystyczny dochodu absolwentów kierunku Analityki medycznej przedstawia Wykres 4. Wykres 4 Rozkład statystyczny dochodu absolwentów (w %) od 1001 zł do 1500 zł od 1501 zł do 2000 zł od 2001 zł do 2500 zł Średnie wynagrodzenie w Polsce osób w wieku lata wg GUS w 2014 roku wynosiło 3,787 zł brutto (netto 2704 zł). Wśród ogółu Polaków z wyższym wykształceniem (licencjackim lub równorzędnym) średnie wynagrodzenie brutto wynosiło 4819 zł (netto 3423). Wśród osób z wykształceniem wyższym, co najmniej magisterskim (lub równorzędnym) średnie wynagrodzenie brutto wynosiło 5730 zł (netto 4059). Absolwenci Analityki medycznej, trzy lata od ukończenia studiów, osiągają przeciętnie 69% przeciętnego dochodu w swojej grupie wiekowej i odpowiednio: 54% 18

20 przeciętnego dochodu ogółu osób z wyższym wykształceniem licencjackim i 46% przeciętnego dochodu ogółu osób z wyższym wykształceniem magisterskim. Dane zestawiono na Wykresie 5. Wykres 5 Wynagrodzenie absolwentów w odniesieniu do przeciętnego wynagrodzenia w Polsce w 2014 roku (w zł) Wynagrodzenie osób w wieku lata 3423 Wynagrodzenie osób z wyższym wykształceniem (licencjat) 4059 Wynagrodzenie osób z wyższym wykształceniem (co najmniej magister) 1858 Wynagrodzenie absolwentów Analityki medycznej Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS. Satysfakcja z pracy Jako miarę sukcesu absolwentów na rynku pracy oraz jakości zdobytych kwalifikacji wykorzystano również subiektywne poczucie satysfakcji z pracy. Jako pierwszy aspekt uwzględniono zadowolenie z wysokości uzyskiwanego wynagrodzenia. Wysokość wynagrodzenia jest satysfakcjonująca jedynie dla 15% absolwentów Analityki medycznej, czyli 2 osób objętych badaniem (odpowiedź raczej tak ). Dla większości z nich wynagrodzenie nie jest odpowiednie. 54% absolwentów (7 osób) objętych badaniem stwierdziło, że otrzymywane wynagrodzenie jest zdecydowanie niesatysfakcjonujące. Kolejne 23% zaznaczyło odpowiedź raczej nie. Satysfakcję pod względem uzyskiwanego wynagrodzenia przedstawia Wykres 6. 19

21 Wykres 6 Satysfakcja z wynagrodzenia (w %). Raczej nie 23% Raczej tak 15% Zdecydowanie nie 54% Ani tak, ani nie 8% Zdecydowanie nie Ani tak, ani nie Raczej tak Raczej nie Nieco inaczej przedstawia się ocena satysfakcji pod względem stabilności zatrudnienia. 38% absolwentów (5 osób) stwierdziło, że umowa podpisana z pracodawcą i sytuacja w pracy jest dla nich korzystna pod względem stabilności zatrudnienia (23% - odpowiedź zdecydowanie tak, 15% - raczej tak ). 30% osób ma odmienne stanowisko ( zdecydowanie nie - 8%, raczej nie 23%). Pozostałe 3 osoby (31%) zaznaczyło odpowiedź ani tak, ani nie. Satysfakcję pod względem stabilności zatrudnienia przedstawia Wykres 7. Wykres 7 Satysfakcja pod względem stabilności zatrudnienia (w %). Raczej tak 15% Zdecydowanie tak 23% Zdecydowanie nie 8% Raczej nie 23% Ani tak, ani nie 31% Zdecydowanie tak Ani tak, ani nie Raczej nie Zdecydowanie nie Raczej tak 20

