ZAŁĄCZNIK. Decyzja Rady

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia r. COM(2016) 8 final ANNEX 1 ZAŁĄCZNIK [ ] Decyzja Rady w sprawie podpisania i tymczasowego stosowania Umowy o partnerstwie gospodarczym między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a państwami Południowoafrykańskiej Wspólnoty Rozwoju (SADC) objętymi umową o partnerstwie gospodarczym, z drugiej strony PL PL

2 ZAŁĄCZNIK UMOWA O PARTNERSTWIE GOSPODARCZYM MIĘDZY UNIĄ EUROPEJSKĄ I JEJ PAŃSTWAMI CZŁONKOWSKIMI, Z JEDNEJ STRONY, A PAŃSTWAMI POŁUDNIOWOAFRYKAŃSKIEJ WSPÓLNOTY ROZWOJU (SADC) OBJĘTYMI UMOWĄ O PARTNERSTWIE GOSPODARCZYM, Z DRUGIEJ STRONY KRÓLESTWO BELGII, REPUBLIKA BUŁGARII, REPUBLIKA CHORWACJI, REPUBLIKA CZESKA, KRÓLESTWO DANII, REPUBLIKA FEDERALNA NIEMIEC, REPUBLIKA ESTOŃSKA, IRLANDIA, REPUBLIKA GRECKA, KRÓLESTWO HISZPANII, REPUBLIKA FRANCUSKA, REPUBLIKA WŁOSKA, REPUBLIKA CYPRYJSKA, REPUBLIKA ŁOTEWSKA, REPUBLIKA LITEWSKA, WIELKIE KSIĘSTWO LUKSEMBURGA, WĘGRY, REPUBLIKA MALTY, KRÓLESTWO NIDERLANDÓW, REPUBLIKA AUSTRII, RZECZPOSPOLITA POLSKA, REPUBLIKA PORTUGALSKA, RUMUNIA, REPUBLIKA SŁOWENII, REPUBLIKA SŁOWACKA, REPUBLIKA FINLANDII, KRÓLESTWO SZWECJI, PREAMBUŁA ZJEDNOCZONE KRÓLESTWO WIELKIEJ BRYTANII I IRLANDII PÓŁNOCNEJ, PL 2 PL

3 umawiające się strony Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zwane dalej państwami członkowskimi Unii Europejskiej, oraz UNIA EUROPEJSKA, z jednej strony, oraz REPUBLIKA BOTSWANY, KRÓLESTWO LESOTHO, REPUBLIKA MOZAMBIKU, REPUBLIKA NAMIBII, REPUBLIKA POŁUDNIOWEJ AFRYKI, KRÓLESTWO SUAZI, zwane dalej państwami Południowoafrykańskiej Wspólnoty Rozwoju objętymi umową o partnerstwie gospodarczym ( państwa SADC UPG ), z drugiej strony, PL 3 PL

4 ZWAŻYWSZY, że Strony pragną dalej wzmacniać więzi handlowe oraz ustanowić bliskie i trwałe stosunki oparte na partnerstwie i współpracy, PRZEKONANE, że niniejsza Umowa w dalszym stopniu pogłębi i poszerzy zakres gospodarczych i handlowych stosunków pomiędzy Stronami, PRAGNĄC stworzyć nowe możliwości dla zatrudnienia, przyciągania inwestycji oraz poprawiania warunków życia na terytorium Stron przy jednoczesnym upowszechnianiu zrównoważonego rozwoju, UZNAJĄC znaczenie współpracy na rzecz finansowania rozwoju w celu wykonania niniejszej Umowy, UZNAJĄC wysiłki państw SADC UPG w celu zapewnienia rozwoju gospodarczego i społecznego swoich narodów w ramach pogłębionej integracji regionalnej w regionie Południowoafrykańskiej Wspólnoty Rozwoju ( region SADC ), POTWIERDZAJĄC zobowiązania Stron dotyczące promowania współpracy regionalnej i integracji gospodarczej oraz wspierania liberalizacji handlu w regionie SADC, UZNAJĄC specjalne potrzeby i interesy państw SADC UPG oraz potrzebę uwzględnienia ich zróżnicowanych poziomów rozwoju gospodarczego oraz względów geograficznych i społeczno-ekonomicznych, UZNAJĄC wyjątkowe uwarunkowania Botswany, Lesotho, Namibii i Suazi ( państwa BLNS ) uwzględnione w niniejszej Umowie oraz potrzebę uwzględnienia skutków, jakie może dla nich mieć liberalizacja handlu w ramach Umowy o handlu, rozwoju i współpracy między Republiką Południowej Afryki a Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi podpisanej w dniu 11 października 1999 r. ( TDCA ), UZNAJĄC wyjątkowe uwarunkowania i potrzeby krajów najsłabiej rozwiniętych ( kraje LDC ) wchodzących w skład państw SADC UPG poprzez zastosowanie specjalnego i zróżnicowanego traktowania oraz zasad asymetrii, UZNAJĄC wyjątkowe uwarunkowania Lesotho jako jedynego kraju LDC w Południowoafrykańskiej Unii Celnej oraz fakt, że zmniejszenie dochodów z ceł w związku TDCA oraz niniejszą Umową wpływa na konieczność uprzywilejowania pomocy na rzecz wymiany handlowej, UZNAJĄC wyjątkowe uwarunkowania państw SADC UPG wychodzących z długoterminowych konfliktów zbrojnych, wymagających zastosowania specjalnego i zróżnicowanego traktowania oraz zasad asymetrii, UWZGLĘDNIAJĄC prawa i obowiązki Stron wynikające z ich członkostwa w Światowej Organizacji Handlu (WTO) oraz potwierdzając znaczenie wielostronnego systemu handlowego, PRZYPOMINAJĄC znaczenie, które Strony przywiązują do zasad i reguł rządzących wielostronnym systemem handlowym oraz do potrzeby stosowania tych reguł w sposób przejrzysty i niedyskryminacyjny, MAJĄC NA UWADZE Umowę o partnerstwie między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku ( AKP ), z jednej strony, a Wspólnotą Europejską ( WE ) i jej państwami członkowskimi, z drugiej strony, podpisaną w dniu 23 czerwca 2000 r. i uaktualnioną w dniu 25 czerwca 2005 r. ( umowa z Kotonu ), PL 4 PL

5 POTWIERDZAJĄC zobowiązania Stron dotyczące rozwoju gospodarczego skierowanego na osiągnięcie milenijnych celów rozwoju ( MCR ) w państwach SADC UPG oraz wsparcie dla tego rozwoju, MAJĄC NA UWADZE umowę TDCA, MAJĄC NA UWADZE zobowiązanie Stron do zapewnienia, że ich wzajemne porozumienia wspierają proces integracji regionalnej w ramach Traktatu Południowoafrykańskiej Wspólnoty Rozwoju, podpisanego w dniu 17 sierpnia 1992 r., ze zmianami ( traktat SADC ), UZNAJĄC szczególny przypadek Południowoafrykańskiej Unii Celnej ( SACU ) ustanowionej na mocy Umowy o Południowoafrykańskiej Unii Celnej z 2002 r. między rządami Republiki Botswany, Królestwa Lesotho, Republiki Namibii, Republiki Południowej Afryki i Królestwa Suazi, podpisanej w dniu 21 października 2002 r. ( umowa SACU ), POTWIERDZAJĄC wsparcie Stron dla procesu liberalizacji handlu, PODKREŚLAJĄC znaczenie rolnictwa i zrównoważonego rozwoju w ograniczaniu ubóstwa w państwach SADC UPG, UZGODNIŁY zawarcie niniejszej Umowy: PL 5 PL

