Poniższy dokument nie jest kompletną pracą dyplomową, a jedynie wycinkiem poszczególnych zagadnień. Wszystkie zagadnienia jakie były poruszane w

Transkrypt

1 Poniższy dokument nie jest kompletną pracą dyplomową, a jedynie wycinkiem poszczególnych zagadnień. Wszystkie zagadnienia jakie były poruszane w pracy wyszczególnione zostały w Spisie treści. Zabrania się rozpowszechniania treści w częściach lub całości bez pisemnej zgody autora.

2 POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza w Rzeszowie Krzysztof Kubik Tworzenie aplikacji dla baz danych systemów CAD/CAM PRACA DYPLOMOWA Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji Promotor: dr inż. Wojciech Marek Żyłka Rzeszów 2009

3 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI Wstęp... 7 Cel pracy... 8 I. Teoretyczne podstawy pracy 1. Bazy danych Struktura baz danych Relacyjny model danych Język baz danych SQL Zastosowanie języka XML w reprezentacji danych Metadane czyli dane o danych Technologiczne bazy danych Moduł zarządzania narzędziami w systemach NX CoroGuide firmy Sandvik Coromant Klasyfikacja i opis narzędzi obróbkowych Narzędzie niezbędne do utworzenia aplikacji narzędziowej Technolog Platforma JAVA Eclipse IDE JDBC API Wnioski z części teoretycznej II. Praktyczna część pracy 4. Technologiczna narzędziowa baza danych systemu NX Dotarcie do struktury technologicznej bazy danych Poszukiwanie rozwiązań ingerencji w aplikację sterowania bazą danych Tworzenie narzędziowej bazy danych dla aplikacji Technolog Tworzenie aplikacji narzędziowej Technolog Implementacja Posługiwanie się aplikacją Test wykonanej aplikacji Wnioski Synchronizacja parametrów pomiędzy aplikacją Technolog, a systemem NX Wykaz tabel Wykaz rysunków Literatura i normy

4 WSTĘP WSTĘP Nowoczesne technologie kształtowania elementów maszyn wciąż w głównej mierze oparte są na obróbce skrawaniem. Głównymi przyczynami takiego stanu rzeczy jest tendencja skracania serii, wprowadzania różnorodności wyrobów, jak również konieczność elastycznego wytwarzania. W produkcji przemysłowej stale dąży się do zwiększania produktywności oraz precyzyjności kształtowanych wyrobów. Duże znaczenie w tym procesie ma narzędzie jak i praca z coraz większymi prędkościami obrotowymi. Ważny jest szybki, optymalny dobór narzędzi i parametrów a także elastyczne zarządzanie gospodarką narzędziową w firmie, aby w końcowym etapie umieścić narzędzia w maszynie i wykonać wyrób. Istotną rzeczą jest szybki, płynny przepływ informacji, co skutkuje skróceniem czasu przygotowania produkcji, m.in. zamówienia narzędzi u producenta, wykorzystywania ich parametrów podczas planowania produkcji czy tworzenia procesu technologicznego. Współczesne narzędzia wyposażane są w nośniki informatyczne, które umożliwiają jego identyfikację, gromadzą oraz przetwarzają informacje dotyczące procesu obróbki. Mając odpowiednie oprogramowanie połączone z technologiczną bazą danych zakładu, można szybko i skutecznie zarządzać gospodarką narzędziową przedsiębiorstwa. Większość obecnie istniejących firm udostępnia elektroniczne katalogi narzędzi na płytach CD lub za pośrednictwem Internetu. Korzystanie z nich, pozwala na wybranie oraz zestawienie części składowych właściwego narzędzia do określonego zadania obróbkowego, a następnie dobranie zalecanych parametrów skrawania, wyliczenie czasu obróbki itp., jednocześnie mając możliwość złożenia zamówienia na kupno potrzebnych narzędzi. Ciągle jednak nie istnieje oprogramowanie, które pozwoli na łatwe wprowadzanie narzędzi do systemów wspomagających procesy obróbkowe takich jak system NX. Dodawanie narzędzia, które możemy wykorzystać podczas obróbki, odbywa się wewnątrz programu i nie jest procesem, który możemy uznać za bardzo łatwy i zautomatyzowany. Problem ten rozwiązują zewnętrzne aplikacje, ułatwiające dodawanie posiadanych narzędzi do magazynu. Dzięki takim aplikacjom, zarówno technolog jak i programista, posiadaliby szybki dostęp do narzędzi skrawających, wprowadzonych do systemu z pełnymi danymi. W poniższej pracy przedstawiono wiadomości o technologicznych bazach danych. Wyjaśniono czym są i do czego służą. Przedstawiono podział narzędzi stosowanych w obrób

5 WSTĘP ce ubytkowej. W dalszej części skupiono się na sposobie wprowadzania narzędzi do systemu NX oraz zaprezentowano katalog CoroGuide firmy Sandvik Coromant jako przykład technologicznej bazy danych. Najważniejszą częścią pracy jest przedstawienie własnej, stworzonej przez autora aplikacji o nazwie Technolog, która może zostać wykorzystana do zarządzania narzędziami skrawającymi, we wcześniej wspominanym systemie CAD/CAM. Aplikacja została wykonana tak, aby mogła być użyta w przemyśle oraz by stała się inspiracją dla tworzenia technologicznych baz danych, usprawniających działanie firm i przedsiębiorstw. Pozwoli to na znaczne wyeliminowanie błędów, związanych z przesyłem informacji, skrócenie czasu produkcji oraz obniżenie kosztów wykonywanych produktów. Cel pracy Celem pracy jest zaprojektowanie i wykonanie aplikacji współpracującej z technologiczną bazą danych systemu NX, który jest jednym z systemów CAD/CAM. Program ma służyć do zarządzania gospodarką narzędziową zakładu produkcyjnego. Głównymi zadaniami są: import parametrów narzędzi z elektronicznego katalogu CoroGuide firmy Sandvik Coromant w formacie xml, zarządzanie gospodarką narzędziową oraz export wybranych narzędzi wraz z parametrami do systemu NX.

