Oznakowanie pojazdów sanitarnych w kontekście przepisów o warunkach technicznych pojazdów określonych w ustawie - Prawo o ruchu drogowym

Transkrypt

1 BALKE Marcin 1 KARPIŃSKI Robert 2 Oznakowanie pojazdów sanitarnych w kontekście przepisów o warunkach technicznych pojazdów określonych w ustawie - Prawo o ruchu drogowym WSTĘP Pojazdy sanitarne pełnią bardzo ważną funkcję w systemie państwowego ratownictwa medycznego. Krótki czas przybycia załogi medycznej na miejsce zagrożenia zdrowia lub życia ludzkiego jest elementem kluczowym. Poruszanie się pojazdu sanitarnego z większą prędkością zwiększa zagrożenie w ruchu drogowym. Aby zminimalizować niebezpieczeństwo w ruchu drogowym, pojazdy uprzywilejowane muszą być specjalnie wyposażone i oznakowane, tak żeby była możliwość rozpoznawania takiego pojazdu na drodze. Istnieje wiele przepisów prawnych charakteryzujących wygląd pojazdów sanitarnych. 1. SYSTEMATYKA POJAZDÓW UPRZYWILEJOWANYCH Ustawa Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz z późn. zm.) precyzuje w art. 2 definicję pojazdu specjalnego oraz pojazdu uprzywilejowanego. Pojazd specjalny jest to pojazd samochodowy lub przyczepa przeznaczone do wykonywania specjalnej funkcji, która powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposażenia. W pojeździe takim mogą być przewożone osoby i rzeczy związane z wykonywaniem tej funkcji. Pojazd uprzywilejowany to pojazd wysyłający sygnały świetlne w postaci niebieskich świateł błyskowych i jednocześnie sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie, jadący z włączonymi światłami mijania lub drogowymi. Określenie to obejmuje również pojazdy jadące w kolumnie, na której początku i na końcu znajdują się pojazdy uprzywilejowane wysyłające dodatkowo sygnały świetlne w postaci czerwonego światła błyskowego. W art. 53 ustawy Prawo o ruchu drogowym [10] zostały wymienione podmioty, których pojazdy samochodowe, można zaklasyfikować do pojazdów uprzywilejowanych. I tak pojazdem uprzywilejowanym w ruchu drogowym może być pojazd samochodowy: jednostek ochrony przeciwpożarowej, zespołu ratownictwa medycznego, Policji, jednostki ratownictwa chemicznego, Straży Granicznej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Służby Więziennej, Biura Ochrony Rządu, 1 Instytut Transportu Samochodowego, Zakład Procesów Diagnostyczno-Obsługowych; Warszawa; ul. Jagiellońska 80. Tel: , Fax: , marcin.balke@its.waw.pl 2 Instytut Transportu Samochodowego, Zakład Procesów Diagnostyczno-Obsługowych; Warszawa; ul. Jagiellońska 80. Tel: , Fax: , robert.karpinski@its.waw.pl 64

2 kontroli skarbowej, Służby Celnej, straży gminnych (miejskich), podmiotów uprawnionych do wykonywania zadań z zakresu ratownictwa górskiego, Służby Parku Narodowego, podmiotów uprawnionych do wykonywania zadań z zakresu ratownictwa wodnego, Inspekcji Transportu Drogowego. Do grupy pojazdów uprzywilejowanych można zaliczyć także jednostki nie wymienione powyżej, jeżeli są używane w związku z ratowaniem życia lub zdrowia ludzkiego, ale pod warunkiem uzyskania zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Minister właściwy do spraw wewnętrznych stwierdza wygaśnięcie zezwolenia, o którym mowa w art. 53 ustawy Prawo o ruchu drogowym [10], gdy ustaną okoliczności uzasadniające wykorzystanie pojazdu, jako uprzywilejowanego. Kierujący pojazdem uprzywilejowanym może, pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożności, nie stosować się do przepisów o ruchu pojazdów, zatrzymaniu i postoju oraz do znaków i sygnałów drogowych