6 CZĘŚĆ I ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ I INNE OBSZARY WSPÓŁPRACY Celem niniejszej Umowy jest: ROZDZIAŁ I POSTANOWIENIA OGÓLNE ARTYKUŁ 1 Cele a) przyczynianie się do zwalczania i wyeliminowania ubóstwa poprzez ustanowienie partnerstwa w handlu spójnego z celem zrównoważonego rozwoju, MCR i umową z Kotonu; b) wspieranie integracji regionalnej, współpracy gospodarczej oraz dobrych rządów, aby ustanowić i wdrożyć skuteczne, przewidywalne i przejrzyste regionalne ramy prawne dla handlu i inwestycji pomiędzy Stronami i państwami SADC UPG; c) wspieranie stopniowej integracji państw SADC UPG z gospodarką światową, zgodnie z ich wyborami politycznymi i priorytetami rozwoju; d) wzmacnianie potencjału państw SADC UPG w zakresie polityki handlowej i zagadnień związanych z handlem; e) poprawa warunków do zwiększania inwestycji i rozwoju inicjatyw sektora prywatnego oraz poprawa możliwości zaopatrzenia, konkurencyjności i wzrostu gospodarczego w państwach SADC UPG; oraz f) wzmacnianie istniejących więzi pomiędzy Stronami na zasadzie solidarności i obopólnego interesu. W tym celu, zgodnie ze zobowiązaniami wynikającymi z WTO, Umowa rozszerza stosunki handlowe i gospodarcze, umacnia wdrażanie Protokołu w sprawie handlu w regionie Południowoafrykańskiej Wspólnoty Rozwoju (SADC) podpisanego w dniu 24 sierpnia 1996 r. ( protokół w sprawie handlu SADC ) i umowy SACU, wspiera nową dynamikę handlu pomiędzy Stronami poprzez stopniową, asymetryczną liberalizację handlu pomiędzy nimi oraz wzmacnia, poszerza i pogłębia współpracę we wszystkich obszarach związanych z handlem. ARTYKUŁ 2 Zasady 1. Niniejsza Umowa opiera się na podstawowych zasadach oraz na elementach zasadniczych i podstawowych określonych odpowiednio w art. 2 i 9 umowy z Kotonu. Niniejsza Umowa opiera się na osiągnięciach umowy z Kotonu, TDCA oraz wcześniejszych umów AKP WE w obszarach współpracy i integracji regionalnej oraz współpracy gospodarczej i handlowej. 2. Niniejszą Umowę wykonuje się w uzupełniający i wzajemnie uzupełniający się sposób w odniesieniu do umowy z Kotonu i TDCA zgodnie z art. 110 i Strony zgadzają się współpracować w wykonaniu niniejszej Umowy w sposób, który jest zgodny z politykami rozwoju oraz programami integracji regionalnej, w których uczestniczą, lub mogłyby uczestniczyć, państwa SADC UPG. PL 6 PL

7 4. Strony zgadzają się współpracować w celu wypełnienia swoich zobowiązań i obowiązków oraz aby zwiększać zdolność państw SADC UPG do wykonania niniejszej Umowy. ARTYKUŁ 3 Integracja regionalna 1. Strony uznają, że integracja regionalna jest integralną częścią ich partnerstwa oraz potężnym instrumentem, który pozwala osiągnąć cele niniejszej Umowy. 2. Strony uznają i potwierdzają znaczenie integracji regionalnej i subregionalnej państw SADC UPG w osiąganiu większych możliwości gospodarczych, większej stabilności politycznej oraz we wspieraniu rzeczywistej integracji krajów rozwijających się z gospodarką światową. 3. Strony wspierają w szczególności procesy integracyjne opierające się na umowie SACU, traktacie SADC i akcie założycielskim Unii Afrykańskiej przyjętym w dniu 11 lipca 2000 r., a także politykę rozwojową i cele polityczne związane z takimi procesami. Celem stron jest wdrożenie niniejszej Umowy w sposób wzajemnie uzupełniający się z powyższymi instrumentami, biorąc pod uwagę odpowiednie poziomy rozwoju, potrzeby, uwarunkowania geograficzne i strategie zrównoważonego rozwoju. ARTYKUŁ 4 Monitorowanie 1. Strony zobowiązują się do stałego monitorowania stosowania niniejszej Umowy i jej skutków poprzez odpowiednie mechanizmy oraz harmonogramy w ramach własnych procesów związanych z uczestnictwem i poprzez instytucje, a także poprzez procesy i instytucje ustanowione niniejszą Umową, aby zapewnić, że cele określone w niniejszej Umowie są osiągane, Umowa jest odpowiednio wdrażana, a korzyści z niej płynące dla społeczeństwa, w szczególności dla grup najbardziej wrażliwych, są jak największe. 2. Strony zobowiązują się do niezwłocznego przeprowadzania wzajemnych konsultacji w przypadku pojawienia się jakiegokolwiek problemu dotyczącego wdrażania niniejszej Umowy. ARTYKUŁ 5 Współpraca na forum międzynarodowym Strony dokładają wszelkich starań, by współpracować na wszystkich forach międzynarodowych, na których omawiane są sprawy związane z niniejszą Umową. ROZDZIAŁ II HANDEL I ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ ARTYKUŁ 6 Kontekst i cele PL 7 PL

8 1. Strony odwołują się do Agendy 21 w sprawie środowiska i rozwoju z 1992 r., deklaracji MOP dotyczącej podstawowych zasad i praw w pracy z 1998 r., planu działań w sprawie zrównoważonego rozwoju przyjętego w Johannesburgu w 2002 r., deklaracji ministerialnej Komisji Ekonomiczno-Społecznej ONZ w sprawie pełnego zatrudnienia i godnej pracy z 2006 r., deklaracji MOP dotyczącej sprawiedliwości społecznej na rzecz uczciwej globalizacji z 2008 r. oraz konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zrównoważonego rozwoju w 2012 r. Przyszłość, jakiej chcemy. 2. Strony potwierdzają swoje zobowiązania w zakresie promowania rozwoju handlu międzynarodowego w sposób przyczyniający się do realizacji celu zrównoważonego rozwoju opartego na trzech filarach (wzrost gospodarczy, rozwój społeczny i ochrona środowiska) dla dobra obecnych i przyszłych pokoleń oraz dołożą starań, by uwzględnić i odzwierciedlić ten cel na wszystkich poziomach swoich stosunków handlowych. 3. Postanowienia niniejszego rozdziału nie podlegają postanowieniom CZĘŚCI III, z wyjątkiem art. 7. ARTYKUŁ 7 Zrównoważony rozwój 1. Strony potwierdzają, że cel zrównoważonego rozwoju ma być stosowany i uwzględniany na każdym szczeblu ich partnerstwa gospodarczego, w wypełnianiu nadrzędnego zobowiązania ustanowionego w art. 1, 2 i 9 umowy z Kotonu, a w szczególności głównego zobowiązania do zwalczania i ostatecznego wyeliminowania ubóstwa w sposób spójny z celami zrównoważonego rozwoju. 2. Strony ustalają, że osiąganie tego celu w przypadku niniejszej Umowy zobowiązuje je do zapewnienia, że: a) stosowanie niniejszej Umowy w pełni uwzględnia najlepszy interes ludzki, kulturowy, gospodarczy, społeczny, zdrowotny i środowiskowy ich społeczeństw oraz przyszłych pokoleń; oraz b) mechanizmy decyzyjne są zgodne z podstawowymi zasadami własności, udziału i dialogu. 3. W związku z powyższym Strony zgadzają się współpracować w celu urzeczywistnienia zrównoważonego rozwoju koncentrującego się na człowieku. ARTYKUŁ 8 Wielostronne normy i umowy dotyczące środowiska i pracy 1. Strony uznają znaczenie międzynarodowego zarządzania i umów w zakresie środowiska jako odpowiedzi wspólnoty międzynarodowej na światowe lub regionalne problemy związane ze środowiskiem oraz godnej pracy dla wszystkich jako kluczowych elementów zrównoważonego rozwoju dla wszystkich krajów oraz jako priorytetowego celu współpracy międzynarodowej. 2. Uwzględniając umowę z Kotonu, a w szczególności jej art. 49 i 50, Strony, w kontekście niniejszego artykułu, potwierdzają swoje prawa i zobowiązanie do PL 8 PL