6 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH Treść usunięta Technologiczne bazy danych Technologiczna baza danych (Technologic database - TechDB) jest zbiorem danych istniejącym w okresie czasu, zorganizowana w określonej strukturze przez system zarządzania bazą danych (SZDB, ang. DBMS - Database Management System), zawierających dane związane z działalnością danej firmy, czy dziedzin, jakimi dana jednostka się zajmuje. Współczesne technologiczne bazy danych są bezcennym narzędziem przemysłu. Pozwalają na zbieranie, przetwarzanie i analizę informacji. Dzięki zbiorowi danych, otrzymuje się możliwość unikania błędów, powtarzanych podczas ciągłego wprowadzania danych. Dane te to głównie informacje o wykorzystywanych maszynach i narzędziach, strategie obróbcze, oraz prędkości i posuwy. Jako, że cała wiedza technologiczna jest usystematyzowana w postaci wielu zestawień (narzędzia, maszyny, operacje, materiały) wymaga prawdziwej, dobrze przygotowanej technologicznej bazy danych. Powoduje to, że przy wyborze bazy danych uwzględnić należy wiele czynników. Jednym z detalów, jakimi powinniśmy się kierować przy wyborze jest właściwy dobór technologicznej bazy danych z odpowiednimi stopniami dostępu, umożliwiającej ingerencję na określonym poziomie bezpieczeństwa dla zgromadzonych danych przez dane grupy pracowników. Technologiczne bazy danych muszą zapewniać bezpieczne przechowywanie informacji chroniąc gromadzone dane przed niepowołanym dostępem oraz uszkodzeniem. Przykładem technologicznych baz danych jest katalog narzędziowy CoroGuide firmy Sandvik Coromant, czy moduł przechowujący oraz zarządzający narzędziami systemu NX. Wspomniane bazy wiążą się z wykonywaną pracą dyplomową, przez co ich szczegółowy opis można znaleźć w kolejnych rozdziałach i Moduł zarządzania narzędziami w systemie NX System NX jest zaawansowanym systemem CAD/CAM/CAE (Computer Aided Design, Computer Aided Manufacturing, Computer Aided Engineering) ( Komputerowe Wspomaganie Projektowania, Komputerowe Wspomaganie Wytwarzania, Komputerowe Wspomaganie Prac Inżynierskich). Dostarcza on spójne, zintegrowane narzędzia do wspomagania prac - 8 -

7 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH na każdym etapie rozwoju produktu. Począwszy od wstępnej koncepcji poprzez jego projekt, weryfikację (cyfrową symulację), kończąc na etapie produkcji. Rozwijany jest on na nowej technologii, opartej o jądro systemowe Parasolid. Warto podkreślić, że również na tym samym jądrze pracuje konkurencyjny produkt dla NX-a oprogramowanie Solid Edge. NX jest solidnym i efektywnym narzędziem stanowiącym standard przemysłowy. Ciągle rozwijane wersje NX-a (na dzień dzisiejszy jest to wersja NX6) podkreślą czołową pozycję jego producenta firmę UGS na rynku oprogramowania MDA (Mechanical Design Automation - Automatyzacja Procesu Projektowania). Na środowisko CAM systemu NX składają się: Biblioteka narzędzi, Biblioteka maszyn, Biblioteka materiałów, Biblioteka posuwów i prędkości obrotowych, Zestaw postprocesorów, Wzorce dokumentacji warsztatowej, Wzorce części (template parts). Rys Okno Manufacturing systemu NX po uruchomieniu przykładowego projektu -9-

8 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH Jako że praca skupiona jest wokół zarządzania bazą narzędziową zakładu jak również możliwościami zarządzania biblioteką narzędziową opisywanego systemu, przedstawiono dwa możliwe sposoby zarządzania narzędziami w systemie NX. Jednak celem wstępu, aby nie omijać elementów podstawowych omówiono kolejne kroki postępowania od uruchomienia modułu obróbkowego systemu NX. Aby przejść do zarządzania biblioteką narzędziową konieczne jest wybranie jednego z środowisk wykorzystujących poruszany temat. Aby tego dokonać należy wybrać jedną z możliwości, która wyświetli się podczas uruchamiania programu. Rys Okno wyboru środowiska Template parts Wybór jednej z opcji wyświetlonych w pływającym oknie przedstawionym na rysunku 1.7, powoduje załadowanie części (tamplete parts), które dane środowisko zawiera. Istnieje możliwość wybrania własnego zdefiniowanego przez użytkownika wzorca, służy do tego ikona folderu opisanego, jako Browse for a Configuration File. Warto wspomnieć o toolbarze Insert (rys w poprzednich wersjach systemu NX okno to nosiło nazwę Manufacturing Create). Pozwala on na tworzenie obiektów CAM: Create Program- tworzenie programów, Create Tool tworzenie narzędzi, Create Geometry tworzenie geometrii CAM, Create Method tworzenie metod obróbki, Create Operations tworzenie operacji

9 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH Rys Okno toolbaru Insert Załadowany moduł w ustawieniach automatycznych dodaje po lewej stronie programu okno Operation Navigator zwane ONT(Rys. 1.9). Umożliwia ono wyświetlanie jednego z czterech widoków dostępnych z menu, które ukazuje się użytkownikowi po kliknięciu lewym klawiszem w obszar opisywanego okna. Dostępne tutaj są następujące widoki: Program View widok na programy, Tool View widok na narzędzia, Geometry View widok na geometrię CAM, Method View widok na metody obróbki. Menu zmiany widoków Rys Widok narzędzi w nawigatorze CAM Operation Navigator wraz z przedstawionym menu umożliwiającym zmianę widoku Powyżej przedstawiono wymagane wiadomości, pozwalające na przejście do biblioteki narzędzi, modułu zarządzania technologiczną bazą narzędzi systemu NX. W dalszej części pracy przedstawiono dwa możliwe sposoby zarządzania narzędziami w systemie NX, zawarte w bibliotece narzędzi. Pierwszy sposób dodawania narzędzi do systemu NX

10 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH Polega on na dodaniu nowego narzędzia do uruchomionego programu z możliwością exportu do technologicznej bazy narzędziowej systemu NX. W tym celu zaczynamy od uruchomienia modułu do tworzenia narzędzi Create Tool z toolbara Insert, (Rys. 1.8). Typy dostępnych narzędzi zależą od wcześniej wybranego Template parts (Rys. 1.7). Możliwa jest tutaj definicja magazynu narzędzi oraz gniazd w magazynie. Dostępną jest również oprawa kątowa. Wybrany moduł Template parts Pobranie narzędzia z TechBD Typy dostępnych narzędzi Menu dostępnych maszyn Nazwa nowo tworzonego narzędzia Rys Widok pływającego okna Create Tool NX narzędzia frezarskie jak i wertaskie, grupuje w swój ściśle określony sposób. Grupy narzędzi frezarskch systemu NX: Tabela 1.2. Grupy narzędzi frezarskich systemu NX Ikona w systemie NX Kategoria narzędzi po tłumaczeniu na język polski Frezy walcowo-czołowe Frezy z płytkami wieloostrzowymi Frezy kuliste Głowice frezarskie Frezy teowe Frezy baryłkowe Frezy 5-parametrowe Kategoria narzędzi w języku angielskim End Mills Non-indexable End Mills Indexable Ball Mills Non-indexable Face Mills indexable T-Slot Mills Non-indexable Barrel Mills UG-5 Parameter Cutter

11 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH Frezy 7-parametrowe Frezy 10-parametrowe Frezy do gwintów Frezy kształtowe UG-7 Parameter Cutter UG-10 Parameter Cutter Thread Mills Mill Form Tool Grupy narzędzi wiertarskich systemu NX: Tabela 1.3. Grupy narzędzi wiertarskich systemu NX Ikona w systemie NX Wiertła kręte Kategoria narzędzi po tłumaczeniu na język polski Wiertła na płytki wymienne Wiertła kręte długie Wiertła długie na płytki wymienne Wiertła rdzeniowe Nawiertaki długie Nawiertaki Wiertła z płytkami wieloostrzowymi Pogłębiacze walcowe Pogłębiacze stożkowe Gwintowniki Rozwiertaki maszynowe Rozwiertaki stożkowe Wiertła stopniowe UG Wiertła Twist Drill Insert Drill Gun Drill Kategoria narzędzi w języku angielskim Indexable Insert Drill Core Drill Spot Drill Center Drill Bore Counterbore Counter Sinking Tool Tap Chucking Reamer Taper Reamer Step Drill UG Drill Po wybraniu określonego typu narzędzia należy wprowadzić nazwę dodawanej pozycji w pole Name przedstawione na rysunku 1.10, po czym zaakceptować wprowadzone parametry przyciskiem OK. Spowoduje to wyświetlenie okien z parametrami narzędzia, którego przykład możemy zobaczyć na rysunku Różnice, które mogą występować w wyświetlonych parametrach są wynikiem wyboru różnych typów narzędzi

