I. Stopniowanie w szkoleniu podkuwaczy

Transkrypt

1 POLSKIE TOWARZYSTWO PODKUWACZY Wytyczne do szkolenia Toporzysko I. Stopniowanie w szkoleniu podkuwaczy Zawód podkuwacza jest zawodem gdzie umiejętności zdobywa się i ugruntowuje latami pod okiem mistrzów. Umiejętności uzupełnione wiedzą teoretyczną i metodyką nauczania są podstawą warsztatu pracy mistrza-podkuwacza. 1. pierwszy stopień : uczeń-podkuwacz 2. drugi stopień : podkuwacz Ma prawo przystąpić do państwowego egzaminu czeladniczego. 3. trzeci stopień: podkuwacz-czeladnik Ma prawo uczyć zawodu i przystąpić do egzaminu mistrzowskiego i o tytuł eurofarrier. 4. czwarty stopień: mistrz-podkuwacz z tytułem eurofarrier Jest nauczycielem zawodu, określa, utrzymuje i reprezentuje standardy zawodu. II. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu: Praca podkuwacza wiąże się z dużym obciążeniem fizycznym i psychicznym. Dlatego od kandydata do zawodu wymagana jest dobra sprawność fizyczna i zrównoważenie psychiczne. Wymagana jest umiejętność w obejściu z koniem oraz cierpliwość, opanowanie oraz zdolność koncentracji i podzielności uwagi. Niezbędnym jest posiadanie umiejętności manualnych. Konieczne są dobry wzrok, słuch, zmysł dotyku oraz dobra sprawność fizyczna. Ze względu na kontakt z klientami, podkuwacza koni powinna cechować łatwość komunikowania się. Podkuwacza koni powinna cechować rzetelność i dokładność wykonywania zadań związanych z wykonywaniem zawodu oraz dbałość o czystość i porządek w miejscu pracy. Przeciwwskazaniem do wykonywania zawodu podkuwacza koni jest dysfunkcja układu ruchu str. 1

2 III. Wykształcenie Zalecane jest minimum wykształcenie zasadnicze zawodowe po kierunkach związanych z kowalstwem lub hodowlą koni IV. Kompetencje Osoba wykonująca zawód podkuwacza koni: 1. w zakresie wiedzy: Zna fakty, zasady, procesy i pojęcia ogólne w zawodzie podkuwacza koni. Zna i rozumie podstawowe fakty, pojęcia i zależności w zawodzie, oraz w szerszym zakresie elementarne uwarunkowania prowadzonej działalności w branży rzemieślniczej oraz działalności usługowej wspomagającej chów i hodowlę koni. 2. w zakresie umiejętności: posiada umiejętności wymagane do realizacji zadań i rozwiązywania problemów poprzez wybieranie podstawowych metod, narzędzi i materiałów z zakresu rozczyszczania i podkuwania kopyt koni. Potrafi wykonywać zadania w częściowo zmienionych warunkach. Umie rozwiązywać typowe problemy, odbierać i formułować wypowiedzi(także bardzo proste wypowiedzi w języku obcym) V. Zadania zawodowe Z1. Wykonywanie oględzin i oceny konia w spoczynku i ruchu. Ocena postawy i ruchu poszczególnych kończyn oraz kształtu kopyt. Z2. Udzielanie właścicielom koni informacji dotyczących kopyt, w tym ich właściwej pielęgnacji Z3. Rozczyszczanie i korekcja kopyt Z4. Przygotowywanie i wykonywanie obróbki oraz formowanie podków Z5. Podkuwanie kopyt koni Z6. Kontrolowanie poprawności wykonanego rozczyszczenia i podkucia kopyt Z7. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami ergonomii oraz przepisami i zasadami BHP, ochrony ppoż. i ochrony środowiska VI. Kompetencje zawodowe Kz1. Wykonywanie rozczyszczenia i korekcji kopyt koni Kz2. Podkuwanie kopyt koni Kz3. Wykonywanie i formowanie podków Kz4. Kompetencje społeczne str. 2