9 wypełnienia swoich obowiązków w zakresie wielostronnych umów środowiskowych i konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), które ratyfikowały. ARTYKUŁ 9 Prawo do regulacji oraz poziomy ochrony 1. Każda ze Stron uznaje wzajemne prawo do ustanowienia własnych krajowych norm w zakresie ochrony środowiska i ochrony pracy oraz do przyjęcia lub zmiany w związku z tym odpowiednich przepisów ustawowych i polityk zgodnie z uznanymi na poziomie międzynarodowym normami i umowami, których dane państwo jest stroną. 2. Strony potwierdzają znaczenie ochrony przewidzianej w przepisach krajowych dotyczących pracy i środowiska. 3. Uznając, że niewłaściwe jest stymulowanie handlu lub inwestycji przez osłabienie lub obniżenie krajowego poziomu ochrony w zakresie środowiska lub pracy, Strony nie odstępują i nie uchylają się uporczywie od skutecznego egzekwowania swojego prawa w dziedzinie środowiska i pracy w tym celu. ARTYKUŁ 10 Handel i inwestycje propagujące zrównoważony rozwój 1. Strony potwierdzają zaangażowanie w intensywniejsze przyczynianie się handlu i inwestycji do celów zrównoważonego rozwoju w wymiarze gospodarczym, społecznym i środowiskowym. 2. Strona, za pośrednictwem Komitetu ds. Handlu i Rozwoju, może wystąpić o przeprowadzenie konsultacji z drugą Stroną dotyczących wszelkich kwestii wynikających z niniejszego rozdziału. 3. Dialog i współpraca Stron w zakresie niniejszego rozdziału, prowadzone za pośrednictwem Komitetu ds. Handlu i Rozwoju, mogą angażować inne odpowiednie organy i zainteresowane strony. ARTYKUŁ 11 Współpraca w dziedzinie handlu i zrównoważonego rozwoju 1. Strony uznają znaczenie współpracy w zakresie związanych z handlem aspektów polityki ochrony środowiska i polityki zatrudnienia w dążeniu do osiągnięcia celów niniejszej Umowy. 2. Strony mogą wymieniać informacje i doświadczenia dotyczące swoich działań na rzecz spójności i wzajemnego wspierania się celów handlowych, społecznych i środowiskowych oraz wzmacniają dialog i współpracę w zakresie kwestii związanych ze zrównoważonym rozwojem, które mogą wystąpić w kontekście stosunków handlowych. 3. W odniesieniu do ust. 1 i 2 strony mogą współpracować między innymi w następujących obszarach: PL 9 PL

10 a) aspekty handlowe polityki zatrudnienia i ochrony środowiska na forach międzynarodowych, takich jak program godnej pracy MOP i wielostronne umowy środowiskowe; b) wpływ niniejszej Umowy na zrównoważony rozwój; c) społeczna odpowiedzialność i rozliczalność przedsiębiorstw; d) aspekty handlowe będące przedmiotem zainteresowania obydwu Stron w zakresie promocji ochrony i zrównoważonego wykorzystania różnorodności biologicznej; e) aspekty handlowe zrównoważonej gospodarki leśnej; oraz f) aspekty handlowe zrównoważonych praktyk połowowych. ROZDZIAŁ III OBSZARY WSPÓŁPRACY ARTYKUŁ 12 Współpraca na rzecz rozwoju 1. Strony zobowiązują się do współpracy w celu wykonania niniejszej Umowy i wsparcia strategii handlowych i strategii rozwoju państw SADC UPG w ramach ogólnego procesu integracji regionalnej SADC. Współpraca ta może przybierać formę finansową i niefinansową. 2. Strony uznają, że współpraca na rzecz rozwoju jest zasadniczym elementem ich partnerstwa i kluczowym czynnikiem osiągnięcia celów niniejszej Umowy określonych w art. 1. Współpraca na rzecz finansowania rozwoju w zakresie regionalnej współpracy i integracji gospodarczej przewidzianej w umowie z Kotonu jest kontynuowana, aby wspierać i promować wysiłki państw SADC UPG na rzecz osiągnięcia celów niniejszej Umowy oraz zmaksymalizowania oczekiwanych z niej korzyści. Obszary współpracy i pomocy technicznej są odpowiednio określone w niniejszej Umowie. Współpraca jest realizowana zgodnie z procedurami określonymi w niniejszym artykule. Procedury te są poddawane stałemu przeglądowi i w miarę potrzeb korygowane zgodnie z postanowieniami art Finansowanie UE dotyczące współpracy na rzecz rozwoju między państwami SADC UPG a UE wspierające wykonywanie niniejszej Umowy odbywa się zgodnie z zasadami i odpowiednimi procedurami określonymi w umowie z Kotonu, w szczególności procedurami programowania Europejskiego Funduszu Rozwoju oraz w ramach odpowiednich instrumentów finansowanych z budżetu ogólnego Unii Europejskiej. W tym kontekście wsparcie dla wdrożenia niniejszej Umowy jest priorytetem. 4. Państwa członkowskie Unii Europejskiej zobowiązują się wspólnie wspierać poprzez odpowiednie własne polityki i instrumenty rozwoju, działania w dziedzinie współpracy na rzecz rozwoju w zakresie regionalnej współpracy i integracji gospodarczej oraz wykonania niniejszej Umowy w państwach SADC UPG oraz na poziomie regionalnym, zgodnie z zasadami komplementarności i skuteczności pomocy, takimi jak zasady zawarte w Deklaracji paryskiej w sprawie skuteczności pomocy z 2005 r. i Programie działania z Akry z 2008 r. PL 10 PL

11 5. Strony uznają, że konieczne będą odpowiednie środki dla wykonania niniejszej Umowy i dla możliwie najlepszego wykorzystania płynących z niej korzyści. W związku z powyższym Strony współpracują celem umożliwienia dostępu państwom SADC UPG do innych instrumentów finansowych, jak również w celu ułatwienia pozostałym donatorom udzielania dodatkowego wsparcia dla wysiłków państw SADC UPG w osiąganiu celów niniejszej Umowy. 6. Strony zgadzają się, że regionalny finansowy mechanizm rozwoju taki jak fundusz UPG może być skutecznym instrumentem dla wydajnego ukierunkowania środków finansowych na rozwój i dla wdrażania działań towarzyszących UPG. Strona UE zgadza się wspierać wysiłki regionu na rzecz ustanowienia takiego mechanizmu. Strona UE będzie partycypować w tym funduszu pod warunkiem pozytywnych wyników audytu. ARTYKUŁ 13 Priorytety w zakresie współpracy 1. W celu wykonania niniejszej Umowy oraz biorąc pod uwagę polityki rozwojowe państw SADC UPG, Strony zgadzają się, że kwestie wymienione w niniejszym artykule i art. 14 mają priorytetowe znaczenie dla współpracy gospodarczej i handlowej. 2. Współpraca w zakresie handlu towarami ma na celu zwiększenie handlu towarami oraz wzmocnienie zdolności państw SADC UPG w dziedzinie handlu, włącznie ze stopniowym znoszeniem taryf i ceł zgodnie z zobowiązaniami w zakresie liberalizacji wynikającymi z niniejszej Umowy, poprzez odpowiednie wdrożenie reguł pochodzenia, instrumentów ochrony handlu, środków pozataryfowych, standardów sanitarnych i fitosanitarnych oraz barier technicznych w handlu, poprzez podjęcie kwestii środków pozataryfowych i poprzez wspieranie współpracy celnej i ułatwień w handlu. 3. Celem współpracy we wzmacnianiu konkurencyjności w zakresie podaży jest podnoszenie konkurencyjności państw SADC UPG oraz znoszenie barier po stronie podaży na poziomie krajowym, instytucjonalnym i w szczególności na poziomie przedsiębiorstw. Współpraca ta obejmuje między innymi obszary takie jak produkcja, rozwój technologii i innowacje, marketing, finanse, dystrybucję, transport, dywersyfikację podstaw gospodarki, jak również rozwój sektora prywatnego, poprawę warunków dla handlu i przedsiębiorczości oraz wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw w dziedzinach rolnictwa, rybołówstwa, przemysłu i usług. 4. Współpraca w zakresie poprawy infrastruktury gospodarczej ma na celu rozwój warunków dla gospodarki opartej na konkurencyjności w obszarach takich jak technologie informacyjno-komunikacyjne, transport i energia. 5. Strony zgadzają się współpracować na rzecz rozwoju i zwiększania handlu usługami zgodnie z art Strony zgadzają się współpracować na rzecz rozwoju i wzmacniania współpracy handlowej zgodnie z art. 8 11, 16 19, 73 i 74. PL 11 PL

