Ocena współpracy Ministerstwa Środowiska, Zdrowia i Ochrony Konsumentów (MUGB) ze stroną polską w latach 2005 do 2010

Transkrypt

1 Ocena współpracy Ministerstwa Środowiska, Zdrowia i Ochrony Konsumentów (MUGB) ze stroną polską w latach 2005 do podsumowanie w języku polskim - Ministerstwo Środowiska, Zdrowia i Ochrony Konsumentów kraju związkowego Brandenburgia Wydział 02 - kontakty z prasą, public relations i współpraca międzynarodowa Poczdam, 28 stycznia 2011 W wersji przeredagowanej z dnia 18 marca 2011

2 2 Spis treści Strona 1. Współpraca polsko-niemiecka w roku Współpraca polsko-niemiecka w roku Współpraca polsko-niemiecka w roku Współpraca polsko-niemiecka w roku Współpraca polsko-niemiecka w roku Współpraca polsko-niemiecka w roku Finansowanie w latach Podsumowanie 19 Załącznik: Podstawy współpracy z Polską 25

3 3 Posumowanie współpracy MUGV z Polską w dziedzinie środowiska, zdrowia i ochrony konsumentów w latach 2005 do 2010 Informacje wstępne Polsko-niemiecka współpraca opiera się na umowie o dobrosąsiedzkiej i przyjacielskiej współpracy z dnia 17 czerwca Istnieją ponadto liczne umowy specjalistyczne, porozumienia i deklaracje o współpracy, a także przepisy prawa UE, wymagający kooperacji transgranicznej. Wstąpienie Polski do Unii europejskiej w roku 2004 stworzyło istotne warunki dla dopasowania podstaw prawnych i ich wdrażania wzdłuż granicy na Odrze i Nysie oraz wspólnego ich opracowywania po obu stronach obszarów nadodrzańskich. Geograficzne zagadnienia kluczowe Kraj związkowy Brandenburgia graniczy z Polską na najdłuższym odcinku wynoszącym 250 km. Szczególnie bliskie kontakty utrzymuje się z leżącymi bezpośrednio po drugiej stronie granicy regionami Lubuskim i Zachodniopomorskim. W centrum zainteresowania znajdują się kwestie infrastruktury transgranicznej oraz współpracy komunalnej i euroregionalnej. Ponadto Brandenburgia współpracuje z województwami wielkopolskim, dolnośląskim, mazowieckim i podlaskim. Ciągła i ponadbranżowa współpracy MUGV z Polską koncentrowała się w latach na trzech przygranicznych województwach: lubuskim, zachodniopomorskim i wielkopolskim. Ponadto utrzymywano kontakty specjalistyczne w dziedzinie zdrowia (podlegającej po zmianie rządu w roku 2009 MUGV) z województwem mazowieckim. Od roku 2009 utrzymywane są kontakty specjalistyczne w zakresie transgranicznej współpracy wielkopowierzchniowych obszarów chronionych z leżącym we wschodniej Polsce województwem podlaskim. W ramach współpracy eksperckiej przy zagospodarowaniu dorzeczy i zarządzaniu przeciwpowodziowym utrzymywane są również ścisłe kontakty z województwem dolnośląskim. REGULARNA WSPÓŁPRACA EKSPERCKA NA SZCZEBLU ADMINISTRACYJNYM Regularna współpraca ekspercka na szczeblu administracyjnym obejmuje pracę dwustronnych gremiów pod przewodnictwem BMU w zakresie ochrony środowiska. Zalicza się do nich Polsko- Niemiecką Radę ds. Środowiska na szczeblu ministerialnym oraz jej grupy eksperckie, Polsko- Niemiecką Komisję Sąsiedzką, Komisję ds. Wód Granicznych (KWG) oraz Komisję Ochrony Odry przed Zanieczyszczeniami (MKOO) i ich odnośne grupy robocze. Dalsze regularne kontakty specjalistyczne utrzymuje się z organami weterynaryjnymi woj. Zachodniopomorskiego, lubuskiego i Brandenburgii, które spotykają się kilka razy do roku. PROJEKTY STRON TRZECICH Centralną rolą we wspieraniu projektów MUGV odgrywało wspieranie tworzenia sieci transgranicznych powiązań organizacji pozarządowych z zagadnieniami politycznymi MUGV, co pozwala na praktyczną realizację kwestii merytorycznych współpracy administracyjnej. Powtarzającym się corocznie w okresie poprzedzającym zmianę rządu w roku 2009 projektem były polsko-niemieckie spotkania młodzieży wiejskiej z Berlina i Brandenburgii, realizowane przy uwzględnieniu zmieniających się zagadnień tematycznych.