3 VI.1. Wykonywanie rozczyszczenia i korekcji kopyt Wiedza - zna i rozumie podstawowe fakty, zasady, procesy, pojęcia ogólne i zależności związane z wykonywaniem rozczyszczenia i korekcji kopyt koni a zwłaszcza: - zasady ergonomii oraz przepisy i zasady BHP, ochrony ppoż, ochrony środowiska w zkresie obsługi koni; - przeznaczenie i zasady użycia narzędzi do rozczyszczania kopyt koni; - sposoby i metody rozczyszczania i korekcji kopyt koni; - budowę anatomiczną kończyn i kopyta oraz ich mechanikę; - rodzaje postaw kończyn oraz chodów konia; - schorzenia kopyt u koni; - zasady profilaktyki i pielęgnacji kopyt; - konsekwencje nieprawidłowego rozczyszczenia i okucia; - metody współdziałania z koniem; Umiejętności wykonuje złożone zadania związane z rozczyszczeniem i korekcją kopyt koni a w szczególności potrafi: - przestrzegać zasad ergonomii oraz przepisów BHP, ppoż. i ochrony środowiska w zkresie obsługi koni; - posługiwać się narzędziami do rozczyszczania kopyt koni; - rozczyszczać i korygować kopyta koni; - rozpoznawać i rozróżniać kopyta pod względem poprawności budowy; - rozróżniać chody i postawy kończyn u koni; - rozpoznawać schorzenia kopyt; - stosować czynności profilaktyczne i pielęgnacyjne na kopytach; - umiejętnie i bezpiecznie postępować z koniem; VI.2. Podkuwanie kopyt koni Wiedza zna i rozumie podstawowe fakty, zasady, procesy, pojęcia ogólne i zależności związane z podkuwaniem kopyt koni, a w szczególności zna: - zasady ergonomii, przepisy BHP, ochrony ppoż, i ochrony środowiska w zakresie podkuwania kopyt koni; - instrukcje obsługi i przeznaczenie narzędzi i maszyn stosowanych podczas podkuwania kopyt koni; - metody podkuwania koni na zimno i na gorąco; - zasady doboru podkowy do Umiejętności - wykonuje złożone zadania związane z podkuwaniem kopyt, w szczególności potrafi: - przestrzegać zasad ergonomii i przepisów BHP, ochrony ppoż. i ochrony środowiska w zakresie podkuwania kopyt koni; - posługiwać się narzędziami i maszynami stosowanymi podczas podkuwania kopyt koni; - dobierać odpowiednie metody podkuwania; - dobierać i dopasowywać odpowiednie podkowy do kopyta; str. 3

4 kopyta; - zasady mocowania podkowy do kopyta; - rodzaje i rozmiary podków i podkowiaków i ich stosowanie - materiały dodatkowe i uzupełniające stosowane w podkuwnictwie; - konsekwencje nieprawidłowego podkucia; - dobierać i umiejętnie stosować materiały dodatkowe i uzupełniające stosowane w podkuwnictwie; - informować właścicieli koni o sposobie i metodzie okucia konia - kontrolować i oceniać jakość wykonanego podkucia; VI.3. Wykonanie i formowanie podków Wiedza zna i rozumie podstawowe fakty, zasady, procesy i pojęcia ogólne i zależności związane z wykonywaniem i formowaniem podków, w szczególności zna: - zasady ergonomii i przepisy BHP, ochrony ppoż. i ochrony środowiska w zakresie wykonywania i formowania podków; - narzędzia i urządzenia stosowane w pracach kowalskich i ślusarskich; - podstawy materiałoznawstwa i obróbki cieplnej metali; - podstawowe prace kowalskie (gięcie, prostowanie, spęczanie, wyciąganie, rowkowanie, przebijanie); - podstawowe prace ślusarskie (cięcie, szlifowanie, wiercenie, gwintowanie, trasowanie); - podstawowe metody wykonywania połączeń spawanych Umiejętności wykonuje złożone zadania związane z wykonywaniem i formowaniem podków. W szczególności potrafi: - przestrzegać zasady ergonomii i przepisy BHP, ochrony ppoż. i ochrony środowiska w zakresie wykonywania i formowania podków; - dobierać odpowiednie narzędzia i urządzenia mające zastosowanie w pracach kowalskich i ślusarskich; - rozróżniać rodzaje metali sosowanych w podkuwnictwie; - nagrzewać materiał do temperatury kucia w piecu kowalskim lub w palenisku; - przygotowywać materiał na podkowę; - wykonywać podstawowe zabiegi kowalskie na gorąco i na zimno (gięcie, prostowanie, spęczanie, wyciąganie, rowkowanie, przebijanie); - wykonywać podstawowe zabiegi ślusarskie (cięcie, szlifowanie, wiercenie, gwintowanie, trasowanie); - wykonywać połączenia spawane str. 4