12 7. Współpraca w zakresie danych dotyczących handlu ma na celu wzmocnienie potencjału państw SADC UPG w dziedzinie gromadzenia danych dotyczących handlu, ich analizy i upowszechniania. 8. Współpraca w zakresie budowania zdolności instytucjonalnych UPG ma na celu wsparcie struktur instytucjonalnych UPG zajmujących się wdrażaniem, jak również budowaniem zdolności w zakresie negocjacji handlowych i polityki handlowej we współpracy z odpowiednimi mechanizmami instytucjonalnymi ustanowionymi na mocy traktatu SADC i umowy SACU lub w odpowiednich państwach SADC UPG. ARTYKUŁ 14 Współpraca w zakresie dostosowania budżetowego 1. Strony przyznają, że stopniowe znoszenie lub zmniejszanie ceł przewidziane w niniejszej Umowie może wpłynąć na przychody budżetowe państw SADC UPG, oraz zgadzają się współpracować w celu rozwiązania tego problemu. 2. Strony zgadzają się współpracować zgodnie z art. 12, w szczególności: a) w zakresie wspierania reform budżetowych; oraz b) w zakresie środków uzupełniających reformy budżetowe w celu łagodzenia skutków budżetowych netto niniejszej Umowy, które będą określone w oparciu o wspólnie uzgodniony mechanizm. 3. Strony przyznają, że obniżenie ceł wpłynie w szczególności na przychody budżetowe Lesotho, i zgadzają się zwracać szczególną uwagę na sytuację Lesotho w zastosowaniu art. 12. ARTYKUŁ 15 Rodzaje interwencji Współpraca na rzecz rozwoju w ramach niniejszej Umowy może obejmować następujące interwencje związane z niniejszą Umową (lecz nie jest do nich ograniczona): a) tworzenie polityki; b) rozwój prawodawstwa oraz ram prawnych; c) rozwój instytucjonalny/organizacyjny; d) budowanie zdolności oraz szkolenia 1 ; e) usługi w zakresie doradztwa technicznego; f) usługi administracyjne; g) wsparcie w obszarach SPS i TBT; oraz h) wsparcie operacyjne włącznie z wyposażeniem, materiałami i związanymi z nimi robotami. ARTYKUŁ 16 1 Dla celów niniejszego artykułu budowanie zdolności może obejmować w szczególności szkolenia, rozwój instytucjonalny, rozwój organizacyjny (struktury i procedury), wsparcie operacyjne oraz wewnątrzinstytucjonalne procedury komunikacyjne i procedury współpracy. PL 12 PL

13 Współpraca w dziedzinie ochrony praw własności intelektualnej 1. Strony potwierdzają swoje zobowiązania wynikające z art. 46 umowy z Kotonu oraz swoje prawa, obowiązki i możliwości elastycznego działania określone w Porozumieniu w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej zawartym w załączniku IC do Porozumienia ustanawiającego Światową Organizację Handlu ( porozumienie TRIPS ). 2. Strony zgadzają się przyznać i zagwarantować odpowiednią, skuteczną i niedyskryminacyjną ochronę praw własności intelektualnej oraz zapewnić środki egzekwowania tych praw w przypadku ich naruszenia, zgodnie z postanowieniami umów międzynarodowych, których są stronami. 3. Strony mogą podjąć współpracę w kwestiach związanych z oznaczeniami geograficznymi zgodnie z postanowieniami sekcji 3 (art ) porozumienia TRIPS. Strony uznają znaczenie oznaczeń geograficznych i produktów pochodzących z danego miejsca dla zrównoważonego rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich. 4. Strony zgadzają, że należy udzielać sobie wzajemnie odpowiedzi na uzasadnione wnioski o udzielenie informacji i wyjaśnień dotyczących kwestii związanych z oznaczeniami geograficznymi i prawami własności intelektualnej. Bez uszczerbku dla ogólnego charakteru takiej współpracy, Strony mogą, za obopólnym porozumieniem, zaangażować organizacje międzynarodowe i regionalne posiadające wiedzę specjalistyczną w dziedzinie oznaczeń geograficznych. 5. Strony uznają tradycyjną wiedzę za ważny obszar i mogą w przyszłości podjąć współpracę w jej zakresie. 6. Strony mogą rozważyć rozpoczęcie negocjacji w sprawie ochrony praw własności intelektualnej w przyszłości, a państwa SADC UPG aspirują i dołożą starań, by negocjować wspólnie. W przypadku rozpoczęcia negocjacji UE rozważy włączenie postanowień dotyczących współpracy i specjalnego i zróżnicowanego traktowania. 7. Jeżeli Strona niebędąca stroną przyszłej umowy w sprawie ochrony praw własności intelektualnej wynegocjowanej zgodnie z ust. 6 chce do niej przystąpić, może negocjować warunki swojego przystąpienia do tej umowy. 8. Jeżeli jakakolwiek umowa będąca skutkiem negocjacji, o których mowa w ust. 6 i 7, prowadziłaby do wyników niespójnych z przyszłym rozwojem ram regionalnych SADC w dziedzinie ochrony praw własności intelektualnej, Strony podejmują wspólne wysiłki na rzecz zmiany niniejszej Umowy w celu dostosowania jej do ram regionalnych, przy jednoczesnym zapewnieniu równowagi korzyści. ARTYKUŁ 17 Współpraca w dziedzinie zamówień publicznych 1. Strony uznają znaczenie przejrzystego udzielania zamówień publicznych we wspieraniu rozwoju gospodarczego i uprzemysłowienia. Strony są zgodne co do znaczenia współpracy w zwiększeniu wzajemnego zrozumienia w zakresie swoich systemów udzielania zamówień publicznych. Strony potwierdzają swoje PL 13 PL