tylko w razie, gdy: uczestniczy: w akcji związanej z ratowaniem życia lub zdrowia ludzkiego, w przejeździe kolumny pojazdów uprzywilejowanych, pojazd wysyła jednocześnie sygnały świetlny i dźwiękowy; po zatrzymaniu pojazdu nie wymaga się używania sygnału dźwiękowego, w pojeździe włączone są światła drogowe lub mijania. Kierujący pojazdem uprzywilejowanym jest jednak obowiązany stosować się do poleceń i sygnałów dawanych przez osoby kierujące ruchem lub upoważnione do jego kontroli. Jak wynika z art. 53 ustawy Prawo o ruchu drogowym [10], pojazdy sanitarne mogą być zaliczane do grupy pojazdów uprzywilejowanych. Jest to bardzo istotne, ponieważ pojazdy sanitarne ze względu na swój charakter muszą przemieszczać się w jak najkrótszym czasie w celu przewozu chorych, rannych lub rekonwalescentów, jak również różnego rodzaju materiałów medycznych do/ze szpitala lub innej placówki służby zdrowia. Trzeba jednak brać pod uwagę, że cechy pojazdu uprzywilejowanego zwiększają zagrożenie wypadkami komunikacyjnymi, wynikającymi z jazdy do nagłych wypadków z dużą prędkością. Z tego względu pojazdy uprzywilejowane muszą być odpowiednio wyposażone i oznakowane, aby wyróżniały się spośród innych pojazdów uczestniczących w ruchu drogowym. 2. WARUNKI TECHNICZNE DLA POJAZDU UPRZYWILEJOWANEGO Zgodnie z 25 i 26 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia [6], pojazd uprzywilejowany musi być wyposażony w dodatkowe elementy i urządzenia poprawiające widoczność takiego pojazdu na drodze, a nawet ze względu na odpowiedni kolor nadwozia i specjalne oznakowanie, umożliwiać identyfikację danego pojazdu z daleka. Pojazd samochodowy uprzywilejowany powinien być wyposażony w sygnały ostrzegawcze: dźwiękowy, świetlny błyskowy. Pojazd samochodowy uprzywilejowany może być ponadto wyposażony w umieszczone na zewnątrz dodatkowe światło barwy białej lub żółtej selektywnej, umocowane w sposób umożliwiający zmianę kierunku strumienia świetlnego (szperacz). Światło to powinno być włączane i wyłączane niezależnie od innych świateł. Jeżeli chodzi o urządzenia wysyłające ostrzegawcze sygnały dźwiękowe, to powinny spełniać następujące wymagania: wysyłać sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie; 65

3 fale dźwiękowe powinny być wysyłane co najmniej do przodu, a oś ich rozchodzenia się powinna być równoległa do podłużnej osi symetrii pojazdu; dopuszcza się odchylenie od tego kierunku nie większe niż 15 ; być tak sterowane, aby ich włączenie nie było możliwe bez równoczesnego włączenia sygnału świetlnego. Kolejnym elementem jest ostrzegawczy sygnał świetlny błyskowy, który powinien odpowiadać następującym warunkom: liczba świateł: co najmniej jedno, nie więcej niż dziesięć; rozmieszczenie świateł: na dachu nadwozia (kabiny); dopuszcza się umieszczenie świateł w innym miejscu, przy zapewnieniu wymaganej widoczności sygnału; barwa światła: niebieska; włączanie świateł błyskowych powinno być niezależne od położenia urządzenia umożliwiającego pracę silnika oraz od włączenia sygnałów dźwiękowych; powinien być widoczny z każdej strony pojazdu z odległości co najmniej 150 m przy oświetleniu słonecznym i nie powinien oślepiać innych uczestników ruchu. Pojazd może być dodatkowo wyposażony w sygnały świetlne błyskowe barwy czerwonej, odpowiadające warunkom: liczba świateł: co najmniej jedno, nie więcej niż dziesięć; rozmieszczenie świateł: na dachu nadwozia (kabiny); dopuszcza się umieszczenie świateł w innym miejscu, przy zapewnieniu wymaganej widoczności sygnału; włączanie świateł