INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE ANTROPOLOG

Transkrypt

1 INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE ANTROPOLOG KOD ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI: I. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY II. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH III. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY IV. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW V. KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE VI. INFORMACJE DODATKOWE VII. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku ANTROPOLOG STRONA 1

2 I. ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY Antropolog / kod / to jeden z 2443 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (DZ.U. z 2014 r. poz. 1145). Antropolog bada zmienność cech biologicznych człowieka w czasie i w przestrzeni oraz wpływ, jaki na ową zmienność wywierają czynniki genetyczne, środowiska naturalnego i społeczno-kulturowego Zadania zawodowe prowadzenie badań dotyczących ewolucji człowieka, m.in. badanie szczątków kostnych i trybu życia człowieka kopalnego i jego przodków z okresu ostatnich ok. 5 milionów lat; badanie i szacowanie stopnia pokrewieństwa genetycznego między człowiekiem dzisiejszym a innymi gatunkami naczelnych, zwłaszcza małp wąskonosych, badanie podobieństw i różnic między człowiekiem i owymi gatunkami pod względem cech anatomicznych i fizjologicznych, psychiki i zachowań oraz organizacji społeczeństwa; badanie cech biologicznych populacji ludzkich w ciągu ostatnich kilku tysiącleci, w szczególności analizowanie szkieletów ludzkich z cmentarzysk prehistorycznych i wnioskowanie na tej podstawie o trybie życia owych populacji, głównych schorzeniach, strukturze wieku, dawnych szlakach migracyjnych i mieszaniu się różnych grup etnicznych oraz przemianach struktury genetycznej; badanie zmienności rozwoju osobniczego człowieka w okresie dzieciństwa i młodzieńczości, różnic indywidualnych i międzygrupowych pod względem tempa wzrastania i dojrzewania fizjologicznego, stopnia zależności owych różnic w przebiegu rozwoju od czynników genetycznych oraz środowiskowych (np. żywienia); analizowanie masowych danych o wzrastaniu i dojrzewaniu młodzieży, sprawności fizycznej człowieka i nasileniu przedwczesnej umieralności w celu określenia jak nierówności sytuacji społeczno-ekonomicznej poszczególnych grup (np. zawodowych) odzwierciedlają się w rozmaitych wskaźnikach dobrostanu biologicznego młodzieży i dorosłych oraz jak kształtują się zjawiska rozwarstwienia społecznego ludności i przemiany tego rozwarstwienia w czasie Profil kompetencyjny 1 dla grupy specjaliści z dziedzin prawa, dziedzin społecznych i kultury - kod 26 2 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury prowadzą badania, opracowują koncepcje, teorie i metody działania lub stosują wiedzę w dziedzinach: prawa, zarządzania informacją, ekonomią, socjologią, filozofią, historią, religią, psychologią, opieką socjalną oraz sztuką i rozrywką 1. 1 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych Warszawa, Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U poz. 1145). ANTROPOLOG STRONA 2