12 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH W ukazanym oknie oraz jego zakładkach należy wprowadzić odpowiednie parametry. Objaśnienie poszczególnych pól zostało wyjaśnione na rysunkach 1.11, 1.12 oraz Po wprowadzeniu wymaganych pozycji zaakceptowanie narzędzia następuje przyciskiem OK.. Istnieje również możliwość przechowania wprowadzonego narzędzia do więcej niż jednego programu obróbkowego. W tym celu należy eksportować parametry do technologicznej bazy danych narzędzi programu NX poprzez wybranie ikony umieszczonej w pasku Library zakładki Tool (Rys. 1.11). Tak samo należy postąpić z oprawką z zakładki Holder (Rys. 1.12)

13 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH Typowe menu opisujące narzędzie oraz jego poszczególne części składowe [1] Parametry narzędzia [2] Parametry oprawki [3] Dodatkowe ustawienia [4] Rysunek z parametrami dodawanego narzędzia [5] Pole parametrów narzędzia [6] Pole Description. Zawiera nazwę oraz materiał narzędzia który możemy zdefiniować wybierając ikonę klucza [7] Pole zawierające numer narzędzia przypisany w rejestrze maszyny, rejestr korekcji długości oraz rejestr korekcji średnicy [8] Pole określające automatyczne odsunięcie narzędzia w osi Z od materiału [9] Pole w którym określona jest nazwa pod jaką zapisane jest dane narzędzie [10] Pole umożliwiające export pod określoną nazwą, narzędzia do TechBD systemu NX Rys Zakładka Tool w oknie tworzenia nowego narzędzia

14 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH [11] Rysunek z parametrami wybranej oprawki [12] Parametry oprawki [13] Pole (OS) Offset w pozycji Tool Insertion odpowiada za odległość mocowania narzędzia w oprawce. W zakładce Description określona została nazwa dodanej oprawki, natomiast zakładka Library pozwala na import lub export oprawki pod określoną nazwą do TechBD oprawek systemu NX Rys Zakładka Holder w oknie tworzenia nowego narzędzia [14] Parametry kontrolne maszyny. Direction pozwala na ustawienie rodzaju obróbki (współbieżny, przeciwbieżny) [15] Możliwość ustawienia punktu śledzenia narzędzia [16] Parametry oprawki Rys Zakładka More w oknie tworzenia nowego narzędzia

15 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH Drugi sposób dodawania narzędzi do systemu NX Drugim sposobem wprowadzania wymaganej pozycji jest wybranie z bazy narzędziowej systemu NX narzędzia i dodanie go do programu obróbkowego. W porównaniu do ręcznego dodawania narzędzi, opisanego, jako pierwszy sposób, pozwala ta metoda na szybki sposób dodawania narzędzi. Odbywa się ono poprzez transfer parametrów zgromadzonych wcześniej w bazie, przechodząc przez cztery kolejne kroki wyboru. W oknie Create Tool (Rys. 1.14), należy wybrać ikonę Transfer z bazy danych, kolejno zatwierdzając przyciskiem OK. Ikona transferu narzędzi z bazy danych systemu NX Rys Wybór narzędzia z bazy danych systemu NX Zostanie uruchomione okno Library Class Selection (Rys. 1.15), w którym należy wybrać grupę narzędzi. Rys Okno widoku grup narzędzi systemu NX

16 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH Kolejny krok to przejście do pływającego okna pozwalającego na wyszukiwanie narzędzi wg zadanych kryteriów. W zależności od wprowadzonych parametrów, zatwierdzenie przyciskiem OK, wyświetli narzędzia, które spełniają wymagania użytkownika. Rys Pływające okno pozwalające wyświetlać narzędzia o określonych parametrach Chcąc wybrać narzędzie ręcznie z wszystkich dostępnych, należy pozostawić pola puste i kliknąć w OK, po czym z listy dostępnych narzędzi wybrać interesującą nas pozycję. Widok przykładowego okna przedstawia rysunek Rys Okno z listą dostępnych narzędzi wybranej kategorii systemu NX Narzędzie zostanie dodane do programu po podwójnym kliknięciu w jego nazwę lub potwierdzenie zaznaczonych pozycji przyciskiem OK

17 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH Praca skupia się na narzędziach obrotowych, dlatego nie będą omawiane pozostałe rodzaje narzędzi. Kroki postępowania są dokładnie takie same jak w przypadku frezów i wierteł. Opisane metody pozwalają na zarządzanie technologiczną narzędziową bazą danych systemu NX. Jednak nie umożliwiają w wystarczający sposób gromadzenia oraz przetwarzania informacji. Brakuje płynnej wymiany danych oraz brak możliwości odzyskania ich podczas dokonywania ponownej instalacji systemu. Powoduje to znaczne utrudnienie w funkcjonowaniu programu. Aby rozwiązać ten problem stworzono dodatkową aplikację będącą gospodarką narzędziową dla systemu NX. Pozwala ona na import, zarządzanie oraz eksport parametrów narzędzi. Opis programu zawarty został w rozdziale COROGUIDE FIRMY SANDVIK COROMANT Import parametrów narzędzi do napisanej aplikacji odbywa się z plików XML generowanych przez katalog CoroGuide. Dlatego posługiwanie się wymienionym katalogiem narzędziowym wyjaśnione zostało w poniższym rozdziale. CoroGuide firmy Sandvik Coromant jest elektronicznym katalogiem zawierającym narzędzia do obróbki tokarskiej, frezarskiej, wiercenia, jak również systemy narzędziowe. Umożliwia on jednocześnie dobór podstawowych parametrów skrawania dzięki załączonemu do bazy Modułowi Parametrów Skrawania. Funkcjonalność katalogu pozwala na wyszukiwanie produktów na dwa sposoby: poprzez obszar zastosowania, na podstawie oznaczenia katalogowego. Dodatkowym atutem katalogu jest możliwość exportu wcześniej wybranych narzędzi oraz ich parametrów do przygotowanych przez producenta źródeł. Wyróżniamy tutaj eksport do plików odczytywanych przez programy: AutoTas, Sklep OnLine, EdgeCAM, plik TXT, rysunek w formacie DXF. Opis poszczególnych eksportów zamieszczony został w opisie modułu Eksportuj do. Główne okno katalogu CoroGuide firmy Sandvik Coromant umożliwia:

