Aktualizacja planu gospodarki odpadami miasta Bielska-Białej. Prognoza oddziaływania na środowisko

Transkrypt

1 Załącznik nr 1b do uchwały nr LIV/1248/2010 Rady Miejskiej w Bielsku-Białej z dnia 27kwietnia 2010 roku Aktualizacja planu gospodarki odpadami miasta Bielska-Białej Prognoza oddziaływania na środowisko

2 Opracowanie: Prognoza oddziaływania na środowisko aktualizacji planu gospodarki odpadami miasta Bielska-Białej wykonała dr Anna Starzewska Sikorska (pracownik Zespołu Polityki Ekologicznej Instytutu Terenów Uprzemysłowionych w Katowicach) 2

3 Spis treści Streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym Wstęp Informacja o zawartości, głównych celach Planu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji Planu Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia Planu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy o ochronie przyrody Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia Planu, oraz sposoby uwzględnienia tych celów i innych problemów środowiska podczas opracowywania Planu Przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na środowisko Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji Planu Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w Planie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru, w tym takŝe wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy Informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy

4 11. Przewidywane metody analizy realizacji postanowień Planu oraz częstotliwość jej przeprowadzania Informacje o moŝliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko Podsumowanie

5 Streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym Głównym celem polityki gospodarki odpadami jest zapobieganie ich powstawaniu u źródła, następnie wykorzystywanie ich, a w przypadku, gdy nie jest to moŝliwe, unieszkodliwianie ich w inny sposób niŝ składowanie. Najbardziej pasywnym, niepoŝądanym przejawem takiej gospodarki jest unieszkodliwianie odpadów przez ich składowanie. Prognoza oddziaływania na środowisko realizacji Planu gospodarki odpadami miasta Bielska-Białej (PGO) ma na celu wskazanie najwaŝniejszych potencjalnych zagroŝeń środowiska związanych z gospodarką odpadami a takŝe przedstawia sposoby minimalizowania ewentualnych zagroŝeń dla środowiska i zdrowia. Zakres prognozy jest określony w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227). Jednocześnie umowa obowiązująca wykonawcę precyzuje problemy, jakie powinny być przedmiotem prognozy. Zgodnie z ustawą i z tekstem umowy przyjęto układ treści prognozy wprost odpowiadający wymaganiom zapisanym w ww. ustawie. W dokumencie prognozy przedstawiony został skrótowo Plan gospodarki odpadami (PGO), z omówieniem odpadów w podziale na następujące grupy: - odpady komunalne, - odpady z sektora gospodarczego, - odpady niebezpieczne. Dla kaŝdej z tych grup, została w PGO przedstawiona analiza stanu istniejącego w zakresie ilości generowanych odpadów, w podziale na róŝne rodzaje odpadów w danej kategorii, a następnie prognoza ilości odpadów dla poszczególnych okresów, zgodnie z okresami, których dotyczy Krajowy Plan gospodarki odpadami. Przedstawione równieŝ zostały obecne kierunki postępowania z odpadami wraz z oceną zgodności tego postępowania z wymogami prawa polskiego i prawa Unii Europejskiej. Następnie dokonano oceny moŝliwości przerobowych dla poszczególnych kierunków postępowania. Na tym tle sformułowane zostały niezbędne działania dla zapewnienia w przyszłości prawidłowej gospodarki odpadami, zgodnej z wymogami ochrony środowiska oraz prawa polskiego i europejskiego. W związku z koniecznością ograniczenia ilości składowanych odpadów biodegradowalnych opracowany został system gospodarki odpadami komunalnymi dla miasta Bielsko-Biała, uwzględniający w szczególności rozwój selektywnego zbierania odpadów w okresie do roku 2013, tak, aby zagwarantował on spełnienie wymogów odnośnie osiągnięcia zakładanego ustawowo poziomu redukcji ilości składowanych odpadów biodegradowalnych oraz przestrzegania zakazu składowania odpadów o odpowiednio wysokim poziomie ciepła spalania. Prognoza oddziaływania na środowisko sporządzona dla Planu gospodarki odpadami jest dokumentem niezbędnym w realizacji strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Strategiczna ocena daje moŝliwość spojrzenia na problem gospodarki odpadami z poziomu miasta oraz wskazania, na odpowiednio wczesnym etapie, zagroŝeń dla środowiska wynikających z realizacji tego Planu. Prognoza zwraca uwagę na potencjalne zagroŝenia związane z procesami decyzyjnymi i lokalizacyjnymi obiektów związanych z zagospodarowywaniem odpadów (np. konflikty związane z nietrafionymi lokalizacjami, protesty mieszkańców przeciw lokalizowaniu składowisk czy teŝ obiektów biologicznego przekształcania odpadów). Sygnał ten wskazuje na potrzebę wdroŝenia szerokiej akcji edukacyjnej, jak teŝ na konieczność przeciwstawienia się patologiom w niektórych formach interesownie sterowanych protestów. Prognoza takŝe wskazuje na ryzyka związane z niewypełnieniem zaplanowanych w PGO zadań i z zagroŝeniami wynikającymi z niekorzystnego przebiegu realizacji zadań. 5