5 VII. Uczeń-podkuwacz Test wstępny Zalecane jest minimum wykształcenie zasadnicze zawodowe po kierunkach związanych z kowalstwem lub hodowlą koni. 1 Rozmowa kwalifikacyjna z kandydatem określająca wiedzę i umiejętności przydatne w zawodzie podkuwacza koni. (kandydat opowiada przez 3-5 minut co wie o podkuwnictwie i dlaczego chce pracować w tym zawodzie) Ocena wiedzy: minimum 1, maksimum 4. Ocena umiejętności przekazu wiedzy: minimum 1, maksimum 4. 2 Praktyczne zachowanie przy koniu i umiejętność użycia narzędzi. (kandydat podchodzi do konia na korytarzu, trzymanego przez stajennego i zajmuje się nim 2-3 minuty; otrzymuje narzędzia i wbija gwóźdź w deskę a potem go wyjmuje 1-2 minuty) Ocena przy koniu: minimum 1, maksimum 4. Użycie narzędzi: minimum 1, maksimum 4. str. 5

6 VIII. Podkuwacz Posiada wiedzę podstawową i umiejetności z zakresu: 1. Ogólna wiedza o koniu 2. Zarys anatomii i fizjologii konia 3. Postawa i ruch konia 4. Budowa i mechanika kopyta 5. Rozczyszczanie i korekcja kopyt 5.1.przeznaczenie i zasady użycia narzędzi do rozczyszczania kopyt 5.2.sposoby i metody rozczyszczania i korekcji kopyt 5.3.schorzenia kopyt 5.4.zasady profilaktyki i pielęgnacji kopyt 6. Narzędzia podkuwnicze 7. Rodzaje podków 8. Podkuwanie 8.1.metody podkuwania na zimno i na gorąco 8.2.zasady doboru podkowy do kopyta 8.3.zasady mocowania podkowy do kopyta 8.4.materiały dodatkowe i uzupełniające stosowane w podkuwnictwie 8.5.konsekwencje nieprawidłowego podkucia 9. Wykonanie i formowanie podków 9.1.narzędzia i urządzenia stosowane w pracach kowalskich i ślusarskich 9.2.podstawy materiałoznawstwa i obróbki cieplnej metali 9.3.podstawowe prace kowalskie 9.4.podstawowe prace ślusarskie 9.5.podstawowe metody wykonywania połączeń spawanych 10. Etyka 11. Ergonomia, BHP, ochrona środowiska 12. Organizacja pracy str. 6

