Analizy rynków rolnych i prognozy cen podstawowych produktów roślinnych Biura Głównego Ekonomisty Banku Konferencja prasowa 14 czerwca 2007 r.

Transkrypt

1 Analizy rynków rolnych i prognozy cen podstawowych produktów roślinnych Biura Głównego Ekonomisty Banku Konferencja prasowa 14 czerwca 2007 r.

2 Misja, strategia i rozwój kompetencji Agro Misja. Umocnienie pozycji lidera rynku agro. Strategia. Sprzedajemy więcej niż pieniądze. Rozwój kompetencji w sferze Agro. - Współpraca z placówkami naukowo-badawczymi (SGGW, IERiGŻ); - Przygotowanie podręczników dla analityków sektora Agro; -Powołanie Centrum Kompetencji przy Biurze Głównego Ekonomisty mające za zadanie rozwój aparatu analityczno prognostycznego; - Rozwój współpracy z Rabobank International dotyczącej globalnej sytuacji na rynkach rolnych. 2

3 Nowa publikacja: AgroTydzień Cele: Dostarczanie klientom aktualnych informacji, analiz i prognoz dotyczących sektora rolnego pozwalających na: - Lepszą ocenę bieżącej sytuacji ekonomicznej sektora oraz jej krótko- i średniookresowych perspektyw; -Dokładniejszy monitoring ryzyka; - Lepszy kontakt sprzedawców z klientem; - Pomoc dla klientów w podejmowaniu bardziej efektywnych decyzji ekonomicznych. Do kogo kierowana: Pracownicy Banku i jego Klienci (w perspektywie kilku miesięcy może to być kilkanaście tysięcy odbiorców kluczowi klienci, docelowo nawet wszyscy wyrażający zainteresowanie) Częstotliwość: Tygodnik, uzupełniany raz na kwartał prognozami cen podstawowych produktów rolnych (dziś prezentacja prognoz cen podstawowych produktów roślinnych) Dystrybucja zewnętrzna: Wyłącznie drogą elektroniczną: mailing i strona internetowa ( Serwis Ekonomiczny Banku BGŻ na ) 3

4 AgroTydzień: Układ i źródła danych Układ: - Pierwsza strona: Główne tendencje, ważne daty, ceny interwencyjne w Unii Europejskiej - Poszczególne sekcje: * Opis podstawowych rynków rolnych: Zboża, Rośliny oleiste, Warzywa i owoce, Mięso, Mleko, Środki produkcji dla rolnictwa. * Podział na rynek krajowy oraz międzynarodowy (europejski i/lub światowy). * Tabele i wykresy z podstawowymi danymi Materiały źródłowe: GUS, MRiRW, ARR, IERiGŻ, KE, Sparks Polska, Eurostat, Rabobank Intl., ISB Czas opóźnienia publikacji danych tygodniowych: Do 11 dni z rynku krajowego, do 21 dni z rynku UE i świata. 4

5 AgroTydzień: Opis rynków (krajowe) Rynki krajowe: - Analizy tendencji cenowych w zakresie: * skupu podstawowych zbóż (pszenica, żyto, jęczmień, kukurydza, owies, pszenżyto) w ujęciu tygodniowym w podziale na makroregiony (Centralno-Wschodni, Południowy, Północno-Zachodni); * skupu podstawowych produktów roślin oleistych (rzepak, olej rzepakowy, śruta rzepakowa, makuch rzepakowy); * hurtowych cen podstawowych warzyw i owoców na giełdach towarowych oraz średnich cen skupu w spółdzielniach ogrodniczych; * skupu żywca (trzoda chlewna, bydło, w tym jałówki cielne i krowy mleczne, drób); * skupu mleka i hurtowych cen jego przetworów (odtłuszczone mleko w proszku OMP, pełne mleko w proszku PMP, masło, sery: gouda i edamski); * podstawowych środków produkcji (specjalistycznych: pasz, nawozów, środków ochrony roślin, gruntów ornych, surowców energetycznych: ceny ropy, LPG, węgla) - Zmiany średnich krajowych cen w ostatnich tygodniach, miesiącu, roku (tabele); - Dane o wielkości produkcji, eksporcie i imporcie, skupie, zapasach produktów rolnych; - Szacunki wielkości zbiorów poszczególnych produktów roślinnych; - Transakcje na Warszawskiej Giełdzie Towarowej; -Działalność interwencyjna Agencji Rynku Rolnego; - Monitoring ustawodawstwa i rozporządzeń w zakresie biokomponentów do paliw; 5