18 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH wybór języka - z pośród 17 języków, wraz z językiem polskim, wybór systemu miary (Metryczny lub Calowy), moduł wyszukiwania produktów wg zastosowania (Szukanie zastosowania), moduł wyszukiwania produktów wg numeru katalogowego (Wyszukiwanie produktu), moduł tworzenia raportów oraz exportu geometrii (Export do ), moduł parametrów skrawania (Moduł parametrów skrawania). Menu programu Wybór języka System miary Wyszukiwanie produktów wg zastosowania Wyszukiwanie produktów wg numerów katalogowych Moduł tworzenia raportów oraz eksportu geometrii Moduł doboru parametrów skrawania Rys Widok głównego okna katalogu CoroGuide Wyszukiwanie produktów według zastosowania Opcja Szukanie zastosowania umożliwia użytkownikowi dobór narzędzi obróbkowych, jak również kompletnych systemów narzędziowych ze względu na obszar zastosowania: Toczenie, Frezowanie, Wiercenie, System narzędziowy. Rys Obszary zastosowania w opcji Szukanie zastosowania katalogu CoroGuide

19 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH Kolejne kroki pozwalają na zdefiniowanie wymogów w zależności od wybranego zastosowania. Program wyświetla kolejno alternatywne możliwości według schematu, który przedstawiono na rysunku Obszar zastosowania Toczenie Frezowanie Wiercenie System narzędziowy Obszar roboczy Obszar roboczy Obszar roboczy Mocowanie po stronie maszyny Operacja Operacja Operacja Mocowanie po stronie obróbki System mocowania System mocowania System mocowania Typ mocowania Typ mocowania Typ mocowania Rys Schemat postępowania podczas wyszukiwania pozycji w zależności od obszaru zastosowania [13] Przykład doboru narzędzia frezarskiego do frezowania czołowego zgrubnego. 1. Wybranie obszaru zastosowania za pomocą kliknięcia w jeden z obrazków na wyświetlonym ekranie, jak przedstawia rysunek 1.21 Frezowanie Rys Wybór obszaru zastosowania w katalogu CoroGuide

20 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH 2. Określenie obszaru roboczego (Rys. 1.22). Przy kategorii Frezowanie dostępny jest tylko wybór Frezowanie ogólne Rys Określenie obszaru roboczego w katalogu CoroGuide 3. Określenie rodzaju operacji (Rys. 1.23) Frezowanie czołowe zgrubne. Rys Określenie rodzaju operacji w katalogu CoroGuide 4. Wybranie rodziny produktów (Rys. 1.24) CoroMill 390 Rys Określenie rodziny produktów podczas doboru narzędzi

21 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH 5. Określenie typu mocowania (Rys. 1.25) Coromant Capto mocowanie segmentowe i śrubą centralną. Rys Określenie typu mocowania w katalogu CoroGuide 6. Przechodząc proces doboru użytkownik otrzymuje informację pokazującą tok postępowania, oraz możliwości wyświetlenia wszystkich uchwytów lub płytek ostrzowych spełniających zadane kryteria (Rys. 1.26). Dalszy wybór narzędzi możemy dokonać wybierając korpus, następnie dobierając płytki ostrzowe. Doboru można dokonać również w odwrotnej kolejności [13]. Rys Okno z opcjami wyświetlenia korpusów frezów lub płytek ostrzowych Przykładowe korpusy frezów: Rys Okno z wyświetlonymi przykładowymi korpusami frezów

22 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH Przykładowe płytki: Rys Okno z wyświetlonymi przykładowymi płytkami ostrzowymi 7. Dobór korpusu lub płytki. Aby otrzymać szczegółowe informacje na temat określonego rodzaju korpusu bądź płytki użytkownik programu posiada do dyspozycji pasek narzędziowy (Rys. 1.29) z możliwością wyboru następujących opcji: Wyświetlenie dostępnych korpusów lub płytek Informacje Eksportuj do Moduł parametrów skrawania Ilość dostępnych pozycji z danego rodzaju Rys Pasek narzędzi po wyborze wyświetlania korpusów lub płytek wybierając ikonę Informacje istnieje możliwość wyświetlenia wybranego produktu wraz z jego parametrami, Rys Okno z widokiem wybranego produktu, wraz z jego parametrami

23 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH wybierając ikonę Eksportuj do wybrany produkt zostaje zapisany do modułu tworzenia raportów oraz exportu geometrii, wybierając ikonę Moduł Parametrów Skrawania przechodzi się do modułu doboru parametrów obróbki. Moduł ten automatycznie uwzględnia parametry charakterystyczne dla wybranego produktu, wybierając ikonę Wybierz dla danego produktu wyświetlone zostaje okno dialogowe umożliwiające dopasowanie do niego innych zgodnych produktów (Rys. 1.31). Górna część okna opisuje produkt wybrany, poniżej wyświetlone są typy produktów. Klikniecie w ikonę Szukaj wyświetli konkretne pozycje płytek zgodne dla danego typu korpusu freza. Po wskazaniu płytki należy zatwierdzić ją ikoną Wybierz. Rys Okno z selekcją produktów

24 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH 8. Na koniec po wybraniu wszystkich produktów zgodnych dla narzędzia wyświetla się tabela kompletnego zespołu narzędziowego (Rys. 1.32). Rys Tabela zespołu produktów Wyszukiwanie produktów według numeru katalogowego Katalog CoroGuide umożliwia wyszukiwanie produktów po wpisaniu pełnego numeru katalogowego narzędzia firmy Sandvik Coromant lub jego fragmentu, zastępując pozostałą część *. Wybierając przycisk Znajdź produkt wyświetlona zostaje lista znalezionych pozycji (Rys. 1.33). Rys Wyszukiwanie produktów według oznaczenia

25 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH Moduł eksportu geometrii oraz tworzenia raportów Wybrane narzędzia mogą być eksportowane do wybranych aplikacji lub zapisane w przejrzystych formatach. Opcje dostępne w module eksportu (Rys. 1.34): AutoTas eksport oznaczenia katalogowego, wraz z parametrami i numerem rysunku DXF, Sklep OnLine eksport symbolów katalogowych oraz ilości zamawianych sztuk poszczególnych narzędzi, EdgeCAM eksport w postaci pliku XML numeru narzędzia, wraz z parametrami, plik TXT eksport numeru katalogowego i ilości sztuk wybranych narzędzi, rysunek w formacie DXF eksport rysunku DXF po wprowadzeniu numeru katalogowego narzędzia. Export do wymienionych form może zawierać różną ilość narzędzi. Ograniczenie istnieje dla pliku generowanego pod program EdgeCAM. Następuje eksport tylko kompletnego zespołu i można zapisać tylko jeden zespół do jednego pliku XML. Rys Okno modułu Eksportuj do

26 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY BAZY DANYCH Moduł doboru parametrów skrawania Ostatnią opcją elektronicznego katalogu CoroGuide jest określenie parametrów skrawania dla poszczególnych rodzajów obróbki: frezowania, obróbki otworów, toczenia. Rys Okno modułu Dobór Parametrów Skrawania