błyskowych powinno być niezależne od położenia urządzenia umożliwiającego pracę silnika oraz od włączenia sygnałów dźwiękowych; Sygnały świetlne błyskowe barwy czerwonej powinny być widoczne co najmniej z przodu i z tyłu pojazdu z odległości co najmniej 150 m przy oświetleniu słonecznym i nie oślepiać innych uczestników ruchu. Na fot. 1-3 zostały pokazane przykłady sygnałów świetlnych błyskowych zamocowanych na dwóch pojazdach różnych marek. Fot. 1. Przykład sygnałów świetlnych błyskowych zamocowanych na dachu z przodu pojazdu Źródło: Opracowanie własne Fot. 2. Przykład sygnałów świetlnych błyskowych zamocowanych na przodzie pojazdu Źródło: Opracowanie własne Fot. 3. Przykład sygnałów świetlnych błyskowych zamocowanych na dachu z tyłu pojazdu Źródło: Opracowanie własne 3. KARETKA SANITARNA I POJAZD GÓRNICZEGO POGOTOWIA RATUNKOWEGO Przepisy o warunkach technicznych pojazdów oraz o zakresie ich niezbędnego wyposażenia [6] w 28 precyzują wymagania dotyczące wyglądu zewnętrznego karetki sanitarnej. Pojazd taki powinien mieć barwę białą, kremową lub żółtą samochodową z niebieskim pasem wyróżniającym, 66

4 a w przypadku karetki reanimacyjnej dopuszcza się dodatkowo pasy wyróżniające barwy czerwonej, umieszczone wokół dachu oraz bezpośrednio pod pasem barwy niebieskiej. Wymagań tych nie stosuje się do wojskowej karetki sanitarnej, która powinna być oznakowana emblematem czerwonego krzyża na białym tle, umieszczonym co najmniej na każdym boku pojazdu. Karetka taka może być również oznakowana pasem wyróżniającym barwy niebieskiej. Powyższe sformułowanie karetka reanimacyjna (dawne oznaczenie R) pochodzi ze starej klasyfikacji zespołów ratownictwa medycznego. Zgodnie z ustawą o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2013 r., poz. 757 z późniejszymi zmianami) oraz rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie oznaczenia systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne oraz wymagań w zakresie umundurowania członków zespołów ratownictwa medycznego (Dz. U. nr 209 z 2010 r., poz.1382), od listopada 2010 r. stosujemy następujący podział specjalistycznych środków transportu sanitarnego zespołów ratownictwa medycznego: P podstawowy zespół ratownictwa medycznego, S specjalistyczny zespół ratownictwa medycznego. Powyższe pojazdy oznaczamy po obu bokach pojazdu nadrukiem barwy czerwonej odpowiednio literą P lub S. Kolejna grupa pojazdów to pojazdy górniczego pogotowia ratunkowego, o których mowa w 29 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia [6]. Powinny być one oznakowane pasem wyróżniającym barwy czerwonej. Pasy wyróżniające, o których mowa powyżej, powinny mieć szerokość od 8 cm do 15 cm, z zastrzeżeniem oznakowania dla wojskowej karetki sanitarnej. Pasy te powinny być umieszczone wokół pojazdu poniżej dolnej krawędzi okien. Przepisy zabraniają stosowania oznakowania lub oznakowania do niego podobnego na pojazdach innych niż pojazd, dla którego zostało ono określone. Oznacza to, że pojazdy nie mogące być zaliczone do danej grupy pojazdów uprzywilejowanych np. karetki sanitarne lub pojazd policji, nie mogą być oznakowane podobnie do tych pojazdów. Fot. 4. Przykład oznakowania karetki sanitarnej z każdej strony pojazdu Źródło: Opracowanie własne 67