6 AgroTydzień: Opis rynków (międzynarodowe) Rynki międzynarodowe: - Informacje o zasiewach i prognozach zbiorów zbóż; - Analizy tendencji cenowych podstawowych produktów rolnych na rynkach światowych, w tym; * Porównanie cen podstawowych zbóż w wybranych krajach UE; * Ceny na rynkach terminowych zbóż (pszenica i kukurydza) oraz produktów oleistych (rzepak, soja, śruta sojowa) na najważniejszych giełdach światowych: (CBOT Chicago Board of Trade, KCBT Kansas City Board of Trade, MGE Minneapolis Grain Exchange, MATIF Marche a Terme International de France, LIFFE London International Financial Futures and Option Exchange.) * Ceny interwencyjne produktów roślinnych oraz mleczarskich w UE; * Ceny referencyjne mięs w wybranych krajach UE; * Ceny mleka i produktów mleczarskich w wybranych krajach UE 6

7 AgroTydzień 14 czerwca br.: Rynek zbóż Rynek krajowy: - Ocena rzeczoznawców GUS z 31 maja br. wskazuje, iż w sezonie 2007/2008 powierzchnia uprawy zbóż podstawowych łącznie z mieszankami wyniesie 8,1 mln ha 1% więcej r/r. Szacowany poziom zbiorów zbóż to 26,5 27,5 mln t. - Wzrost podaży ziarna, pochodzącego głównie z importu skutkuje obniżką średnich cen zakupu większości zbóż oraz stabilizacją cen targowiskowych. - W kolejnych tygodniach oczekujemy kontynuacji zaobserwowanych tendencji. - Znaczną zmienność w 2007r. wykazują ceny zakupu jęczmienia paszowego i żyta konsumpcyjnego maja br. zakończył się interwencyjny skup pszenicy, jęczmienia oraz kukurydzy. Ze względu na wysokie ceny, w całym okresie trwania skupu nie było żadnych ofert sprzedaży. Całkowity stan interwencyjnych zapasów w posiadaniu ARR to 360 t jęczmienia. Rynek międzynarodowy: - W końcu maja na rynku europejskim nieznacznie spadły ceny zakupu kukurydzy i pszenicy paszowej, ceny pszenicy konsumpcyjnej i jęczmienia utrzymały się na poziomie sprzed tygodnia. - Wbrew wcześniejszym optymistycznym informacjom utrzymująca się niepewność co do wielkości tegorocznych zbiorów powoduje wzrost notowań pszenicy na giełdach amerykańskich i europejskich. 7

8 AgroTydzień 14 czerwca br.: Rośliny oleiste Rynek krajowy: - Według GUS powierzchnia uprawy rzepaku i rzepiku w sezonie 2007/2008 wyniesie ok. 670 tys. ha 8% więcej r/r. Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku obniża prognozy dotyczące zbiorów na 1,5 1,6 mln t wobec 1,68 mln t w 2006 r. - Wraz ze wzrostem notowań cen rzepaku na giełdzie MATIF, zwiększonym eksportem oraz obowiązkiem dodawania od 2008 r. biokomponentów do paliw ciekłych utrzymuje się wzrostowa tendencja ceny skupu rzepaku oraz ceny sprzedaży oleju i śruty rzepakowej. Przy czym na przełomie maja i czerwca nieznacznie obniżyły się ceny makucha rzepakowego. Rynek międzynarodowy: - W analizowanym tygodniu wzrosły notowania cen kompleksu sojowego w transakcjach terminowych, głównie w wyniku wzrostu cen oleju palmowego na rynku światowym (stosowanego przy produkcji biodiesla) oraz braku opadów w niektórych kluczowych regionach uprawy soi w USA. - Po przejściowych spadku na początku czerwca, obserwowane są wzrosty notowań cen rzepaku na giełdzie MATIF. 8