27 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY NARZĘDZIA OBRÓBKOWE 2. KLASYFIKACJA I OPIS NARZĘDZI OBRÓBKOWYCH Tworzona aplikacja jest gospodarką narzędziową dla systemu NX. Dziedzina, jakiej dotyczy jest związana z narzędziami obróbkowymi. Zawarta w programie Technolog terminologia została dostosowana do obowiązujących w Polsce standardów poprzez analizę norm oraz nazewnictwa produktów wiodących firm narzędziowych. Aktualnie na rynku istnieje wiele firm specjalizujących się w produkcji narzędzi obróbkowych. Każda z nich stara się dotrzeć do jak największego grona klientów, oferując różnorodne produkty. Przykładowo, dominującym producentem płytek ostrzowych są firmy: Sandvik Coromant, Seco Tools, Kennametal. Pozostałe są firmami mniejszymi, jak na przykład Fanar, Dolfamex. Przeglądając oferty można stwierdzić, że większość z firm specjalizuje się w ściśle określonych kategoriach produktów. W przypadku chęci nawiązania współpracy klienci zgłaszający się do firm otrzymują fachową pomoc i wsparcie w wdrażaniu narzędzi wspomagających ich produkcję. Zawarte w tworzonej aplikacji Technolog narzędzia skupiają się w wokół dziedziny narzędzi skrawających obrotowych, do których zalicza się frezy oraz wiertła. Podział narzędzi został zsynchronizowany z gospodarką narzędziową systemu NX. Nazwy kategorii są zgodne z ogólnie przyjętym nazewnictwem przez firmy specjalizujące się w produkcji narzędzi obróbkowych. Nazewnictwo narzędzi obróbkowych nie jest ściśle uregulowane normami. Poszczególni producenci stosują swoje własne nazewnictwo dla określonych rodzajów wytwarzanych produktów. Główne kategorie zostają zachowane zgodnie z przyjętymi zasadami. Do lipca 2005 roku obowiązywała PN-ISO i PN-ISO określająca oznaczenie frezów. Jednak norma ta została wycofana bez zastąpienia. Terminologię obowiązującą w dziedzinie narzędzi skrawających określa PN-93 M dotyczącą terminologii frezów, PN-93 M terminologia dotycząca wierteł krętych. Powyższe normy określają rodzaje, podział, mocowanie oraz konstrukcję omawianych narzędzi. Wszystkie narzędzia skrawające można klasyfikować według bardzo wielu kryteriów: Podział wg sposobu skrawania, Podział wg sposobu kształtowania, Podział narzędzi wg kierunku pracy, Podział narzędzi wg liczy ostrzy skrawających, Podział wg stopnia mechanizacji obróbki,

28 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY NARZĘDZIA OBRÓBKOWE Podział wg sposobu mocowania części roboczej, Podział wg rodzaju obróbki, Podział wg ruchu głównego, Podział wg rodzaju kształtowania powierzchni, Podział wg budowy, Podział wg sposobu doprowadzania chłodziwa, Podział wg liczby zadań, Podział wg kryterium naniesienia powłok ochronnych, Podział wg stopnia rozpowszechnienia, Podział wg możliwości wykonania dodatkowych ruchów. Klasyfikacja frezów trzpieniowych wg PN-93/M Frezy do płaszczyzn Frez czołowy wgłębny Frez trzpieniowy walcowy Frez trzpieniowy walcowo czołowy Frez trzpieniowy do rowków na wpusty Frez trzpieniowy do rowków Podział frezów trzpieniowych Frezy do rowków, kieszeni Frez trzpieniowy walcowo półkulisty Frez trzpieniowy do rowków teowych Frez trzpieniowy kątowy wewnętrzny Frez trzpieniowy kątowy zewnętrzny Frez trzpieniowy ćwierćokrągły wklęsły Frezy do otworów Frez trzpieniowy do gwintów Frezy trzpieniowe pilnikowe Rys Klasyfikacja frezów trzpieniowych wg PN-93/M

29 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY NARZĘDZIA OBRÓBKOWE Klasyfikacja frezów nasadzanych wg PN-93/M Frez walcowy Frez walcowy zespołowy Frezy do płaszczyzn Frez walcowo czołowy Głowica frezowa Frez tarczowy piłkowy Podział frezów nasadzanych Frez tarczowy do rowków Frez tarczowy trzystronny Frez tarczowyt trzystronny dzielony Frezy do rowków, kieszeni Frez krążkowy półokrągły wypukły Frez krążkowy półokrągły wklęsły Frez krążkowy ćwierćokrągły wklęsły Frez krążkowy kątowy jednostronny Frez krążkowy kątowy dwustronny niesymetryczny Frez krążkowy kątąwy symetryczny Rys Klasyfikacja frezów nasadzanych wg PN-93/M

30 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY NARZĘDZIA OBRÓBKOWE Podział wierteł Ze względu na bardzo dużą różnorodność rozwiązań konstrukcyjnych, wiertła klasyfikuje się według wielu kryteriów. Przykładowy podział wierteł przedstawiono poniżej: Podział wierteł ze względu na: Kryterium budowy Kryterium liczby ostrzy Kryterium materiału ostrza Kryterium długości wierconego otworu Kryterium pochylenia rowków Kryterium rodzaju części chwytowej Kryterium doprowadzenia chłodziwa Kryterium liczby stopni średnic kształtowych Kryterium dostępności Jednolite Z częścią roboczą łączoną w sposób trwały Składane Jednoostrzowe Dwuostrzowe Wieloostrzowe Ze stali szybkotnącej Z węglików spiekanych Z ceramiki Ze spieków diamentowych Do otworów normalnych L/D<5 Do otworów głębokich (długich) L/D>5 10 Z rowkami prostymi Z rowkami śrubowymi Z chwytem walcowym Ze stożkiem Morse'a Z chwytem typu Weldon Z chwytem walcowym z częścią płaską Bez wewnętrznego doprowadzenia chłodziwa Z wewnętrznym doprowadzeniem chłodziwa Jednostopniowe Wielostopniowe Handlowe Specjalne Rys Przykładowy podział klasyfikacji wierteł [6]

31 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY NARZĘDZIA PROGRAMISTYCZNE Treść usunięta

32 TEORETYCZNE PODSTAWY PRACY WNIOSKI WNIOSKI Z CZĘŚCI TEORETYCZNEJ Przedstawiona teoretyczna część pracy prezentuje zagadnienia związane z bazami danych. Przedstawia ich budowę, modele oraz prezentuje możliwości ingerencji, w wewnętrzną ich strukturę. Zaprezentowane zostały wiadomości na temat języka XML, który w znacznym stopniu rozwiązuje problemy wymiany danych pomiędzy bazami. Jako, że specyfikacja XML została umieszczona za darmo, przestawiono i udowodniono, że jest to język którego możliwości rozwoju są nieograniczone. W dalszej części zostały zawarte informacje o tym, czym są i do czego służą technologiczne bazy danych. Ich budowa nie odbiega niczym od baz danych, a ich podstawową różnicą są informacje jakie przechowują. Bazy zawierające dane związane z przedsiębiorstwami oraz ich produktami, procesami produkcyjnymi nazywamy technologicznymi bazami danych. Zaprezentowano oraz opisano przykłady takich baz. Wykorzystano technologiczną narzędziową bazę danych systemu NX oraz bazę narzędziową firmy Sandvik Coromant, jaką jest katalog CoroGuide zawierający narzędzia obróbkowe. Jako, że tworzona aplikacja jest gospodarką narzędziową, w rozdziale drugim przedstawiono podział narzędzi obróbkowych, obrotowych do których zaliczają się frezy i wiertła. Zaprezentowano obowiązujące w Polsce standardy poprzez analizę norm oraz nazewnictwa produktów wiodących firm narzędziowych. W rozdziale trzecim części teoretycznej w skrócie omówiono narzędzia programistyczne, języka programowania Java dzięki któremu powstała aplikacja Technolog, której w całości dotyczy część praktyczna pracy