5 Z wymagań jakim powinna odpowiadać karetka sanitarna, określonych przez przepisy Ministra Infrastruktury, wynika, że pas wyróżniający w kolorze niebieskim i czerwonym nie musi być wykonany z materiału folii odblaskowej, w związku z tym jeżeli zastosowano folię inną niż odblaskowa utrudniona będzie widoczność i rozpoznawalność takiego pojazdu w warunkach nocnych. Jedynym elementem poprawiającym widoczność takiego pojazdu jest wówczas sygnał świetlny błyskowy. Nie jest zrozumiałe, dlaczego zgodnie z tymi przepisami karetki sanitarne mają być gorzej widoczne na drodze z tytułu nie stosowania folii odblaskowych. W ostatnich latach nastąpiła modernizacja przepisów odnośnie oznakowania pojazdów uprzywilejowanych należących do wielu grup pojazdów takich jak np. pojazdy Policji, Inspekcji Transportu Drogowego, Służby Celnej, straży gminnej (miejskiej). W tych pojazdach pas wyróżniający wykonany musi być z materiału odblaskowego. Z porównania wymagań dla różnych pojazdów uprzywilejowanych wynika, że istnieje niespójność w wymaganiach odpowiednich przepisów dotyczących pasa wyróżniającego. Inną sprawą jest jeszcze to, że według ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2013 r., poz. 757 z późniejszymi zmianami) oraz według rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie oznaczenia systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne oraz wymagań w zakresie umundurowania członków zespołów ratownictwa medycznego (Dz. U. nr 209 z 2010 r., poz.1382), zespół ratownictwa medycznego jest oznakowany poprzez umieszczenie na specjalistycznym środku transportu sanitarnego koloru białego lub żółtego trzech pasów odblaskowych wykonanych z folii. Sprawdzanie wymagań tego przepisu nie należy do obowiązków stacji kontroli pojazdów podczas wykonywania badań technicznych. 4. SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA DLA FOLII ODBLASKOWEJ Gotowe zapisy odnośnie wymagań i badań powierzchniowego współczynnika odblasku możemy znaleźć w przepisach dotyczących tablic rejestracyjnych w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie rejestracji i oznakowania pojazdów (Dz. U. nr 186 z 2007 r., poz z późniejszymi zmianami). Wymagania te mogłyby być zastosowane w badaniach pasów wyróżniających wykonanych z materiału odblaskowego. Na wstępie należy przytoczyć kilka definicji dotyczących badania folii odblaskowej: odbicie powrotne (współdrożne) - odbicie, w którym światło jest odbijane w kierunku bliskim do tego, z którego pada, przy czym właściwość ta zostaje zachowana przy znacznych zmianach kąta oświetlenia; materiał odblaskowy - materiał odbijający światło w sposób powrotny (współdrożny); oś odniesienia NC - oś odpowiadającą osi symetrii próbki i prostopadłą do jej powierzchni odblaskowej; środek odniesienia C - punkt przecięcia osi odniesienia z powierzchnią odblaskową próbki; kąt oświetlenia β - kąt zawarty pomiędzy osią odniesienia NC a prostą wyznaczoną przez środek źródła światła Cs oraz środek odniesienia C próbki; kąt obserwacji α - kąt zawarty pomiędzy prostymi łączącymi środek odniesienia C próbki ze środkiem źródła Cs oraz środek odniesienia C próbki ze środkiem odbiornika światła Cr; rozwartość kątowa próbki γ - kąt, pod jakim jest widoczny największy wymiar powierzchni odblaskowej badanej próbki ze środka odbiornika światła; powierzchniowy współczynnik odblasku R - stosunek światłości powierzchni odblaskowej w kierunku obserwacji do natężenia oświetlenia przy powierzchni odblaskowej, na płaszczyźnie prostopadłej do kierunku padającego światła i do pola tej powierzchni odblaskowej, przy określonych kątach oświetlenia i obserwacji; powierzchniowy współczynnik odblasku R wyrażany jest w kandelach na lux na metr kwadratowy (cd x lx-1 x m-2); wzorcowe źródła światła A i D65 - źródło światła stosowane przy badaniach materiałów odblaskowych; współczynnik luminancji - stosunek luminancji danej powierzchni w określonym kierunku do luminancji idealnego rozpraszacza oświetlonego w taki sam sposób. 68