3 Przykładowe zawody: adwokat, archiwista, artysta malarz, socjolog, filozof, politolog, psycholog, specjalista pracy socjalnej, mediator sądowy, duchowny wyznania rzymskokatolickiego, tłumacz, antropolog, piosenkarz, reżyser filmowy, aktor. Kompetencje to cechy osoby, które przejawiają się w działaniach prowadzących do wykonywania zadań zawodowych na wymaganym poziomie oraz w zachowaniach przekładających się na konkretne efekty, dzięki czemu są obserwowalne, podlegają rozwojowi poprzez szkolenia oraz nabyte doświadczenia w realizacji określonych zadań. Dla grupy specjaliści z dziedzin prawa, dziedzin społecznych i kultury wyróżniono cztery kluczowe kompetencje: 1. Sumienność w dążeniu do rezultatów - wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 2. Otwartość na innych - Pozytywne nastawienie i traktowanie innych oraz okazywanie chęci ich zrozumienia. 3. Zdolności analityczne i podejmowanie decyzji - tj. rozumienie złożonych sytuacji i relacji zachodzących pomiędzy różnymi elementami. Analizowanie informacji i danych, dostrzeganie zależności, wyciąganie na ich podstawie wniosków i podejmowanie trafnych decyzji. 4. Komunikacja interpersonalna -Przekazywanie konkretnych informacji w sposób zrozumiały dla innych. Przystępne wyjaśnianie skomplikowanych, specjalistycznych kwestii. Przekazywanie najważniejszych zagadnień i sprawdzanie, czy rozmówca rozumie komunikat. Dostosowanie stylu wypowiedzi do odbiorcy. II. SYTUACJA NA RYNKU PRACY MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W I półroczu 2016 roku w ewidencji powiatowych urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim odnotowano 1 rejestrację w zawodzie antropolog. W grupie bezrobotnych z tym zawodem nie było osób w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W końcu czerwca 2016 roku w ewidencji pozostawały 2 osoby z zawodem antropolog Nie było zarejestrowanych osób z tym zawodem w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki. W I półroczu 2016 roku do powiatowych urzędów pracy nie zgłoszono wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej w zawodzie antropolog. ANTROPOLOG STRONA 3

4 BEZROBOTNI I ZGŁOSZONE WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE ANTROPOLOG Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowan i w okresie ogółem Bezrobotn i według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu I półrocze Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych za lata i I półrocze 2016 Brak zgłoszonych wolnych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej dla osób nowozarejstrowanych spowodował, że zawód antropolog w latach został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy, tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w zawodzie. Od 2015 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (obecnie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Według nowej metodologii zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnyc h4. Wprowadzona zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup. W 2015 i I półroczu 2016r. w województwie kujawsko-pomorskim grupa elementarna Archeolodzy, socjolodzy i specjaliści dziedzin pokrewnych, w której ujęto zawód antropolog nie miała określonego statusu na rynku pracy. 5 3 Informacja przygotowana na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MRPiPS- Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności dane za 2015r. Raporty z lat znajdują się na stronie WUP Toruń 4 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okres i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 5 Informacja o deficycie i nadwyżce dla wybranego województwa ANTROPOLOG STRONA 4

5 III. ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW BADANIA PRACODAWCÓW I ANALIZA INTERNETOWYCH OFERT PRACY W wynikach badań przeprowadzonych wśród pracodawców przez Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu w latach nie ma informacji na temat planów zatrudnienia lub zwolnienia osób z zawodem antropolog. 6 Raport z badania internetowych ofert pracy dla województwa kujawskopomorskiego nie zawiera informacji dotyczących zawodu antropolog. Badaniem objęto ogłoszenia o pracy z kwietnia i października 2015r. zamieszczone na serwisach: praca.pl, gazetapraca.pl, pracuj.pl, praca.gratka.pl. dostępne w portalu Zielona Linia-Centrum Konsultacyjno-Informacyjne Służb Zatrudnienia 7. IV. PROGNOZY RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW Barometr zawodów to jednoroczna prognoza sytuacji w zawodach. Opiera się na opinii ekspertów (pracowników urzędów pracy oraz agencji zatrudnienia), którzy wspólnie analizują sytuację w poszczególnych zawodach. Ocenie podlegają zawody najczęściej występujące na rynku pracy. Na podstawie podobieństwa wykonywanych zadań, zawody te zostały ujęte w 165 grup. W ww. prognozie na 2017 rok, na poziomie województwa kujawsko-pomorskiego, zawód antropolog nie podlegał ocenie ze względu na małą liczebność bezrobotnych w tej grupie. 8. V. KSZTAŁCENIE W ZAWODZIE Niniejsza informacja została przygotowana na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego na temat liczby studentów oraz absolwentów, przekazanych na potrzeby prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. W województwie kujawsko-pomorskim zawód antropolog można zdobyć na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu na wydziale etnologii i antropologii kulturowej. Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej UMK w Toruniu ul. Władysława Bojarskiego Toruń tel.: +48 (56) fax: +48 (56) Raport z badania 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego w 2014r. w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą II oraz wyniki badań 2000 pracodawców przeprowadzonych w latach w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą, znajdują się na stronie 7 Raport z badania znajduje się na stronie Internetowe-2015-r.pdf 8 Raport podsumowujący badanie w województwie kujawsko-pomorskim znajduje się na stronie ANTROPOLOG STRONA 5