14 zobowiązanie, by prowadzić przejrzyste i przewidywalne systemy udzielania zamówień publicznych zgodnie z prawem krajowym. 2. Strony uznają znaczenie ciągłego publikowania swoich przepisów ustawowych i wykonawczych oraz decyzji administracyjnych ogólnego zastosowania oraz zmian do nich lub publicznego udostępnienia tych dokumentów w inny sposób, w urzędowo wyznaczonych elektronicznych lub papierowych środkach przekazu, które są szeroko rozpowszechnione i łatwo dostępne dla odbiorców. Strony zgadzają, że należy udzielać sobie wzajemnie odpowiedzi na uzasadnione wnioski o udzielenie informacji i wyjaśnień dotyczących powyższych kwestii. 3. Strony mogą rozważyć rozpoczęcie negocjacji w sprawie udzielania zamówień publicznych w przyszłości, a państwa SADC UPG aspirują i dołożą starań, by negocjować wspólnie. W przypadku rozpoczęcia negocjacji UE zgadza się na włączenie postanowień dotyczących współpracy i specjalnego i zróżnicowanego traktowania. 4. Jeżeli Strona niebędąca stroną przyszłej umowy w sprawie udzielania zamówień publicznych chce do niej przystąpić, może negocjować warunki swojego przystąpienia do tej umowy. 5. Jeżeli jakakolwiek umowa będąca skutkiem negocjacji, o których mowa w ust. 3 i 4, prowadziłaby do wyników niespójnych z przyszłym rozwojem ram regionalnych SADC w dziedzinie udzielania zamówień publicznych, Strony podejmują wspólne wysiłki na rzecz zmiany niniejszej Umowy w celu dostosowania jej do ram regionalnych, przy jednoczesnym zapewnieniu równowagi korzyści. ARTYKUŁ 18 Współpraca w dziedzinie konkurencji 1. Strony przyznają, że niektóre praktyki handlowe, takie jak porozumienia antykonkurencyjne lub praktyki uzgodnione i nadużywanie pozycji dominujących, mogą ograniczać handel między Stronami i tym samym utrudniać osiągnięcie celów niniejszej Umowy. 2. Strony zgadzają się współpracować w dziedzinie konkurencji zgodnie z art. 13 ust Strony mogą rozważyć rozpoczęcie negocjacji w sprawie konkurencji w przyszłości, a państwa SADC UPG aspirują i dołożą starań, by negocjować wspólnie. W przypadku rozpoczęcia negocjacji UE zgadza się na włączenie postanowień dotyczących współpracy i specjalnego i zróżnicowanego traktowania. 4. Jeżeli Strona niebędąca stroną przyszłej umowy w sprawie konkurencji chce do niej przystąpić, może negocjować warunki swojego przystąpienia do tej umowy. 5. Jeżeli jakakolwiek umowa będąca skutkiem negocjacji, o których mowa w ust. 3 i 4, prowadziłaby do wyników niespójnych z przyszłym rozwojem ram regionalnych SADC w dziedzinie konkurencji, Strony podejmują wspólne wysiłki na rzecz zmiany niniejszej Umowy w celu dostosowania jej do ram regionalnych, przy jednoczesnym zapewnieniu równowagi korzyści. ARTYKUŁ 19 PL 14 PL

15 Współpraca w dziedzinie zarządzania w kwestiach podatkowych Strony uznają znaczenie współpracy w dziedzinie zasad dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych za pośrednictwem odpowiednich organów. CZĘŚĆ II HANDEL I ZAGADNIENIA ZWIĄZANE Z HANDLEM ROZDZIAŁ I HANDEL TOWARAMI ARTYKUŁ 20 Strefa wolnego handlu 1. Niniejsza Umowa ustanawia strefę wolnego handlu pomiędzy Stronami zgodnie z postanowieniami Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu ( GATT 1994 ), w szczególności z jego art. XXIV. 2. W niniejszej Umowie przestrzega się zasady asymetrii, współmiernie do szczególnych potrzeb i ograniczeń w zdolnościach państw SADC UPG, w zakresie poziomów i harmonogramów zobowiązań przyjętych w ramach niniejszej Umowy. ARTYKUŁ 21 Zakres Postanowienia niniejszego rozdziału mają zastosowanie do handlu towarami między Stronami 2. ARTYKUŁ 22 Reguły pochodzenia Preferencje taryfowe przewidziane w niniejszej Umowie stosuje się do towarów kwalifikujących się na mocy reguł pochodzenia określonych w protokole 1. ARTYKUŁ 23 Cła 1. Cła obejmują wszelkiego rodzaju podatki lub opłaty nakładane w związku z przywozem towarów, włącznie z wszelkiego rodzaju podatkami wyrównawczymi lub należnościami dodatkowymi, lecz nie obejmują: a) podatków wewnętrznych lub innych opłat wewnętrznych nałożonych zgodnie z art. 40; lub b) należności nałożonych zgodnie z rozdziałem II CZĘŚCI II; lub c) opłat nałożonych zgodnie z art Z wyjątkiem przypadków, w których jest to wyraźnie zaznaczone, określenia towar i produkt mają to samo znaczenie. PL 15 PL

16 2. W przypadku wszystkich produktów objętych liberalizacją w handlu między Stronami nie nakłada się żadnych nowych ceł ani nie podwyższa się ceł już obowiązujących od wejścia w życie niniejszej Umowy, z wyjątkiem: a) ust. 7; b) ust. 9; c) ust. 7 sekcji A CZĘŚCI 1 ZAŁĄCZNIKA I; oraz d) ust. 8 sekcji A CZĘŚCI 1 ZAŁĄCZNIKA II. 3. O ile w niniejszej Umowie nie przewidziano inaczej, dla każdego produktu podstawową stawką celną, w stosunku do której stosuje się zobowiązania dotyczące obniżenia ceł określone w niniejszej Umowie, jest stawka należności celnej stosowana względem kraju najbardziej uprzywilejowanego ( stawka KNU ) w dniu wejścia w życie niniejszej Umowy. 4. Jeżeli proces obniżania ceł nie rozpoczyna się wraz z wejściem w życie niniejszej Umowy, podstawową stawką celną, w stosunku do której stosuje się zobowiązania dotyczące obniżenia ceł określone w niniejszej Umowie, jest albo stawka należności celnej, o której mowa w ust. 3, albo stawka KNU stosowana w dniu rozpoczęcia realizacji odpowiedniego harmonogramu redukcji ceł, w zależności od tego, która jest niższa. 5. W dniu wejścia w życie niniejszej Umowy UE przedkłada do Sekretariatu SACU oraz do Ministerstwa Przemysłu i Handlu Mozambiku swój wykaz podstawowych stawek celnych, w stosunku do których stosuje się zobowiązania dotyczące obniżenia ceł określone w niniejszej Umowie. W dniu wejścia w życie niniejszej Umowy SACU i Mozambik przedkładają do Komisji Europejskiej swój wykaz podstawowych stawek celnych, w stosunku do których stosuje się zobowiązania dotyczące obniżenia ceł określone w niniejszej Umowie. Po przedłożeniu wykazów przewidzianym w niniejszym ustępie każda ze Stron podaje wykazy do wiadomości publicznej zgodnie ze swoimi procedurami wewnętrznymi w terminie jednego miesiąca od wzajemnego przedłożenia wykazów. Na pierwszym posiedzeniu po przedłożeniu i publikacji wykazów Komitet ds. Handlu i Rozwoju przyjmuje wykazy podstawowych stawek celnych przedstawione, w zależności od przypadku, przez Strony lub SACU. Stawki celne wymienione w taryfie celnej UE zawartej w CZĘŚCI II ZAŁĄCZNIKA I i w taryfie celnej Mozambiku zawartej w CZĘŚCI II ZAŁĄCZNIKA III pełnią funkcję informacyjną i nie stanowią podstawowych stawek celnych w rozumieniu ust Obniżone stawki celne obliczone zgodnie z harmonogramami obniżania stawek celnych zawartymi w niniejszej Umowie stosuje się z zaokrągleniem do pierwszego miejsca po przecinku lub, w przypadku ceł specyficznych, zaokrągleniem do drugiego miejsca po przecinku. 7. W przypadku preferencji taryfowych wyrażonych jako odsetek stosowanej stawki celnej KNU, jeżeli w jakimkolwiek momencie po wejściu w życie niniejszej Umowy Strona podniesie lub obniży swoją stosowaną stawkę celną KNU, stawka należności celnej stosowana w odniesieniu do drugiej Strony rośnie lub spada jednocześnie, o ile utrzymuje się margines preferencji zgodny z harmonogramem danej Strony. PL 16 PL