4 4 Poczynając od roku 2009 wspierano transgraniczną pracę z dziećmi i młodzieżą w ramach centrum edukacji ekologicznej Drei Eichen e.v.. Otworzyło to nowe transgraniczne pole działalności dla instytucji edukacji ekologicznej z Brandenburgii wspierając tworzenie ich sieci z pomocą wspólnych ofert edukacyjnych. Celem wspierania projektu było zainicjowanie 62 projektów kaskadowych korzystając z bardzo ograniczonych środków w budżecie tytułowej grupy. Ponadto MUGV przyczyniło się do pielęgnowania rozwiniętych relacji partnerskich, jak np. młodzieży wiejskiej z organizacjami z woj. wielkopolskiego, i stworzenia warunków dla pozyskania środków trzecich, m.in., od Polsko- Niemieckiego Koła Młodzieży. Udział MUGV we wspieraniu indywidualnych projektów wynosił z reguły i Transgraniczna wymiana ekspercka, spotkania polsko-niemieckie oraz opracowanie dwujęzycznej dokumentacji fachowej były tu kwestami priorytetowymi. Do roku 2010 zaangażowanie środków projektowych grupy tytułowej w działania polskoniemieckie niemalże potroiło się. Odpowiada to priorytetom geograficznym współpracy międzynarodowej MUGV. INICJATYWA DZIAŁAŃ MINISTERSTWA W RAMACH TRANSGRANICZNYCH PROGRAMÓW DZIAŁAŃ Współpraca polsko-niemiecka rozwijała się w okresie od roku 2004 bardzo dobrze. W okresie zaobserwować można tendencję rosnącą. Początkowo bardzo duże zainteresowanie polskich partnerów wizytacjami w brandenburskim ministerstwie znacząco osłabło. Uzasadnić to można z jednej strony brakiem koniecznych umiejętności językowych, z drugiej strony liczne zadania władz polskich w związku z przejęciem prawa wspólnotowego wzgl. z regionalnym wdrażaniem wymogów UE ograniczały liczbę personelu, mogącego wyjeżdżać na dłuższe wizytacje zagraniczne. Tym samym współpraca koncentrowała się w rosnącym stopniu na realizacji jedno- to trzydniowych rozmów eksperckich, warsztatów i wycieczek dotyczących bieżącej tematyki specjalistycznej. W latach FMU dokonało wsparcia finansowego transgranicznej kooperacji administracyjnej MUGV. W roku 2010 partnerowi ze Szczecina udało się pozyskać na współpracę administracyjną środki z programu INTERREG-IVA. Sprawdziła się również stała praca grupy projektowej "międzynarodowa współpraca w dziedzinie środowiska, zdrowia i ochrony konsumentów" (PIZUGV), spotkania na szczycie politycznych przedstawicieli regionów partnerskich oraz uzgodnienia dotyczące wspólnych programów współpracy. Działania regionalne uzupełniają z jednej strony prace polsko-niemieckich eksperckich grup roboczych pod kierownictwem BMU. Z drugiej zaś dają regionom partnerskim możliwość zajmowania się w razie potrzeby dodatkowymi tematami. Zauważyć daje się również rosnąca potrzeba intensyfikacji transgranicznych prac nad regionalnymi koncepcjami specjalistycznymi (m.in. korytarze migracji dziko żyjących gatunków zwierząt, prewencja powodziowa). Wspierać można również wspólne prace projektowe wzgl. pozyskiwanie środków z UE na działania transgraniczne. Pomysł administracji brandenburskiej polegający na przydzielaniu kierownictwa w celu zapewnienia wyważonego układu odpowiedzialności specjalistycznej przy realizacji działań w ramach programu roboczego nie przyjął się, ponieważ przekraczał on możliwości partnerów polskich. Poczynając od roku 2010 zasadę tę zarzucono. Zasadę wzajemności odpowiedzialności organizacyjnej uzyskano raczej w ramach realizowania systemu wizytacji, jako że od roku 2007 także pracownicy z Brandenburgii mogą dokonywać wizytacji w Polsce, a ich zadania przygotowywane są i realizowane z polskimi partnerami. Ocenić można, iż zainteresowanie polskich partnerów transgraniczną współpracą ekspercką wzrosło, al. pozostające do dyspozycji polskich urzędów zasoby są nadal znacznie mniejsze niż w