6 Ryzyko związane z nieterminowym i niepełnym realizowaniem zadań związanych z osiąganiem kolejnych celów nakreślonych w PGO jest najwaŝniejszym zagroŝeniem, na jakie zwraca uwagę prognoza oddziaływania na środowisko. W szczególności nie zrealizowanie zadań mających na celu osiągnięcie planowanych poziomów odzysku i unieszkodliwiania odpadów moŝe doprowadzić do powiększenia ilości składowanych odpadów a takŝe do zwiększenia ilości odpadów kierowanych w sposób niekontrolowany do środowiska. W wyniku przeprowadzonej analizy potencjalnych zagroŝeń dla środowiska i zdrowia wynikających z realizacji Planu gospodarki odpadami miasta Bielska-Białej sformułowane zostały następujące wnioski: Na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat gospodarka odpadami, a szczególnie odpadami komunalnymi była dziedziną zaniedbaną w aspekcie wdraŝania nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów zgodnych z wymogami ochrony środowiska. W efekcie tego zdecydowana większość odpadów trafiała na składowiska, które w wielu przypadkach zagraŝały wodom podziemnym i powierzchniowym, powodowały uciąŝliwości dla powietrza atmosferycznego, zanieczyszczały gleby i niekorzystnie wpływały na krajobraz. Niepokojącym zjawiskiem w przypadku składowania zmieszanych odpadów komunalnych jest zawartość w nich odpadów niebezpiecznych. Do tej pory selektywne zbieranie odpadów niebezpiecznych wchodzących w strumień odpadów komunalnych jest w Bielsku-Białej prowadzone w niewielkich ilościach. Rozwój ich selektywnego gromadzenia przewidziany w Planie jest bardzo waŝnym działaniem, gdyŝ mimo, Ŝe odpady niebezpieczne w odpadach zmieszanych stanowią zaledwie około 0,5% masy, to ich szkodliwość dla środowiska, zwłaszcza wodnego, jest znacząca, stąd ich składowanie jest niezgodne z prawem. WaŜnym przedsięwzięciem w planie gospodarki odpadami komunalnymi jest ograniczenie składowania odpadów ulegających biodegradacji. Poziomy wymagane do redukcji ze składowania reguluje Dyrektywa 1999/31/WE oraz ustawa o odpadach. Odpady ulegające biodegradacji powodują największe negatywne skutki dla środowiska, składowane emitują zanieczyszczenia do wód i powietrza, powodują emisję gazów wysypiskowych, są źródłem odorów, rozprzestrzeniania się mikroorganizmów, Ŝerowania ptactwa i gryzoni. Dlatego stopniowa eliminacja tych odpadów ze składowania przyczyni się do poprawy środowiska wodnego, powietrza i gleb w otoczeniu składowisk. Istotny jest równieŝ dobór technologii sprawdzonych, spełniających wymogi BAT. W przypadku instalacji biologicznego przetwarzania odpadów istotnym elementem w planowaniu jest zapewnienie uzyskiwania produktu bezpiecznego dla środowiska. Kompost nie spełniający prawnych wymagań moŝe wtórnie zanieczyszczać środowisko. Poza ujęciem strategicznym prognoza analizuje takŝe potencjalne oddziaływania na środowisko poszczególnych planowanych w PGO działań. Jest to w szczególności budowa zakładu gospodarki odpadami (ZGO), który ma w przyszłości słuŝyć jako obiekt regionalny. Zgodnie z aktualizacją planu gospodarki odpadami dla województwa śląskiego, miasto Bielsko-Biała wraz z ościennymi gminami tworzą wspólny region (Region 2), w którym prowadzona będzie wspólna, kompleksowa gospodarka odpadami komunalnymi. Zgodnie z zapisami aktualizacji planu, w Regionie 2 funkcję obiektu regionalnego powinien przejąć planowany do realizacji zakład gospodarki odpadami w Bielsku Białej. W związku z tym naleŝy opracować kompleksową ocenę oddziaływania na środowisko dla całości tego obiektu, obejmującego kilka przedsięwzięć, z uwagi na moŝliwość nakładania się wpływów z przedsięwzięć składających się na zakład gospodarki odpadami. W szczególności dotyczy to oddziaływania na klimat akustyczny i jakość powietrza atmosferycznego w związku ze wzmoŝonym transportem, jaki będzie miał miejsce po uruchomieniu zakładu. Ponadto mogą nakładać się na siebie oddziaływania kompostowni oraz punktów gromadzenia i segregacji poszczególnych rodzajów odpadów. 6

7 Przy zachowaniu warunków zawartych w dokumentach poszczególnych inwestycji dotyczących dotrzymania norm emisji zanieczyszczeń powietrza oraz norm stanu środowiska w zakresie jakości powietrza atmosferycznego, klimatu akustycznego jakości wód powierzchniowych i podziemnych, realizacja inwestycji będzie jedynie dawała korzyści dla środowiska wynikające z osiągania celów polityki gospodarki odpadami. W wyniku wdroŝenia załoŝeń Planu gospodarki odpadami miasta Bielska-Białej wystąpią cztery podstawowe rodzaje oddziaływania na środowisko: oddziaływanie pozytywne związane z funkcjonowaniem i planowanym rozwojem systemu selektywnego zbierania odpadów (surowców wtórnych oraz odpadów biodegradowalnych, niebezpiecznych, wielkogabarytowych i remontowo-budowlanych), oddziaływanie związane z funkcjonującymi na terenie miasta obiektami, oddziaływanie związane z planowanymi na terenie miasta inwestycjami związanymi z gospodarką odpadami, oddziaływanie związane z transportem odpadów do mających powstać na terenie miasta punktów zbierania oraz instalacji do przetwarzania odpadów. WdroŜenie załoŝeń Planu spowoduje poprawę stanu czystości środowiska w mieście, zwłaszcza w zakresie stanu powierzchni ziemi i czystości środowiska wodnego oraz zauwaŝalną, wyraźną poprawę ekologicznych warunków Ŝycia ludzi w mieście. Funkcjonowanie i rozwój systemu selektywnego zbierania odpadów oraz planowane inwestycje w sektorze gospodarki odpadami nie spowodują negatywnego oddziaływania na uŝytkowe zasoby środowiska przyrodniczego, a w odniesieniu do zasobów wodnych, poprawią ich jakość. 7

8 1. Wstęp Podstawą prawną wykonania niniejszej prognozy oddziaływania na środowisko projektu dokumentu Aktualizacji planu gospodarki odpadami miasta Bielska-Białej jest zapis ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227). Zapis ten dotyczy wymogu przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko dla dokumentu planu gospodarki odpadami (stanowi o tym art. 46 pkt 2) ww ustawy). Ustawa stwierdza w art. 51 ust. 1, iŝ organ opracowujący projekt dokumentu planu gospodarki odpadami sporządza prognozę oddziaływania na środowisko. Głównym celem prognozy jest określenie moŝliwych skutków w środowisku, jakie mogą wystąpić w wyniku realizacji Planu gospodarki odpadami miasta Bielska-Białej. Prognoza jest dokumentem wspierającym proces decyzyjny i procedurę konsultacji Planu. Wskazuje na moŝliwe negatywne skutki dla środowiska i formułuje zalecenia dotyczące przeciwdziałania oraz minimalizacji tych skutków. Ponadto w prognozie zawarta zostanie ocena stopnia i sposobu uwzględniania aspektów środowiskowych we wszystkich częściach projektu PGO. W ramach postępowania powinien zostać oceniony dokument Planu jako całość oraz jego poszczególne części. Zakres prognozy jest określony w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (art. 51 ust. 2). Jednocześnie umowa obowiązująca wykonawcę precyzuje problemy, jakie powinny być przedmiotem prognozy. Zgodnie z ustawą i z tekstem umowy przyjęto układ treści prognozy wprost odpowiadający wymaganiom zapisanym w ww. ustawie. Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko jest procesem, w ramach którego powstająca prognoza oddziaływania na środowisko współtworzy ostateczną wersję dokumentu podstawowego, jakim jest Plan gospodarki odpadami miasta Bielska-Białej. Taka jest najwaŝniejsza zasada i rola prognozy. Wnioski i rekomendacje w niej zawarte powinny być włączone w ostateczny kształt dokumentu Planu. Ponadto, na etapie oceny strategicznej, kiedy rozwaŝane są warianty rozwiązań słuŝących realizacji celów planu, wnikliwa analiza wariantów i ich ocena ze względów środowiskowych, stanowi waŝny argument w prowadzeniu dyskusji społecznej nad przyjęciem wybranego wariantu. 8