6 Zasady kształcenia w odniesieniu do studiów wyższych są regulowane przez następujące przepisy: Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. 2005, Nr 164, poz z późn. zm.), Ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw 1 (Dz. U. Nr 84 poz. 455), Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2011r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego (Dz. U. Nr 253, poz. 1520), - Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 3 października 2014 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia(dz. U. 2014, Nr 0, poz. 1370). ANTROPOLOG STRONA 6

7 EFEKTY KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU ETNOLOGIA I ANTROPOLOGIA KULTUROWA Po ukończeniu studiów drugiego stopnia na kierunku Etnologia/antropologia kulturowa profilu ogólno akademickiego absolwent osiąga następujące efekty kształcenia: Ma pogłębioną wiedzę, o miejscu i znaczeniu etnologii w systemie nauk humanistycznych i społecznych oraz o jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej Rozumie odrębność i powiązania etnologii/antropologii kulturowej z innymi dyscyplinami nauki (historią i filozofią kultury, socjologią/antropologią społeczną, historią sztuki, teorią kultury, folklorystyką, językoznawstwem), pojmuje drogi i kierunki jej rozwoju. Zna terminologię z zakresu etnologii/antropologii kulturowej w stopniu zaawansowanym oraz terminologię antropologii społecznej/socjologii oraz innych nauk o kulturze w stopniu pozwalającym na odbiór prac naukowych powstających w obrębie tych dyscyplin Posiada pogłębioną wiedzę z zakresu metodologii badań etnologii/antropologii kulturowej oraz podstawową z zakresu metodologii innych, pokrewnych dziedzin badań nad kulturą i nauk społecznych, a także z zakresu najnowszych osiągnięć metodologicznych etnologii/antropologii kulturowej. Posiada pogłębioną wiedzę z zakresu najnowszych badań nad tożsamością etniczną i kulturową oraz, a także z zakresu teorii kultury. Ma pełne rozeznanie w zasadach i metodach analizy i interpretacji kultur w kontekście rozwoju dyscypliny od jej początków po wiek XXI Ma świadomość złożoności i zmienności kultury oraz ciągłego rozwoju i zmienności metod jej interpretacji. Ma wiedzę o strukturze społecznej i instytucjach społecznych oraz ich wpływie na miejsce i rolę jednostki w społeczeństwie, a także o procesach zmian struktur i instytucji społecznych, włącznie z konsekwencjami tych zmian Potrafi wyszukane materiały analizować, ocenić, zinterpretować i wykorzystać w opracowaniu naukowym i dyskusji. Potrafi formułować tezy i przeprowadzać analizę porównawczą źródeł w zakresie etnologii/antropologii kulturowej i nauk pokrewnych. Potrafi odnieść się krytycznie do źródeł zastanych (pierwotnych i wtórnych) oraz przeprowadzać analizę materiałów będących efektem badań terenowych Potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę, wykorzystując publikacje, konsultacje, badania terenowe (także źródła internetowe). Potrafi określić konsekwencje metodologiczne zastosowania w badaniach różnych sposobów interpretacji kultur Potrafi przeprowadzić interpretację wytworów rozmaitych sfer kultury, stosując przyjęte w etnologii/antropologii kulturowej metody badawcze Posiada umiejętności prowadzenia dyskusji, argumentacji naukowej i przyjmowania krytyki własnych poglądów. Potrafi powoływać się na myśli innych autorów. Umie ANTROPOLOG STRONA 7