5 5 Brandenburgii. Z perspektywy MUGV od czasu reformy administracji środowiskowej, jaka miała miejsce w Polsce w roku 2008, wzgl. od nowego podziału resortów w rządzie krajowym Brandenburgii w roku 2009 liczba eksperckich partnerów kontaktowych znacznie wzrosła, co pociągnęło za sobą podwyższone transgraniczne nakłady na koordynację i uzgodnienia dla MUGV/wydział 02. Międzynarodowy Zielony Tydzień (IGW) stanowił w latach ważną platformę dla regularnych spotkań przedstawicieli politycznych regionów partnerskich. Po zmianie podziału resortów w rządzie krajowym Brandenburgii nie udało się do tej pory znaleźć adekwatnej platformy dla wymiany idei przedstawicieli politycznych regionów partnerskich. Nie udało się uzyskać intensyfikacji współpracy gospodarczej poprzez wzajemną wymianę targową na IGW oraz na BraLa dla polskich partnerów w Brandenburgii wzgl. na Polagra/Poleko i na targach rolniczych w woj. zachodniopomorskim dla firm z Brandenburgii. Ponieważ nie udało się stworzyć zachęt finansowych dla przedsiębiorstw, wzgl. zainteresowanie własne firm nie było dostatecznie duże, nie korzystano ze stosownych ofert administracji. Nie udało się również wprowadzić pracy grupy roboczej UAG finansowanie ze środków UE. Podział odpowiedzialności oraz kompetencje regionalne w odniesieniu d programów operacyjnych w polskich regionach partnerskich nie pozwalały na wspólne działanie. Poczynając od roku 2009 w brandenburskim ministerstwie zmienił się również zakres odpowiedzialności za środki z UE. Partnerzy do roku 2007 skupiali się na pozyskiwaniu projektowych środków z UE za pośrednictwem programów INTERREG IVA oraz LEADER+. Integracja dziedziny Zdrowie/uzależnienia w roku 2010 we wspólnych programach roboczych kształtowała się problematycznie. Z jednej strony w priorytetowych regionach partnerskich Zachodniopomorskie i Lubuskie istnieją już po dwa wydziały w urzędach marszałkowskich zajmujące się tą problematyką, z drugiej zaś po przydzieleniu zagadnień zdrowia ministerstwu MUGV nie udało się stworzyć solidnej współpracy administracyjnej z województwami sąsiadującymi z Brandenburgią. Aby ułatwić transgraniczną wymianę specjalistyczną korzystając z pomocy nowych mediów, MUGV opracowało w roku 2010 wielojęzyczną ofertę internetową dla strony internetowej ministerstwa, m.in. w języku polskim. W perspektywy wszystkich partnerów wynoszący jeden do dwóch lat czas realizacji programów roboczych znacząco przyczynił się do zapewnienia bezpieczeństwa planowania, także pod kątem wymaganych środków finansowych. Połączenie warsztatów specjalistycznych, rozmów eksperckich, wizytacji i wycieczek przyniosło pogłębienie transgranicznych kontaktów fachowych. Przyczyniły się one do pokonania barier. W minionych latach, zarówno w ramach administracji polskiej, jak i brandenburskiej zauważyć dają się rosnące trudności w przydzielaniu środków personalnych i finansowych na pogłębianie transgranicznej współpracy specjalistycznej. Odbiło się to szczególnie negatywnie na współpracy koncepcyjnej, koniecznej do wspólnego działania na rzecz trwałego rozwoju w polsko-niemieckim rejonie przygranicznym (np. ochrona klimatyczna, rozbudowa odnawialnych źródeł energii, zapewnienie profilaktyki zdrowotnej i specjalistycznego personelu). Pozytywnym przykładem jest rozpoczęte z inicjatywy Brandenburgii transgraniczne uzgadnianie koncepcji zespołu biotopów.