9 2. Informacja o zawartości, głównych celach Planu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami Dokument będący przedmiotem prognozy oddziaływania na środowisko jest aktualizacją pierwszego Planu gospodarki odpadami przyjętego przez Radę Miasta Bielska-Białej uchwałą nr XXXVIII/852/2004 z dnia 27 kwietnia 2004 r., jako część Programu ochrony środowiska Miasta Bielska-Białej. Plan obejmuje wszystkie rodzaje odpadów powstające na terenie miasta Bielska-Białej, a w szczególności odpady komunalne z uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji, odpady opakowaniowe, odpady z budowy, remontów i demontaŝu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej, opony oraz odpady niebezpieczne (w tym pojazdy wycofane z eksploatacji, zuŝyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, PCB, odpady zawierające azbest, odpady medyczne i weterynaryjne, oleje odpadowe, zuŝyte baterie i akumulatory), przeterminowane środki roślin. W dokumencie Planu, na podstawie analizy stanu aktualnego, wyznaczono cele i kierunki działań w zakresie gospodarki odpadami na terenie miasta Bielska-Białej do 2018 r. oraz przedstawiono listę wymaganych przedsięwzięć pozainwestycyjnych i inwestycyjnych w horyzoncie czasowym z uwzględnieniem najnowszych dostępnych rozwiązań w gospodarce odpadami, dostosowanych do standardów technologicznych i ekologicznych obowiązujących w Unii Europejskiej. Stan aktualny gospodarki odpadami komunalnymi Na terenie miasta Bielska-Białej w 2007 r., według danych GUS od przedsiębiorców posiadających stosowne zezwolenia, zebrano ok. 57 tys. Mg odpadów komunalnych zmieszanych. Bilans odpadów komunalnych wytworzonych w 2007 roku na terenie miasta z uwzględnieniem wskaźników na statystycznego mieszkańca wynosi Mg. RóŜnica między tymi dwiema liczbami wskazuje, Ŝe ok. 7,3 tys. Mg wytwarzanych odpadów komunalnych mogło trafić w sposób niekontrolowany do środowiska. Oszacowane ilości odpadów ulegających biodegradacji wytworzonych w roku 2007 wynoszą: - odpady zielone (z ogrodów i parków) Mg - odpady ulegające biodegradacji wchodzące w strumień zmieszanych odpadów komunalnych Mg - odpady z targowisk (część ulegająca biodegradacji 264 Mg Razem Mg Szacunkowa ilość odpadów niebezpiecznych występujących w strumieniu odpadów komunalnych powstająca na terenie miasta Bielska-Białej wynosi około 290 Mg. Natomiast ilość tego rodzaju odpadów zebranych selektywnie przez firmy wywozowe (SITA) w 2007 r. wynosiła 6,6 Mg, co stanowi zaledwie 3,2 % wartości oszacowanej według wskaźników zawartych w Kpgo PowyŜsza sytuacja świadczy o konieczności wdroŝenia na szerszą skalę na terenie miasta systemu zbierania odpadów niebezpiecznych wytwarzanych w gospodarstwach domowych oraz intensyfikacji działań informacyjno-edukacyjnych Na terenie Bielska-Białej w dzielnicy Lipnik znajdują się dwa składowiska odpadów komunalnych, zarządzane przez Zakład Gospodarki Odpadami S.A.: stare składowisko odpadów o pow. 11,6 ha (w fazie rekultywacji); składowisko eksploatowane od 2003 r. (sektor I) o pow. 4,37 ha 9

10 W miejscowym planie ogólnym zagospodarowania przestrzennego miasta Bielska-Białej, obiekty gospodarki odpadami usytuowano na gruntach częściowo zdegradowanych w wyniku działalności gospodarczej, a zarazem wolnych od zabudowy mieszkaniowej. Pod cele gospodarki odpadowej, przewidziano rezerwę terenową o powierzchni ponad 30 ha, wystarczającą na wybudowanie obiektów wchodzących w skład przewidywanego do realizacji ZGO tj., sortowni, kompostowni, oraz składowiska odpadów wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną. W 2007 r. na składowisko ZGO przyjętych zostało ogółem Mg odpadów, w tym odpady komunalne stanowiły 78,6%, a odpady z działalności gospodarczo-przemysłowej 21,4%. W stosunku do 2006 r. nastąpił spadek ilości odpadów przyjętych na składowisko o Mg (11,2%), w tym wzrosła ilość odpadów komunalnych o Mg (2,2%), przy spadku ilości odpadów z działalności gospodarczej o Mg (40%). Według stanu na 31 grudnia 2007r ilość zawartych umów na odbiór odpadów komunalnych wynosiła , co stanowi ok. 87% nieruchomości w mieście. Część z pozostałych 13% stanowią nieruchomości niezamieszkałe, zwolnione z obowiązku zawierania umów. Na terenie miasta rozstawionych jest szt. pojemników na odpady komunalne zmieszane. Odbiorcy odpadów zobowiązani są do przekazywania odpadów komunalnych odebranych od właściciel nieruchomości na terenie miasta Bielska-Białej Zakładowi Gospodarki Odpadami SA w Bielsku-Białej, ul. Krakowskiej 315 d, celem poddania odzyskowi lub unieszkodliwieniu. W 2007 r. ok. 70% obszaru Bielska-Białej objętych zostało selektywnym zbieraniem odpadów. Liczba rozstawionych pojemników na odpady zbierane selektywnie wynosi 651 szt. (w zabudowie jednorodzinnej selektywne zbieranie odpadów komunalnych prowadzone jest w systemie workowym; liczba worków o pojemności 110 litrów zakupionych przez właścicieli nieruchomości jest nieznana). Około 28 tys. gospodarstw domowych (40% ogółu) zostało objętych segregacją odpadów. Z gniazd segregacji zebranych zostało 2057,4 Mg odpadów. Ponadto selektywnie zebrano następujące ilości odpadów: - odpady wielkogabarytowe: Mg, - odpady niebezpieczne: 527,227 Mg, - odpady budowlano-remontowe: 1193 Mg, - zuŝyty sprzęt AGD-RTV: 53,946 Mg. Zebrano selektywnie 235,29 Mg odpadów komunalnych ulegających biodegradacji (tzw. odpady zielone ), które przekazano do firmy Eko-Generacja Sp. z o.o. Mikołów. Masa zebranych selektywnie odpadów komunalnych ulegających biodegradacji składowanych na składowiskach odpadów wynosiła w 2007 r. 23,305 Mg. Stan aktualny gospodarki odpadami pochodzącymi z sektora gospodarczego W 2007 r. sektor gospodarczy wytworzył na terenie miasta Bielska-Białej ok. 167 tys. Mg odpadów, w tym ok. 16 tys. Mg odpadów niebezpiecznych. Wytworzone oraz przywiezione na teren miasta odpady zostały poddane procesom odzysku, unieszkodliwiania poza składowaniem oraz unieszkodliwiania przez składowanie. Największymi wytwórcami odpadów, powyŝej 5 tys. Mg rocznie, na terenie miasta w 2007 r. były następujące podmioty gospodarcze (źródło: WSO): Lp. Nazwa Ilość odpadów wytworzonych [Mg] 1 Południowy Koncern Energetyczny S.A. Lwowska , Katowice 2 NEMAK POLAND Sp. z o.o. Komorowicka ,661 10