22 IV. Zapotrzebowanie pracodawców na kompetencje absolwentów Kompetencje kluczowe w pracy zawodowej Większość absolwentów wykonuje zawód zgodny z ukończony kierunkiem studiów, dlatego wydaje się, że kluczowa w pracy jest wiedza specjalistyczna (kierunkowa) zdobyta w trakcie studiów. Jedynie 3 absolwentów kierunku Analityka medyczna zdecydowało się wskazać w ankiecie jakie kompetencje są szczególnie przydatne w pracy zawodowej, a także, które są istotne z punktu widzenia pracodawcy. 3 osoby wskazały na znajomość języka obcego oraz umiejętność myślenia analitycznego, 2 osoby na wiedzę specjalistyczną zdobytą podczas studiów, a po 1 wskazaniu uzyskały takie aspekty jak: umiejętność posługiwania się komputerem, umiejętność pracy w zespole, umiejętności praktyczne, samodzielność oraz umiejętność wyszukiwania informacji. Wskazywano także braki w programie studiów, na które należałoby zwrócić szczególną uwagę. Czego zabrakło w programie studiów? Absolwenci kierunku Analityka medyczna zapytani o to, czego zabrakło w programie studiów, wskazywali na potrzebę położenia większego nacisku na kształcenie praktyczne oraz większej współpracy z otoczeniem gospodarczym by studenci mogli zobaczyć w czasie trwania nauki, na czym polega faktyczna praca w laboratorium. Potrzeba także zaktualizowania treści programowych i wcześniejsze wprowadzanie przedmiotów związanych bezpośrednio z kierunkiem studiów. Zauważano też nieaktualność programów niektórych zajęć, m.in. z technik stosowanych w genetyce medycznej i diagnostyce laboratoryjnej. 21

23 2. Dietetyka I. Ocena procesu kształcenia oraz jego efektów W niniejszym rozdziale przedstawiono charakterystykę procesu kształcenia oraz jego efektów z perspektywy doświadczenia zawodowego absolwentów Dietetyki. W badaniu zapytano na ile założone efekty zostały zrealizowane w stopniu umożliwiającym podjęcie oraz pełnienie roli zawodowej, oraz czy proces kształcenia na UM spełnił oczekiwania na tyle, aby absolwenci mając możliwość ponownego wyboru, zdecydowali się na te same studia, na tej samej uczelni. Ogólna ocena kształcenia na kierunku Dietetyka Ankietę dotyczącą losów zawodowych wypełniło 7 absolwentów Dietetyka. Stanowi to 39% ogółu absolwentów tego kierunku. Zgodę na udział w badaniu wyraziło 17 absolwentów z 18 osób kończących kierunek w roku akademickim 2012/2013. Procent wypełnienia ankiet w stosunku do uzyskanych zgód wyniósł więc 41%. Wszyscy absolwenci ukończyli studia I stopnia. Absolwenci Dietetyki zapytani o ocenę satysfakcji z wyboru miejsca oraz kierunku studiów wskazywali najczęściej, że wybraliby studia na tym samym kierunku, lecz tym razem na innej uczelni (43% - 3 osoby). Wśród powodów takiej decyzji podawano brak zajęć z dietetykiem, kiepsko przeprowadzane zajęcia, brak odpowiedniej kadry oraz brak zajęć praktycznych z zakresu dietetyki (np. praca z programem dietetycznym). 2 osoby pozostały by przy takim samym wyborze kierunku i uczelni. 1 osoba pozostałaby na UM, ale zmieniłaby kierunek, ponieważ, jej zdaniem, Uniwersytet nie był przygotowany na kierunek dietetyka (brak odpowiedniej kadry i niedopracowany program kształcenia). 1 osoba zmieniłaby kierunek i uczelnię, jednak nie podała powodu takiej decyzji. Struktura odpowiedzi na pytanie o możliwość ponownego wyboru studiów została przedstawiona na Wykresie 8. Wykres 8 Decyzje o ponownym wyborze studiów (dane w %) Inny kierunek studiów, na innej uczelni 29 Studia na UM w Lublinie na tym samym kierunku, który ukończyłem/am 43 Studia na tym samym kierunku, lecz w innej uczelni 14 Studia na UM w Lublinie na innym kierunku 22