7 IX. Podkuwacz-czeladnik Posiada wiedzę i umiejętności, które są ujęte w poniższych rozdziałach: A. Ogólna wiedza o koniu: 1. Ewolucja i historia 2. Zarys behawioru 10-ć tajemnic zachowania koni 3. Potrzeby życiowe i utrzymanie 4. Ocena zdrowia 5. Użytkowanie 6. Żywienie 7. Zasady postępowania z koniem 8. Identyfikacja koni a. rasy b. maści i odmiany c. opis słowny i graficzny d. paszport B. Budowa konia 1. Topografia ciała konia 2. Zarys anatomii: 2.1. układ oddechowy i krążenia 2.2. układ pokarmowy 2.3. układ rozrodczy 2.4. układ moczowy 2.5. układ kostno-stawowy 2.6. anatomia dalszego odcinka kończyn 2.7. budowa kopyta 2.8. układ mięśniowo- więzadłowy 2.9. narząd wzroku narząd słuchu inne narządy C. Postawa i ruch 1. postawa i ruch prawidłowe 2. postawy nieprawidłowe 3. korelacja między postawą kończyny i budową kopyta 4. zaburzenia ruchu D. Schorzenia narządu ruchu 1. zapalenia stawów 2. zapalenia więzadeł 3. zapalenia ścięgien 4. zespół trzeszczki kopytowej 5. rozlane zapalenie tworzywa kopytowego - ochwat 6. inne patologie kopyt 7. diagnostyka obrazowa str. 7

8 E. Profilaktyka i pielęgnacja 1. profilaktyka zachorowań i zapobieganie urazom 2. weterynaryjne zabiegi profilaktyczne 3. pielęgnacja kończyn 4. pielęgnacja kopyt 5. pierwsza pomoc weterynaryjna F. Komunikacja Podkuwacza ze środowiskiem Osób współpracujących (właściciele koni, pracownicy stajenni, lekarze weterynarii, osoby postronne). G. Rozczyszczanie koni 1. Stosowane narzędzia 2. Ocena postawy i kształtu kopyta 3. Struganie kopyta prawidłowego 4. Struganie kopyta nieprawidłowego: 4.1. krzywe 4.2. koślawe 4.3. szpotawe 4.4. inne H. Narzędzia podkuwnicze 1. Palenisko koksowe 2. Piec gazowy 3. Dobór narzędzi do pracy 4. Dobór materiału do wykonania podkowy 5. Właściwości materiału 6. Parametry robocze sprzętu 7. Utrzymanie narzędzi i sprzętu 8. Techniki wykuwania 9. Techniki utwardzania 10. Techniki wyżarzania 11. Proces spawania 12. Techniki ostrzenia I. Podkowy 1. rodzaje 2. wykonane ręcznie 3. wykonane maszynowo J. Podkuwanie podstawowe 1.Ściągnie podków 2. Ocena zużycia podkowy i stanu kopyta 3. Plan kucia i dbałość o kopyta 4. Czyszczenie podeszwy i strzałki 5. Struganie 6. Zrównoważenie 7. Wyrównanie - płaszczyzna 8. Tarnikowanie ściany 9. Przygotowanie podkowy kształtowanie 10. Wypoziomowanie str. 8

9 11. Funkcje pomocnicze i modyfikacje 12. Kapturki 13. Dopasowanie na zimno na gorąco 14. Wbijanie podkowiaków 15. Zakuwki i wykończenie 16. Zasady używania spawów i haceli 17. Techniki i zasady wyprowadzania kapturków K. Nieprawidłowości kopyt 1. Wykuwanie podków specjalnych 2. Kucie korekcyjne 3. Alternatywne sposoby ochrony kopyt 4. Nieprawidłowości kopyt 5. Nieprawidłowości narządu ruchu L. Profesjonalizm, Etyka, BHP 1. Organizacja pracy w zawodzie podkuwacz 1.1. Prawodawstwo, przepisy 1.2. Ubezpieczenie osobiste i zawodowe 1.3. Warsztat, sprzęt, pojazd, materiały 2. Etyka kod podkuwacza 3. Bezpieczeństwo 3.1. Ocena zachowania konia 3.2. Organizacja stanowiska pracy 3.3. Odzież ochronna 3.4. Ergonomia 3.5. Czynniki ryzyka i zagrożenia 3.6. Produkty toksyczne i niebezpieczne 3.7.Tężec i jego profilaktyka 3.8. Inne możliwe choroby odzwierzęce 3.9. Pierwsza pomoc przed-lekarska str. 9