11 Lp. Nazwa Ilość odpadów wytworzonych [Mg] Bielsko-Biała 3 FIAT GM POWERTRAIN POLSKA Sp. z o.o. GraŜyńskiego , Bielsko-Biała 4 Magneti Marelli Suspesion Systems Bielsko Sp. z o.o. GraŜyńskiego Bielsko-Biała 8 863,964 Ilość odpadów poddanych odzyskowi na terenie Bielska-Białej w 2007 r. wynosiła ,82 Mg. Największą ilość odpadów przekazanych do odzysku stanowiły popioły lotne wytworzone przez zakłady energetyczne ,9 Mg. W 2007 roku, w Bielsku-Białej unieszkodliwiono poza składowaniem ,733 Mg odpadów. W największych ilościach unieszkodliwiono poza składowaniem następujące odpady: odpadowe emulsje i roztwory z obróbki metali o kodzie * w ilości ,000 Mg, - przekazane do unieszkodliwienia firmie AQUA S.A., szlamy z obróbki metali o kodzie rodzajowym * w ilości ,110 Mg, odpady medyczne o kodzie rodzajowym * w ilości 225,565 Mg wytworzone głównie przez Szpital Wojewódzki w Bielsku-Białej Odpady inne niŝ niebezpieczne z sektora gospodarczego zostały w 2007 r. wytworzone w 14 grupach odpadów, w ilości ok. 151 tys. Mg. Według WSO, na terenie miasta Bielska-Białej, procesom odzysku poddano ,0 Mg odpadów innych niŝ niebezpieczne, a procesom unieszkodliwiania 166,1 Mg odpadów innych niŝ niebezpieczne. Odpady niebezpieczne z sektora gospodarczego zostały w 2007 r. wytworzone w 14 grupach, w ilości ok. 16 tys. Mg. Według WSO, na terenie miasta Bielska-Białej, procesom odzysku poddano 277,820 Mg odpadów niebezpiecznych, a procesom unieszkodliwiania 36942,630 Mg odpadów niebezpiecznych. Odpady niebezpieczne podlegające szczególnym zasadom gospodarki PCB W Planie gospodarki odpadami dla województwa śląskiego na lata zawierającym wyniki obowiązkowej inwentaryzacji PCB wykonywanej w okresie opracowania planu podano, Ŝe w Bielsku- Białej istnieją trzy zakłady przemysłowe, w których zinwentaryzowano odpady zawierające PCB. Były to: Bielskie Zakłady Lin i Pasów BIEZALIN, Fabryka Pił i Narzędzi WAPIENICA, Telekomunikacja Polska. Zakłady te posiadają w sumie Mg urządzeń zawierających PCB. Na terenie Bielska-Białej brak instalacji do unieszkodliwiania odpadów zawierających PCB. Oleje odpadowe W 2007 r. wytworzono na terenie miasta Bielska-Białej 3530,996 Mg olejów odpadowych. Oleje odpadowe wytworzone na terenie miasta Bielska-Białej są przekazywane do odzysku lub unieszkodliwiania za pośrednictwem firm specjalizujących się w zbieraniu olejów przepracowanych, emulsji olejowo-wodnych oraz szlamów zaolejonych. 11

12 Baterie i akumulatory Ilość odpadów baterii i akumulatorów przedstawia poniŝsza tabela. Lp. Kod odpadu * * * * RAZEM Baterie i akumulatory kwasowo-ołowiowe Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe Baterie zawierające rtęć Baterie alkaliczne (z wyłączeniem ). Inne baterie i akumulatory Selektywnie gromadzony elektrolit z baterii i akumulatorów Wytworzone [Mg] 85,961 0,483 0,160 0,100 0,800-87,504 Akumulatory kwasowo-ołowiowe zbierane są przez firmy zajmujące się odzyskiem tego typu odpadów tj. Orzeł Biały SA w Bytomiu i Baterpol Sp. z o.o. w Świętochłowicach. W zakresie pozostałych typów baterii i akumulatorów systemy zbierania funkcjonują w ograniczonym zakresie i organizowane są głównie przez organizacje odzysku. W Polsce odzyskiem i unieszkodliwianiem zuŝytych baterii i akumulatorów zajmują się następujące firmy: 1. Akumulatory kwasowo-ołowiowe elektrolit: - Orzeł Biały SA w Bytomiu moc przerobowa 60 tys. Mg/rok, - Baterpol sp. z o.o. w Świętochłowicach moc przerobowa 70 tys. Mg/rok, 2. Baterie i akumulatory niklowo-kadmowe: - MarCo Ltd w Rudnikach koło Częstochowy moc przerobowa 2 tys. Mg/rok, 3. Baterie i akumulatory małogabarytowe (przenośne): - Dolnośląska Korporacja Ekologiczna moc przerobowa 1 tys. Mg/rok, sp. z o.o. w Polkowicach - PMS BARTNICKI w Kobyłce moc przerobowa 0,4-0,5 tys. Mg/rok). Na terenie miasta Bielska-Białej nie funkcjonują instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania zuŝytych baterii i akumulatorów. Pojazdy wycofane z eksploatacji Ilości zebranych w 2007 r. na terenie miasta Bielska-Białej pojazdów wycofanych z eksploatacji wynosiła 251,100 Mg. Na terenie Bielska-Białej działają dwie firmy zajmujące się demontaŝem wycofanych pojazdów. Ich zdolność przerobowa wynosi Mg/rok. W roku 2007 przerób jednej z nich wynosił 247,1 Mg a dla drugiej brak jest danych. Odpady medyczne i weterynaryjne Bilans odpadów medycznych wytworzonych oraz unieszkodliwionych na terenie miasta Bielska- Białej w 2007 r. w ujęciu rodzajowym opracowano na podstawie danych z WSO dla 14 placówek medycznych i aptek, w tym z wytwarzającego największe ilości odpadów z grupy 18 Beskidzkiego Centrum Onkologii. Ilość odpadów medycznych wytworzonych oraz unieszkodliwionych na terenie miasta Bielska-Białej w roku 2007 wynosi 1198,039 Mg. Bilans odpadów weterynaryjnych wytworzonych oraz unieszkodliwionych na terenie miasta Bielska- Białej w 2007 r. opracowano na podstawie danych z 26 placówek zajmujących się świadczeniem usług weterynaryjnych (według ewidencji Śląskiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej). Ilość tych odpadów w roku 2007 wynosiła 2,225 Mg. 12