8 formułować wnioski z dyskusji Potrafi podjąć i przeprowadzać działania badawcze i interpretacyjne pracując w grupie, przyjmując zarówno funkcję lidera (inicjatora pracy zespołowej w ramach dyscypliny jaki interdyscyplinarnej) jak i szeregowego członka grupy. Umie ustalać priorytety dla prowadzonych działań, dobierając tematy badawcze pod względem ich wartości naukowej oraz własnych możliwości Identyfikuje i rozstrzyga problemy związane z doborem prób, technik i metod pracy terenowej Identyfikuje i rozstrzyga problemy etyczne związane z odpowiedzialnością za prowadzone badania i publikację ich wyników Ma świadomość potrzeby i odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego. Odczuwa potrzebę ochrony dziedzictwa kulturowego wszystkich obszarów świata, Rozumie potrzebę popularyzacji idei dialogu międzykulturowego Źródło: opracowanie własne na podstawie portalu edukacyjnego UMK w Toruniu INFORMACJE DODATKOWE PRZYDATNE ADRESY Polski Instytut Antropologii Polskie Towarzystwo Antropologiczne Anthropological Review. The Journal of Polish Anthropological Society, Jest oficjalnym czasopismem Polskiego Towarzystwa Antropologicznego, wydawanym przy wsparciu finansowym Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, ukazuje się raz w roku, od 1997 w języku angielskim, w wersji drukowanej i elektronicznej. Publikuje prace z zakresu: antropologii fizycznej i dyscyplin pokrewnych, antropologii fizycznej w badaniach interdyscyplinarnych: naukach o kulturze fizycznej, zdrowiu i jakości życia człowieka, naukach społecznych; genetyki populacyjnej, biologii, ekologii i auksologii człowieka. Opracowała: Izabela Piasecka WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Akceptowała: Bogusława Szewczyk-Modrzejewska Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku Aktualizacja: 12 grudnia 2016 r. ANTROPOLOG STRONA 8

9 VI. MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ 1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. 2. Informacja dla osób poszukujących pracy w grupie zawodów socjolodzy, antropolodzy i specjaliści w dziedzinach pokrewnych w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę w zawodzie z grupy socjolodzy, antropolodzy i specjaliści w dziedzinach pokrewnych w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód antropolog jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: Obecnie w żadnym z krajów EOG zawód antropolog nie jest regulowany. Przykładowe nazwy stosowane na określenie zawodu antropolog w poszczególnych językach: anthropologist (język angielski), Anthropologe (język niemiecki). W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): m 3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem, z grupy zawodów socjolodzy, antropolodzy i specjaliści w dziedzinach pokrewnych wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z z zawodami socjolodzy, antropolodzy i specjaliści w dziedzinach pokrewnych zgłoszone zostały 243 oferty pracy w 14 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. grupie znajduje się w: Niemczech (208 ofert), Norwegii i Wielkiej Brytanii (7 ofert), Finlandii (5 ofert) - dane wg stanu na dzień r. Od osób z wyżej wymienionej grupy zawodów wymagane jest posiadanie wyższego wykształcenia z zakresu nauk społecznych i geografii, humanistycznych bądź nauk politycznych. Osoby te, powinny dysponować co najmniej 3 letnim udokumentowanym doświadczeniem zawodowym wraz z odpowiednimi uprawnieniami wynikającymi z uzyskanego wykształcenia bądź kursów. ANTROPOLOG STRONA 9

10 Ponadto należy pamiętać, że pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym ma być wykonywana praca (znajomość innego języka jest dodatkowym i mile widzianym atutem) oraz posiadania prawa jazdy, i niekiedy własnego samochodu. Warto wiedzieć, iż pracodawcy oczekują również od kandydata wysokich umiejętności komunikacyjnych, umiejętności samodzielnej pracy, precyzji oraz biegłej znajomości obsługi komputera w zakresie MS Office. Przykładowe stawki płacy dla grupy zawodów socjolodzy, antropolodzy i specjaliści w dziedzinach pokrewnych w Wielkiej Brytanii to: funtów/rocznie brutto (jednakże możemy się spotkać również z informacją, iż wysokość wynagrodzenia uzależniona jest od posiadanego doświadczenia, kwalifikacji zawodowych i zajmowanego stanowiska). Sporządziła: Justyna Grębicka Wydział Pośrednictwa Pracy ANTROPOLOG STRONA 10