6 6 Przegląd liczby / przedmiotu działań wydziału 02 MUGV w latach realizowanych wspólnie z Polską Działania Spotkanie 1 dzień IGW IGW IGW IGW - kierownictw IGW posiedzenie DE-PL rady ds. środowiska -, 13. posiedzenie DE- PL rady ds. środowiska - - de-pl spotkanie koordynacyjne de-pl Komisja sąsiedzka RL 02 Wizytacja w Brandenburgii Wizytacja w Polsce Warsztaty eksperckie, wielodniowa oferta lub w połączeniu z wycieczkami Rozmowy eksperckie, jednodniowe Wycieczka ekspercka Dzień wizyta ministra w Szczecinie 1 dzień w Paaren/Glien 6 uczestników 97 Dni 2 Dni / Seveso III/ Zachowanie czystości powietrza/ Ochrona przed imisjami w Criewen 3 Dni / LW/ Bezpieczeństwo żywności / GAP/LE w Criewen 1 dzień w Paaren/Glien 2 dni w Lübben 5 uczestników 100 Dni 2 Dni w Lebus 6 uczestników 60 Dni uczestników 20 Dni 2 dni / 2 dni / Energia Ochrona odnawialna naturalna w Criewen w Criewen - 2 Dni / Ochrona naturalna w Międzyzdrojach/ Polska 2 Dzień wizyta ministra w Lubuskim 2 dni IGW w Berlinie i Poczdamie 2 Dni w Wąsowie 8 uczestników 81 Dni 1 Uczestnik 10 Dni 2 dni / Bioenergie 2 Dzień / LEADER w Neuseddin spotkanie na zaproszenie ministra w Brandenburgii 1 dzień IGW/Berlin 3 Uczestnicy 32 Dni 3 Uczestnicy 30 Dni / Odpowiedzialn ość za środowisko w Lagowie 2 Dni / NATURA Dni / EADER w Neuseddin dzień / UVP / Energia wiatrowa / Ochrona naturalna w Szczecinie Działania rolnoekologiczne w Poczdamie / Jakość powietrza w Lebus Korytarze migracyjne /OOnŚ Frankfurt/O / Zachowanie czystości powietrza Jänschwalde - 2 dni Poczdam 2 Dni w Warszawie - 3 Uczestnicy 30 Dni / Ochrona gatunków w Szczcinie /UVP w Wartin - / Korytarze migracyjne /Instalacje na biogaz. - / Zdrowie/uzależn ienia w Poczdamie 2 Dni / Ochrona gatunków w MV z Zachodniopomorskie

7 7 Wymiana ekspercka BraLa 2 Dni /UVP w Schwedt i Zachodniopomorskie UAG Instrumenty finansowania ze środków UE LEADER+giełda współpracy Gospodarka produkcyjna / rolna w Paaren Glien 1 posiedzenie założycielskie grupy roboczej UAG / Zachowanie czystości powietrza Schwedt Gospodarka produkcyjna / rolna w Paaren Glien posiedzenie Lubuskie - 2 Dni Criewen - 2 Dni Barzkowice - - REZULTATY Główne cele transgranicznej współpracy MUGV to: wdrażanie zasady trwałego rozwoju w polsko-niemieckim rejonie przygranicznym, redukcja transgranicznych zanieczyszczeń środowiska, zapobieganie i zwalczanie skutków katastrof (powodzi, epidemii) oraz wspieranie dalszych transgranicznych kontaktów specjalistycznych. Poczynając od roku 2006 MUGV angażuje się w ramach polsko-niemieckiej współpracy w działanie platformy politycznej partnerstwo Odry". Resort (MUGV oraz LUGV) reprezentuje również interesy kraju związkowego Brandenburgii w ramach eksperckich grup roboczych Polsko-Niemieckiej Rady ds. Środowiska, MKOO oraz KWG pod przewodnictwem BMU. W latach udało się uzyskać następujące konkretne rezultaty: - podtrzymywanie i pogłębianie stałej partnerskiej współpracy administracyjnej z województwami zachodniopomorskim, lubuskim i wielkopolskim (wdrażanie wspólnych programów działań) oraz współpracy z woj. mazowieckim i podlaskim w ramach realizacji projektów, - rozwijanie opartych na