9 AgroTydzień 14 czerwca br.: Warzywa i owoce Rynek krajowy: - Rzeczoznawcy GUS sygnalizują duże uszkodzenia pąków i kwiatów na drzewach owocowych (do 80%), zaś zdecydowanie mniejsze na krzewach i truskawkach. - Informacje o dużych stratach w zbiorach owoców oraz ich niewielka podaż na rynku skutkowały gwałtownym (ponad 50%) wzrostem cen jabłek w maju. - Na początku czerwca znacząco podrożały w skupie warzywa spod osłon oraz cebula, ziemniaki i pory. Spadły ceny pozostałych warzyw oraz ceny skupu owoców. Rynek międzynarodowy: - Rada Ministrów UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa zaakceptowała dodatkowe wsparcie dla plantatorów owoców miękkich (truskawek oraz malin) w wysokości 230 EUR od ha z możliwością uzupełnienia z budżetu krajowego o 170 EUR. 9

10 AgroTydzień 14 czerwca br.: Rynek Mięsa Rynek krajowy: - Po ubiegłomiesięcznych spadkach, na początku czerwca nieznacznie wzrosły ceny skupu żywca wieprzowego oraz wołowego, spadły ceny drobiu. - Utrzymująca się bardzo niska opłacalność produkcji trzody chlewnej powoduje systematyczny spadek cen prosiąt na targowiskach. Prowadzący do spadku cen niski popyt sygnalizuje głęboki spadek pogłowia trzody chlewnej w kolejnych miesiącach. - Utrzymujące się na jednym z najniższych poziomów w krajach UE średnie ceny skupu przyczyniły się do znaczącego wzrostu wolumenu eksportu mięsa wieprzowego i wołowego w I kwartale br. Rynek międzynarodowy: - Na rynku europejskim nieznacznie rosną ceny żywca wieprzowego i drobiu, utrzymują się spadkowe tendencje cen młodego bydła rzeźnego. 10

11 AgroTydzień 14 czerwca br.: Rynek mleka Rynek krajowy: - Na skutek utrzymującej się bardzo dobrej koniunktury na światowym rynku odtłuszczonego mleka w proszku (OMP) i pełnego mleka w proszku (PMP), w Polsce dynamicznie rośnie produkcja oraz ceny obydwu kategorii mleka. - Drożeją sery dojrzewające, spadły natomiast ceny większości produktów płynnych oraz masła konfekcjonowanego. - Sejmowa Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przychyliła się do rządowego projektu zniesienia regionalizacji w handlu kwotami dopiero od kwietnia 2008 r. Zniesienie regionalizacji oznaczałoby możliwość sprzedaży indywidualnych ilości referencyjnych posiadanych przez rolnika także poza granicami województwa, na terenie którego posiada on gospodarstwo rolne. Według propozycji Rządu jedyną barierą w handlu pomiędzy województwami byłaby konieczność przekazania 15 % kupowanej kwoty do krajowej rezerwy, wobec 5 % w ramach transakcji zawieranych w danym regionie. Rynek międzynarodowy: - W wyniku dużego eksportu do krajów rozwijających się na europejskim rynku utrzymuje się wzrostowa dynamika cen OMP, co przyczynia się do znaczącego wzrostu produkcji w niektórych krajach UE. 11

12 AgroTydzień 14 czerwca br.: Środki produkcji Specjalistyczne środki produkcji: - W maju zakończył się sezon ożywionego wiosennego popytu na rynku środków produkcji. - Stabilizują się ceny środków ochrony roślin, jednak na początku czerwca nieznacznie wzrosły ceny nawozów (u kluczowych krajowych producentów prowadzących sprzedaż detaliczną). - W kwietniu wyhamowała dynamika wzrostowa cen pasz dla zwierząt. Surowce energetyczne: - Rosnące ceny ropy naftowej na rynkach światowych oraz osłabienie kursu złotego sprawiły, że w ubiegłym tygodniu wzrosły ceny wszystkich nośników energii. - W największym stopniu podrożał LPG, nieco mniej olej napędowy i opałowy. 12