33 PRAKTYCZNA CZĘŚĆ PRACY BAZA DANYCH SYSTEMU NX II. PRAKTYCZNA CZĘŚĆ PRACY 4. TECHNOLOGICZNA NARZĘDZIOWA BAZA DANYCH SYSTEMU NX 4.1. Dotarcie do struktury technologicznej bazy danych Warunkiem napisania aplikacji mogącej ingerować w technologiczną, narzędziową bazę danych systemu NX, konieczne stało się odnalezienie sposobu, w jaki system przechowuje informacje. Jedyną możliwością poszukiwania wspomnianych informacji była metoda prób i błędów. W poszukiwaniach, autor pracy kierował się doświadczeniem, jakiego nabył spotykając się z podobnymi problemami wcześniej. Swoją prace ukierunkowywał na poszukiwaniu pojedynczego pliku, w którym teoretycznie mogły zostać zawarte informacje na temat narzędzi. System NX przechowuje cenne informacje w plikach z rozszerzeniem *.dat. Pliki nazywane są od angielskojęzycznych słów związanych z tematyką, jakiej dotyczą. Informacje o narzędziach, w zależności od jednostek, w jakich zostały zapisane, system przechowuje w różnych folderach. Ich nazwy związane są z jednostkami metrycznymi (metric) oraz calowymi (english). Pliki jednostek metrycznych przechowywane są w katalogu: \UGS\NX 6.0\MACH\resource\library\tool\metric Początek ścieżki dostępu jest uzależniony od katalogu, jaki został wybrany podczas instalacji. Najczęściej jest to jednak katalog domyślny, czyli ścieżka będzie następująca: C:\Program Files\UGS\NX 6.0\MACH\resource\library\tool\metric Baza narzędzi wpisana jest w plik tool_database, który, również posiada rozszerzenie *.dat. Można go edytować w bardzo łatwy sposób, np. za pomocą notatnika. Narzędzia dodawane są do bazy w określonej formie. Aby można było łatwo przeglądać tabele, forma zapisu dzieli każdą grupę narzędzi posługując się charakterystycznymi dla poszczególnych typów przypisanymi parametrami. Struktura danego typu narzędzia podzielona jest na kolumny, z których kolumny od 3 do 6 odgrywają kluczową rolę. Prezentuje je tabela 4.2 i numeracja kolumn dotyczy

34 PRAKTYCZNA CZĘŚĆ PRACY BAZA DANYCH SYSTEMU NX parametrów T, ST, UGT, UGST. Określają one przyporządkowanie narzędzia do ściśle określonej grupy. Trzecia kolumna Lib określa grupę, do jakiej ma zostać wpisane narzędzie. Frezom została przypisana kombinacja cyfr 02, wiertłom natomiast 03. Każda grupa narzędzi ma swoją podgrupę, której zostały przypisane określone numery. Kolumna czwarta określa podgrupę poprzedniej grupy narzędzi. Informacje te są przechowywane na podstawie cyfr które, program ma ściśle określone w swojej budowie. Tabela 4.1. Wypis grup oraz podgrup narzędzi wraz z parametrami w systemie NX # T Lib Type ST Lib Subtype UGT UG Type UGST UG Subtype # # 02 Milling 01 End Mills Non-indexable 01 Mill 01 5 Parameter # 02 Milling 02 End Mills Indexable 01 Mill 01 5 Parameter # 02 Milling 03 Ball Mills Non-indexable 01 Mill 04 Ball # 02 Milling 12 Face Mills Indexable 01 Mill 01 5 Parameter # 02 Milling 21 T-Slot Mills Non-indexable 08 T Slot Cut 00 None # 02 Milling 93 Barrel Mills 07 Barrel Cutter 00 None # 02 Milling 90 UG - 5 Parameter Cutter 01 Mill 01 5 Parameter # 02 Milling 91 UG - 7 Parameter Cutter 01 Mill 02 7 Parameter # 02 Milling 92 UG - 10 Parameter Cutter 01 Mill Parameter # 02 Milling 31 Thread Mills 02 Drill 10 Thread Mill # 02 Milling 51 Mill From Tool 00 Mill 00 None # # 03 Drilling 01 Twist Drills 02 Drill 00 Standard # 03 Drilling 03 Core Drills 02 Drill 00 Standard # 03 Drilling 21 Spot Drills 02 Drill 04 Spot Drill # 03 Drilling 22 Center Drills 02 Drill 01 Center Bell # 03 Drilling Tabela Wypis Counter grup Boring oraz podgrup Tools Non-indexable narzędzi systemu 02 Unigraphics Drill dla 07 frezów Counter oraz wierteł Bore # 03 Drilling 07 Gun Drill 02 Drill 00 Counter Bore # 03 Drilling 61 Counter Sinking Tools Non-indexable 02 Drill 02 Counter Sink # 03 Drilling 06 Indexable Insert Drill 02 Drill 00 Counter Sink # 03 Drilling 71 Taps 02 Drill 08 Tap # 03 Drilling 32 Fixed Diameter Boring 02 Drill 05 Bore # 03 Drilling 41 Machine Chucking Reamers 02 Drill 06 Drill Ream # 03 Drilling 42 Taper Machine Reamers 02 Drill 06 Drill Ream # 03 Drilling 04 Step Drills 02 Drill 12 Step Drill # 03 Drilling 90 UG Drills 02 Drill 00 Standard

35 PRAKTYCZNA CZĘŚĆ PRACY BAZA DANYCH SYSTEMU NX Tabela 4.2. Tabela przełożeń kategorii z języka angielskiego na język polski z uwzględnieniem nazewnictwa obowiązującego w Polsce, oraz numeracja kategorii systemu NX Tabela przełożeń kategorii z języka angielskiego na język polski z uwzględnieniem nazewnictwa obowiązującego w Polsce oraz numeracja kategorii w systemie NX Język angielski Parametry po których system NX rozpoznaje daną kategorię Język polski Grupa narzędzi Podgrupa narzędzi T ST UGT UGST Grupa narzędzi Podgrupa narzędzi Milling End Mills Non-indexable Frezy Frezy trzpieniowe pełnowęglikowe Milling End Mills Indexable Frezy Frezy z płytkami wieloostrzowymi Milling Ball Mills Non-indexable Frezy Frezy kuliste Milling Face Mills Indexable Frezy Głowice frezarskie Milling T-Slot Mills Nonindexable Frezy Frezy teowe Milling Barrel Mills Frezy Frezy baryłkowe Milling UG - 5 Parameter Cutter Frezy Frezy 5-parametrowe Milling UG - 7 Parameter Cutter Frezy Frezy 7-parametrowe Milling UG - 10 Parameter Cutter Frezy Frezy 10-parametrowe Milling Thread Mills Frezy Frezy do gwintów Milling Mill From Tool Frezy Frezy kształtowe Drilling Twist Drills Wiertła Wiertła kręte Drilling Core Drills Wiertła Wiertła rdzeniowe Drilling Spot Drills Wiertła Nawiertaki długie Drilling Center Drills Wiertła Nawiertaki Drilling Counter Boring Tools Non-indexable Wiertła Pogłębiacze walcowe Drilling Counter Sinking Tools Non-indexable Wiertła Pogłębiacze stożkowe Drilling Gun Drill Wiertła Wiertła kręte długie Drilling Taps Wiertła Gwintowniki Drilling Indexable Insert Drill Wiertła Wiertła na płytki wymienne długie Drilling Fixed Diameter Boring Wiertła Wiertła z płytkami wieloostrzowymi Drilling Machine Chucking Reamers Wiertła Rozwiertaki maszynowe Drilling Taper Machine Reamers Wiertła Rozwiertaki stożkowe Drilling Step Drills Wiertła Wiertła stopniowe Drilling UG Drills Wiertła UG Wiertła