wzajemnym zaufaniu stosunków oraz zasady wzajemnego zobowiązania, - dalsze umacnianie koordynacji współpracy poprzez "grupy projektowe ds. współpracy międzynarodowej w dziedzinie środowiska, zdrowia i ochrony konsumentów - PIZUGV w obrębie resortu oraz w stosunku do partnerów polskich o następujących zadaniach: zainicjowanie uzgodnień transgranicznych dot. działań regionalnych, zabezpieczenie finansowania, na płaszczyźnie roboczej i w odniesieniu do spotkań o charakterze politycznym realizacja i ocena programów działań, wymiana informacji, pierwszy partner kontaktowy w przypadku wymagających wyjaśnienia kwestii transgranicznych.

8 8 - wsparcie transgranicznej sieci powiązać organizacji pozarządowych, - pomoc w pozyskiwaniu środków z UE przez podmioty trzecie na rzecz polsko-niemieckich projektów (LEADER, INTERREG), wspieranie przedsięwzięć wewnątrz-resortowych, - kontynuacja angażowania się regionów partnerskich w pracę istniejących bilateralnych gremiów roboczych MKOO oraz KWG oraz dalszych transgranicznych grup roboczych pod egidą Polsko-Niemieckiej Rady ds. Środowiska, - kontynuacja współpracy w zakresie weterynarii kontroli środków spożywczych. UWAGI KOŃCOWE Współpraca pomiędzy MUGV oraz województwami była z biegiem czasu rozwijana i kształtowana w interesie partnerskich pod kątem uzyskania określonych rezultatów. W porównaniu międzyresortowym MUGV plasuje się w kwestii współpracy z sąsiednią Polską na czołowej pozycji. Jest to wynikiem specjalistycznych zadań mających szereg odniesień transgranicznych i bazujących na polsko-niemieckich krajowych porozumieniach specjalistycznych, a także na pracy transgranicznych gremiów. Zakres i kształt kooperacji międzynarodowej MUGV były silnie uzależnione od zdolności roboczych oraz dostępnych środków budżetowych, tak w Brandenburgii, jak i w Polsce. Połączenie wizytacji, polsko-niemieckich warsztatów specjalistycznych, rozmów eksperckich i innych spotkań w ramach regionalnych programów działań miało bardzo pozytywny wpływ na rozwój transgranicznej współpracy branżowej oraz inicjowanie projektów. Stanowi to rozsądne uzupełnienie pracy krajowych transgranicznych specjalistycznych grup roboczych i jest bardzo cenione przez BMU. Na tym tle następowało również proporcjonalne finansowanie przez BMU w latach 2005 bis W celu zintensyfikowania współpracy międzynarodowej należy położyć większy nacisk na wykorzystanie możliwości finansowania przez podmioty trzecie (m.in. INTERREG i LEADER+) oraz wspieranie działań organizacji pozarządowych. Zakłada to wprowadzanie w przyszłości przez odpowiednie administracje odpowiedzialne za kwestie środowiska możliwości wspierania (EU, federacja, kraj związkowy) oraz przyjaznych podmiotom warunków ramowych w obrębie danych programów. Na bazie istniejących zobowiązań umownych wzgl. ustawowych wdrażanie wytycznych UE oraz programów trwałego rozwoju strukturalnego wymaga utworzenia transgranicznych sieci powiązań działań administracyjnych w interesie regionów sąsiedzkich. Ponadto wraz z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej wzrosło zainteresowanie polskich partnerów stałą i skierowaną na osiągnięcie