6 Wymagania szczegółowe są następujące: a) Powierzchniowy współczynnik odblasku R materiału odblaskowego tablicy, zmierzony zgodnie ze schematem przedstawionym na rysunku 1, przy oświetleniu wzorcowym źródłem A, wyrażony w kandelach na lux na metr kwadratowy (cd x lx-1 x m-2), powinien być nie mniejszy niż wartości minimalne i nie większy niż wartości maksymalne podane w tablicy 1. Opis: C - środek odniesienia, NC - oś odniesienia, R r - odbiornik (obserwator lub urządzenie pomiarowe), C r - środek odbiornika, φ r - średnica odbiornika, S e - źródło światła, C s - środek źródła światła, φ s - średnica źródła światła, D e - odległość od środka C s do środka C, D e ' - odległość od środka C r do środka C, α - kąt obserwacji, β - kąt oświetlenia, γ - rozwartość kątowa próbki. Rys. 1. Schemat pomiaru współczynnika odblasku Źródło: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów [4] b) Jednorodność odblasku. Powierzchnia odblaskowa tablicy obserwowana w warunkach odbicia powrotnego nie powinna wykazywać widocznych różnic luminancji. Tab. 1. Powierzchniowy współczynnik odblasku Barwa Kąt obserwacji Powierzchniowy współczynnik odblasku (cd x lx -1 x m -2 ) MIN Kąt oświetlenia Biała , ,5 Czerwona ,6 0, ,4 Niebieska ,5 0, ,3 0,2 0, Żółta Źródło: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie rejestracji i oznaczania [4] MAX Szczegółowe zasady badania są następujące: Pomiar powierzchniowego współczynnika odblasku R należy wykonać metodą obiektywną, zgodnie ze schematem przedstawionym na rysunku 1, dla specjalnie przygotowanych próbek o wymiarach 10 x 10 cm wszystkich rodzajów powierzchni odblaskowych (białej, żółtej, niebieskiej i czerwonej), wykonanych identycznie jak powierzchnie odblaskowe w całych tablicach. Pomiar należy przeprowadzić dla wszystkich kątów obserwacji i oświetlenia podanych w tablicy 1. Kąt oświetlenia i kąt obserwacji powinny leżeć w jednej płaszczyźnie. Rozwartość 69

7 kątowa próbki nie powinna przekraczać 80'. Równomierność oświetlenia próbki w czasie pomiaru powinna być taka, aby zmiana natężenia oświetlenia na powierzchni próbki, mierzonego prostopadle do padającego światła za pomocą fotoodbiornika o powierzchni światłoczułej nie większej niż 1/10 powierzchni badanej, nie przekraczała 5 %. Dla wszystkich próbek muszą być spełnione wymagania podane w wymaganiach szczegółowych w punkcie a). Urządzenia pomiarowe powinny zapewniać wykonanie pomiaru z błędem nieprzekraczającym 10 %. Sprawdzenie jednorodności odblasku powinno się przeprowadzić dla dwóch całych tablic metodą subiektywną, przez obserwację w warunkach odbicia powrotnego z odległości minimum 10 m, przy oświetleniu wiązką światła zapewniającą równomierność oświetlenia na powierzchni tablicy. W przypadku wątpliwości, w obszarze stwierdzonych różnic luminancji powinno się przeprowadzić pomiar współczynnika odblasku, przy kącie obserwacji 20' i kącie oświetlenia 5, przyległych fragmentów powierzchni odblaskowej o wymiarach 50 mm x 50 mm. Stosunek największej do najmniejszej zmierzonej wartości nie powinien przekraczać HOMOLOGACJA ŚWIATEŁ OSTRZEGAWCZYCH BŁYSKOWYCH Sygnały świetlne błyskowe podlegają procedurze homologacji zgodnie z jednolitymi przepisami dotyczącymi homologacji specjalnych świateł ostrzegawczych do pojazdów samochodowych oraz przyczep - Regulamin nr 