17 8. W przypadku preferencji taryfowych wyrażonych w niniejszej Umowie wyłącznie jako stała stawka należności celnej, jeżeli w jakimkolwiek momencie po wejściu w życie niniejszej Umowy Strona obniży swoją stosowaną stawkę celną KNU, tę obniżoną stawkę należności celnej stosuje się w odniesieniu do drugiej Strony, jeżeli jest niższa od stałej stawki należności celnej obliczonej zgodnie z harmonogram danej Strony. 9. Postanowienia niniejszego artykułu nie mają zastosowania do tych produktów wyłączonych z zobowiązań dotyczących obniżania ceł, które włączono do kategorii znoszenia ceł X w harmonogramach Stron zamieszczonych odpowiednio w ZAŁĄCZNIKU I, II i III. ARTYKUŁ 24 Cła UE na produkty pochodzące z państw SADC UPG 1. Produkty pochodzące z Botswany, Lesotho, Mozambiku, Namibii i Suazi są przywożone do UE zgodnie z zasadami bezcłowego i bezkontyngentowego dostępu do rynku określonymi w odniesieniu do tych państw w ZAŁĄCZNIKU I. 2. Produkty pochodzące z Republiki Południowej Afryki są przywożone do UE zgodnie z zasadami określonymi w odniesieniu do Republiki Południowej Afryki w ZAŁĄCZNIKU I. ARTYKUŁ 25 Cła państw SADC UPG na produkty pochodzące z UE 1. Produkty pochodzące z UE są przywożone do SACU zgodnie z zasadami określonymi w ZAŁĄCZNIKU II. 2. Produkty pochodzące z UE są przywożone do Mozambiku zgodnie z zasadami określonymi w ZAŁĄCZNIKU III. ARTYKUŁ 26 Cła lub podatki wywozowe 1. Od dnia wejścia w życie niniejszej Umowy w handlu między Stronami nie wprowadza się żadnych nowych ceł i podatków od wywozu towarów ani ceł i podatków związanych z wywozem towarów, a ceł i podatków tego typu już istniejących nie zwiększa się, chyba że w niniejszym artykule przewidziano inaczej. 2. W wyjątkowych przypadkach, jeżeli jest to uzasadnione szczególnymi potrzebami pozyskania dochodów lub jeżeli jest to niezbędne ze względu na ochronę nowo powstających gałęzi przemysłu lub ochronę środowiska lub w celu zapobiegania lub zaradzenia poważnemu ogólnemu lub lokalnemu brakowi produktów żywnościowych lub innych produktów niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego, Botswana, Lesotho, Namibia, Mozambik i Suazi mogą wprowadzić, po konsultacji z UE, tymczasowe cła lub podatki od wywozu towarów lub związane z wywozem towarów w odniesieniu do ograniczonej liczby dodatkowych produktów. 3. W wyjątkowych przypadkach, jeżeli państwa SADC UPG są w stanie podać uzasadnione potrzeby związane z rozwojem przemysłowym, państwa te mogą wprowadzić tymczasowe cła lub podatki od wywozu towarów lub związane z PL 17 PL

18 wywozem towarów w odniesieniu do ograniczonej liczby produktów wywożonych do UE. Państwo SADC UPG, które chce wprowadzić takie tymczasowe cła lub podatki, powiadamia o nich UE, podając wszystkie istotne informacje i przyczyny, oraz konsultuje się z UE na jej wniosek. Państwo SADC UPG może stosować tymczasowe cła lub podatki w danym momencie do łącznej liczby ośmiu (8) produktów określonych na poziomie pozycji taryfowej HS6 lub, w przypadku rud i koncentratów, na poziomie pozycji taryfowej HS4, i nie może stosować ich przez okres przekraczający łącznie dwanaście (12) lat. Okres ten można przedłużyć lub przywrócić w odniesieniu do tego samego produktu w porozumieniu z UE. 4. Następujące warunki stosuje się do ust. 3, ale nie do ust. 2: a) przez okres pierwszych sześciu (6) lat od dnia wprowadzenia podatku lub cła wywozowego państwo SADC UPG wyłącza z zakresu zastosowania tego podatku lub cła wywóz do UE w rocznej kwocie równej średniej wielkości wywozu danego produktu do UE w ciągu trzech (3) lat poprzedzających datę wprowadzenia danego podatku lub cła. Po siedmiu latach od wprowadzenia danego podatku lub cła do jego wygaśnięcia zgodnie z ust. 3 państwo SADC UPG wyłącza z zakresu zastosowania tego podatku lub cła wywóz do UE w rocznej kwocie równej 50 % średniej wielkości wywozu danego produktu do UE w ciągu trzech (3) lat poprzedzających datę wprowadzenia danego podatku lub cła; oraz b) cła lub podatki wywozowe nie przekraczają 10 % wartości wywozu ad valorem produktu. 5. Od wejścia w życie niniejszej Umowy wszelkie korzystniejsze traktowanie obejmujące cła lub podatki wywozowe stosowane przez państwa SADC UPG do wywozu danego produktu przeznaczonego do znaczącej gospodarki handlowej lub związane z takimi cłami lub podatkami przyznaje się produktowi podobnemu przeznaczonemu na terytorium UE. Do celów niniejszego artykułu stosuje się definicję znaczącej gospodarki handlowej określoną w art. 28 ust Jeżeli państwo SADC UPG ma uzasadnione wątpliwości, czy przesyłka produktu, do którego cła wywozowe nie mają zastosowania na mocy ust. 1, 3 i 4, nie została ponownie wywieziona z UE lub, nie dotarłszy do UE, nie została przekierowana do innego państwa trzeciego lub innych państw trzecich, to państwo SADC UPG może podnieść tę kwestię w Komitecie ds. Handlu i Rozwoju. 7. Komitet ds. Handlu i Rozwoju bada sprawę w terminie dziewięćdziesięciu (90) dni. Po zbadaniu sprawy, jeżeli Komitet ds. Handlu i Rozwoju nie podejmie decyzji, organy celne danego państwa SADC UPG mogą wystąpić do Komitetu ds. Handlu i Rozwoju o wydanie decyzji, zgodnie z którą importer danego produktu do UE musi oświadczyć, że przywożony produkt będzie przetwarzany w UE i nie zostanie ponownie wywieziony do państw trzecich. 8. Jeżeli system stosowania takich oświadczeń działa od co najmniej dziewięćdziesięciu (90) dni, ale państwo SADC UPG nadal ma uzasadnione wątpliwości, czy przesyłka produktu, do którego cła wywozowe nie mają zastosowania na mocy ust. 1, 3 i 4, nie zostanie ponownie wywieziona z UE lub, nie dotarłszy do UE, nie zostanie przekierowana do innego państwa trzeciego lub innych państw trzecich, to państwo PL 18 PL