13 Prognozy cen produktów roślinnych w sezonie 2007/2008: Założenia Transakcje terminowe na rynkach towarowych są najlepszym estymatorem przyszłej ceny. Specyfika produkcji rolnej (wynikająca m.in. z długiego czasu trwania cyklu produkcyjnego w stosunku do innych sektorów gospodarki) i wiążące się z nią ryzyko sprawia, że rośnie rola instrumentów zabezpieczających. Wśród giełd o charakterze międzynarodowym (USA i UE) najlepiej określającą przyszłe ceny na rynku polskim jest MATIF. Dotyczy to w szczególności rzepaku, ale również w przypadku pszenicy i kukurydzy średni bezwzględny błąd procentowy nie przekracza 15%. W odniesieniu do wszystkich analizowanych produktów roślinnych obserwowana jest tendencja do mniejszej wariancji cen na rynkach terminowych niż cen skupu. Występowanie kosztów transakcyjnych sprawia, że ceny skupu na rynku krajowym są niższe niż ceny rozliczenia kontraktów terminowych. Przeciętnie w długim okresie na rynku zbóż występują mniej niż proporcjonalne wahania cen skupu w stosunku do zmiany wielkości zbiorów. Utrzyma się tendencja do aprecjacji złotego, najsilniej w IV kwartale br. (średni kurs EUR/PLN w IX 07: 3,80, XII 07: 3,72, III 08: 3,74, VI 08: 3,73). 13

14 Prognozy cen produktów roślinnych w sezonie 2007/2008: Pszenica Założenia dodatkowe: W Polsce prognozowany jest znacząco wyższy wzrost wielkości zbiorów pszenicy niż przeciętnie w Europie (ok. 25% wobec 4-5% odpowiednio). Analiza trendów długookresowych pokazuje, że zmiana wielkości zbiorów pszenicy o 1% implikuje przeciwną zmianę ceny średnio o 0,62%. Dodatkowo w kierunku wyższych cen będzie oddziaływał fakt rekordowo niskiego poziomu zapasów na koniec sezonu 2006/2007. Ceny na koniec sezonu 2007/2008 określone są przy założeniu zbiorów w 2008 r. na poziomie długookresowej średniej. Wyniki: Przewidywana wielkość zbiorów pszenicy w sezonie 2007/2008 to 8,9 ± 0,2 mln t. Średnia cena skupu w sezonie 2007/2008 może ukształtować się na poziomie o ok. 20% niższym niż sezonie 2006/2007. Z prawdopodobieństwem 66% można przyjąć, że w kolejnych miesiącach sezonu 2007/2008 ceny pszenicy znajdą się w poniższych przedziałach: Miesiące VIII-IX 07 X-XII 07 I-IV 08 V-VI 08 Cena (zł/t)

15 Prognozy cen produktów roślinnych w sezonie 2007/2008: Jęczmień oraz żyto Założenia dodatkowe: Prognoza cen żyta i jęczmienia oparta została o ceny skupu pszenicy oraz w przypadku żyta - przewidywane zbiory i różnicę zapasów w sezonie 2007/2008. Współczynniki korelacji pomiędzy ceną żyta a ceną pszenicy kształtują się na poziomie 0,92, zaś dla jęczmienia odpowiednio 0,96. Oszacowanie reakcji ceny skupu żyta na wielkość zbiorów jest ujemne zaś na różnicę zapasów dodatnie (dodatkowy popyt na zboża). Regresja tego typu wyjaśnia w 92% zmienność ceny skupu żyta. Wyniki: Przewidywana wielkość zbiorów żyta w sezonie 2007/2008 to 3,4 ± 0,1 mln t, natomiast jęczmienia 3,6 ± 0,2 mln t. Średnia arytmetyczna cena skupu w sezonie 2007/2008 może ukształtować się na poziomie o ok. 25% w przypadku żyta i 15 % w przypadku jęczmienia niższym niż w poprzednim sezonie. Z prawdopodobieństwem 66% można przyjąć, że w kolejnych miesiącach sezonu 2007/2008 ceny żyta oraz jęczmienia znajdą się w poniższych przedziałach: Miesiące VIII-IX 07 X-XII 07 I-IV 08 V-VI 08 Cena żyta (zł/t) Cena jęczmienia (zł/t)