24 Ocena stopnia osiągniętych efektów kształcenia z perspektywy doświadczenia zawodowego Absolwenci Dietetyki poproszeni o ocenę stopnia realizacji założonych efektów kształcenia z perspektywy doświadczenia zawodowego najlepiej ocenili zdobytą podczas studiów wiedzę specjalistyczną (ocena 3,10 na pięciostopniowej skali). Przeciętnie oceniono umiejętność komunikowania się w miejscu pracy (3,00). Poniżej wartości przeciętnej oceniono umiejętności praktyczne oraz znajomość języka obcego. Oba aspekty uzyskały bardzo niską ocenę 2,29. Wykres 9 przedstawia ocenę poszczególnych kompetencji i umiejętności zdobytych w trakcie studiów. Wykres 9 Ocena poszczególnych kompetencji i umiejętności zdobytych w trakcie studiów 3,50 3,00 2,50 2,29 3,00 3,10 2,29 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 Umiejętności praktyczne Umiejetność komunikowania się w miejscu pracy Wiedza specjalistyczna Znajomość języka obcego Life Long Learning Absolwenci kierunku Dietetyka niezbyt chętnie angażują się w aktywności mające na celu podniesienie ich kwalifikacji zawodowych. Aktywność taką podejmowali jedynie w czasie studiów. Wśród kursów i szkoleń realizowanych w czasie studiów wymieniano: studium pedagogiczne oraz kurs żywienia człowieka. Jedna osoba wskazywała, że uczestniczyła w wymianie zagranicznej. Jedna osoba kontynuowała kształcenie na studiach II stopnia na UM w Warszawie (UM w Lublinie w roku 2013 nie oferował studiów II stopnia z zakresu Dietetyki). II. Proces wejścia absolwentów na rynek pracy. W tej części raportu zaprezentowano dane, które umożliwiają scharakteryzowanie złożonego procesu wejście absolwenta na rynek pracy. W badaniu uwagę skupiono na ewentualnych barierach napotykanych przez absolwentów, czynnikach decydujących o jego znalezieniu, skuteczności poszczególnych strategii poszukiwania pracy oraz możliwych kierunkach form wsparcia w tym zakresie ze strony uczelni. Bariery napotykane podczas poszukiwania pracy 23

25 Absolwenci kierunku Dietetyka wskazywali niewiele barier związanych z przygotowaniem czy też samym procesem poszukiwania pracy. Jedynie jedna osoba wskazała na niedostatki w umiejętności nawiązania kontaktu z pracodawcą, wypełniania dokumentów aplikacyjnych oraz przygotowania się do rozmowy kwalifikacyjnej. Żadna z osób, które brały udział w badaniu, nie prowadziła własnej działalności gospodarczej. Kompetencje decydujące o podjęciu zatrudnienia Absolwenci kierunku Dietetyka nie zdecydowali się wskazać, które z kompetencji decydowały o podjęciu zatrudnienia. Jedynie jedna osoba zdecydowała się podać, że ważny był stopień znajomości języka obcego i wyjazd za granicę. Poziom zatrudnienia wśród absolwentów oraz czynniki wpływające na dynamikę zatrudnienia Poziom zatrudnienia Poza opinią absolwentów na temat kluczowych dla sukcesu na rynku pracy kompetencji w badaniu zwrócono uwagę na obiektywne czynniki wpływające na dynamikę zatrudnienia. Wśród nich wyróżniono: osiągane na studiach wyniki, ocenę zdobytych podczas studiów kompetencji, dodatkową aktywność podejmowaną podczas studiów na UM. Spośród 7 badanych absolwentów Dietetyki UM w Lublinie 6 osób było zatrudnionych w momencie badania. Wszyscy pracujący byli zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę. Osoba niepracująca kontynuowała edukację na UM w Warszawie. W roku 2013 UM w Lublinie nie prowadził jeszcze II stopnia kształcenia na kierunku Dietetyka. 85% absolwentów było zatrudnionych w momencie badania. Czas poszukiwania pracy 84% absolwentów kierunku Dietetyka poszukiwało pracy do roku po uzyskaniu dyplomu ukończenia studiów. W tym: 50% osób (3 osoby) znalazło zatrudnienie powyżej 6 miesięcy do roku od ukończenia studiów, 1 osoba szukała pracy do 3 miesięcy. 1 osoba biorąca udział w badaniu zaznacza, że ten okres był wydłużony do 2 lat. Nie stwierdzono zależności między okresem poszukiwania pracy 24