19 SADC UPG może powiadomić Komitet ds. Handlu i Rozwoju o przyczynach swoich wątpliwości. 9. Jeżeli pomimo przeprowadzenia powyższej procedury sprawa nie zostanie rozwiązana w terminie trzydziestu (30) dni, dane państwo SADC UPG może nałożyć skuteczne środki, by zapobiec takiemu obchodzeniu przepisów, pod warunkiem że środki te ograniczają wymianę handlową w najmniejszym możliwym stopniu i że nie obejmują podmiotów, które udowodniły, że nie brały udziału w obchodzeniu przepisów. Opcją alternatywną może być nałożenie ceł wywozowych z mocą wsteczną na przesyłkę, która została ponownie wywieziona z UE do innego państwa trzeciego lub innych państw trzecich. 10. Strony zgadzają się na przeprowadzanie przeglądu postanowień niniejszego artykułu przez Wspólną Radę Państw SADC UPG i UE ( Wspólna Rada) nie później niż trzy (3) lata po wejściu w życie niniejszej Umowy, w pełni uwzględniając ich wpływ na rozwój i dywersyfikację gospodarek państw SADC UPG. ARTYKUŁ 27 Opłaty i należności 1. Wszelkie opłaty i należności jakiegokolwiek rodzaju, inne niż należności celne przywozowe i wywozowe oraz inne niż podatki wchodzące w zakres art. 40, od przywozu lub wywozu lub związane z przywozem lub wywozem, nie przekraczają kosztu świadczonych usług i nie stanowią pośredniej ochrony produktów krajowych lub opodatkowania przywozu lub wywozu dla celów podatkowych. 2. Nie naruszając przepisów art. 30, żadna ze Stron nie nakłada znacznych kar za niewielkie naruszenia przepisów celnych lub wymogów proceduralnych. W szczególności kary związane z pominięciami lub błędami w dokumentach celnych, które to pominięcia lub błędy można łatwo poprawić i które popełniono wyraźnie bez zamiaru oszustwa lub poważnego zaniedbania, nie powinny być wyższe niż niezbędne, by służyć jedynie jako ostrzeżenie. 3. Postanowienia niniejszego artykułu obejmują również opłaty i należności nakładane przez organy rządowe w związku z przywozem i wywozem, w tym opłaty i należności dotyczące: a) transakcji konsularnych, takich jak faktury i zaświadczenia konsularne; b) ograniczeń ilościowych; c) wydawania pozwoleń; d) kontroli dewizowych; e) usług statystycznych; f) dokumentów, dokumentacji i zaświadczeń konsularnych; g) analiz i kontroli; oraz h) kwarantann, asenizacji i fumigacji. 4. Opłat i należności nie nakłada się w przypadku usług konsularnych. ARTYKUŁ 28 PL 19 PL

20 Korzystniejsze traktowanie wynikające z umów o wolnym handlu 1. W odniesieniu do należności celnych określonych w art. 23 ust. 1 i art. 26 ust. 1 oraz opłat i innych należności określonych w art. 27 UE rozszerza na państwa SADC UPG wszelkie korzystniejsze traktowanie stosowane w wyniku przystąpienia UE do preferencyjnej umowy handlowej ze stronami trzecimi po podpisaniu niniejszej Umowy. 2. W odniesieniu do należności celnych określonych w art. 23 ust. 1 i art. 26 ust. 1 oraz opłat i innych należności określonych w art. 27 państwa SADC UPG, na wniosek UE, rozszerzają na UE wszelkie korzystniejsze traktowanie stosowane w wyniku przystąpienia państw SADC UPG, osobno lub łącznie w zależności od przypadku, do preferencyjnej umowy handlowej ze znaczącą gospodarką handlową po podpisaniu niniejszej Umowy. 3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 państwa SADC UPG nie rozszerzają na UE traktowania stosowanego w wyniku przystąpienia państw SADC UPG, osobno lub łącznie w zależności od przypadku, do preferencyjnej umowy handlowej z państwami należącymi do grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku lub innymi państwami lub regionami Afryki. 4. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2, jeżeli państwo SADC UPG wykaże, że w wyniku przystąpienia do preferencyjnej umowy handlowej ze znaczącą gospodarką handlową otrzymuje traktowanie ogólnie dużo korzystniejsze od tego, które przyznała mu UE, Strony przeprowadzają konsultacje i wspólnie podejmują decyzję o wykonaniu postanowień ust Postanowienia niniejszego artykułu nie mogą zobowiązywać UE ani żadnego państwa SADC UPG do wzajemnego rozszerzenia jakiegokolwiek preferencyjnego traktowania stosowanego w wyniku uczestnictwa UE lub państwa SADC UPG w preferencyjnej umowie handlowej ze stronami trzecimi w dniu podpisania niniejszej Umowy. 6. Do celów niniejszego artykułu znacząca gospodarka handlowa oznacza jakikolwiek rozwinięty kraj lub jakikolwiek kraj, którego udział w światowym wywozie towarów przekraczał 1 % w roku poprzedzającym wejście w życie umowy, o której mowa w ust. 2, lub jakąkolwiek grupę krajów działających indywidualnie, wspólnie lub w ramach umowy o integracji gospodarczej, której wspólny udział w światowym wywozie towarów przekraczał 1,5 % w roku poprzedzającym wejście w życie umowy, o której mowa w ust Na zasadzie odstępstwa od ust. 1, jeżeli UE przystąpi do preferencyjnej umowy handlowej ze stroną trzecią po podpisaniu niniejszej Umowy, a dana preferencyjna umowa handlowa przewiduje korzystniejsze traktowanie danej strony trzeciej od traktowania przyznanego przez UE Republice Południowej Afryki zgodnie z niniejszą Umową, UE i RPA rozpoczynają konsultacje w celu podjęcia decyzji, czy i w jaki sposób rozszerzyć korzystniejsze traktowanie zawarte w preferencyjnej umowie handlowej na RPA. Wspólna Rada może przyjąć wniosek w sprawie zmiany postanowień niniejszej Umowy zgodnie z art Na zasadzie odstępstwa od ust. 2, jeżeli kraj LDC należący do państw SACU lub państw SADC UPG przystąpi do preferencyjnej umowy handlowej ze znaczącą PL 20 PL

21 gospodarką handlową, a dana preferencyjna umowa handlowa przewiduje korzystniejsze traktowanie danej znaczącej gospodarki handlowej od traktowania przyznanego UE przez SACU lub dany kraj LDC należący państw SADC UPG zgodnie z niniejszą Umową, SACU lub dany kraj LDC należący państw SADC UPG oraz UE rozpoczynają konsultacje w celu podjęcia decyzji, czy i w jaki sposób rozszerzyć korzystniejsze traktowanie zawarte w preferencyjnej umowie handlowej na UE. Wspólna Rada może przyjąć wniosek w sprawie zmiany postanowień niniejszej Umowy zgodnie z art ARTYKUŁ 29 Swobodny obrót 1. Cła na towary pochodzące z UE lub z państw SADC UPG nakładane odpowiednio na terytorium UE lub państw SADC UPG pobiera się tylko raz. 2. Wszelkie cło zapłacone przy przywozie do państwa SADC UPG, które jest także państwem członkowskim SACU, jest zwracane w całości, jeżeli towary są ponownie wywożone z obszaru celnego danego państwa SADC UPG pierwszego przywozu do państwa SADC UPG, które nie jest państwem członkowskim SACU. Produkty takie podlegają ocleniu w kraju, w którym ma miejsce konsumpcja. W oczekiwaniu na osiągnięcie przez państwa SADC UPG porozumienia w sprawie procedur dotyczących niniejszego ustępu ustęp ten stosuje się zgodnie z obowiązującymi przepisami i procedurami prawa celnego. 3. Strony zgadzają się współpracować w celu ułatwienia przepływu towarów oraz uproszczenia procedur celnych w obrębie państw SADC UPG, w szczególności jak przewidziano w art. 13 ust. 2. ARTYKUŁ 30 Szczególne postanowienia dotyczące współpracy administracyjnej 1. Strony zgadzają się, że współpraca administracyjna jest niezbędna do wdrażania i kontroli preferencyjnego traktowania przyznanego na mocy niniejszego rozdziału, i podkreślają swoje zobowiązanie do zwalczania nieprawidłowości i nadużyć w sprawach celnych i związanych z cłami. 2. Strony zgadzają się również współpracować dla zapewnienia, że konieczne struktury instytucjonalne umożliwiają właściwym organom skuteczne i terminowe odpowiadanie na wnioski o pomoc. 3. Do celów niniejszego artykułu, oraz nie naruszając postanowień art. 9 protokołu 2, brak współpracy administracyjnej oznacza między innymi: a) powtarzające się przypadki niedopełnienia obowiązku weryfikacji statusu pochodzenia danego produktu lub produktów zgodnie z art. 38 protokołu 1; b) powtarzające się przypadki odmowy lub nieuzasadnionego opóźnienia w przeprowadzaniu późniejszych weryfikacji dowodów pochodzenia lub przekazywaniu ich wyników zgodnie z art. 38 protokołu 1; c) powtarzające się przypadki odmowy lub nieuzasadnionego opóźnienia w wydawaniu zezwolenia na przeprowadzenie misji współpracy administracyjnej PL 21 PL