65 Organizacji Narodów Zjednoczonych. Regulamin ten obowiązuje w procedurze homologacji typu EKG ONZ, ale nie jest jeszcze obowiązkowo stosowny w procedurze homologacji typu WE pojazdu albo typu pojazdu. W przepisach tego regulaminu możemy wyróżnić kilka definicji: specjalna lampa ostrzegawcza - oznacza lampę emitującą niebieskie lub pomarańczowe światło z przerwami do stosowania w pojazdach, obrotowa lub stacjonarna lampa błyskowa - oznacza specjalną lampę ostrzegawczą emitującą światło z przerwami wokół jej osi pionowej, kierunkowa lampa błyskowa - oznacza specjalną lampę ostrzegawczą emitującą światło z przerwami na ograniczonym obszarze kątowym, sygnalizacyjna belka świetlna - oznacza specjalny lampę ostrzegawczą z dwóch lub większej liczby układów optycznych emitujących światło w sposób przerywany wokół jego osi pionowej. Poniżej przedstawiono przykłady oznakowania homologacyjnego na lampach ostrzegawczych błyskowych. Specjalna lampa ostrzegawcza homologowana w Niderlandach (E4) pod numerem homologacji Numer homologacji wskazuje, że pierwotnej formie. Jest to niebieska lampa błyskowa obrotowa lub stacjonarna z jednym poziomem natężenia - klasa 1 (1 TB). Kierunkowa lampa błyskowa homologowana w Niderlandach (E4) pod numerem homologacji Numer homologacji wskazuje, że pierwotnej formie. Jest to bursztynowa lampa błyskowa obrotowa lub stacjonarna z dwoma poziomami natężenia - klasa 2 (2 TA). 70

8 Kierunkowa lampa błyskowa homologowana we Francji (E2) pod numerem homologacji Numer homologacji wskazuje, że pierwotnej formie. Jest to niebieskie światło błyskowe kierunkowe klasy 1 (XB 1). Kierunkowa lampa błyskowa homologowana we Francji (E2) pod numerem homologacji Numer homologacji wskazuje, że pierwotnej formie. Jest to bursztynowe światło błyskowe kierunkowe klasy 1 (XA 1). Strzałka wskazuje, że lampa ma działanie szerokokątne po stronie wskazanej przez kierunek strzałki. Wskazuje także na bok pojazdu, w którym urządzenie ma być zamontowane. Kierunkowa lampa błyskowa homologowana we Francji (E2) pod numerem homologacji Numer homologacji wskazuje, że pierwotnej formie. Jest to niebieskie światło błyskowe kierunkowe klasy 1 (XB 1). Dwustronna strzałka wskazuje, że lampa ma działanie szerokokątne w obie strony. Światło może być zamontowane po obu stronach pojazdu. WNIOSKI Pojazdy uprzywilejowane są objęte różnymi wymaganiami, w zależności od grupy pojazdów do jakiej należą. Wymagania odnośnie oznakowania pojazdów są niespójne. Dotyczy to głównie tych samych detali, które mają występować na pojeździe jako element charakterystyczny dla pojazdu uprzywilejowanego, określonych w warunkach technicznych. Kolejne niespójności dotyczące oznakowania pojazdów występują w przepisach różnych Ministrów, mimo, że przepisy te dotyczą tych samych pojazdów. Należy usystematyzować między różnymi resortami podstawowe przepisy dotyczące pojazdów. Brak jest jednoznacznych przepisów regulujących sposób przeprowadzania badań odblaskowości pasów wyróżniających dla pojazdów uprzywilejowanych. W związku z istniejącymi przepisami dotyczącymi podobnego zagadnienia, a mianowicie badanie folii odblaskowej wykorzystywanej w tablicach rejestracyjnych, proponowane jest zastosowanie podobnej procedury badawczej dla odblaskowych pasów wyróżniających. Należy wdrożyć Regulamin nr 65 ONZ do polskiego systemu prawnego podczas procedury homologacji typu pojazdu, ze względu na gotowe procedury badawcze w zakresie specjalnych świateł ostrzegawczych. Streszczenie Pojazdy sanitarne uprzywilejowane podczas prowadzenia akcji ratunkowych poruszają się w ruchu drogowym z dużymi prędkościami i często w sposób niekonwencjonalny. Celem ograniczenia liczby możliwych w takich przypadkach niebezpiecznych incydentów w ruchu drogowym, muszą wyróżniać się spośród innych pojazdów. Aby pojazd sanitarny uprzywilejowany był widoczny i zauważalny z dużych odległości w szczególności w porze nocnej, musi być odpowiednio oznakowany za pomocą barwnych znaków 71