13 W placówkach medycznych i weterynaryjnych stosuje się selektywne zbieranie odpadów do specjalistycznych pojemników. Odpady te są następnie odbierane przez posiadające stosowne zezwolenia firmy i unieszkodliwiane przez termiczne przekształcanie (D10). Ponadto na terenie miasta funkcjonuje Program zbiórki i unieszkodliwiania przeterminowanych leków, finansowany z Miejskiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Bielsku- Białej, w którym uczestniczą apteki wyposaŝone w specjalistyczne pojemniki do zbierania przeterminowanych leków. ZuŜyty sprzęt elektryczny i elektroniczny W 2007 r. na terenie miasta Bielska-Białej zebrano 53,946 Mg odpadów zuŝytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. ZuŜyty sprzęt elektryczny i elektroniczny pochodzący z sektora komunalnego z terenu miasta Bielska- Białej jest obecnie zbierany przez: jednostki handlowe na zasadzie wymiany przy zakupie nowego sprzętu, firmy obsługujące wywóz odpadów komunalnych posiadające stosowne zezwolenia, spółdzielnie mieszkaniowe i administracje budynków mieszkalnych, apteki. Odpady zawierające azbest Według Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej ilość odpadów azbestowych usunięta w 2007 r. obliczona na podstawie ilości odpadów usuniętych, na które udzielono dofinansowania wyniosła 58,05 Mg. Według informacji SITA ZOM S.A. na składowisko odpadów niebezpiecznych w Knurowie w roku 2007 wywieziono 244 Mg odpadów o kodzie * i * odebranych od osób prywatnych i firm z terenu Bielska-Białej. Od 2005 roku Urząd Miejski w Bielsku-Białej przyznaje osobom fizycznym dotacje z Miejskiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na usuwanie i unieszkodliwianie azbestu. Kwota dofinansowania w 2007 roku za transport i unieszkodliwienie odpadów zawierających azbest wynosiła 550 zł brutto/mg. Dodatkowo dofinansowywany jest demontaŝ wyrobów zawierających azbest w wysokości 10 zł brutto za m 2 (w 2007 r. 7,50 zł brutto za m 2 ) demontowanej powierzchni. Jedyną metodą unieszkodliwiania odpadów zawierających azbest jest ich składowanie. Na terenie miasta Bielska-Białej brak jest składowiska odpadów przyjmującego tego rodzaju odpady. Przeterminowane środki ochrony roślin W 2007 r. na terenie miasta wytworzono ok. 88 Mg odpadów przeterminowanych środków ochrony roślin zawierające pestycydy Na terenie miasta Bielska-Białej brak jest instalacji do unieszkodliwiania przeterminowanych środków ochrony roślin. NajbliŜsza instalacja, o mocy przerobowej Mg/rok, firmy Sarpi Dąbrowa Górnicza Ss. z o.o. zlokalizowana jest w Dąbrowie Górniczej, przy ul. Koksowniczej 16. Odpady pozostałe ZuŜyte opony Informacja o zuŝytych oponach (odpad o kodzie ) wytworzonych w 2007 r. na terenie miasta Bielska-Białej w Wojewódzkim Systemie Odpadowym określa ich ilość na 53,9 Mg. Odpady tego rodzaju wykazało 24 wytwórców. Biorąc pod uwagę liczbę pojazdów na terenia miasta, ilość ta wydaje się zaniŝona. Odpady z budowy i remontów Według WSO, w 2007 r. wytworzono na terenie miasta Bielska Białej 1 478,9 Mg odpadów budowlanych. Według informacji Urzędu Miejskiego, firmy wywozowe zebrały w 2007 roku 1 193,0 Mg odpadów z budowy i remontów. Komunalne osady ściekowe Na terenie miasta funkcjonuje 25 pompowni ścieków oraz dwie oczyszczalnie z podwyŝszonym usuwaniem biogenów o łącznej przepustowości 98 tys. m 3 /d, w tym: 13

14 oczyszczalnia ścieków w Komorowicach o przepustowości 90 tys.m 3 /dobę; oczyszczalnia ścieków w Wapienicy o przepustowości 8 tys. m 3 /dobę. Oczyszczalnie obsługują osób, co stanowi 91,91% mieszkańców Bielska-Białej. W 2007 r. oczyszczaniu poddano 10,4 mln. m 3 ścieków odprowadzanych z terenu Bielska-Białej ( m 3 /dobę). Wskutek oczyszczania ścieków powstało Mg (3 315 Mg s.m.) komunalnych osadów ściekowych, z których: 44,0 % unieszkodliwiono przez składowanie, 42,4 % wykorzystano w rolnictwie, 14,2 % poddano kompostowaniu, 4,4 % zmagazynowano. Obecnie osady powstające w związku z działalnością oczyszczalni są odbierane przez podmioty zewnętrzne do wykorzystania w rolnictwie lub kompostowania. Odpady opakowaniowe w sektorze gospodarczym Na podstawie danych GUS oszacowano ilości odpadów opakowaniowych wprowadzonych i poddanych recyklingowi w 2007 r. dla Bielska Białej. Ilości te wynoszą w podziale na rodzaj opakowań: Wprowadzanych [Mg] poddanych recyklingowi [Mg] - z tworzyw sztucznych z papieru i tektury ze szkła gospodarczego ogółem Prognozy zmian ilości powstających odpadów Biorąc pod uwagę czynniki wpływające na prognozę zmian w wytwarzaniu i gospodarowaniu odpadami komunalnymi, takie jak: wzrost jednostkowego wskaźnika wytwarzania odpadów na poziomie 5% w okresach 5 letnich (ok. 1% rocznie), wzrost poziomu selektywnego zbierania odpadów oraz systematyczny spadek liczby ludności, globalna ilość wytwarzanych odpadów komunalnych w najbliŝszych latach kształtować się będzie na zbliŝonym poziomie. Prognoza wytwarzania odpadów komunalnych w Bielsku-Białej [Mg] Rodzaj Odpady komunalne z gospodarstw domowych i obiektów infrastruktury Ilość odpadów [Mg], w latach Odpady z targowisk Odpady z czyszczenia ulic i placów Odpady wielkogabarytowe Odpady z ogrodów i parków RAZEM