22 celem weryfikacji autentyczności dokumentów lub dokładności informacji dotyczących przyznawania przedmiotowego traktowania preferencyjnego zgodnie z art. 7 protokołu Do celów niniejszego artykułu stwierdzenie nieprawidłowości lub nadużyć może mieć miejsce między innymi, jeśli nastąpił gwałtowny, nieuzasadniony, wzrost wielkości przywozu towarów, przekraczający normalne możliwości produkcyjne i wywozowe drugiej Strony, w połączeniu z posiadaniem obiektywnych informacji dotyczących nieprawidłowości lub nadużyć. 5. Jeżeli Strona stwierdzi na podstawie obiektywnych informacji brak współpracy administracyjnej lub nieprawidłowości lub nadużycia, Strona ta może w wyjątkowych okolicznościach tymczasowo zawiesić odpowiednie preferencyjne traktowanie danego produktu lub produktów i ich odpowiedniego pochodzenia zgodnie z niniejszym artykułem. 6. Do celów niniejszego artykułu wyjątkowe okoliczności oznaczają okoliczności, które mają lub mogą mieć znaczące negatywne skutki dla Strony w sytuacji, gdy dane traktowanie preferencyjne przedmiotowego produktu lub produktów byłoby kontynuowane. 7. Zastosowanie czasowego zawieszenia na podstawie ust. 5 podlega następującym warunkom: a) jeżeli Strona stwierdziła na podstawie obiektywnych informacji brak współpracy administracyjnej lub występowanie nieprawidłowości lub nadużyć, to bezzwłocznie powiadamia o tym Komitet ds. Handlu i Rozwoju, przekazując jednocześnie obiektywne informacje, oraz rozpoczyna konsultacje w ramach Komitetu ds. Handlu i Rozwoju w oparciu o wszelkie stosowne informacje i obiektywne wnioski, w tym informacje dotyczące zdolności lub ograniczeń strukturalnych, celem znalezienia rozwiązania odpowiadającego obu Stronom; b) jeżeli Komitet ds. Handlu i Rozwoju zbadał sprawę i nie ustalił zadowalającego rozwiązania w terminie czterech (4) miesięcy od otrzymania powiadomienia, zainteresowana Strona może tymczasowo zawiesić odpowiednie preferencyjne traktowanie danego produktu lub produktów oraz konkretnego pochodzenia. Informację o tymczasowym zawieszeniu bezzwłocznie podaje się do wiadomości Komitetu ds. Handlu i Rozwoju. Na wniosek dowolnej ze Stron okres na ustalenie zadowalającego rozwiązania można w uzasadnionych przypadkach przedłużyć do pięciu (5) miesięcy; c) tymczasowe zawieszenia przewidziane w niniejszym artykule ograniczają się do środków niezbędnych do ochrony interesów finansowych zainteresowanej Strony. Nie mogą przekraczać okresu sześciu (6) miesięcy, który to okres można odnowić po ponownym zbadaniu sprawy przez Komitet ds. Handlu i Rozwoju. Informację o tymczasowych zawieszeniach bezzwłocznie po ich przyjęciu podaje się do wiadomości Komitetu ds. Handlu i Rozwoju. Stanowią one przedmiot okresowych konsultacji w ramach Komitetu ds. Handlu i Rozwoju, w szczególności w celu zniesienia tych tymczasowych zawieszeń bezzwłocznie po ustaniu warunków, które przyczyniły się do ich zastosowania. ARTYKUŁ 31 PL 22 PL

23 Postępowanie w przypadku błędów administracyjnych Strony uznają swoje wzajemne prawo do usuwania błędów administracyjnych w czasie wykonywania niniejszej Umowy. W przypadku stwierdzenia błędu Strona może wystąpić do Komitetu ds. Handlu i Rozwoju o zbadanie możliwości przedsięwzięcia odpowiednich środków w celu rozwiązania problemu. ROZDZIAŁ II INSTRUMENTY OCHRONY HANDLU ARTYKUŁ 32 Środki antydumpingowe i wyrównawcze Prawa i obowiązki Stron związane ze stosowaniem środków antydumpingowych lub wyrównawczych regulowane są w ramach odpowiednich porozumień WTO. Postanowienia niniejszego artykułu nie podlegają postanowieniom CZĘŚCI III. ARTYKUŁ 33 Wielostronne środki ochronne 1. Z zastrzeżeniem postanowień niniejszego artykułu żadne z postanowień niniejszej Umowy nie stanowi przeszkody dla podjęcia przez Stronę środków zgodnie z art. XIX GATT 1994, Porozumieniem w sprawie środków ochronnych, art. 5 Porozumienia WTO w sprawie rolnictwa załączonego do Porozumienia z Marrakeszu ustanawiającego Światową Organizację Handlu ( porozumienie WTO ) oraz innymi odpowiednimi porozumieniami WTO. 2. Niezależnie od przepisów ust. 1, biorąc pod uwagę ogólne cele niniejszej Umowy dotyczące rozwoju oraz niewielki rozmiar gospodarek państw SADC UPG, UE wyklucza przywóz z państw SADC UPG ze stosowania jakichkolwiek środków podejmowanych zgodnie z art. XIX GATT 1994, Porozumieniem WTO w sprawie środków ochronnych i art. 5 Porozumienia WTO w sprawie rolnictwa. 3. Postanowienia ust. 2 obowiązują przez okres pięciu (5) lat od daty wejścia w życie niniejszej Umowy. Nie później niż sto dwadzieścia (120) dni przed końcem tego okresu Wspólna Rada dokonuje przeglądu wdrożenia ust. 2, biorąc pod uwagę potrzeby państw SADC UPG w zakresie rozwoju, w celu ustalenia, czy możliwe jest przedłużenie tych postanowień na kolejny okres. 4. Postanowienia ust. 1 nie podlegają postanowieniom CZĘŚCI III. ARTYKUŁ 34 Ogólne dwustronne środki ochronne 1. Niezależnie od postanowień art. 33 po zbadaniu innych rozwiązań Strona lub SACU, w zależności od przypadku, może zastosować środki ochronne o ograniczonym czasie obowiązywania, które stanowią odstępstwo od postanowień art. 24 i 25, na warunkach i zgodnie z procedurami określonymi w niniejszym artykule. 2. Środki ochronne, o których mowa w ust. 1, mogą być prowadzone, jeśli w wyniku zobowiązań przyjętych przez Stronę na mocy niniejszej Umowy, w tym preferencji taryfowych, przywóz produktu pochodzącego z jednej Strony na terytorium drugiej PL 23 PL