rezultatów współpracą przy realizacji wspólnych projektów. Wynikająca z tego potrzeba działania znajduje odzwierciedlenie w deklaracji celów politycznych Brandenburgii i rządów krajowych. Potrzeba współpracy fachowej w polskoniemieckim rejonie przygranicznym dotyka prawie wyłącznie zakresu kompetencji krajów związkowych. Stała współpraca z polskimi regionami partnerskimi, osobiste spotkania oraz rosnące zaufanie skutkują efektywniejszą realizowaniem wspólnych zadań administracyjnych, stanowią również warunek konieczny skutecznego radzenia sobie z sytuacjami wyjątkowymi o zasięgu transgranicznym. Polska powinna zachować swoją pozycję geograficznego centrum zainteresowania we współpracy MUGV/LUGV. W odniesieniu do bieżącej krytyki zadań oraz zamierzonych zmian personalnych w sekcjach specjalistycznych MUGV oraz w wydziale 02 konieczna jest gruntowna reorientacja polityczna obszaru działań "współpraca międzynarodowa" w ramach funkcjonowania resortu.

9 9 Nie musi to być konieczne priorytetowy zakres zadań działów specjalistycznych, lecz raczej o nacechowane politycznie opracowywanie projektów, realizowane obok wypełniania specjalistycznych zadań transgranicznych oraz umów kraju związkowego Brandenburgia. Rosnący stopień identyfikacji z regionem europejskim po obu stronach polsko-niemieckiej granicy pomocny powinien być w reprezentowaniu wspólnych interesów w Brukseli. Polsko-niemiecka współpraca MUGV w latach naznaczona była licznymi sukcesami i zdecydowanie powinna być kontynuowana przy zachowaniu obecnego stopnia zaangażowania oraz utworzonych już struktur.

10 10 Załącznik: Podstawy współpracy z Polską A) Podstawy umowne i ustawowe: zawarta pomiędzy Republiką Federalną Niemiec a Rzeczpospolitą Polską umowa o dobrosąsiedzkiej i przyjacielskiej współpracy z dnia 17 czerwca 1991 Porozumienie pomiędzy rządem Republiki Federalnej Niemiec oraz Rzeczpospolitej Polskiej dotyczące współpracy w zakresie ochrony środowiska z dnia 7 kwietnia 1994 Porozumienie z dnia 17 czerwca 1991 pomiędzy rządem Republiki Federalnej Niemiec oraz Rzeczpospolitej Polskiej dotyczące utworzenia Polsko-Niemieckiej Rady ds. Środowiska Porozumienie o transgranicznych oddziaływaniach odpadów przemysłowych, zawarte w Helsinkach w dniu 17 maja 1992 Układ pomiędzy rządem Republiki Federalnej Niemiec oraz Rzeczpospolitej Polskiej o wzajemnym udzielaniu pomocy w przypadku katastrof lub poważnych wypadków z dnia 10 kwietnia 1992 Konstytucja kraju związkowego Brandenburgii Deklaracja współpracy kraju związkowego Brandenburgii wzgl. resortu środowiska z administracjami regionalnymi województw zachodniopomorskiego, lubuskiego, wielkopolskiego, mazowieckiego oraz podlaskiego Programy operacyjne GI INTERREG IV A dla euroregionów Pomerania, Pro Europa Viadrina, Spree-Neiße-Bober Wyznaczenie celów w ramach projektów INTERREG administracji krajowych, np. uczelni krajowej B) Specjalistyczne podstawy prawne: Gospodarka wodna Umowa z dnia 19 maja 1992 pomiędzy Republiką Federalną Niemiec a Rzeczpospolitą Polską dotycząca współpracy w zakresie gospodarki wodnej na wodach granicznych Umowa o Międzynarodowej Komisji Ochrony Odry przed