36 PRAKTYCZNA CZĘŚĆ PRACY BAZA DANYCH SYSTEMU NX 4.2. Poszukiwanie rozwiązań ingerencji w aplikację sterowania bazą danych Jak wcześniej zostało wspomniane technologiczna baza danych systemu NX jest przechowywana w plikach o rozszerzeniu *.dat. Pliki te można edytować za pomocą aplikacji tekstowych. Przykładem może być notatnik, który jest standardowo dodany do każdego systemu Windows. Aby otworzyć plik wystarczy na niego najechać, z menu pod prawym klawiszem myszy wybrać Otwórz za pomocą, Notatnik. Ukaże się wówczas struktura wewnętrzna narzędziowej, technologicznej bazy danych systemu NX. Dane narzędziowe wprowadzane są do pliku w określonej kolejności. System rozpoznaje poszczególne pola zaliczając znaki, które oddzielają poszczególne wartości. Przed każdą tabelą z danymi narzędzi umieszczane są skróty wpisane w poszczególne pola tabeli oraz ich tłumaczenie. Jednak, aby baza była poprawnie odczytywana nie są te wartości konieczne. Ważny jest natomiast zachowany określony format bloku. Umieszczony wstęp, dzięki któremu system widzi określoną grupę narzędzi, wartości oddzielone znakami określające format, w jakim będą wpisywane dane, kolejno wartości narzędzi, które podobnie jak poprzednio oddzielone są znakami, a koniec grupy kończy wpis #END_DATA Rys Zrzut ekranu przykładu wprowadzonych danych w bazie danych systemu narzędziowego NX Znając powyższe informacje, oraz wcześniej opisaną budowę i formę zapisu danych w pliku pozostaje wybranie sposobu, w jaki będą dopisywane dane. Zdecydowano się na stworzenie aplikacji będącej jednocześnie bazą danych opartą na języku MySQL. Wykorzystano do tego bazę danych Wampserver w ver. 2.0 z MySQL w ver. serwera: community-log z serwerem Apache w ver Drugą bazą danych, na

37 PRAKTYCZNA CZĘŚĆ PRACY BAZA DANYCH SYSTEMU NX jakiej będzie pracował program będzie baza Derby w ver Bazy te znacznie różnią się konstrukcją. Pierwsza z opisywanych baz Wampserver jest integralną częścią i musi być instalowana na stanowisku roboczym. Ma ona wiele zalet, a instalacja nie jest skomplikowana. Jednak w dzisiejszych czasach często wykorzystuje się przenośne bazy danych, a aplikacje mają możliwość instalacji na dyskach przenośnych czy pamięciach flash. Z tego powodu zdecydowano się na stworzenie aplikacji z dwoma bazami. Druga baza - Derby nie pożera wiele zasobów systemowych i zajmuje zaledwie 2 MB pamięci. Z powodzeniem można jej użyć w mniej znaczących rozwiązaniach, zyskując w zamian przenośność między różnymi platformami systemowymi oraz kompaktową budowę. Dlaczego pozostano przy dwóch bazach, a nie przy jednej - przenośnej bazie Derby? Ingerencja, wgląd do bazy w przypadku bazy Derby jest trudniejszy niż w oparciu o platformę Wampserver. Drugim powodem, a jednocześnie tym, który utwierdził autora w przekonaniu, że należy pozostać przy obu bazach jest fakt szybkości działania. Baza derby jest przeznaczona do małych projektów, a przy większej ilości narzędzi w bazie powstaje problem z szybkością jej działania. Dlatego też, użytkownik chcący skorzystać z programu Technolog ma możliwość wyboru najodpowiedniejszego narzędzia dla siebie Tworzenie narzędziowej bazy danych dla aplikacji Technolog Baza danych, z której korzysta aplikacja Technolog współpracuje z bazą danych opartą na języku MySQL. Wszystkie informacje przechowywane są wewnątrz bazy. Oprócz danych dotyczących narzędzi, w bazie zapisano informacje nazw kategorii bocznego menu, nazwy parametrów narzędzi, dymków, jakie są wyświetlane po najechaniu na kategorię czy parametr narzędzia. Poza tym baza przechowuje kolory wykorzystane w aplikacji oraz zdjęcia narzędzi wprowadzanych przez użytkownika. Parametry opisujące zależności importu zawarte są w bazie danych pod odpowiednią kategorią. Cała baza zawiera 57 tabel. Nazwy tabel zostały utworzone w sposób sugerujący, jakie dane zawiera wewnętrzna struktura. Każde narzędzie przechowywane jest w osobnej tabeli. Dodatkowo do każdej tabeli narzędzia dodano tabele o takiej samej nazwie z dopiskiem _info. Tabela ta zawiera następujące informacje: która kolumna istnieje dla danego narzędzia, w której tabeli wewnątrz programu pokazywać dany parametr oraz informacje o kolorze,

38 PRAKTYCZNA CZĘŚĆ PRACY BAZA DANYCH SYSTEMU NX w jakim ma zostać wyświetlony atrybut narzędzia, w programie Technolog. Kolory zostały wprowadzone w celu rozróżnienia kryterium wagi poszczególnych pól. Równie ważnym parametrem, jest atrybut dotyczący eksportu poszczególnych parametrów oraz miejsca, na której pozycji dane mają się znaleźć w pliku. Wszystko to jest przechowywane w bazie. Rys Zrzut ekranowy widoku bazy danych MySQL programu Technolog Tworzenie bazy danych Baza danych w programie Technolog oparta została na języku MySQL. Do jej stworzenia oraz uruchomienia wykorzystano serwer bazodanowy, jakim jest aplikacja Wampserver w wersji 2.0. Aby przedstawić sposób tworzenia bazy danych, w tym programie, zaprezentowano na podstawie przykładowych danych tok postępowania. Skupiono się na stworzeniu bazy danych Pracownicy, w niej utworzono tabele przechowującą informacje o pracownikach zatrudnionych w firmie. Tabela przyjęła nazwę Dane_personalne. Następnie należało określić, jakie kolumny ma zawierać tworzona tabela. W tworzonej bazie Technolog będzie to tabela Dane_personalne zawierająca kolumny: Imię, Nazwisko, Adres, Miejscowosc, Plec, Pesel, Telefon. Klucz tabeli zostanie ustawiony na pierwszej dodatkowej kolumnie Id. Aby wykonać powyższe zadanie uruchomiona zostaje wcześniej zainstalowana aplikacja Wampserver. W tym celu należy najechać na półkole umieszczone w pasku narzędzi szybkiego uruchamiania i wybrać z pod lewego klawisza myszy phpmyadmin (Rys. 4.3)