26 a oceną uzyskaną na dyplomie. 2 osoby, które najszybciej podjęły zatrudnienie zamieszkują w województwie mazowieckim i wykonują pracę niezwiązaną z kierunkiem ukończonych studiów. 84% absolwentów poszukiwało pracy do roku po uzyskaniu dyplomu ukończenia studiów. Strategie poszukiwania pracy 3 osoby kończące kierunek Dietetyka w roku 2012/2013 wskazało sposoby poszukiwania pracy. Korzystali oni z ogłoszeń w prasie i Internecie oraz składali swoje resume bezpośrednio u pracodawcy. Jedna osoba korzystała z profili na portalach społecznościowych (Goldenline, LinkedIn). Sugerowane formy wsparcia podczas wejścia na rynek pracy. Absolwenci kierunku Dietetyka niechętnie odpowiadali zapytani o możliwe formy wsparcia ze strony Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Jedynie jedna osoba wskazała na potrzebę organizacji targów pracy, wsparcie Biura Karier oraz dbanie o wysoką jakość praktyk. III. Charakterystyka miejsca zatrudnienia Zgodność wykonywanej pracy z wykształceniem W celu określenia zgodności wykonywanej przez absolwentów pracy z kierunkiem ukończonych studiów zadano absolwentom szereg pytań. Dotyczyły one subiektywnej oceny zgodności pracy z wykształceniem, stopnia w jakim w pracy wykorzystywana jest wiedza i umiejętności zdobyte w trakcie studiów oraz o branżę, do jakiej można zaliczyć wykonywany zawód. W przekonaniu 5 na 6 badanych absolwentów Dietetyki UM w Lublinie wykonywana praca jest zgodna z ukończonym kierunkiem studiów. 3 absolwentów stwierdziło, że ich praca znajduje się w obrębie branży związanej z opieką medyczną. 2 osoby pracowały w branży doradczo-konsultingowej, a jedna osoba pracuje w gastronomii. Wykazują oni, że ta praca jest zgodna z kierunkiem ukończonych studiów. Jedna osoba pracuje w branży związanej z prawem i administracją. Zaznaczyła ona, że nie jest ona zgodna z kierunkiem ukończonych studiów. W stopniu wysokim wiedzę i umiejętności ze studiów wykorzystuje 33% absolwentów (2 osoby) zatrudnionych w momencie badania. 2 osoby (33%) oceniają, że wykorzystują wiedzę ze studiów na niskim poziomie. W stopniu przeciętnym i zdecydowanie niskim wiedzę ze studiów wykorzystuje po jednej osobie. 25

27 Warunki zatrudnienia Średnie wynagrodzenie netto absolwentów Dietetyki wynosi 2322 zł. Najczęściej wskazywane wartości dochodów mieściły się w przedziale między 1,5 tys. a 2 tys. złotych, 2 tys. a 2,5 tys. złotych oraz 3 tys. a 4 tys. złotych. Po 2 osoby biorące udział w badaniu udzieliły takiej odpowiedzi. Rozkład statystyczny dochodu absolwentów kierunku Dietetyki przedstawia Wykres 10. Wykres 10 Rozkład statystyczny dochodu absolwentów (w %) od 1001 zł do 1500 zł od 1501 zł do 2000 zł od 2001 zł do 2500 zł od 3001 zł do 4000 zł Średnie wynagrodzenie w Polsce osób w wieku lata wg GUS w 2014 roku wynosiło 3,787 zł brutto (netto 2704 zł). Wśród ogółu Polaków z wyższym wykształceniem (licencjackim lub równorzędnym) średnie wynagrodzenie brutto wynosiło 4819 zł (netto 3423). Absolwenci Dietetyki, trzy lata od ukończenia studiów, osiągają przeciętnie 86% przeciętnego dochodu w swojej grupie wiekowej i 68% przeciętnego dochodu ogółu osób z wyższym wykształceniem licencjackim (lub równorzędnym). Dane zestawiono na Wykresie 11. Wykres 11 Wynagrodzenie absolwentów w odniesieniu do przeciętnego wynagrodzenia w Polsce w 2014 roku (w zł) Wynagrodzenie osób w wieku lata Wynagrodzenie osób z wyższym wykształceniem (licencjat) Wynagrodzenie absolwentów Dietetyki Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS. Satysfakcja z pracy Jako miarę sukcesu absolwentów na rynku pracy oraz jakości zdobytych kwalifikacji wykorzystano również subiektywne poczucie satysfakcji z pracy. Jako pierwszy aspekt uwzględniono zadowolenie z wysokości uzyskiwanego wynagrodzenia. 26