9 o właściwościach odblaskowych. Niemniej istotną rolę spełniają sygnały dźwiękowe. Na tle obowiązującego w Polsce prawa, w tym międzynarodowego, opisano istniejące niespójności przepisów w zakresie oznakowania, wymagań technicznych dla folii odblaskowych oraz uprzywilejowanych sygnałów ostrzegawczych. Wskazano konieczne kierunki zmian w przepisach celem poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym w obszarze dotyczącym ruchu drogowego pojazdów sanitarnych uprzywilejowanych. Marking of ambulances in the context of the provisions for the technical conditions of vehicles referred to in the Act - Law on Road Traffic Abstract Ambulances being privileged vehicles while attending to the emergency are moving in the road traffic at high speeds and often in an unconventional manner. In order to limit the number of possible of dangerous incidents on the road, in such cases, they must stand out among other vehicles. The privileged ambulance, in order to be visible and noticeable from long distances especially at night, must be labelled with the colourful markings of reflective characteristics. However, an important role is played by audible signals. The existing inconsistencies concerning labelling regulations, the technical requirements for reflective foils and the priority warning signals are described against the background of the law in Poland, and international one. The necessary directions of changes have been indicated in respect to the regulations to improve safety in road traffic concerning the movement of privileged ambulances. BIBLIOGRAFIA 1. Karty charakterystyki zagrożeń zawodowych Centralny Instytut Ochrony Pracy-Państwowy Instytut Badawczy 2. Pojazdy medyczne i ich wyposażenie. Ambulanse drogowe. PN-EN 1789+A1 styczeń Regulamin nr 65 ONZ. Jednolite przepisy dotyczące homologacji specjalnych świateł ostrzegawczych do pojazdów samochodowych oraz przyczep. / Regulation No. 65. Uniform provisions concerning the approval of special warning lamps for power-driven vehicles and their trailers, UN Vehicle Regulations (brak oficjalnej wersji w języku polskim) 4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów (Dz. U. nr 186 z 2007 r., poz z późniejszymi zmianami) 5. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach (Dz. U. nr 137 z 2007 r., poz. 968 z późniejszymi zmianami). 6. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. z 2013 r. poz. 951 z późniejszymi zmianami). 7. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie homologacji typu pojazdów samochodowych i przyczep oraz ich przedmiotów wyposażenia lub części (Dz. U. z 2013 r., poz. 407). 8. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie oznaczenia systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne oraz wymagań w zakresie umundurowania członków zespołów ratownictwa medycznego (Dz. U. nr 209 z 2010 r., poz.1382) 9. Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2013 r., poz. 757 z późniejszymi zmianami) 10. Ustawa - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz z późniejszymi zmianami). 72