15 Prognoza wytwarzania odpadów ulegających biodegradacji w Bielsku-Białej [Mg] Rodzaj Ilość [Mg], w latach Papier i tektura Odpady ulegające biodegradacji (z ogrodów i parków) Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne - część ulegająca biodegradacji Odpady z targowisk - część ulegająca biodegradacji RAZEM Prognozę ilości wytwarzanych odpadów innych niŝ niebezpieczne i komunalne oraz dla odpadów niebezpiecznych na terenie miasta Bielska-Białej oszacowano dla okresu do roku 2018 (włączając w to rok 2007 i 2008).. Ilości odpadów innych niŝ niebezpieczne i komunalne w latach [Mg] , , , , , ,6 Ilości odpadów niebezpiecznych w latach [Mg] , , , , , ,952 Prognozuje się, Ŝe do 2018 r. nastąpi ok. 38% wzrost ilości wytwarzanych odpadów innych niŝ niebezpieczne i komunalne. W przypadku ilości wytwarzanych odpadów niebezpiecznych prognozuje się ich wzrost do 2018 roku o ok. 5,6 %. Dokonano równieŝ oszacowania ilości odpadów podlegających szczególnym zasadom gospodarowania. Dopuszcza się wykorzystywanie PCB w uŝytkowanych urządzeniach lub instalacjach, nie dłuŝej niŝ do dnia 30 czerwca 2010 r. W związku z powyŝszym zakłada się, Ŝe do końca 2010 r. 5,462 Mg urządzeń zawierających PCB zostanie przekazane do unieszkodliwiania. Rodzaj odpadu Prognozowane ilości odpadów podlegających szczególnym zasadom gospodarowania [Mg] Oleje odpadowe ZuŜyte baterie i akumulatory Pojazdy wycofane z eksploatacji Odpady medyczne i weterynaryjne ZuŜyty sprzęt elektryczny i elektroniczny Przeterminowane środki ochrony roślin 15,178 15,481 15,791 17,092 18,501 Rodzaj odpadu Prognozowane ilości pozostałych odpadów z sektora gospodarczego ZuŜyte opony 549 Mg 568 Mg 588 Mg 649 Mg 716 Mg Odpady z budowy, remontów i 7010 tys. Mg 6984 tys tys tys tys. 15

16 demontaŝu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej Komunalne osady ściekowe 3435 Mg s.m Mg s.m Mg s.m Mg s.m Mg s.m. Odpady opakowaniowe 7558 Mg 7936 Mg 8333 Mg 8671 Mg 9023 Mg Na podstawie informacji o wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystywania, składanych przez mieszkańców, ilość odpadów azbestowych pozostała do usunięcia wynosi, co najmniej: do końca 2010 r. 108,93 Mg, po 2010 r. 158,00 Mg. Dokładne dane będą dostępne po przeprowadzeniu inwentaryzacji tych odpadów na terenie miasta. ZałoŜone cele i zadania proponowanego systemu gospodarki odpadami Odpady komunalne Cele dotyczące odpadów komunalnych rozdzielone zostały na krótkoterminowe (do roku 2010) oraz długoterminowe ( ). Zostały one ustalone na podstawie wymagań prawa polskiego oraz dyrektyw unijnych nakładających obowiązek osiągania ilościowych poziomów odzysku i unieszkodliwiania poszczególnych rodzajów odpadów a takŝe ograniczających ilość składowanych odpadów ulegających biodegradacji. Z tych wymogów wypływają działania niezbędne do podjęcia, zarówno w sferze technicznej jak i organizacyjnej, a takŝe w zakresie edukacji i kontroli. NajwaŜniejszym przedsięwzięciem inwestycyjnym i organizacyjnym w zakresie gospodarki odpadami w Bielsku-Białej będzie kompleksowy zakład odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Zakład ten stworzy warunki do uzyskania poziomów odzysku i unieszkodliwiania odpadów wyznaczonych dla obszaru Bielska-Białej i powiatu bielskiego w wojewódzkim i powiatowym planie gospodarki odpadami. Zakład spełniać winien wymogi najlepszych dostępnych technik w zakresie moŝliwie najniŝszych emisji zanieczyszczeń do środowiska. Zgodnie z aktualizacją planu gospodarki odpadami dla województwa śląskiego, miasto Bielsko-Biała wraz z ościennymi gminami tworzą wspólny region (Region 2), w którym prowadzona będzie wspólna, kompleksowa gospodarka odpadami komunalnymi. Zgodnie z zapisami aktualizacji planu, w Regionie 2 funkcję obiektu regionalnego powinien przejąć planowany do realizacji zakład gospodarki odpadami w Bielsku Białej. Realizacja ww. przedsięwzięcia obejmować będzie następujące działania: - budowa stacji segregacji odpadów wyposaŝonej w linię sortowniczą i niezbędne urządzenia wstępnej obróbki, - budowa stanowiska demontaŝu odpadów wielkogabarytowych, - budowa stanowiska przerobu odpadów budowlanych, - budowa G.P.Z.O.N - miejsc zbierania odpadów niebezpiecznych, - budowa kompostowni odpadów organicznych, - modernizacja i rozbudowa infrastruktury technicznej składowiska odpadów komunalnych, - doposaŝenie w sprzęt do obsługi składowiska, sortowni, kompostowni itp.., - budowa budynku administracyjnego dla Zakładu Gospodarki Odpadami S.A., - budowa kolejnego sektora składowiska odpadów o pow. ok. 3,5 ha. Osiągnięcie celów związane będzie równieŝ z szeregiem działań w zakresie organizacji, nadzoru i kontroli realizacji zadań a takŝe z szeroka akcją edukacyjno-informacyjną skierowaną do mieszkańców. Do 2010 roku w planie przewiduje się objęcie wszystkich właścicieli nieruchomości umowami na odbiór odpadów komunalnych, zapewnienie wszystkim mieszkańcom moŝliwości selektywnego zbierania odpadów. Odpady biodegradowalne zawarte w odpadach komunalnych - ograniczenie składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do poziomu 75% wagowo tych odpadów w stosunku do ich ilości wytwarzanych w 1995 r. 16

17 ograniczenie składowania odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do poziomu 50% tych odpadów w 2013 r i 35% w roku 2020 w stosunku do ich ilości wytwarzanych w 1995 r. Odpady opakowaniowe zawarte w odpadach komunalnych - do roku 2010 uzyskanie znaczących efektów w selektywnym zbieraniu odpadów przydatnych do recyklingu, w tym odpadów opakowaniowych wchodzących w strumień odpadów komunalnych do poziomu 10% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych, - dalszy wzrost efektów selektywnego zbierania odpadów przydatnych do recyklingu, w tym odpadów opakowaniowych wchodzących w strumień odpadów komunalnych do poziomu: - 15% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych w 2015 r, - 20% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych w 2018 r. Odpady wielkogabarytowe zawarte w odpadach komunalnych do 2010 roku uzyskanie znaczących efektów w selektywnym zbieraniu odpadów wielkogabarytowych z gospodarstw domowych, w tym wyrobów AGD i elektronicznego do poziomu 40% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych, dalszy wzrost efektów selektywnego zbierania odpadów wielkogabarytowych w tym wyrobów AGD i sprzętu elektronicznego do poziomu: - 70% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych w 2015 r, - 90% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych w 2018 r. Odpady z remontów, budowy i demontaŝu obiektów budowlanych zawarte w odpadach komunalnych do roku 2010 uzyskanie znaczących efektów w selektywnym zbieraniu odpadów remontowo budowlanych ze strumienia odpadów budowlanych do poziomu 50%. wzrost efektów selektywnego zbierania odpadów budowlano remontowych wchodzących w strumień odpadów komunalnych do poziomu 80%. Odpady niebezpieczne zawarte w odpadach komunalnych - do roku 2010 uzyskanie znaczących efektów w selektywnym zbieraniu odpadów niebezpiecznych powstających w gospodarstwach domowych do poziomu 50% ich ilości zawartych w strumieniu odpadów komunalnych, - Dalszy wzrost efektów selektywnego zbierania odpadów niebezpiecznych: - do 80% ich ilości w całkowitej masie (zmieszanych) odpadów komunalnych w 2015r., - do 90% ich ilości w całkowitej masie (zmieszanych) odpadów komunalnych w 2018 r. Odpady z sektora gospodarczego Działania zmierzające do osiągnięcia celów dotyczących odpadów z sektora gospodarczego zostały przedstawione w następujących grupach: - działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu odpadów, - działania zmierzające do ograniczenia ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, - działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, - system gospodarowania odpadami. Rozwój systemu gospodarowania odpadami z sektora gospodarczego jest zadaniem przedsiębiorców lub reprezentujących ich organizacji odzysku. Władze miasta na prawach powiatu mogą nadzorować i wspierać działania organizowane przez odpowiedzialne podmioty na obszarze podlegającym ich kompetencji. Na terenie Bielska-Białej prowadzony jest odzysk i unieszkodliwianie odpadów przez poszczególne podmioty gospodarcze oraz zbieranie m.in.: olejów odpadowych, zuŝytych baterii i akumulatorów, zuŝytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, 17