28 Wysokość wynagrodzenia jest satysfakcjonująca jedynie dla 33% absolwentów Dietetyki, czyli 2 osób objętych badaniem (odpowiedź raczej tak i zdecydowanie tak ). Dla większości z nich wynagrodzenie nie jest odpowiednie. 50% absolwentów (3 osoby) objętych badaniem stwierdziło, że otrzymywane wynagrodzenie jest niesatysfakcjonujące. 17% zaznaczyło odpowiedź zdecydowanie nie. Satysfakcję pod względem uzyskiwanego wynagrodzenia przedstawia Wykres 12. Wykres 12 Satysfakcja z wynagrodzenia (w %). Raczej tak 17% Zdecydowanie nie 17% Zdecydowanie tak 17% Raczej nie 50% Zdecydowanie nie Raczej nie Zdecydowanie tak Raczej tak Zupełnie inaczej ma się ocena satysfakcji pod względem stabilności zatrudnienia. Większość osób biorące udział w badaniu stwierdziły, że umowa podpisana z pracodawcą i sytuacja w pracy jest dla nich korzystna pod względem stabilności zatrudnienia (33% - odpowiedź zdecydowanie tak, 33% - raczej tak ). Odpowiedź ani tak, ani nie zaznaczyło pozostałe 33% osób. Satysfakcję pod względem stabilności zatrudnienia przedstawia Wykres 13. Wykres 13 Satysfakcja pod względem stabilności zatrudnienia (w %). Zdecydowanie tak 33% Ani tak, ani nie 33% Raczej tak 33% Ani tak, ani nie Raczej tak Zdecydowanie tak 27

29 IV. Zapotrzebowanie pracodawców na kompetencje absolwentów Kompetencje kluczowe w pracy zawodowej Większość absolwentów wykonuje zawód zgodny z ukończony kierunkiem studiów, dlatego wydaje się, że kluczowa w pracy jest wiedza specjalistyczna (kierunkowa) zdobyta w trakcie studiów. Jedynie jeden absolwent kierunku Dietetyki zdecydował się wskazać w ankiecie jakie kompetencje są szczególnie przydatne w pracy zawodowej, a także, które są istotne z punktu widzenia pracodawcy. Wskazał on na znajomość języka obcego, umiejętność pracy w zespole, komunikatywność, samodzielność oraz dokładność i sumienność w wykonywaniu obowiązków. Wskazywano na braki w programie studiów, na które należałoby zwrócić szczególną uwagę. Czego zabrakło w programie studiów? Absolwenci kierunku Dietetyka zapytani o to, czego zabrakło w programie studiów, wskazywali na potrzebę położenia większego nacisku na kształcenie praktyczne oraz zajęć z doświadczonym dietetykiem. Wskazywano także na potrzebę pracy z programami komputerowymi potrzebnymi w pracy dietetyka oraz szkoleń na temat pracy z pacjentem. 28

30 3. Farmacja I. Ocena procesu kształcenia oraz jego efektów W niniejszym rozdziale przedstawiono charakterystykę procesu kształcenia oraz jego efektów z perspektywy doświadczenia zawodowego absolwentów Farmacji. W badaniu zapytano na ile założone efekty zostały zrealizowane w stopniu umożliwiającym podjęcie oraz pełnienie roli zawodowej, oraz czy proces kształcenia na UM spełnił oczekiwania na tyle, aby absolwenci mając możliwość ponownego wyboru, zdecydowali się na te same studia, na tej samej uczelni. Ogólna ocena kształcenia na kierunku Farmacja Ankietę dotyczącą losów zawodowych wypełniło jedynie 6 absolwentów Farmacji. Stanowi to 4% ogółu absolwentów tego kierunku. Zgodę na udział w badaniu wyraziło 37 absolwentów z 138 osób kończących kierunek w roku akademickim 2012/2013. Procent wypełnienia ankiet w stosunku do uzyskanych zgód wyniósł więc 16%. Absolwenci Farmacji zapytani o ocenę satysfakcji z wyboru miejsca oraz kierunku studiów wskazywali w połowie przypadków, że ponownie wybraliby studia na UM w Lublinie. 2 osoby zmieniłyby kierunek na inny. Pytani o powód takiej decyzji wskazywali na chęć studiowania na kierunku lekarskim, który wiąże się z większym prestiżem zawodowym. Połowa osób nie ma zdania na temat decyzji o ponownym wyborze studiów. Struktura odpowiedzi na pytanie o możliwość ponownego wyboru studiów została przedstawiona na Wykresie 14. Wykres 14 Decyzje o ponownym wyborze studiów (dane w %) Nie wiem Studia na UM w Lublinie na innym kierunku Studia na UM w Lublinie na tym samym kierunku, który ukończyłem/am Ocena stopnia osiągniętych efektów kształcenia z perspektywy doświadczenia zawodowego Absolwenci Farmacji poproszeni o ocenę stopnia realizacji założonych efektów kształcenia z perspektywy doświadczenia zawodowego najlepiej ocenili zdobytą podczas studiów umiejętność komunikowania się w miejscu pracy (3,00). Poniżej wartości przeciętnej oceniono umiejętności 29