39 PRAKTYCZNA CZĘŚĆ PRACY BAZA DANYCH SYSTEMU NX Rys Uruchomienie aplikacji Wampserver W kolejno wyświetlonym oknie (Rys. 4.4) w polu Utwórz nową bazę danych wpisać należy Pracownicy, następnie wybrać metodę porównywanie wpisów. Wszystkie działania wymagają zatwierdzenia przyciskiem Utwórz. Rys Tworzenie nowej bazy danych w aplikacji Wampserver Po zatwierdzeniu utworzenia bazy danych o określonych parametrach pojawi się komunikat Baza danych Pracownicy została utworzona. oraz komenda, wygenerowana przez automat. CREATE DATABASE `Pracownicy` DEFAULT CHARACTER SET utf8 COLLATE utf8_unicode_ci; W przypadku manualnego tworzenia takiej bazy konieczne jest ręczne wprowadzenie powyższej komendy. W kolejnym oknie program zapyta o nazwę tabeli w stworzonej bazie danych Pracownicy. Wprowadzić należy tekst Dane_personalne, następnie określając ilość kolumn jaka ma zostać zawarta w danej tabeli. W omawianym przypadku liczba kolumn wynosi 8. Następnie wybrać należy przycisk Wykonaj (Rys. 4.5)

40 PRAKTYCZNA CZĘŚĆ PRACY BAZA DANYCH SYSTEMU NX Rys Wprowadzanie nazwy nowej tabeli wraz z ilością kolumn Wówczas pojawi się widok (Rys. 4.6) z prośbą o wprowadzanie nazw poszczególnych kolumn oraz przypisanie każdej kolumnie odpowiednich właściwości. Wprowadzenie wszystkich wymaganych czynności zatwierdzić należy przyciskiem umieszczonym w prawym dolnym rogu Zachowaj. Istnieje możliwość stworzenia nowej kolumny, jeżeli we wcześniejszym kroku wpisana została zbyt mała ilość informacji. W tym celu w prawym dolnym rogu, w polu Ilość kolumn, należy wpisać cyfrę o wartość której program rozszerzy ilość kolumn. Poszczególne czynności wymagają zatwierdzenia zmiany przyciskiem Wykonaj. Rys Wprowadzanie nazw kolumn wraz z parametrami Następnie pojawia się instrukcja kodu w języku MySQL, jaki aplikacja Wampserver generuje w celu utworzenia kolumn w tabeli Dane_personalne (Rys. 4.7)

41 PRAKTYCZNA CZĘŚĆ PRACY BAZA DANYCH SYSTEMU NX Rys Kod w języku MySQL wygenerowany podczas tworzenia kolumn w tabeli Poniżej wyświetlana zostaje zawartość tabeli Dane_personalne (Rys. 4.8) z nazwami kolumn oraz parametrami, jakie zadane zostały dla każdej kolumny. Teraz można dodawać rekordy i przejść do zarządzania nowo powstałą tabelą lub utworzyć nową tabelę w tworzonej bazie danych. Rys Widok tabeli Dane_personalne w bazie danych Pracownicy Powyżej przedstawiono przykładowy sposób tworzenia baz danych oraz ich zawartości. Schemat ten jest wykorzystywany podczas tworzenia każdej bazy z wykorzystaniem środowisk wspierających graficznie język MySQL. Przedstawiony układ pokazuje kreowanie za pomocą narzędzi ułatwiających tworzenie opisywanych zagadnień. Tworzenie bazy danych można również wykonywać pisząc komendy ręcznie. Ich schemat możemy zobaczyć na rysunku 4.7. Jednak coraz rzadziej pisze się bazy danych systemem komend. W większości przypadków wykorzystuje się narzędzia wspomagające pracę programistów, co jest uwarunkowane między innymi takimi czynnikami jak mniejsza ilość popełnianych błędów oraz skróceniem czasu pracy, a co za tym idzie niższymi kosztami wytwarzania produktu. W rozdziale 7 przedstawiono tabele pokazujące powiązanie parametrów zawartych między programem Technolog, a systemem NX. Umożliwiają one poznanie powiązań pomiędzy napisaną aplikacją a systemem CAD/CAM z jakim współpracuje program Technolog

42 PRAKTYCZNA CZĘŚĆ PRACY PROGRAM TECHNOLOG 5. TWORZENIE APLIKACJI NARZĘDZIOWEJ TECH- NOLOG Aplikacja Technolog została napisana w języku Java i współpracuje z bazą danych MySQL opartą na dwóch serwerach. Jednym z nich jest Wampserver, natomiast drugim jest baza danych Derby. Dlaczego wykorzystane zostały dwie różne bazy danych? Odpowiedź na to pytanie została podana w rozdziale 4.2. Do aplikacji dodatkowo utworzono instalator pozwalający w prosty sposób umieścić program w używanym systemie. Minimalne wymagania aplikacji to: Procesor (400 MHz lub więcej), System operacyjny: Microsoft Windows 2000/XP, Pamięć 256 MB RAM (lub więcej), Napęd CD-ROM, Wymagane miejsce na dysku 18 MB, Zainstalowany sterownik Java. Rys Widok głównego okna aplikacji Technolog

43 PRAKTYCZNA CZĘŚĆ PRACY PROGRAM TECHNOLOG 5.1. Implementacja Treść usunięta

44 PRAKTYCZNA CZĘŚĆ PRACY PROGRAM TECHNOLOG 5.2. Posługiwanie się aplikacją Instalacja programu Umieszczenie płyty w napędzie komputera z programem instalacyjnym spowoduje uruchomienie okna autostartu dzięki któremu użytkownik uzyska dostęp do wszelkich materiałów związanych z utworzoną bazą. Na płycie zamieszczone zostały przygotowane obie wersje aplikacji Technolog. Pierwsza zintegrowana z bazą danych Derby, która gotowa jest do użycia po zainstalowaniu na dysku lub innej pamięci urządzenia przenośnego. Druga wersja współpracuje z aplikacją bazodanową Wampserver. Przy wykorzystaniu jej konieczne jest zainstalowanie programu Wampserver, w wersji dołączonej do płyty lub nowszej. Po ukończeniu instalacji należy zaimportować plik bazy danych. Tak przygotowany system pozwala na wykorzystanie programu Technolog. Szczegółowy sposób postępowania opisany został, w pliku pomocy do którego użytkownik ma dostęp po kliknięciu w napis Pomoc umieszczony w prawym górnym rogu okna autostartu (Rys. 5.2). Dołączony został również plik instalacyjny sterownika Java (JRE), konieczny do uruchomienia na danym stanowisku programów pisanych, w tym języku programowania. Jeżeli system nie posiada jeszcze zainstalowanego omawianego sterownika, lub program nie działa poprawnie należy skorzystać z wersji sterownika dołączonej na płycie. Dodatkowo, w menu autostartu płyty CD, dołączony został przycisk, po wybraniu którego użytkownik, może zapoznać się z treścią pracy magisterskiej autora programu. Rys Menu autostartu po włożeniu płyty instalacyjnej programu Technolog