Zanieczyszczeniami z dnia 11 kwietnia 1996 zawarta pomiędzy Niemcami, Polską, Czechami i UE Wytyczna UE o zarządzaniu ryzykiem powodziowym z roku 2009 dotycząca dorzecza Odry i Nysy Porozumienie pomiędzy Krajowym Urzędem Środowiska (LUA) Brandenburgii oraz województwem dolnośląskim i lubuskim o wymianie ekspertów w przypadku powodzi z dnia 5 kwietnia 2000 Ochrona środowiska Rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego oraz Rady Europy z dnia 14 czerwca 2006 przemieszczenia odpadów (VVA EG Rozporządzenie o przemieszczeniu odpadów) wzgl. konwencja bazylejska o kontroli transgranicznego przemieszczenia niebezpiecznych odpadów i ich utylizacji Polsko-niemieckie porozumienie o ocenie oddziaływania na środowisko z roku 2007, oparte na układzie UN-ECE z dnia 25 lutego 1991 o ocenie oddziaływania na środowisko o ramach transgranicznych (układ Espoo), które w niedalekiej przyszłości ma zostać rozszerzone na transgraniczne strategiczne oceny oddziaływania na środowisko.

11 11 Układ o transgranicznych służbach ratunkowych (negocjowane przez niemiecki rząd federalny i rząd polski) Ochrona naturalna: Transgraniczne zespoły biotopów wynikające z dyrektywy 92/43/EWG Rady Europy z dnia 21 maja 1992 dot. zachowania naturalnych przestrzeni życiowych dziko żyjących gatunków zwierząt i roślin (NATURA 2000) Porozumienie z roku 1992 dot. utworzenia transgranicznego Międzynarodowego Parku Doliny Dolnej Odry Krajowa koncepcja korytarzy migracji dziko żyjących gatunków zwierząt z trans granicznymi odniesieniami do Polski Ochrona konsumentów Wspólna deklaracja o współpracy w dziedzinie weterynarii resortu ochrony konsumentów Brandenburgii oraz ministerstwa rolnictwa Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 9 lipca 1997 Porozumienie o współpracy kraju związkowego Brandenburgii z województwem lubuskim i zachodniopomorskim w zakresie weterynarii z dnia 15 maja 2000 Zdrowie Deklaracja zamiarów politycznego wspierania procesu osiągnięcia celów zdrowotnych w zakresie zwalczania HIV/Aids oraz innych chorób przenoszonych drogą płciową (STD), złożona przez kraj związkowy Brandenburgię oraz województwo lubuskie w dniu 12 grudnia 2008 Znajdujące się w fazie przygotowania podstawy ustawowe lub umowne dotyczące tematyki zdrowia Dyrektywa Parlamentu Europejskiego oraz Rady Europy dotycząca egzekwowania praw patentowych w transgranicznej profilaktyce zdrowotnej (projekt) Transgraniczny układ o służbach ratunkowych C) polityczne koncepcje rządu krajowego Brandenburgii oraz ministerstwa środowiska Umowa koalicyjna, program działania rządu krajowego Strategia integracyjna rządu krajowego Brandenburgii Koncepcja stosunków gospodarczych z zagranicą Uchwała gabinetowa Tolerancyjna Brandenburgia Projekt kancelarii stanu dotyczący koncepcji współpracy międzynarodowej rządu krajowego ostatniej kadencji, obecnie aktualizowany jest przy uwzględnieniu resortu MWE Platforma polityczna "Partnerstwo Odry" pod przewodnictwem Premiera Program współpracy MUGV 2010/2011 z polskimi regionami partnerskimi D) Bieżące wymagania parlamentu krajowego Brandenburgii Pogłębienie współpracy transgranicznej, m.in. uchwała z dnia