31 praktyczne oraz wiedzę specjalistyczną. Oba aspekty uzyskały bardzo niską ocenę 2,83. Podobnie jak na innych kierunkach bardzo nisko (2,00) oceniono znajomość języka obcego. Wykres 15 przedstawia ocenę poszczególnych kompetencji i umiejętności zdobytych w trakcie studiów. Wykres 15 Ocena poszczególnych kompetencji i umiejętności zdobytych w trakcie studiów 3,50 3,00 2,50 2,00 1,50 1,00 0,50 0,00 2,83 Umiejętności praktyczne 3,00 Umiejetność komunikowania się w miejscu pracy 2,83 Wiedza specjalistyczna 2,00 Znajomość języka obcego Life Long Learning Absolwenci kierunku Farmacja chętnie angażują się w aktywności mające na celu podniesienie ich kwalifikacji zawodowych. Aktywność taką podejmowali jednak jedynie po znalezieniu zatrudnienia. Kursy, w których uczestniczyli absolwenci dotyczyły: obsługi pacjenta, dermokosmetyki, zarządzania apteką. Absolwenci odbywali szkolenia dotyczące różnych jednostek chorobowych (w tym: alergia, leczenie przewlekłej niewydolności żylnej, astma i POCHp), sposobu ich leczenia oraz problemów związanych ze stosowaniem terapii (np. farmakoterapia bólu). II. Proces wejścia absolwentów na rynek pracy. W tej części raportu zaprezentowano dane, które umożliwiają scharakteryzowanie złożonego procesu wejście absolwenta na rynek pracy. W badaniu uwagę skupiono na ewentualnych barierach napotykanych przez absolwentów, czynnikach decydujących o jego znalezieniu, skuteczności poszczególnych strategii poszukiwania pracy oraz możliwych kierunkach form wsparcia w tym zakresie ze strony uczelni. Bariery napotykane podczas poszukiwania pracy Absolwenci kierunku Farmacja wskazywali niewiele barier związanych z przygotowaniem czy też samym procesem poszukiwania pracy. Jedynie dwie osoby wskazały na niedostatki w umiejętności nawiązania kontaktu z pracodawcą, umiejętności w zakresie rozpoczęcia i prowadzenia działalności gospodarczej, znajomości źródeł i możliwości uzyskania wsparcia podczas zakładania działalności gospodarczej. 30

32 Jedna osoba prowadziła własną działalność gospodarczą zgodną z kierunkiem ukończonych studiów. Wśród trudności, jakie towarzyszyły tej osobie podczas zakładania działalności można odnotować: niedostateczną znajomość regulacji prawnych, niewystarczającą wiedzę na temat procedur zakładania działalności, biurokrację oraz trudności z prowadzeniem księgowości. Osoba ta zauważyła także, że UM w Lublinie nie wyposaża w umiejętności przydatne przy zakładaniu działalności gospodarczej. Według niej przydałyby się dodatkowe zajęcia dotyczące prawnych aspektów działalności gospodarczej. Wśród kompetencji, które przydały jej się podczas zakładania działalności podaje: wiedzę kierunkową, umiejętność uczenia się, rozwoju oraz nabywania nowych umiejętności, umiejętność pracy w zespole, komunikatywność i samodzielność. Kompetencje decydujące o podjęciu zatrudnienia Absolwenci kierunku Farmacji nie zdecydowali się wskazać, które z kompetencji decydowały o podjęciu zatrudnienia. Poziom zatrudnienia wśród absolwentów oraz czynniki wpływające na dynamikę zatrudnienia Poziom zatrudnienia Poza opinią absolwentów na temat kluczowych dla sukcesu na rynku pracy kompetencji w badaniu zwrócono uwagę na obiektywne czynniki wpływające na dynamikę zatrudnienia. Wśród nich wyróżniono: osiągane na studiach wyniki, ocenę zdobytych podczas studiów kompetencji, dodatkową aktywność podejmowaną podczas studiów na UM. Wszyscy absolwenci Farmacji na UM w Lublinie byli zatrudnieni w momencie badania. Wszyscy także byli zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę. 100% absolwentów było zatrudnionych w momencie badania. Czas poszukiwania pracy 84% absolwentów (5 na 6 osób) kierunku Farmacja pracowało już w trakcie studiów. Może być to związane ze specyfiką tego kierunku i koniecznością odbycia stażu aptecznego. 31