16 Prognozy cen produktów roślinnych w sezonie 2007/2008: Kukurydza Założenia dodatkowe: W Polsce ze względu na rosnący eksport przewidywany jest znacznie większy wzrost produkcji kukurydzy (ok. 37%) niż w UE-27 (ok. 6 7%). Wzrost światowej ceny kukurydzy warunkowany jest znaczącym zwiększeniem jej przemysłowego zużycia, przede wszystkim do produkcji etanolu w USA oraz częściowo w UE w Polsce brak zainteresowania tym typem produkcji. Na utrzymanie wysokich cen w Polsce będzie oddziaływał fakt niskiego poziomu zapasów na koniec sezonu 2006/2007 oraz rosnące możliwości eksportu ziarna kukurydzy. Wyniki: Przewidywana wielkość zbiorów kukurydzy w sezonie 2007/2008 to 1,7 ± 0,1 mln t. Średnia arytmetyczna cena skupu w sezonie 2007/2008 może ukształtować się na poziomie o ok % niższym niż sezonie 2006/2007. Z prawdopodobieństwem 66% można przyjąć, że w kolejnych miesiącach sezonu 2007/2008 ceny kukurydzy znajdą się w poniższych przedziałach: Miesiące VIII-IX 07 X-XII 07 I-IV 08 V-VI 08 Cena (zł/t)

17 Prognozy cen produktów roślinnych w sezonie 2007/2008: Rzepak Założenia dodatkowe: Wyznacznikiem cen rzepaku w Polsce są notowania kontraktów terminowych na giełdzie MATIF. Średni bezwzględny błąd procentowy pomiędzy notowaniami cen rzepaku na giełdzie z maja a cenami gotówkowymi w Polsce nie przekracza 7% (średnio kształtuje się na poziomie 2%). W kierunku wyższych cen w Polsce będzie oddziaływał dynamiczny rozwój rynku biopaliw w Europie (możliwości eksportu surowca), ustawowa konieczność dodawania od stycznia 2008 r. biokomponentów do paliw ciekłych oraz mniejsze niż wstępnie przewidywano zbiory (1,5 1,6 mlnt). Wyniki: Średnia arytmetyczna cena skupu w sezonie 2007/2008 może ukształtować się na poziomie o ok. 8 % wyższym niż sezonie 2006/2007. Z prawdopodobieństwem 66% można przyjąć, że w kolejnych miesiącach sezonu 2007/2008 ceny rzepaku znajdą się w poniższych przedziałach: Miesiące VIII-IX 07 X-XII 07 I-IV 08 V-VI 08 Cena

18 Ceny produkcji roślinnej a inflacja konsumencka Prognozowany spadek cen zbóż będzie przyczyniał się do obniżenia cen żywności jednak wpływ ten będzie głównie widoczny dopiero w 2008 r. Spadek cen zbóż oddziałuje z opóźnieniem do 10 miesięcy na spadek cen pieczywa i produktów zbożowych, wieprzowiny i drobiu. Łączny udział tych kategorii w cenach żywności wynosi 29,3%, oraz 7,0% w całym koszyku cen konsumenta. Prognozowany spadek cen zbóż w sezonie 2007/2008 pozwoli na obniżenie w okresie lipiec 07 czerwiec 08 ścieżki inflacji maks. o ok. 0,05-0,1 pp., przy czym najsilniejszy wpływ będzie miał miejsce dopiero w I kwartale 2008 r. i będzie się wiązał ze spadkiem cen pieczywa i produktów zbożowych. Rosnące ceny rzepaku mogą jedynie nieznacznie zmniejszać ten efekt (0,4% udział olejów roślinnych w koszyku CPI). 18

19 Kontakt Działalność analityczna i prognozy: Biuro Głównego Ekonomisty Banku BankBGZ.Research@bgz.pl (22) Dariusz Winek Główny Ekonomista Banku Marta Skrzypczyk Starszy Specjalista ds. Analiz Rynków Rolnych Mateusz Mokrogulski Główny Specjalista ds. Analiz Makroekonomicznych Oferta biznesowa dla sektora Agro: Departament Finansowania AgroBiznesu C.DA-Sekretariat@bgz.pl (22) Bartosz Urbaniak Dyrektor Departamentu Daria Oleszczuk Z-ca Dyrektora Dapartamentu Maciej Piskorski Menadżer Produktu 19