18 pojazdów wycofanych z eksploatacji. Działania w odniesieniu do odpadów z sektora gospodarczego, zawarte w planie gospodarki odpadami to przede wszystkim akcje informacyjno-edukacyjne dla przedsiębiorców, intensyfikacja dotychczas prowadzonych działań w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów, a takŝe kontrola zbierania poszczególnych rodzajów odpadów. Nie przewiduje się inwestycji poza Punktami Zbierania Odpadów Niebezpiecznych. Powiązanie PGO z innymi dokumentami Prawidłowa gospodarka odpadami naleŝy do zasadniczych problemów ochrony środowiska. Podstawowym dokumentem określającym ramy prawne gospodarki odpadami w Unii Europejskiej jest Dyrektywa Rady 74/442EEC w sprawie odpadów. Nakłada ona na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia odzysku i usuwania odpadów w sposób nie zagraŝający Ŝyciu ludzkiemu i nie powodujący szkód w środowisku. Ponadto nakłada obowiązek zapobiegania tworzeniu się lub ograniczania ilości odpadów i ich szkodliwości. Do zasadniczych instrumentów, które umoŝliwią rozwój racjonalnej gospodarki odpadami, naleŝy zaliczyć opracowywanie i wdraŝanie planów gospodarki odpadami na wszystkich poziomach podziału administracyjnego kraju, od skali krajowej do poziomu gminnego. Polityka ekologiczna państwa na lata Głównym celem polityki ekologicznej państwa w zakresie gospodarki odpadami jest zapobieganie powstawaniu odpadów poprzez redukcję ilości powstających odpadów u źródła, odzyskiwanie surowców, ponowne wykorzystanie odpadów oraz bezpieczne dla środowiska końcowe unieszkodliwianie odpadów niewykorzystanych. Kierunki działań na lata określone w ww. dokumencie mające na celu zapewnienie czynnego uczestnictwa w tworzeniu mechanizmów prawnych i systemowych Unii Europejskiej w zakresie gospodarki odpadami są następujące: - wspieranie działań podejmowanych przez instytucje publiczne i podmioty prywatne, przyczyniających się do ograniczenia ilości wytwarzanych odpadów oraz zwiększające ilości odpadów poddanych odzyskowi, w tym recyklingowi i zmniejszaniu ilości odpadów kierowanych na składowiska, - kontynuacja badań nad nowymi technologiami, przyczyniającymi się do zapobiegania i minimalizacji powstawania odpadów oraz zmniejszania ich negatywnego oddziaływania na środowisko, - wspieranie wprowadzania nisko odpadowych technologii produkcji, zapewniających wykorzystanie moŝliwie wszystkich składników stosowanych surowców, - intensyfikacja edukacji ekologicznej promującej minimalizację powstawania odpadów i właściwego postępowania z nimi oraz prowadzenie skutecznej kampanii informacyjnoedukacyjnej w tym zakresie, - wypracowanie i monitorowanie rzeczywistych wskaźników nagromadzenia i morfologii odpadów celem zdiagnozowania potrzeb w zakresie gospodarowania odpadami, - objęcie wszystkich mieszkańców zorganizowanymi systemami zbierania odpadów oraz zapewnienie przepływu strumieni odpadów zgodnie z uchwalonymi planami gospodarki odpadami, - wspieranie wdraŝania efektywnych ekonomicznie i ekologicznie technologii odzyskiwania i unieszkodliwiania odpadów, w tym technologii pozwalających na odzyskiwanie energii zawartej w odpadach w procesach termicznego i biotermicznego ich przekształcania, - weryfikacja lokalizacji dotychczas istniejących składowisk odpadów oraz eliminowanie uciąŝliwości dla środowiska związanych z ich składowaniem, w tym zamykanie i rekultywacja składowisk nie spełniających wymogów prawa, - wzmocnienie kontroli podmiotów odbierających odpady od wytwórców oraz podmiotów posiadających instalacje do odzyskiwania i unieszkodliwiania odpadów, 18

19 - wprowadzenie instrumentów finansowych umoŝliwiających realizację zadań w zakresie gospodarki odpadami przez jednostki samorządu terytorialnego i dyscyplinujących samorządy w zakresie wykonywania przez nie tych obowiązków. Celami średniookresowymi określonymi w polityce ekologicznej państwa są: - utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju PKB, - zwiększenie udziału odzysku, w tym odzyskanej energii w odpadów, zgodnego z wymaganiami ochrony środowiska, - zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów z - ograniczeniem do 2013 roku ilości składowanych odpadów komunalnych ulegających biodegradacji do nie więcej niŝ 50% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 roku, - zamknięcie do końca 2009 roku wszystkich składowisk nie spełniających standardów Unii Europejskiej, - wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów, - całkowite wyeliminowanie i unieszkodliwienie PCB do 2010 roku, - rozbudowa systemu odzysku i unieszkodliwiania zuŝytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zuŝytych baterii i akumulatorów ukierunkowanego na całkowite wyeliminowanie ich składowania, zapewnienie skuteczności działania systemu zbierania i demontaŝu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz odzysku, w tym recyklingu, odpadów powstających z pojazdów wycofanych z eksploatacji, stworzenie kompleksowej bazy danych o wprowadzanych na rynek produktach i gospodarce odpadami w Polsce. Przeprowadzona analiza celów i działań zawartych w projekcie Planu gospodarki odpadami Miasta Bielska-Białej pozwala stwierdzić, Ŝe w Planie nie ma celów sprzecznych z Polityką Ekologiczną Państwa na lata Krajowy Plan Gospodarki Odpadami KPGO 2010 Opracowany Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2010 (KPGO 2010) stanowi poziom odniesienia dla regionalnych (wojewódzkich) planów gospodarki odpadami. Jednocześnie jest on odzwierciedleniem strategii gospodarki odpadami przyjętej przez rząd dla wypełnienia zobowiązań wynikających z krajowego oraz unijnego prawa gospodarki odpadami, a takŝe szeregu dokumentów krajowych i zagranicznych dotyczących zasad i strategii zrównowaŝonego rozwoju. Celem krajowego planu gospodarki odpadami jest dojście do systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasadą zrównowaŝonego rozwoju, w którym w pełni realizowane są zasady gospodarki odpadami, a w szczególności zasada postępowania z odpadami zgodnie z hierarchią gospodarki odpadami, czyli po pierwsze zapobiegania i minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów oraz ograniczania ich właściwości niebezpiecznych, a po drugie wykorzystywania właściwości materiałowych i energetycznych odpadów, a w przypadku, gdy odpadów nie moŝna poddać procesom odzysku i/lub unieszkodliwiania, dopuszcza się składowanie, przy czym jest ono generalnie traktowane jako najmniej korzystny sposób postępowania z odpadami. Realizacja tego celu umoŝliwi osiągnięcie innych celów, takich jak: ograniczenie zmian klimatu powodowanych przez gospodarkę odpadami poprzez minimalizację emisji gazów cieplarnianych z technologii zagospodarowania odpadów czy teŝ zwiększenie udziału w bilansie energetycznym kraju energii ze źródeł odnawialnych poprzez zastępowanie spalania paliw kopalnych spalaniem odpadów pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Przeprowadzona analiza celów i działań zawartych w projekcie Planu gospodarki odpadami miasta Bielska-Białej pozwala stwierdzić, Ŝe cele i działania przedstawione w Planie są zgodne z KPGO Ponadto wnioski zawarte w prognozie do KPGO 2010 (Starzewska A. Prognoza Oddziaływania na Środowisko Aktualizacji Krajowego Planu Gospodarki Odpadami 2006, Starzewska A. Prognoza Oddziaływania na Środowisko Krajowego Planu Gospodarki Odpadami 2002) zostały w pełni wykorzystane w niniejszej prognozie. 19

20 3. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji Planu Ocena stanu środowiska z punktu widzenia gospodarki odpadami powinna koncentrować się na skutkach wynikających z generowania odpadów, jeŝeli dopuszcza się wprowadzanie ich do środowiska. Innymi słowy, są to skutki deponowania odpadów w środowisku. W roku 2007 na terenie miasta Bielska-Białej powstało Mg odpadów komunalnych. Ilość odpadów komunalnych zebrana przez firmy wywozowe wynosiła w tym roku Mg, co stanowi około 89% powstałych odpadów komunalnych. Oznacza to, iŝ naleŝy dąŝyć do objęcia wszystkich mieszkańców systemem zbierania odpadów, z wydzieleniem odpadów biodegradowalnych, opakowaniowych, niebezpiecznych i wielkogabarytowych. Ilość selektywnie zbieranych odpadów kształtowała się na poziomie około 4,5% w stosunku do całości wytwarzanych odpadów. Z oszacowanych ilości powstających odpadów komunalnych na terenie miasta Bielska-Białej wynika, Ŝe w roku 2007 powstało około 33% odpadów organicznych ( Mg). Biorąc pod uwagę, Ŝe zebrano selektywnie jedynie 235,29 Mg odpadów ulegających biodegradacji (odebranych przez firmę Eko-Generacja sp. z o.o. Mikołów) i biorąc pod uwagę, Ŝe szacuje się, Ŝe około 0,5 tys. Mg odpadów biodegradowalnych jest poddawanych kompostowaniu przez mieszkańców we własnym zakresie, moŝna stwierdzić, Ŝe zaledwie niecały 1% odpadów biodegradowalnych poddawanych jest kompostowaniu. Pozostała ilość zebranych selektywnie odpadów komunalnych ulegających biodegradacji składowana jest na składowisku (w 2007 r. 23,305 Mg). Zdecydowana większość odpadów komunalnych (około 98%) trafia na składowisko. W 2007 r. na składowisko ZGO S.A. przyjętych zostało ogółem Mg odpadów, w tym odpady komunalne stanowiły 78,6%, a odpady z działalności gospodarczo-przemysłowej 21,4%. W stosunku do 2006 r. nastąpił spadek ilości odpadów przyjętych na składowisko o Mg (11,2%), w tym wzrosła ilość odpadów komunalnych o Mg (2,2%), przy spadku ilości odpadów z działalności gospodarczej o Mg (40%).. Na terenie miasta w roku 2007 wytworzono w sektorze gospodarczym 167 tys. Mg odpadów, z czego niecałe 10% stanowią odpady niebezpieczne. W 2007 roku, w Bielsku-Białej unieszkodliwiono poza składowaniem 37108,733 Mg odpadów. W największych ilościach unieszkodliwiono poza składowaniem następujące odpady: odpadowe emulsje i roztwory z obróbki metali o kodzie * w ilości ,000 Mg, - przekazane do unieszkodliwienia firmie AQUA S.A., szlamy z obróbki metali o kodzie rodzajowym * w ilości ,110 Mg, odpady medyczne o kodzie rodzajowym * w ilości 225,565 Mg wytworzone głównie przez Szpital Wojewódzki w Bielsku-Białej Według WSO, na terenie miasta Bielska-Białej, procesom odzysku poddano 277,820 Mg odpadów niebezpiecznych, a procesom unieszkodliwiania 36942,630 Mg odpadów niebezpiecznych. Ilość odpadów azbestowych usunięta w 2007 r. z terenu miasta Bielska-Białej wyniosła 58,05 Mg. W przypadku azbestu jedyną formą unieszkodliwiania, zgodnie z obowiązującymi przepisami, jest składowanie. Na terenie miasta nie funkcjonuje składowisko odpadów, na którym moŝna składować wyroby zawierające azbest. Składowisko przyjmujące odpady zawierające azbest z terenu miasta Bielska-Białej połoŝone jest w Knurowie. Na terenie miasta w dzielnicy Lipnik znajdują się dwa składowiska odpadów komunalnych: stare składowisko o powierzchni 11,6 ha w fazie rekultywacji oraz nowe o powierzchni 4,37 ha eksploatowane w I sektorze od 2003 roku. Składowisko zlokalizowano na południowym zboczu doliny potoku Krzywa (prawy dopływ rzeki Białki). Składowisko nie zostało uszczelnione przed przedostawaniem się wycieków do gleb oraz wód podziemnych i powierzchniowych, obiekt nie posiadał Ŝadnych zabezpieczeń podłoŝa, jak równieŝ systemu ujmowania odcieków - brak było 20